2000
|
|
Hori beti egon da. 92
|
urtearen inguruan
mozorro bolada izan zen. Momentu jakin batean mozorro batek eman dezake bertsotarako gaia, gero eman duelako jartzen duzu telebistan eta bolada batean denak mozorrotu nahian ibiltzen dira, eta ariketekin berdin.
|
|
Baina harra barruan izan zuen. Gauza ezaguna da, adibidez,. Storthing, ak berak, 1905
|
urtearen inguruan
, diru-laguntza gaitzak eman zizkielatiro-elkarteei. Eta helburua argiro azaldu zuen Euskal Herriko prentsak:
|
|
1935
|
urtearen inguruan
liderraren eraginaren garrantzia are txikiago zelakoan, Kideen arteko anaitasuna jorratzen duten terapiak sortu ziren. Hauetan kidegehienen arteko homogeneotasunak hartzen du garrantzia, lidergotza ahalik etagehien indargetuz.
|
|
1936
|
urtearen inguruan
psikoanalisian oinarritutako psikoterapia-taldeak sortuziren. Hemen bi jarduera ezberdin ikus daitezke.
|
|
Biarnoaldea berreskuratu nahian, ez gaitezela euskaldun diren lurraldeak galtzekoarriskutan sar. Ez da alferrik izango, Larramendik 1760
|
urtearen inguruan
eginikoproposamena: Euskal Herri euskalduna, lurraldetasuna (zazpiak bat), independenteaeta demokratikoa.
|
|
Baina larreetako ehiztari-bizimodua aldaketa sakonak jasatera kondenatuta zegoen, denborak aurrera egin ahala basoek belardiak ordezkatu baitzituzten. K.a. 10.000
|
urtearen inguruan
, basoak larre zabalak estaltzen hasi ziren. Pinudi eta urkidiak kontinente osoan nagusitu ziren, oihanartea uro, orkatz, basurde, orein, altzeen eta abarren babesleku bilakatuz.
|
2001
|
|
Kordobako agintarien arazoak gogoan baditugu, ez da harritzekoa 905etik915era bitartean Iruñeko erregeak, Antso Gartzes I.ak, hasierako arrakastak lortzea.Lehen ekimena 907
|
urtearen inguruan
gertatu zen, eta operazioen helburua Lizarrako lurraldea izan zen, garai hartan Banukasitarren menpean zegoena. Erresistentziarik izan zen, baina Iruñeko gerrariek garaitu egin zituzten Banukasitarrakirailaren 30ean.
|
|
Egia da nekazari batzuk colliberti(, liberto?) izenazaipatzen zirela agirietan. Berba horrek garai erromatarreko joputasuna gogorarazten badigu ere, 1000
|
urtearen inguruan
jatorrizko esanahia galdua zuen, eta horrela deituriko nekazarien gizarte-kondizioa erresumako laborari libreen antzekoazen, ia berdina.
|
|
Ramon Saizarbitoria Zabaleta Donostian jaio zen, 1944ko apirilaren 21ean.Batxilergo-ikasketak Donostian eta Gasteizen burutu ondoren, Ekonomia eta Soziologia ikasi zuen Friburgo-n (Suitza). 1975
|
urtearen inguruan
Donostiako SIISInformazio-eta Dokumentazio-gunean hasi zen lanean, eta gaur egun bertandihardu zuzendari. Horrez gain, Gaur Soziologia Azterketa taldean ere lan eginzuen.
|
|
Alde batetik, zerba sortzen da, eta, bestetik, erremolatxa (vulgaris barietatea). Arabiarrek ekin zioten K.a. 600
|
urtearen inguruan
. Bai grekoek bai erromatarrek zerbak ezagutu eta estimatu zituzten elikagai eta sendabelar gisa.
|
2002
|
|
1800
|
urtearen inguruan
, Euskal Herriko nekazaritzari buruzko mapak gariaerakusten digu lurralde osoan, Nafarroako eta Arabako hegoaldeko erdian garagarrarekin eta oloarekin batera, ardoaz eta olioaz gainera. Mendialdean, berriz, artoarekin eta abereekin batera aurkituko dugu garia:
|
|
Hieroglifiko bidezko idazkera espezializatuari aurre eginez eta hura garatuz, sumeriarrek, Kristo aurreko 1700
|
urtearen inguruan
, berba-hizkuntzaren soinu bakoitzari sinbolo bat, ikur bat, ematea asmatu zuten. Abantaila itzela izan zen:
|
|
Zenbait zientzialarik uste dute mikrobioa Amerikatik Ingalaterrara, Kolonen aurretik, garraiatzaileak bikingoak izan zirela. Kanadako kostaldeak Espainiako espedizioa baino mende batzuk lehenago iritsi ziren, eta 1300
|
urtearen inguruan
Ingalaterrako kostaldeak ere bisitatu zituzten, Hulleko hilerrian erakutsitako epidemia txikia sortu zen garai berean. Tuberkulosiaren ohiko historia, aldiz, kontinente zaharrean gertatzen da.
|
|
Bruselak atzo, asteazkenarekin, berretsi egin zuen garapen jasangarriarekiko konpromisoa, ekonomia-, gizarte-eta ingurumen-alderdien integrazioan oinarritutako dibertsitate biologikoa zainduz, Espainiako Ingurumen Ministerioak jakinarazi zuenez. Jaume Matasek zuzentzen duen ministerioak adierazi zuenez, Dibertsitate Biologikoko Hitzarmenaren aldeen seigarren konferentzian (duela bi aste egin zen Hagan) lortutako akordioak funtsezkoak dira 2010
|
urtearen inguruan
“mundu mailan, eskualdean eta estatuan” biodibertsitatearen galera geldiarazteko. 180 herrialde baino gehiagotako ordezkariak mintzatu dira biltzar horretan, Nazio Batuen babesarekin.
