|
2000
|
|
|
Kantuak itsasoaren uhainak bezalakoak dira, ageri dira ur azalean, bere barnean mugimendua dagoelako. Edo beste gisa
|
batez
erranik ere: kantuak loreak bezalakoak dira.
|
|
|
Baigorriko gaualdi horretan ari ginelarik garai hartako giro hura berritu genuen eta giro hori triste bezala hatzeman nuen; arrenkuraz edo. Gure adineko lagun
|
batek
erraiten zidan duela 30 urte euskara bukatua zela Iparraldean. Orain bere seme alabek bat Bretainian duela bestea Irlandan euskara ikasi nahi dutela erraiten zidan.
|
|
|
" Guztia ez bat ez bi izan zuan! —erran zidan osaba Joanikotek, bihotza artean bero— Testamentaz ari gintuan, honetaz eta hartaz, noiz eta bat
|
batean
erran baitzidan: ‘So egiten diadan bakoitzean, ene arreba Joana ikusten diat, hire izeba Joana alegia.
|
|
|
Harik eta osabak egun
|
batean
erran zidan arte:
|
|
|
Eta osabak segidan eta bat
|
batean
erran zidan:
|
|
|
Zeren boz
|
batek
erraiten baitzidan orain ezen, lehen manamenduak manatuaren arabera, lehenbailehen salatu behar zintudala jaun erretorearen aitzinean, Jainkoa guztiz ere zegoelako zure gainetik; bertzeak, berriz, ezetz, bertze judas bat izan nahi ez banuen bederen; buruak arrazoinik arrazointsuenak bilatzen zituen, salatzearen zuritzeko eta justifikatzeko; eta bihotzak, berriz, jakinarazten zidan ezen imajinazin... Eta horrela ibili nintzen, harik eta egun batean neure deliberamenduaren hartzerat deliberatu nintzen arte:
|
|
|
Edateko ontziak bi hatzetarik goiti nehoiz ere betetzen ez zenituela, astiro eta betaro edaten zenuen arnoa. Eta halako
|
batean
erran zenidan:
|
|
|
Eta egun
|
batean
erran zenidan:
|
|
|
Eta bertze egun
|
batean
erran nizun:
|
|
|
Nork erranen zuen, jaun André, ezen zure hitz haiek, erdi txantxetan erranak, bete eginen zirela, eta zuregatik skribatzen ari naizela, hain zuzen ere, liburu hau, finean...! Bai, egia da ezen munduak ez duela deus ere jakinen, nola nahi baitzuen Axularrek, zeren irakurle bakarra izanen zaitudan, baina, halarik ere, gogoan ditut osaba Joanikoten hitz haiek, Inkisizionearen ediktu
|
baten ondotik
erran zizkidanak, zeinak guztiz neureak egiten baititut mementu honetan: " Bai, mundu zabala baino zabalagoa duk gure mundu tipi hau, Joanes, zeren gaur ere ikusi baituk zein hertsia den mundu zabal delakoa..." Halakoxea baita zuri lotzen nauen mundua ere, jaun André...
|
|
|
Etxerakoan, sehi
|
batek
erran zidan: " Jaun Joanes, berorren aitak morroi baten bidez igorri didan abisuaren arabera, bihar bertan helduko da jauregirat", baina berri hark ez ninduen, egia erran, gehiegi hunkitu; gero, osaba Joanikot ikusi nuen, zeinak, ikusi bezain fite, galdetu baitzidan:
|
|
|
osaba, erdi jostetan bezala, eta apeza, berriz, bere atzaparrak zorrozturik, sagua noiz larrutuko, osabak dogmaren eta ortodoxiaren marra iragan bezain fite... Diskusionea sortu zen jauntxo haietarik
|
batek
erran zuelako ezen hegaldaka zihoan karnaba bat akabatu zuela hiruzpalau egun lehenago tiro batez eta usoa baino fitezago erori zela. Eta osabak erran zuen:
|
|
|
Eta derradan, bide batez, ezen, hainbertze fortuna gaixtoren artean, zortea neure alde eta fabore ere izan nuela azkenean, noiz eta lehen urtearen akabantzan aita Leokadio nobizio maisu kargutik kendu baitzuten eta igorri, haren orde, aita Tommé baxenafartarra, zeina baitzen latineko irakaslea ere. Eta, ikusi zuenean aita Tommék ezen ikasle ona nintzela eta latinean aitzina eta aitzina egiten nuela, eta ikusi zuenean, halaber, ezen, studioetarik harat, kontzientziaren harat honatekin hagitz sufritzen nuela, egun
|
batean
erran zidan:
|
|
|
Izan ere, anitz dira mutil honek Jainko Jaunaganik errezibitu dituen donuak eta dohainak, eta, giristino izanik, haien lantzeko obligantza du eta munduari erakustekoa lanaren fruituak, eta guk, berriz, ahal dugun neurrian, hartarako baliabideen paratzekoa, Elizaren ospearen eta Jainkoaren loriaren izenean —eta, amets batean harrapaturik bezala, begiak zerurat jaso, eta segitu zuen—: Ea, bada, egunen
|
batean
erraiten duten ezen Urbiaindik Elizako doktore bat jalgi zela eta hartaz mintzatzen diren, gu gaur egun Hiponako maisuaz bezala...
