|
2000
|
|
|
Rosa Diezek edo Nicolas Redondo Terrerosek ez dute deus ikustekorik Maragallekin. Hauteskundeak pasa ostean konfrontazio maila apalduko da eta orain dagoen presio mediatikoa alde batera
|
utzita
, agian, arazoari beste modu batez ekinen diogu. PSOErekin aukera gehixeago izan dezakegu beharbada.
|
|
|
Profesional mundua alde batera
|
utzita
, zein baliabide dituzte gaur egun haurrek eta gaztetxoek pilotan aritzeko?
|
|
|
Idaztera bultzatzen gaituen arrazoi berak bultzatzen gaitu irakurtzera. Iritzi bakanak
|
utzita
gure burua irakurleagotzat jotzen dugu idazle baino. Gazte garen heinean ikasteko sasoian gaude.
|
|
|
Gaizkile piramidearen gorenean egon behar izan zutenek ere ulertu dute koiunturaren aldaketa sakona, eta diskreziorik isilenean murgildu dira, garai bateko desafio jarrera
|
utzita
.
|
|
|
Hurbiltasun handiko kontua izango da beraz, antolaketa ere eskualdeko bertsozaleen esku
|
utzita
.
|
|
|
Horrenbestez, 1922ko uztailean hainbat jokalarik, beren garaipenaz zeharo ziur, luxuzko transatlantiko batean itsasoratu eta plazerrezko bidaiari ekin zioten. Disziplina eta erantzukizuna alde batera
|
utzita
, euskaldunek Buenos Airesera iritsi orduko Argentinaren aurka 4 0eko astindua jaso zuten, euskal jatorriko argentinarren aldetik denetarik entzun behar izanez. Hortik aurrera Argentina, Uruguay eta Brasilen garaipen eta porrotak tartekatzen joango ziren, baina orokorrean eskainitako irudia espero zena baino okerragoa izan zen (bi garaipen, berdinketa bat eta bost porrot).
|
|
|
Ipar Irlanda atzean
|
utzita
(baina Ulster barruan jarraitzen dugularik, izan ere Ipar Irlandako sei konderriek eta Errepublikako beste hiruk osatzen baitute Ulster eskualdea), Donegalen sartzen gara. Konderri honetan hasiko gara Ozeano Atlantikoaren haserrearekin disfrutatzen, Inishowen penintsulatik hasita.
|
|
|
Ondo eginak gogoan hartu behar baitira, gaizki eginak ahaztu gabe: alderdikeriak
|
utzita
, bakoitzari berea, aizu. Soldadutxoen kolekzionista, elkarrizketa estrategia onak ditu frentekoari berunezko suertatu gabe arinkerietaraino ez erortzeko.
|
|
|
Zenbait bere aldeko arrazoiak entzutera bakarrik joan bait zan. Noiz besteen aurka mintzatuko zai arpegira botatzeko", eta ustezko koldarkeriak alde batera
|
utzita
, Mitxelenak" zenbait aldiz auzi esarrea baretu zuan", baina! " onenean illunpea ez zuan gehiegi argitu.
|
|
|
Garzonen ofentsibaren aurkako balorazio eta erantzuna prestatzerakoan, azken atxilotuen eta 18/ 98 sumario ospetsuaren inguruan atxilotutakoen artean egindako bereizketaren zergatia ez dut inondik inora ulertzen. Argi dago, bakoitzak politikoki duen filiazioa alde batera
|
utzita
, Gar zonen jarduera guztiek helburu garbi bat dutela: ordenu konstituzionala iraultzea helburutzat duten erakunde eta ekimen oro ETA erakunde armatuarekin parekatzea, hain zuzen ere.
|
|
|
GUZTI honengatik egiten du min, batzuek komunista edota homosexuala alde batera
|
utzita
, apaiza atxilotzean soilik erreakzionatzeak. Are gehiago, makinaria errepresiboak zeldako lagun bihurtu arren, erreboltari eta intsumiso kontsideratzen diren hainbat, komunistekiko distantziak ezartzen hasteak.
|
|
|
" Indarkerizko olatu aundi batek gal zorian dauka gizadia". Behin hori garbi
|
utzita
, Paulo VI.ari aitatzen entzun berri zizkion auziak mahaigaineratzen zituen: " Gosea... aur galtzeak... gizona lan tresna biurtzea... gizonari buruzpide jakin batzuk ezartzea... itxura gabeko giltzaperatzeak... erbesteratzeak... zigortzeak...
|
|
|
Orain, aurreko orritan beste zenbait gai aztertu direlakoan, iragarpen salaketa erantzunen olatua atzean
|
utzita
, eta" etxekoen" artean ari garenez hauxe da galdera: Administrazio publikoen aldetik zer dagoen badakigu eta zer etorriko den eurreikusten dugu, hortaz, non jarri palankaren indarra euskararen etorkizuna irabazteko?
