|
2017
|
|
|
Ikaragarria zen ikustea azazkalarekin nola markatzen zituen, zehaztasun milimetrikoarekin, bere fantasian baino existitzen ez ziren bildumagileen zigilu ikusezinak. Eztarria ikaraz lotua nuen, ez nekien
|
zer
esan; baina nahasmen honetan murgildua nintzela, begirada jaso nuen emakumeengana eta, berriro ere, emazte zaharra ikusi nuen eskuak goian eta keinu ikarati eta aztoratua egiten zidala. Indarrak berreskuratu eta hitz egiten hasi nintzen.
|
|
|
Begietara begiratzen diozu finko, eta begi horien atzean zulo beltz bat dagoela jabetuko zara. Eta ezin ulertuko duzu zer den, eta
|
zer
esan nahi duen.
|
|
|
Baina
|
zer
diozu! Zergatik?
|
|
|
Entzuna zuen polita eta liraina zela, baina ikusi eta batera konturatu zen ez zegoela hitz nahiko neskatoaren edertasuna deskribatzeko, Ibai zeharo txundituta geratu zen zuhaitzaren azpian zegoen harekin. Ez zekien zer egin,
|
zer
esan... bere aitonaren hitz batzuekin gogoratu zen momentu hartan:
|
|
|
Inoiz aitonak hitz egin zion sentimendu horri buruz, maiteminduen" gaixotasun atsegin eta goxoa" zela zioen. Orduan ulertu zuen Ibaik
|
zer
esan nahi zuen aitonak maiteminduei buruz hitz egiten zuenean.
|
|
|
Nik uste entzuleak, berak ere, bere burua nahasten dala pentsatzen" nik egoera horretan
|
zer
esango nuke, zer pentsatuko nuke?" orduan, bera hasten da, bere barruan, horrei erantzuna ematen, entzuten dio bertsolariari eta ikusten du bertsolariaren forma hori zenbateraino dan aberatsagoa, zenbateraino dan ederragoa, zenbateraion dan, e, artistikoagoa, eta orduan, nolabait, bertsolariarekin identifikaturik dagoen entzuleak, hantxe gozamen hori izaten du, zeren bertsolariaren hitza ere... nolabait, entzulea bera ere bertso horiek botatzen ari da bertsolariarekin.
|
|
|
Gauza bat da zuk esateko daukazuna eta zuk edukitzea bizitza dentsitate bat,
|
zer
esan bat, sentipen gaitasuna batzuk, idea batzuk, transmititzeko gaitasuna. Gertatzen dena da gero bertsotan tokatzen zaizu igande goiz batean kantatzea jubilatuen elkarte batean jubilatuei.
|
|
|
Hori baina aldi berean zure uretik ateraz. Orduan horregatik esaten nuen bertsolari ona izatea dela ur putzuak edukitzea, propioak,
|
zer
esana, sentipenak, baina jakitea ur putzu horietatik zipriztintzen maila ezberdinetan. Jubilatuekin zaudenean jubilatuei esatea gauza pertinenteak, eta haiekin txirikordatzea, haietako, haien festan parte hartzea.
|
|
|
Nik uste entzuleak berak ere bere buruan hasten dala pentsatzen nik egoera horretan
|
zer
esango nuke, zer pentsatuko nuke, orduan bera hasten da bere barruan horrei erantzuna ematen. Entzuten dio bertsolariari eta ikusten du bertolariaren forma hori zenbateraino dan aberatsago, zenbateraino den ederragoa, zenbateraino den artistikoagoa eta orduan, nolabait bertsolariakin identifikaturik dagoen entzuleak hantxe gozamen hori izaten du ze bertsolariaren hitza ere bere hitz bihurtzen da.
|
|
|
Nola ez duzu hori idatziko, egia historikoa ere aldatu nahi dutenean? Berdin zait Sebaldek
|
zer
esaten duen. Ezin da onartu historiaren berridazketa hau.
|
|
|
Esaldia iltzatuta daukat oraindik. Egunen batean norbaitek ikertuko du garai hartan zer artikulu idatzi ziren Madrilen, eta
|
zer
esan zen. Ni harrapatu ninduen haizete batek bezala, agente literariorik gabe geratu nintzen, adibidez".
