|
2000
|
|
|
Alabaina, hamalau hilabeteko alaba Eibarren utzi behar izan zuten egoera hartan umearentzat bizi baldintza onik ematen ez zelako. Herritxo
|
honetan
berak horrenbeste miresten zuen naturarekin gozatu ahal izan zuen bere osotasunean eta egoera gogorrenetan ere alde ona ikusteko gaitasunaren adierazgarri dira Juan San Martini igorritako eskutitz batetik jasotako berbak: «... hor zehar egurasten irtetzen naizenean, garia agurtu eta agurtu joaten nauk».
|
|
|
Gabi Mouesca auziperatuaren kasua dugu adibide esanguratsuena. Estrasburgoko Europako Giza Eskubideen Batzordeak Frantziako Estatua kondenatua du, Gabi Mouesca inplikatua agertzen den auzia
|
hau
bera, legeak agintzen duen garaian burutu ez delako. Abokatuen hitzetan, Mouescak aske behar luke, baina preso atxikitzen dute, berriz ere zigortzeko.
|
|
|
Ez EAJn ezta abertzaleen artean ere, ez dago beldurrik hartutako bideaz. Duela 104 urtez geroztik euskaldunen aberri bakarra Euskadi dela aldarrikatzen duen alderdi
|
honek
bere burua argi dauka eta oraingo honetan hartu duen bidea, euskaldunen aberri bakarra Euskadi izateko beste urrats bat da.
|
|
|
Horretarako, aldez aurretik euskal enpresa txiki eta ertainetan aplikatutako Zuzendaritzaren Garapena programa erabili da. Egiteko
|
hau
bere garaian Eusko Jaurlaritzak eta Kubako Gobernuak izenpetutako hitzarmenen baitan jasotzen da
|
|
|
Azken zortzi urteetan ezker abertzaleak eraginkortasun handiagoa lortu du eta gatazka deitu izan den
|
hau
bere maila politiko estrategikoan jarri du. Mayor Orejak argi esan du hemen dagoen desafiorik handiena politikoa dela; eta hori goreneko mailara eramatea lortu dugu.
|
|
|
Berehala kontrajarri zitzaizkion besteak, ordea. Larrutik ordaindu zuen herri
|
honek
bere ausardia, alegia bere burujabetzaz baliatu ahal izana... Z. ARGIAren 394 zenbakian ageri zen" Chile-ko auteskundeen ondoren:
|
|
|
Kazetariei dagokienez, Ameriketarako kanal
|
honek
bere albistegiak indartzea erabaki du Luis Barreiroren agerpenarekin. Hemendik aurrera, Teleberriko aurpegi ezaguna izan den kazetari honek Ana Urrutiarekin batera" Noticias para America" albistegia aurkeztuko du.
|
|
|
Izan ere, euskaldunen artean ika mika eta kalapita gehiegi sortua zen bazterretan, eta haserre horien guztien ondorioak jasanak zituen batek baino gehiagok, eta ZERUKO ARGIAk ere bai, jakina. Zerbaitengatik idatziko zuen Basarrik honoko
|
hau
bere sailean: " Lareungarren alea gaur" Zeruko Argia" k.
|
|
|
Jarrai dezagun, beraz, desobedientzia zibilaren bidetik, estatuekiko intsumisioarekin, herri
|
honi
bere etorkizunaren jabe izaten lagunduko dion irudimenezkoak eta demokratikoak diren formulekin. Eta mesedez, ez dezagun ahantz herriek estatuen ezarpenari aurre egiteko ezinbestekoa den baldintza, elkartasuna, alegia.
|
|
|
Arazo tekniko hauek saihesteko badago hirugarren aukera bat: Quiero TB.
|
Honek
bere burua munduko lehen lurreko telebista euskarri digital gisa aurkezten du, hots, orain arte betidanik erabili izan dugun kable analogikoa erabiltzen du. Horrenbestez, ez dugu zertan antena paraboliko edota kableatu berririk egin behar; dekodagailua betiko antenara lotu eta kito.
|
|
|
Gaztea bere beroak bizi du, Goenkalen muztioa hartuta" Carla" noiz ikusiko," Kapitain Frakasa" ren konplejuaz," aise eman zenidan eskua" madarikazioka," hamaseigarrenean, aidanez"," Kareletik" behera bota beharrean" hori egina zagok, txapas!" esango dion itxaropenez. Pena da abertzale erdalduna bere egoak bizi duela, herri
|
hau
bere lumak bizi duenean. H aurrei zuzendutako literatura ugari idatzi duzu.
|
|
|
Geroxeago askoz poesia politikoagoa egin badu ere, ez zen horrela gertatu idazten hasi zenean. Bada poema politikorik, noski, bere Izuen gordelekuetan barrena liburuan, baina ez zen
|
hau
bere ardatza. J. Sarrionandiak metaliteratura aukeratu zuen bide bezala.
|
|
|
Elgoibatar
|
honek
bere lehen liburuan hogeita bost narrazio eskaini dizkigu. Narrazio hauetan guztietan erotismo, sentsualitate eta gizon emakumeen arteko harremanekin topo egin dezakegu.
|
|
|
Jada 90 urterako poesia jorratu izanagatik ezaguna zen Iñigo Aranbarrik hizpide dugun hamarkada
|
honetan
bere lehen eleberria argitaratu zuen: Emon biar yako.