|
|
|
Gerardo Markuletaren ustez liburu honetan Sarrionandiak samurtasuna berreskuratzen du, 1987ko Marinel zaharrak liburuko garraztasuna eta mingostasuna alde batera
|
utzita
. Aipaturiko bigarren artikuluan zehaztu egiten du samurtasuneranzko itzuli horren zentzua:
|
|
|
Azpimarragarria da, bestalde, DEIA egunkari abertzalean Nafarroak duen agerpen urria. Egunkari erregionalista edota Euskal Herritik kanpokoenartean, EL PAIS DEL PAIS VASCO egunkarian soilik du presentzia aipagarria, gainerakoetan ia existitzen ez den bitartean (beti ere Nafarroan bertan argitaratzen direnegunkariak alde batera
|
utzita
, jakina). Nolanahi dela, Baskongadetako berripaper erregionalistek eta egunkari madrildarrek Nafarroarekiko duten jarrera, Nafarroako egunkari erregionalistek Euskal Autonomia Erkidegoarekin dutenaren parekoa da, 4 grafikoan ikus dezakegun legez.
|
|
|
Ikus entzunezkoaren beste ataletanLolafilms eta, bereziki Endemol produkzio etxeak menderatzen ditu, zinean diharduena lehena, eta telebistarako ekoizten duena bigarrena?, baita kanal tematikoakekoizten dituzten Media Park eta Andalucia Digital Multimedia ere. Bestalde, ikuskizunen eskubideen erosketa eta gestiorako Audiovisual Sport en parte hartzen du.Telekomunikazioetan ere, mota guztietako telefonoetan duen nagusitasun posizioaalde batera
|
utzita
, presentzia du Hispasat sisteman, komunikazioetarako sateliteakgestionatzen dituen horretan hain zuzen; eta gainera, kablean demarkazio guztietanjarduteko lizentzia du. Irratigintzan Onda Cero eta Radio Voz kateak bereganatu ditueta prentsan Recoletos taldean ere badu presentzia Pearson talde britainiarraren bidez, El Mundo informazio orokorreko, Marca kiroletako eta Expansion ekonomiako egunkariak argitaratzen dituen Unidad Editorial taldea, hain zuzen ere.
|
|
|
Irratian, berriz, Estatu mailako kateen nagusitasunaren aurrean Euskal Herrikoirratiek ez dute jakin bertakotasunari leku bat egiten, Herri Irratiaren (OM lizentziakDonostia, Gasteiz eta Bilbon eta FMkoak Donostian, Loiolan eta Bilbon) edo NervionGorbea (bi FMko lizentzia Bilbon eta Gasteizen) taldeen salbuespenekin. Aipatutakohoriek alde batera
|
utzita
, ez da gaitasunik egon sare edo programazio bereziturikeratzeko; eta beste guztiak, independenteak zein El Correo ren Telebasconia irrati taldea barne, kanpoko programazioen menpe geratu dira. Horien ondoan, berriro ere, ekimen soziala garatu da, irrati libreen sare zabal batean oinarrituta.
|
|
|
Telebistaren herritartasuna erabakitzeko irizpide gisa, horrek egoitza duentokiarena finkatzen da, emizioa nondik egiten duen alde batera
|
utzita
.
|
|
|
Ikusi dugunez, egunkarietan euskara izan ere ez da ia. Euskaldunon Egunkariarenkasua alde batera
|
utzita
, beste guztiak erdaraz dihardute nagusiki, euskarari leiho txikitxikia zabalduta.
|
|
|
Urrezko orduetako albistegiak kontuan hartuta, iluntzean, Euskal Telebistak Teleberri eta Gaur Egun eskaintzen ditu16 Hizkuntza alde batera
|
utzita
, eguraldiaren tarteaoso da antzekoa bietan: informazio esana antzekoa, informazio erakutsia antzekoa, eguraldi mapa berbera.
|
|
|
Diario de Navarra Espainiako estatu erreferente geografikoan oinarritzen da.Euskal Herriak berak edo berau (edozein delarik Euskal Herriaren irakurketapolitiko, administratibo edo kulturala) osatzen duten lurralde historikoek ez duteezelako protagonismo grafikorik egunkari honen orrialdeetan, gogoeta linguistiko kultural komunak oro bazter
|
utzita
.
|
|
|
Hirugarren honen erreferente grafikoa espainiar Nafarroarena da, bazteruzten dituelarik mendiez bestaldeko lurralde nafarrak oro. Bazterrean uzten du, baita, Euskal Autonomia Erkidegoa bera ere, alde batera
|
utzita
lurralde historikoguztien artean dauden lotura kultural eta linguistikoak.
