Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 13

2007
‎Espainiako gizarte eta osasun arretari buruzko Arartekoaren Azterlanean (Madril, 2000), Espainiako Geriatria eta Gerontologia Elkarteak egindako txostenaren arabera, gomendatzen da adinekoek tratu txarren aurrean lege babes handiagoa izatea. Zehazki, zehaztasun handiagoz tipifikatzen dira adineko pertsonei tratu txarrak ematen dizkieten ekintzak. Herritarren Segurtasunaren, etxeko indarkeriaren eta atzerritarren gizarteratzearen arloko neurri zehatzei buruzko irailaren 29ko 11/ 2003 Lege Organikoaren bidez egindako Zigor Kodearen erreformaren arabera, ohiko tratu txarren delituaren subjektu aktibo izan daitezke zaurgarritasun bereziagatik zentro publiko edo pribatuetan zaintza edo babespean dauden pertsonak, adinekoak eta baita instituzionalizatuta dauden adingabeak ere argi eta garbi aipatuta.
‎2000 urtean 22.407 aurkeztu ziren eta 2005 urtean 59.758, espezialista horrek bildutako informazioaren arabera. Alarmak eta jarduera Adineko pertsonei tratu txarra ematea askoz zailagoa da, zaintzaileen jokabide arduragabeen bidez egiten baita. Adierazle batzuek ohartaraz diezaiokete larrialdietako medikuari tratu txarren kasu baten aurrean dagoela:
‎Larrialdietako medikuaren zeregina da gela batera eramatea, lasai egon eta behar bezalako arreta eman ahal izateko. Han, lesioen jatorriari buruz galdetu diote.' Pertsonak tratu txarrak jasan dituela onartzen badu, ospitaleko gizarte laguntzaileari deituko zaio, eta eskura dituen baliabide guztien berri emango dio, laguntza eman diezaion. Halaber, kasuan kasuko Oinarrizko Osasun Laguntza Zentroarekin (ILZ) harremanetan jarriko da, kasuaren jarraipena egin dezaten.
2008
‎Sofia Erregina Zentroak egindako “Adineko pertsonen tratu txarrak Espainian” azterlanak adierazten duenez, 65 urtetik gorako 100 pertsonatik bat tratu txarren biktima sentitzen da familian. Horrek esan nahi du gure herrialdean 60.000 pertsona zahar daudela etxean irainduta.
2009
‎Egun batzuetako tartearekin, dozenaka adingabe aurkeztu dira hainbat epaitegitan, haien zaintzaren erantzukizuna duten pertsonek tratu txarrak eman dizkietela salatzeko. Berehala, haien jagoletzaz arduraturiko erakundeak bere jarrera sendotu du, eta ageriko egin, dagokion diputatu andrazkoak sinaturiko komunikatu baten bitartez:
2012
‎– Aldarte aldaketak, hitzezko erasoak eta ankerkeria adierazpenak. Muturreneko kasuetan, bere gain duen pertsonari tratu txarra ematera eraman dezake.
‎Bertan behera utziko da estatu nahiz nazioarte mailako interes turistikoko izendapen eskaera, baldin eta delako festan animaliei edo pertsonei tratu txarrak ematen bazaizkie, dela zuzenean, zela zeharka.
‎2 Gaixo orori babesa emango zaio edozein kalteren aurrean, barne hartuta medikamentuak bidegabe ematea, beste gaixoen aldetik, langileen aldetik edo beste pertsonen aldetik tratu txarrak pairatzea edota beste egintza batzuk, horiek buruko estutasuna edo ondoeza eragiten badute.
‎Zerikusirik ez duten pertsonei tratu txarrak eginez?
2014
‎Benetan gertatu ez diren gertaeren oroitzapen faltsuak sor litezke (Loftus, Coan eta Pickrell, 1996). Eta, ondorioz, inolako errurik ez duten pertsonei egotz dakieke oroitzapen faltsuak dituen pertsonaren kontrako tratu txarrak edo abusuak egin izana (Bruck, Ceci, Fracouer eta Renick, 1995). Haur askok deskribatzen dituzte gertaera fiktizioak, benetan gertatu izan balira bezala (Ceci eta Bruck, 1995).
2015
‎Horregatik, guri oso garrantzitsua iruditu zaigu EAEn erabiltzen den terminologia INPEArenarekin bateratzea, nazioarteko erakunde bat baita, Nazio Batuen Erakundearen parte. Izena jarri die adineko pertsonen tratu txarrei: kalte bat egoten dela esan du, larria izan daitekeela, baina berariaz egin gabekoa izaten dela usu.
‎Eusko Jaurlaritzak gizarte eta osasun zerbitzuak hobetzeko giltzarri izango den tresna berri bat aurkeztu du: EAEko adineko pertsonenganako tratu txar fisiko eta ekonomikoak prebenitu eta hautemateko prozedura. Gizarte Politiketako sailburu Angel Toñak atzo hartu zuen hitza, Donostian, protokolo horren berri emateko.
‎Zergatik. Eusko Legebiltzarraren enkarguz egin dugu tresna, eta lehenbailehen egitea nahi zuen. Arazoa da, ordea, ez dagoela inon protokolorik dementziak jotako pertsonen tratu txar psikologikoak atzemateko; asmatu egin genuke horrelako zerbait. Egin beharreko lana da, garrantzitsua, baina denbora eskatzen du, eta ausardia.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia