|
2009
|
|
|
Amaiak eta biok pentsatu genuen konkurtsoetan sartuko genukeen denbora edozein enkargu txikian inbertitzea trukean.
|
Askotan
ematen du enkargu txikietatik ezin dela ezer onik espero, baina ez da egia. Denbora ematen baduzu, azkenean arkitektura sortu egiten da.
|
|
|
Beraz, ikasle bakoitzaren koaderno pertsonala ikusgai bihurtzen da, eta guztiek ikus dezakete besteak zer ari diren egiten.
|
Askotan
proiektua ikasleen eta irakaslearen artean geratzen den gauza ezkutua da, eta guk hori ekidin nahi genuen.
|
|
|
Zentzu horretan, erlazio handia dago arkitekturaren inguruko prozesua eta film bat egiteko garapenaren artean. Bietan kudeatu behar dira agente
|
asko
eta garai asko.
|
|
|
Zentzu horretan, erlazio handia dago arkitekturaren inguruko prozesua eta film bat egiteko garapenaren artean. Bietan kudeatu behar dira agente asko eta garai
|
asko
.
|
|
|
Ez genuen lortu lan-talde iraunkor eta konprometitu bat mantentzea. Hasieran egondakoek, Roberto Villamayor arkitektoak edo Santos Bregaña diseinatzaileak kasu, lan
|
asko
egin zuten, baina lan-talde berriarekin ez genuen beharrezko inplikaziorik lortu. Arkakuso proiektuaren asmoa ezberdina da, hau da, arkitekturako aldizkari bat Interneten PDF formatuan eskegitzea.
|
|
|
Beno, lan artistikoak beti izango du sintesi baten beharra, eta agian sintetizazio lan horren gabezia gure lanaren ezaugarria izan daiteke. Erakusketa bat egiten duzunean, sintesi ariketa hori egin behar izan genuen, baina gure lanak zerbait adierazgarri izatekotan, gauza txiki
|
askoren
metaketa izan dela esango nuke. Ez dago hori berez defendatzen, baina horrela suertatu da.
|
|
|
Dena den, erakusketan ikusi zena hortik eratorria da. Aldi berean, aurreko gauza
|
askorengandik
eratorria zen kartela bera.
|
|
|
Ikerkuntzak gure inguruko objektuei balio erantsia ematen dien garai honetan, hainbat begirada luzatzeko premia larrian topatzen dugu geure burua.
|
Askotan
, berrikuntzak ikuspegi aldaketa baten beharra dauka, eta gure egunerokotasunean topatzea ez da, kasu gehienetan, ariketa erraza suertatzen.
|
|
|
Hasierak ez ziren egun izan daitezkeenez bestelakoak; kontaktuak zituenak kontaktatuko zuen, ez zuenak, oposizioetara joko zuen eraikuntzaren jarduerarik eza konpentsatzeko. Horrela, eta gaur egun kasu
|
askotan
gertatzen den bezala, udal arkitektoek bigarren lanpostu bat izaten zuten, arlo pribatuan. Kontakturik gabe, oposiziorik gabe?
|
|
|
Honelako enpresa edo ezinezko misio bati aurre egiteko motibazioak
|
asko
eta askotarikoak izaten dira. Pasioak bultzatutakoak:
|
|
|
Honelako enpresa edo ezinezko misio bati aurre egiteko motibazioak asko eta
|
askotarikoak
izaten dira. Pasioak bultzatutakoak:
|
|
|
berritzailea, sortzailea, kalitate arkitektoniko izugarrizko proiektuen egilea? baina teknikoki eta antolakuntza aldetik lanak aurrera eramateko zailtasun
|
asko
dituena. Jenialtasuna etekinak baino lehenago jartzen da.
|
|
|
Mezenas baten beharra eta norberaren marka sortzeko grina ez al daude agortuta? Estudio
|
askotako
gazteek helburu nahasiak dituzte eta irakaskuntza, diseinu grafiko, argazkilaritza, ikerketara zuzentzen dira aldi berean. Garaiak garai, hastapenetan, lardaskan ibiltzea da normalena honenbestez.
|
|
|
Arazoa, arkitektoak ingeniariekin konparatzen direnean sortzen da batetik, eta bestetik, arkitektura titulu espainiarra, Europako beste herrialdekoekin alderatzen danean. Titulu espainiarrarekin lortzen diren eskumen eta erantzukizunek izaera
|
askoz
teknikoagoa dute, esaterako Frantziako arkitektoenak baino. Arkitektoak historikoki duen irudi goren hori, gutxiagotu egiten da Europako mailarekin alderatuz gero.
|
|
|
40 urtetik beherako profesionalek, maiz, ezegonkortasun egoera batean murgilduta ikusten dute beren burua.
|
Askoren
aburuz, egoera hau proiektuen kalitatearen kontra doa, arkitektoen ogibideak historikoki izandako ospea eta duintasuna zapuztuz.