|
|
|
Arrotza paradisuan (1991) eta Uda guztiak ez dituk berdinak, Isi (1995). Donostiar
|
honek
bere bi eleberrietan zientzia fikzioa jorratu du. Bere lehen eleberrian espazioko piraten ondorioz lurreratu behar izan duen espazioko merkatari baten istorioa kontatzen digu:
|
|
|
Aita Frai Pedro Antonio Añibarroc ifiniac, eta oraino mldera emoten diranac. Cristiñau euscaldunen oneraco, Durango, 1897 Lan
|
hau
berak idatzitako beste liburu honetan argitaratutako zati bat da: Misiolari Euscalduna, Cristau Doctriña ta sermoiac Bizcai errietan iracas ten.
|
|
|
Ablatiboarenmarka, bizigabeadenean, tidaetabizidunadenean ganic; hau aurrekohitzetikbereiznahizloturik agertuohidaidazlehonengan.J.A.Mogeleta Añibarrokereazkenkontsonanterikgabeemateko joeradute.Beraz, argietagarbi nabaridazenbaitjoeraberdintsufinkatuzzihoazelaordukoidazleenartean.Luis Mitxelenak badakar arazo
|
hau
bere FonéticaHistórica Vascan (236 237.or.). Honeladio:
|
|
|
Euskal Herrian zabaltzeko argitalpenean, Madrilgo egunkari
|
honek
bere egiten duZazpiak bateko leloaren zentralitate grafiko integratzailea. El Mundok, kontuan hartzen du Euskal Herria bere osotasunean, eguraldiari buruzko mapa marraztean, Frantziak eta Espainiak administraturiko euskal lurraldeen arteko estatu muga adierazteko marka berezirik gabe.
|
|
|
Fritz ek Goodman i Gestal Therapy liburuaren bigarren zatia agindu zion, hots, alde teorikoa, ikuspuntu berriaren oinarriak zeuden aldea.
|
Honetarako
berak eskuzegindako oharrak pasa zizkion, baina Goodman ek ez zuen transkribaketa soilaegin, berak sortutakoa ere jarri baitzuen eta eragin hau oso nabaria izan baitzen.
|
|
|
Antolamendu defentsibo
|
honek
bere barruan kontraesana darama: estresagarridiren bizi gertakizunen kontestuan atxikimenduaren sistemarekin erlazionaturikdauden portaeren eta sentipenen aktibazioaren aurrean kokatzen dira subjetuak, etahorien kontra borrokatzeko prestatu zuten estrategia defentsibo guztiaren oinarriandagoen gatazka emozionala berresperimentatzen dute.
|
|
|
Azterlan historikoetan egile eztabaidatsu gisa agertzen dabeti. Alde batetik, sexu patologiaren taxonomia bat proposatzearen ekarpenaonartzen zaio, taxonomia
|
hau
bere garaiko osatuena eta sistematikoena izanzelarik. Bestetik, giza egite sexualaren ikuspegi ezkorrean nagusia den sexu moralaren legitimatzailetzat jotzen da.
|
|
|
Institutu hau ikerketa, formakuntza, tratamendu eta kontsulta zentroa izan zen, eta garaiko zientzialariospetsuek parte hartu zuten bertan. 1921ean sexologiaren lehenengo nazioartekokongresua egin zen eta handik Sexu Erreformarako Mundu Liga sortu zen.Erakunde
|
honek
bere ordezkaritza izan zuen Espainia errepublikarrean OinarriZientifikoen arabera eraturiko Sexu Erreformarako Espainar Ligan. Hemen goi mailako zientzialariek eta profesionalek parte hartu zuten, horien artean GregorioMarañon ek.
|
|
|
Gogoeta
|
hau
bera proposatu dute Amar ek, Baile k eta Salem-ek, ekintzapsikodramatikoaren funtzio prekontzienteari lehentasuna emanez; baina hauekurrunago joan dira, eszenaren eta aparatu psikikoaren funtzionamenduaren arteanantzekotasuna ezarri baitute. –Azkenean niaren balizko jarduera prekontzienteareneszenaratze gisa ikusi dugu psikodrama analitikoa.
|
|
|
Egia da, euskararen zerbitzuko egarri
|
hau
bere etxekoen artean elikatzen delairaunkorki. Jone, haren emaztea, lehenetariko andereño bat orduko Euskal Herrikoegun ilun haietan!
|
|
|
Egungo zientzia eremuan ematen diren ezaugarrien edo baldintzen artean, bat bere, egoera dimentsioaniztuna? da, nahiz eta espresio
|
hau
bera ere esanahi anitzekoa izan.Egungo zientziagintzan, ez bakarrik dimentsio asko kontuan hartu eta erlazionatu behardira, baizik dimentsio bakoitza ere nahiko modu anitzean edo konplexuan kontsideratubehar da. Omenaldi honetako kontesturako, dimentsio batzuk aukeratuko ditut, adibidemoduan, horretarako hizkuntzarekin oro har, eta euskararekin bereziki gure kasuan, ondoeta erraz lotzen direlako.
|
|
|
(C maila irrazionala). Pasarte
|
hau
berea eginen luke, dudarik gabe, V.Aleixandre batek, gogoan edukirik15 hainbestetan aipatua den bere, tu desnudez comoun rio escapandose?. Irudi honetan A maila, tu desnudez?
|
|
|
Iruzkingilearen ikuspuntua dela argiro azaltzea,
|
honetarako
bere izen deiturak edo goitizena aipatu behar ditugularik.