|
|
|
Kreditu txartela baliogabetu eta salaketa egiten ari nintzenean jabetu nintzen, ordea, momentu horretan ni nengoen bezala zegoela lan egiten nuen aldizkaria ere. Alegia, Argian ez geneukala eskaintzeko kapoi bat ere,
|
zer
esanik ez arrautzatxoekin. Eta beraz, beste moduren batera konbentzitu nuela Galarraga gure orrialdeak haren jenioarekin zipriztinduko baziren.
|
|
|
Heinrich-ek ez zekien
|
zer
esan. Rosak erantsi zuen:
|
|
|
Benito txapela buruan jartzen ari zen. Bazuen
|
zer
esatekorik egun hartako lagun berriari. Hirira bidean zihoazen ilunabarrean, hautsez betetako bideetan barna.
|
|
|
Choloak baino ez zituzten ikusten. Eta
|
zer
esan, banantzen direla dioten guztiez, berriz ezkontzeko. Neskak ikusminez jarraitzen zion gizonari, egiten zituen keinu adierazkorretan.
|
|
|
Kakaoz beterik Guayaquildik Sevillarantz ateratzen ziren galeoiek geldialdia egin behar izaten zuten Acapulcon, zentralizazioak eta nor noren burutazioak aginduta. Eta
|
zer
esan, beltz eta indiarrek haziendetan jasan behar izaten dituzten zigorkadez eta zepoez. Amerikarrak izaki, mingarriak zaizkie biei.
|
|
|
Barack Obamak egin du. Siriako gerrari, edo Afganistangoari edo Irakekoari ihesi datoz errefuxiatuetatik asko gerra horien sorreran
|
zer
esanik baduke Bakearen Nobel saridunak, baina gehienek miseriari egin nahi diote itzuri, eta etorkizun hobea, edo soilik etorkizuna edo, burua hain urruti jarri gabe, gaur egun bat bilatzen dute. Eta abiatzen dute bidaia, hesi lasterketa bat.
|
|
|
Lagun asko daukagun seinale gisa, ondo, baina malo. Milaka euskal herritar dago Durango non den ez dakiena, eta jakinda ere Frankfurteko azoka bezain hurbil bizi duena, eta egunkari salmentez
|
zer
esango dizuet euskarazko telebistaren ikusle datuek alkoholik gabeko zerbezaren numeroak dauzkatenean.
|
|
|
Holandarrak ez diren ontzi errariena ez da gauza berria, noski, baina gustura entzungo nuke Europako Batasunak
|
zer
dioen afera humanitario honetaz. Itsasoan galduta ez, utzita zebiltzan rohingya koitaduez kupitzea ona litzateke, Indonesiak eta besteek han duten jarrera bera baitute Mediterraneoan:
|
|
|
Eta bide batez bono soziala deitzen zitzaiona, ezinean zebilenari argindarra merkeago ematen ziona, kendu. Dekretua,
|
zer
esango dizuet, kalanbre bat da bere osotasunean. Eta ministroa, Soria jauna, urte batzuk barru enpresa horietako administrazio kontseiluko kide bainoago, ohorezko kide izendatuko dute (eta Ciudadanoseko inor aldameneko aulkian, larri ibili!).
|
|
|
Badakit itsasontzia ere geratuko dela, antigoaleko moldean egindako ontzia. Albaolako jendearen lana asko estimatzen dut baina,
|
zer
esango dizuet, Erdi Aroko galeoi bat... Makina bat ontzi, bakaladero, merkante eta beste egin dugu gerora eta, hortxe dugu borroka latza, gure astilleroek ontziak egiten jarraituko duten; baina ezin diogu eutsi iraganaren tirainari, hemen ere:
|
|
|
Baina, Felisa,
|
zer
diozu. Ez dizut ulertzen!
|
|
|
Baina,
|
zer
diozue. Non nago?
|
|
|
Afarian Floren gizajoaz aritu zen ama, haren gurasoen penaz. Ikastetxean
|
zer
esaten zuten galdetu zion semeari, nola zeuden haren lagunak: " gizajoak!".
|
|
|
Baina,
|
zer
diok. Hi burutik jota hago, ala zer?
|
|
|
"... eta hara
|
zer
esaten diadan!", esan zion Martxelok lagun kikilduari," Rossetiri porrota kudeatzeko aukera baino ez ziotek eman, besteek patrikak bete dituzten bitartean!", eta gero zerbitzariari begira," Ekarri txikle bat nire lagunarentzat, duintasuna zer den jakin dezan!"