|
|
|
Horrek dakartzan ondorioak biziki larriak dira, langileen eskubideen aldetik behintzat; kontratudun batek izan ditzakeen desabantaila guztiei autonomoak dituenak gehitu behar zaizkie. Sarritan, oporrak ordaindu gabe gelditzen dira, langabeziako subsidiorik eza dago (orain, krisialdian, arkitekto
|
asko
langabezia ezin kobratuta aurkitzen dira), eta kaleratzearen aurrean ez dago inongo defentsarik. Bestalde, lanbidearen erroak erasotzen ditu praktika honek; autonomoak kontratatzen dituen enpresak besteen aurrean lehiakortasun handiagoa erakutsi dezake, eskaintzen dituen prezioak murriztuz.
|
|
|
Bereak egin du; eraikuntzaren industriaren birmoldaketa gainean dugu jada, eta nahi edo nahi ez, estudio
|
askok
eskalaz aldatu dute biziraun nahi izatekotan. –Arkitekturitza?
|
|
|
ACXTk 42 postua lortu egin du, munduan gehien eraikitzen dutenen artean kokatuz. Noski, zerrenda honetan ez dugu Pritzker sari
|
askorik
topatuko, hauek enpresak, arkitekturitzak baitira. Agian ez dira kritikak gehien goraipatzen dituen arkitekturak, baina azken finean gure bizitza eta lurraldea moldeatzen dituztenak dira, portzentaje oso handi batetan.
|
|
|
Mendebaldeko herrialde garatuetako batez besteko inflazioa 2002 eta 2006 urteen artean% 2,5 eta% 2,2 bitartean egon zen. Hori XX. mendeko azken urteetan banku zentral
|
askok
praktikan jarri dituzten moneta politika ortodoxoen emaitza da, baita globalizazioaren emaitza ere; izan ere, lehiakortasuna gehitzean prezioak igotzea zailago egiten baita. Inflazio eskas horrek, aldiz, posible egin zituen hamarkada honetako hasierako urteen bereizgarri ziren moneta hedakuntza politikak eta interes tasa baxuak, zeinek zorpetze merkearen bidez hazkundea finantzatzea eta azkartzea ahalbidetzen zuten.
|
|
|
Bestalde, hazkunde horren oinarrian berau posible egin zuen zorpetze merkeak bazituen bere ondorioak: merke zorpetzeko aukerak zorpetze tasa altuak eragin zituen herrialde
|
askotan
, bai familien kasuan bai, AEBren kasuan esaterako, kontu publikoetan (gerra batzuen kostuekin?). Horrek, noski, arriskua areagotzea zekarren, baina egoera mantendu heinean, onar zitekeen arriskua.
|
|
|
Eta ekonomia osoa geldotuko litzateke.
|
Askoren
ustetan, 1930ez geroztik krisialdirik larriena.
|
|
|
Nazioarteko Diru Funtsak egin dituen analisi eta hausnarketek diotenez, egokitzapen prozesua ziur asko luzea izango da, gutxienez 2010 amaiera artekoa edo gehiagokoa. Ordura arte, arkitektoek hobe izango duzue etxebizitzara dedikatu beharrean, dirua inbertituko duen gobernuak bultzatutako azpiegitura obretan lana bilatzea, etxebizitzen eraikuntzak ez duelako lan
|
askorik
emango.
|
|
|
bere egoitza etxe irlaren bestaldera eramateko erabakia hartu zuenean hasten da. Arkitektoen Kutxa urte
|
askoz
mantendu da eraikinak zuen etxabeko fatxada betetzen, Elkargoaren ekimenak barruan suertatzen ziren bitartean.
|
|
2010
|
|
|
–Hemen modu tradizionalean eraikitzen zen momentu batean arkitektoen betebeharra zen sistema eta kontzeptu berriak sartzea beren proiektuetan, funtzionatzen zutela frogatzeko eta ordutik aurrera erabiltzen hasteko. Gaur egun VISESAk nahitaez eskatzen dituen gauza
|
asko
, orduan norberaren ekimenez egin behar ziren, garaian garaiko sustatzaile publikoa konbentzitzeko asmoz?, diote. IMBk lehen etxebizitza promozioa egiteko aukera izan zuenean, ez zuten ezbairik izan fatxada aireztatuaren sistema aukeratzeko
|
|
|
eraikitzeko modua, zekiten bakarra, egokiena ez zela azaltzea, eta haiek konbentzitzea. Batez ere, sistema berriak
|
askoz
ere garestiagoak zirelako?, gogoratzen dute.
|
|
|
Gaur egungo erabil tzaile taldeek eta beraien bizimoduek ez dute lekurik bertan. Etxebizitza hierarkizatu eta egituratua proposatzen du arauak, eredutik aldentzen diren biziera
|
asko
baldintzatuz. Etxearen espazio bakoitzak bere izen abizenak ditu (sukaldea, egongela, jantokia, komunak, korridorea, hall a, suite logela, 2 logela,
|
|
|
Beharrezkoa da amaitzea etxe bat bakarrik XX. mendeko ohiko etxe burgesa izan daitekeelako ideiarekin, eta aukeran dauden tipologia anitzen jakintza zabaldu behar da. Ziur aski bide zaila izango da, aldagai
|
asko
|
|
|
Hau J. N. Habraken ek garatu zuen eredua da, eta biztanle ezberdinen tzat aproposa den proposamen berdin baten moldakortasu nean datza. Arazoa, ordea, eraikuntza teknika moldakortasun hori denboran zehar mantentzeko gai izango ote den jakitea da, biztanle berri batzuek konpartimentazioa traba
|
askorik gabe
aldatzea posible izateko.