|
|
|
Tivey ek31 ere antzeko analisia egin du: Estatua nolabaiteko komunitate nozioa gauzatu beharrean dago, eta honek elkarkomunikazioaren maila handia eskatzen du, ondorioz hizkuntza komunak eta kultura komunak aparteko garrantzia hartzen dutelarik32 Azken batez, Estatuak bere neurriak hartuko ditu, haur guztiak goizero jaiki eta gero eskolara joan daitezen ziurtatzeko, eta
|
hau
bere gobernupean dagoen, edo mantendu nahi duen, herriaren batasunera zuzenduriko gobernu jardueraren testuinguruan kokatu behar da. Alde horretatik hizkuntz/ kultur batasunak Estatuaren politika errazten du.
|
|
|
Esate baterako, ikus lege
|
honek
bere 9 artikuluan ikuskaritzari buruz dioena: Loi Organique du 30 octobre 1886 sur l' Instruction primaire, in CHEVALLIER, P.; GROSPERRIN, B.:
|
|
|
Aipatu dugunez, oinarrizko irakaskuntzan ziharduten irakasleei udalek ordaindu behar zien, eta arrazoi ezberdinak zirela medio (erreakzio politikoak ere eta arrazoi
|
honek
bere pisua izan du Euskal Herrian, adibidez) irakasle horien egoera ez zen hobetuko XIX. mendearen bigarren erdialde honetan (gogoratu zer zioen Gil de Zarate-k: –maestros ignorantes, cuasi mendigos, desprovistos de todo prestigio é influencia social, desconsiderados por la plebe y maltratados por los cacicuelos?
|
|
|
Esan beharrik ez dago, Estatua esaten dugunean eta aipatu ditugun interesez ari garenean, Estatu Nazioaren markoan kokatzen zen gizarteko klase boteredunez hitz egiten dugula, nahiz eta Estatu Espainiarraren kasuan interpretazio
|
honek
bere mugak izan. Egia da burgesia boterea hartuz joan zela pixkanaka eta boterera iritsiko zen klasea zen, baina ez da hau Europako beste Estatu batzuetan izandako prozesu, iraultzailea?
|
|
|
Madrid: Imprenta y Encuadernaciones de G. Juste; 124 or.), harik eta, Estatuak ardura
|
hau
bere gain hartu ez zuen arte, horrela kontrola ziurtatzeko izugarrizko urratsa emanez. Esan daiteke, eta ez dugu uste hau kasualitatea denik, denboran bat etorri zela (XX. mendearen hasiera) eskolatzearen derrigortasunaren alde hartutako neurriekin.
|
|
|
Eta Dublin ere, inork ezer esan ez didan arren, aurpegi erraldoi bat da, hiri bat baino gehiago. Kalean eman ditudan ordu urriek erakutsi didatenez, hiri
|
hau
bere jendea da; milioika aurpegi txiki bizidunez osatutako aurpegi erraldoi oraindik bizidunagoa. Eta berriro kursia izateko arriskuan nagoen arren, esan egingo dut:
|
|
|
—eta, azken igurtzitxoak emaiten zizkidala, zuri beha paratu, eta erran zuen—: Jaun André, mutil burugabe
|
hau
bere onerat etorri da eta nik egin dut neure egitekoa.
|
|
|
Bertzela eginen zioagu, mahai baten inguruan. Aste
|
honetan
berean...
|
|
|
Gero, kanpinera itzultzean, Tom hurbildu zait eta, nik ezertxo ere galdegin gabe, jakinarazi dit bidaia
|
hau
bere aspaldiko ametsa dela, eta betidanik ezagutu nahi izan duela Mendebaldea, bai parke nazionalak bai hiriak. Horren ondotik azaldu dit San Frantziskotik Los Angelesera, eta handik Mexiko aldera jotzeko asmoa duela, hain zuzen ere amaren jaioterria ezagu  tzera.
|
|
|
Dan. Bera ez ezik, furgoneta berean New Yorketik San Frantziskora joatekoak garen gainerako bidailagunok ere hantxe ezagutu genuen elkar (falta den hamahirugarrena Bostoneraino ez omen zaigu elkartuko) eta, kasualitatez, hegazkinean nire alboan etorri zen mutil adeitsu eta, nola esango nuke, erakargarria, Karmelo, bidaia
|
hau
bera egitekoa da. Eta, ez dut ukatuko, pozten naiz.
|
|
|
N murritza izaki, gazteen probaleku eta zailtzeko aukera izateari ere uzten ari zaio antzerki amateurra gaur egun. sIpar Euskal Herriko antzerkigintzan ez da sumatu aurrerapausorik azken urte honetan eta desintegrazioaren bide beretik doala esan daiteke; nahiz eta taldeek kalitatea<3 ren errekonozimendua lortu izan duten beti, nahiz eta bertako idazleek behin eta berriro sariak jaso, oso esparru txikian eskaintzen dira euren muntaiak eta kasu honetan muga ez da banaketa administratibo hutsa. Ipar Euskal Herrian emanaldiak eskaintzeaz gain, Hego Euskal Herrira ere iritsi lukete, baina urrats hori egitea ezinezkoa dirudi gaur egun. Ea eurak ere azken mohikanoez mintzatzen hasi diren une
|
honetan
bertako antzerkigintzari ateak zabaltzen zaizkion. Erakunde publikoek izan lukete zeresana arlo honetan, batez ere euskaraz idatzi eta egiten dela kontuan harturik.