|
|
|
Baina erran dut, halaber, ezen, ondo zegoenean, betiko Mattin genuela hura, bihoztuna eta ausarta, halako tailuz, non egun
|
batean
erran baitzuen, tigrearen kontu hura zela kausa:
|
|
|
Eta, hala, apurka, bere inguru hartarik bakartzen hasi zen eta egun batean isilik egoiterat deliberatu zen. Eta bertzenaz gizon ezin kalakariagoa eta ezin ele ontziagoa zena, hitz gutiko eta hitz urriko egin zitzaigun handik aitzina, harik eta egun
|
batean
erran zuen arte:
|
|
|
Eta goiz osoan erraiten aritu zitzaiguna ez zuela bazkalduko, eri baino eriago sentitzen zelako, mahairat bildu zen hondarrean, bazkalorduan, apeza ere lagun zuela. Eta halako
|
batean
erran zigun:
|
|
|
Eta aitona Nikolas gurekin hala ibiltzen zen, eta bere bi semeekin ere —ene aitarekin eta osaba Joanikotekin, alegia— halatsu ibili izan omen zen, noiz eta aitona Nikolasek hartarako beta izaiten baitzuen, zeren, Urbiaingo eta Olabeko olen ardura bere gain zuela, nekez izaiten baitzuen bertze deusetarako astirik. Eta, harreman haien berri emaiten zidala, osaba Joanikotek behin
|
batean
erran zidan:
|
|
|
Domenicok bazian bertze laguntzaile bat, Luca zeritzana, lagun min izan nuena eta oraino ere lagun dudana, zeren, harengatik ez balitz eta jendearen erremusinengatik ez balitz, ostaturik gabe bainengoke mementu honetan, gaueko izar hotzak ene loaren begirale... Eta Lucak behin
|
batean
erran zidaan: " Aizak, Piero, Florentzian eta Italian lehen mailako anitz artista izan duk, eta ulertzen diat, haien koadro eta freskoetarik ikasteko asmotan, hango eta hemengo elizetarat, basiliketarat eta bertzelako edifizioetarat joan nahi izaitea, Domenicorekin lana akabatu ondoren.
|
|
|
Eta hirea ez duk ohorea, baina koldarkeria, zeren eta ez baitiok buru egin nahi heure hutsari eta heure bizitzan huts egin izanari. Eta, hire aitaren memoriaz denaz bezainbatean, bertze gauza
|
bat
erran nahi diat, Pedro: Urbiain ez duk, ezta urrundik ere, Florentzia!
|
|
|
Eta joan nintzen jauregirat, eta galdetu nuen han eta hemen, eta morroietarik
|
batek
erran zidan:
|
|
|
Ez nuen gehiago ikusi, eta ez nuen gehiago entzun nahi izan. Zeren barrenaldeko boz
|
batek
erraiten baitzidan ezen gaizki eta bidegabeki ari nintzela eta ezin nuela berez ederra zena neure begiz lohitu eta zikindu. Eta ahalketu egin nintzen.