|
|
Baliteke izozkia Txinan sortu izana K.a. 2000
|
urtearen inguruan
, eta mendietako elurra eta miely frutak nahastuta egingo da. Europan, Marko Polo bidaiariak sartu zuen XIII. mendearen amaieran urez egindako izozkien errezeta, eta Ingalaterrako kolonizatzaileek XVIII. mendearen hasieran Estatu Batuetan kontsumitu zuten.
|
|
Uste dut nik debeku garai hartan baziren uharte ttipi batzuk, isilik utzi izan ditugunak historia kontatu dizugun aldi bakoitzean. Adibidez, Baztanen, 1960
|
urtearen inguruan
, haurrean, Durangoko idazle ezagun eta on batek euskaraz mintzatzeagatik herriko guardia zibil guztiak ipurditik zituen hartan, Nafarroako Diputazio frankistak dirua ematen zigun euskaraz genekienoi, azterketa baten bidez bagenekiela erakutsi ondoren. Dirua, eta oraindik etxean dudan agiri bat ere.
|
2003
|
|
Bestalde, Nafarroan 1539
|
urtearen inguruan
beneditarrek ikastetxea sortu zuten Iratxen.. mendearen erdialdean Teologia eta Arteak (Dialektika, Logika eta Filosofia) irakasten ziren eta 1598an ikastetxearentzako unibertsitate-maila XVI
|
|
Alde gehiago World Watch-en azterketak adierazten duenez, 1960an 20 herrialde aberatsenen “per capita” barne-produktu gordina 20 herrialde pobreenena baino 18 aldiz handiagoa zen. 1995
|
urtearen inguruan
, aberatsen eta pobreen arteko aldea bikoiztu baino gehiago hazi zen: aberatsen eta pobreen “per capita” diru-sarrera pobreena baino 37 aldiz handiagoa zen.
|
|
Kupo hori ez du lortu duela zenbait urtetik produkzio nazionalak; beraz, 350.000 tona inportatzen dira ekiloretik eratorritako produktuen kontsumo-beharrak asetzeko. Pipa zurirako ekilore-laborantza 1964
|
urtearen inguruan
hasi zen Espainian, eta 70eko hamarkadan iritsi zen gorenera, laborantzako azalera gorena lortu zenean, eta garrantzi ekonomiko handiko sektore bihurtu zen, batez ere Cuenca eta Sevillako probintzietan. Pipen kontsumoa sustatzeko argudioak ez dira falta, eta, gainera, gizentzen duen ustezko elikagai izaera zalantzan jarri du Ekilore Elkarte Amerikarrak, ekilore hazien propietateak ezagutzen eta ikertzen dituen erakundeak.
|
|
Kuhnek egiten duen zientzialari ‘normalduaren’ deskribapenak jada zendutako nire lagun Philip Frank-ekin 1933
|
urtearen inguruan
izan nuen elkarrizketa gogoratzen dit biziki.
|
2004
|
|
Beno, igual lehenago hasi beharko nuke". Eta orduan Carlosek euskaldun jendea bizi zen herri txiki batetik zetorrela kontatuko zion, eta herri hartara zuela hamar urte-edo, 80ko
|
urtearen inguruan
Frantziako maiatzaren kontu haren azkenetako uhina ailegatu zela, Franco hiltzean euskaldunen independentzia nahiarekin batera halako ezkerreko mugimendu nazionalista bat sortu zela eta hor kokatu zirela bere belaunaldiko asko eta asko, ordura arteko bizimodu tradizionalagoarekin apurtuz... " edo" zehaztu zion Carlosek" izan ere hori azalekoaren azalpena baino ez da, zeren eta horretaz gain bai baitzegoen Iraultza izkinaren bueltan zegoeneko sentsazioa, denok estatuaren errepresioa gorabehera euforian biziarazten gintuena.
|
2005
|
|
Kadagua Enkarterriko ibairik nagusiena izateaz gain, garraiobide naturala ere izan da. 1880
|
urtearen inguruan
Bizkaiko burgesiak etapa berriari ekin zion Jaurerriaren industrializazio prozesuan. Garai horretan sortu ziren industria-trenak ere, eta horietako hiruk eragin handia eta zuzena izan zuten Gueñesen:
|
2006
|
|
Díaz de Duranaren iritziz, XIII. mendearen bukaeratik jada sistema feudalaren gainbehera hastapenetan zen; era berean, krisiaren gorenaldia 1350
|
urtearen inguruan
kokatzen du egileak.
|
|
2003ko bero-boladak 30.000 pertsona baino gehiago hil zituen Europan” esan zuen José Manuel Morenok, Gaztela-Mantxako Unibertsitateko biologoak eta Ingurumen Ministerioak fenomeno horrek Espainian duen eraginari buruz egindako txostenaren koordinatzaileak. Lan horren bidez, EAEko batez besteko tenperaturaren igoera, 2100
|
urtearen inguruan
, zazpi gradu igo da gehienez, eta ohartarazi da prezipitazioak asko murriztuko direla, nahiz eta klima-aldaketaren ondorioak seguruenik txikiagoak izango diren itsasertz osoan. Kostaldean, berriz, itsas mailaren igoerari egin behar diote aurre.
|
|
Charles Martel, aldiz, hiru heroien borrokako irabazle garbia izan zen. Charles 688
|
urtearen inguruan
jaio zen Austrasian. Austrasiak gaur egungo Frantziako ipar-ekialdea, Alemaniako hego-mendebaldea eta Herbehereetako zati bat hartzen zituen, eta hiriburutzat Metz, Reims eta Soissons izan zituen.