|
|
|
euskal gaiei buruz idatzitako eta argitaratzen zen guzti guztia biltzea. Zer esanik ez dago asmo honetan oinarritutako bibliografia
|
honek
bere garaian izugarrizko laguntza suposatu zuela (eta oraindik suposatzen duela) ikerlarientzat eta beste edozein interesaturentzat. Beraz, lan honi jarraipena ematea luke.
|
|
|
Euskal Autonomia Erkidegoan, profesional gehienak jatorrian beste adarretatik datoz (Historia, Filologia...), gure unibertsitateak horrelako titulaziorik ez baitu eskaintzen. Horrela, bere funtzioak ongi bete ahal izateko, profesional talde
|
hau
bere kabuz eta esfortzu handiz egunero lan honetarako prestatzen ari da.
|
|
|
Vienara itzultzerakoan komunista izatea leporatu zioten; hori izan zela-eta, Holandara abiatu zen, eta bertan Ikus hezkuntzarako Nazioarteko Fundazioa izeneko erakundea ordurako eraikita aurkitu zuen. Fundazio
|
honetan
berak egindako ikerketaren emaitza ISOTYPE sistema izan zen (Errepresentazio Tipografikoen bitarteko Hezkuntzaren Nazioarteko Sistema), bere emazteak ipinitako izena, berau baitzen sistemaren garapena sutsuki defendatu zuena, ikusmenarekin arazoak zituelako47.
|
|
|
2) Bestaldetik, Vienako Zirkulua hizkuntzaren eta munduaren arteko erlazioaz ere arduratu zen, esparru
|
honetan
bere tesi bereizgarriena sartuz: egiaztagarritasun printzipioa, alegia.
|
|
|
Ez da ere kasualitatea ‘filosofia’ mota hau errusiar komunismotik hain hurbil egotea. Pentsamendu mota
|
honek
bere garaipenak Amerikan ospatzea ez da kasualitatea". Baina Heidegger ez zen inolaz ere bakarra izan positibismo logikoa sekula izandako filosofia traketsenen artean sartu zuena.
|
|
|
Gaur egun gaiari buruzko artikulu eta liburuen kopurua ia zenbatezina baita. Horregatik, hitzaurre honen atzetik ematen den bibliografia hautaketa motz bat besterik ez da, irakurle interesatuak esparru
|
honetan
bere bide propioak ireki ditzan.
|
|
|
Halaber, esaten dugunean" Gizon honen bizitza baliotsua zen", ez dugu egiten harribitxi baliotsuez mintza gintezkeen modu berean, baina badirudi analogia motaren bat badagoela. Hitz erlijiozkoak ere erabiltzen dira modu
|
honetan
berean, antza, konparazio edo alegoria gisa. Bada, Jainkoaz mintzatzen garenean eta Jainkoak dena ikusten duela esatean, eta bere aurrean belauniko jarri eta otoitz egitean, badirudi gure hitz eta ekintza guztiak alegoria handi eta landu baten zatiak direla, eta alegoria honen bidez irudikatzen dugu Jainkoa botere handiko gizakia dela eta bere grazia lortzen saiatzen garela, eta abar.
|
|
|
Eta, irudi honen bidez, sakontasuna lortzen du bat batean. Jakingo bagenu botoiez egindako pastela, kasu batean, nolabait, botoiak egin dituenaren ohoretan prestatua izan dela, eta eskualdean ohitura honek bizirik iraun duela, ohitura
|
honek
bere" sakontasuna" galduko luke, non eta sakontasun hau ohituraren beraren gaurko itxuran sartuta ez badago. Baina halako kasuan hurrengoa esaten da:
|
|
|
Handik gutxira berriz, kasernako leherketa hura izan zuan eta... hi orduantsu atzeman hinduten ala?"; Xanek baiezkoa egin zuen;" ba, beharbada jakingo ez duana duk, Henrik egun haiek, edo aste haiek, ez zakiat, herritxo batean eman zituela, hemendik ez urruti. Eta, leherketa izan zen egun hartan, herri hartako ostatuan zela, ostalariari (nire ezaguna dena, nik
|
hau
berak esanda zakiat) esan ziola, tipo bat han bazterretan ostuka ikusi zuela; bere kusan ote zebilen; eta gure etxeko telefonoa eman zioan, edozer gertatzera guri abisu emateko"; apur batean isildu egin zen, gero jaiki egin zen eta: " egon hadi pixka batean", esan zuen.
|
|
|
" Eta, zer moduz aurkitu duk herria?", galdetu zion. " Kanbiatuxe", erantzun zuen Xanek, ez biziki eroso; segurrenik gizon hark konkorrarekin topo egin zuen,
|
honek
bere historia kontatu zion. " Gauza asko kanbiatu duk", esan zuen iharrak," eta hala ere... igualtsu segitzen dik denak"; isilaldiño bat izan zen, gero atzera iharrak:
|
|
2001
|
|
|
IGCCren proiektua, bideragarria dirudien heinean, hainbat sozietate erakartzen ari da, batetik, 161.000 milioi pezetako inbertsio ikaragarria aurrera ateratzeko eta, bestetik, instalazioak ustiatu ahal izateko. Hasteko, Petronorren kontrola duen Repsol YPFk urte
|
honetan
bertan jardunean jarriko den enpresa berriaren kapitalaren gehiengoa bere esku izateko asmoa du. Petronorreko arduradunen esanetan, Texaco multinazionalak sozietate berriaren %40aren partaidetza bereganatzeko interesa azaldu du.
