|
2000
|
|
|
Zer da nazionalitatez? Zer erranen
|
nuke
nik: nazionalitatez gauza biak dela.
|
|
|
Naturalezan errotuta dago heriotz zigorra. Naturaren zuloan sartu nahi dugula politika erranen
|
nuke
nik, balizko zuzenbide edo etikaren naturalaren gainean oinarritzen dugunean.
|
|
|
Argi utzi nahi
|
nuke
nik ez dudala miraririk egingo. Saiatuko naiz ahal dudan ongien jokatzen.
|
|
|
Argia n" Trajedien kronika klabe minorrean"(, 63 or.) artikulua argitaraturiko komentariogileak dioenez, idazle zintzoaren irizpideari lotzen zaio beti Sarrionandia, beti zerbait berria entseatzen du liburu bakoitzean. Argiako komentariogileak dionez, Ifar aldeko orduak liburuan kronistaren papera bereganatzen du Sarrionandiak" Trajedien kronika egiten duela esango
|
nuke
nik. Trajediak zentzu epikoan ulertuta ezezik, baita zentzu indibidualean ere:
|
|
|
Katebegi galdua thriller historiko politikoa dela esango
|
nuke
nik, definizioek ezertarako balio dutela uste izango banu. Iruzkin honen balizko irakurlea liburuaren irakurle egin alde ematen dut, aldiz, esan behar delarik thriller hoberenetan bezala gertatzen dela hemen ere, esan nahi baita, aurrera egin ahala emozioa eta ere gorantz datozkigula.
|
|
|
Estatu modernoen sorrerarekin eta garapenarekineskuz esku dakusa hizkuntzaren patua: . Are gehiago esango
|
nuke
nik. Zerga biltzeantolatzaillez gain, hizkuntza dala erresumaren instituzio nagusia eta sustraiezkoa.Eta hau betidanik, baiña erresumaren aginpidea gotortu ala, gero eta finkatuago etanabarmenago gaur agertzen dala.
|
|
|
Hala ere, gauza pare bat azpimarratu nahiko
|
nuke
nik Txillardegi eta Pedagogiaelkarrekin lotzerakoan.
|
|
|
Zuk ere badakizu pisura zenbaitetan etorri zela, eta arrastiren batean poteatzera irten ginen... Normal ibili zela esango
|
nuke
nik.
|
|
|
—Zure bi seme horiek nik baino gehiago dakite, eta prezeptore berria ekarri zeniekete, baina prezeptore on bat.
|
nuke
nik ere halako sermoiak eginen banitu...! —eta gero, eni beha, erantsi zuen—:
|
|
|
Nola ez da korapilatsua izanen, baldin humoreak lau badira eta haien nahasteko eta konbinatzeko posibilitateak, mementu bakoitzean, infinitu badira, zeren neurriak ere —odoletik zein behazunetik, flematik zein behazun beltzetik— infinitu izan daitezkeen! Aditzerat eman dizut, bertzalde, hor nonbait, François de la Rochefoucaulden aipu hura, humoreei buruzkoa, non agertzen duen ezen borondatea humoreen meneko eta manuko dela, eta halatan jauntzen eta jabetzen direla haiek gure baitaz, ezkutuan eta isil gordean, eta erabakitzen dutela, halaber, bat bederaren umorea, erantsiko
|
nuke
nik —han Frantzian egun erraiten duten bezala—, kausa eta efektua berdindurik eta bat eginik. Baina kontrara ere egia da, zeren borondateak ere bere eremua baitu, eta, ohituraren ohituraz eta usantzaren usantzaz, geure humoreen gorabeherak bideratzen ikas baitezakegu, eta disimulatzen ere bai, ondorez.
|
|
|
Manera onak izaten zituen nirekin, bulego hauetan lan egiten duten bertze batzuek ez bezala —mintzoa apaldu zuen, gainerako ateetatik adituko ote zioten beldur antzean— Nahiz eta, pixka bat... Nola erranen
|
nuke
nik. Serioa edo, hitz gutikoa, baina hori ere ez da kontuan hartzekoa, lanbidea ere horrelakoa baitzuen.
|
|
|
Ezinezkoa, esango
|
nuke
nik.