|
|
|
Eta, halako batean, hain hunkiturik sentitu nintzen, non, begiak bustirik, erran bainuen: " Nik ere sinetsi nahi nuke, Jauna, sinetsi nahi nuke..." Eta, bat batean, aita Bartolomeren iduria figuratu eta tartekatu, eta hark Urbiainen eman zituen misioneetako sermoi
|
baten
errana oroitu nuen: " Eliza katolikoa Kristorekin jaio zen; protestanta, aldiz, Lutherorekin, eta, beraz, Kristok fundatu zuen Eliza Katolikoa eta Lutherok protestanta.
|
|
|
Zeren harat agertzen zitzaigùn pertsona bakarretarik apeza baitzen, don Lu zio, aldian behin etortzen zitzaiguna, ez ene bekatuen kontua hartzeko, baina enekin ehizaz mintzatzeko. Eta nik, ehiza zalea ez nintzen arren, nekiena erraiten nion, eta, ez nekienean, jakin iduri egiten nuen eta asmatu egiten nuen, eta
|
batean
erraiten nion ezen Indietako oihanetan zentauro bat ikusi nuela, eta bertzean, amazona bat, eta, noiz eta don Luziok galdegin baitzidan egia zenetz amazonek bular bakarra zutela, nik, ezin seriosago, ihardetsi nion:
|
|
|
" Bihar etzi baino hobe", erran nion," zeren, zenbatenaz lehenago akabatu zeure trabailua eta zenbatenaz isilago, hainbatenaz berretu eta emendatuko baitzaizu, harengatik dagokizun ordaina" —eta, barrendik hats hartzen zuela, amak eratxiki zuen—: Ordea, trabailariek lanean hilabete zeramatela, tupustean etorri zen aita Bartolome Iruñatik, zeren, dakizun bezala, hegaztiek bi hego baitituzte, baina berri batzuek zazpi; eta, hala, uste osoa nuenean ezen aita jesuitak ezin hobeki hartuko ninduela, aldiz, eskuak bururat eramanik, guztiz haserretu zitzaidan, eta bere haserrean mila gauza erran zizkidan, harik eta haietarik
|
batean
erran zidan arte: " Zer erran behar ote diot nik orain Iruñako Konpainiako aita na gu siari?
|
|
|
Eta, nola mehatxu haien itzala baikenuen dantzan geure buruen gainean eta hargatik bizi ginen iratzarririk eta axolduriturik, segurantzarik gabe, iduriturik ezen jende haiek noiznahi den oldartuko zitzaizkigula, hala, bertze egun
|
batean
erran zidan gipuzkoarrak:
|
|
|
Izan ere, oraindanik aitzinatzen dizut ezen, puntu hartaz denaz bezainbatean, ez zegoela deus egiterik, eta halakoak izan zirela, ondorez, handik aitzinako ene entseiu eta ahaleginak oro, guztiz alferrikakoak, zeren, don Fidelekin hartaz mintzatu izan nintzenean —oharkabean bezala beti ere—, Gorukiren aldeko hitz erdi
|
bat
erran orduko koleratzen baitzitzaidan... semearen heriotza itzal junt bat balitz bezala, beltza bezain luzea, azpian harrapatzen zuena eta mendekurat bulkatzen.
|
|
|
Eta, horrela, hainbertzeraino itsutu nintzen neure amorio harekin, non, batzuetan, nehork ikusten ez ninduela, paratzen bainintzen zutik aulki baten gainean, ene hatza haren ezpainetan ipini ahal izaiteko; eta, hain barrendik eta hain zintki eta fintki egiten nuen hura guztia, non iduritzen baitzitzaidan ezen ezpain haiek, ordainean, musu emaiten zidatela eta musuaren hezea ere nabari nezakeela neure hatzean. Harik eta amak egun
|
batean
erran zidan arte: ‘Koadro hori bertzerik ez ote duzu bizitzan? ’ Guztiz serios ihardetsi nion:
|
|
|
Eta bertze egun
|
batean
erran zidan:
|
|
|
Harik eta sosegurat egin zuen bertze egun
|
batean
erran zidan arte, ezin uxterrago eta xamurrago:
|
|
|
Eta bat
|
batean
erran zidan:
|
|
|
diiin daaan, diiin daaan... Eta egun
|
batean
erran zigun: " Minutuak eta orduak luzeegiak dituk mugimendu bizkorren studiatzeko, eta egunen batean norbaitek erloju bat asmatu dik, pultsazioen neurtzeko gai ere izan daitekeena, diiin daaan, diiin daaan..." Eta denboraren neurri hari dindana deitzen hasi gintzaizkion.