|
|
|
Jainkotegiaren iparraldean XV. mendeko Andatarren dorretxea (sarbidea babesten zuena eta hiriko eraikinik zaharrena), metro batzuk aurrerago XV. XVI. mendeko Portalea ikusgarria (arroztegi eta postetxe izandakoa) eta eskuinera XVI. mendeko Gobeotarren jauretxea ditugu, guztiak Buruileria plazaren inguruan. Gainera, Berpizkundeko azken eraikin
|
honek
bere baitan Arabako Arkeologi Museoa du, herrialde honetan topaturiko aztarnekin. Zabalik dago asteartetik ostiralera 10:00: 00 eta 16:00: 30ak artean; asteburu jaietan goizez.
|
|
|
" Gutartean nabaritzen diren joera eta egokiera batzuk ikuitzeko asmotan bakarrik gatoz gaurkoan". Era xume
|
honetan
bere hitzen irakurlea lasaitu eta gero," ikuitze" horri ekiten zioten bada.
|
|
|
Nahiz eta aspalditik egina izan, gaur egungo perfekzioa Normandiako Camembert herrixkako Harel izeneko etxalde andreari zor dio. Frantzian gazta honek duen garrantziaren lekuko, XVIII. mendeko emakume
|
honi
bere herrian monumentua eraiki zitzaion.
|
|
|
Hori eskatzen zuen logikak, dena erabakia dela, dena manipulagarria dela, dena lotua dagoela dioen logikak. Eta herri
|
honek
bere erabakia hartzea erabaki zuen. Barkatu errepikapenak, baina hala da:
|
|
|
Ajuria Eneko mahaia gainditu zen eta Lizarrako Akordioa pasa da. Lizarrak herri
|
honek
bere geroa erabaki behar duela dio, hori da bere zentzu nagusia. Hori hor dago eta egongo da gero ere, baina Lizarrako kudeaketa (guk asko protestatu genuen bere kudeaketa okerrarengatik) ez zen egokia izan.
|
|
|
1987tik Natur Erreserba izendatua, Irunberrikoa Nafarroako naturako beste altxor horietako bat da. Arbaiungoa basatiagoa bada ere, Irunberriko zintzur
|
honek
bere barrenarekin topo egiteko aukera luzatzen digu, horrelako haizpitarte ikusgarri batetaz barrutik gozatuz.
|
|
|
ETA REKIN zerikusirik izan dezaketen polizia operazioen ageriko lehen helburua komandoak desegitea da; sarri bestelako helburuak ere izaten dira, ordea, eta Arrasateko operazioak hori adierazten du, kasu
|
honetan
bertako Herriko Tabernan egindako miaketagarik batez ere. Ordubeteko miaketa lan' eskasa' k eta bertatik eramandako materialeak ikusita kareta zuriak, etxafuegoak, latex eskularruak... beste ezer baino helburua elkartea miatu zutela ezagutaraztea izan zela aditzera ematen du.
|
|
|
" Euskal morfologiaren historia" batik bat euskal filologia irakasleei eta euskal morfologia lantzen dihardutenei zuzendurik dago, hobekien aprobetxa dezaketenak hauexek izango direnaren esperantzan. Ilusio horrekin egin dute lan
|
hau
bere egileek behintzat: gai hauek aztertzerakoan beraiek jasandako eragozpenak ondoren datozenek izan ez ditzaten.
|
|
|
Nire bilduma etxe
|
honetatik
bertatik hasten da; nire estudioa ere bilduma dut, bertan inork sartzen badu liburu edo argazki bat, niretzat balio berezirik ez duena, berehala ateratzen dut gelatik eta goiko pisura igotzen dut, huraxe da-eta halako liburuentzat tokia. Liburuak berak ere badira nire bilduma, liburuekin babesten naiz.
|
|
|
Haatik, gobernuaren jarrera agintzaile edo prepotentea da. 51 batzarkideetatik 19en sostengua duen gobernu
|
honek
bere tesiak inposatu nahi ditu. Sozialistei betiko amarruarekin erantzun digute, PPrekin eta EHkin bat egitea aurpegiratu digute.
|
|
|
Orokorki onartua izan den paradigma honen akatsak zuzentzeko laguntza handia eskaintzen digute estrukturalismoaren bidetik doan Mieke Bal kritikari holandarrak proposaturiko zuzenketek.
|
Honek
bere Teoría de la narrativa liburuan eta Poétique aldizkariko" Narration et Focalisation" artikuluan, kritika gogorrak egin zizkion Genette ren sailkapenari, eta oraindik ere bi kritikari hauen arteko eztabaidak zutik badirau ere, esan dezagun oso interesgarria deritzogula Bal en planteamenduari.
|
|
|
100 metro ren kasuan, iheslearen sentimendu eta sentsazio ezkutuenak jartzen dizkigun bigarren pertsona honen erabilerak fokalizazio intradiegetikoa (FI) eragiten du, eta fokalizatze ekintza
|
honek
bere menpean hartzen duena fokalizatu sumagaitza izan ohi da gehienetan. Honen frogagarri testuan dugun aditz multzotik batzuk aipa ditzakegu:
|
|
|
Horrelako baieztapenen atzean nobelagintza mota
|
honek
bere hastapenetan Frantzian izan zituen arazoen oihartzunak entzuten ditugu. Nouveau Romaneko idazle eredugarriena kontsideratu izan den Alain Robbe Grillet (1922) idazleak bere kritikariei esandakoak, gure artean sortutako hainbat eztabaidari erantzuteko egokiak suerta daitezke:
|
|
|
Los pasos incontables, EspasaCalpe, 1998). Gaztelaniara itzuli duen Jon Juaristi kritikari eta irakaslearen iritziz, nobela
|
hau
bere belaunaldiaren nobela handia da. Kritika Saria lortu zuen 1995ean eta gaurdaino hiru argitalpen izan ditu.
|
|
|
Poema
|
honen ondoan
bere alderantzizko" ispilua" agertzen da, hain zuzen ere, Da Vinci ren idatziekin gertatzen zaigun eran, ispilu baten bidez irakurri beharreko dena. Da Vinci ren ohitura horrek bere jeinua adierazten digu, bere nagusitasuna, bere berezitasuna, arrunten gainetik jarrita dagoenaren mundua da.
|
|
|
Ez dakit ez ote duen arrazoi pixka bat Abrams-ek Hegel-en lana" libro de rompecabezas" deitzen duenean. Baina kontua da Hegel-en kontzientziaren deskribapen biribil horrek lotura egiten duela Coleridge ren lanarekin, eta
|
honek
bere lanei egitura iniziatikoa eta biribila ematen diela, hain zuzen ere Hegel-en kontzientziaren biribiltasuna lortuz.
|
|
|
Zalantzarik ez dago, bestalde, Atxagak nahikoa gogor arbuiatu zuela estetika
|
hau
bere poetika azaldu zuenean, Gimferrer en estetikaren parodia egiten zuelarik.
|
|
|
Zer da, baina, guztion exilioa? Bat batean jakitea heriotzarantz goazela, bide batez liburu
|
hau
bera ere heriotzarantz doan moduan:
|
|
|
Izendapen hori zuzen ezarrita dute Ligeresa (honakoak bere burua landarezko margarina arintzat aurkezten duen arren, errealitatean %42 GM ko landarezko gantz materia igurztekoa da) eta Tulipán laginek izan ezik(
|
honek
bere burua margarina hiru laurdentzat agertzen badu ere, bere gantz edukia (%63) kontuan izanda, errealitatean ez da horrelakorik).
|
|
|
Holland (hertsiki arituz, azterketa
|
honetan
bere burua margarinatzat jo dezakeen bakarra) da kaloria gehien dauzkana: 717, ehun gramoko.
|
|
|
Arazo hauek argitzen arituko gara. Azkenean, irakurleak erabakiko du zerneurritan bete dituen sintesi
|
honek
bere helburuak.
|
|
|
Azkenik, esan behar da, Garcia Camino-k eta Azkarate-k antzekotasun ikonografikoak ikusten dituztela hauen eta Arrigorriga koen artean; baina azpimarratzekoa da multzo
|
honek
bere ezaugarri zehatzak izatea, nahiz eta besteen eragina jaso.
|
|
|
Gerra-gizon frankoa infantea zen batez ere, hau da, oinez egiten zuen borroka, eta oinez zihoan leku batetik bestera. Jakina, egoera
|
honek
bere armamentuanizan zuen isla. Zaldiz zihoazen buruzagiek baino ez zuten aho biko ezpata luzeaedukiko (spatha).
|
|
|
1) bai doktorego tesiak, adibidez J.M. Sanchez Carrion. Txepetx? (1987) autorearena, edo lan
|
hau
bera; 2) lan-talde batzuetan egindirenak, gure lan-taldean adibidez (Azurmendi et al., 1991; Arratibel, 1992; Arratibel, 1994; Azurmendi, Espi eta Arratibel, 1993; Espi, Arratibel etaAzurmendi, 1993; Arratibel, Espi eta Azurmendi, 1993; Arratibel, 1995; Arratibel, Luque eta Azurmendi 1998). Horietan prozesu psikosozial ezberdinak aztertu dira:
|
|
|
Euskal Autonomia Erkidegoari (EAE) dagokionez, etorkinen kopuruak beheraegin du, eta, aldiz, gora guraso biak etorkinak eta aita edo ama etorkinak dituztenenkopuruak. Nafarroako Autonomia Erkidegoari (NAE) dagokionez, etorkinenkopuruak behera egin du hemen ere, kasu
|
honetan
bertakoen mesedetan. IparEuskal Herriari dagokionez, berriz, kasu honetan aldaketak askoz nabariagoakdira:
|
|
|
Lehen arazo garrantzitsua ondokoa da, alegia, ea kanpo moneten sarrera neto horiek H diruko kanpo balioan presioa ezartzen duen ala ez jakitea, zeren, horrela, kanpo balioa gehitua izanen bailitzateke. Erantzun esperimentala ezezkoa da, zeren H ren Banku Zentralak ez baitie finantza merkatuei so egiten kanpo monetatan bere etxeko diruko aktibo berrien kontrabaliorako; aitzitik, HM ko x kopurua H ren Banku Zentralak sortua da, eta
|
honek
bere erreserbei (2 IM) gehituriko kanpo moneten kopurua, monetizatzen, du horrela bere unitatetan.
|
|
|
Ez genuke liburu hau amaitu nahi, usaimena, usaina eta perfumearekiko zaletasuna nola landu ahal diren azaldu gabe, eta autore
|
honek
bere eguneroko bizitzan pairatu behar izan duen, entrenamendu, berezia aipatu gabe.
