|
2000
|
|
|
Sekula sekulorum bizitzen omen den zuretarako zuhaitzak hil egiten dira, akabatzen utziko bagenitu ez baikenuke probetxu handirik. Hiltze horrek aztoratuta
|
nauka
. Euskaldun, benetako euskaldun izateak ia haritz zura ez beste erabiltzera behartzen duela dirudi.
|
|
|
" Ai, Maddalen, zergatik ez ditugu kontu horiek ahanzten... eta zergatik ez didazu kopla eder bat kantatzen?" Eta Maddalenek osabari buruko adatsa ferekatzen ziola, nola ama batek bere semeari, kantatu zuen: " Neguaren erdian/ nago ni lilitan/ jaun Joanesek
|
nauka
/ bihotza eztitan". Eta hurbildu zituen osabak bere ezpainak Maddalenen ezpainetarat, eta...
|
|
|
Hizlari asperrezina da; harrituta
|
nauka
bere memoriak: honenbeste leku izen, horrenbeste mapa, hainbeste xehetasun.
|
|
2001
|
|
|
Hitzen atzekaldean gure burua gordetzen eta zuritzen ikasi dugun garai honetan xarri xarri entzuten den esaldi honek
|
nauka
harriturik: " Enpresari komeni zaionak irabaziko du partidua".
|
|
|
–Aspertuta
|
nauka
zuen nebak –esan zuen medikuak.
|
|
2002
|
|
|
Esakuntza geyenak oker barik geyenak zuzen begoz. Poztuten naz onelan izatiaz, eta euzkeraltzale orrek parkesle
|
nauka
.
|
|
|
Zenbait haritatik egin behar izan diat tira hori horrela zela emateko –irribarre laburra egin zion Imanoli. Ia adeitsua– Tumoreak nahiko janda
|
nauka
barrutik, eta nire bizitzan egindako zenbait lantxo txukundu beharraz konturatu ninduan. Lehenbailehen egin behar nian, zer gerta ere.
|
|
|
Horixe da gertatzen ari zaidana: beldurra diot mutilari, horregatik segitzen dut hemen, beldurrak
|
nauka
geldi eta mutu.
|
|
|
Halandaze, iritsita ei gaude euskarazko unibertsitate bat sortzeko masa kritikoraino, eta horrek nola halako euforiaekarri du plazara, neuk behintzat ederretsi ezin dudana. Izatez, momentu honetan ikasleen aldetik dator nire kezka nagusia, eta, areago, egoera nahiko ezkorrean
|
nauka
. Arrazoiak era bitakoak dira.
|
|
2003
|
|
|
" Illobak
|
nauka
arrotza;
|
|
|
Eroslea, gure Epailea, gure Adiskidea, Bidelaguna, Jaunaren Hitza: " Kristok atxilotuta
|
nauka
, preso eginda". (S.
|
|
|
2. Aspalditik harritua
|
nauka
euskaltzale mugimenduaren zati batek euskara ezabatu nahi dutenekin dituen osagarritasun harreman bitxiak. Gure ghettizazioa Sanzen eta enparauen xedea da, baina ghettizazio horrek berak abaro erosoa du gutariko zenbaiten gogoan.
|
|
|
Altzuzako fundazioarekin hainbeste gorabehera izan ondoren (digresioa: erabat harrituta
|
nauka
Saenz deOiza ren alabaren jarrerak Oteiza Fundazioaren patronatuan, Oteizak berak eta Saenz de Oiza arkitektoak berakelka rrenganako zuten miresmena kontuan hartuz), fundazio horrek berak jarri nahi dizkio orain oztopoak New Yorken bere obra erakusteko, eta oztopo horiek buruhauste bihurtzen ari zaizkio Carlos Catalan Oteizaren ordezkariari, Estatu Batuetan korapilo legalak ez baitzaizkie batere ... Hitz batean esateko, Fundazioak dio New Yorkera eraman nahi diren lanak bereak direla, eta Oteizak berak dio ezetz, berebe reak dituela, eta nahi duena egin dezakeela obra horiekin.
|
|
2004
|
|
|
Esaterako, Reina Sofia museoari argazki batzuk utzi berri dizkiot. Zuzendaria sekulako pajaroa da, eta begitan hartuta
|
nauka
. Horregatik ez da orain arte nire argazkirik egon han.
|
|
|
Eta irizkide
|
nauka
ondoren azaldu duen beste ideia honekin: " La unidad no es posible ni positiva pero la union entre distintos para obtener unos objetivos es absolutamente necesaria".
