|
2000
|
|
|
Ondoren, iturri herrikoiaren estiloa jaso eta literarioarena apaldu zuten, estilo bateratua sortuz. Grimm anaiek
|
ziotenez
, kontatuak ziren ipuinak fidelki transkribatu zituzten. Gerora frogatu da zenbait detaile asmatu egin zituztela, zazpi edizioetan aldaketak baitaude:
|
|
|
ZERUKO ARGIA 1970.eko irailaren 13an kaleratu zenerako, Franco Donostiara etorria zen eta Felipe de Ugarte hiriko alkateak zein Juan Maria de Araluce Villar Gipuzkoako Diputazioko lehendakariak hiritargo osoari eskatutako ongietorri zinez beroa eskaini zitzaion bertan... garaiko egunkariek
|
ziotenez
, bederen. Bejonzeiola!
|
|
|
Historiara, antzina, Plinio, Tito Livio eta bestek
|
ziotenez
, Vasconum bezala agertu ginen; aspaldi hartan Akitaniaren hegoaldean hilarriak eta oroitarriak latinez irartzean azaltzen dira euskarazko zenbait izen. Adibidez, I, II, III eta IV. mendeetan:
|
|
|
Herri txikiek aski zuten beren ezbeharrarekin: euskarari gaina ezin hartu izanazen,
|
ziotenez
, haien eskastasun kultural nagusia. Horren aurrean, falangismo irekienak, tolerante?
|
|
|
Nik, bederen, ez nuen neska gora-nahia hain errukarri egiten. Togasek azaldu zidanez," Gure irakurleak oporretan" sail hunkigarri eta,
|
ziotenez
, arrakastatsurako elkarrizketa baten ondotik zebilen, nik proposatu bezala, Rosario gure gaztetako emakume oihukaria nondik edo handik harrapatzeko lehian. Agian nire bitartekorik gabe lortuko zuen, laguntza eskaini bainion horretarako.
|
|
2001
|
|
|
Baldintzak, jakina denez, bi eratakoak dira: beharrezkoak eta nahikoak edo, giputz zaharrek
|
ziotenez
, aski diren adinakoak. Bigarrenak, esan beharrik ez, zorrotzagoak dira lehenbizikoak baino.
|
|
|
Alabaina gehienetan, ez errateko beti, emazteek zuten Gizartearen zama larruzalea patitzen, pairatzen eta haragian txertatua eramaten. Apalaldien erroak
|
ziotenez
, aita, senarra eta semearekiko lotura nahasiak ziren: senarrek demagun, beren emazteak neska lirainagoentzat abandonatzen zituzten, edo amodioaren xantaia egiten zieten higaduraren mugetaraino, desira sekula egiaztatu gabe, edo oraino desira zen bere herio naturalaz hiltzen.
|
|
2002
|
|
|
Bere lagun izandako idazle zahar batzuk ezagutzeko aukera izan nuen, eta haiek
|
ziotenez
, Bergamin, ia hiltzear zegoenean ere, Donostiako kaleetatik neska eder bat ikusiz gero, hari begira gelditu eta gauzak esaten hasten zitzaion. Oso emakumezalea zen.
|
|
|
Gizartearen pare Ximinarte sendoa jarriko zen munduko bost ataletan. Abere moeta askotako kudeatzaileek ere,
|
ziotenez
, delegadu bereziak bialiko zituzten Biltzar ezezagunera.
|
|
|
Arto transgenikoaren lorratzak hauteman diren bi kasuetan, fabrikatzaileek CONSUMER i erakutsi
|
ziotenez
, nola hornitzaileek ekarritako lehengaiak hala lantze prozesuan kontrolatze eragiketak estandarizatuta zeuden; horrez gainera, beren lehengaietan GEOrik ez baliatzea gainbegiratu eta egiaztatzeaz gainera, beren produktuen elaborazio prozesuan kontaminazioa ekiditeko ahalegin guztiak egiten dituzten firmaz kanpoko erakundeen ikuskatzea ere gauzatzen dute.
|
|
|
Kasu batzuetan harmailak zeudelako eta beste batzuetan, berriz, museoko langileek kanpoko atean minusbaliatuentzat bereziki jarritako txirrinari erantzuten ez
|
ziotenez
, aldizkari honetako teknikariak museoko langileren bat bilatu eta aurkitu zuelako.
|
|
|
Alde batetik arrain ekoizpenak saltzerakoan elkarren arteko lehia zela-eta sortutakoak daude. 1646anDonostiako San Pedro kofradiako maiordomoak, urte horretan Bizkaiak Gipuzkoaren antzera Ipar Euskal Herrikoekin komertziatzeko baimena lortu ondoren, BilboraNorvegiatik zetorren balea saina eramaten zutela kexatu ziren;
|
ziotenez
, Conversaren arabera Ternuatik ekarritako bakailao barrunbeen koipea baino ezin zezaketenekar36 Hau ez zen horrela, ordea, 1619az geroztik lapurtarrek ekarritako sainabertakoa bezala kontsideratzen baitzen saltzeko garaian37 Urte batzuek geroago, 1669an Donostiako balea ontzien jabeek Arrasateko Biltzar Orokorretan eskatuzuten beren sainak lehentasuna izan zezala Lapurdikoarekiko; baina biltzarra... Aldiz, ontziaren jabeekConversaren arabera harrapaketa hori legez kanpokoa zela argudiatu zuten40.Egoera berdintsua gertatu zen urte horretan bertan Lazaro de Castillo Hondarribiako kapitain kortsarioak Baionako pinaza bat atzeman zuenean41.
|
|
|
Gainera, ezezagun batek Gortera txosten edo memorial bat igorri zuen Conversaren aurka, eta ondorioz, Diputazioak ikerketa bat hasi zuen ezezagun horren nortasuna jakinnahian42 Conversa sinatu eta urte gutxitara, 1657an Hondarribia izan zen Probintziari hitzarmenaren aurkako kexa gogorrak igorri zizkiona. Hondarribiako agintariek
|
ziotenez
, Gipuzkoak ez omen zuen Lapurdirekin Conversarik egin beharrik.Lapurdiko biztanleek ez omen zuten gipuzkoarrek behar zuten ezer, eta Conversazbaliatuz,, revendedores de lo ageno, deitzen zituen, Lapurdiko biztanleek kontrabandoko gaiak ekartzen zituztelako.