|
|
|
Eta behin
|
batean
erran zidan:
|
|
|
Eta hain itsu sinesten zuen, bertzalde, libertatean, non bertze egun
|
batean
erran baitzidan:
|
|
|
Eta gizonak hura guztia erran zigun... eta aita erreus eta urduri jartzen hasi zen, zeren eta jakin nahi baitzuen batik bat nola ehizatzen zuen tigre hark eta nola erabil zitekeen hura ehizarako. Eta gizonak halako
|
batean
erran zion:
|
|
|
—Bai, Pierre Gassendik barneratu nindian Galileoren obran eta Galileoganat zeukan amorioan, eta Pierre Gassendiren bidez ere errotu zitzaidaan, halaber, animalien eta hegaztien obserbatzeko grina eta jaidura. Digne-ko maisuak, zeren Digne-koa edo ingurukoa baitzen Gassendi, matematika irakasten ziguan, eta, nola nihaur bainintzen gai hartan gelako onentsuetarikoa, egun
|
batean
erran zidaan: " Matematikari aparta izaiteko dohain guztiak dituzu".
|
|
|
Eta hala amorostu zen osaba ere, finean, bere maisu Pierre Gassendi bezala, Galileoz, eta egun
|
batean
erran zidan:
|
|
|
horregatik, ez zaituztet sehiekin nahasturik ikusi nahi, guztiz beharrezkoa denean izan ezik, zeren oin bakoitzak baitu bere ortkoia... —eta osabari behatu zion orduan ere, ez ordea, arestian bezala, konplazentziaz, baina bertze behako harekin, zeinak baitzuen esketik eta erregutik kexutik eta arranguratik bezainbat... zeren eta amak ez baitzuen laket, oro har, osaba Joanikot, osaba noiznahi den nahasten zelako lorezainarekin edo zaltegietako morroiekin, edo neskameren bati hitz gozoren
|
bat
erraiten, eta, hainbatetan, bufoi samarra zelako ere bai...
|
|
|
Eta aitak egun
|
batean
erran zidan:
|
|
|
Harik eta setenbre hatsarreko egun
|
batean
erran zuen arte:
|
|
|
Eta egun
|
batean
erran zidan:
|
|
|
Mutil gaztea da berori, eta Gabrielaren esku utziko dugu auzia". Eta, horrela, abiatu gaituk guztiok damatxoaren gibeletik, sartu gaituk gela ilun batean, non pizturik baitzeuden zazpi kandela... jaurtiki ditik damatxoak kartak mahai gainerat, egin ditik latinezko edo sasi latinezko orazino batzuk nik ulertu ez dizkiodanak, eta gero, niri beha, berea ez zirudien boz ezin misteriotsuago
|
batez
erran zidak: " Zorionekoa berori, zeren oinpean hartuko baitu hartza, nola san Migel arkaingeruak dragoia...
|
|
|
Eta guztiak galdua zirudien, baina orduan gertatu zen gertatzekoa, zeren eta osaba, ahal bezala, bere kabuz altxatu baitzen... eta burumakur zegoenak burua behingoz zutitzen zuela, eta buruarekin baterat besoa, oihu erdiragarri
|
batean
erran zuen: Ararat!
|
|
|
Eta, egunorozko kontu haiekin penagarririk aski ez bagenu bezala, gertatzekoa gertatu zen handik gutirat, noiz eta eri haietarik batek —Zabaletako nagusiak, zeinari Betiri baitzeritzan— bere sukarraldi
|
batean
erran baitzuen ezen Pagabasoko leizetik txakur beltz handi bat atera zela, larru zuri batez mozorrotua, eta ariman sartu zitzaiola, eta ausiki ere egin ziola, eta hargatik zegoela bera eri eta hil hurran.
|
|
|
Eta kendu heure ahalke hori gainetik...! Edo, ez al dakik ezen ahalkegabeak jaten dituela azkenean eper erreak, eta ahalkorrak ogi mokorrak?"; eta bertze lagun
|
batek
erran zuen: " Gure anderea irrikor, iztartean kilikor!", Itsasoko Amako ene kide guztien irrien artean.
