|
2000
|
|
|
Mundubaren asierati ona badirau. Adanen loba bat galduv ean lelen go pecatu lotsarizco
|
onec
. Ta aric ona zaartu edo cansau biarrian, egunian baino egunian dauca indar gueijago, campo gueijago, crijadua c trijada gueijago.
|
|
|
Ergatiboa (sing.)
|
onec
/ orrec/ ac/ (arec) (pl.) oneec/ orreec/ areec
|
|
|
Edoceinecdacuts, gogoratutabestebagaric, icara eraguitendavenapecatu ezain
|
onec
(Icas II, 32).
|
|
2002
|
|
|
Joan da, irten du, igues du gure escuetatic, ta ezcutatu gure beguietic. Ez du onezquero guiza chatar, ta gaiztaquillen Guiari, ta Erraldoe
|
onec
gure Urico orma barrumbean calteric ecarrico. Garaitu degu bai nosqui Eche baralla, edo guerra onen Buru bacarra.
|
|
2003
|
|
|
Ce calte gogorra ecarri eztitu mundura desonesqueriaco pecatuac guere demporetan, guere ezagunetan? Noc ezpada pecatu gaisto
|
onec
quendu dau fede santea aimbeste erreinutic. Noc euqui eban Ezpaña zazpireun urtean Moro infielen aguinduaren azpian?
|
|
|
Icusi evan Dina erri ataco Erreguearen Semeac, icio zan bere amodio ta guraari bician, eta aguindu eutsen bere criaduai ecarteco etsera nescatilla ashe: eguin eveen oneec bere aguindua; artu eveen eta ecarri eutsen bere Jauregui edo Palaciora, non quendu eutsan zaldun
|
onec
bere osotasun, doncellatasun edo virginidadea. Pecatu onegaz sartu zan gueiago Dina ganaco amodioan guizon gaztea, eta esan eutsan aitari, artu eiola emaztetzat andra ashe.
|
|
|
(...) Badazaube bere lagun Zarauzco Colegijoco Misionarijac, celan euren biar asco galdu daruazan Diabrubac. Damu emoten deutsee calte
|
onec
, damu emon eruacon leguez S. Pablori. Alan bere ¿ noc ez daqui ceimbat arima zucendu daruezan Zarauzco Misionari neure bijotzian daucadazanac?
|
|
|
Chepechagaz guertaquetan dana: Egazti dollor
|
onec
, izanic ain ezebereza, igoten dau Tellaturic altubeneco Beleta puntara; jasarten da pamparruetasun andiagaz cantaitan, guztien atencinua beraganaquetan dabela, eta andic puntura sartzen da Sator zuloric Sator zulo, iñorc ecusi ezin leiquian moduban, nundic nora dabillen; eta iñorc ez dacus bere figura dollorra beste Beleta punta baten cantaitan leen leguez asi arteraño: Egazti dollor au bada eguiaz da Mundu Pamparroien eta Tranposuen Ispillu eder bat; ecusi oi dira guapo oneic, beren pamparruetasuneco golpe batzubec emuten Chepechen cantubaren modura, eta guero dabiltza, beren trampac eta ezebereztasuna ezcutaitiarren, eurac daquien, vide edo tampeco zirquilo zuloetatic (ibid.:
|
|
|
Barri onac, eta guztizco onac dacartzueguz, cristiñauac. Pecatupean bizi zareen pecatari errukigarriac, pecatu mortalaren catea gogorracaz loturic, eta catigu zagozanoc, poztu zaitece.(...) Icusten dau [Jesusek] daukazuezala ceuen arima orrec icatz baltza bera baño bere baltzago; zagozela iya infernuan amilduteco, eta betico galduac izateco bidean; eta
|
onec
erdibitu deutso bere biotz  biguna; eta atera guraric ceuc ceuen bide okerretatic, biralduten deutsue misiño santu au ceuen errira, ceuei adietan emoteco, bene benetan ondu gura badozue; prest dagoala bera, baita ondo prest, ceuei parcatuteco, eta ceuen adiskide izateco. (...)
|
|
|
zer izan behar duen infernuko su eternaleko ohean egotea; penitentzia egitea ez atzeratzeko, norbere eskuak egunean hiru aldiz begiratu," ta esan bacochean: escu eder
|
onec
egunen batean usteldu, ta austuco dira: eta oitu goxean goxean ausé esatera" (1802: 61).
|
|
|
Ascoc eta ascoc eztabee beste gauzaric eguiten yan eta edan edocein gauza baño asetu artean, eta alan galduten dabee ugatza, edo iminten dabee umeac ecin artu leiquean moduan, eta guero urteiten dabe esanez, eztaquit ume
|
onec
cer daucan, beguizcoren bat eguin deutse oneri. Ceuec, ceuec zaree gueienetan ori alan egotearen errua dauquezuenac.
|
|
|
Aguertu zat Urlia anima; esan dit Purgatorioan dagoala, eguin zuela vici zan artean promes bat joateco, edo Lezora, edo Aranzazura, edo Urquiolara, edo beste ermitaren batera; zor dituela onembat meza, ta aiec atera ta promesas cumplitu artean ecin irtengo duela Purgatoriotic. Asmatzen dituzte batzuec aldichaar beldurretic jaioac; biltzen dira defuntuaren senideac; doaz guciac promesa cumplitzera embustera berarequin; ta guero
|
onec
esaten die elizan bertan, edo ur bedeicatu onciaren ondoan ecusi duela berriz, eman diozcala esquerrac eguin dion mesedea gatic, ta igo duela animac Purgatoriotic irtenda Cerura uso eder baten ichuran. (...) Eguia da, bein baño gueiagotan aguertu dirala animaren batzuec socorru edo oracio esque; baña ez dira aguertuco edocein berrichuri.
|
|
2005
|
|
|
Petriquillo
|
onec
confesatu zidan ezin loric eginda zebillela eta baita ere inon descansuric aurquitu ezinda, ezen descubritu baitzuen emacumeeri ainbertzetan emandaco Chertecha belarrac, beneficioa ecarri ordez, beraquin zecarrela gaitz izugarria. Erraten zuen gizonac, Chertecha orren indarra maravillosoa zela ichura batean, baña luzaroan eriotza ecartzen zequiala.
|
|
|
Gainera elur urtea denean, ugaritu egiten da beste landareac baño geyago, ur otzaren jeistearequin. Arrozaren landareac bezala, erroac uretan sartuta ditu beti, baña ez du bearrezcoa arc bezala
|
onec
, campoan eguzquiaren beroric. Eten eguin nituen dozena batzuk zeuden lecutic, zuztar eta guzti.
|
|
|
Dioscóridesec escribitua da Otzerri belarrac daquiela persona iltzen aurretic catarro bat emanda. Gure Goico Jaunac, bere jaquintza infinitoarequin, jarri zion latiñezco izena Cicuta virosa, eta
|
onec
ere badu variedade bat, Chertechac bezala, zuztarrac uretan laquet dituena. Izena du españolez Cicuta acuática eta francesez Cigue acuatique.
|
|
|
Landare
|
onec
izenac zeuzcan Gure Jaungoico Jaunac euscaldunontzat jarrita, baña guc, ichu eta gor garen humanooc, eriotza zabaldu dugu berarequin, obeto bizi nayan.
|
|
2008
|
|
|
Barrura begira, auzokide izateko exijitzen zen gutxieneko jabetzak udal gobernutik kanpo uzten zituen biztanle gehienak, hain zuzen ere (1766ko matxinadarekin gertatu zen bezala) jauntxoen boterea zalantzan jar zezaren ondasunekin erantzuten zutelako udal kudeaketan izandako iruzurren aurrean26 1754an Cano Mucientes korrejidoreak udal hauteskundeetarako emandako eta euskaratutako araudi edo ordenantzek udalkideei buruz ziotenez,«? eta
|
onec
izatten badabe quiebraric, edo Jatten baditube errico errenttac, Electtoriac, eurac izan biaco dabe la aren faltta gustichac Zergaitterren, Errichac esttabela biar perjuicioric es quiebraric da esttabela Pagauco, electtoriaren Culparic, berac baiño da Conttuban egon ditiala»27 Neurri profilaktiko bikoitz hori erabiliz (kaparetasuna eta ondasun higiezinen jabetza), jauntxoek euren boterea bermat...
|
|
2009
|
|
|
17): «[?] Aurtengo urte
|
onec
/ asco emoteco. / Labrancia goxectic/ ondo eguiteco.
|
|
2010
|
|
|
[III 4].. bidaldu zuan lurrera Aita beticoac bere Seme bacarra eta
|
onec
eracutsi cigun Aita gurearen otoiz (A 6)
|
|
|
Nic (edo nere ordez bestec) esaten du liburutic...: eta nic uste det, modu
|
onec
gañeraco Sermoi guciac baño on geyago ecarri duala. Emen ipiñico dira jayera biac?
|
|
|
Ona da eguneco Evangelioaren gañean itzeguitea, baña gure errietan bearragoa da Sacramentuen berri, ta ezagüera cristauai ugari ematea. Ojala itzeguin albaneza nic gay
|
andi
onec escatzen duan eran! Gaur, sarrera ondo eguiteco, eman nai dizquitzut, Cristaua,[...].
|
|
|
Aditzera emago dizuet Aguinte
|
onec
esaten diguna: GU honek salatzen du dizuet hori ez dela autorea, baizik eta sermoilaria esatari den aldetik.