|
|
|
Hego Euskal Herrikoentzat frantziar pasaporteak lortzeko beste arrazoi bat,
|
ziotenez
, berberiaritsaslapurren erasoetatik at geratzea zen. Frantzia eta Turkiaren arteko hitzarmena zela eta, dirudienez, itsaslapur horiek ez zieten frantziar pasaportea zuten ontziei erasotzen.
|
|
|
Eta gaitza garatu zuela, noizbait! Garai hartako adituek
|
ziotenez
, bizialdi laburrera kondenaturik zeuden haur seropositiboak. Artean ez baitziren sendagai retrobiralak sortu.
|
|
|
Txantoi anaiek, haatik, ziurtzat ematen zuten, Organizazioak ekintzan parte hartu izana. Eurek
|
ziotenez
, presondegiak seguritatezko neurri guztiak betetzen zituen, eta preso banakoek ezin zuten inola ere, beren indarrez bakarrik baliatuz, ihesik burutu.
|
|
2003
|
|
|
Ez zegoen argi zertan harrapatu zuten. Batzuek
|
ziotenez
, suhesien atzetik beltzei harrika ziharduela, manifestarien artean nahasturiko ertzain bik atzeman ei zuten, eta ezertarako astirik eman barik, furgoian sartu. Beste batzuek ziotenez, istiluetatik nahiko urrun harrapatu ei zuten, beste lagunekin batera zerbait larriagoa egiteko gertu, baina inor ez zen ausartzen zerbait hori zer zen zehazten.
|
|
|
Batzuek ziotenez, suhesien atzetik beltzei harrika ziharduela, manifestarien artean nahasturiko ertzain bik atzeman ei zuten, eta ezertarako astirik eman barik, furgoian sartu. Beste batzuek
|
ziotenez
, istiluetatik nahiko urrun harrapatu ei zuten, beste lagunekin batera zerbait larriagoa egiteko gertu, baina inor ez zen ausartzen zerbait hori zer zen zehazten. Jakina, askok zioten komisarian jipoi galanta hartu, eta domeka erietxean eman zuela, kolpeak ezkuta ziezazkioten epailearen aurrera agertu baino lehenago.
|
|
|
Eta erreklamaziogileei justizia arruntera jo besterik ez zitzaien egin, beren eskaerei erantzun egokia emateko. Booker ek eta Hydro Seafood ek
|
ziotenez
, oinarrizko eskubideen babesari buruzko Erkidegoko zuzenbidearen printzipioak, bereziki jabetza eskubideari buruzkoak, interpretatu egin behar dira, alegia, suntsitu, hil edo suntsitu diren edo planteatutako egoeretan sakrifikatu diren arrainen jabeei kalte ordaina eman behar zaiela. Booker merkataritzari dagokionez, Eskoziako Court of Session eko Lord Ordinary delakoak erabaki zuen administrazio britainiarrak legez kontra jokatu zuela, ez baitzuen lege edo administrazio bidetik kalte ordainik ematea aurreikusi, arrainak sakrifikatzeko erabakiak hartu zituenean, arauzko arauaren arabera.
|
|
|
Beste argudio batzuen artean, Estatuko abokatuak adierazi zuen merkataritza egintza askok ez zutela nahitaez, ezta uste ere, gaixotasuna zabaltzen laguntzeko aukerarik. Eta, nahiz eta onartzen zuen merkataritza pizgarri bat izan zitekeela kutsadura areagotu zezaketen jarrera desatxikietarako, jarduera horretako gehiegikeriek edo arau hausteek
|
ziotenez
, legez kanpoko jokabide horiek ez zirela konpondu behar merkataritza egintzak debekatzeko bide irekiaren bidez, hain murriztaileak ez ziren ordezko bitartekoak zeudelako. Estatuak alternatiba gisa aurkezten zituen proposamenak ibai zaintza indartzea eta osasun ikuskapenak eta kontrolak areagotzea eta zorrotz aplikatzea ziren.
|
|
|
Ondotik, bere arropa hartu eta, leku desberdinetan zatiak moztu zituen. Bere burasoek galdegin
|
ziotenez
pixka bat makiatzea, ezpainetako lodi bat hartu eta animaleko aho bat marraztu zuen bere bisaian. Gero, bere aitaren bizar makinarekin, bekainak moztu eta horien tokian beltz koloreko arkatz batekin bi marra fin finak marraztu zituen.
|
|
|
Lekuko batzuek
|
ziotenez
, gizonak ez omen zuen bere burua defenditzeko zirkinik ere egin. Pistolaren aho beltza bere bularrari begira ikusi zuenean, hazi egin zela diote, harrotu edo.
|
|
|
Pianoa eta dantza izan bide ziren emakumearen zaletasun nagusiak, bigarrena bereziki. Leihoz leiho bizi ziren auzokoek
|
ziotenez
, maiz ikusten omen zuten bere gelan gorputz osoko ispiluaren aurrean bakarka dantzan, eta horretan ari zenean zoriontsu zela nabarmentzen omen zitzaion. Arin samar jantzia ibiltzen omen zen udan behinik behin etxe barruan zegoenean, jendeak esan edo pentsatu zezakeenari kasu handirik egin gabe, eta arinegi jantzia ere bai inoiz, norbaitek iragaitzez bezala bere adierazpenetan esan zuenez.
|
|
|
Baina 48 ordu pasa ziren arren, ez zuen onera egin. Medikuek
|
ziotenez
egoera horrek luzaro iraun zezakeen. Urteak.
|
|
2004
|
|
|
Batasunak urratsa emanez gero sistema demokratiko honek espetxeko politika »eta beste politikak ere bai» berrikusi lukeela esaten zuten. Baina, argi eta garbi
|
ziotenez
, lehenik Batasunak urratsa eman behar du.
|
|
|
Erregimen hartako arauek
|
ziotenez
, erosleak autoaren matxurak doanik konpontzeko eskubidea du sei hilabetez.
|
|
|
Herri Fronteko edo euskal nazionalista izandako gizonak, errepresioari beldurra
|
ziotenez
, karlistekin edo falangistekin boluntario joan ziren beraien izena garbitzeko. Ez ditugu ahaztu behar, azkeneko hauteskundeetan izandako emaitzak, 858 boto abertzale eta 358 boto Herri Fronteari.