|
|
|
Horrela azpimarratzen du Isaiah Berlin ekEl fuste torcido de la humanidad artikuluan (Berlin 1992: 227). Zentzu horretan, filosofo politikoek iraultza frantsesean jatorria zuten beste fenomeno politikoeigarrantzi handiagoa eman zieten (liberalismoari, adibidez), nazionalismoaren azterketa bigarren plano batean
|
utzita
. Mendebaldeko pentsalariek, gehienetan nazionalismoaren indarra gutxietsiz, behin eta berriz saiatu dira nazionalismoa hilobiratzen, oraingoz lortu gabe (inongo zentzu epikorik gabe aipatzen dut hau).
|
|
|
Honek beste edozerk baino gehiago salatzen ditu interes faltahorren atzean egon daitezkeen arrazoiak. Bestetik, eta hauxe da Brubaker en aburuz egoera ulertzeko bigarren argudioa, estatua egituraketa territorialtzat jo izan daorain arte, partaidetza albo batera
|
utzita
erabat. Aldiz, estatu modernoa bi alor hauekuztartzean datza:
|
|
|
erabili: esperientziaren nolakotasuna azpimarratu, zergatia, aparte
|
utzita
, eta fantasien ordez, nabaria dena eta zentzuak aintzat hartuz.
|
|
|
–irudiaren, sortzearekin hasten da zikloa. Irudi hori behar baten irudia da eta beharra asetzeanirudia hondora pasatuko da, beste irudi bati lekua
|
utzita
. Zikloak etengabe gertatzendira, baina askotan ez dira osatzen; hots, zikloa eten egiten dugu.
|
|
|
Esalen
|
utzita
, Kanadara jo zuen, 1969an Cowichan (Vancouver) Lakuko GestaltInstitutua sortu zuelarik. Urtebete beranduago Europara itzuli eta bertan hil zenmartxoaren 14an, bihotzekoak jota.
|
|
|
Nobela hura. Exkixu? izan zen amaitutakoan, eta nik maitasun berezia diot, bestelako kontsiderazioak alde batera
|
utzita
. Bidenabar esan dezadan nobela hori, beste zenbait arrazoirengatik ere, oso begikoa dudala, liburu horretan beste edozeinetan baino gehiago arriskatu zuelako.
|
|
|
Beti ez geunden ados, baina ezadostasunak ez ziren estrukturalak, koiunturalakbaizik. Gainera, bere etxean biltzean (Donostiako etxea seme alabei
|
utzita
, mendiangaldurik dagoen baserri batean bizi zen ordurako), bera eta bere ingurunea ikustekoparada ederra eman zigun, bai eta zein pianojole fina den frogatzeko ere.
|
|
|
Bi multzoen arteko alderaketa bazter
|
utzita
, azter dezagun gazte euskaldunekerabilitako corpusa hizkuntz erroaren arabera sailkatuz. Honakoa da emaitza:
|
|
|
Horrela, egiteko arruntak Gotzain eta elizgizonen eskuetan utzi ziren bitartean, inoiz edo besteko, gehiegikeriak? berriro aginte zibilaren menpe geratu ziren, edoagian negoziazio berrietarako aztergaitzat
|
utzita
. Horrela itxi zen zuzenbidezko etapolitikazko auzi hau, teorian bederen.
|
|
|
Bigarren moduluak, aldez aurretik, bere sarreran ager daitezkeen soinu guztiak, ezagutu? behar ditu, hots, hizkuntzaren soinu inbentarioa eduki behar du, baina, xehetasun honez lekora, haren funtzionamendua ez dago hizkuntza bakoitzaren menpe.Lortuko den ahots seinalearen kalitateari, prozesaketa linguistikoari legozkiokeenxehetasunak bazter
|
utzita
, erabiliko den ereduaren ontasunak eragingo dio. Gaur egunerabiltzen diren sintesi ereduetan lortu den kalitatea oso handia da; izan ere, zenbaitkasutan seinale naturaletatik zuzenki lortutako ezaugarriak dituzten elementu kateasistemari emanez gero, seinale sintetikoa eta naturala ez bereizteraino hel daiteke.
|
|
|
Hiztunaren hizkuntza sentimendu mikroak
|
utzita
, goazen orain hizkuntzaren etaerresumaren (nazioa, estatua) arteko kidetasunak arakatzera. Txillardegi inor bainolehen ohartu zen hizkuntzaren dimentsio politikoaz, eta egokiro ohartu ere.
|
|
|
Zertan bihurtuko litzateke gure Herria, Euskara gehi lau erromantze hitz egiten den Estatu txikia? Ezin gara Soziolinguistikaren irakaspenak bazterrean
|
utzita
ibili.
|
|
|
Hizkimizkiena albo batera
|
utzita
, orekaren problematika ere garrantzi handikoa da, bakanka topatzen baititugu informazio gaietan neutraltasuna ageri agerian uzten duten berriak. Euskal Herrian, biolentzia egoera kontutan hartuta, zailagoa omen da gertakizunak irratiz objektibotasunez kontatzea.