|
|
|
palomitaz eta txokolatez eta goxokiz eta aldizkari pornografikoz horni zitzaten bitartean, ez zen haiengan errezelo arriskutsurik sortuko, ez zen haien kontzientzia esnatuko. Eta puntu horretantxe etenalditxo bat egin nahi
|
nuke
nire buruari dagozkien kontuekiko, garrantzitsua baiteri  tzot oso ikusleen kontzientzia lozorrotuaren gainean egindako aipamena argitzeari eta luzetxoago azaltzeari. Begira.
|
|
|
Eta hantxe gertatu da. Hantxe aldatu da itzulipurdikatu, esango
|
nuke
nik bidaia honetaz nuen irudipena. Super batean bidailagunekin erosketak egin, egin ditut, baina guztiz gosegabetu naiz haren atariko telefonotik Tomen aparailuarekin etxera deitu, erantzungailuaren hitzak entzundakoan hirua sakatu, eta noren eta, gainera, Karmeloren mezua topatu dudanean...!!!
|
|
|
Ikusi duzuen moduan, Lizardiren poema irauli egiten du Arestik, eta ez nagusiki ruralismoa gaindituz zuhaitza Zorrotzako portura ekartzen duelako; hori, garrantzitsua izanagatik, bigarren mailan ezarriko
|
nuke
nik. Poema bietan metafora zuhaitza da, baina Arestiren begiak ez du naturan pozgarri, gizakiari erreparatzen baitio lehenik, horixe da batetik bestera dagoen koska ikaragarria.
|
|
|
herriko biblioteka, auzo biblioteka, unibertsitate biblioteka, ikerketa berezietarako biblioteka, biblioteka nazionala... Hortik bideratuko
|
nuke
nik bibliotekaren zereginetarako lehen gerturaketa.
|
|
|
Fundaziohitza aipatzea ere, ustekabean ez. Hortik, agian, ikusiko
|
nuke
nik aukeraren haria. Horrek, orobat, baldintzatuko luke galderaren bigarren zatia, hau da, no lakotasuna.
|
|
2001
|
|
|
Eboluzioa batez ere hitzetan egon dela esango
|
nuke
nik. Gehiago zentratu gara horretan.
|
|
|
Hasteko, aitortu
|
nuke
ni neu gehien hunkitu nauen poema" Bakardadeko gogoeta" dela. Hain zuzen ere horixe baita bakardadea, bestearen erreferentziarik ez izatea, frogatua baitago izateko, norbera izateko, bestea behar duela erreferentzi puntu.
|
|
|
Aldrebes?
|
nuke
niretzat Agustin bezalako bat!
|
|
|
(Pentsakor) Gauza bera egingo
|
nuke
nik ere zure adina banu... Edo (intentzioz) lanetik bota banindute...
|
|
|
Zita bat! (Txantxan) Nahi
|
nuke
niretzat horrelako arazoa... (Adarra joz) Eta nor izan da ausarta?
|
|
|
Irekitzerakoan musika jotzen duen kutxa hartuko
|
nuke
nik. (IMANOLi.) Zer iruditzen zaizu, Imanol?
|
|
|
57 bueno/ hezkuntza bat// horretaz esango
|
nuke
nik/ hezkuntza beti
|
|
|
Sobera elkar ezagutzen genuen, sakonki. Ezinago hobeto esango
|
nuke
nik.
|
|
|
Eta axalekoak izanik ere, ez dira gurean bakarrik aurkitzen tankera horretakoak. Egingo
|
nuke
nik behintzat ugaritasunari tink lotua dagoela aspergarritasuna, hiztegietan (oraindik) ager  tzen ez den hitz batez balia banaiteke. Erdal literaturetan, beraz, aurki dezakegu horrelakorik eta, orain aditzera eman dudan legea zuzena baldin bada, euskal literaturan baino maizago.
|
|
|
Gure artean bakarrik, eta zenbaiten jokabide zentzugabea dela medio, sortu da bitasuna, batasunaren truk. Horrelakorik nola gerta daitekeen ez
|
nuke
nik azaldu behar, are gutxiago galdera gure dialektikoen ahotik datorrenean, horixe baita, inon aurki badaiteke, dialektika jokoaren adibiderik garbienetakoa. Kondairaren aldetik, ahaztu egiten da hemen, gainera, oharkabez ala ohartuki, zertzelada huts bat:
|
|
|
Batzuengandik besteenganako bideak eta zubiak zabaltzen saiatu behar genuke. " Ori desio
|
nuke
nik", behintzat.