|
|
|
Birao bat ozenki erran eta aparatua gakotu nuen, gaztigurik utzi gabe. Badira makina
|
bati
erraten ahal ez zaizkion gauzak.
|
|
|
Aitzin gaueko harrapaketa huts emanaren hondar ageriak. Matelondoan luzitzen nituen gerla pintura ubel gorriek azalpenen bat eskatzen zuten, eta oraingoan ez nion xelebrekeriaren
|
bat
erranda ihes eginen, bi egun lehenago, etxeko betaurreko zaharren eske joan nintzaionean bezala. Bederen, pasta lodi beltzeko begiorde itsusgarri horiek jakako poltsikoan neramatzan orain, eta jantzirik, berriz, nire betikoak, jadaneko konponduak, optikatik atera berriak.
|
|
|
Nik ikasketak burutuak nituen jadaneko, egunkarian gogotik ari nintzen eta, hura beti langabe, kalkuluetan genbiltzan, nire soldata xumea aski izanen ote zen elkarrekin bizitzera joanez gero. Hitz
|
batez
erranda, arruntik maitemindua nintzen, eta ez zitzaidan inporta nire neska arropa gorri laranjaz janzteko setan bazegoen, edo talaka ematen bazidan joga egiteak nire gogo gorputzei ekarriko zizkien onurez. Larunbat gau batez, egunkariaren edizioa ixteko lanetan nengoela, erredakziora agertu zitzaidan negar intzirika; kosmosarekin bat egiteko pasaporteak delako Emilioren ohean banatzen ziren, nonbait, eta Kristina ez egoki tramite horretara.
|
|
|
Gustatzen? Higuina kolkorako gorde behar izan nuen, irriño handi
|
batez
erran ahal izateko:
|
|
|
Xehetasun horien berri banuen, gutienez ere bi aste lehenagotik, neskak berak bidenabar
|
batean
erranik. Hain juxtu ere —ez dut orain zertan ukatu— gogoan nituelako gidatu nuen autoa auzo horrexetaraino, abuztuko ortzegun horretan.
|
|
|
—Koleratuko dun, itsuski koleratu ere, eta nitaz sekulakoak eta
|
bat
erranen. Gero, dena nahasiko din, nire gaiari bihar nork segida emanen, eta bazterrik bazter ibiliko dun erredakzioan barna, bere biktima hautatu arte.
|
|
2001
|
|
|
Gainera, guk beste kezka batzuk genituen eta horregatik ez dugu islatu konpetizio eta lehiaren kontu hori. Dena dela, baditugu letra batzuk ere pixka
|
bat
erranez halakoak: " Begira nire eleak zeinen ekartsuak diren" eta abar.
|
|
|
Azken eskualduna nonbaitik ere emaztea zen. XX. mende erditsuan sortu zen izenda ez dezakedan barnealdeko herri ahantzi
|
batean
erran zuen apezak erdararik aberats eta ederrenean. Derrigorrezkoa izan arren, gurasoek ez zuten Maddalen eskolara biziki igorri, are gutxiago ikastolara garestiegi zelako artzain familia" pobre" batentzat eta asteburuetan talo saltzen eta kontzertu antolatzen aritzeko astirik ez zutelako.
|
|
2002
|
|
|
Par. Guk
|
batari buruz
erran bezala izaitea beharreko da; bertzenaz, hunela ezpa litz, bata eztela erraitean egiarik erranen ez genuke. Bainan egia erran ba dezagu, bera ba dena erraiten duguno, egiazko zera duzu.
|
|
|
Nazionalek Artxandako muinoetara iristea lortzen bazuten, Arenal eta Abando anarkisten esku geratuko ziren. Emakume aberats
|
batek
erran zuen abertzaleak alde egiten ari zirela Hendaiara Bordelera Southamptonera. Frantzia eta Ingalaterra herri traidoreak ziren:
|
|
|
irakasleak zenbaki Bestalde, zeroa sartzen da hemen: zero
|
bat
erraiten du eta ikasleek dagokion erhi kopurua ahal bezain zalu erakusten dute. gehitzen delarik," ez da fitsik gehitzen".
|
|
|
Q9 Zifrazko idazketen irakurketa: irakasleak xingolan ageri diren zenbakietatik
|
bat
erraiten du," bederatzi" adibidez, eta kolore bat," berdea" adibidez; ikasleek 9 zenbakia aurkitu behar dute eta zenbaki hori inguratzen duen zirkulua berdez margotu.