|
|
|
Aurreko belaunaldiek, sota, caballo y rey, ko etorkizuna zuten: ezkondu eta gurasoen etxe tik irten urte
|
askotarako
lan batekin, estabilitate eta bizi ziur tasuna ematen zuena. Gaur egun (belaunaldi haietako jendea barne) ezin dugu hemendik bi urtera lan, hiri edota pertsona berdinekin egongo garen esan.
|
|
|
Etxe mailan barne harreman mota
|
asko
daude. Etxebizitza ren behar eta erabilera berriak hauek izan daitezke:
|
|
|
bat zeuden Erresuma Batuan (2),
|
askok
zutik dirautela oraindik ere. Londresko Mile End Road kalean 1695ean eraiki zen ezagunena, Trinity Almshouse, alegia, ustez Christopher Wren
|
|
|
Espainiako hirigintzak euskal dizi plinatik ekarpen ugari jaso ditu, hala nola: etxebizitza politika publikoen plangintza estrategikoa, etxebizitzaren eskubide subjektiboak benetako babes judiziala jasotzea, BOEtarako lurzoruaren erreserbak, azalera eskubidearen erabilera masi boa, lurzoru urbanizagarrian BOEn% 50eko portzentajearen inposizioa (beste gauza
|
askoren artean
Orubide eta Visesa bezalako sozietate publikoei esker), BOEn esleipen arautuak (hots, horrenbeste laidoztatutako zozketa hori, maiz nahierara ematen ziren prozedura gabeko esleipenak ordezkatuz), etxe EL] LW] D EDEHVWXHQ EHKLQ EHWLNR NDOLÀND] LRD, tanteo eta atzera eskuratzeko eskubidearen bermatzea, beste askoren artean.
|
|
|
Espainiako hirigintzak euskal dizi plinatik ekarpen ugari jaso ditu, hala nola: ...lurzoru urbanizagarrian BOEn% 50eko portzentajearen inposizioa (beste gauza askoren artean Orubide eta Visesa bezalako sozietate publikoei esker), BOEn esleipen arautuak (hots, horrenbeste laidoztatutako zozketa hori, maiz nahierara ematen ziren prozedura gabeko esleipenak ordezkatuz), etxe EL] LW] D EDEHVWXHQ EHKLQ EHWLNR NDOLÀND] LRD, tanteo eta atzera eskuratzeko eskubidearen bermatzea, beste
|
askoren artean
.
|
|
|
Ez da bidezkoa udalen eskuetan errekurtso publikoen% 15 izatea, zerbitzu publiko eta herritarren beharrak askoz handia goak direnean. = XN DLSDWX EH] DOD, XGDOHQ D] SLÀQDQW] DNHWDQ gure egungo ezbehar urbanistiko
|
askoren
erroa dugu. Baina
|
|
|
|
Askoren
ustez erkidegoak jasotzea gainbalioen% 20tik gorako portzentajea erokeria hutsa da. Baina eragile pribatuek hiri operazio baten kostuak% 80an ez badituzte parteka
|
|
|
Etxebizitza librearen salneurria gauza
|
askoren
menpekoa bada ere, funtsean hiru dira kontuan hartzeko faktoreak: HWRUNL] XQ HNRQRPLNRDQ NRQÀDQW] D (HQSOHJX PDLOD, VROGDWHQD,
|
|
|
Ez da bidezkoa udalen eskuetan errekurtso publikoen% 15 izatea, zerbitzu publiko eta herritarren beharrak
|
askoz
handia goak direnean. = XN DLSDWX EH] DOD, XGDOHQ D] SLÀQDQW] DNHWDQ gure egungo ezbehar urbanistiko askoren erroa dugu.
|
|
|
Xabier:
|
Askoren
ahotan dago, etxebizitza publikoen susta tzaileak dirutza irabazten ari direla. Eta hori, kasu askotan, ez da egia.
|
|
|
Askoren ahotan dago, etxebizitza publikoen susta tzaileak dirutza irabazten ari direla. Eta hori, kasu
|
askotan
, ez da egia. Adibide bat jar dezagun:
|
|
|
eta ekonomia mailan dago. Faktore
|
asko
dira etxebizitzaren DUD] R KRQHWDQ: OXU] RUXDUHQ EDOLRD, ÀQDQW] LD] LRD, HWD KRUUHQ gainetik, politika helburuak.
|
|
2012
|
|
|
Eraikinen gutxieneko bizi erabilgarria 30 urtetan zenbatzen dela kontuan harturik, eta, oro har, atondurei egokitzen zaien 10 urteko bizi erabilgarria baino
|
askoz
handiagoa dela kontuan harturik, energia eskaeraren murrizketari buruz hitz egiterakoan diseinu arkitektonikoa izan litzateke hartu beharreko estreinako neurria, aurrezki energetikoari dagokionez.
|
|
|
gaur egun Espainian dauden ia eraikin gehienek ez dituzte CTEk ezartzen dituen minimoak betetzen. Ondorio horrek agerian uzten du denboraldi ez oso urrunean, berriki eraikitako etxe
|
asko
energetikoki birgaitu egin behar izango direla Europako baldintza berriekin bat egin ahal izateko. Errealitate hori oraindik ere gehiago areagotuko da, lehendik dauden eraikuntzen egiaztatze energetikoaren prozedura berriarekin (Certi, cación energética de edi, cios existentes).