|
|
|
Ona da eguneco Evangelioaren gañean itzeguitea, baña gure errietan bearragoa da Sacramentuen berri, ta ezagüera Cristauai ugari ematea. Ojala itzeguin albaneza nic gay
|
andi
onec escatzen duan eran. Gaur sarrera ondo eguiteco, eman nai dizquitzuT, > Cristaua,... > Ondoren begirada bat dioGU(...) Enzun arretaz.
|
|
|
(?) Biurtuco ote da Apostoluetara? Baña
|
onec
esango dioe: Judasec saldu zuan Jesu Cristo ogueita amar diruan, baña saldu dezu ascoz merqueago.
|
|
|
[IV 104]. Evangelioco seme ondatzallearequin guertatu zan bezala. Gastatu zuan
|
onec
, atseguin lizunen ondoren cebillela, echetic cegocan gucia: ecusi zuan bere burua ecer gabe, goseac erquitua, eta jarri zan morroi; baña suerteac eman cion nagusi bat an cicoitza, eta cimurra, non ipiñi zuan cherrizai, eta cherrien bazcatic ere etzuan gosea iltzeco diña.
|
|
|
Arrituric gueratu zan Virgiña chit Santa agur añ onragarria Aingueruagandic aditu zuanean: nastu zan beregan dio S. Lucasec, eta gogoan cerabillen, cer esan nai ote zuan agur
|
onec
: Turbata>.
|
|
|
[IV 170] Ay! eta baciñaqui ceñ miragarria dan doai au! > Doai
|
onec
animan sartzen dan unean bertan eguiten du gizona Jaungoicoaren beraren seme,? (A 33)
|
|
|
[IV 190] Galdetzen dizu erosleac, cembat urte ditu bei
|
onec
–Nabill alabaña umeac ta esnea ongui eman ditzaquean bei baten billa.
|
|
|
Zuc quentzen diozcatzu beiari bi, edo iru urte, eta saltzen diozu bei zarra gaztetzat. Ez du balio igual
|
onec
; biurtu bear dezu gaizqui eramana, eta calteac ere bai. Galdetzen dizu besteac, eznetzuac (sic) diran saldu nai dituzun beiac?
|
|
|
ea> Badaramaizqui erosleac beiac; ematen die jaten ongui, eta ecusten du, ez duela ezneric, edo chit guchi duela. Ez du balio igoal
|
onec
. Galdetzen dizu, eztulic, edo beste gaitzic duen?
|
|
|
" Jaunac, en resumidas cuenttas,
|
onec
esan gura dabena da, ze estteila izan inorbere atrebiduba, da adelantauba, elejizera, Alcateric personaric, seiña baitta espada persona onrrauba, Idalgua Aberaza, da Erraizac daucasana, daguison Abonauba da oficio Charric esttaucana, baita bere estteila izan oficialic edo oficialeric soldau danic, Erregue maggesttariaren ernjimenttuban serbizen dabenic estta bere Idacortten da escribizen esttaqu...
|
|
2013
|
|
|
¿ Celan ez da zurtuco/ Gaur mundu guztija,// Ta eracutsi arguiro/ Bere mirarija? / Ezpadau iñoz izan/ Guerra
|
onec
besteric,/ Lurraren azalian/ bardindutecoric?
|
|
2015
|
|
|
pertenecietan jacazanac Divinidadeari dira
|
onec
–pertenezitzen zaizkionak Dibinitateari dira hauek?
|
|
|
amar mandamentu
|
onec
encerretan dira bitan, hamar mandamentu hauek enzerratzen dira bitan?
|
|
2016
|
|
|
Apirilaren 9an paskin anonimo bat azaldu zen, Donostian sinatua: " Azpeitiko jaun guciac, adi zazute au ondo, bana eguin bizate
|
onec
diona, bestela galduac guera eta(...) chit contrarioa zan jendiaren il emen dituzte guizonac edo machino oriec". Anonimoak dio errebolta jadanik hasita dagoela, matxinoek eraso egin dutela eta Azpeitira bidean doazela orain, merketzeko arren arto eta garia," ez ditut esan nahi guciac".
|
|
|
bada, egercitoa guchituarequin, guchitcen dira gastuac, ta cembait gastua dan chiquiagoa ala ere ariñagoac izango dira emanquizun, edo contribucioac. On oyec gucioc dacazqui legue osasunezco, ta estimagarri
|
onec
: ba, o aditcean beldurtu cerate:
|
|
|
aurqui gueldituco dirala gende gaste gabe beren lanetaraco; eta beste onelaco gauza asco ez diranac; eta bear bada gure Constitucioa, eta gobernua desacreditatzeagatic. Bada jaquin ezazute, nere Parroquiar maiteac, ez duela Milicia nacional
|
onec
cer icusirican Erregue guizonen mendean dagoan Egercituarequin: alistamentu au ez dala tropa viciracoa, baicican beren eche, eta erriac gaizquille, lapur, eta gende gaistoetatic escudatu, eta defenditceco:
|
|
|
Eguin bizate
|
onec
diona, bestela galduac guera eta
|
|
|
Azpeitiaco jaun guciac, adi zazute au ondo, bana eguin bizate
|
onec
diona, bestela galduac guera eta. Billazen dituzten caballero ero jaunac ere bi falta dira, Azpeitiko jauntxoei bidalitako anonimoa, Urrestillako eskribaugai batek idatzia.