|
|
|
Eta normala da nire kezka hori, Irati. Zuk diozun bezala, zure itxura sexi horrek txoraturik
|
nauka
, eta zure ezpainek eta zure gorputz guztiari darion erotismo ikaragarriak zeharo mozkortuta.
|
|
|
–Aita, ezkontzea pentsatu dugu. Txora txora eginda
|
nauka
. Nire bizitzako emakumea dela uste dut, aita.
|
|
|
Eta aurreraxeago berriro entzun nuen Platini, eta nik neure buruari: " Alu honek aspertuta
|
nauka
ni!", eta, aulkitik altxatuta, biharamunean entrenamendua nuela esan nien eta atseden hartu behar nuela: aitzakia harekin erretiratu nintzen, Montseren amak jai berezietan egokitzen zigùn logelara...
|
|
|
Esti eta haren artean gertatzen ari zenarekin," ustez gertatzen ari zenarekin" pentsatu zuen Harakinek, batere konforme ez zegoela aditzera eman nahi zion amak azken egunetako zakarkeriarekin. Ez hori bakarrik, neroni
|
nauka
errudunetarako. Harakinek zeharka begiratu zuen amaren aldera.
|
|
2005
|
|
|
Alde batetik, noski, amaitzen direnean ere izugarrizko bakea ematen dutelako. Festetako zaratak
|
nauka
harrituta. Gero eta gehiago herrietako erdigunean bizi den jendeak alde egin behar izaten du etxetik, ezin eraman dezakeelako festetako zarata.
|
|
|
Jondoni Paulo handiak berak aitortzen du ahoan bilorik gabe: " Nahi dutan ongia ez dut egiten, eta nahi ez dutan gaizkia egiten dut(...) Nere baitan den bekatuaren lege horrek preso
|
nauka
." (Erm 7, 19.23). Jondoni Paulo ere bekatoros beraz.
|
|
|
Gatibu
|
nauka
denborak hareazko erlojutik erortzen den hondar ale bakoitzeko, ene bizi zatia darama, eta ni hemen isiltasunaren melodia xumea dudalarik alboan, ene hondar aleak noiz amaitu zain, azken egunsentiaren zain.
|
|
|
– Nahi
|
nauka
jokatu?
|
|
|
Botaniko ero bat. Antza, neu ere horien artekotzat
|
nauka
Leonek, eroen arteko.
|
|
|
Ez omen du ezer ezkutuan uzteko asmorik. Estimuan
|
nauka
, seguru.
|
|
|
Orduan ondotik datorkidala Manterola makiniston aldagelan sartzen utzi gabe, ondotik etorri zitzaidan Manterola bera, eta oraino irria ezpainetan zeukala galdegiten dit ezetz asmatu zer jakin nahi zuen urketariak. Nola jakinen nuen nik, ez naiz inoren argudioak entzuten egoten, ez dut fitsik entzuten, sorgortua
|
nauka
soberaniazko Babcok Wilcox motor horrek, trasatlantiko batean nago makinista, ezetz, ez bainekien, hori bertzerik ez nuen entzun nik," Hik ezagutzen omen duk!". Denok egiten diogu zuka Manterolari, kapitain merkantea da eta gu analfabeto hutsak.
|
|
2006
|
|
|
Gose naiz, behar zaitut, gogoa daukat, grinatsu nago. Baraualdiak amituta
|
nauka
.
|
|
|
Kezkatua
|
nauka
, oso, gerrak. NATO Serbia gainera bonbak jaurtitzen hasi zenetik, lehen baino askoz ere estuago eta desosegu handiagoz lotu natzaie irratietako orduroko albistegiei, Kosovo eta Serbiako berrien aiduruago Lizarra Garazikoen baino.
|
|
|
Pertsonei dagokienez, akaso baldintzatuagoa
|
nauka
kulturak, baina funtsean, berdin lukeela uste dut.
|
|
|
– Erotuta
|
nauka
beltzaran eder honek!
|
|
2007
|
|
|
Horrela irten da gero bera ere. Nazkatuta
|
nauka
. Landerrengatik ez balitz?
|
|
|
Harrituta
|
nauka
gaur Nekanek. Ez da konturatu mezularitzako motoristak nahi gabe bere boligrafoa eraman duela, eta hori, ez dakit nola esan baina, ez da normala.
|
|
2008
|
|
|
Estatuaren erasoa aspaldi ezagutu dugun bortitzena da, eta gizartearen zatiketa eta polarizazioa izugarria. Oso pesimista naiz, xeha xehatuta
|
nauka
egoerak, eta ez daukat alternatibarik.
