|
2000
|
|
|
Negu neguko egun batean ikusi ez dut bada garabi ikaragarri horietako bat palmondo ikusgarri bat ipurditik atera eta haruntzaxeago, itsasoari begira diren etxe horietako batean landatzen! Palmondo horrek jai du,
|
lan
hori orain eginarazi duen gizaki zuzenaren buruaren gisan arolduko da
|
|
|
Guztira, bakarrik Gasteizen, 200 lagunetik gora pasa da bertso eskola batetik (gaur egun 4 bertso eskola daude Gasteizen). Bestalde, begi bistakoak dira
|
lan
horren emaitzak: bertsolaritza erabat arrotza izatetik, honen inguruko giro bat sortzera pasa da; saio ugari egiten da urtean zehar, bertsolariak pixkanaka sortzen dira, bertsozaleak ugarituz doaz, Prudentzio Deunako txapelketa hor dago...
|
|
|
Eta nola ikusten duzue
|
lan
horren emaitza?
|
|
|
Editoreak kalte egiten dizula uste duzun unea iristen baldin bada, soka eten egiten da. Lehen editore lana gutxiago egiten zen eta orain, batzuek behintzat, gehiago betetzen dute
|
lan
hori.
|
|
|
Argitaletxe batzuetan aholkularitza
|
lan
hori oso ondo betetzen dute.
|
|
|
Bertan, gizarte mugimendu europar zabal bat eratzearen aldeko aldarrikapena egiten du, gutxien burokratizaturik dauden eta militanteagoak diren Europako sindikatuek eta bestelako gizarte mugimenduek osatua langileen eta herri xehearen eskubideen alde jokatzeko. Duela gutxi" Le Monde Diplomatique" n argitaratutako
|
lan
hori kritikatua izan daiteke hainbat ikuspegitatik, baina, inolako zalantzarik gabe, gogoetarako oinarri garrantzitsuak eskaintzen ditu, gure artean oraindik egiteko dagoen eztabaida baterako.
|
|
|
...ela politika sozialik baldin eta hartara behartzen ez duen gizarte mugimendurik ez badago" eta, bere ustez," bankuen Europari, moneta bakarraren Europari, Europa polizial eta zigortzaileari oso aurreratua jadanik eta Europa militarrari benetako Europa sozial batez aurre egin nahi diotenen arazo nagusia helburu hori lortzeko behar diren indarrak nola mobilizatu behar diren eta mobilizazio
|
lan
horri ekiteko nori eskatu behar zaion jakitea da".
|
|
|
Gazteen Txapelketak eta jaialdiak ugari ezagutu ditut. Loiolako Irratia bera aitzindari izan zen gainera bertsolaritzaren sustatze eta suspertze
|
lan
horretan. Bertsolariak garai horretan gainera bazuen aukera eta onarpen bat ere halako diskurtso euskaltzale abertzale bateragarri bat egiteko, gainerako alorretan baimenik ez eta hor, bere zailtasunekin egin zitekeena edo egiten zena gutxienez, zigorrak zigor.
|
|
|
Nire ustetan bertsolaritzaren osagarri diren gai jartze eta epaitze lanetarako jendea prestatzearen zeregina da oraindik arautu gabe dagoena. Behar denean nonbaitetik sortu dira, behatzez izendatuak askotan eta izendapen horri ezetz esaten ez dakitenek egin izan dute
|
lan
hori ahal duten ondoen. Bertsolaritzaren egituran eginkizun garrantzitsu izan behar badute hori ere antolatu egin da.
|
|
|
J. Sarrionandiak metaliteratura aukeratu zuen bide bezala. Bere
|
lan
horrek munduari buruzko ikuspegi kezkatua agertzen zuen poeta erakutsi zigun. Borroka armatuari buruzko poemak irakurrita ere, beti nabaritu zitzaion urrunketa nabaria, berehalakotasunetik urrunketa, bihozpena edo ironiaren bidez lortzen zuena.