|
|
|
Zure kontzienteak ez, baina
|
zer
diozu zure inkontzienteaz. Arriskua gustatzen al zaizu?
|
|
|
Zaila da Itxarori igartzea
|
zer
esango/ idatziko duen. Edozein muturretatik heldu diezaioke zeinahi gairi eta modu ezusteko batean agertuko zaizu plazan jantzia (edo desgisatua).
|
|
|
Erosketako poltsa astindu du emazteak, aditzera emanez astia izango dudala pentsatzeko
|
zer
esango diodan alabari, bera odol bankura jaisten den bitartean. " Ez hartu hainbeste plasma poltsa", abisatu diot," alaba kokoteraino dago gauero hori edukitzeaz afaltzeko.
|
|
|
Jokin hitzik gabe zegoen, eta ez zekien
|
zer
esan. Begiak igurtzi eta, ez, ez zegoen ametsetan.
|
|
|
Hortik aurrera, Santxok, bere kamisetaren laguntzarik gabe, lagun asko egin zituen, eta hauek aldatu egin zituzten Santxorekiko zituzten sentimenduak. Eta badakizue
|
zer
esaten zuten bere lagunek?
|
|
|
Eta horrekin
|
zer
esan nahi duzu, esaten du Imanolek.
|
|
|
Barkatu, baina,
|
zer
esan nahi zenidan esaldi hura aipatzean. Ez zidan erantzun, ezta begiratu ere.
|
|
|
Martinek! Eta,
|
zer
esan behar didazu ba?
|
|
|
Estatuaren egoera tamalgarriaren berri ematen zuen egunkariak. Langabezia tasa altua, parlamentuak hartutako erabaki absurduak, ekonomiaren beherakada, prezioen igoera, unibertsitateetan emandako eztabaida ideologikoa (barkatu, ideologiarik gabeko eztabaida unibertsitarioa,...) Militarrak haserretzen hasiak ziren, eta
|
zer
esanik ez ezker erradikaleko buru iraultzaileak. Gutxi batzuk sinesten zuten demokrazia ustel hartan.
|
|
|
Denboraldi luze batean
|
zer
esan ez nekiela gelditu naiz. Negarrari eman nahi izan diot, baina ez dut horrelakorik egin.
|
|
|
Etxerantz joateko ordua ere bazen eta beherantz abiatu ginen, baserrirantz. Etxera bueltan hainbat jende ezagun asko ikusten genuen eta pertsona bakoitzak beti izaten zuen
|
zer
esan, bata pinutik jausi eta hanka apurtu zuela eta horregatik herren ibiltzen zela, besteak hanka aizkorarekin bi zatitan egin zuela, beste batek begia falta zuela harrika" lagun" batek jo zuelako...
|
|
|
Ikasgela barruan inork ez digu erakutsi benetan aurrera egiteko beharrezkoa dena. Elikadura osasuntsuaren garrantzia, bidegabekeriei aurre egiteko eta mundu hobea eraikitzeko beharra, oinarrizko sorospenak, ingurumenarekiko defentsa, bizitzaren zaintza, errespetua, enpatia, nola erditu,
|
zer
esan eta zer ez esan beilatoki batean, eta abar.
|
|
|
Eta hor
|
zer
dioskun, hara:
|
|
|
egiten badu,
|
zer
dio bihotzak?
|
|
|
Ximeno,
|
zer
diozu, lapikoa kutzi eta mantalaren oihalarekin eskuak xukatu ondoren beregana hurbiltzen hasi zen Kattalinek erotu al zara?
|
|
|
Ezkan ofizioa erakutsi? Tira,
|
zer
esan dizute gazteluan. Beste txorakeria berriren bat?
|
|
|
Ximeno zurtuta sartu zen enparantzan herritar guztien txalo, oihu eta diosalen erdian. Irribarretsu zegoen baina ez zekien
|
zer
esan, nor agurtu. Ulertu zuen azkenean bat bateko giro zoro haren zergatia eta Burgiko almadiarien leloa bota zuen lau haizetara:
|
|
|
Kapitain aragoiarra ahoa bete hortz gelditu zen zaldiaren gainean ezpata eskuan eta lelo aurpegiarekin,
|
zer
esanik jakin gabe. Hau sorginkeria ote?.