|
|
|
Horiek eta cnpiristabritainiarrcnak, jakina, desberdinak dira. Enpiristek
|
ziotenez
, czagutza espericntziatik sortz.en da eta esperientziaren mende dago. Kantek, berriz, ezagutza z.iurra nola lor daitckecncrakusteko sistema garatu gura izan zucn; hau da, esperientziarekin zerikusirik ez duenezagutza a priori badagoela, eta hori nola den posible, nahi zuen erakutsi eta frogatu.
|
|
|
Zerbitzua, OD2 musika digitalaren sinadurak babestua, Europa osoan dago eskuragarri, nahiz eta abestien prezioak libera esterlinetan egon. Intermon Oxfameko komunikazio zerbitzuek CONSUMER eroski ri jakinarazi
|
ziotenez
, Espainian ez dago aurreikusita antzeko ekimenik egitea, oraingoz behintzat. Katie Kabotts Oxfamen ordezkariak esan dio CONSUMER eroski ri ez dagoela aurreikusita webgunea beste hizkuntza batzuetara itzultzea, baina azaldu du musika deskargatzeko lizentzia Espainiatik lor daitekeela.
|
|
|
Suge mihiztoek
|
ziotenez
, lo ere jertsearekin egiten zuen, eta azafata bana izaten zuen ohearen albo bietan, baina jertse horirik barik.
|
|
|
Bizi mugitzen zen Peter Kontseilaria, ohartu zen Defentsa idazkaria, burusoiltasunak eta tripa handiak irudi bitxia eskaintzen bazioten ere. Segurtasun txostenek
|
ziotenez
, gizon lodikote hura jenio hutsa zen supersokei eta kromodinamika kuantikoari zegokienez.
|
|
|
JAIki ekimenaren aldekoek
|
ziotenez
," herri honetako kulturaren oinarrian dauden atabismo zabaleko ospakizunek bere horretan diraute", eta atabismo horren parte hartu behar dugu euskaldunon joera milenarioa: ekaitzak zakar jotzen duena, aterpea bilatu, aldez aurretik jakinik ekaitzaren ostean beti argitzen duela egunak, eta garai hobeak helduko direla ezinbestez.
|
|
2005
|
|
|
Albisteek
|
ziotenez
, herrialde haietan turismoarentzat garai aproposagoa zen abenduko hura, eskualde horretan urtean hiru sasoi suertatzen direlako: montzoiena, maiatzetik azarora arte; lehortea, azarotik otsailera arte, tenperaturak leunago izaki; beroak, azkenik, maiatzera arte luzatuko dira.
|
|
|
Geroztik posta elektroniko bat jaso nuen: bertan
|
ziotenez
, ene etxetik eskaria jasotzeaz ez ziren arduratuko, web orriko erabilera baldintzetan horrelaxe agertzen zelako; merkantziaren kostua itzul zekidan nahi banuen neure kontura igorri behar nuen eta, merkantzia hori haiek jasotakoan, zor zitzaidan kopurua ordainduko zidaten.
|
|
|
Hamarretik seik oinarrizko kontrola baizik ez dute egiten (telebistan edo Interneten eguraldi aurreikuspenak kontsultatzen dituzte) eta hamarretik ia batek ez du horrelako informaziorik ere jasotzen, aldizkari honi aitortu
|
ziotenez
.
|
|
|
Orain dela 3.000 urte, Afrikako iparraldean eta Asian, ontzi txiki batzuk baino ez ziren geratzen (proboszitazioak izen zientifikoa du), elefanteen arbasoak baitira. Orain arte, zientzialariek
|
ziotenez
, Pleistozenoaren amaierako klima aldaketa izan zen desagertzearen arrazoi nagusia, duela 50.000 eta 10.000 urte bitartean. Hala ere, Todd Surovell arkeologo estatubatuarrak eta bere taldeak mamutak eta gizakiak bizi izan ziren mundu osoko 41 aztarnategitan aurkitutako paketidermo horien hondakinak aztertu dituzte, eta ondorioztatu dute gizakiak izan zirela proboszikulazioak desagertzearen errudun nagusiak.
|
|
|
Egoera oso erromantikoa ez izan arren, horrela hasi eta bi urtez ibili ziren elkarrekin. Une hartan, dena den, koadrilan jarraitzen zuten, lagun gisa, biek aho batez
|
ziotenez
, nahiz eta denoi etsaiak iruditu, elkar ikusi bezain pronto entzuten baitziren purrustadak eta biraoak.
|
|
|
–Ez, ez; esango diat; hala ere, nire erabakia ez zuan norbait horrengatik etorri, baizik eta" edozein" hiltzeagatik. Guardia zibileko sarjentu bat hil behar genian, Panizo izeneko bat; torturatzaile putakume bat,
|
ziotenez
. Hik heuk ikusi huen nola agindu zuen tiro egiteko, frontoian batzarrean harrapatu gintuzten hartan.
|
|
|
Garai hartan, ohikoa zen katutxo jaioberriak hiltzea, eta agian Joxe Marik modurik txukunena erabili zuen hartarako, ezen eskolako mutiko nagusietako batzuek katutxoak zakuan sartu eta aitzurkadaka hiltzen zituzten zakuan bertan, eta ondoren lurperatu; horixe zen metodorik onena,
|
ziotenez
. Lur azpian bizirik sartu zituenik ere bazen, baina katutxo batzuk irten egiten ziren aztarrika, eta ihes egiten zuten.
|
|
|
Adela ez zuten ukitu, eskuren baten babesak kalte orotatik libratu izan balu bezala. Julioren eskua ikusten zuten denek auzoan; mihi gaiztoenek
|
ziotenez
, orain libre zuen bidea, maistrarekin txortan berak bakarrik egiteko.
|
|
|
Inondik ere, beldurrez zebilen, edo, bestela, alde batera utzia sentitzen zen, denboran atzeratua, bizian hila, maite izan zuen erregimenarekin batera. Nik ez nuen ia ikusi ere egiten, baina,
|
ziotenez
, arratsaldero edanda jaisten omen zen eskolara eta egunetako bizarrarekin ibiltzen omen zen. Ikasleen gurasoak ez zeuden orain isilik geratzeko, eta lurralde ordezkaritzara jo zuten kexatzera.
|
|
|
– Ba, ez zuan hain ongi medikuek prostatako minbizia kausitu
|
ziotenez
geroztik. Baina ez duk suizidatzeko arrazoi bat, laurogeita sei urteetan, jinen zioan bai herioa, luze gabe, urrats mantsoan.