|
|
|
Arabar sentitzen zen eta berri asko eskaintzen ditu. Merezi du
|
lan
hori ezagutzea.
|
|
|
Horretan azpimarragarria da jakitea, ezenkolektibitate sozialen gainean eraikitzen diren entitate politiko eta administratiboekezartzen dituztela normalean marka lerroaren definizioak; eta, ez entitate politiko etaadministratibo horiek zerbitzatzen omen dituzten herriek berek. Markatze etamugatze
|
lan
horretan, berebiziko rola jokatu dute mapek gizateriaren historian.
|
|
|
Bi lan horiek paraleloan joango lirateke, eta definizio lanaosatuko lukete. Definizio
|
lan
horrek, noizbait, testu jakin bat luke. Noski, horretaz denek ez lukete bide berdina jarraituko, eta alderdi politikoek, abertzaledirenek bederen, testu jakin bat egin lukete, testu artikulatua, lege proposamenen forma edo lege logika izango zuena.
|
|
|
Hori gainditzeko zer egin, Erkidegoko erakundeetatik azter daiteke. EAk, EHk eta EAJ PNVk Erkidego Autonomikoan lan komunaegiten badute,
|
lan
horrek emaitzak ematen baditu, eta jarrera demokratiko batenbidez gauzak egiten baldin badituzte, zergatik ezin dugu pentsatu nafarrek erehorretaz ohartuko direla eta, pixkanaka pixkanaka, hori Nafarroako Legebiltzarreanislatuko dela. Prozesu luzea izango da, baina UPNk gaur egun Nafarroan duen pisupolitikoa izateko, guk ere zerbait gaizki egingo genuen, ezta?
|
|
|
...amiliari buruzko epe luzeko ikerketa programa bat hasi zuen NIMHen 1954an; programa hori Eskizofrenikoen familia harremanen pseudo mutualitatea izenekolanean agertzen da (Wynne eta besteak, 1958); hain zuzen, gaixotasun psikotikozorrotzak dituzten gazteen familietan sarritan aurkitu den harreman mota bat, hainzuzen, gaixotasun horien garapenean oinarrizko zerikusia lukeen harreman motadeskribatzen
|
da
lan horretan.
|
|
|
Beren lanahonela banatzen da: ...aren erantzunaren ezagupena (Master etaJohnson, 1966), ikerkuntzaren ikuspuntutik ekarpen handiena ekarri zuena, b) gizasexualitatearen arazoen deskribapena, bai gizonengan bai emakumeengan agertzendiren arazoen taxonomia zehaztuz; haietatik abiatuz, garai horretan berriztatzaileazen terapia sexualerako metodo bat proposatu zuten (Master eta Johnson, 1970). Soilik ikuspuntu historikoak ematen digu
|
lan
hori kritikoki baloratzeko etahasieran aurkeztu zuten triunfalismoa gainditzeko bidea. Dena dela, gaur egungoterapia sexualaren egoera ulertzeko, kontuan hartu behar dira, ezinbestekoerreferentzia dira-eta.
|
|
|
Hauetakobaten berri eman nahi dugu lan honetan. Eta, hain zuzen, aipatutako Freud enazken
|
lan
hori,. Giza masen psikologia eta Niaren analisia, delakoa, teknika batenzutabe teoriko nagusietakoa bilakatu da.
|
|
|
Ez dagokit niri Euskaltzaindiarekiko aferaz mintzatzea (nahiz eta horren inguruandenok daukagun geure iritzia), ezta bere aportazio politikoaz, linguistikoaz edo literarioaz. Nik baino gaitasun handiagoa dutenek egingo dute
|
lan
hori, lan eskerga, Txillarren produkzio zabala ikusita.