|
|
|
Baina badakizu ur lasterretan sartzen ari zarela, eta almadiari ona izan arren, itotzeko arriskua duzu gainean. Badakizu
|
zer
esango duen Romanek, honen berri jasotzen duenean. Nik derrigor jakinaren gainean jarri behar dut, eta jakin ezazu morroi bat daukala hemen, Zangozan, zure ibileren berri izateko.
|
|
|
Are gehiago, erabateko bakardadean PPk bakarrik babesten duen Mozal Legea erabiliz isunduko gintuela ikustea. Eta
|
zer
esanik ez, Euskal Herrikoa ezezik, Espainiako estatu osoan horrelako gutun ederrik jaso zuen lehen kazetari eta hedabidea ginela jakitean.
|
|
|
Ezker abertzaleko kideetatik hasita, Nafarroako Ahal Dugu eta EAJren ingurko ordezkari ugari mintzatu dira haserre. Alderdi Sozialistaren inguruko hainbat kidek ere aurkakotasuna adierazi dute (Altsasuko zinegotziek barne) nahiz eta PSNk (eta
|
zer
esanik ez PSOEk) hasieratik hobetsi duen bertsio ofiziala. Bi adibide jartzearren, hona Patxi Lopezen gobernuan sailburu izan zen Blanca Urgelen iritzia:
|
|
|
Ratioek diotena egia bada, Hego Euskal Herrian halako programak asko ikusten dira. Politikoki zuzenak izateko, badakigu
|
zer
esan; baina diogunetik egiten dugunera alde handiegia dago. Egia aitortzeak ez nau besteak baino hobe egiten, baina nire patologiak zeintzuk diren badakit behintzat; inoiz sendatzea bururatuko balitzait ere.
|
|
|
ez dizut ulertzen, ez dakit euskararik, emadazu txartela behingoan... nik barre egin diot borroka pertsonalaren kontu horri, baina gauez majo kosta zait lo egitea. Lanera autobusez joaten naizenetan, lo edo irakurtzen gehienetan, ikuskatzaileei
|
zer
esaten duten entzun ere egin gabe ematen diet txartela, euskaraz egin diezadaten eskatu gabe. Badakit oso gutxitan eskatu didatela euskaraz, eta garraio publikoko langileak dira, eta jendearekin harreman zuzena dute, eta euskara ulertu behintzat egin behar lukete.
|
|
|
Nola esan dezake, kargudun politikari ustez serio batek, 70eko hamarkadan ETAren atentatu batean desagertu zela haur lapurtuen kasuak argitzeko dokumentazioa? Eta 80ko hamarkadan lapurtutako umeez
|
zer
diozue, non desagertu da dokumentazioa. Herentzian hartu duzuen Espainia bakar eta libre horrek lapurtu zituen umeak elizaren laguntzaz, eta berrogei urtean bizi izan genuen izuaren ostean hutsetik hasteko gai ere ez zarete izan.
|
|
|
Lanera begi zuloekin noan aldiro, badago norbait makillaje markaren bat gomendatzen didana. Ezkontzetara takoiekin doazen askok grazia egiten didate goizaldean ibili ezinik dabiltzanean, eta gorbata eraman beharraren eraman beharraz trajea izorratzen duten gizonez
|
zer
esan! Dotore egon behar dugu, beti.
|
|
|
Eta inork ez zien txisturik jo, eta pentsatu eta pentsatu, ohartu nintzen agian ez dela ideologia kontua bakarrik izango. Jarrerak ere
|
zer
esana badu, eta memorian arakatuta, ez nuen aurkitu Bilboko alkaterik edo Ahaldun Nagusirik Bizkaiko azkeneko finaletan. Eta horrek asko esan nahi du ekitaldi bati ematen zaion garrantziaz.
|
|
|
Ez dute oraindik Kukutza bota, eta ez dut gorpua ikusi aurretik hiletarik egingo. Baina badakit, Bilboko Udalak eman berri duen baimenak
|
zer
esan nahi duen: EAJk ez duela herriak herriarentzat egindako proiekturik nahi, baldin eta beti betikoek etekinik ezin badute atera.