|
|
|
Aholkuok denak teorikoak izanik eta entzuteko moduko adibiderik idazterik ez dagoenez, baliteke baten batek oker ulertua, hobe beharrez monotoniaren bestealdeko muturrera jo eta gehiegikerietan erortzea. Horrelakoetan, artifizialkeria alde batera
|
utzita
, naturaltasunez egindako artifizialtasunera joko dugu, ahozko hizkuntza eta eredutzat hartutako hizlari esatariak begien bistatik (edo hobeto esanda, belarrien entzumenetik) kendu gabe.
|
|
|
Irrati libreak alde batera
|
utzita
, hauek, albiste agentziak alegia, kanalik garrantzitsuena osatzen dute irrati albisteak uhinez aireratzeko orduan; eta kanal nagusia dela diogu, zeren beronek dauzkan hiru abantailak aintzakotzat hartzekoak baitira:
|
|
|
negarra, barrea eta abar. Giza lengoaiaren sorrera hotsetan edo keinuetan oinarritzea alde batera
|
utzita
, egia esan, lengoaia artikulatua sortu aurrez, bazen oihuz osaturiko aurrelengoaia bat. Animaliak, basapiztiak uxatzeko edo erakartzeko nahiz beste gizakiekin komunikatzeko kodea zen.
|
|
|
Teletestua merkea da, beraz, eta hain zuzen ere horrek eragin du zenbait irrati estaziotan zerbitzu hau baliatzen hastea agentziak bazter
|
utzita
. Azken buruan, kostu problema baino ez da, eta teletestuak kopuru txikiagoz igorrita ere, oso informazio orduko eta momentukoa ematen du, Internetek ematen dituen beste zerbitzu askorekin gertatzen den antzera.
|
|
|
Mende horren hasiera arte, baziren karea lortzeko ustiatzen ziren harrobi txikiak. Biañezen, La Laman, Aldeacuevan, La Muelan, Mazon, Presan eta haraneko beste puntu askotan zeuden harrobi horiek gaur egun bazter
|
utzita
daude. XVIII. mendean, kare asko erabili zen lurrak ongarriztatzeko, eta ondorioz, karobiak asko ugaritu ziren.
|
|
|
Maza del Pandoko ibilbideak Ordunte mendietara eramango gaitu. Pando auzoan autoa
|
utzita
, distantzia txikira dagoen El Chorrote auzoraino erraz hurbil gaitezke oinez. Azken baserrien aurrean ezkerretara irteten den pista hartu behar da, hortik gora abiatuz, ordu laurdenean harizti zahar batera iristeko.
|
|
|
Larrea eta bide nagusia ezkerretara
|
utzita
, pago batzuen ondotik igaro eta gero sastrakadia zeharkatzen duen bidea zigi zagan jaisten hasten da, zailtasunik gabe Paules auzora heltzeko.
|
|
|
Porlanezko errepide bat, Zalama azpian kokatutako auzo honetatik Arreturasko gaineraino igotzen da bi kilometrotan zehar. Gain honetan, errepidea
|
utzita
, larre eta txilardi artetik iparralderantz jo behar da, gainez gain Bernalta mendira heldu arte. Norabide berean jarraituz, Neolitoko eta Brontze Aroko hainbat tumulu eta trikuharri ikus daitezke Cotobasero mendirako bidean.
|
|
|
Raneroko harrobira iristeko, Molinarko bainuetxea atzean
|
utzita
, Rane ro eta Santecillarako bidegurutzea hartu behar da eskuinetara. Raneroko auzoan, XVII. mendeko Prieto de Ahedoren jauregia ikus daiteke.
|
|
|
gorakadaren ondoren, 50eko hamarkadaren bukaeran garia ia erabat baztertu zen. Artoa ez zen utzi eta patata, baba, barazki eta zuzendutako azalera emendatu egin zen, gaur egun franko
|
utzita
badago ere.
|
|
|
Eta oinarrizko irakaskuntzaren garrantzia da, hain zuzen, guk azpimarratu nahi duguna: gorputza hartuz zihoan eskola dispositiboak oinarrizko irakaskuntzaren orokortzea ekarri zuen, honek ondotik joango ziren erregimenak alde batera
|
utzita
eskola Estatuaren zerbitzura jarriko zuen asmo politikoaren aplikazioa ekarri zuelarik. Estatuak ez zuen baztertu nahi guztiz alderantziz herriaren, zuzendaritza?, eta Guizot ek, zehazki, uste zuen, gai hori garrantzitsuegia zela Estatua ez zen edozeinen eskuetan uzteko, Estatua bera baitzen ordena sozialaren arduraduna.