|
|
|
Anaia zaharrena Los Angelesen bizi da. Arreba, Chicon (Kalifornia), unibertsitateko irakaslea da; berak
|
nauka
sasoian, lagunik onena dut. Anaia gazteagoa Calima n (Washington) bizi da… Lagunak han dira, baina denboraren joanean zerbait ikasten duzu:
|
|
|
–Arrazoi zenuen, kontsul jauna, arrazoi zenuenez, esan zion markes jaunak, bere abenturaren xehetasunen berri ematen ziola lagunari, lehen bisitan eman ere?. Cantaora horrek txoratuta
|
nauka
bederen, munduko opera sopranorik onenak sekula txoratu ez nauen neurrian?
|
|
|
Eta gustatu egiten zaio ni eszenara ateratzea. Kubierta gainean
|
nauka
ia denbora osoan, nire makulu eta guzti; eta zu, berriz, hor uzten zaitu bodega zuloan, inork ikusi ezin zaituen tokian, ezta ikusi nahi ere gainera, hara zer esaten dizudan. Autorerik baldin bada, arraioa!, nire alde egongo da, hara zer esaten dizudan!»
|
|
|
Euskararen erabilera mota hori ez ote zaigu, modu horretan, euskal kutsuz zipriztintzeko soineko bihurtu, benetako euskal hitzaren lantegi baino areago? Susmo horrek hartua
|
nauka
ni aspalditik.
|
|
|
Etxebarriaren simetria eta osagarritasuna izan ote da lege, ala militante politiko gehienen asimetria gailendu da? Azkeneko hau gertatu izanaren susmoak hartuta
|
nauka
ni.
|
|
|
NEKANE. Zoratuta
|
nauka
grabazio honek!
|
|
|
Lukas! Aspertuta
|
nauka
. Ez daki zer den lanera garaiz iristea.
|
|
|
Esango diot. Ez dakit zer duen, baina kezkatuta
|
nauka
, arraro dabil aspaldi honetan.
|
|
|
NEKANE: Kokoteraino
|
nauka
! Egiten dudan guztiari ateratzen dio aitzakiaren bat!
|
|
|
Ez dauka aitzakiarik. Zoratzen
|
nauka
!
|
|
|
NEKANE. Gaixoa! Beste kontu batek be harrituta
|
nauka
. Zergatik urten zinen etxetik Gaizka leihotik erori eta gero?
|
|
|
Uf! ... Txoratuta
|
nauka
.
|
|
|
Barack Obamaren kanpainaren zalapartak aho zabalik
|
nauka
. “Yes we can†horregaz hautsak harrotu be!
|
|
|
Ondorioz, harrobikoentzat ez da lekurik egongo. Kezkatuta
|
nauka
Osasunak. Zu ere bai, ezta?
|
|
|
–Arrazoi zenuen, kontsul jauna, arrazoi zenuenez –esan zion markes jaunak, bere abenturaren xehetasunen berri ematen ziola lagunari, lehen bisitan eman ere– Cantaora horrek txoratuta
|
nauka
bederen, munduko opera sopranorik onenak sekula txoratu ez nauen neurrian...
|
|
|
Ibonek niri egin dit so, lepotik zintzilik
|
nauka
. Askatu egin naiz, jendeak inguruan istilutan segitzen duen bitartean.
|
|
|
Besarkadatik askatu nahi dut, baina Mateok ongi helduta
|
nauka
eta laztanak egiten dizkit bizkarrean goria iruditu zaidan besoaren ukituaz. Heldurik nauka eta nik garrasi egiteko gogoa daukat.
|
|
|
Besarkadatik askatu nahi dut, baina Mateok ongi helduta nauka eta laztanak egiten dizkit bizkarrean goria iruditu zaidan besoaren ukituaz. Heldurik
|
nauka
eta nik garrasi egiteko gogoa daukat. Askatu naizenean, hortxe dago ama atearen zirritutik atera berria bailitzan.
|
|
|
Egite hori egite garbia da, eraikitzerik eta ekoizterik ez duena, espanturik eta imintziorik gabea. Etsiak
|
nauka
ohean josia: ez dut deus hoberik egiten asmatuko; ez dut deus hobeki egiten asmatuko.
|
|
|
Burutazio beltza, edozeinen ahotan: zer egin hoberik ezak eta nonbait kabitu beharrak
|
nauka
" hemen" edo" honetan", eta ez beste ezerk. Burutazio urdina, edozeinen belarrirako:
|
|
|
Egia esatera, Txinak txundituta
|
nauka
, han onena eta txarrena elkarren eskutik baitoaz. Laster, hamar urteren bueltan, astronautak ilargira bidaltzeko moduan izango dira.