|
|
|
eta Mendibururen lanez, zahar eta berriez1, esatekoak esanak daudelakoan, goraxeagotik hartuko
|
nuke
nik gaia hemen mintzatu behar dudanez gero pixkaren bat bederen. Eta Mendiburu baino gorago, eta beste orduko eta geroko beste hainbeste baino gorago orobat, Aita Manuel Larramendi daukagu, euskal gaietan.
|
|
|
Larramendik ongi ikasia zuen, iparraldetik hegoaldera zetozen Akademien garaian bizi zelarik, euskarak ere, hizkuntza landuen sailean sar  tzeko, neurri, lege eta erregela jakinak behar zituela, idazle eta hizlarien artean (predikarien artean, gurean) onarturik zabalduko zirenak. Honelaxe neurtuko
|
nuke
nik Aita Manuelen ekarria lanbide honetan:
|
|
|
Onerako ala gaitzerako izan den, ez
|
nuke
nik esango. Aldi joanen nolabaiteko berpizte horrek neurri meharragoak ditu, beharbada, natur zientzien eremua mugatzen dutenak baino eta, harrigarriro hazi bazaigu ere, hurbil du agian, natur zientziak baino hurbilago noski, goi aldetik eta noraezean hertsatzen duen asintota moduko lerroa.
|
|
|
Irakatsi hauen muina honelaxe bilduko
|
nuke
nik. Jorratu dituen sailetan, beste edozein jakintzatan bezalatsu, teoriek, metodoek, azterbideek edonon eta edonorako balio dute gehienbat edo, orobat dena, ez dute inon eta inorako balio:
|
|
|
Alde eta alderdi ugari ditu Tovar-en bizitzak, ez guttiago bere lanak. Bestetangoak areago izan dira, esango
|
nuke
nik, gure artekoak baino. Halaz guztiz, ordea, urriago direlako batetik eta geurekikotzat dauzkagulako bestetik, ez lukete isilpean gelditu behar.
|
|
|
Wish ful thinkings ote? b) Barne muinari dagokionez, nahiko
|
nuke
nik euskalgintza malguagoa eta erosoagoa, azken urteotan erakutsi duen itxiera horretatik aldendua. Badirudi, oro har, euskalgintza interes jakineko talde batzuen zeregina dela eta horren inguruko gorabeherak oinarrizkoenak.
|
|
|
" Hau ikusita, bistan da Jaungoikoa". Pozik esango
|
nuke
nire aita mistikoa zela. Baina benetako kristau ona zen, besterik ez.
|
|
|
Gela berez guztiz arrunta zen. Arruntegia esango
|
nuke
nik. Edozein errepide ostatuko gela irudiztatu eta halakoxea zen nire aurrean zegoena.
|
|
2002
|
|
|
Horixe jakin nahi
|
nuke
nik! Neu harrituta gelditzen naiz askotan.
|
|
|
Egoera aldatzen bada ezker abertzalea berriro elkartuko den? Hori nahi
|
nuke
nik, baina gaur egun ez da posible. Ahalegina egin behar da ezberdintasunek sortzen duten gogortasuna eta sektakeria baztertzeko.
|
|
|
Hiritar zentzu nabarmena duen poesia zuzena eta hizkera arruntakoa da nirea, noizbehinka ustegabeko zorroztasuna edo ironia erabiltzen baditut ere. Irakurlea hunkitzea nahi
|
nuke
nire poemekin. Are gehiago, harri eta zur uztea lortzen badut, hobe.
|
|
|
" Argatik, bada, bide artan eserleku bakarra izatea baiño lenago eskatuko
|
nuke
nik lege ok jartzea:
|
|
|
Lete ziurraren edalontzitik edango bazenu ere, ez
|
nuke
nik
|
|
|
Azkenean, ordea, etxe berrian giro ona ikusi eta konfiantza hartu zuenean, adausi egiten hasi zen. Orain gehiegi egiten duela esango
|
nuke
nik.
|
|
|
Hauxe esango
|
nuke
nik: tartean diru handia bada, ijitoak baino aberatsago diren batzuek sartuko dute muturra.
