|
2003
|
|
|
Horren harira, (Rodda, 2001) denbora tartean munduan zabalizandako hondamen handienen sailkapena erakusten du 1 irudiak, hiru irizpidetanegindako sailkapena, hain zuzen: hondamenen kopurua,
|
pertsonenganako
eraginaeta hildakoak. Esan beharra dago neurri batetik gorako hondamenak baino ez zirelahorra bildu, hau da, munduan esanguratsuak izan zirenak, gutxienezko kaltematerialak edota hildakoak sortu zituztela.
|
|
2004
|
|
|
Harremanetan, shock egoeran daudela, zer esaten ari zaren ulertzen ez duten
|
pertsonenganako
sentiberatasunak eta begiruneak nagusi izan behar dute; izan ere, litekeena da senideek egoera ez onartzea eta erabaki bat hartzea oso zaila gerta lekieke.
|
|
2005
|
|
|
Nolanahi ere, familiaren egitura, historia, kultura eta osaketatik haratago, bere eginkizun nagusiak betikoak dira egun ere: seme alabak beren buruarenganako eta beste
|
pertsonenganako
errespetuan hel daitezen baldintza egokiak prestatzea, alegia.
|
|
2008
|
|
|
batez ere Afrikan eta geure herrian ikusten dugunaz hitz egiten dugu. Hala nola, gaixotasunetatik nola babestu, batez ere HIESetik; familia nola babestu eta zaindu; euren etorkizunerako, haurrentzat eskolara joateak daukan garrantziaz; guraso zein edadeko
|
pertsonenganako
errespetuaz eta obedientziaz; gainontzekoak errespetatzeaz, era honetan erlazio pertsonal hobeak lortzeko.
|
|
|
Beste euskalkietan honelakoren bat esan nahi du gutxi gora behera: zerbait gaiz ki egin edo inoren aurrean irrigarri geldituaren ondorioz edo... norberak bere burua rekiko senti dezakeen egonezin eta erreparoa; eta aurreko euskalkietan ahalke, > ge> hitzak adierazten duena, alegia24 Horrez gain, batez ere bizkaieraz,, nagusi eta errespetuzko
|
pertsonenganako
begirunea, adierazten du.
|
|
|
Irratian elkarrizketa bat egin diote oraindik orain Euskal Alderdi Popularreko buruzagi berriari, eta AHTren aurka dauden
|
pertsonenganako
jarrera omen kentzailea agertu du. Antonio Basagoitik honako ideia nagusi hauek aldeztu ditu:
|
|
2009
|
|
|
Egia da, ezta? Errukia duzu bihotzean, eta ez mespretxua,
|
pertsonenganako
txera eta ez trufa, ez da
|
|
2010
|
|
|
Curriculumak herri bezala identifikatzen gaituzten ezaugarri linguistiko eta kulturalen ezagutza erraztu eta bertako partekotasunaren ezaugarrien antzematea ahalbideratu behar dio. Edozein modutan, ulertu behar du identitate hau ez dela inoren aurka definitzen baizik eta beste herri eta
|
pertsonenganako
irekitasunaren oinarri dela? (Otano, 1998:
|
|
2011
|
|
|
Mezuan, Brooksek eskandaluak arazorik eragin dien
|
pertsonenganako
erantzukizuna adierazi du, eta News of the World en gertatutakoagatik barkamena eskatu du berriz ere.
|
|
|
filmaren mezu nagusia. Jaungoikoaganako eta
|
pertsonenganako
neurribako maitasun garbia. Maitasuna izango da beraren sekretua.
|
|
|
Sentikortasunik gabea eta apatikoa agertzen da. Afektu eskasa du beste
|
pertsonenganako
eta horrek zaildu egiten dizkio harreman normalak. Besteekiko mesfidantza duenez, lagun gutxi ditu, lehen mailako senitartekoetatik at. Emozio negatibo bat sentitzen badu, kanpoko zergati bati dagokiola pentsatzen du.
|
|
|
Eskizotipiko eskizoidea: adierazpen afektiboaren gabezia eta beste
|
pertsonenganako
edo kanpoko munduarekiko afektibitaterik eta motibaziorik eza dira haren bereizgarriak. Adierazpen afektibo monotonoa, lausoa eta apatikoa.