|
|
|
Kontrolatzea lortzen ez bada, Urrak ohartarazten du etorkizunean nerabe horien %25 gutxienez alkoholikoak izango direla. Erakunde
|
honek
bere denboraren zati handi bat gazteei eragiten dieten arazoei eskaini die, hala nola prostituzioari edo indarkeriari. Alkoholak, esan zuen Urrak, “gure gazteak gehien kolpatzen dituen droga” da, Madrilgo Erkidegoan behinik behin, eta kontrolatzea lortzen ez bada, “etorkizunean mutil horien% 25 alkoholikoak izango direla ikusiko dugu”.
|
|
|
Nabarituko zenuen, horrenbeste adibide erabiliak izan diren honetan, eguneko gertaera guztiek beren aurkakoa dutela gau aldean, eta ondorioz, ezaugarrien kontrajartze honek bereizten duela, alde batetik eguna eta bestaldetik gaua. Eguna beharrezkoa zaio gauari, azken
|
honek
bere izaera jaso dezan eta baita gaua egunari ere, arrazoi bera delarik medio.
|
|
|
Norberak du hitza esan nuen. Eta lasai egon zintezke, Berasa adiskide maitea, arestian esan didazun bezala, eguna beharrezkoa z.aio gauari, azken
|
honek
bere izaera jaso dezan eta baila gaua egunari ere, arrazoi bera delarik medio. Hortaz, nahiz eta gaur gaua eta iluna den zure herri horretan, noizpait eguzkia azaldu da.
|
|
|
Sulochanak, haurtzaroko oroitzapenik urrunenak Madrasko Panagal parkearen inguruetan kokatuak ditu. Etxekoekin batera hantxe erakutsi du neska gazte
|
honek
bere jakinduria bakarra: bospasei metro gora, soka baten gainean ibiltzea.
|
|
|
Bluefields hiriko dendetara noa, ez dakidalarik egoera honetan beste zer egin dezakedan, erosketak egiteko asmoa da nire uste sendo bakarrenetakoa. Eta Beholden auzoko eskaparateen kristalean ezagutu dut nire isla, erosketan, emakume
|
hau
bere jeneroaren ohiturak berarentzat hartzen.
|
|
|
bestela esan, quod semper, quod ubique, quod ab omnibus. Erabaki
|
honek
bere garaian harrotu zituen haserreez ez omen du egungo egunean inork oroitu nahi. Goazen, bada, bestetara.
|
|
|
" Bigarren gisa, Maezturena. Aldatu egiten du
|
honek
bere gogoeta bost urtetik bost urtera... Honelaxe ez da ezbeharrik gertatuko bere muinetako bide meharretan.
|
|
|
Gerratean zapaldu gintuzten, egia, hemengo edo kanpokoen erruz; ez, ordea, borrokarako deirik izan ez genuelako. Lekuko dugu, besteren artean, urte
|
honetan
bertan Bilbon kantatzeko ziren kantak:
|
|
|
Jakina denez, eredu
|
honek
bere eragina izan zuen, handia gainera, mugaz honako idazleen artean, giputz eta bizkaitarren artean eskuarki, XVIII.ean eta XIX.eko lehen partean, Larramendiren eskolatik hasita; baina istorio hau aski aipatua dugu honezkero. Diogun ere orduantxe errotu zela egundaino ezagutu dugun erlijiokera (dogma, morala, elizkizunak eta arauak), elizgizonetako zati handi batek herriarekin zituen harremanak, aldeak alde, zirela bide.
|
|
|
Dena den, erraz froga daitekeenez, hizkuntzak indarra eta lurra, zedarrietan eta barrenean, galdu ahala, ugalduz doa aitzitik beronen premia eta landu beharrarekiko ardura. Susperraldi honetan, Larramendi aipa genezake besteak beste (jesuiten kinka larria izanik, ez zuen
|
honek
bere barrengo guztia argitara eman26), Iztueta27, Manterola, Arana Goiri eta Azkue âez ziren guztiok gogaide minak agidanez, ez eta hizkuntza auzietan ereâ, eta, 1936 baino lehen, amaitzeko, Ariztimuño, Euskal  tzaleak eta Lizardi. Ene ustez, behiala esan nuenez28, honen" Eusko bidaztiarena" izan da gaurdaino gure artean egin den hizkuntz egitamurik osoena, eta irakurri ere dut nonbait honi buruz ironiazko idazlanik.  Nire hartan jarraitzen dut hala ere:
|
|
|
Tamala da, gainera, ergelkeria
|
honek
bere zutabe nagusia non eta Euskaldunon Egunkaria n izatea, horrexek eskaintzen baitio bere eguneroko gehigarrian, inolako galbaherik gabe, zabalbide gorena Mitxelenak salatzen zuen hiperbizkaiera horri.
|
|
|
Gai
|
hau
bertatik bertara hilabeteotan eztabaidatzen ari da Europar Kontseiluan. Antonio Vitorinok, Barnearazo eta Justizia batzordeburuak, krimena gainditzeko poliziari ahalik eta aukera gehien eskaini behar zaiela defenditzen dutenen tesia ordezkatzen du eta Informazio Gizartea ren batzordeburu den Erkki Liikanenek, ordea, zerge rta ere datuak sekretupean gorde beharra aldarrikatzendu.