|
|
|
Emakumeek maitasun eta sentimendu kontuetan guk gizasemeok baino gehiago dakite eta hobeak dira. Zakurrak hori nabaritzen duela esango
|
nuke
nik.
|
|
|
Baina gaur goizean kaleratu dugun aleak, argazkilariaren abileziari esker, osatu egin du informazioa. Eduki etikoz bete, esango
|
nuke
nik.
|
|
|
Esango nuke kezka hori aski hedatua dagoela idazle eta euskaltzaleen artean, nahiz arras gutxitan ageri den hain modu garbian. Hitz pare bat gaineratu nahi
|
nuke
nik ere kontu honetaz, Zuazoren eta Rubioren liburuak hartuz elepide, biek adierazi baitituzte beren ideiak liburuen bidez. Baina esan dezadan zerbait orokorragoa lehenik.
|
|
|
Arazoa bestelakoa da. ...rmazio eta iritzi bila hurbildu den irakurlea goseak utzirik; noizean behin, bestalde, iruzkindutako liburuarekin zerikusi handirik ez duten gogoetak plazaratzeko erabiltzen du batek edo bestek komunikabideak eskainitako tartea; ez da falta, Xabier Izagak salatzen zuen bezala, aurreiritzi politiko ideologikoetan oinarritutako kritika ukatzailerik (oso joera ezberdinetako aurreiritzietan, erantsiko
|
nuke
nik, hau da, ez bakarrik ezker abertzaleko idazleen aurkakoak). Eta, gehienetan, deskribapen gehiegi eta hausnarketa gutxi dago:
|
|
|
Bilatutakoa aurkitu al nuen? Baietz esango
|
nuke
nik. Azken finean, oroitzapenen bila, nire buruko ganbaran gordetako irudi eta bizipen haien bila joana nintzen, eta horietako asko berritzeko aukera izateaz gain, ganbara oroitzapen berri askorekin ederto zamaturik ekarri nuen bueltan, batzuk beren beregi bilatutakoak, beste batzuk nahi gabe errepidearen bazter batean idorotakoak.
|
|
2003
|
|
|
Berez minoritarioa den genero bat kaleratzeak arrisku handiak dituela dio eta dirua galtzen omen du argitalpen horietako askorekin. "
|
nuke
nik euskarara ere kanpoko produkzioak moldatzea, baina hori ia diru gehiegitxo galtzea litzateke", dio Taranconek.
|
|
|
Irribarre bat duzu ahoan eta zure alderdi poetikoak zapaltzen duzuna askatasunaren bidea dela esango luke. Bene benetan, poeta baino gehiago, huts egindako bertsolaria zarela esango
|
nuke
nik, bertsolari moralista frustratu bat. Baina zure hitzetan, moralistak besteek hazkurea duten lekuan hazka egiten duten pertsonaiatxoak besterik ez dira, besteentzat aholku asko eman arren, beraiek ei dute aholku premiarik handiena.
|
|
|
Bejondeiela! Nahi
|
nuke
nik beraien azala eta ez nire mamia. Sabela zulatzen didan mami lehorra, bihotzean pilatzen den koipea, astuna, likitsa, eta memorian sortzen den esponja, iragana inoiz desagertuko ez dela esaten didana.
|
|
|
–Arrazoia zenuen. Nahiago
|
nuke
nire ama benetan hilda balego!
|
|
|
1. Helduen euskalduntze eta alfabetatze eremuan ez da giro. Izan ere, dela HABEren nola baita euskaltegi sareen agerraldiek, bakoitzak bere ñabardurekin, helduen euskalduntze alfabetatze sektoreak bizi duen krisi sakona, oinarrioinarrizkoa esango
|
nuke
nik, laga dute agerian. Hala ere, sektoreko batzuek hala nabarmendu arren, sektorearen arazo nagusia ez da diru laguntzen moduluan izandako bilakaera soil soilik, ez eta profesionalek irakaskuntza pribatuko hitzarmenarekin alderatuta ematen dituzten eskola ordu gehigarriak nola baita lansarian diren aldeak.