|
|
|
zenbat eta handiagoa izan forma faktorea (azalera inguratzaile handiagoa bolumen berdinerako), orduan eta eskakizun handiagoa egoten da. Beraz, eraikin batek izan dezakeen berokuntza eskakizuna faktore
|
askoren
menpekoa dela kontuan izan behar da: fatxadako beirate azalera, beiraren propietate, forma faktore, tipologia, orientazio eta zona klimatikoaren menpekoa.
|
|
|
Energia nondik atera, ordea, arazoaren alde bat besterik ez da. Beste alderdi bat,
|
askoz
garrantzitsuagoa, energia zertarako eta nola erabili esaten diguna da. Hor baitago, nonbait, energiaren ziklo biziatu honen ihesbidea.
|
|
|
Hiri paradigma aldaketa hori gertatu eta gero, hazkundea etorriko da; hasiera batean horizontalki haziko da hiria, eta gero, igogailuaren asmakuntza eta altzairuaren teknifikazioa direla medio, bertikalean. Energia elektrikoa, gainera,
|
askoz
garbiagoa zen, eta ehun industriala eta bizitegi ehuna ikatzaren garaian ez bezala nahastu zitezkeen.
|
|
|
bat izango balute bezala. Egia da Atenasko Akropoliaren zati batek hor jarraitzen duela zutik (greziarrei ez zaie
|
askoz
gehiago geratzen gaur egun!), baina gure inguruko eraikin gehienen bizitza erabilgarria mugatua da. Gaur egun, denbora epe luze batean eraikiko diren eraikinak baino gehiago dira jada eraikita daudenak (herrialde, garatuak?
|
|
|
1 Gaur egun eraikuntzaren sektorean erabiltzen diren material
|
asko
mineral inorganiko, organiko (gehienetan petrolioa) edo konpositeen deribatuak dira, eta hauek zailak izaten dira birziklatzeko, duten konplexutasun kimikoa dela-eta.
|
|
|
Autogintzaren industrian esaterako, erosleak autoaren prezioa galdetzeaz gainera, zenbat gasolina kontsumitzen duen galdetuko du seguru, baita autoak zenbat iraungo duen kontuan hartu berau erosi aurretik. Eraikuntzaren industrian aldiz ez da horrelakorik gertatzen, eta bankuek uzten duten diruarekin etxea erosteko adina diru biltzen dugun baino
|
askoz
gehiagori ez diogu erreparatzen.
|
|
|
Faktore sozialei dagokienez,
|
askotan
eraikinen erabiltzaileei beraiei dagozkienak ahaztu egiten dira. Proiektatze faseaz eta eraikitze faseaz aurreko puntuan aritu garenez, erabiltzaileen inguruan zeresana ere badago, eta horietaz komentario pare bat egitea ere ez legoke gaizki.
|
|
|
Horrez gain, eraikin zaharren birgaitze energetikoek (fatxaden isolamenduen hobekuntza...) energia kontsumoa gutxitzea ekarriko dute, eta urte batzuen buruan, kudeaketa egoki baten bidez, egindako inbertsio ekonomikoa errekuperatzeko aukera egon daiteke kasu
|
askotan
. Alderdi ekonomikoa da agian erabiltzaileentzako ulertzeko zailena, baina gaur egun badaude neurketa horiek modu zehatzean egiteko moduak, eta era egokian komunikatuz gero, era honetako birgaitzeak aurrera eramateko aukerak handitu egingo dira etorkizunean ziur asko.
|
|
|
Birziklapenak ekarpen handia egin dezake eraikuntzaren industriaren kalteak gutxitzeari dagokionez. Balio ez duten material eta elementuak birziklatuz eta interbentzio berrietan material birziklatuak erabiliz,
|
askoz
ere lehengai gutxiago ustiatu dira naturatik. Material bakoitzak birziklapen maila ezberdinak ditu (aurrerago altzairuaren, hormigoiaren, zuraren eta beiraren kasuak aztertuko dira), baina komenigarria izango da faktore hauek proiektatze fasetik kontuan izatea.
|
|
|
Altzairuaren abantailarik handienetariko bat% 100 birziklagarria izatea da. Lehen aldiz ekoizten denean beharrezko kontsumo energetiko eta gas emisioak dezente altuak diren arren, altzairua urtu eta beste forma bat emateak energia gutxiago eskatzen du, eta gas emisioak ere
|
askoz
txikiagoak izango dira. Gainera, altzairu birziklatuaren kalitatea eta lehen aldiz ekoizten denarena berdin berdina da, inolako alderik gabe, eta prezioak eta garraiatu beharreko distantziak behera egingo dute, ez baitago berriro lehengaia dagoen lekuraino joan beharrik.