|
|
|
133 Printzipioen defentsa alde batera
|
utzita
, garbi dago baliabideen urritasunak oinarrizko irakaskuntza eta bigarren irakaskuntza esku pribatuetan konfesionaletan uztea zekarrela, hau guztia unibertsitatearen, nazionalizatzea, hastearen, truke?
|
|
|
Bien mailen arteko loturaren berri goian eman dugunez, eta oso luze joko lukeen legean agertzen ziren hamaika ñabarduraren azterketa alde batera
|
utzita
, bat da, nahiz berria ez izan, guk azpimarratu nahi genukeen ezaugarria: Estatuaren nonahikotasuna218 Hezkuntza egitura orokorraren piramidearen gailurrean gaude eta ardura zuzena eta bakarra Estatuari dagokio; unibertsitate zentrala Madril-en izango zen eta gero bederatzi hiritan distrituko unibertsitateak kokatuko ziren.
|
|
|
1868ko dekretu batek (Decreto ley de 2 de Octubre de 1868) errektorea Gobernuak izendatu behar zuela dio. Dena dela, izendatzeko ardura zeinek zuen alde batera
|
utzita
, errektoreek Gobernuko ordezkari gisa jokatzen zuten; horren froga nabarmena eskaintzen digu 1900go beste dekretu batek (Real decreto de 18 de Mayo de 1900): –El rector de la Universidad es el representante del Gobierno y el jefe nato de todos los establecimientos oficiales de enseñanza que existan dentro de su distrito?
|
|
|
izenekoez Estatua arduratuko zen. Lehenengoari dagokionez, eta curriculumaren gaia hurrengo atalerako
|
utzita
, legeak tradizionala den banaketa ezarri zuela esan behar da (1go art.); hots,, primera enseñanza, zeritzona oinarrizko irakaskuntzak eta, primera enseñanza superior?
|
|
|
Beharbada, balantza batean jarrita, sei horiekin bidaiatzeak alde txar gehiago izango zituen onak baino, baina ordurako furgonetara igoa nintzen. Lekua egin zidaten mutilek, niretzako aulkirik onena
|
utzita
. Euretako batzuek nahikoa estu bidaiatu zuten nire erruz.
|
|
|
Bestalde, atzokoak atzean
|
utzita
, aipa dezadan non aurkitzen garen: Clifden hiriburutik hamar bat kilometrora (Euskal Herriko herririk txikienak baino biztanle gehiago izango ez duen arren, Connemarako hiriburua da Clifden), aterpetxea ez den etxe batean.
|
|
|
Ez daukat dirurik. Lehengo kontuak aparte
|
utzita
: artxibo guztiak ireki ditut, bat izan ezik.
|
|
|
Larregi iruditzen zitzaidan hiru eguneko tartea berarekin egon barik. Heldu naizenetik, eta aireportuko lehen kontaktua alde batera
|
utzita
, telefonoz baino ez dugu hitz egin, eta Txemak ez du merezi niregatik sufritzea.
|
|
|
Jakin izan balu, bera ere joango zen lasai asko, Dublinetik Cashelera eraman zuen autobusean mila pezetatik gora
|
utzita
baino hobeto. Zazpi pound eta erdi.
|
|
|
Xelebre zeuden. Edurnek betiko txabusina koloretsua baizik ez zeraman soinean, eskuin txorkatila uztaitzen zion zilarrezko katea aparte
|
utzita
. Anaia, berriz, galtzontzilo hutsetan.
|
|
|
Nire aldera biratu zen, barraren bermea
|
utzita
. Kristinari zehar begira egiteko denbora kostatu zitzaion ohiko irribarre kokina agertzea.
|
|
|
Salan bakartua, bi aulkietariko bat aukeratu eta han egokitu nintzen, grabagailua eta libreta mahai gainean
|
utzita
. Leihotik, ikusmira auzo etxeek mukurutzen zuten; porlanezko bloketzarrak eguerdiko eguzki begitara zimeltzen.
|
|
|
Orain, kale lan gorrian zebilen, hasberri baten gisan. Berrogeita hamarrak gibelera
|
utzita
, porrotaren marka da hori gure lanbidean, baina Tomasek axola bera zuen bere kidekoen iritziaz eta iazko haizeaz.
|
|
|
Erosoago sentitu nintzen alderdi profesionaletara lerratzean, eremu itxuraz biendako enoagarriak
|
utzita
. Nire aho beteak baietz edo gisako zerbait erantzun zuen.
|
|
|
Kamioizale itxurako hiru lau gizon, biajantea izan zitekeen bertze bat eta bere oporretan joanean nahiz jinean ariko zen familia atzerritarra zituen, bezero, zerbitzuguneko ostatuak. Autoko jarlekura gau ia osoan josita egon izanagatik ere, hutsik ikusiriko lehen mahaira erroiztu nintzen Charly ezkibelduarekin batean, Ximurrari eta Ttipiri barrara hurbiltzen
|
utzita
. Neurtu ez nuen denbora puska batean, baldosa berdeen gaineko zigarrokinak zenbatu nituen.