|
|
|
� Dado diktaketa: irakasleak 1etik Serainoko zenbaki
|
bat
erraiten du. lkasleak doakion dadoa marrazten du. 8 orrialdean ikusi 2 eta 3ren bi moldeak onartuko dira.
|
|
|
zazpi, hamazazpi, hogeita zazpi, etab., eta azkenik hain erregularrak ez direnak, hala nola: bat, hamaika, hogeita bat, etab. lrakasleak zenbaki
|
bat
erraiten du, ikasleek 10 gehitu behar dute (behereko laukitxoa aipatuz}. Bat, hamaika, hogeita bat, etab, bereziki azpima� rratuko da.
|
|
2003
|
|
|
Euskal literaturaren plaza edo beste gisa
|
batez
erranik, euskal literaturaren paisaia. Nola ikusten duzu berau?
|
|
|
Hori da Basaburuan ere gure eskualdeaz duten ikuspegia. Behin ikustera etorri zitzaidan Altzaiko askazi
|
batek
erran zidan: " Uste nian dena ordoki zela Pettarra!".
|
|
|
Horra nola, Estatuaren giderrak eskuratuz geroz, Frantziako burgesiak, XIX. mendean barna, antolatu zuen, ehun urte geroago berriketari
|
batek
erran zuen bezala, Paris et le désert français,. Paris eta frantses basamortua?.
|
|
|
Bere ahizpa horrela ikusirik, baratzean, bere gurpildun kadiran jarririk, negarrari eman zion. Himra k ezin zuen gehiago hitz ·
|
bat
erran.
|
|
|
Bai, bertzelako gobernu
|
bat
erran dut, ez gobernu abertzale bat. Ezen, Nafarroan euskararen maldan behera berria geldiaraziko badugu, horretarako behar den eszenategi juridiko instituzionala ez dugu euskaltzaleok erabakiko, ez gure ordezkari edo diren alderdi abertzaleekere.
|
|
2004
|
|
|
Bestenaz, deus gutxi. Afrikan izan nintzelarik, Senegalen, hango arduradun
|
batek
erran zidan: " Zuek frantsesek ez duzue ikusten dakizuen hura baizik".
|
|
|
Emazte ttipia zen, ile hori laranjakoa, begi berde eta zabal batzuekin. Kittori begiratuz, ingeles doinu azkar baina ahots ezti
|
batez
erran zion:
|
|
|
–Baina oraindik gerra arriskua saihets daiteke –erran nion, solasaldiak harturiko ustekabeko bideak txundituta– Izan ere, Hitlerrek berak bere azken hitzaldietako
|
batean
erran zuen...
|
|
|
Zaindari amerikarrek ez zituzten haien hitzak ulertu: hizkuntza ezezagun
|
batean
erranak ziren, nonbait. Sieversen exekuzioaren ondotik, Hielscher behin betiko suntsitu zen.
|
|
|
Neskaren amorruak egin zuen gainerakoa. Aitak irribarre
|
batez
erran zuen bezala, ez dago emakume zapuztu bat baino arrisku handiagorik.
|
|
|
—Ainguru
|
batek
erranik.
|
|
2005
|
|
|
400 milioi jende hil da berrogeita hamar urtez aro aldaketaren ondorioz, Osasunaren Munduko Erakundearen txosten
|
batek
erraten duenaz28 Hogei mila 2003an, Frantzian, berean, hiruetan hogei milioi euroko makurrekin29! Baina gure aldia ez deno...
|
|
|
" Ovulatio in vitro" teknikari esker, hazi ona berezi eta txarra bota beraz! Segurantza sozialak egun
|
batez
erranen dio ama bati: " Zure ernamuinak horrelako estakurua badu.
|
|
|
Horrelako eta halako komisioaren buru izateko? Mundu hori ongi ezagutzen duen lagun
|
batek
erraten zigun ezin sinetsia dela nolako bizia daramaten: 35 ordutako lan astearen alde baldin badira ere, ehun orduz petikakorik ez dute ezagutzen berek.