|
|
|
Horietako bat zur arti, zialen ekoizpena da, zur laminatuena eta kontralaminatuena, alegia. Mota
|
askotakoak
daude, baina laburbilduz, zur zati txikiak elkartu eta pieza berriak sortzen dira, beharrizan
|
|
|
Ezaguna den bezala materialak nahastu eta pasta moldagarri bat egiten da, eta ordu gutxiren buruan gogortu egiten da, material gogor eta moldakaitz bihurtuz. Konpresio esfortzuak oso ongi jasaten ditu, eta altzairuzko barraz hornitzen da
|
askotan
flexio lanean laguntzeko. Egitura lanetarako askotan erabiltzen da hormigoi armatua, bi materialen ahalmenak uztartuz.
|
|
|
Konpresio esfortzuak oso ongi jasaten ditu, eta altzairuzko barraz hornitzen da askotan flexio lanean laguntzeko. Egitura lanetarako
|
askotan
erabiltzen da hormigoi armatua, bi materialen ahalmenak uztartuz. Lehen aldiz ekoizten den hormigoi kg baten energia kontsumoa eta gas emisioak ikus daitezke taulan.
|
|
|
Desmuntatzea sustatzeko estrategien artean, giza eskuekin edo behintzat zailtasun
|
askorik gabeko
elementuez eraikitzea (ez pieza txikiegiak ezta handiegiak ere), eta elementuak elkarren artea mekanikoki lotzea dira neurririk azpimarragarrienak, desmuntatze prozesua erraztu ahal izateko. Elementu kimikoen bidez lotzen diren elementuak gehienetan zailak izaten dira elkarrengandik banatzeko.
|
|
|
Birgaitze energetikoak (fatxaden isolamenduen hobekuntza...) ere gero eta pisu handiagoa hartzen ari dira. Energia kontsumoa gutxitzea ekarriko dute, eta urte batzuen buruan, kudeaketa egoki baten bidez, egindako inbertsio ekonomikoa errekuperatzeko aukera egon daiteke kasu
|
askotan
.
|
|
|
Gizateriak bi mehatxu oso larri ditu aurrean, XXI. mendearen hastapenetan. Mehatxu horiek, etorkizunean, gaur baino
|
askoz
energia gutxiago kontsumitzera behartzen gaituzte.
|
|
|
Egindako analisian argi geratu da etorkizunean, karbonogabetutako mundu batean, mugikortasunak
|
askoz
efizienteagoa izan duela. Egungo propultsio teknologien e, zientzia hobetzeak kontsumoa eta isurketak heren bat gutxitzea ahalbidetu ahal du, iraultza teknologikorik gabe, eta bakarrik jada eskuragarri dauden teknologiak aplikatuz.
|
|
|
Erronbo formako modeloetan alakaren zabalera oso txikia da eta ez da ia nabaritzen. Hexagono eta karratu formakoetan
|
askoz
zabalagoa da.
|
|
|
eta geometria parametroetatik abiatuta, metal zabalduko sareta baten 3D ko modeloa sortu eta haren egun argi faktorea eta eguzki faktorea kalkula litezke. Espero dezagun ekarpen txiki hori laster gauzatzea eta beste ekarpen
|
askori
batuta inguru hobe bat eraikitzen laguntzea.
|
|
|
LABURPENA: Zubi termikoen arazoa aspaldidanik ezaguna bada ere, fenomeno honi buruzko bibliogra, a eta ezaguera urria da eta
|
askotan
okerra. Energia e, zientziaren bidean, ikusmolde eta baliabide berriek industria eta araudien inertzia gainditu
|
|
|
Petrolioaren krisiaren ondorioz energiaren kostuak gora egin ahala, bero galerak mugatzeko lehen araudiak agertu ziren. Ordura arte urria zen material isolatzaileen erabilera arrunt bilakatu zen,
|
askotan
aire ganberan kokatuak. Eskakizun eta kalkulu termikoak ahalbidetze aldera, araudi hauek itxituren erresistentzia eta transmitantzia termikoaren kontzeptuak garatu zituzten.
|
|
|
Gaur egun, klima aldaketaren inguruko kezkak direla-eta, isolamendu eskaerak ziztu bizian areagotzen ari dira. Europako araudiek bultzatuta, eraikin guztiek
|
askoz
efizienteagoak dute izan etorkizun hurbilean (1). Europako herrialde desberdinetan egindako ikerketek erakutsi dutenez (2), eraikin horietan zubi termikoen energia galerak kontsumo osoaren%
|
|
|
Aurtengo azaroaren 26 eta 27an Bilboko Euskalduna Jauregian izango den Euskal Hiria kongresua, hartara, inflexio puntu bat izan liteke. Batzuoi behintzat, garrantzitsuak zitzaizkigun aldagai
|
askoren
norabidea aldatu egin delako (bakegintza, krisialdia, lurraldearen eredu konkretu baten porrota, paradigma ekonomiko/ produktibo/ energetikoaren aldaeraren behar urgentea, hiri erregioaren presentzia lurraldearen plangintzaren debate akademikoan?). Eta haize berriei lekua egin behar zaielako, edukiz bai eta formaz ere.
