|
2004
|
|
|
Nahiko urbanoa naizenez, ezagutzen dudan giroan kokatutako gauzak idazten saiatu naiz. Nolanahi ere, kanpoaldeko paisaiak baino gehiago azpimarratu nahi izan ditut barrukoak, alegia
|
pertsonen
sentimenduak.
|
|
2005
|
|
|
|
Pertsonen
sentimenduak eta emozioak: sentimenduak eta emozioak gatazketan bideratu behar dira, baina, horrek ez du esan nahi gorde behardirenik.
|
|
|
sentimenduak eta emozioak gatazketan bideratu behar dira, baina, horrek ez du esan nahi gorde behardirenik. Gatazka asko konpondu dira
|
pertsonen
sentimenduak eta emozioakera kontrolatu batean azaldu direlako, eta beste aldeko pertsonek ulertudituztelako. Interesak pertsonek defendatzen dituzte, eta pertsona horiekadierazten dituzten sentimenduak eta emozioak kontuan hartu behar dira.
|
|
2006
|
|
|
Egia bada ere sinpatiak ahalbidetzen duela beste
|
pertsonen
sentimenduak partekatzea, horrek ez du ziurtatzen judizio moralaren egonkortasuna. Izan ere, sinpatia askoz indartsuagoa da gertuko pertsonen sentimenduak jokoan daudenean urrutiko pertsonen sentimenduak jokoan daudenean baino.
|
|
|
Egia bada ere sinpatiak ahalbidetzen duela beste pertsonen sentimenduak partekatzea, horrek ez du ziurtatzen judizio moralaren egonkortasuna. Izan ere, sinpatia askoz indartsuagoa da gertuko
|
pertsonen
sentimenduak jokoan daudenean urrutiko pertsonen sentimenduak jokoan daudenean baino. Askoz gehiago sentitzen dut aldameneko pertsonen tristura arrotzena baino, nahiz eta egoerak parekoak izan.
|
|
|
Egia bada ere sinpatiak ahalbidetzen duela beste pertsonen sentimenduak partekatzea, horrek ez du ziurtatzen judizio moralaren egonkortasuna. Izan ere, sinpatia askoz indartsuagoa da gertuko pertsonen sentimenduak jokoan daudenean urrutiko
|
pertsonen
sentimenduak jokoan daudenean baino. Askoz gehiago sentitzen dut aldameneko pertsonen tristura arrotzena baino, nahiz eta egoerak parekoak izan.
|
|
2007
|
|
|
Hasiera batean, garapen soziokognitiboaren ikerketak orain arte aipatutakoedukiak jorratu zituen arren, azkar hasi ziren aldarrikatzen zenbait autore ikerketaeremua mugatuegia zela eta, ondorioz, zabaldu egin behar zela. Esate baterako, Selman en (1976) ustez,
|
pertsonaren
sentimenduen, pentsamenduen eta ekintzenartean dauden erlazioen ulermenaren garapena ez ezik, garapen soziokognitiboarenikerketa eremuak pertsonen artean sortzen diren erlazioen ulermena aztertzea erelandu behar zuen. Hain zuzen ere, gizarte kontzeptuen antolaketan eta ikuspegiakkoordinatzeko gaitasunean gertatzen diren egitura aldaketak aztertzea.
|
|
|
besteak beste, aurpegi ingurune berezi bat dute, soinu interesgarriak egiten dituzten mekanismoak dituzte, eta, halaber, badituztejanaria ematen duten tresnak. Alabaina, horrek ez du esan nahi jaioberriak ohartzendirenik
|
pertsonek
sentimenduak, pentsamenduak eta antzeko barne ezaugarriakdituztenik (Silvestre Bradley, 1986 in Durkin, 1995).
|
|
2008
|
|
|
Gatazkei aurre egiteko, lasai egoteko eta ez erortzeko prestatzen da. Boluntarioek une jakin batzuetan izan dezaketen mina ez dator bat, nahitaez, etxerik gabeko
|
pertsonen
sentimenduekin. “Langileen larritasuna ez da behartsuena”, azpimarratu du Norok.