|
|
|
2. Euskalgintzatik ematen den erantzuna bi maila hauetan kokatuko
|
nuke
nik:
|
|
|
Euskararen normalizazioaren eta Euskal Herria proiektu politikoaren aurka daudenek ederki barneratu dute beren diskurtsoetan Euskal Herri euskaldun elebakarraren mezua, eta mezu faltsuen bidez lortu dute, momentuz nahi bada, kostu politikorik ez izatea. Areago, alderantziz izan dela erranen
|
nuke
nik, egoera honi etekin politikoa ateratzen diotela.
|
|
|
gizakiak esklabo izateari utziko diola eta konformismo zuhurrezko jarduera baino zerbait gehiago den duintasuna irabaziko duela, soilik funtsezko uste sendoetatik, ustez gizatiar bihurtzen duten uste sendo horietatik ere, haratago urrats bat egiteko gai izatera iristen denean. " Arrazoimena eta anti arrazoimena, zentzua eta zentzugabekeria, determinazioa eta zoria, kontzientzia eta inkontzientzia [eta, gehituko
|
nuke
nik, humanismoa eta antihumanismoa] orotasunaren beharrezko zati bezala batzen direla —horixe zen Dadaren mezu nagusia", idazten du Hans Richterrek. Anarkista epistemologikoa ados egon liteke, baina, egiaz, ez litzaioke gustatuko hain modu idorrean adieraztea.
|
|
|
Baina ikerkuntzak, gainera, ezarritako lanabes eta usteen inguruko konpromiso sakonarekiko duen menpekotasunak, itxuraz aurkakoak, oso arreta txikia jasotzen du. Handiagoa eman dakion aldarrikatu nahi
|
nuke
nik. Hala egiten ez den bitartean, zientzi hezkuntzaren eta garapenaren ezaugarririk deigarrienetako batzuk ulertzea oso zaila izango da.
|
|
|
Beti gaizki, jakina. Eurak agintzen hasten direnean, Jainkoak ez dezala nahi, ikusi nahi
|
nuke
nik Stalin ala Pushkin, zein duten jabe.
|
|
|
–Ibili izan naizen jendeekin ibili izateko ez nahikoa, esango
|
nuke
nik. Baina, tira, ekin zeureari.
|
|
2004
|
|
|
Hori ere bada. Gure hiztegia aberatsa baino gehiago inpresionista dela esango
|
nuke
nik, inpresionatzeko erabiltzen duguna. Ez da hitz horiek duten erran nahia literarioki, baizik eta kanpotik begiratuta eman nahi den itxura.
|
|
|
Hau da, entzuten zaituzte baina Herri Irrati batetik esana da. Orduan, txikia izateak errazten dizu jarduna, beste hedabide batean, adibidez, EITBn mantenduko al
|
nuke
nire independentzia?
|
|
|
Etengabe hausten da" Ez hil inor" agindua, bekatuan erori gabe. Are gehiago erranen
|
nuke
nik: ustezko kontsensu zabaleneko" Ez hil inor" horrexek bultzatzen gaituela zenbaitetan inor hiltzera, horra.
|
|
|
Gai horiei dagokienez, Erromako Klubarentzat Elisabeth Mann Borghese-k idatzi duen Ozeanoen etorkizuna txostena irakurtzea aholkatuko
|
nuke
nik.
|
|
|
Berariazko lanabesak nagusiak baino garrantzitsuagoak direla esango
|
nuke
nik, baina seguruenik mundu guztia ez dator bat nirekin.
|
|
|
Bizi egoera bezainbeste ikastegi dagoela esango
|
nuke
nik; areago, halakotzat jasotzen ez ditugunak ere eskola gisa funtzionatzen dute.
|
|
|
Hiru esalditan laburtuko
|
nuke
nik.
|
|
|
Gure izatearen eta izaeraren funtsa den uzta hau, berriz, hizkuntzaren euskarriz ekoiztua izan da, eta hizkuntza euskarriaren esku hartze hau ez da izan kanpotik ezarri zaion tresna mekaniko soila, barru barrutik dimentsio kognitiboaren eta afektiboaren osaeran eratze jardunean parte hartu duen ezaugarria bazik. Euskararen ezaugarri izaera hortxe dagoela aitortuko
|
nuke
nik, nahiz eta oinarrizko planteamendu hau xehe xehe aztertu beharra egon diglosiaren minbiziak jotako hizkuntzen artean. Hori dela eta, oraindik geure zentzumenak kemen guztiak ahituak ez baditu behintzat, ez dezagun ahantzi minbizi horrek erasandako mintzaira dela gurea.