|
|
|
Beste garai batzuk ziren, eta, agian, hazkunde ekonomikoaren pentsamoldearekin jokatuz, top down eta baliabideak modu jasanezinean ustiatzeko inertziak eredu neoliberal bat jarri zuen besterik ezean, determinismo instituzional batetik abiatuta. Dagoeneko, errealitatea iritsi da iritsi behar zen lekura, eta
|
askori
gustatzen ez zitzaigun eredu desarrollista eta neoliberalaren azken egunak dira. Erronka, dena den, ez dugu samurra:
|
|
|
Izan ere, Euskal Hiria jada nazioarteko komunitate zientifikoak kontsentsu handiz onartu duen hiri erregioaren parametroetan sartzen da. Eta, hiri erregioak, modu
|
askotakoak
daude. Beraz, teoria kritikoaren oinarrizko printzipio metodologikoa azpimarratzea da lehenengo eginbeharra:
|
|
|
Elementu horien jatorrizko funtzioak kolokan jartzearekin batera dago hiriaren erabilera finkatu eta onartuen eraldaketa bera ere; izan ere, oinezkoak duen abiadura gainditzen du skaterrak. Gainera, espazio publikoaren erabilera, plazena esaterako,
|
askoz
luzatuagoa egiten du. Hau da, kirolari honen erabilera denborak eta gizartearenak oro har ezberdinak dira.
|
|
|
Salvador Ruedak gidatzen duen Agència d. Ecologia Urbana de Barcelona bigarren multzo horretan legoke. Barceloneta auzoan duten bulegoan bertan egin dugu hitzordua, diziplina
|
askotariko
jende andana biltzen den gunean. Salvador bera horren isla da:
|
|
|
Kontzeptu hauek gehiago erabiltzen dira Estatu Batuetan, baina noski, han espazioa oso modu ezberdinean okupatzen dute. Gu haiek baino
|
askoz
sedentarioagoak gara, oso erraz aldatzen dira haiek bizitokiz. Are gehiago, euren estatusa sortzeko eskalan bizi kalitate hobea duten tokietara bizitzera joatea oso normala da.
|
|
|
eguzki erradiazioa islatu eta hormen bero irabazia gutxitzen laguntzen du etxe barruak fresko mantenduz; propietate antiseptiko nabarmenak ditu, materialaren alkalinitate altutik eratorriak. Bestalde, kareak hormen transpirazioa ahalbidetzen du, eraikin zaharrentzat egungo pintura plastikoak baino
|
askoz
gomendagarriagoa bilakatuz.
|
|
|
Ban Ki moonek adierazi duen moduan, aztarna ekologikoa leheneratu egin behar dugu; hots, herrialde garatuen aztarna txikitu egin behar da, beste
|
askorena
handitu ahal izateko. Beraz, kontsumoaren hazkundeak ezin du garapen orokorraren panazea izaten jarraitu.
|
|
|
Adibide aproposa hondakin eta zaborren kudeaketa izan daiteke. Aurrerapausoak eman dira, orain gehiago birziklatu eta
|
askoz
zabor gutxiago botatzen da Gardelegiko zabortegira, baina arazoa ez da konpondu eta kudeaketa daraman enpresak (FCC) utzikeria erakutsi du behin baino gehiagotan. Zaborren bilketan ere, pauso batzuk ondo eman badira ere, gutxi aurreratu da zabor bilketa selektiboan eta Jundizen ezarri zen biokonpostaren guneak ez ditu bete jarritako itxaropenak, batetik espero baino askoz hondakin gutxiago tratatzen duelako, eta bestetik, tratatzen den materialaren azken kalitatea ez delako espero bezain ona.
|
|
|
Aurrerapausoak eman dira, orain gehiago birziklatu eta askoz zabor gutxiago botatzen da Gardelegiko zabortegira, baina arazoa ez da konpondu eta kudeaketa daraman enpresak (FCC) utzikeria erakutsi du behin baino gehiagotan. Zaborren bilketan ere, pauso batzuk ondo eman badira ere, gutxi aurreratu da zabor bilketa selektiboan eta Jundizen ezarri zen biokonpostaren guneak ez ditu bete jarritako itxaropenak, batetik espero baino
|
askoz
hondakin gutxiago tratatzen duelako, eta bestetik, tratatzen den materialaren azken kalitatea ez delako espero bezain ona. Beraz, zaborren sistemaren ingurukoa saltzen hasi baino lehenago, aitor dezagun asko dugula hobetzeko, betiere orain artean lortu dena onartuz eta hobetzeko falta zaigun horretan indarra jarriz.
|
|
|
Gasteizko kasuan arazo honetaz hitzez jabetu direla ematen du, eta modu apal eta herabean pauso batzuk ematen ari direla, baina oraindik asko dago egiteke eta aurreko bi hamarkadetan hirigintzan gertatu dena guztiz kontraesankorra eta inkoherentea dela ezin da ukatu. Adreiluaren politikak guztiz bere kasa jardun du, eta ingurumen arloko irizpide
|
asko
bazterrean gelditu diren bitartean, interes espekulatzaileak, udalarenak zein eraikuntza enpresa handienak, gailendu dira.
|
|
|
Herri gehienetan etxe kopurua bikoizten zen HAPOren arabera. Zer logika dauka auzo berrietan etxe eta lursail
|
asko
soberan egoteak eta bitartean ondoko Aretxabaleta eta Gardelegi herriak irensteak, ingurua bloke berriez josiz eta herri nortasuna betiko galduz? (Arkaute herrirako antzeko planak zeuden eta zorionez atzera egiteko garaiz gaude oraindik).