|
|
|
Kristina gure ondotik etorria zen igoera malkartsuan barna, eta komun tikiraino egin zuen urrats handian. Atea bere gibelera itxi zuen, edredoia lurrera erortzera
|
utzita
.
|
|
|
Etxetik ateraz geroztik ez nuen neure burua ispilu batean begiztatu. Bertzalde ere, bartekoak mahaira ekartzeko gogo handirik ez nuen, bereziki Edurne/ Ixter puxka neure aitzinean jarri berria zela, kafeontzia bere lekuan
|
utzita
.
|
|
|
—Hara, zer duk sudurrean? Enkontru gaiztoren bat bart ni" Lisboan"
|
utzita
, ala Eskalatzailearekin mutur joka aritu haiz, s
|
|
|
Potzolok, forentsearenganaino jo zuen, ni alde batera
|
utzita
. Ordukoz, apeza, isipuari eraginez, hilkutxa ihiztatzen ari zen kemen handiz.
|
|
|
Erreximenten laguntzaz, minutu bat ere ez nuen behar izan zerbitzatuari ohore egiteko. Gehiago nahi ote nuen galdegin hark, eta baietz nik; berrogeiak gibelera
|
utzita
ere, ez dut uste neure burua doilortzea denik bizia eman didanari ama guztiz amultsuarena jokatzera uztea. Gainera, banuen, sobera ere, inork mainaturik sentitzeko premia.
|
|
|
Langilea, latz antxa, nabarmenkeriaren etsaia, ezkondua eta bi seme alabaren aita. Oporretatik etorri berria zen, familia Mediterraneo aldean
|
utzita
. Alde horretatik, hagitz arrunta.
|
|
|
Burua erredakzio aldera biratu nuen berriz. Anak, telefonoa
|
utzita
, gure bulegoan ezarria zeukan bere begiraturik eztiena. Nigan ez, ordea.
|
|
|
Horrek, berez, nire begien merezient egiten zuen. Ahalkea bertze baterako
|
utzita
, goitik beheiti aztertu nuen, barraren inguruan bion artean utzi zuen bi hiru metroko tarteaz profitatuta. Ni baino hiru lau urte zaharragoa, ezkongabea edo dibortziatua, erdi mailako funtzionarioa edo bulego bateko enplegatua; horiexek nire ikuskapenaren lehen ondorioak.
|
|
|
Nik dakita... Egun pare bat kanpora ginela emakumea etxean
|
utzita
, eta itzulitakoan gisa horretan aurkitu genuela. Siesta bitartean berez hil zela baizik ez zian ondorioztatuko.
|
|
|
Bolantea ezker eskuarendako
|
utzita
, Ximurrak jarlekuaren azpira luzatu zuen eskuina. Begiak errepidetik kendu gabe erakutsi zidan, kanpotik ez ikusteko maneran nire aldera beheitituz.
|
|
|
Guztiarekin, sarrera bera baino harrigarriagoa irteera bera gertatu zen: dutxa bat hartu eta, hiria ezagutzeko geratu ginenean, denok oso bestelako itxura agertu genuen; Dan eta Tom salbu, denok dotore baino dotoreago azaldu ginen behingoz elastiko turistikoak alde batera
|
utzita
.
|
|
|
Zerrenda ia Francoren heriotza bera arte luza daiteke, gerra ondorengo atzerria hirurogeiko hamarkadan sortutako mugimendu berrien olatuekin nahastuz, batik bat ETAren sortzearekin. Orokorrean, aldizkari hauek, planteamendu kulturalak gehienetan bigarren plano batean
|
utzita
, eduki eta helburu politiko oso zehatzak zituzten. Horien helburu nagusia Hegoaldean argitaratu ez zitekeena ateratzea zen, eta horrek komunikabide berrien kalitatea gutxitzea suposatu zuen normalean.
|
|
|
poeta ez da mintzo lehen pertsonan, sentimenduak gorde edo intelektualizatu egiten ditu inozotasuna ekiditearren; inguruarekiko behakoa urruna du, ez ordea insolidarioa, maite ditu baztertuak eta derrotatuak;" dena esana balego bezalako" zuhurtzia hotzak ez darama isiltasunera, baizik eta egunkarietako, liburuetako eta filmeetako erreferentziak ekartzera ingurua deskribatu eta ulertzeko collagearen teknikaz, gure oroimen kolektiboa aberastu eta osatzeko. Liburu hartan, mendeetako gai eta paisaia tradizionalak behingoz
|
utzita
gure literaturak konkistatu nahi zuen" kalea" edo" hiria" baino, mundua da oparitzen zaiguna. Poetaren gelak mundu osoa hartzen du, ludiko lau bazterrak ditu kokagune, eta geografia ideal horretan mundua baldin bada kokagune osoa, erreferente teknikoa ere mundu guztiko literatura eta paraliteratura da, bere aipu, dialogo eta pertsonaiekin Atxagaren tradizio bihurtzen dena, eta horrenbestez gurea.