|
|
2009
|
|
|
Espezie bezala oso berezi eta anitzak gara, eta nire begiz hori ikusteko pribilejioa izan dut. Pentsa, Djibutin, munduko herrialde beroenean, eta Groenlandian izan naiz, eta bietara gizakia nola egokitu den eta bizimodua aurrera nola ateratzen duen ikusteak aho bete hortz
|
nauka
. Gure eguneroko bizimoduaren leihoak oso estuak dira eta mundu honetako errealitatearen zati oso txiki bat baino ez dugu ikusten.
|
|
|
De la Bella atzelariak adierazi duenez, partidako orduak baino soropilak kezkatzen du. Arduratuta
|
nauka
. Kontuz ibiltzeko esan digu entrenatzaileak.
|
|
|
Beti gauza bera. Etxe berean bi emakumerekin eta komun bakarrarekin potroetaraino
|
nauka
. Nire etxea erosten dudanean gutxienez bi bainugela izango ditu.
|
|
|
Victoriak deitu du. Victoriak zoratuta
|
nauka
. Victoria, Victoria!
|
|
|
–Jauna, eskumotza naiz, baina nire esku hau berorren zerbitzuan jartzeko prest
|
nauka
: biak ere gustura jarriko nituzke, biak banitu, baina armadan nengoela istripu bat izan nuen, eta?
|
|
|
Gaizki pentsatzeko joera handituz doa adinarekin. Horregatik, aitortu nahi ez badut ere, arduratuta
|
nauka
azken egunotan Carmenek. Bere atariari begira egin ditut orduak ia konturatu gabe.
|
|
|
... hau taldeko buruzagi ordea da, eta bere nagusitzat
|
nauka
, bestela ez lidake bere hanka tarteari usain egiten utziko. Aitzitik, berak ipiniko lidake proba, hanka jasotzera behartu eta nire genitalei usain eginez.
|
|
|
ITXASO. Ezetz? Preso
|
nauka
. Eztit uzten festetara joaten.
|
|
|
ITXASO: Begira, oso kontrolatuta
|
nauka
. Baina meriendatzera eta zinera joan garela esaten badiozu?
|
|
|
ALIZIA. Kezkatuta
|
nauka
.
|
|
|
KOLDO. Ez da gelatik irten. Arduratuta
|
nauka
.
|
|
|
Ez dago. Eta egia esan, kezkatuta
|
nauka
.
|
|
|
HAIZEA. Zoratuta
|
nauka
mutil horrek. Beitu, eztekogu ezeben antzik, baina bata bestiandako eginda gaude.
|
|
|
KANDIDO. Bai, bai, ondoan
|
nauka
.
|
|
|
KANDIDO. Ez da hain erraza. Kittok eskulotuta
|
nauka
. Badaki Izarraren urperatzea neuk antolatu nuela eta frogak ditu.
|
|
|
Badakit, baina nik ezin dut ezer egin. Kittok potrotatik helduta
|
nauka
.
|
|
|
Lehen kanpotik ezagutzen nuen, eta banekien ona zela eta ona zetorrela. Baina orain barrutik ezagutu dut, eta erabat harrituta
|
nauka
.
|
|
|
Hala ere, adierazpenean gauza oso interesgarriak esaten dira, batez ere lehenengoa da niretzat garrantzitsuenetako bat; egile eskubideak ezin izango dira inolaz herritarren oinarrizko eskubideen gainetik egon. Horren harira eta behin Durangoko Azoka amaitu dela, bertan liburu elektronikoaren inguruan ikusitakoak nahiko atsekabetuta
|
nauka
. Bertan ikusi dut kultura industriaren kezka nagusia, ez dela jada euskal kultura zabaltzea, baizik eta aurretiaz ustezko pirateoa saihestea.
|
|
|
–Jauna, eskumotza naiz, baina nire esku hau berorren zerbitzuan jartzeko prest
|
nauka
: biak ere gustura jarriko nituzke, biak banitu, baina armadan nengoela istripu bat izan nuen, eta...
|
|
|
–Egia esanda, kezkatuta
|
nauka
.
|
|
|
Heriotzaren hurbiltasunari buruzko azken bihozkadak azken arnasetan
|
nauka
. Begira begira daukat garbiketako mirabea.