|
|
|
Adjektibazioaren jokoan sartu da hirigintzako diziplina, hirigintza iraunkorra, hirigintza ekologikoa edota berdea definitu dira. Hauek oximoron hitz jokoak ez ote diren galdetzen dute
|
askok
, edo ez ote duten ezkutatzen, bekatu egin ostean eginkizun on bat burutzeko beharra duenaren jarrera. XXI. mendeko gizarteak onartu du gizakiaren biziraupena bermatzeko arazo global eta larri bati aurre egin behar diola, horregatik berdea adjektiboaren zaletasuna nonahi?, nahiz eta aldaketarako formularekin oraindik eman ez duen.
|
|
|
Zarautz aukeratzeko arrazoiak bi izan dira: haren ezaugarri fisikoak (biztanle kopurua, tamaina, kokapena?) eta bilketa tasa altu bat lortzeko bai Udal Gobernuak bai herritar
|
askok
publikoki azaldutako konpromisoa. Une honetan, probaren diseinua eta xehetasunak zehazteke daude.
|
|
|
Horren ordez, diru publikoa irensten duten aisialdi eta jolasguneak eraiki dira. Planoan ikus daitekeenez, atsedengune
|
asko
landaguneak izan ziren eremuetan ezarri dira. Bilboko Udalak 2010 urtean 1.976.115 metro koadro parke zein lorategiren mantentze lanetan 5.774.663 euro gastatu zituen.
|
|
2013
|
|
|
Lan nahasketa batzuei ere honelako izena eman diegu, adibidez EtxeMahaia. Agian horren arrazoia mikroarkitekturan lan
|
asko
egin izana da.
|
|
|
EtxeMahaia, espazio goxo eta komun baten arteko mugak zalantzan jartzen dituen mahai/ logela da. EtxeMahaiak, modu ezin hobean bizitzeko egokia den gunea, erabiltzaile
|
askoren artean
elkarbanatzea ahalbidetzen du, gune irekiaren ideia apurtu gabe gune pribatu gisa espazio minimo bat gordez.
|
|
|
(Do It Yourself) ideiarekin bat dator. Kasu
|
askotan
altzari arkitektoniko hauek ez dute jakintza handia eskatzen. Erabiltzen diren materialak maiz eraikuntzatik eratorriak dira:
|
|
|
enbalatze, fatxada eta kofratze taulak adibide. Abantaila
|
asko
dituzten material teknikoak dira. Akabera landugabeak ahalbidetzen dituzte, horrela kantu ikusiak utziz.
|
|
|
Esan beharra dago, gainera, sukalde altzarien egileak produktuaren azken emaitzatik portzentaje bat besterik ez duela benetan ekoizten. Produktu mota
|
asko
erosi eta haien artean konbinatu besterik ez dute egiten. Sukaldea, azken finean, ohol, burdineria, akabera material, etxetresna eta instalazioen elkarlotze koordinatua da, zeinetan pieza bat aldatzen bada, beste gainerako elementuetan eragina izango duen.
|
|
|
Gaur egun, espazio irekiak bilatze aldera, eta haizagailu indartsuei esker, sukaldeek ez dute zertan gela bereizi batean egon. Sukalde irlek espazio handi samarretan funtzionatzen dute, baina leku murriztuetan,
|
askotan
, hobe izaten da sukaldea horma edo perimetrora lerratzea. Sukalde irlak, izaera aldetik, malgua izan nahiko luke, altzari independente, tekniko eta instalazioduna balitz
|
|
|
Gizarte beharrak asetzeko zerbitzu eraginkorra bilatu litzateke gastu soziala modu egokian inbertitzeko. Galdera
|
asko
suertatzen dira gai horren inguruan. Esate baterako:
|
|
|
Urte
|
asko
, eta tartean gerra zibila ere pasatu behar izan zen, turismoa modu demokratizatuan gertatu zen arte, olatu bainuen onurari lotutako turismoak eguzkiari lotutako turismoari bide eman zion arte, alegia. Eta edozeinek eta edozein modutan kostari lotutako turismoa bizi ahal izan zuen arte.
|
|
|
Ordura arte udalerri edo elizaren esku zeuden bainuetxeak, enpresarien, aristokraten edo partikularren esku geratu ziren jarduera honen hedapena areagotuz. Orduan bainuetxe
|
asko
zaharberritu eta handitu egin ziren etekin ekonomikoa handitzeko, eraikin historikoari eraikin berriak atxikiz. Zati berri haiek aisialdiarekin lotutako espazioak izan ohi ziren, hala nola hotelak, dantzarako aretoak, jangelak, antzokiak, erabilera anitzeko aretoak, kioskoak, etab. Garai hartan bainuetxe askotan medikuaren eta enpresariaren arteko eztabaidak sortu ziren, bainuetxearen eginkizunaren aurrean ikuspuntu ezberdinak sortu baitziren, alde batetik medikuek bainuetxearen erabilera sendatzailea defendatzen zuten, beste aldetik enpresariak errentagarritasun ekonomikoa defendatzen zuen.