|
|
|
Bere Elsa kuttunari buruz galdetu
|
ziotenez
geroztik, erabat mudatu zitzaion Linori aurpegia. Bere masaila lodietako gorrikara erabat zurbildu zitzaion, belarri handi eta behiala tenteak apalduta zeuzkan orain, zakur egurtuaren tankeran.
|
|
|
Ivan Revinskyk gorria eta zuria hautatu zituen karparen kolore. Gorria, hasi berri zen iraultzaren eta langileriak zainetan zuen odol borborkariaren omenez –gero benetako suertatu ziren zurrumurruek
|
ziotenez
, zirku langileak beren gain hartu eta estatuaren soldatapean jartzeko asmoa zuten agintariek– Zuri kolorea aldiz, errusiarren esku eta arima garbiaren ordezkagarri hautatu zuen (eta, arrazoi hau Ivan Revinsky enpresariak ondo bere kolkorako gordetzen bazuen ere, iraultzak frakasatuz gero, tsarren aurrean bere burua zuritzeko ere balioko ziolako karparen marra zuriak).
|
|
2006
|
|
|
Ildo horretatik, Austriako organo judizialak judizio aurreko arazo bat planteatu zuen Europako Erkidegoetako Justizia Auzitegian, argitzeko ea bidaia konbinatuei, opor konbinatuei eta zirkuitu konbinatuei buruzko 1990eko ekainaren 13ko Kontseiluaren 90/ 314/ EEE Zuzentarauaren 5 artikuluak ulertu behar duen prestazio batek kalte moral konbinatua dakarrela kontsumitzaileari. Europako Auzitegiaren beste epai batzuek
|
ziotenez
, organo jurisdikzional nazional bat behartuta dago Zuzenbide Nazionaleko xedapenak interpretatzera, hizkiaren eta zuzentarau baten helburuaren argitan, hark lortu nahi duen emaitza lortzeko. Kalte moralak sartzea.
|
|
|
Gau hura Poitiersko kuartelean eman zuten. Alabaina, langileek Moulinen bertsioari eusten
|
ziotenez
, Wernerrek Parisko Alemaniaren enbaxadarekin hitz egin zuen.
|
|
|
Dirua egindako familia ziren, bai, baina bere onenak emandakoa,
|
ziotenez
. Julian bera izan omen zen dirua irabazitakoa, fabrika bat sortu eta aurrera atera zuena.
|
|
|
Espainiatik nentorrela esan nion, eta berak, bada, oso kontu larri bat aipatu nahi zidan. Ez zekien nola gerta zitekeen, baina esan
|
ziotenez
, Espainiako supermerkatuetan ez omen dago peanut butter!
|
|
|
Esamesek
|
ziotenez
, Hermannen aitak fabore aitorrezinak egin omen zituen soldadutzatik libratzeko; Hermannek, aldiz, armadan sartu nahi zuen kosta ahala kosta, eta, oso zaila baldin bazen ere, Leibstandarteko soldadu izatea zuen amets, Hitlerrengandik hurbilago egoteko, haren itzala izateko. Hortz artetik hezurra kendu nahi zaion zakur bat bezala tematzen zen ez zuela besterik nahi eta ez zuela besterik nahi.
|
|
2007
|
|
|
Etxebizitza sozialak eskatzeko hainbat herritar ere bertaratu zen. Pelotazo urbanistikorik ez, Etxebizitza sozialak ja, Abadiño no es Marbella, Abadiño es de todos leloekin pankartak ere jarri zituzten udaletxean.Etxebizitza eskubidea, Abadiño ez dago salgai eta Uriarte lapurra oihu artean hasi zen bilkura, eta, balkoian kateatutako hiru herritarrek EA eta EB Berdeak eko zinegotzien aulkietara kateatu ziren,
|
ziotenez
, “euren esku dago eta egitasmoa onartzea”. Izaera juridikodun hiru alegazio ebatzi eta egitasmoa behin betiko onartzeko zegoen deituta bilkura.
|
|
|
bisitaturiko zentroetako batean pazienteari esan
|
ziotenez
, tratamenduaren lehen fasean liposukzioa egin behar zitzaion.
|
|
|
Hizkuntzarik gabe ez legoke mundurik, darraigu Alvarez Santa Cristina irakurtzen?, ezen mundua mundu baldin bada, gizakiak halakoxe zertu duelako da, bestela anabasa hutsa litzateke, edo greziarrek
|
ziotenez
: kaos bat.
|
|
|
Bigarrenik, melamina gernuaren bidez kanporatzen delako txerriaren kasuan. Hirugarren arrazoia, agentziako adituek prentsaurrekoan
|
ziotenez
, gizakiek ez dutelako txerria edo oilaskoa bakarrik jaten, konpainiako animalia batek ez bezala, pentsua edo latako janaria soilik jaten baitu. Irentsitako toxikoaren proportzioa ez da berdina.
|
|
|
Aurkikuntza horrek zalantzan jartzen zituen izotzaren lodiera handitzea aurreikusten zuten eredu klimatiko asko, lurruntze eta hauspeatze handiagoaren ondorioz. Bestalde, beste artikulu batean, Naturen
|
ziotenez
, Groenlandiak urtean 150 eta 250 kilometro kubiko glaziar galtzen ditu, eta horrek izugarri aldatzen du itsas korronteen zirkulazioa, eragina du ozeanoen mailan eta eragina du eskualdeko ekosisteman eta munduko kliman, ikertzaileen arabera. GRACEk lortutako informazioa askatasunez kontsulta daiteke, eta, horri esker, ozeanografo, geologo edo klimatologoek ikerketa ugari egin ditzakete.
|
|
|
...kulakoak eta bi botatzen bazituen ere, hitz" gozo" berberak erabiltzen zituen herriko gainerako terratenienteez?, anaiaz ez zen inoiz gaizki esaka ibili; Garzia jaunak etxetik bota zuenean, mutiko koxkor bat besterik ez baitzen, eta aurreneko harropuzkeriak erakusten hasi zenerako, jada hilda zegoen, birika min zital batek eramanda, edo lanak lehertuta, mutiko ilehoriari gerora kontatuko
|
ziotenez
. Besteen arropak ibaian garbituz atera zuen aurrera bere familia txikia.