|
|
historiaren epeetan Aro Lausorik ez zela egon eta zibilizazio mizenikotik Arkaismorako garapena etenik gabe gertatu zela baieztatu du66 Azterketa gogoangarri batean barrena, Jamesek ohiko datak zuzentzen ditu, zuzendu ere, zibilizazio mizenikoaren amaiera bi mende t’erdiz atzeratzen baitu: haren ustez, 1200 urtean baino, 950
|
urtearen inguruan
kokatu beharko litzateke Brontze Aroaren amaiera67.
|
|
Filosofia arkaikoa, Jonian, kultura heroikoaren aurka sortu bazen —hurrengo saiakera batean aztertuko denez—, kultura heroiko hura garatu zuen gizartea aztertuz hasi beharko dugu; zehazki, hamar mendetan barrena, Aro Lausoan eta Aro Arkaikoan ere, mundua ulertzeko modu bakarra izan zen epikari lehen oinarriak jarri zizkion gizarte mizenikoa. Izan ere, kultura heroikoa, 1200
|
urtearen inguruan
Heladek jasan zuen kataklismoa baino lehenagokoa da, Tebas edo Mizenas bezalako hiribilduak Mediterraneoan garatutako maila handiko zibilizazioen parera jarri zirenekoa, alegia. Hitz batean, testu epikoetan agertzen diren gizarte aristokratikoa eta jainko-andereen panteoia gauzatuta zeuden, jadanik, zibilizazio mizenikoan.
|
2007
|
|
Eulerrek, izena emateaz gain, lan bikaina egin zuen e zenbakiaren gainean. Haren propietateak definitu zituen, 1730
|
urtearen inguruan
. Haren aurretik hainbat matematikarik egindako lanak e zenbakiarekin lotuta zeudela ohartu zen, eta haietan oinarritu zen propietateak definitzeko.
|
|
Baina aurrera jarraitu baino lehen, aipa ditzagun beste gertaera batzuk, Eskualdunaren bilakaeraren parean gertaturikoak. 1897
|
urtearen inguruan
, Pierre Broussaini, Parisen medikuntza ikasten ari zela, bururatu zitzaion Société> Patriotique> Basque> elkartea eratzea, ikaskide kebekiar nazionalistek eraginda; Broussainek Resurrección Mª de Azkueri azaldu zion burutapena155 Elkarte abertzalea sortzearen aldekoa izan zen Albert Constantin156 ere. Proiektua 1898an aurkeztu zuten, Larresoroko apazgaitegiako ikasle ohiei.
|
|
Action> Française> 1899
|
urtearen inguruan
sorturiko liga zen. Charles Maurrasen pentsabidean oinarriturik, Antzinako Erregimeneko erregezaletasuna berreskuratzea defendatu zuen, Frantziako Errepublikaren kontra, beraz.
|
|
La, tteren kultur arloaz ari garelarik, 1921
|
urtearen inguruan
La, tte Eskualdunan hasi zen idazten, Jean Blaise Adéma zuzendariak euskaraz idatz zezan burua berotu ziolarik.
|
|
Europan, berriz, zenbait psikologok, Piaget-en ideietatikabiatuz, gizarte-mundua ulertzean parte hartzen duten gaitasun kognitiboengarapenean jarri zuten arretagunea. 1960
|
urtearen inguruan
, Piaget-en ideiekAtlantikoa gurutzatu zuten, eta, AEBn, gizarte-ezagutzaren garapenari buruzkoikerketak egiten hasi ziren. Hala ere, urte horietan oraindik ezagutzaren garapenaeta gizarte-garapena bereizitako bi eremu balira bezala ikertzen ziren.
|
|
Bigarren aro horretan, haurrak zenbait talderekin identifikatzenhasten dira. Laugarren
|
urtearen inguruan
, hirugarren aroa hasten da. Haurrak dagoeneko zenbait talderekin identifikatu dira, eta, horren ondorioz, talde horiekikolehentasuna garatzen dute.
|
|
Generoaren egonkortasuna, berriz, 4
|
urtearen inguruan
garatzen da, etamotiboa eta iraunkortasuna, 5 urtean. Ordura arte, haurrei zaila egiten zaie sexuaezaugarri egonkorra eta iraunkorra dela ulertzea.
|
|
1.Oinarrizko genero-identitatea: haurrek beren burua, neska, tzat edo, mutil, tzat hartzen dute, eta 3
|
urtearen inguruan
garatzen da.
|
|
1930
|
urtearen inguruan
, Jean Piaget-en lanek beste ikerketa-lerro bat zabalduzuten moralaren esparruan (1932). Egile horren asmo nagusia arrazoibide moralaaztertzea izan zen.
|
|
Moral heteronomoa hauxe da: obeditzea eskatzen duten eta eginbeharrakdakartzan haurraren kanpotik ezarritako arau zehatzen araberako morala.Bosgarren
|
urtearen inguruan
hasten da garatzen, eta hamaikagarren urtera arteirauten du. Haurraren irudikapen egozentrikoaren eta helduaren autoritatearenarteko eragin-trukearen ondorio da moral horren izaera heteronomoa.
|
|
Nerabezaroan, nerabeak sentimenduen anbibalentziaz jabetzen hasten dira, eta, hamaseigarren
|
urtearen inguruan
, nerabeak dudatan jartzen du bestearilagundu behar ote dion, ez baitago ziur besteak laguntza hori onartuko ote duen.
|
|
Aedoen kultura ere Joniara joan zen aristokrazia mizenikoarekin468: Homero aedo-ofizio haren barruan sortzen da, agian, 800
|
urtearen inguruan
gertatu zen kultura epikoaren loraldian469.