|
|
|
Orduan bainuetxe asko zaharberritu eta handitu egin ziren etekin ekonomikoa handitzeko, eraikin historikoari eraikin berriak atxikiz. Zati berri haiek aisialdiarekin lotutako espazioak izan ohi ziren, hala nola hotelak, dantzarako aretoak, jangelak, antzokiak, erabilera anitzeko aretoak, kioskoak, etab. Garai hartan bainuetxe
|
askotan
medikuaren eta enpresariaren arteko eztabaidak sortu ziren, bainuetxearen eginkizunaren aurrean ikuspuntu ezberdinak sortu baitziren, alde batetik medikuek bainuetxearen erabilera sendatzailea defendatzen zuten, beste aldetik enpresariak errentagarritasun ekonomikoa defendatzen zuen.
|
|
|
Dudarik gabe, XIX. mendearen amaiera eta XX. mendearen hasiera bitarteko garaia izan zen bainuetxeen eta haien jardueraren goieneko unea, ospe eta bisitari kopuru handiena lortu zuten garaia. Gerra Zibilak egoera gozo hori hautsi zuen, gerrateak iraun zuen urteetan bainuetxe
|
asko
ospitale bilakatu ziren eta gerra amaitu ondoren haietako asko ez ziren berriro ireki, bainuetxeen gainbeherari hasiera emanez.
|
|
|
Horretaz gain, bainuetxeak eraiki zituzten arkitekto
|
askok
eraikin industrialak diseinatu zituzten XIX. mendean zehar, garai hartan ohikoa zen neoklasiko eta Art déco estiloan, baina betiere Industria Iraultzak ahalbidetu zituen eraikuntza teknika estandarizatu berriak aplikatuz. Horrekin batera, bainuetxeak XIX. mendean sortutako produkzio sistema industrialek bereganatu zituzten, ur botilaratzeak, kremak eta osasun gaiak ekoizteko.
|
|
|
Lehen aipatu bezala, zenbait bainuetxek botilaratutako ur produkzioari ekin zioten (Alzola eta Insalus urak, azken horren eraikin originala desagertu da) eta beste batzuek aktibitate industrial berriak jaso zituzten (Gabiriako bainuetxea azuleju fabrika bat da gaur egun). Beste eraikin
|
asko
Gerra ondoren ateak itxi eta hondakin egoeran daude gaur egun edo desagertu egin dira (Larrinaga, 2010).
|
|
|
Edo beste era batera esanda, gizakiak bere eboluzioarekin batera naturan utzitako aztarna. Aztarna horiek era
|
askotakoak
izan daitezke, leize zuloetako margolanak, Vatikanoko Done Petriren katedrala, Guggenheim museoa, Segoviako akueduktoa edo pinu landaketa bat edo errepide bat, adibidez. Gaur egun, nekez aurkituko dugu munduan ukitu gabeko natura, ekosistema edo paisaia naturala.
|
|
|
Are gehiago, natura ezagutzeak, maitatzen ikasteak, berau arakatzeak? ekonomia sorrazi dezake, urte
|
askotarako
gainera.
|
|
|
2003an hasi eta 2006an bukatu zen. Alegia,
|
askoz
motelago eraiki zen: 7 metro karratu eguneko.
|
|
|
Ontzigintzan, proiektu egitea eta ekoizte automatizatua,
|
askoz
ere lotuago, koordinatuago eta orokortuago daude. Hemen ere, elementu oso konplexuak ekoizten dira.
|
|
|
Egitura unitate desberdinak izaten dira.
|
Askotan
hainbat pisutakoak. Gero unitate bakoitza lotu egiten dute, horretarako garabi izugarriak erabiliaz.
|
|
|
Haren hitzetan, sistemen bilakaera aztertzeko orduan bi bide daude; bata tradizionala, non indibiduoak hil, populazioak urritu eta espezieak desagertu egiten diren, eta bestea berriagoa, organismoen presentzian edo gabezian begia jarri beharrean, organismo kopuruen aldaketan eta aldaketa horien konstantzia mailan jartzen duena. Aztertzen ari garen sistemaren ezaugarrien arabera bietako azterketa bide bat egokiagoa izango da bestea baino, eta gehienetan, kanpoko eragileek aldaketa
|
asko
sortzen dituzten sistemak aztertzeko orduan, eta espero ez litezkeen gertaera asko izaten direnean, bigarren bidea egokiagoa izango da.
|
|
|
Haren hitzetan, sistemen bilakaera aztertzeko orduan bi bide daude; bata tradizionala, non indibiduoak hil, populazioak urritu eta espezieak desagertu egiten diren, eta bestea berriagoa, organismoen presentzian edo gabezian begia jarri beharrean, organismo kopuruen aldaketan eta aldaketa horien konstantzia mailan jartzen duena. Aztertzen ari garen sistemaren ezaugarrien arabera bietako azterketa bide bat egokiagoa izango da bestea baino, eta gehienetan, kanpoko eragileek aldaketa asko sortzen dituzten sistemak aztertzeko orduan, eta espero ez litezkeen gertaera
|
asko
izaten direnean, bigarren bidea egokiagoa izango da.
|
|
|
Ekosistemak zikloen errepikapenaren bidez dira erresilienteak. Ziklo horiek faseren batean geldiaraziz gero, eta hori
|
askotan
gertatzen da gizakiaren erruz interes politiko edo ekonomikoak direla-eta, ekosistemak ahulak bihurtzen dira eta erresilientzia galtzen dute.
|