|
|
|
175 Zuzenketak egitean entzun dut apezpiku
|
bat
erraten, aita familiakoen apeztea onar lezakeela Aita Sainduak egitekotan. Frantziako apezpikuen biltzarretan sekulan ez dutela gai hori hunkitzen. bataiatu haurrak, sortu eta berehala egiten ohi zirelarik, ainitz hiltzen zelakotz.
|
|
|
Kristoren ondoko izanki eta gure apezpikuek uste ote lukete, Jainkoaren gisa hitz
|
bat
erratea aski litzaiekela, hitz hura errealitate izateko? " Apezak izan ditela" erratea, apezak sortzeko?
|
|
|
Garbiki erran zigun, han ginen guziei, gauzak onez onean pasatzen direla. Apez bat nonbaiteko apezpiku izendatzeko xedetan direlarik, hizño
|
bat
erraten diotela gobernuari, jendetasun soilez. Gobernuak zerbait baldin badu apezpiku gai horren kontra, jakin arazten du.
|
|
|
Diruaz ere hitz
|
bat
erran nahi nuke. Kalkulatua dut bizi naizen parropia soilean urte bakoitz, girixtino familia bakoitzak 300 euroz goiti ematen diola Elizari.
|
|
|
Duela zenbait egun beretter izanki eta kasik igande oroz mezan den 9 urteko neska
|
batek
erran dit ez zekiela zer den serora edo monja bat, ez duela behin ere bihirik ikusi. Katiximarako haurrak biltzen ditugun lau herrietan sortu 33 serora badira bizi.
|
|
|
Ez da harritu behar ez badute esperantzarik apezen baitan. Geroari buruz ateak idekitzea digute eskatzen, ateak hetsirik egoteko partez, azken sinodoaren karietara bildu gazte talde
|
batek
erran duen bezala.185
|
|
|
Arratsean 3 laiko etorri zitzaizkigun beren lekukotasuna ematera, beren lanetik landa (federik gabe ote?) Galde bera egin nien. Aerospatiale eko ingeniari
|
batek
erran zidan: " Arianek huts egiten duelarik arazoa non den bilatzen dugu.
|
|
|
Maila apalago batean, neure beharriz entzun dut apez kargudun
|
batek
erranik, demokrazia ez dela posible Elizan. Hori erran didanari doakionaz ez da dudarik bere praktikaren araberako teoria zuela.
|
|
|
Putetaz baliatzen direnetan, edo ofizio hori onartzen dutenetan zenbatek nahi lukete beren alaba ikusi putagotik bizi? Munduko ofiziorik zaharrena dela, irriño
|
batekin
erran eta, denak konponduak dira zenbaitentzat. Gauza kuriosa, edozein kazeta ala irratik erranen dizu 4.000 badirela Parisko gauetan, Bois de Boulogneko zein xokotan dauden, zein hilabetetan uzten duten Paris, Cote d" Azur era joateko, zenbat diren Errumaniatik etorriak, zenbat Nigeria edo Kolonbiatik.
|
|
|
Ortzanzurieta aldeko artzain zahar
|
batek
errana dit, haurra zelarik errekara joaten zela artetan amarrain zenbait eskuz hartzerat beti xingarra menua aldatzeko artetan. Ez omen da gehiago amarrain handirik ikusten han.
|
|
|
Zer eskandalua gaur egun puta batek gauza bera egiten balio zure jaun erretorari! Hitz
|
batez
errateko, nehongo herresta eta fama txarreko jende guziak besten mailean ematen ditu.
|
|
|
Sekula santan ez dio bihi
|
bati
erran: " Sofritzen duzu!
|
|
|
... Berteaux deitu deputatu okaztagarri
|
batek
erran du(...): Izialdi bat behar zitzeiela eman katolikoei, eliza-gizon guziei.
|
|
|
nena, Legrand; eta Pradet Balade,... nola erranen dut? Gazteena.Ateraldi hau zela eta, solas bat altxatzen diote eta Hiriart Urrutik erantzuten: gazteena zela, irri egiteko solas bat zen hori, holako
|
bat
erraten ahal da, gizon bat gogokoa ez denean. Behar ere ha, holako gatz biper poxi arte tan; bertzenaz lokar ginintazke solasa hasi orduko berehala oro, kazeta egile eta irakurtzale.