|
|
Kretako Epemenides, 660
|
urtearen inguruan
jaioa, bere garaikoen artean gailendu zen mago, mediku eta miresmen handiko profeta erlijiosoa izan zen229 Ospetsua da Solonek deituta Atenasen abiarazi zuen garbiketagatik eta epilepsiaren aurka erabili zituen sendabideengatik230 Jakintsu handia izan zen: iragarpen-ahalmenak izan zituen, gauza ilunak argitzen jakin zuen eta iraganaren, memoriaren eredua erabili zuen etorkizuna iradokitzeko231 Harreman estua antzematen zaio orfismoarekin, salbazioaren ideiaren inguruan eta kosmogonian ez ezik, aukeratu zuen bizimoduagatik ere232 Hain zuzen, Epemenidesen oinarrizko elementu kosmogonikoak teogonia orfikoetan ere agertzen dira:
|
|
Testu orfiko zaharrenak, testu orfiko idatzi zaharrenak VI. mendekoak diren arren —Derviniko papiroa 500
|
urtearen inguruan
datatu da252 eta Olbiako laminatxoak V. mendean253—, orfismoa mende batzuk lehenago sortuko eta garatuko zen, seguruena, gainerako kosmogonia filosofikoekin batera, alegia, VIII.-VI. mendeetan barrena; izan ere, kosmogonia horiek guztiak ahozko tradizioaren testuinguruan ulertu behar dira254.
|
2008
|
|
Bata izen bereko diseinuzko erlojuengatik. Bestea 1900
|
urtearen inguruan
bertan sortu zuten pintura eskolagatik. Bi itsasoek bat egiten duten hondartza haietan argi berezia zegoen eta hura koadroetan jasotzera abiatu ziren pintoreak.
|
|
27 Badira, halere, XVI. mendeko testu batzuk, lehenago hitanoa, bigarren pertsonari aipamen zuzena egiten ez zioten adizkeretatik kanpo, ez zela nahitaez erabili behar erakus-ten digutenak: Arçai> polita, > yc> jaquingo> doc> eçe> guec> goaçela> Dueroco> riberara, > çegaiti> ençun> dogu> ezen... > Lazarraga, > 1147 r-v, 1564
|
urtearen inguruan
; Odol> bearbagea, > agirtuko> da> egia> RyS> 208; > Yre> auçoac> eztequian> gacha> ona> da>, daño> que> no> te> sabe> tu> vecino, > bueno> es? > RyS 431; Catuac> daroean> oquelea> gueyago> da> verea> ...
|
|
Erromantizismo foruzale ingenuo honen eraginak luze iraun bazuen ere, esan daiteke 1890 aldera bukatu zela bere aldi nagusia. Izan ere, 1890
|
urtearen inguruan
erromantizismo foruzalearen akabera markatu zuten zenbait mugarri aurki daitezke: 1889an azken nobela historiko foruzalea idatzi zen (Arturo Campionen DonGarcía Almorabid) 245, 1889an Antonio Truebaren heriotza, 1890ean Vicente Aranaren heriotza (eta berarekin batera Revista Vizcaya-rena), 1894an Sagarminaga lider foruzalearen heriotza.
|
|
Lehenengo
|
urtearen inguruan
gertatzen da eta zaintzailearen eginkizuna da garrantzitsua.
|
|
Lehenengo
|
urtearen inguruan
gertatzen da eta gurasoen eginkizun soziala da garrantzitsua.
|
|
ohitura, uste, arau eta balio asko inposatzen dizkio umeari. Hala, Niatik abiatuz, bosgarren
|
urtearen inguruan
, Supernia sortzen da. Supernia umea sexu bereko gurasoarekin identifikatzen denean sortzen da, eta helduen balioak, usteak eta jokabideak barneratzea dakar.
|
|
Hain zuzen ere, Ediporen eta Elektraren konplexuak, eta sexu bereko gurasoarekin borrokan hasten dira. Konplexu hori bosgarren
|
urtearen inguruan
, sexu bereko gurasoarekin identifikatzean gainditzen da, eta, ondorioz, Supernia sortu eta latentzia-aroa hasiko litzateke.
|
|
Ezaguna denez, web zerbitzua Europan asmatu zen, NCSA ikerketa-zentroan ikerketa-taldeen dokumentazioaren kontsulta-sistema moduan. 1993
|
urtearen inguruan
sortu zen sistema honek arrakasta itzela izan du, bilakaera izugarria ekarri duena erabilera zein konplexutasunaren aldetik. Zerbitzu erabiliena eta beste asko integratzen dituena denez, erabiltzaile askok Internet eta web zerbitzua nahasten dituzte.
|
|
Proiektu horietako kideen arabera, herrialdeko biztanle gehienengana iristeko, 137 euro inguru beharko lirateke. Hala, teknikari horiek ziurtatzen dute “Grid friendly” proiektukoak bezalako zirkuitu-sistemak errutinaz instala daitezkeela kontsumoko etxetresna elektriko gehienetan 2020
|
urtearen inguruan
, eta, hala, batez beste %20raino aurrez daitekeela. Kontagailu adimendunei dagokienez, hala nola “GridWise” proiektukoak, kalkulatzen dute bost urtean Estatu Batuetako etxeen %10 -15 izango direla, eta 10 -15 urte bitartean, herrialde horretako etxe guztien erdiak.
|
|
Washingtonen, “National Geographic Society” elkarteak aurkeztutako harrizko eraikin zirkular famatuari eta bertako biztanleei buruzko lan honetan, lehenengo aldiz, irrati-karbonoaren bidez aurkitutako hondarren datazio-analisien emaitza sartu da. Froga berri horiek erakusten dutenez, aztarnategia Kristo aurreko 3000 urtetik erabili zen hilerri gisa, eta horrela jarraitu zuen monumentua osatzen duten harrizko bloke handiak jarri arte, Kristo aurreko 2500
|
urtearen inguruan
. Orain arte, arkeologoek uste zuten Kristo aurreko 2700 eta 2600 artean baino ez zirela lurperatu, eraiki aurretik.