|
|
|
Atharratzeko talde horrek eginiko lan oparoen artean, Lehen Mundu Gerra zartatu aurretik —1910 eta 1912an, oker ez banago— antolatu zituen batzarrak aipatu beharrekoak dira, labur bada labur. Garai haietako kazetek —Eskualduna astekariak eta Ziberoko egunaria urtekariak esaterako—
|
ziotenez
, Zuberoako ehunka laborari bildu ziren Atharratzeko eskola katolikoaren gerizan, nekazaritzako gaiak sakon jorratzen zituzten hitzaldiak entzuteko. Eta hori guztia euskaraz egiten zen!
|
|
|
Luzaz egon zen bakarrik eta jendekin ez sobera nahasiz, han hemenka lan ttipi zonbait eginez laborari etxetan mutil bezala, bainan ardura lekuz aldatuz, zeren eta neke baitzitzaion beti leku berean egoitea eta nagusi beraren xerbitxatzea. Bestalde, eta lekukoek
|
ziotenez
," ez zen ez hanbat elekaria, beti ixilik eta aurpegi hotzekoa, idurita zerbait gordetzekorik bazuen...". Halere, xerbitxu ainhitz egiten zuen gauza guzietaz erdi jakinean baitzen, bai kanpoko lanetaz, bai ta ere edozoin xintxuketa moldetan abila ere.
|
|
2008
|
|
|
Horretan, nongoak garen galdetu digu hasidim amerikarrak. Bera Brooklyngo judutarra izanik, gurasoek federik erakutsi ez
|
ziotenez
fedearen bila etorri omen da hona. Esaten didan guztiari new age kutsua hartu diot:
|
|
|
Estatuko zerbitzu juridikoek aurkeztutako idazkian
|
ziotenez
, ANV ezker abertzalearen parte da eta azken udal hauteskundeetan ETAren hautagaitza zen. Egun bat geroago, Fiskaltzak ere helegitea jarri zuen 70 urteko baino gehiagoko historia duen alderdi horren aurka.
|
|
|
Eta hain zegoen bere misioak itsututa, bestalde, non, kokainaren aurkako hotsak zabaltzen hasi zirenean ere, urte batzuk geroago drogaren erabateko debekua ekarri zutenak, ez Sherlock Holmesen ospeak eta entzuteak ez Sigmund Freudek kokainari buruz zituèn aldeko iritziek? ezta aita santu Leon XIII.ak Mariani izeneko kokazko ardo bat promozionatzeko egin zuèn pro pagandak ere5, ez zuten balantza orekatzerik izan, antza, hain ziren larriak, adituek
|
ziotenez
, kokainaren ondorio zuzenak zein albokoak?, berak berean jarraitu baitzuen, aurkikuntza berriei besoak zabalik, hori bai, ez baitago ahazterik laborategietan berandu gabe sintetizatu zituztela kokainaren produktu eratorriak, hagitzez ere kontraindikazio arinagoak zituztenak.
|
|
|
Landare lur gehiena urak arrastaka eraman edo lurperatu egin zuen; pertzetik behera zihoan errekastoaren aldamenetan hazten ziren goroldio geruza lodiak, garo banaka batzuk eta lahar igokariak ziren berdegune bakarrak hondar artean. Oholesitik oso hurbil, defentsarako hurbilegi,
|
ziotenez
–basoak garai eta sarri jarraitzen zuen, lehor aldetik izeiak besterik ez, baina arte askorekin nahastuta itsasaldean.
|
|
|
Alderdian berarekin ibilitakoek
|
ziotenez
, adimen berezia zuen pertsona bat ikusi eta haren dohain eta akatsekin batean iraganeko gorabeherak eta are etorkizunekoak ere antzemateko, eta azterketa hori, sakoneko begirada hori, inolako ahaleginik gabe egiten omen zuen, bere borondatearen aurka askotan. Gaztea zela, alderdi marxista sortu eta gero, berak egin omen zituen urtetan militanteei buruzko txostenak.
|
|
|
Argentinan, itxaropenik handienak zeuden lekuan, hogeita bi. Buenos Airesko Laurak Bat elkartetik azaltzen
|
ziotenez
:
|
|
|
Gerra amaitu zen urtean, Andrew Carnegiek Nazioarteko Bakearen Fundazioa sortu zuen, eta 1919an Nazioen Elkartea sortu zen, bakea eta segurtasun kolektiboa bilatzeko lehen nazioarteko erakundea. Izan ere, bakezale batzuek
|
ziotenez
, garai hartan bakearen oztopo nagusia zen nazioen mugarik gabeko subiranotasuna. Nazioen Elkarteak estatuen eta gobernuen konpromiso bat eskatzen zuen.
|
|
|
Service ren (2002: 354) ustez, Yeltsin eta Putin-ek desordena soziala sortzeari beldurra
|
ziotenez
politika zoro hori ez zuten burutu. Politikariek populazioa biziraupen mailaz azpitik gelditu ez zedin guztia kalkulatu zutela dio.
|
|
|
eta Miguel Joaristi izendatu zituen, Madrileko agintarien aurrean eibartarrekin sostengatzen zuen lehian Gipuzkoako Diputazioko arduradunen elkartasuna lortzeko. Soraluzetarrek
|
ziotenez
, Soraluze Eibar baino askoz leku egokiagoa izateaz gain, egoitza lekuz aldatzea iraintzat hartuko zuten308 Hilabete batzuk geroago jakin zenez, diputazioaren laguntza erabakigarria izan zen Soraluzeko armaginen interesak aurrera ateratzeko orduan309 Eibartarrak hurrengo aukeraren zain gelditu ziren.
|
|
|
Lascurain se le ponga en posesion de la Alcaldia(?) y si causas tuviere esta Noble villa para lo contrario, las deduzca en el tribunal de dicho Señor Corregidor, dentro de seis dias». Ordurako, sindikoak bi lizentziaturen aholkua eskatuta zuen, eta haiek udalari ematen
|
ziotenez
arrazoia Laskurainen bazterketarekin jarraitzea erabaki zuten,«, combencida del vicio de nulidad con que se procedio a la primera, se declare aquella por buena, y firme y valedera, mediante que los defectos palpables de dicha primera e irregular eleccion obligaron a hazer la segunda, laketari aurre egitearen ardura.