|
|
|
Beldurrak atxikitzen zituen eta bidean besta sobera eginik goraki kantuz eta eleketa multzoan zetozen ikasleak zirela ohartzean, doi bat jabaldu ziren. Alkohol, pixa eta izerdi urrina zeukan gorputz puloaren aitzinetik pasatzean, baten
|
batek
erran zuen:
|
|
|
Frantxuaren iledia malgutzen eta desegiten zuen euriak. Langile
|
batek
erran zion:
|
|
|
Txapela ikusi zuen leihoaren maldan eta marmarika hasi zen: herioak txikitik troxatu zaituena, zu, neure aita ez zaitezela hil, ez hil bederen eni hitz
|
bat
erran gabe, mintza zakizkit, lehen idien aitzinean hots emaiten nenbilenean mintzo zintzaizkidan bezala, ote eta iratze biltzera auzoen laguntzera gindoazenean bezala, mezatik landa hilerrian otoitz bat murdukatu ondoan, karamelo eta karanbar ezti erosteko libera soila ematen zenigunean bezala, Donapaleuko merkatura joateko bi oihuz iratzarrarazten edo ardiak Lakabirako artadira eskapatzera uztea... Mintza zakizkit.
|
|
2006
|
|
|
Giro horretan, derragun adibidez, SobietarBatasun ohiaren lehen urteetan ekoizpen kultural ederrak egin zirela, EisensteinenPotemkine (1925) edo Alexandre Nevski (1924) filmeak kasu, baina iraultzadiktadura bilakatzeak libertatea ito zuen. Oroitzen da Stalinen denboran, komisariopolitiko batek tintatzale
|
bati
erran zionaz: «Tinta ezazu gaizkiago nahi baduzu, baina behar duguna tinta ezazu!».
|
|
|
Noski,
|
batek
erran lezake, eskubide osoz gainera, euskaldunok bizi dugunerrealitatea ez dela, etsaiekin, partekatzen dugun bera, hortarik urrun dela, burujabetasunerako borroka luzea aurrera eramaten duen Herri trinko, suhar etakementsu batena dela.
|
|
|
178 argi farola ere jarri dira herri ezberdinetan. Bideak eta argiak egin ditugula aipatzearekin, bakarren
|
batek
erranen du, “eta niri noiz tokatzen zait? ”. Pixkanaka aitzinerat eginen dugu, nahiz eta denetara ailegatzea posible ez den.
|
|
|
Gainera, kontu ilun honetan magia ere sartua dago eta magiaz ez dakit zer goaitatu behar dugun. Baina azken gauza
|
bat
erran behar dizuet, oso garrantzitsua, beharbada korapilo guziaren gakoa: S*** eko historia osoa, liburu batean dago.
|
|
|
Negar egiteko gogo handia nuen egoera konpondu zenean dena utzi behar nuelako, baina ustekabe on batek goaitatzen ninduen: Tomek zaldi bat atzeman zuen eta irri triste
|
batez
erran zidan: –Zure azken eguna da...?
|
|
|
Ene amaren beldurra nagoen tokitik sentitzen dut, baina ezin naiz mugitu. Azkenean gizonak ahots azkarrago
|
batez
erraiten du: –Ez duzu errana errespetatu!
|
|
|
Orduan, emazte ttipi eta makila bezain mehea aitzinatu zen eta bi buru bera baino handiagoa banintzen ere, besarkatu ninduen bere beso hauskorretan. Boz ahul eta goxo
|
batez
erran zuen: –Ongi etorri edo berretorri!
|
|
|
Zerua pixkanaka pixkanaka argitzen hasi zen; orduan, Sabina eta ni isilean joan ginen. Etxera arribatu aitzin, Sabina gelditu zen eta boz bitxi
|
batez
erran zidan:
|
|
|
Bere buruko ahots
|
batek
erraten zion dena kasualitate hutsa zela, M.R. hura ez zela berak bisitaturiko Maider Retolaza. Ahots hark dena ahazteko erregutzen zion, bakean bizitzen jarraitzeko.
|
|
|
Kanpo aldean, sugarrik ez zen oraino ageri. Alabaina jende andana suziekin eta lasto idorrarekin saiatzen ari zen egur bustiari irazekitzen, eskuan ezpata dantzatzen zuen gizon
|
baten
erranetara. Haren barrandan frankotan ibilia nintzen, aitatxik manatuta:
|