|
|
Aldaketa dramatikoak Txostenak erakusten duenez, industriaurreko mailekiko batez besteko tenperatura globalaren igoera bi gradu zentigradukoa baino ez bada, Ozeano Antartikoko bankisa murriztu egingo da, eskualde giltzarri batzuetan %10 -15 eta %30 bitartean. Igoera hori 40 urte baino gutxiagoan gertatuko dela aurreikusten da, 2042
|
urtearen inguruan
. Susan Lieberman WWF/ Adena erakundeko Espezieen Nazioarteko Programako zuzendariak eta GKE horrek astelehen honetan Txilen hasiko den Nazioarteko Ballenera Batzordearen (CBI) bileran izango duen ordezkaritzaren buruak jakinarazi duenez, “Balea antartikoek, Aliblango zereek bezala, aldaketa dramatikoak izango dituzte beren habitatean denboraldi laburrean”.
|
|
Orain arte ez zen halakorik egin toki horretako aztarnekin. Azterketaren arabera, Stonehengeko lehen harriak K.a. 2300
|
urtearen inguruan
ezarriko ziren. Zehazki, K.a. 2400 eta K.a. 2200 urteen artean, baina erdiko data hobetsi dute.
|
|
Kanten eta bi azken horien arteko urteen aldea txikia izan arren, urte gutxi horietan filosofiak egin zuen bidea oso luzea izan zen. Hasieran, hau da, 1800
|
urtearen inguruan
, espekulazioa zer den oraindik ilunki eta lausoki agertu bazen ere, poliki-poliki forma zehatz eta argia hartzen hasi zen. Hala ere, Hegel hasiera-hasieratik urrundu zen Schellingengandik.
|
2009
|
|
Europako iparraldean eta Ipar Amerikan sustrai sakonak ditu sistema horrek; hogei urtetik gora daramate horrekin lanean. Hemen, berriz, 2000
|
urtearen inguruan
hasi ginen horrelako sistemekin lanean, eta bide luzea dugu oraindik egiteko. Lehenengo lana ezagutzera ematea da, eta helburu horrekin antolatu zuen Energiaren Euskal Erakundeak (EEEk) jardunaldi bat Barakaldoko BECen.
|
|
2000
|
urtearen inguruan
egon zen susmoa AEBk Afrikan banatutako artoa transgenikoa ote zen, eta herrialde batzuek uko egin zioten laguntza horri. Gero, AEBk argi eta garbi esan zuen eskaintzen zuten janariaren% 100 transgenikoa zela.
|
|
Ahaztu egin zait gauza bat esatea. Berak beti aipatzen zuen 1955
|
urtearen inguruan
Antxon Lafontek Bordeletik ekarri zion diskoa. Ekarri zion Atahualpa Yupanquiren disko bat, eta beretzako izan zen fundamentala, tesoro bat bezala hartu zuen hura ere.
|
|
Jimeno Juriok trantsizioan Gerra Zibilaren inguruan idatzi zituen artikulu guztiak 2006an berrargitaratuak izan dira (Jimeno Jurio, 2006), lan horien garrantziaazpimarratzen duen Josu Chuecaren hitzaurre batekin (Chueca, 2006: 11 -16), eta2008an Sartagudako errepresioaz 1979
|
urtearen inguruan
idatzita eta argitaratugabe zegoen liburua agertu da, Fernando Mikelarenak osatutakoa (Jimeno Jurio etaMikelarena, 2008).
|
|
Etxeparek eta Leizarragak jarri zuten, beraz, abiapuntua ekialdean, eta Joan Perez Lazarragakoak mendebaldean (fenomeno bitxia da gaur egungo ikuspegitik begiratuta, euskara batua egiterakoan hegal bata zein bestea bazter utzi eta erdigunearen alde egin zelako, bi gune horiek periferikotzat jota). Izan ere, Lazarraga arabarrak paper sorta bat utzi zuen idatzirik 1567
|
urtearen inguruan
, artzainnobelaSilbero, Silbia, Doristeo ta Sirena batez() eta 21 koplez osatua. Euskarazko Wikipediak ondo dioen moduan53, Euskal Herriaeusquel erria() kontzeptua idatzita dakarren lehen idazkia dugu Lazarragarena.
|
|
Sydneyko Unibertsitateko (Australia) ikertzaile-talde batek egindako azterketa baten arabera, kafe gehien edaten dutenek (baita kafeinagabea edo tea ere) 2 motako diabetesa garatzeko arrisku txikiagoa dute. 2025
|
urtearen inguruan
, mundu osoko 380 milioi pertsona ingururi eragingo die 2 motako diabetesak. Obesitateak eta jarduera fisikorik ezak gaixotasuna izateko arriskua areagotzen dutela jakin arren, oraindik ez da ziurra bizimoduarekin eta dietarekin zerikusia duten faktoreen garrantzia.
|
|
Euskal Herrian oso garrantzitsua izan zen energia hidraulikoaren erabilera Erdi Aroan, eta garai horretakoak dira Agorria burdinolaren lehen erreferentzia historikoak. Errenazimenduak ekarri zituen zenbait aurrerapenekin lehiatu ezinak burdinola ixtea ekarri zuen, 1530
|
urtearen inguruan
. Gaur egungo instalazio hidraulikoa 1754an hasi ziren eraikitzen eta jabea Joaquin Lardizabal Laurgaineko jauna izan zen.
|
|
Baina emozioen logika ulertzera bideraturiko literatura ez da kontuan hartzen, edo etiketa bat jartzen zaio aurretik," arina", esanez bezala etxekoandreek ulertzeko modukoa dela; etxekoandreak ere, denak eta salbuespenik gabe, talde bakarrean sartuz. 1980
|
urtearen inguruan
jaiotako emakume, idazle estetika-molde eta kezka antzekodunak bezala.