|
|
|
1808ko maiatzerako Eibarko Udalaren baliabide ekonomikoak guztiz agortuta zeudela, eta diru gehiago lortzeko aukerak zeharo murriztuta. Sisen errematatzaileek
|
ziotenez
, ezin zuten udalarekin adostutakoa ordaindu, zeren«, por las actuales circunstancias han suspendido las lavores los Fabricantes de que compone la maior parte del vecindario, y por consiguiente es mui escaso su consumo»372.
|
|
|
Jabetza horiek gainera higiezinak izan behar ziren, udalkideek besuna frogatzeak prozesu luzea eta edozeinen poltsikoak kudeatu ezinezko gastua suposatzen baitzuen. ...de izateko exijitzen zen gutxieneko jabetzak udal gobernutik kanpo uzten zituen biztanle gehienak, hain zuzen ere (1766ko matxinadarekin gertatu zen bezala) jauntxoen boterea zalantzan jar zezaren ondasunekin erantzuten zutelako udal kudeaketan izandako iruzurren aurrean26 1754an Cano Mucientes korrejidoreak udal hauteskundeetarako emandako eta euskaratutako araudi edo ordenantzek udalkideei buruz
|
ziotenez
,«, eta onec izatten badabe quiebraric, edo Jatten baditube errico errenttac, Electtoriac, eurac izan biaco dabe la aren faltta gustichac Zergaitterren, Errichac esttabela biar perjuicioric es quiebraric da esttabela Pagauco, electtoriaren Culparic, berac baiño da Conttuban egon ditiala»27 Neurri profilaktiko bikoitz hori erabiliz (kaparetasuna eta ondasun higiezinen jabetza), jauntxoek euren boterea bermatzea lortu zuten luzaroan.
|
|
|
Absolutismoaren berrezarkuntzak liberalismo politikoaren hazkunde prozesua eten bazuen ere, tradizionalistak eurak liberalismo ekonomikoaren zenbait planteamendu onartu beharrean aurkitu ziren. Ibarzabalen planteamendua egokia suertatu zen Bideen Kutxa kudeatzeko orduan; 1826an martxan zuen lurrun makinak Fernando VII.a bera liluratu zuen eta haren ahaleginak ez zituen saririk gabe utziko espainiar erregeak, Juan Jose Agirreren bertsoek
|
ziotenez
. Itxura denez, Hirurtekoan zehar irabazitako bezeroak ez ziren galdu 1824an aduanak berriz Ebron kokatu ziren arren.
|
|
|
Berrogeiren bat biztanlek auzokideen zerrendan onartzeko eskakizuna egin zutenean, ikuspegi ezberdinak sortu ziren horretarako bete behar zituzten baldintzak zehazterakoan. Aditu batzuek
|
ziotenez
kaparetasuna frogatzearekin nahikoa zen, lur jabetzaren baldintza bigarren mailan ezarriz; beste batzuek, ordea, lur jabetza ezinbestekotzat jotzen zuten, kaparetasunaren inguruan malguagoak agertzen zirelarik. Edonola ere, auzokideak izan nahi zutenen eskakizunak banan banan aztertzea erabaki zuen udalak, baina Fernando Olabe alkateak kanpora irtetea agindu zietenean, uko egin zioten.
|
|
|
Silverio Zuloagak, Facundo Atxotegiren aitaginarrebak 6.000 erreal ordaindu behar zituen, harengatik. Zeukan kafe etxea bahitu nahi
|
ziotenez
, ezin izango zuela ordaindu esan zuen, ezta udal zerga ere. 3.000 erreal ordaintzea eskatzen zuen, 1.500 momentuan, eta beste 1.500 abuztuaren bukaeran.
|
|
|
Antolatutako indar armatuez gain, bazegoen liberalek eragindako kalteak berekaranek, Felix Gisasolak eta Manuel Agirrek
|
ziotenez
, 1822an Soroa kapitain libe kabuz kitatzen zuenik. 1826ko urrian, Francisco Gisasola Eskaregik, Ramon Basralari erositako lau behi zirela-eta, frantziarrak sartu zirenean Beitzamako baserritar bat etorri zitzaien, eta heriotzaz mehatxatu, itzultzen ez bazizkioten.
|
|
|
Miguel Antonio Muruari heldutako zurrumurruek
|
ziotenez
«, algunos partticulares inttenttan despojarle el aprovechamiento de los montes aplicados a el a cuentta de su haber, y suplica que hastta la concclusion y censura de las cuenttas que tiene presenttadas al ayuntamiento de mil ochocienttos y veintte, no trate de dar ninguna porcion aplicada a el por decretto de estta N villa, y entterados e uno y ottro acordaron que se dettenga por ahora el referido montte, sin hacer su aplicacion» EiUA, A, 1,1, 10, Akta Liburuak(),.
|
|
|
Gabriel Ibarzabal, José Martín Ibarra, José Ramon Bustindui eta Manuel Baskaranek sinatutako idatzian
|
ziotenez
: «La autoridad del Señor Director es limitada esclusivamente a la direccion de armas que por cuenta del Govierno se fabrican, y siendo las Escopetas y otras armas llamadas de marchanteria una mercancia propia del fabricante no estaba en las atribuciones del Sr.
|
|
|
Eibarko armaginen ordezkariek
|
ziotenez
: «?
|
|
|
Bebada emaitzak Argianoren aldera egingo zuen. Horrez gain, baztertuta gelditu zirenetatik sei 1827ko tertzioko kideak ziren, eta horrek zer pentsatu ematen du, Elgoibarko udal ordenantzek
|
ziotenez
, auzokideak«, son los vecinos nobles hijosdalgo admitidos a los honores que les pertenecen en paz y en guerra» (Uriarte, 1998:
|
|
|
Herriko ahaldun nagusi pila bildu omen zen udalean946, produktu horien errematatzaileen kexuei erantzuteko. Errematatzaileek
|
ziotenez
prezioak ez baziren igotzen zorrek jan egingo zituzten, eta udalak azkenean eskakizuna onartu zuen. Bost urteko epean, haragi liberaren prezioa 8 marautik 10era igo zen.
|
|
|
bat erostea eskatu zion udalari,«? para el taladro de cañones pues que se carece de ellas para la construccion de gran numero de fusiles que el Gobierno desea»963 Kanoiginek
|
ziotenez
zulagailu faltarengatik 300 fusil gutxiago egiten ziren hilero,«, redundando un perjuicio notable al gremio como a todo el vecindario en atencion a que componiendose el Pueblo de armeros quedan suspensas sus tareas por el motivo arriba indicado»964 Ekoizpena suspertzeko, udalak bere kontura hiruzpalau zulagailu erostea erabaki zuen, nahiz eta ondo jakin Eibarren ez zirela soilik armaginak bizi.