|
|
|
1. Hogeigarren mende amaieran biblioteka baten egitekoaz galdetzea, aspalditik ezagutzen dugun biblioteka klasiko horri agur egitea bezalakoxea da. Biblioteka baten eginkizunak, ene aburuz, ezin daitezke besterik gabe moldatu, biblioteka horrek duen ingurukoa bazter
|
utzita
. Hartara, biblioteka mota anitz zehaztu ditzakegu, batera edo bestera:
|
|
|
Bibliografi erregistroari dagokionez, gai izenburuak alde batera
|
utzita
, gainerako sarrera puntu elebidunen parekotasun linguistikoa, Kanadan bezala, 9XX etiketak erabiliz egingo da. Gai izenburu elebidunak, bestalde, bi T650 etiketatan sartuko dira.
|
|
|
Bestaldetik, kultu aniztasuna alde batera
|
utzita
ere, lege zibilak saihets dezake indarra eta bortxa erabiltzea, senar emazte pozgabeak loturik edo ezkon barruko ezkongetza nahitaezkoan iraunarazteko —azken hori deitoragarri izan arren, ohitura nahiz gizartearentzat—.
|
|
|
Salatzeko titulua dakarren egintza baino aurreragokoa izan behar du legeak. Legegileak ezinezkoa du kolpe ematea aurretiaz ohartzeke; bestela izatera, legeak, berezko duen helburua bazter
|
utzita
, gizakiak hobetu beharrean, zorigaiztokoagoak egingo lituzke eta hori, bistan da, gauzen izatearen beraren aurkakoa da.
|
|
|
Goizean jaiki orduko, leiho ondoan jarri zenuen zutik, esku ahurrak aurrera begira, errekuentoa pasatzeko. Gosaria, bazkaria... hamar minututan; txaloa jotzen zutenean, dena bertan
|
utzita
jaiki. Galerian lagunekin hitz egitea debekatuta zegoen.
|
|
|
Hiru hilabetera desagertu zen Herreratik. Geroago jakin genuen, beste kartzeleroren batek esanda, urdaileko ultzera bat sortu zitzaiola eta alde egin beharra izan zuela lan hura
|
utzita
.
|
|
|
txokolatea eta gazta biribila, bolazko gazta gorri hori, Holandakoa edo omen dena. Trena
|
utzita
, oinez egin genuen pasoa Cerveratik Port Boura, uste dut. Figueresera gero, eta han astebete egin ondoren, Olotera.
|
|
|
Gu ez ginen egoeraren larriaz ohartuko, baina jende helduarentzat begi bistakoa izango zen handik alde egin beharra zegoela. Gure amak hala erabaki bide zuen, eta etxea eta etxeko gauzak zeuzkan zeuzkanean
|
utzita
irten ginen Tolosara. Presaka eta larri, beraz, baina egunen batzuen buruan itzultzeko asmotan.
|
|
|
Neure izena ikusi nuen haien artean, Palenciara hurbilduko nindutela. Eta Itziar (Bonxen zegoen hau ere) Avilara, bere lagun Errota lehengo lekuan
|
utzita
eta, era horretan, elkarrengandik bananduta. Gure lekuak betetzeko, Galiziara, Bonxera alegia, beste bi hurbilduko zituzten, Valenciatik bata eta Herreratik bestea.
|
|
|
bateraezintasun aitorpenak oro bertan behera
|
utzita
|
|
|
Zahatoa lagun genuela gazta puska bana jan genuen hirurok, une hartako distentsioa baliatuta, eta gero pistola galtzen atzealdean gordea zuela abiatu zen bidean aurrera Goizeder, ordura arteko beilaritza zorrotza baztertu eta gutaz arduratzeari
|
utzita
. Gorritiko herrigune nagusitik pasatu gabe, Uitziko mendaterantz jo genuen, Guratz mendiaren magaleko baso sarri abegikorraren babesean.
|
|
|
– Leitzara jaistea izango dok onena –erabaki zuen deblauki, txikikeriak
|
utzita
, nire galderari erantzun gabe– Herrira jaitsita, zer jazo dan jakiteko aukera izango juagu. Nik ezin juat mendian jarrai, ezer jazo ez balitz legez.
|
|
|
Eta nik ez zaukaat batere gogorik orain pikoletoei esplikazioak ematen hasteko. Nola azalduko diet ba zertan nabilen, paraje hauetan eta itxura honekin, hire ondoan, lana eta etxea
|
utzita
, bidez bide baina ibilbide jakinik gabe, oinez beti, Gorbeiapeko sagasti baterantz. Eta ni baino askoz ere okerrago hago hi inori ezer azaltzeko.