|
2010
|
|
XVI. mendeko triptiko flandriarrak dira Aizarnako Andre Mariaren Jasokundearen parrokia elizakoa eta Zumaiako San Pedro parrokia elizakoa. Aizarnako Artzainen gurtzaren triptikoa Pieter Aertsen margolariaren taldeak 1540
|
urtearen inguruan
egindakoa dela uste da. Tamaina handiko erretaula da, eta hori ez da oso ohikoa Herbeheretatik Euskal Herrira ekarritako lanen artean.
|
|
3 eSKuzaBal eTa Bide eraKuSle iñakik lan handiak egin ditu eskuzabaltasunez, baina beti erabateko fintasun profesionalaz. horietako bat, tolosako haur kabi haurtzaindegia izan zen. 1970
|
urtearen inguruan
, tolosan, guraso langileentzako euskarazko haurtzaindegia eratu genuen. aita-amak lan egin eta 0 3 urte bitarteko haurrak zaintzeko eta hezteko gune egokia behar zen. denon artean auzolanean, eta jende askoren laguntzarekin, abian jarri zen. eztabaidagaiak ziren haurtzaindegia euskalduna ala elebiduna eratzea; haurtzain guztiak euskaldunak ala batzuk erdaldunak izatea; euskal kulturan heztea eta ...
|
|
Horietako bat, Tolosako Haur Kabi haurtzaindegia izan zen. 1970
|
urtearen inguruan
, Tolosan, guraso langileentzako euskarazko haurtzaindegia eratu genuen. Aita-amak lan egin eta 0 3 urte bitarteko haurrak zaintzeko eta hezteko gune egokia behar zen.
|
|
Bada Panchatantra idatzi zen garairaino. Kristo aurreko 200
|
urtearen inguruan
osatu omen zuen liburu hori, sanskritoz, Vishnu Sarma jakintsuak India aldean. Dena dela, liburuan bildutako istorioak ez ziren berak asmatutakoak, baizik eta Indiako ahozko tradiziotik zetozenak.
|
|
Lehenengoan, Aguirre familia agertu zen, Maximo Aguirre buru. 1856
|
urtearen inguruan
«Vega de Lamiaco» zeritzon ibarreko lurrak eskuratu zituen, gaur egungo Santa Ana auzoan (Getxo). Familiak laket-gunetzat zuen eremu hura, uda bertan igarotzeko.
|
|
439 -440), Espainiako eklektizismoaren barruan. Lehen belaunaldikoak lirateke 1850
|
urtearen inguruan
jaiotako guztiak; eta, bigarren belaunaldikoak, XIX. mendearen azken laurdenean jaioak, eta arkitekto-titulua 1900 urtearen inguruan lortu zutenak. Navascuések Collinsen planteamenduarekin bat egin zuen, eta arkitektura eklektikoaren sorrera XIX. mendearen erdialdean kokatu zuen, berak ere.
|
|
439 -440), Espainiako eklektizismoaren barruan. Lehen belaunaldikoak lirateke 1850 urtearen inguruan jaiotako guztiak; eta, bigarren belaunaldikoak, XIX. mendearen azken laurdenean jaioak, eta arkitekto-titulua 1900
|
urtearen inguruan
lortu zutenak. Navascuések Collinsen planteamenduarekin bat egin zuen, eta arkitektura eklektikoaren sorrera XIX. mendearen erdialdean kokatu zuen, berak ere.
|
|
Zer gertatuko da ezer egiten ez bada? AFIk (Nazioarteko Finantza Analistak) INVERCO Fundaziorako egin berri duen azterlan baten arabera, 2020
|
urtearen inguruan
(10 urte baino gutxiago falta dira), gure pentsio-sistemaren egitura-defizitaren ibilbidea hasiko da. 2049 urtearen inguruan, egungo superabita% 8ko defizita izango da, eta Erreserba Funtsa, berriz, urte horretako BPGaren% 94aren pareko zorra.
|
|
AFIk (Nazioarteko Finantza Analistak) INVERCO Fundaziorako egin berri duen azterlan baten arabera, 2020 urtearen inguruan (10 urte baino gutxiago falta dira), gure pentsio-sistemaren egitura-defizitaren ibilbidea hasiko da. 2049
|
urtearen inguruan
, egungo superabita% 8ko defizita izango da, eta Erreserba Funtsa, berriz, urte horretako BPGaren% 94aren pareko zorra. Toledoko Itunak gomendatzen du pentsioen sistema publikoaren erreformarekin batera, aldi berean, enpleguko pentsio-planen sistemak eta banakako planak indartzea, egindako doikuntzak konpentsatzeko.
|
|
Hala ere, Good-ek txostenean ohartarazten du eredu aldaketa hori agian kontsumitzaileen artean ez dela ondo hartuko. 2000
|
urtearen inguruan
, operadore mugikorrek datuen tarifa finkoak ezarri zituzten beren 3G zerbitzu berriak sustatzeko, hala nola posta elektronikoa eta Internet mugikorrean nabigatzea. Hala ere, hirugarren belaunaldiko telefonoen arrakasta neurrigabearen ondorioz, sareak gainkargatu egin dira, telefonikoek beren kapital-gastuak murrizten dituzten unean, sareak hobetzeko inbertsioak egin beharrean.
|
|
Einhardo kronikari frankoa 770
|
urtearen inguruan
sortu zen. Karlomagnoren gortean lan desberdin ugari egin zituen, haien artean haren bizitza idatzi zuen:
|
|
Yehuda Ha-Levi sendagile, filosofo eta olerkaria Tuteran sortu zen 1075
|
urtearen inguruan
. Andaluzian bizi ondoren, Toledon lan egin zuen Alfonso VI erregearen Yosef ibn Ferrusel funtzionarioak babesturik.