|
|
|
Ahalegina egin dut hain testu interesgarriak izan behar zutenok ulertzeko, baina ez dut lortu. Izenburua lau bat aldiz irakurri dut
|
zer
esan nahiko zuen ondorioztatu baino lehen, eta testuaren bigarren lerrora heldu orduko amore eman dut. Aldizkariak errumanieraz idatzita zeuden!
|
|
|
Oso gauza gorgeous omen zen Onintza barreka. Irakasleari galdetu nion hitz horrek
|
zer
esan nahi zuen, eta, nik uste nuenaren kontra, zerbait zoragarria zen. Kosta zitzaidan hankekin lurra ukitzea tarte batez, baina halako batean postalaren egileak forma hartu zuen, izen abizenak... eta kontuak enkantua galdu zuen.
|
|
|
Horrela esanda, minik egiteko intentzio barik esandako esaldia da, baina esandako guztiak kontuan hartuta, larria da agian esan nahi zuena. Azken batean, jan, lo eta beste guztia dendetan egiten badute, baina non hiltzen diren ez badakigu,
|
zer
esan nahi du Bilboko alkateak. Jatetxe txinatarretan txinatarren okela jaten dugula?
|
|
|
Nire lehen notiziak dira erabat gorriturik zeukan aurpegia, ez dakit
|
zer
esan...
|
|
|
Aita preso hartu zutenetik, Iñaxi eta bere familia La Rochelle-ra eramango dituen baporearen zain daude, Artazako ikatz ontzietako bat izango ei da, hauetako egunen batean. Hirian honez gero guztiak eztandetara ohituta daude, eta
|
zer
esanik ez hegazkinen zaratetara. Guztiak faxistei buruz mintzo dira, arrain postuetakoak zein barazkitakoak gerrari buruzko zurrumurru biltokiak bilakatu dira, moroen basakeriaz, faxisten ongi etorriaz eta abar, baina jendetza bazkaritara joateko ordu erdi eskas falta denean Ibaizabaletik behera hegazkin batzuen oihartzuna gorpuztuz doa apurka apurka.
|
|
|
Eta
|
zer
esan duzu oraintxe?. Potrotaraino zaudela beti galtzaile izateaz!!
|
|
|
Baina
|
zer
diozu. Señoria, tarjeta ateraiozu!
|
|
|
Bada, fintasunaz, bere hitzaren leial eta jabe izateaz ez da
|
zer
esanik (Si 2:11):
|
|
|
Bada, txindurriaren gobernuaz, zuhurtziaz, lanaz, etorkizuneko egiten duen probisioaz, horniduraz eta biltzen duen mantenuaz, nork
|
zer
esango du. Nork ez du miretsiko eta gogoeta egingo?
|
|
|
Kontsidera ezazu, halaber,
|
zer
esaten duen Espiritu Santuak (Si 28: 6):
|
|
|
Besterik ez balitz ere, bere amoranteak berak ekartzen dio berri franko: nork
|
zer
dioen, nor nola mintzo den; direnak eta ez direnak garraiatzen dizkio. Zeren halakoak hartarako dira on, eta ez bestetarako.
|
|
|
Ordea,
|
zer
esan nahi du mintzatze molde honek. Ez dela inor heriotzan Jainkoaz oroitzen?
|
|
|
Hain nekez eta penaz bildu zenituen ondasunak eta ontasunak, eta hain zuhurki eta maiteki begiratzen zenituenak, gero, hain laxoki eta antsikabeki largatzen dituzu; lehen zein hertsi eta atxiki baitzinen, gero hain franko eta liberal egiten zara. Orduan nork
|
zer
esaten baitizu, hura laudatzen duzu; eta anitzetan ere, zer esaten duzun ez dakizula, baietz esaten duzu.
|
|
|
Hain nekez eta penaz bildu zenituen ondasunak eta ontasunak, eta hain zuhurki eta maiteki begiratzen zenituenak, gero, hain laxoki eta antsikabeki largatzen dituzu; lehen zein hertsi eta atxiki baitzinen, gero hain franko eta liberal egiten zara. Orduan nork zer esaten baitizu, hura laudatzen duzu; eta anitzetan ere,
|
zer
esaten duzun ez dakizula, baietz esaten duzu.
|
|
|
Baldin ikus bazeneza ezen gizon batek, meza esateko kaliza aldaretik harturik, hartan nornahiri, ageri diren arlote, erromes eta beste jende suerte guztiei ematen diela kantoi guztietan edatera,
|
zer
esango ote zenuke. Gutxienez esango zenuke hura dela luterotasun handia, gauza itsusia eta ez dakizula zer gaztigu agindu halakoari.