|
|
|
Euskaldun izatea, jakina, ez da inoizko euskal esentzien bila ibiltzea, edo halako leinu garbitasunaren aztarnak gaurkotzea, edo halako izaera aldagaitz eta hilezkor bati bizirik eutsi nahi izatea. Hori, erantsiko
|
nuke
nik, ez zegoela esan beharrik ere, gure arteko kontzientzia kontuak eta joera ideologikoen gaitasun indarrak zertan diren ez bageneki.
|
|
|
Izan ere, euskararen gaineko politika ildo nagusien inguruan elkar hartuta ote gabiltza bada euskaltzale guzti guztiok? Ezetz esango
|
nuke
nik; besterik esatea, gezurretan aritzea izango litzatekeelako. Ez da, ez, horren erraza, ezta gutxiagorik ere, euskara arma gisa hartzen delakoa euskararen aldeko politika bideetarik argi eta garbi bereiztea.
|
|
|
Euskalgintzaren izari politikoa aitorturik, eta aitortzeaz batera berretsirik, euskararen eta euskal abertzaletasunaren arteko joan etorrietan, ahal den neurrian, kidetasun makurrak ekiditeko iradokizuna isuri digu. Ahal den neurrian, gauzak horrela egitea, zentzuzkoa ez ezik, ezinbestekoa ere badela esango
|
nuke
nik. Kontua, nolanahi ere, honako hau izan daiteke ataka bihurri honetan:
|
|
|
Euskara herritar guzti guztion ondare baldin bada, zer nabil ni hemen bazterrak nahasten ika mika hauek hizpidetzat hartuta? Gezur hori egia balitz, alfer alferrik jardungo
|
nuke
nik hemen euskalgintzaren barrunbean dauden kontraesanak arrotzen. Zertarako?
|
|
|
Ez dakit bada! Ezetz esango
|
nuke
nik, eta ezetz esateko, Andoni Sagarnaren iturrietara joko nuke. Beti izan ote gara izan ere gutxi eta gutxituak geure herrian bertan?:
|
|
|
Bada, noski, erdal esaerak zuzen asko dioen legez, hiltzen duen maitasunik, eta beldur naiz ni Pagazaurtunduarena ere ez ote den horietakoa. Baietz esango
|
nuke
nik, huts egiteko beldur handirik gabe.
|
|
|
Euskararen aldeko pausoak nola eman diren ikusi ondoren, erreserbaren kontu hori ez
|
nuke
nik isilpean utzi nahi. Bete betean asmatu zuelakoan bainago aipuan isuri zuen iritzi horrekin:
|
|
|
Kulturalismoaren arriskuak alde batera utzita, gauza jakingarriak idatzi zizkigun Santamariak. Kulturakeriaren auziaz den bezainbatean, betiko oharra egingo
|
nuke
nik hemen ere: politika edo boterea ez dela bere hartan, zerbait lortzeko erabil dezakegun tresna hutsa, zerbait gehiago dela.
|
|
|
Ustez, familia bezalako esparru pribatuak berariazko autonomiaren jabe dira nor bere etxean nahi duen hizkuntzan mintza dadin. Hori ulertuko
|
nuke
nik Mendigurenen goiko iritzi horretan. Haatik, hizkuntzaren erabilera ezin da gizarte organo bakartu baten irudira planteatu; besteak beste, ustezko beregaintasun hori ez dagoelako gizarte komunikazioaren sare orokor eta nagusitik at. Gorputzaren organo guztiak odolaren zain sareetan txertatuak dauden bezalatsu, familia bezalako esparru pribatuak ere hizkuntzazko komunikazio sareetan estekatuak baitaude gizartearen bizitzan.
|
|
|
Lurraldea ez baita, nik dakidala behinik behin, osagai fisiko eta material hutsa. Lurraldea, hizkuntza gisa, nazio kohesioaren baitako lokailu ordezkaezina dela esango
|
nuke
nik: nolabait esan, sentimendu eta atxikimendu bizi bizien elikagai joria.