|
|
|
Sistema publiko sendo eta integratzailea herritarren zerbitzura ipini nahi dugu. Bazterketa arriskuan dauden eta batez ere adineko
|
pertsonenganako
arreta berezia jarriko dugu. Bestetik, Mizpirualde egoitzaren leku egokiagoa bideratzea nahiko genuke.
|
|
2012
|
|
|
Tratu txarrak jasaten dituen txakur bati laguntzeko gakoak Tratu txarrak jasan dituen txakurra urduri eta beldurtuta egoten da maiz. Jasandako kalteak azalduko du animaliak, hasiera batean,
|
pertsonenganako
mesfidantza izan dezakeela. Lehengo jabearen aldetik abusu fisiko edo psikologikoak jasan dituen txakur bat hezteko, denbora, maitasuna eta zenbait ahalegin behar dira maskota bere familia berrian konfiantza izan dezan eta, azkenean, zoriontsu izan dadin.
|
|
2013
|
|
|
Justiziaren jainkosa da, zintzotasunaren defendatzaile, eta zorrotz jokatzen du injustizien aurrean. Gezurra, lapurreta, emandako hitza ez betetzea,
|
pertsonenganako
errespetu eza eta harrokeria arbuiatzen ditu; aldiz, besteenganako laguntasuna saritzen du.
|
|
|
Nagikeria eta gizentasuna, non sortzen da mitoa? Edinburgoko Unibertsitateko Sawbridgek eta Fitzgeraldek obesitatea duten
|
pertsonenganako
estigmen jatorria ebaluatu zuten 2009an. Haren arabera ikerketa, Ilustrazioko giro sozial eta zientifikotik sortu zen gehiegizko pisua jasaten duenaren errua dela ulertzeko egungo gizartearen zati handi bat.
|
|
2014
|
|
|
Hemen aipatu diren sintometatik at, beste batzuk ere ager daitezke traumaren ostean: norbere irudia oso negatiboa bihurtzen da; zoratzen ari dela edo kontrola galtzen ari dela pentsa dezake; ezin du sentitu lehen sentitzen zuen gauza bera maite dituen
|
pertsonenganako
.
|
|
|
Desegokiak diren
|
pertsonenganako
edo objektuenganako erakarpen sexuala gertatzen da parafilietan. Exhibizionismoan, norbere genitalak pertsona arrotzei erakutsiz lortzen da atsegin sexuala.
|
|
|
Askorentzat, harrigarria da, gizakiok ez dugula bakarrik ezagutzen, txibiak ere oxitozina baita. Substantzia indartsu horrek burmuineko zirkuituak sortzen ditu zakurretan, sentsazio atseginekin lotzen direnak, eta, ondorioz,
|
pertsonenganako
sentiarazten dituzten maitasun sentimendu sendoak azal ditzake. « harburuak, guri gertatzen zaigun bezala, maite hormona hau sortzen dute maite duten norbaitengandik gertu daudenean», bera da Andrea Beetz psikologoa, sentimendu horien irismen handia aztertu duena.
|
|
|
hamar minutu geroago, harburuak eta maiteminduak asko hazten dira odoleko oxitozina mailetan. Suediako Kerstin Uvnäs Moberg doktoreak ere ikertu du txakurrek maite dituzten
|
pertsonenganako
sentitzen duten maitasuna. «Kantxa batek pertsona bat maite duenean, oxitozina askatzen du, eta hormona horrek guretzat sentitzen duen atxikimendua are gehiago indartzen laguntzen dio», dio zientzialari horrek.
|
|
2015
|
|
|
Eusko Jaurlaritzak gizarte eta osasun zerbitzuak hobetzeko giltzarri izango den tresna berri bat aurkeztu du: EAEko adineko
|
pertsonenganako
tratu txar fisiko eta ekonomikoak prebenitu eta hautemateko prozedura. Gizarte Politiketako sailburu Angel Toñak atzo hartu zuen hitza, Donostian, protokolo horren berri emateko.
|
|
|
Herrimina erabiltzen da gabetasun hori estaltzeko, eta ez dago gaizki? baina herrien, lekuen, gauzen eta
|
pertsonenganako
mina eduki daiteke eta gabezia gehiegi dira horiek guztiak herrimin bezalako hitz bakarrarekin estaltzeko.