|
|
2009
|
|
|
Gerrako garaituek sarri askotan errepresioa nozitzeaz gain dolu ezintasunaere sufritu zuten, galdu zuten
|
pertsonarekiko
sentimenduen eta oroitzapenenerritualizazioak ukatuak zituzten. Gizon eta emakume biktima horien oinordekoekez zuten aukerarik ez biderik izan horretarako, zenbaitetan biktimak non ehortzitazeuden ez zekitelako eta beste zenbaitetan errituala bera galarazita zutelako.
|
|
|
Galdera batzuei erantzun nahi diet.
|
Pertsonen barnean
sentimenduak daude, eta batzuetan, norbaiti zer gertatzen zaion galdetzean, hitzen bidez ezin dit esan barnean daukana. Kasu honetan, pertsona bat ez dut ondo ulertu, eta argazkilaritza erabili dut pertsona horren barne sentimenduak eta egoera hobeto ulertzeko.
|
|
|
Hizkuntzak, beraz, nahitaez, gizatalde bat du atzean. Horrek esan nahi du hizkuntza aniztasunaren kudeaketak pertsonak eta pertsonen arteko harremanak,
|
pertsonen
sentimendu, afektu eta emozioak ukitzen dituela zuzenean. Horregatik hizkuntza politikaz jarduteak esan nahi du hizkuntzaren gainean bainoago gizarte bizikidetzaren antolamenduaz jardutea.
|
|
2010
|
|
|
Orain arte esandako sentimenduak eta emozioak gaixotasunaren prozesuanagertzea gerta liteke. Hala ere, antzeko egoera batean dauden
|
pertsonekin
sentimenduak konpartituz egoera onartzea lor daiteke.
|
|
|
Joan den urtarrilaren 12an Haitik astindu zuen lurrikararen ondorioek milaka
|
pertsonaren
sentimendu solidarioak piztu dituzte mundu osoan. Gazteak eta helduak boluntario gisa aritu dira lan premiazkoenetan.
|
|
2011
|
|
|
Besteen sentimenduak eta norberaren ekintzek besteengan dituzten efektuak ulertzen irakasten du enpatiarako entrenamenduak. Entrenamendu hori onuragarria da antisozialekin, baina psikopatekin kaltegarria izan liteke, beste
|
pertsonen
sentimenduei buruzko informazioak lagun baitiezaieke manipulatzaile eta harrapari hobeak izaten. Horregatik, terapiak ez du prozesu kognitiboetan bakarrik zentratu behar, baizik eta prozesu afektiboetan eta pertsona arteko sentimenduetan ere zentratu behar du, hau da, pertsona arteko harremanetan gozatzen irakatsi behar du.
|
|
|
Emozioen aurrean erantzun desegokiak inhibitzea, erreakzio emozional intentsu baten ondoren patxadara itzultzea eta emozio indartsua bizi duenean arreta mantentzea asko kostatzen zaio mugako nortasunaren nahastea duenari. Beste aldetik, ingurune sozialak modu ezegonkorrean erantzuten die testuinguru horretan bizi den
|
pertsonaren
sentimendu eta beharrei. Pertsona horren emozio negatiboak hutsune pertsonal moduan interpreta litezke.
|
|
|
Besteen keinu eta hitzak interpretatu eta haien asmoak, usteak edo kognizioak ezagutzen ditu. Bi urterekin jakiten du haurrak beste
|
pertsonek
sentimendu ezberdinak dituztela. Hiru urterekin sentimenduak komunikatzen eta beren egoera mentalei buruz hitz egiten hasten dira.
|
|
|
Besteen sentimenduak eta norberaren ekintzek besteengan dituzten efektuak ulertzen irakasten du enpatiarako entrenamenduak. Entrenamendu hori onuragarria da antisozialekin, baina psikopatekin kaltegarria izan liteke, beste
|
pertsonen
sentimenduei buruzko informazioak lagun baitiezaieke manipulatzaile eta harrapari hobeak izaten. Horregatik, terapiak ez du prozesu kognitiboetan bakarrik zentratu behar, baizik eta prozesu afektiboetan eta pertsona arteko sentimenduetan ere zentratu behar du, hau da, pertsona arteko harremanetan gozatzen irakatsi behar du.
|
|
2012
|
|
|
–
|
Pertsonei
sentimendu negatiboak maneiatzen laguntzea (hala nola, haserrea, beldurra edo antsietatea), gaixotasunei aurrea hartzeko eta sendatzeko.