|
|
|
1853ko apirilean armaginen gremioetako diputatuek
|
ziotenez
: «?
|
|
|
debidos a los servicios que estaban prestando a la Causa que no podian llevar en pa1096 Hasiera batean, Ciriaco Iturriozen parte hartzea zeharkakoa izango zela uste banuen ere, azken finean, negozioari lehentasuna eman behar zion, ideologien gainetik?, beste lekuko batzuen testigantzak karlisten kolaboratzaileen testuinguruan kokatzen du. Hala, Felipe Alberdik eta Jose Miguel Sagarzazuk
|
ziotenez
, Iturrioz eta Etxeberriaren kargamentua«, fue incautada por fundadas sospechas que se tenían de que era destinado para el ejército carlista por cuanto en aquella epoca fue público y notorio de ser así este acontecimiento sin que les quepa duda ninguna»1097 Gerraostean liberalek ere karlisten alderdian kokatu zuten Iturrioz«?
|
|
|
Ekintza horretan parte hartu zuten miliziano liberalen aldetik Jose Cruz Etxeberriak, Facundo Atxotegik eta Basilio Agirrek deklaratu zuten, eta
|
ziotenez
San Lorentzoko ermitaren inguruetako segadan Askatasunaren Boluntario gisa aritu ziren. Baina, ikusi denez, martxoan Atxotegi Retenagaren ama atxilotu zuten errepublikanoen artean zegoen, beste hamar boluntariorekin batera.
|
|
|
1846ko azaroan, Antonio Gisasola armagin eibartarrak Ecijarantz bidalitako eskopetak Miranda parean gelditu eta bahitu egin zituen Burgoseko intendenteak,«? con pretesto de que calzan vala»893 Gisasolari izugarrizko isuna ezarri
|
ziotenez
eskopetak berreskuratzeko, ordaindu ezean armok enkatera atera eta saltzea erabaki zuen Burgoseko intendenteak. Arazoaren larritasunaz ohartuta, gaia aztertu eta konponbide bat aurkitzeko Eibarko Udala armagin guztiekin bildu zen, Gisasolari bahitutako armez gain, eskopeta mordoa bideratzen zirelako merkatu pribaturantz,«?
|
|
|
Eibarko armaginek eta udalak
|
ziotenez
, gobernuak ez zuen jada behar bezainbeste arma eskari egiten, eta merkatu pribatuan zeuzkaten bezeroak mantentzea hil edo biziko erronka zen beraientzat. Eskarian zehazten zenez, Eibarren fabrikatzen ziren 1.000 eskopetatik 800 era horretakoak ziren894, beraz, ondoriozta dezakegunez ekoizpenaren% 80 merkatu pribatura bideratzen zen!
|
|
|
Eibar, Ermua, Elgoibar eta Soraluzeko udaletako ordezkariak Soraluzen bildu ziren abenduaren 29an, Burgosen bahituta zeuden armen trafikoa onartzeko eskatzeko, eta urtarrilaren 3an Gipuzkoako Diputazioari elkartasun eske bidalitako idatzian
|
ziotenez
, ez zeukaten 14 edo 15 adarinetik gorako kalibreko eskopeten fabrikazioa eta erabilera debekatzen zituen legearen berririk, ez zelako Gazetan edo Boletinean argitaratu, ezta herrialdeko edo Arma Fabrikako agintarien bidez. Gainera, kalibre handiko eskopeten garraioa eta salmenta mundutik gauzarik normalena legez egiten zutela zioten, eta aurreko urteetan askoz eskopeta gehiago pasatu zituztela Bu... Armaginek, beraien aldetik, Diputazioari Gortean zuen agentea?
|
|
|
Udal araudiari buruz?. Ordenanzas municipales??
|
ziotenez
«, ignoramos los presentes si las hubo o no»694; beraz, ondoriozta dezakegu udalak aspalditik, beharbada Konbentzio Gerratik?
|
|
|
araudi zehatzik gabe funtzionatzen zuela, edo behintzat, araudi horiek ez zirela idatziz gordetzen695 Muruaren eskakizuna aztertzeko Gabriel Ibarzabal, Vicente Agirre, Ramon Agirre eta Andrés Mandiolak osatutako batzordeak Muruarekin bat zetorrela adierazi zuen, baina gai horren inguruan zuhurtasunez ibiltzea komeni zela, zeren«? para tener malas ordenanzas, mas vale no tener ninguna»696 Inguruko herrietako udal araudiak aztertzen ibili ostean
|
ziotenez
,«, en general son tan antiguas y guardan tan poca armonia con las costumbres, indole, circunstancias locales y necesidades actuales, que no merecen someterlas a la deliveracion de VS», iraganeko formulek ez baitzuten balio arazo berriei aurre egiteko697 Ikusten denez, batzordea osatu zutenentzat ezinbestekoa zen iraganeko ikusmoldeak gainditzea, eta orduko egoerari errealismoz eta gaurkotasunez aurre egitea aldarrikatu zuten.
|
|
|
gerra diputazioaren aginduz, zenbait ganadu hil eta 120 balde bete haragi prestatu behar izan zituen bertatik igaro behar zuten soldaduentzat, baina azkenean tropelak beste norabide bat hartu zuenez haratuztengia herritarrei saldu behar izan zien udalak, erositakoan baino prezio merkeagoan, eta gainera saldu barik gelditu ziren 36 usteldu eta herriaren aurrean erre zi715 Gestio horrek 1.058 errealeko defizita eragin zion udalari, eta horregatik, bertatik igarotzen ziren tropen horniketa errematera ateratzea erabaki zuen urtarrilaren 4an. Ordurako, udalkideek
|
ziotenez
zeharo lanpetuta zebiltzan, gerraegoerak sortutako premia ugariei erantzun ezinik716.
|
|
|
Baina herri ordezkariek deialdia atzeratzea eskatu zioten alkateari, korrejidoreari luzaturiko galderaren erantzuna ailegatzen zen bitartean. Herri ordezkariek
|
ziotenez
, bidearen eraikuntzaren errematatzaileei gehiago ordaintzea ezinezkoa zen, zeren «la villa no tiene facultades para condescender a las prettensiones de las Asentistas y grabar al fondo publico», eta hauen iritziari jarraituz, auzokideen batzarrak uko egin zion aurrekontuan sartuta ez zeuden konponketa guztiak ordaintzeari, eta bai ordea «si se hallase haver mejoras siendo estas utiles y necesa...