|
|
|
Aparatu hitzaren erabileraren azterketa luze eta kuriosoa gerta liteke hizkuntzalaritzaren esparrutik atera gabe ere... Gure fonologiazko eskoletan bertanikusi izan dugu nola erabiltzen duen Garcia Calvo-k, ahoskerari buruzkolanen hit paradeko goren postuetan behar lukeen
|
lan
horretan (Garcia Calvo, 1989). Hain zuzen ere, hor aparatua fisiko ez dena da:
|
|
|
Karrantzako baserri, eliza eta bordetako biztanle arrunta da hontz zuria; baserri inguruetan ugariak diren saguak, arratoiak, satorrak eta txolarreak ehizatzen ditu gauez, nekazarientzat lan mesedegarria eginez. Saguzarrek ere laguntzen dute
|
lan
horretan, intsektuak janez; saguzar arruntak edo pipistrelo txikiak, Europako saguzar txikienak, eltxoak jaten ditu eta edonon aurkitzen du bere gordelekua. Baratze saguzarrak, berriz, intsektu hegalari handiagoak ehizatzen ditu, eta etxe, eliza eta baseliza zaharren zirrikituetan gordetzen da.
|
|
|
Baina, Dávila k dioskunez,, hasta la ley Moyano de 1857, podemos decir que las escuelas normales no serán concebidas como centros profesionales de formación del magisterio? 227; hots, garai honetara iritsi arte, ez zegoen irakasle ikasketen inguruko planteamendu globalik, eta, Gil de Zarate-k dioen moduan, urte askotan, irakasle eskolak sortu arren,, la autoridad suprema carecía de fuerza? 228 1843ko araudian229 ikus daitekeenez, gobernua oinarrizko errealitateaz jabetu zen: irakasle eskolak sortzea ez zen nahikoa; kontrolatu egin behar ziren,
|
lan
horretaz probintzietako batzordeak arduratuko zirelarik (buru politikoaren begiradaren pean, noski) 230 1845 urterako, oso epe laburrean beraz, estatuko probintzia gehienek beren irakasle eskolak zituzten (salbuespenen artean Bizkaia eta Gipuzkoarenak nabarmenduko genituzke, Arabak eta Nafarroak berenak zituzten bitartean), prozesu horretan buru politikoak, Estatuko ordezkariak alegia, dinamizatz...
|
|
|
Aipatutako katixima politikoei buruzko Capitán en
|
lan
horrez gain, ikus MAYORDOMO, A. (1983): –Bases para el estudio de la formación moral y de la civilidad a través de los textos esco
|
|
|
Komunzuloaren gainean jarrarazirik, kotoi puska bat ur oxigenatuarekin blaitu eta bisaia igurtzi zidan, nire espantuei kasurik egin gabe. Atorra gorriztatua kentzen ere hasi zitzaidan, baina keinu batez adierazi nion
|
lan
hori neronek egin nezakeela. Bakarrik utzi ninduen.
|
|
|
Deseroso sentitzen zen, eta bat batean berealdiko izu batek jan zizkion begiak. Bizarra egiteko makina zuen eskuetan hartuta, tinko, eguneroko
|
lan
horri ekiteko asmoz; baina menderatuko ote zituen bereak ez ziren esku haiek. Ez al zen arriskutsuegia esku ezezagun haiekin bizarra kentzea?
|
|
|
Lan bati, edozein lani, artistiko adjektiboa erantsi ahal izateko emozionatu egin behar duela iruditu zait beti, nolabaiteko emozioa sortu
|
lan
hori apreziatzen duenarengan, lan hori ikusi, entzun, irakurri edo ukitzen duenarengan. Ez guztiengan, noski, nahikoa baita pertsona bakar batek, edo artistak berak bakarrik nabaritzea lanak baduela eraginik berarengan, berria den zerbait sortarazi diola.
|
|
|
Lan bati, edozein lani, artistiko adjektiboa erantsi ahal izateko emozionatu egin behar duela iruditu zait beti, nolabaiteko emozioa sortu lan hori apreziatzen duenarengan,
|
lan
hori ikusi, entzun, irakurri edo ukitzen duenarengan. Ez guztiengan, noski, nahikoa baita pertsona bakar batek, edo artistak berak bakarrik nabaritzea lanak baduela eraginik berarengan, berria den zerbait sortarazi diola.