|
|
|
Trenez goaz. Amak magalean
|
nauka
. Maria, gurasoek Aiako Miranda baserritik ekarri duten neskame gaztea, gure aurrez aurre dago, amak ezer agindu ahala huraxe egiteko prest.
|
|
2010
|
|
|
Laugarren piramidea deitzen diote. Haren bizitzak liluratuta
|
nauka
. Hilero irratsaio bat egiten zuen, eta herrialde osoa gelditu egiten zen.
|
|
|
Orduan bai, aurrera egiteko orduan badago tropel buruan jarraitzeko grina, baina bereziki neurrigabeko pasioa, ilusioa eta maitasuna daude. Beste batentzat lanean zein nire kontura aritu naizenean izpiritu berbera eduki dut, eta gaur egun ere, hain
|
nauka
nire lanak harrapatuta ahaztu egiten dudala hau enpresa bat ere badela. Oraintsu entzun diot puntako zientzialari bati oso ondo zegoela erabakitzerako orduan motibo eta arrazoiak edukitzea, baina askotan ez zegoela intuizioa bezalakorik.
|
|
|
Baina abestiaren hitzek jarraitzen dute: " Grabitateak burumakur
|
nauka
/ edo agian lotsa da/ hain gazte izateagatik/ eta hain hutsala". Erremateko figura, porrotarena, crescendo batekin marrazten du taldeak:
|
|
|
Toquero (Athletic): Nire kontratu luzapenak ez
|
nauka
nahastuta
|
|
|
Haren harrapakina naiz; erruten nau, zoko guztietatik lotzen zait. Bere granitozko harresietan
|
nauka
, katez lotzen nau bere burdinazko sarrailekin, eta behatzen dit bere begi zelatariekin.
|
|
|
Zinez akigarria! Trilogiako hirugarrena irakurtzeko irrikan
|
nauka
.
|
|
|
Asperturik
|
nauka
.
|
|
|
PAULA. Maite dudan gizonak oparitu dit. Zoratuta
|
nauka
.
|
|
|
Horregatik ari naiz zuri kontatzen! Orain nazkatuta
|
nauka
tipoak! Gainean daukat beti!
|
|
|
PERU. Nazkatuta
|
nauka
!
|
|
|
JOANA. Egia esan, harrituta
|
nauka
Tximistak. Ez nuen sekula pentsatuko hain erromantikoa zenik.
|
|
|
ITXASO. Nik ere ez! Ikaratuta
|
nauka
.
|
|
|
Zure semea dela jakin duenetik urrundu egin da. Kezkatuta
|
nauka
.
|
|
|
KLAUDIA. Bai, harro
|
nauka
.
|
|
|
Ez aita bezala? baztertuta
|
nauka
.
|
|
|
Kixkalita
|
nauka
dagoeneko, Nôtre Damera eraman nahi banau, prest nago hango Ederra izateko. Ederraren errauts besterik izango banaiz ere...
|
|
|
Emengo bizikerak
|
nauka
|
|
|
zokoraturik
|
nauka
|
|
|
Horrexegatik eskatu nizkion, behin eta berriz, honen argitasunak hango apaiz Toledon heziari. Eta horregatik
|
nauka
oraindik erantzun zain.
|
|
|
Supergizonaren atzean kokatu naiz, oso hurbil
|
nauka
.
|
|
|
Kezkatuago
|
nauka
etxe barruan aurkituko dugunak; hautsa gauza guztien gainetik eta gainean, aspaldiko leherketa nuklear baten arrasto gisa.
|
|
|
Oharpena izan bazen, ez nion, tamalez, kasurik egin. Ordukoan patuari itzuri egitea lortu banuen, orain zorigaitzak estu lotuta
|
nauka
bere besoetan.
|
|
|
– Bai –onartu zuen," txoratuta
|
nauka
!" ezin esanik.
|
|
|
Etxetik irten gabe munduaren gainetik hegan egin dezaket, joango ez naizen hirietako lekuak ikusi goitik, mapak aztertu, argazkiak ikusi; hantxe egonda baino hobeto ezagut ditzaket munduko bazterrak. Sareak harrapatuta
|
nauka
: liburuak irakur ditzaket, lagunekin hitz egin, musika entzun, museoak bisitatu begiz harrapa ezin daitezkeen ñabarduretan laketuz, hau bezalako artikuluak irakurri, argazkiak ikusi, iritzi trukeetan muturra sartu anonimotasunaren babesetik, ezagunen orrietan sartu zertan dabiltzan ikusteko, hizkuntzak ikasi, jolas egin, jolasean ibili jendearekin.
|