|
|
Oñatiko Lazarraga familia ahaltsua Arabako lautadan aspaldidanik zabalduta zegoen. Bertako Larrea herriko dorretxean, adibidez, Juan Perez de Lazarraga jauna sortu zen 1550
|
urtearen inguruan
.
|
|
Julien Vinson euskalariak 1880
|
urtearen inguruan
aditutako solasak Euskararen erabilera mugatuaren berri eman zuen:
|
2011
|
|
Lehenagotik ere egin izan dira saiakerak. 2000
|
urtearen inguruan
izan zen aurrekoa. Azken hau, Gipuzkoako Foru Aldundian argi berdea piztea lortu zuena, Elhuyar Fundazioko kideen ekimenez ipini zen abian.
|
|
1935
|
urtearen inguruan
ondinokarren be, San Pelaio aldeko soloak bedeinkatuten ziranean, prozesinoan kurtzerik kurtze egiten zan bedeinkazte hori. San Pelaioko eleizatik urten da, lehenengo, Larrazaineko kurtzegino joan, San Esteban baseleizara, gero, Oiagako kurtzegino, gero, Atxuloko kurtzera, segiduan, eta azkenean, atzera parrokiara.
|
|
Interneten gero eta indar handiagoak eraginda, 2006
|
urtearen inguruan
, EITBk sareko edukiak zabaldu zituen, lehenengo blogen bidez, esaterako. Betizu.com webgunea ere berritu zuen.
|
|
Euskal liburugintzaren hazkundea 70eko hamarkadan nabarmena izan zen. 1969
|
urtearen inguruan
, urtean euskarazko 50 liburu argitaratzen ziren, 1974 urtetik aurrera 100 bat liburu eta 1979tik aurrera urtean 200 bat liburu kaleratzen ziren (Torrealdai, 1983: 54).
|
|
Bere militantzia politikoa tarteko laster alde egin behar izan zuen muga zeharkatuta. Txillardegik, erbestera jo berritan, 1961
|
urtearen inguruan
, udaberri bueltan, Euskaltzale Alkartasuna izeneko ekimena, bakarrik edo Paris inguruko beste euskaltzale batzuekin batera, abian jarri nahi izan zuen. Elkartearen helburuak eta kideen egitekoak finkatzen zituen data gabeko agiria Txillardegiren idazmakinan prestatu zen26 Aipatutako agiriaren arabera, Euskaltzale Alkartasuna Euskal Herrian zeuden bi erdarei borroka gogorra egiteko sortu zen, baita abertzaletasuna euskalduntzeko ekimen gisa ere.
|
|
Euskerazaleak elkartea 1968
|
urtearen inguruan
sortu zen. Nazario Oleagaren arabera elkartea «Euskaltzaindiaren ondoan ibiliko» zen434 Hala ere, hamar urte geroago, Euskerazaleak elkarteak Euskaltzaindiaren Arantzazuko batasun-saioak kaltegarriak izan zirela uste zuen, eta hizkuntzaren batasun-asmoa baztertu gabe, gerraurrean Azkue euskaltzainburuak prestatutako gipuzkera osotua erabiltzea proposatu zuen (Euskerazaleak, 1978).
|
|
UZEI, UEU421 eta bestelako euskal elkarte kulturalak, hein handiz, ezker abertzale inguruan kokatuta zeuden, eta beraiek ari ziren euskararen normalizazioa arinago moldatzen gobernuan zegoen EAJ baino. Egia esan, EAJren gobernuak 1981
|
urtearen inguruan
oraindik ez zuen normalizazio-plangintzarik diseinatu, eta, beraz, erraza zen euskal kulturgintzatik ateratako ekimenek gobernuaren ekimen txikiari aurrea hartzea. Abagune horretan kokatu behar da Jaurlaritzaren aurrekontuak hazi ahala, euskararen alde lan egiten zuten elkarteentzako diru-laguntzak ez zirela erritmo berean igo.
|
|
Akuikulturaren jatorria munduan eta Espainian Akuikultura ez da berriki egin. Lehen erreferentzia historikoak Txinan daude, K.a. 3.800
|
urtearen inguruan
. Milaka urteko beste kultura batzuek ere, hala nola Egiptok, Babiloniak, Greziak edo kontinente amerikarreko zenbait zibilizaziok, uretako espezieen landaketari buruzko testigantza edo aztarnaren bat utzi zuten.
|
|
Gorreria duten haur txiki-txikitan ezartzen da, hizkuntzaren ikaskuntzan eta eskuratzean atzerapenak saihesteko, edo entzumena galdu duten helduetan, aurretik hizkuntza-ereduak eskuratuak zituztenetan. Haurren hipoakusia antzematen denean, egokiena bizitzako lehen
|
urtearen inguruan
jartzea da. Gailu horiek hobetu egin dira, erabiltzaileak hobeto entzuteko.
|
|
Zenbaitek dioenez, Ganboa eta Oñez leinuen arteko gudu hauek Espainiako Roderico erregea, azken errege godoa, galdu zen garaian sortu omen ziren, 711
|
urtearen inguruan
. Garai hartan arabarrak elizan biltzen omen ziren meza entzutera egun jakin batez, Ullibarri izeneko herrian, egun Ganboa-Ullibarri deitua.
|
|
Zuiako bailaran betiko aurkari izan zuten Zarate etxea Abendañoko belaunaldiek. Etxe hau 694
|
urtearen inguruan
eraiki omen zuen jatorri godoa zuen Zarte Gozando izeneko jaunak, Gorbeiaren hego-magaleko ibai baten ondoan.