|
|
|
Izan ere, artea arte gisa onartzeko ez dago zertan errespetatu artelana, eta are gutxiago
|
lan
horren egilea. Baina guk norbaiti artista izena ukatzeak ez du gutxituko lanaren balioa, lanak berezko baliorik baldin badu behintzat, nahiz eta alderantzizkoa gertatzea posible izan:
|
|
|
Durangoko azokara begira, Joan Mari Irigoienen eleberria izango da ziur aski aurtengo izarretako bat. Bi urte t’erdi buru belarri
|
lan
horretan aritu ondoren seiehun orrialdetik gorako eleberria taxutu du Altzako idazleak. Ez da edonolakoa izan bere erronka:
|
|
|
Nik oso beharrezkoa dakusat bibliografia
|
lan
hori. Mila bider nahiago dut" nazional" eta oinarrizkoa den eginkizun hau, ezen ez" nazionalista" omen diren beste asko, aho beteka eta arrabots handiarekin aurkezten diren horiek.
|
|
|
Hemen ere informatikak eskaintzen digu laguntza handia behar beharrezkoa den espezializazioa lortzeko, Jon Bilbaok planteaBiblinleka tzen zuen osotasunari uko egin gabe. Izan ere, sailek atalkako bibliografiak osatzen badituzte,
|
lan
horren fruituak Interneten jar litezke, bisitari elektronikoari nahi dituen arloetan nahi adina kontsulta egiteko aukera emanez.
|
|
|
Hori, noski, gaur egun amets bat besterik ez da, baina historian zehar sarritan gertatu den bezalaxe, gizakiok batzutan ametsak egia bihurtzeko gaitasuna izaten dugu. Halere,
|
lan
horri ekin aurretik, bi baldintza bete lirateke: batetik, beharren azterketaren araberako plangintza zehatza eta sakona, martxan dauden eta sortu nahi genituzkeen liburutegiek zerbitzuaren bikoiztasuna eskaini ez dezaten.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzari dagokio lege gordailuaren bidez biltzen den bibliografia katalogatzea. Aurten
|
lan
hori euskara hutsez egiten hasiko gara. Euskal Bibliografia Interneten bidez eskuragarri izango da eta horrela Euskal Auto' Biblioteka nomia Erkidegoko liburutegiek euskaraz katalogatzeko eredutzat har dezakete.
|
|
|
Hori oso osorik baztertu gabe, bada osterantzekorik ere euskaratze
|
lan
horretan, batez ere, euskaratze hori egungo euskal irakurleari modurik hurbilenean eskaintzeko orduan. Gure kasuan, bestelako horri ekin diogu langintza honetan.
|
|
|
zuhurtzia eta moderazioa. Legelari praktikoak ditugu laurok, urte askotako jarduera neketsuaren ostean Bonapartek
|
lan
horretarako bereziki deituak. Euretariko batzuk Herri Batzarretako ordezkariak eta hautetsiak ziren.
|
|
|
Brumaireren 18ko horren ostean, herriaren ahotsak aginpide eratuko egoera desberdinetan jarri dituen norbanakoek
|
lan
horretarako batzorde bereizia osatu dute. Aspaldiko lan hori lantzean lantzean eten eta berrartua izan da.
|
|
|
Brumaireren 18ko horren ostean, herriaren ahotsak aginpide eratuko egoera desberdinetan jarri dituen norbanakoek lan horretarako batzorde bereizia osatu dute. Aspaldiko
|
lan
hori lantzean lantzean eten eta berrartua izan da. Hortaz, batzorde horren lan onuragarriek gureak zuzendu eta laburtu dituzte.
|
|
2001
|
|
|
Orain dela 2000 urte egina izateko, zein ondo lotutako narrazioa den. Badirudi aurretik eskema bat egin duela
|
lan
hori lotzeko, baina zenbait ikerketen ondorioz egun badakigu istorio zenbaiten bilduma baino ez dela. Hala ere, nobela gisa aztertzen badugu, maisulan baten aurrean gaude.