|
|
|
– Olerki bat bezain seme ederrik ez dagoela idatzi zenuen behin –esan nion, zuzenketari jaramonik egin gabe– Eta, ideia horrekin bat eginez, hemen poema batzuk
|
utzita
joan zinen, baina ez alabarik edo semerik.
|
|
|
Liburuek ez dute ezer balio, liburuak hilda jaiotzen dira, seme alabak dira benetan balio dutenak, benetako bizitza bizia; ondorengoak eta ondorengoen ondorengoak. Hori da benetan lorratza uztea, arrasto bizia, eta Lizardi hemen arrastoa
|
utzita
joan zen. Zuk utzitako arrastoa, aldiz, barkaidazu horren gordin esatea baina hala da, zuk utzitako arrastoa hutsaren hurrengoa izan zen, Estepan, hutsaren hurrengoa.
|
|
|
– Bai, bai, baina ezkontzea, umeak ekartzea eta kontu horiek guztiak alde batera
|
utzita
, zu oraindik ere... Sasoiko zaude.
|
|
2001
|
|
|
Arabako ipar mendebaldeko ertzean kokatua, Artziniega, (Bizkaia
|
utzita
) probintzia honetako lehen herria da, eta bere monumenturik garrantzitsuenen artean herritik kanpo dagoen Arteko Andra Mari santutegia (Santuario de Nuestra Señora de la Encina) nabarmentzen da. Gure ibilbidea hortik hasiko dugu.
|
|
|
Eta amaitzeko, deialdia: " Zipoizkeriak alde batera
|
utzita
lanerako prest dagoenari dei egiten diogu. Irekitasun batean, elkartasun batean, lan egin nahi duenari dei egiten diogu.
|
|
|
Agintean dagoena dagoela, guk garbi daukagu zer eskatu behar diogun, egoera politikoa alde batera
|
utzita
. Euskaltzalea izan gabe ere euskararen normalizazioa eskatu behar diogu.
|
|
|
Herrigintzaren kontzeptua beste zerbaitekin lotuta dago. Hau da, instituzioen hauteskunde erronkari loturiko politikagintza alde batera
|
utzita
, badaude egon Euskal Herriaren zutoin estrategikoekin lotuta dauden bestelako problemak. Gure herriaren osagai materialak, sinbolikoak edo bestelakoak.
|
|
|
Ezin dut bakoitzaren patologia zehatza diagnostikatu". Beraz, momentuz alde zaharreko bufetean jarraitzen du EHUko Donostiako fakultatekoa bertan behera
|
utzita
.
|
|
|
Hasiera oso gogorra izan zen. Mendira eraman ninduen, eta 2.000 ardi, bi zaldi eta lau edo bost zakur
|
utzita
, esan zidan," hauek denak hartu eta segi, norabide honetan. Ikusiko zaitut hemendik bi astera".
|
|
|
Honek guztiak eztabaida sortu du, izan ere txapelketako antolatzaileek aldatu egin dute multzoak osatzeko prozedura: aurreko txapelketetan ez bezala, zozketak alde batera
|
utzita
Etxalus Irastorza eta Baronio Cuvet Iparraldeko bikoteak A eta B multzoetako talde-buru jarri dituzte. Erabaki honen helburua Iparraldeko bikoteak lehenengo fasean elkar ez topo egitea da, izan ere aipatu bikoteak multzo berean topatuz gero Iparraldeko jokalariekin hiru egun besterik ez lirateke egongo.
|
|
|
Zuzendari berriak ezezagunen askatasunaz baliatzen dira, independentziaz jokatzeko ez dute arazo handiegirik (diruaren eskasiarena alde batera
|
utzita
, noski) eta ekoiztetxeen tentakuluak saihesteko gai dira nahiz eta hauek, beraien bizkar zuri garbiak zaintzeko prest agertu.
|
|
|
Tira, dena den kokoriko txiza egitearena ongi egon behar da. Txantxak alde batera
|
utzita
, deitoragarriena esaldiari darion goitasunezko sentimendu kolonialista da, ez dakigu mundu osoko biztanle guztiek komuna, dutxa beroa eta kalefakzio zentrala dutelako uste inuxenteak eraginda, edo eta klase fineko bati behe mailako arrazak sorrarazten dion berezko higuinak, higuin ulergarriak, noski, eraginda.
|
|
|
«Aizu gizona, estali gabe duzu pote hori eta hainbesteko lanarekin jasotako karramarroek ihes egingo dizute». Eta gizonak, bere lana
|
utzita
, erantzun omen zion: «Begira, mutiko, zer ikasi dudan lanean ari naizen urteotan.
|