|
|
|
Adi ezazu
|
zer
esaten duen puntu honen gainean san Krisostomok (8 hom., Acta Apostolorum 3):
|
|
|
Bere soseguan egoteko, asaldatu gabe eta haserretu gabe bizitzeko, ez da bide gaiztoa gutaz jendeek
|
zer
esaten duten ez bilatzea eta ez galdegitea.
|
|
|
Anitzetan ere ekartzen dizkigute eleberriak, esan mesanak; entzuten dugu
|
zer
dioten urliak eta sandiak, honelakok eta halakok, eta geu ere jakiteko desiraz gara. Baina gero, handik jauzten eta koleratzen gara.
|
|
|
Kap. XXVI. Kolera iraungitzeko seigarren erremedioa: ez bilatzea
|
zer
dioten gutaz jendeek.
|
|
|
Eta zure prestutasunaz, ohoreaz eta aurreko eta ondoko fama on famatuaz nork
|
zer
esango du?
|
|
|
" Never trust the teller, trust the tale"; hau da," Kontalariaz ez fidatu inoiz, konkakizunaz fidatu baizik." Egia da janari argazkiak dituzten jatetxeak ez direla onenak izaten; eta, liburu bateko azalean, liburuaren izenburua idazlearen izena baino txikiago badago, gaizki. Baina, nire iritziz, kontalariek ere badute
|
zer
esan kontakizunetan, baita Paradisuaren ifrentzua honetan ere. Kontalarien ahotsek eta ez idazlearenak irakurlearekiko harremana sortzen dute.
|
|
|
Aitak begia kliskatu zidan. Lehenaz gain, txotxongilo bihurtu zuen bere burua, hatz lodiarekin eta erakuslearekin bere ahoko axal eroria gorantz tinkatuz," ikusten
|
zer
esaten nizun?". Hobe kapitain siku batekin bidaiatu, kapitain irribarretsu batekin baino.
|
|
|
" Ikusten
|
zer
esan nahi nizun, Etxabe jauna?", erizainak irteeran.
|
|
|
Oso erraza izan da, eta bere garaipenak bikaintasunaren kutsua izan du". Eta irabazleak, Anquetilek berak,
|
zer
zioen. Bada ordura arteko garaipenik zailena izan zela, maillot horiari, egunetik egunera eutsi beharra, oso gogorra izan zelako, nola fisikoki hala psikologikoki.
|
|
|
Herrikoek
|
zer
zioten?
|
|
|
Sheilak kutikula bat hozkatu zuen. " Atzokoaren ondoren, uste nuen ez zenuela berriro ikusiko."" Badakit
|
zer
esan nahi duzun. Ene, olagarroa bezalakoa zen!
|
|
|
Zuk
|
zer
diozu?
|
|
|
Ez dizu ezer onik ekarri behar derrigorrez, Kuzko; ikusteko ahalmen berezia duzu, onerako zein txarrerako, baina orain jakin behar dugu
|
zer
esan nahi dizun erraldoiaren espirituak...
|
|
|
Baina
|
zer
esan behar zioten herri arrotz horretako espiritu ezezagunek beraiei, urrutitik etorritako indiarrei. Ez al zuten euskaldun hauek txamanik haiekin mintzatzeko?
|
|
|
Baina bai zera! Ez zirudien gerlari haiek aldian zeramaten tresneria zein janzkeragatik, eta
|
zer
esanik ez, egindako eskaintzengatik ezer baliotsurik erakusteko aukera edo gogoa zutenik.
|
|
|
Zertarako, baina? Ederki daki berak
|
zer
esango duten, nola bizi izango duten oraingo kalapita hau. Sestaoko Arcelorrek iragarri du ezinezkoa zaiola Txinako enpresek ezarri duten prezioaren lehiari aurre egitea, eta izango dute, noski, arrazoiaren parte bat.
|
|
|
Banaiz erantzun nion,
|
zer
esan nahi zuen ideiarik ez nuen arren.