|
|
Antza denez, lehen erasoak Espainiako beste lurretatik etorri ziren, hango lehen erregeak tirano hutsak izan baitziren. Kristo aurretiko 1720
|
urtearen inguruan
(Espainia sortu zenetik 371 urte igarota), Espainiako errege Gerion zela, Maurzo izeneko kapitain bat bere gudarostea prestaturik, Bilboko itsasadarretik sartu eta Zornotza igarota Oiz mendizerraraino iritsi zen. Maurzok Ansuategi izeneko tubaliar bat zeraman gidari eta honen traizioari esker egin ahal izan zuen bere konkista.
|
|
Espainiako errege Cuso zela, K.a.-ko 1480
|
urtearen inguruan
, Alpeetatik etorritako kapitain baten erasoari erantzun behar izan zioten tubaliarrek. Burucain omen zuen izena kapitain horrek eta Portugaleten gertatu zen borroka.
|
2012
|
|
Lehendabiziko sozietate ekonomikoa izan zen elkartea, eta, nekazaritza sustatzeko asmoarekin, Britainia Handitik eta Irlandatik patata ekartzea erabaki zuten kideek. Hiru herrialdeetan erein zuten, 1773
|
urtearen inguruan
, eta ezagutzera ematen hasi ziren. Noiz hasi zen hedatzen?
|
|
Garai hartako instrumentuak erabiliz, XVI. mendeko euskal kantu herrikoiak musikatu dituzte, hala nola Bereterretxen kantoria eta Amenduxen kantoria. Bi urteko lanaren emaitza da Danseriek eskainiko duen kontzertua. Nafarroan 1512
|
urtearen inguruan
entzuten ziren abestiak, bertsoak eta dantzak ikertu eta garai hartan jotzen ziren moduan interpretatzeko moldatu dituzte. Hamabost bat pieza eskainiko dituzte, musikatutako kantak, doinuak eta bertsoak tartekatua.
|
|
Batxilergoko jatorrizko testuak Edelvivesek argitaratu zituen 1977 urtean. Euskaraz 1980
|
urtearen inguruan
argitaratu ziren BBBkoak (edo Batxilergo Balioaniztun Bateratukoak), data zehatz-mehatz ez badakigu ere, liburuetan ez baita horren berri ageri; UBIko lehena (hau da, Unibertsitaterantz Bideratutako Ikasturtea deritzan mailakoa) 1982an argitaratu zen, Cenlit argitaletxeko Matemáticas de COU liburuaren itzulpena zena.
|
|
Europar Batasunako kide gehienak beren energia-kontsumoa murrizteko estrategia eraginkorrak definitzen zihardutenean, 2006
|
urtearen inguruan
(CTE indarrean sartu zen urtean), aurrekaririk gabeko eraikuntza-jarduera frenetikoa gertazten ari zen Espainian. Espainiako Arkitekto Elkargoetan jasotako datuen arabera, 2006an 113.041 bisatu erregistratu ziren eraikin berrien zuzendaritza-lanak egiteko.
|
|
Liburu hau, Dany Cohn-Benditek telebistarako egindako elkarrizketez osoturik dago: 1968
|
urtearen inguruan
protagonista izan ziren hamazazpi pertsona entrebistatzen ditu; batzuk kartzelan edo ezkutuan daude, beste batzuek borroka politikoetan jarraitzen dute, eta bakan bat edo bi ederki futitzen dira antzinako jarrera iraultzaileez. Beraz, interes bikoitza dauka liburuak:
|
2013
|
|
Marokotik etorri nintzenean, oso erretzailea nintzen, eta uztea erabaki nuen. Orduan, 2003
|
urtearen inguruan
, asfaltoan hasi nintzen lasterka egiten, eta Behobia-Donostia lasterketa egin nuen. 2005ean mendi lasterketetara egin nuen salto.
|
|
Artzain txakurren lehiaketa egitea polita izan arren, artzainek beste arazo batzuk zituztela ohartu ziren antolatzaileak, eta horren inguruan lan egitea erabaki zuten. Hori izan zen gazta lehiaketaren sorrera, 1981
|
urtearen inguruan
. Lehiaketa horren lehenengo urteak gogorrak izan zirela gogoratu du Ustarrozek:
|
|
VIII. mendean bilduma ofizial labur bat agertu zen grezieraz, Ecloga deitutakoa, eta horren helburua zen Justinianoren zuzenbidea aldaraztea, Bizantzioko eguneroko bizitzari egokitzeko. 900
|
urtearen inguruan
, enperadore Leon Jakintsuak diru-laguntza eman zuen, Justinianoren zuzenbidea grezieraz berregin zedin; horren emaitza Basilica lana izan zen, eta testu bakar horretara bildu ziren Digestoa, Kodea, Erakundeak eta Nobelak. Lan horretako testuekin batera eskolioak agertzen ziren, hau da, Justinianoren garaiko juristek eginiko iruzkinei buruzko oharrak, eta halakoek berebiziko garrantzia zuten batzuetan, latinezko jatorrizko testuaren esangura ulertzeko.
|
|
Unibertsoaren osagaiak aztertzean, izarrez jardun dugu. Galileok ikerketa ugari egin zituen haiei buruz 1600
|
urtearen inguruan
, teleskopio optiko bat erabiliz eta zeruari begira. Zuk inoiz arakatu al duzu zerua gauez?
|
|
Bere gorputzak eta umetokian gertatzen diren aldaketek jasaten duten iraultza hormonalaren ondorio da ondoeza, barnean hazten diren kumeak hartzeko egokitzen dena. Gataren ernaldiaren 35
|
urtearen inguruan
, titiak etorkizuneko txakurkumeen edoskitzarorako ere prestatzen dira, zurrunbilo gehiago egiten baitira eta tamaina handitzen baitute. Irudia:
|
|
Hezkuntzako helburuak 2015erako Irudia: Action Aid CME 2015
|
urtearen inguruan
kokatzen da, «nazioarteko komunitateak Dakarren goi-bileran finkatutako data, guztiontzako hezkuntzaren helburuak lortzeko». Horixe da helburua.
|