|
|
|
Euskaldunaren elebidun izaera diglosikoa inon islatzen ote da prentsaren gai zehatz honetan bezain garbi? Ezetz esango
|
nuke
nik. Bi hizkuntza taldeen artean dagoen elebitasun diglosikoaren leizea hemen ageri zaigu bere gordintasun guztian:
|
|
|
Zer da zehazki euskaldun etnikoaren zantzurik behinena? Oroz gain, elementu hau nabarmenduko
|
nuke
nik: munduko herrien egitura nagusia. Nazio estatuen eredua?
|
|
|
zeren eta, oraingo egoeraren zantzuren bat atxikia daukan bitartean, hiztunak auzipean eta kolokan jarriko baitu euskararen zilegitasun itzala. Guztiarekin ere, hizkuntza hegemoniaren ideia ez
|
nuke
nik euskal elebakartasunarekin kidetuko. Hegemoniak ez dio ukorik egiten elebitasunari, edo eleaniztasunari; eta, hala eta guztiz ere, horrek ez du aditzera eman nahi euskararen normalkuntza elebitasunaren pareko denik.
|
|
|
Menturaz, politikari gain hartu nahi dion poetika bat ote dago lainopean gordeta? Hala izatekotan, ohar txiki bat egin nahi
|
nuke
nire aldetik. Hizkuntza ekologiaren dialektikak bere altzoan daukan maila materiala azpimarratu nahi nuke lehen lehenik.
|
|
|
Den dena, burutik burura, esana ote dago, eta esana ez ezik, behar bezala jorratua eta ondua? Ez
|
nuke
nik hori esango. Lehenik eta behin, esango nuke, gauzak ez direla horren sinpleak:
|
|
|
Ezagutza %40koa izan eta erabilera %12koa dela? Hori ez da txarra?. 600 Nolanahi ere, eta azterketa matematikoen zehaztasuna kolokan jarri gabe, kontraesan bat behintzat nabarmenduko
|
nuke
nik hipotesi hori zalantzan edo jartzeko: hots, ahozko euskararen erabileran leialtasuna horren gartsua baldin badu euskaldunak, euskaldun hori bera zergatik da horren zabarra eta axolagabea idatzizko komunikazioaren alorrean?
|
|
|
Pentsaera horren ordez, dena dela, sakonagoa eta egiazkoagoa den beste ulerpide hau onetsiko
|
nuke
nik: ikasi, erabiltzeko moduan ikasi, ez da ikasten ikaste hutsarekin; ikasi, erabiltzeko moduan ikasi, soil soilik erabiliaz ikasten dugulako.
|
|
|
Ezinezkoa esango
|
nuke
nik.
|
|
|
Katutxoa hortik ateratzea nahi
|
nuke
nik.
|
|
|
Hauxe esango
|
nuke
nik.
|
|
|
Ondo baino hobeto. Oso lagun onak direla esango
|
nuke
nik.
|
|
|
Zu zutik egotea nahi duela esango
|
nuke
nik, aitatxo.
|
|
|
Izan ere eskolako irakaslerik eraginkorrenetako bat dela esango
|
nuke
nik. Ikasle guztiek ikaragarri maite dute, baita gainerako irakasleek ere.
|
|
|
Biribilago zaudela esango
|
nuke
nik.
|
|
|
Zatar zatarra esango
|
nuke
nik.
|
|
|
Lehengotik hona handitu ere egin zaretela esango
|
nuke
nik.
|
|
|
Ahobero samarra esango
|
nuke
nik.
|
|
|
Ipurterrea dela diote, baina bihotz onekoa dela esango
|
nuke
nik.
|
|
|
Hala esango
|
nuke
nik.
|
|
|
Ba, neska jasanezin baten egunerokoa dela esango
|
nuke
nik.
|
|
|
Parkerantz joan dela esango
|
nuke
nik.
|
|
|
Pezeta bat ez da beti pezeta bat, legezko balioa eduki ala ez? Pezeta kontzeptua haren erabilgarritasunetik harago doala esango
|
nuke
nik. Ez digute etengabean zaharrak direla gogorarazi behar (ez dira horren zaharrak, bestalde) zer diren ulertzeko.
|
|
|
Nahiago
|
nuke
nik Euskaltzaindiak onhart ba leza nere eskabide hau bere hortan. Baiña libro da ez onhartzeko:
|