|
|
|
Alemanian eta Italian BenettoneLeistungwettbewerbn hainbat irudi debekatu egin dira (moja bat eta apaiz bat elkarri musua ematen azaltzen dituena edo jaioberri batena) desleialak direla argudiatuz. Izan ere,
|
pertsonen
sentimenduak (gupida edo karitatea) astintzen dituzte baina irudi horiek ez dute zerikusirik merkaturatzen diren produktuekin. Azken batean, publizitate mota horrek produktuaren ezaugarrietan oinarritutako publizitatearen aurka egiten du() (Tato, 1994:
|
|
|
Enpatia. Beste
|
pertsonen
sentimenduez ohartzeko eta haien lekuan jartzeko dugun gaitasuna («radar» soziala).
|
|
2013
|
|
|
Traba eta oztopo guztien gainetik, ezarritako debekua gainditzen zuten bakan batzuek, haien artean Joxek. Izan ere, edozein errejimen zapaltzailek ezinezkoa du
|
pertsonen
sentimendu eta barne munduan debekua ezartzea.
|
|
|
Baina ez pentsatu gehiago gutunaz. Idatzi zuen
|
pertsonaren
sentimenduak eta jaso zuenarenak hainbeste aldatu dira harrezkeroztik, karta horri lotutako gorabehera desatsegin guztiak ahaztu egin bailirateke. Apur bat ikasi behar duzu nire filosofiatik.
|
|
2014
|
|
|
Despertsonalizazioari elkarturiko sentimenduen galera depresioaren antzekoa da. Baina despertsonalizazio nahastea duten
|
pertsonen
sentimenduen galera despertsonalizazio agerpenei (norberarengandik urruntzeari) loturik doa, eta deprimitua ez dagoen pertsonarengan ere gertatzen da.
|
|
2015
|
|
|
Adibidez, Thebergek (1995), izotz hockeyaren gaineko lan batean, dio taldea kezka eta interesak partekatzearen ondorioz osatzen dela, kideekin konprometitu eta gainerako emakumeekin elkartuz identitate, pasio eta bizipen komunen bidez. Talde bateko kide sentitzea eta komunitatean sartzea areagotu egiten dira (Kinsel, 2005), zeinak babesa eta erosotasuna eragiten dituen taldeko kide sentitzean. Laguntza eman eta bizitza gainerakoekin partekatzeak
|
pertsonengan
sentimendu baikorrak eragiteaz gain, taldekideengan konfiantza sortu eta talde zein familia sentimenduak garatzen laguntzen du, harreman sareak sortzen amaitzeko (Migliaccio eta Berg, 2007; Roster, 2007). Elkarrekikotasun orokortua (generalized reciprocity) garatzen da, «gu» kolektibo bat sortu eta elkarri babes soziala eskaintzen zaio helburu, arau, balio eta interesak partekatzean batuta mantentzeko, trukean ezer ere espero gabe (Walseth, 2008).
|
|
|
Dirua sortzen duen makina bihurtu dugu mundua, ongietorriak dira, beraz, gezur, berekoikeria eta, nola ez,
|
pertsonen
sentimenduekin malabareak egitea helburu duten jolasak.
|
|
2017
|
|
|
Ezin ditut mina, gorrotoa eta nahigabea jasan. Honekin guztiarekin behin betiko amaitu nahi nuke eta
|
pertsonen
sentimenduek inporta ez duten leku batera joan, Aritzen ondora, betiko. Baina ez, beragatik geldituko naiz hemen, lotsa gabe, harro, gure sentimenduez eta batez ere gure maitasuna zena eta bortitz lapurtu digutena defendatzeko.
|
|
|
Eragilea pertsona baten galera izan ohi da, baina gerta daiteke etxeko animalia baten, ondasun materialen, lanpostu baten edo gaitasun fisikoen galeraren ondorioz ere. Doluak senitartekoen, eta gertuko
|
pertsonen
sentimenduak, portaera eta perzepzioa aldatzen ditu, eta babes psikologikoa behar izatea gerta daiteke.
|
|
2018
|
|
|
Desgaitasuna duten
|
pertsonenganako
sentimenduez eta jarrerez jabetzea
|
|
|
2.1 Desgaitasuna duten
|
pertsonenganako
sentimenduez eta jarrerez jabetzea
|
|
|
Hari batek lotzen baititu (Artzerenak salbu, “Nola belztu behar zuria” enkargua izan baitzen, beraiek onartutakoa, baina enkargua finean): zutasunetik berdin gutasunetik,
|
pertsonaren
sentimenduekiko enpatia izugarria igartzen zaie guztiei. Didaktismorik gabe, agindurik gabe, irakaspenik gabe, mezukeriatik at, fribolitateari itzuri.