|
|
|
Marmarka ari zen, begiak noraezean zebiltzan, eta bigarren hondamendi baten beldur nintzen. Neu ere saiatu nintzen
|
zer
esango nuen irudikatzen, baina nire burmuina harriak bezain lehor zegoen. Ohartu baino lehen, kale batean gelditu ginen, ate baten aurrean, eta dominaz betetako jaun zaratatsu batek ongietorria eman zigun.
|
|
|
Ez dakit
|
zer
esan nahi duzun esan nion haserre. Zein da Richard Hannay hori?
|
|
2018
|
|
|
MALEN. Baina,
|
zer
diok Manuel. Nork kontatu dik horrelako lelokeria?
|
|
|
MALEN. Baina Manuel,
|
zer
diok. Hire gabardina urratu dik eta.
|
|
|
MALEN. Baina,
|
zer
diozue. Tontotuak al zaudete?
|
|
|
Munduko liburutegiko apalategiaren puska garrantzitsu bat dakar orriotara Ezkerrak, testuinguruan kokatuz denboran, espazioan eta gure bizitzetan literatura unibertsala. Literatura unibertsala idatzi dut eta horrekin
|
zer
esan nahi ote dugun ere beti oso garbi ez dagoela etorri zait segidan gogora. Batxilergoan izan genuen guk Literatura Unibertsala izeneko (hautazko) ikasgaia, eta, noski, mendebaldeko literaturari baino ez genion erreparatu, eta mendebaldeko kanon oso murritzari, atzerakoiari ez esatearren.
|
|
|
Whiten aburuz, zaldi haragiak" ez dio inoren osasunari kalte egingo. Baina
|
zer
esan daiteke une honetan diskurtso politiko gisa saldu nahi diguten zaldi kakaz, gauero istiluak sortzen ari dena, britainiar bandera hautaturiko urteko hamazazpi egunetan bakarrik jasotzeko Belfasteko udalak agertu duen konpromisoagatik?". Bada hainbat pertsona zauritu egin direla eta beste hainbat atxilotuak izan direla.
|
|
|
Txinako literatura garaikidearen itzulpengintzan diharduen Eric Abrahamsenen ustez, Yanek, Txinako beste hainbat idazlek bezala, ondo neurtzen du
|
zer
esan daitekeen eta zer ez. Ez dago ezer txarrik horretan; artista guztiek ez dute jendaurrean beren desadostasuna adierazteko adorea.
|
|
|
Ematen zuen feministek Hemingwayri eta haren lanari buruzko azken hitza esana zutela, baina, antza denez, oker geunden. Oraindik ere, idazle estatubatuarraren gizontasunak
|
zer
esan handia ematen du. Tamalez, azterketa horietako gehienek ez dute jadanik ez genekien ezer aipatzen.
|
|
|
Baina, gaur egun, zuzenbidearen lanbideak egituratuta dauden moduan, ia ia ezinezkoa da euskaraz lan egiteko zirrikiturik aurkitzea, zirrikiturik eraikitzea. Eta, beraz, zuzenbidea euskaraz ematea tema eta erronka polita da, baina unibertsitate mailan (eta,
|
zer
esanik ez, lanbide heziketan) karrera hori baino estrategikoagoak badaude, eta horietatik hasi.
|
|
|
Ikus dezagun, albiste horretan, aipatutako eragileek
|
zer
dioten, nola azaltzen duten euskarak bizi duen kinka:
|
|
|
Lanbide Heziketan euskal ereduek gainerako zikloetan baino pisu nabarmen baxuagoa dute EAEn(
|
zer
esanik ez Nafarroan edo Ipar Euskal Herrian). Nekez egingo dugu aurrera lan munduan Lanbide Heziketari arreta berezia eskaintzen ez badiogu.
|
|
|
Ikus dezagun gure" Aiaraldea" berripaperak
|
zer
dioen honi buruz:
|
|
|
Hizkuntzaren beharrezkotasunaz, berriz,
|
zer
esango dizut nik. Zerorrek ondo baino hobeto diozu:
|
|
|
Etxean, auzoan, lagunarte hurbilean, kafetegian eta taberna zuloan, jolasean eta kirolean, berri emankizunetan eta astialdiko eskaintzan,.. horietan dauka euskarak, gaur egun, bere aje edo herren nagusia. Baita Azpeitian ere(
|
zer
esanik ez, askoz motibo sendoagoz, hortik kanpora). Hor ari gara atzeraka, askok uste baino txistu biziagoan.
|