|
|
|
Gaur egungo gizartean, eta bereziki
|
pertsonenganako
arretarekin lotutako lanetan, komunikazioaren eraginkortasuna da giltzarria. Hori dela eta, komeni da pertsonen harreman gaitasunak hobe ditzaketen teknika eta prozedura berrienei buruzko informazioa izatea.
|
|
|
Parte hartzeko deiaLGTBI eskubideen Nazioarteko Eguneko, ekainaren 28ko, manifestazioan parte hartzeko deialdia berretsi du EH Bildu koalizioak. " Lesbiana, gay, bisexual edo transexual izateagatik
|
pertsonenganako
edozein eraso, jazarpen edo errepresio salatzen jarraitzen dugu eta berretsi egiten dugu eraso horiek, datozen lekutik datozela, gerta ez daitezen borrokatzeko dugun konpromisoa".
|
|
|
Zentzuduntzat dut neure burua, ez dut kalapita maite, baina batzuetan oldartu egiten zait piztia. Onartzen dut umetako oroitzapen bakar batek ere ez didala
|
pertsonenganako
maitasuna sentitzeko arrazoirik sustraitu. Gorroto ditut lagunarteak, gorroto dut familia, gorroto ditut zorion ospakizunak.
|
|
2016
|
|
|
mira, harridura, kuskus eta jakin mina, berrizaletasuna, etb. Darwinek imitaziorako jaidura nabarmentzen du (indartsua gizon emakumeongan, basatiengan bereziki, dio berak), txori, zakur, tximino eta beste abere askorengan ere nabaritzen dena.52 Are garrantzitsuagoa garapen intelektualerako kontzentrazioari deritzo, arretari(" attention"), gizakiek bezalaxe abereek daukaten dohaina.53 Gehi dezagun oroimena, abereek
|
pertsonenganako
nahiz lekuenganako harrigarria izaten dutena.54 Eta, koadroa osatzeko, irudimena: maiz ohi duen bezala, Darwinek zakurraren irudimenaren adibideak ematen ditu.55
|
|
2017
|
|
|
Sarritan, itxuragabetasunak
|
pertsonenganako
gorrotoa sortzen du gizakion barruan. Baina Rhayaderrek ez zuen gorrotatzen; izadi osoa, animaliak eta gizakiak maite zituen, asko maitatu ere.
|
|
2018
|
|
|
Desgaitasuna duten
|
pertsonenganako
sentimenduez eta jarrerez jabetzea
|
|
|
2.1 Desgaitasuna duten
|
pertsonenganako
sentimenduez eta jarrerez jabetzea
|
|
|
Bi kontu dira aipagarri. Alde batetik, hauteskundeetan izandako emaitzak dauzkagu, eta bestetik, atze oihal politikoa, bestelako ideologia politikoak dauzkaten
|
pertsonenganako
jarrerak eta nortasun sentimenduak. Lehenengoari dagokionez, Iruñeko gizartean alderdi eskuindarrak izan dira hauteskundeetan nagusi; halaz ere, azken garaiotan gora egin dute hauteskundeetan euskal abertzaletasunarekin lotutako alderdiek eta beste alderdi aurrerakoi batzuek, eta 2015eko udal hauteskundeen emaitzei esker hiria hainbeste eta hainbeste urtetan gobernatu duten alderdi eskuindarrak oposiziora bidaltzeko moduko udal gobernua osatu ahal izan da.
|
|
2019
|
|
|
Jarrera matxista transfobo hauek emakumeonganako eta binarismotik at dauden
|
pertsonenganako
gorrotoa sustatzen dute eta feministok honen aurrean askatasunaren eta bizitzaren aldeko borrokarekin erantzungo diegu.
|
|
2020
|
|
|
Bazekien hori guztia, baina konfiantza zuen arrazoiaren indarrean eta artean pentsatzen zuen, harrokeriaz pentsatu ere, bere autoritateak izango zuela nola edo halako eragina mutil harengan, etxe hartan seme bat bezala hartua izan zen teniente harengan. Ez zuen nahi ordaina mutil haren alde egin zuen guztiagatik, Zaragozan ikasten zebilenean mantenurako bidaltzen zion diruagatik, konparazio baterako; errukia ere ez zuen nahi (errudunek eta esklaboek bakarrik eskatzen dute); leialtasuna besterik ez zuen eskatzen inoiz familiako izan zituen
|
pertsonenganako
. Laurak familia izan baitziren.