|
|
|
Baina Platon ez zen besoak gurutzatuta geratu. Zorigaiztokotzat duen egoera
|
honen aurrean
bere asmoa ordena sozial berri bat ezartzea da. Horren seinale da Platonen idatzien %60 baino gehiagok politikaz eta bere justifikazioaz jardutea.
|
|
|
Ideiak, ordea, kategoriak baino askoz urrunago daude errealitate objektibotik; izan ere, ezin da haiek ‘in concreto’ errepresentaraziko lituzkeen ezein agerpen aurkitu. Osotasun jakin bat barnebiltzen dute eta bertara ez da ezein ezagutza enpiriko ahalgarririk iristen, eta arrazoimenak hor batasun sistematiko bat soilik du buruan, eta enpirikoki ahalgarria den batasun
|
hau
berari hurbiltzen saiatzen da, inoiz osorik lortu gabe (A567/ B595 (E449)).
|
|
|
Izan ere, ezagutza bat guztiz forma logikoaren araberakoa bada ere, h. d.,
|
honek
bere burua kontraesango ez balu ere, orduan beti ere objektuak kontraesan ditzake (A59/ B84 (E104)).
|
|
|
Lehen galderak arrazoimenaren interes espekulatiboa jasotzen du (Metafisika), bigarrenak interes praktikoa (Morala) eta hirugarrenak, benetan eremu berririk irekitzen ez badu ere, aurreko bi interesak biltzen ditu (Erlijioa, edo Historia). Kritika n ez bezala, ideia
|
hau
bera errepikatzen duen beste bi unetan laugarren galdera bat gehitzen du: Zer da gizakia?
|
|
|
Lehen urratsa ezagutza hutsaren eta enpirikoaren artean bereiztea da. Ezagutza oro esperientziatik abiatzen da; baina ezagutza oro esperientziatik abiatzen bada ere, ez dator ezagutza oro esperientziatik, ez da
|
hau
bere jatorri bakarra. Esperientziak ezagutza berriak eskaintzen dizkigu, eta gauzak nola diren esaten digu, ez, ordea, gauzak horrela izan behar dutenik.
|
|
|
Zerbait existitzen bada, edozer izanda ere, orduan zerbait halabeharrez existitzen dela onartu behar da. Izan ere, beharbadakoa dena zerbaiten baldintzaren menpean soilik existitzen da,
|
hau
bere kausa den aldetik, eta honetaz ere balio du inferentziak, harik eta beharbadakoa ez den, eta horregatik, baldintzarik gabe halabeharrez den kausara iritsi arte (A584/ B612 (E458)).
|
|
|
Idealismo kritikoaren eskutik etorriko da. Badirudi zerbait baldintzatua bada,
|
honek
bera baldintzatu duen zerbait eskatzen duela halabeharrez. Baina hau ez da guztiz egia; egia da baldintzatua berbaitango gauza bezala hartzen bada soilik; baina ez da hori kasua, baldintzatua beti ere espazioan eta denboran baitago.
|
|
|
Kristauen Itun Berrian bada gai honi buruzko esaera bat, latinez eta euskarazko irakurraldian ulerterraza ez dena: " Bere bizia (uxn) maite duenak galdu egingo du; baina mundu
|
honetan
bere bizia (uxn) gutxiesten duenak betiko bizitzarako (Z<n) gordeko du." 96 Guk ‘bizitza’ hitz bakarrez erabiltzen duguna, grekoz hiru hitzez adierazten da Itun Berrian: fiios, uxn, Z®n hitzekin.
|
|
|
kausalitate fisikoa besterik ez dagoela, helbururik ez dagoela natura osoan. Kontraesan
|
honek
bere egia aurkitu nahiaren sakontasuna erakusten digu.
|
|
|
Seminarioan haur hotz sartu zenetik, Joanesek euskara baizik ez zuen gogoan. Euskararen salbatzeko helburuaren lortzeko Pittunek Jesukristo zeukan eredu,
|
honek
bere bizia sakrifikatuz, Hitz bakarra zela medio, mundu bekatorosa infernuaren garren mehatxuetarik atera zuelako. Apeztu, urgazle bihurtu eta, bere iritziz ongi merezitu omenaldia erdiesteraino otoitzaren eta azterketa zientifikoaren mundu gerizatuan geratu zen.
|
|
|
Izaki guziak harri bihurtu ziren. Istorio
|
hau
bera ere hortxe amaitzen zen. Baina katu beltz batek ezin izan zion kontu ileak laztu zizkion indarrari, eta mahai azpitik atera eta sala alderik alde gurutzatu zuen.
|
|
2002
|
|
|
Zenbat literatur sari ez ote ditu jada eskuratu Fernando Morillo gazteak! Ezagutzen diogun azken emaitzan, Ibaizabal argitaletxearen eskutik plazaratu duen «Bihotz nahasiak» idazlanean, hamasei urte inguruko lau gazte aukeratu ditu idazle azpeitiar
|
honek
bere nobelako protagonista gisa, non gazte horien arteko harreman nahaspilatsuetan sakontzeaz gain, polizi nobelen ukitua duen narrazio misteriotsua tartekatu duen Fernando Morillok. Ikasturteko lehendabiziko egunean, sorpresa polita izango dute Nereak eta Maitanek, beren ikasgelan bi mutil berri ikusterakoan, eta haiek ezagutzeko ahaleginetan hasiko dira.
|