|
|
|
Hamar dukat, 110 erreal ziren, 25 bat eguneko lana, gutxi gorabehera. Salatuek ez zuten sententzia onartu eta helegitean
|
ziotenez
ordua ez bazen ona,«, tampoco era conforme al buen orden, y buena policia que Vmd.
|
|
|
kutsu herrikoia ematen diote idatziari, noizbehinka aberatsen aurkako ñabardurak hartzen dituelarik. Sinatzaileek
|
ziotenez
, zerga bereziak ezartzeko baimena eskatzen zenean lortutako dirua eginkizun zehatz bat betetzeko izaten zen, eta behin hori beteta, legearen aurkakoa zen kobratzen jarraitzea. Hori zen Bide, Gerra eta Iturriaren kutxen kasua, baimena bukatuta eduki arren, kontsumo gaiek zamatuta jarraitzen zuten eta833 Era berean, lortutako dirua, hain zuzen ere, herri lurrez jabetu zirenei ordaintzen erabiltzen zela ikusteak ernegatu egiten zituen.
|
|
|
Hori zen Bide, Gerra eta Iturriaren kutxen kasua, baimena bukatuta eduki arren, kontsumo gaiek zamatuta jarraitzen zuten eta833 Era berean, lortutako dirua, hain zuzen ere, herri lurrez jabetu zirenei ordaintzen erabiltzen zela ikusteak ernegatu egiten zituen. Horiei buruz
|
ziotenez
,«, no se crea que los acreedores quedan perjudicados, cuando se hallan asegurados con hipotecas bastantes y tenian(?) el injusto monopolio que se exerce con los bienes que alguna vez fueron propios de la villa, pero que hoy, aunque conservan esta calidad, estan adjudicados a particulares que esprimen su jugo»834 Bukatzeko, beren eskakizuna kontuan hartzeko esaten zioten udalari,«?
|
|
|
José Martín Ibarra eta Luis Baskarani Boluntarioen Miliziako kideak izatea egozten zieten, baina
|
ziotenez
beraiek ez zuten milizia hartan parte hartu, ezta haren prestakuntza ekitaldietan aritu ere. Gaia argitzeko Areitio? 1823ko alkatea?
|
|
|
Orokorrean, Nafarroako Gobernuak, eragindako eta justifikatutako kalteen %80a ordaintzen du, baina salbuezpenezko zirkunstantziak gertatzen direnean, muga horiek zabaltzen ahal dira. Doneztebeko dantzalekuaren kontrako atentatuan “salbuespen” hori ematen dela uste du Nafarroako Gobernuak, ETAren motibazioa “enpresarioei estortsioa egitea” zelakoan eta hauek, “talde terroristaren ekintza kriminalak” finantziatzeari uko egin
|
ziotenez
, “bere ondarea bidegabe murriztua ikusi zuten, bere borondatearen kontrako arrazoiengatik”, Nafarroako Gobernuko akordioaren txosten juridikoaren arabera.
|
|
|
Dogoak atsekabez jaso zuen berria, baina ezkontzarako garaiz iritsiko zirela ziurtatu
|
ziotenez
, lasai antxean geratu zen; zailago zitzaion Chiarari bere nerbioei eusten: batetik bere Simeon bihotzekoa aurrez aurre ikusteko irrika zuen; bestetik, zerbait ez zekien zer okertu zitekeelako beldurra...
|
|
|
Ez zutela horrelakorik egiterik esan zienean burla gehiago egin, eta lepotik heldu eta autotik ateratzera behartu zutela esan du, eta eskuak furgonetaren aurka jarrita, oso modu bortitzean katxeatzen hasi zirela. Barrabiletatik behin eta berriz gogor eusten
|
ziotenez
, horrelakorik ez egiteko esandakoan, atzetik zaplazteko ugari eman zizkiotela dio, eta berriro barrabiletatik gogor eutsiz oldartu zitzaizkiola.
|
|
|
Pilotalekutik kanpo une garratz asko igaro dituela dio Lopezek, okerrenak enpresaz aldatzea erabaki zuenean. Udan Jai Aliverekin jokatu nahi zuen Euskal Herrian, eta, Daniako buruek uzten ez
|
ziotenez
, AEBetan ere pilotalekuz aldatu behar izan zuen. Garai hartan lau hilabete egin behar izan zituen jokatu gabe.
|
|
|
...naren aurkako hotsak zabaltzen hasi zirenean ere, urte batzuk geroago drogaren erabateko debekua ekarri zutenak –ez Sherlock Holmesen ospeak eta entzuteak ez Sigmund Freudek kokainari buruz zituèn aldeko iritziek... ezta aita santu Leon XIII.ak Mariani izeneko kokazko ardo bat promozionatzeko egin zuèn pro pagandak ere5, ez zuten balantza orekatzerik izan, antza, hain ziren larriak, adituek
|
ziotenez
, kokainaren ondorio zuzenak zein albokoak–, berak berean jarraitu baitzuen... aurkikuntza berriei besoak zabalik, hori bai, ez baitago ahazterik laborategietan berandu gabe sintetizatu zituztela kokainaren produktu eratorriak, hagitzez ere kontraindikazio arinagoak zituztenak.
|
|
2009
|
|
|
Time astekariaren artxiboetako argazkian ageri da Kwame Nkrumah, Ghanako presidente izana eta panafrikanismoaren ikurtzat ohoratzen dena. 1966an, kolpe militar batek lehendakaritzatik kendu baino urtebete lehenago, afrikarrak ohartarazi zituen kontinentearen batasuna emeki egin behar zela
|
ziotenez
: " Berandutzeak gure arteko ezberditasunak handiagotuko ditu eta neokolonialismoaren sarean harrapatuko gaitu.
|
|
|
Zenbait historialari suediarrek nahiz frantziarrek
|
ziotenez
, gorrotoak eragin zuen Nobelen erabakia, baina bi eskolak ez datoz bat ezinikusi horren jatorrian. Suediarren arabera, Mittag Lefflerrek ez omen zuen eskrupulurik izan ondasunak biltzeko eta bidean etsaiak ere bildu zituen, horien artean Alfred Nobel.
|