|
|
2019
|
|
|
Kasu askotan, pertsona batekin komunikatzea, zerbaiten inguruan informatzearekin erlazionatzen den arren, esan beharra dago, komunikazioa informatzea baino haratago doan terminoa dela. Komunikazioa prozesu bat da, non
|
pertsonak
sentimenduak, zalantzak, beldurrak, itxaropenak eta egonezinak konpartitzen dituen ahozko eta ez ahozko komunikazioa erabiliz (12).
|
|
2022
|
|
|
nerbio sistema somatikoa eta nerbio sistema autonomoa. Azken horrek (nerbio sistema begetatiboa edo erraietakoa) giza gorputzaren nahi gabeko eta konorterik gabeko funtzioak erregulatzen ditu, hala nola arnasketa eta heste mugimendua. Eta inkontzienteki,
|
pertsonaren
sentimendu eta gogo aldarteek eragiten diote. «Hori dela eta, norbaitek gastritisa izan dezake, adibidez, estresaren ondorioz», esan du Cazadorrek.
|
|
|
Arazo horiek guztiek sortzen dituzten zailtasunek (lanak ez egiteak, eskolan gaizki portatzeak edo arreta ez jartzeak, adibidez) irakasleak iruzkinak egin ditzake (“Mesedez, eseri! ” edo “Isildu nahi duzu? ”), eta ikaslearen eta irakaslearen arteko harremana eten egin daiteke. Estatu Batuetako adituek aipatu argitalpenean aitortzen dutenez, horrek ez du esan nahi irakasleak entzun egiten dionik, baina baliteke haurrak bere portaeraren aurrean dituen erreakzioak bere
|
pertsonarekiko
sentimendu hori duela interpretatzea. Sakon hitz egin arazoari buruz Ikasleak irakaslearekin duen arazoa entzun eta bere emozioak baliozkotu ondoren, irtenbide bat bilatu behar da.
|
|
|
Animaliek ez dute gorrotatzen, baina gorrotoaren zentzu falta indartzeko, errefrauak animalia batekin konparatzen du gorrotatzailea.
|
Pertsonen arteko
sentimendua da, ordea. Pertsonok gara gorrotatzen dugunak eta pertsonak gorrotatzen ditugu.
|
|
2023
|
|
|
Gurasoekin etengabeko tirabirak izan zituen Vincentek; are gehiago, Van Gogh tarren familiaren egonkortasuna kinka larrian zegoen amodiozko kontu hori zela eta. Azaroaren 9 (155) gutunean Vincentek Theori esaten zion aita eta ama onak zirela bihotzez, baina
|
pertsonen barneko
sentimenduak ez zituztela ongi ulertzen; asko maite zituztela beren semeak, baina ez zituztela ulertzen eta nekez eman zezaketela aholku praktikorik. Aita Michelet ek gizaki gazte guztiei esaten ziena gogorarazten zion Vincentek Theori:
|
|
|
Kosta egiten zaigu erlatibizatzea, zaila baita. Baina normala da, pertsonak baikara, eta
|
pertsonok
sentimenduak ditugu, kezkak, beldurrak, ezinegona, antsietatea, estresa... Erlatibizatu behar dela esatea erraza da, baina lortzea beste kontu bat da, anitz pertsonari gehiegi kostatzen zaion zerbait.
|
|
|
Hondarribiko Alardeko Musika Bandaren agiriaren harira, kritika egin dute Guztion Alardeko kideek. «Hondarribiko Alardearen gaurko antolatzaileek, genero berdintasuna ez errespetatzeaz gain,
|
pertsonen
sentimendu eta ideia aniztasuna kolokan jartzen dute», salatu dute. «Dokumentua idatzi eta sinarazi dutenei alardea hondarribiar guztiona dela ahaztu zaie, eta edozein hondarribiar alardetik kanpo uztea onartezina da».
|
|
|
eta adibide biziekin azaldu bihotzaren eta
|
pertsonen
sentimenduen betiereko arauak.
|