|
|
|
(Gipuzkoako Artxibo Orokorra) cergatic chit contrarioa zan jendiaren il emen dituzte guizonac ero machino oriec, eta neu ere larri egon naiz. ...abilli naute joca, estocaraca, azquenian navaxarequin belarria ere ia qendu ziraten, dituranac ere agertu ta navaga batez pusca bat quendu ciraten, eta oraindic ere ecin picha ero chisa eguin derala nago, mericoac curacen diratela; eta esa [n] ciraten emendican dozena bat et’ erdi egun bano lenago pasatuco zala beste pestari Azpeitian eta ciudade oneta jendi’au murazen ez bazan edo gauza
|
onec
onela biar badeu, onela esan cirate [n] eta emen dabilza asco chit berriac xaquiten cein diran contrarioac. Orain da bulucio eme [n], chit agiz iru milla
|
|
|
Eguin bizate
|
onec
diona, bestela galduac guera eta 21
|
|
|
Arzaien trajean etorri Canta dezagun arzai
|
onec
Tonadilla ederrori".
|
|
|
Plater bi, jarra bat, calderetachu bat eta taçea conteacaz. Alaba orrendaco orren esposo
|
onec
bidaletan deusaz urra catea eta lau erestun ta joyela yru oe onac".
|
|
2017
|
|
|
–çaute apurcho bat biguel eretatecen
|
onec
beyan jonac dio? (AGN.
|
|
|
Emezortzigarrena. Gorputzac ez dira eduquico echeetan costumbrea dan baño dembora gueyagoan Medicuac certificacioa eman ezquero, non ta
|
onec
disponitcen ez duan berela eramateco osasuneraco ala conveni dalacoz.
|
|
|
Erriontaco pobreac escatu nay baldin badute limosna, biarco dute licencia Ayuntamentuarena eta
|
onec
emanen diote edo ez diote emanen berari iduritcen ez baldin bazayo.
|
|
|
Irutanogueita amabigarrena. Animali illguciac izanen dira sartuac zuloan eta zulo
|
onec
biarco du nurria, metro bat eta berrogueyta amar milimetro beiti eta eun metro distancia bidetatic eta irureun erritic edo gendea bici dan lecutic.
|
|
2019
|
|
|
91 Ezin da ahaztu atal honetan nola jokatzen zuten Larramendik (berdin
|
onec
, onen, oni, oyec... zein hori, hura, harc, horiec, horiei...) eta h zaleagoa zen Mendiburuk (hau, hura, hoec..., baina, aldi berean, oec, orietatic...).
|
|
|
Jesusen, ta gure Aita, Cerua utci gabe, lurrera dator zure Semea. Badaquizu, Seme
|
onec
mundu guciac baño gueiago valio duela. Badaquit nic ere, ez dela au [A]/ hau [B X] adiña, estimatcen dezun gauzaric.
|
|
|
Sinisten det Trinidade Santisimoco bigarren Persona eguin zana Guizon Maria Santisimaren entraña garbietan Espiritu Santuaren obraz, eta virtutez, [89] guelditcen zala Señora Soberana au Virgiña, Semea eguin baño leen, eguitean, eta eguin ezquero. Sinisten det Jaun
|
onec
padecitu zuana, eta iltzana guc [sic] salvatceagatic; piztu zana illen artetic irurgarren egunean, igo zana Ceruetara, eta etorrico dana viciac, eta illac juzgatcera: au da, onac premiatcera, eta egaitzac castigatcera.
|
|
2021
|
|
|
Andrerreguia esaten zaion Elizachoaren aldamenean dago arri bat emacume baten idurinecoa ancinaeraco letraz betea; eta gendea oidago sinistpen osoan, ecic, toqui berperean izan zala lurperatua Julio Cesar-en emaztea. Andrerreguiac esan nai du Euscaraz, Andre Erreguiña, eta icen
|
onec
adierazten du garbiroqui, ezen, Erreguiñaren baten autsac estalitaco arria dala au.
|
|
2023
|
|
|
" Jaunac, en resumidas cuenttas,
|
onec
esan gura dabena da, ze estteila izan inorbere atrebiduba, da adelantauba, elejizera, Alcateric personaric, seiña baitta espada persona onrrauba, Idalgua Aberaza, da Erraizac daucasana, da guison Abonauba da oficio Charric esttaucana..."
|