|
|
2022
|
|
|
Hori gertatu ez dadin, herrialde aberatsenek pobreenen txertaketa bultzatu eta lagundu genuke, ahalik eta azkarren. Han bizi diren
|
pertsonenganako
justiziaz, eta geure buruaren segurtasunerako.
|
|
|
«Ikusten dugu trans pertsonenganako indarkeriak gora egiten jarraitzen duela, hein handi batean Diputatuen Kongresuan trans legea tramitatzean sortutako gorroto giroagatik». Zehaztu dute testuinguru politikoak «trans
|
pertsonenganako
areriotasun giroa» eragin duela, «gay, bisexual edo lesbianen kolektiboak baino indarkeria gehiago» jasan duelako. Hala ere, adierazi dute kolektibo horien kontrako indarkeriari buruzko datu zehatzik ez izateak ez duela esan nahi horien kontrako indarkeriarik ez dagoenik.
|
|
|
Behatokiak argi dauka gorakada horren arrazoia: «Ikusten dugu trans
|
pertsonenganako
indarkeriak gora egiten jarraitzen duela, hein handi batean Diputatuen Kongresuan trans legea tramitatzean sortutako gorroto giroagatik». Zehaztu dute testuinguru politikoak «trans pertsonenganako areriotasun giroa» eragin duela, «gay, bisexual edo lesbianen kolektiboak baino indarkeria gehiago» jasan duelako.
|
|
|
Ez dio onik egiten
|
pertsonenganako
sentitzen duen erdeinu eszeptiko horrek, dezepzioa eragiten diote behin eta berriz. Zapuztuta, bazterreratu eta ikusle soilaren funtziora mugatu ohi du gero bere eginkizuna gizartean.
|
|
|
Guztiaz ere, ez dio pasadizo aberrante hark aparteko aztarrenik utzi, ezpada aurrerantzean emetasuna ezelako barren kezkarik gabe zukutzeko deliberoa –armatzat dauzka genitalak– Gainerakoan,
|
pertsonenganako
halako herra sosegatu bat baino ez, gehiago duena nagitik amorrutik baino. Egundokoa ere ez dena, bestalde, inoiz ez baitu estimu handitan eduki gizadia.
|
|
2023
|
|
|
Hemen aipatu diren sintometatik at, beste batzuk ere ager daitezke traumaren ostean: norbere irudia oso negatiboa bihurtzen da; zoratzen ari dela edo kontrola galtzen ari dela pentsa dezake; ezin du sentitu lehen sentitzen zuen gauza bera maite dituen
|
pertsonenganako
.
|
|
|
Minbizia duten Haurren Gurasoen Espainiako Federazioak (FEPNC) agerian jartzen du konpainiek baztertu egiten dituztela bizirik suertatu diren haurren% 41, nahiz eta urte batzuk igaro tratamendua amaitu zenetik eta bizimodu guztiz normala izan. “Haurren eta helduen minbizia zuten
|
pertsonenganako
diskriminazioa ikusezina zen. Bizirik atera zirenen artean aipatzen zen, baina ez zegoen lege eraginkorrik.
|
|
|
Datozen hauteskundeetan, eskuina eta ultraeskuinak lurralde askotan irabazteko aukerak dituzte, eta hori gertatzen denean LGTBIQ+
|
pertsonenganako
gorrotoa areagotzen da.
|
|
|
Egungo egoera arduragabekeriaz beteta dago; nahiz eta lege batek psikiatriatik pasatzea ilegala bihurtzen duen, prozesu hori derrigorrezko urrats gisa ageri da oraindino ere. Gainera, trans
|
pertsonenganako
indarkeria asko daude, eta Osakidetzan irakurketa erabat bitarra dago. Horrek, ezinezko egiten die pertsona askori binariotik kanpo genero autodeterminazioa eta hormonazioa lortzea.
|