|
|
|
Lehen maketa grabatzen zenuen, maketa horrekin bira bat egin eta zuzeneko kontzertuetan errodajea lortzen zenuen. Eta behin taldeak errodajea lortuta etortzen zen norbait
|
lan
hori diruz babestera. Eta orain maketa diskoetxera bidaltzen dute eta" egidazu", zain geratzen dira.
|
|
|
Hobetuz duela lau urte jaio zen autonomien eskumenen emaitza gisa. Sindikatu abertzaleak eta gaur egun EAko Sabin Intxaurragaren esku dagoen Lan Administrazioa bera bi erakundeak kontrajartzen eta Forcemek EAEn inolako prestakuntza ikastarorik eman ez zezan saiatu ziren,
|
lan
horretan Hobetuz bakarrik aritzeko asmoz, baina ez dute lortu. Ikastaroak eman nahi dituztenek erabakitzen dute bi fundazio hauetako zeinengana jo nahi duten diru laguntza eskatzeko.
|
|
|
Eta gero badago beste sektore bat, Anttonek aipatu duena bereziki, nire ustez gogoz dagoena. Arazoa da gogoa ez dela nahikoa eta jendea lanean jartzeko eta
|
lan
hori produktiboa izateko, gauza asko aurrera eraman ahal izatea behar dela. Baina gaur egun, langabetuak ez ezik, badago sektore bat lan eginaz pobretzen ari dena, orain dela 50 urte bezala.
|
|
|
Zangoza eta Iruñea artekoa, penintsulako lehen tren elektrikoa izan zen. Lehenbizi egurra garraiatzeko erabiltzen bazen (lehenago
|
lan
hori ibai gaineko almadietan egiten zen) ere, 1955ean desagertu arte bidaiariak ere eraman zituen. Amaierako tunela igarota, Deabruaren zubia ikusiko dugu, arku bakarrekoa eta frantziarrek 1812an urperatua.
|
|
|
Gero eta eskola gehiago dago, eta gero eta gazte zein heldu gehiagok egiten du surfa. Zarautz da eskolak sortu dituen lehen herria, eta
|
lan
horrek bere ordaina eman du, egun ateratzen diren gazte denak Zarauzkoak baitira, salbuespenak salbuespen.
|
|
|
Hilabete baten buruan liburu bateko protagonista bihurtuko zaituzte Edward Rosetek eta bere taldekideek. " Normalean hilabete batean egiten dugu; hilabete idazten, baina lehenago informazioa biltzeko lauzpabost bidaia egin behar izaten dira laguntza behar badu, nahiz eta normalena
|
lan
hori protagonistak egitea den. Grabagailu bat eman eta galderen erantzunak grabatzeko eskatzen dugu, informazio horrekin istorioa osatzen da; egun batean haurtzaroa, gero gaztaroa, bitxikeriak, bidaiak, bere gustuak...", azaldu digu Rosetek.
|
|
|
Festetan zeuden herriak aukeratu, haiei buruzko informazioa eman eta, bide batez, publizitate pixka bat lortzen genuen. Korrespontsalekin egiten nuen
|
lan
hori. Primitibo primitibo.
|
|
|
Hirugarrena, aurrekontuek izaera sozial bat izan behar dute, Gipuzkoan egiten ari diren azpiegituren gauzapenean eta finantziazio moldean akordio batera iritsi behar dugu. Aurrekontu hauek udalekin elkarlanean gauza daitezen proposatzen dugu, edo behintzat, elkar
|
lan
hori den baino zabalagoa izan dadila. Adibidez, hirigintza berritzeko egitasmoetan eta lur-zoruaren erosketan udalekin akordio batera iritsi behar du Diputazioak.
|
|
|
Ikuskera mundutik irudien pilaketa dator, eta irudi pilaketak irakurtzen ikasi du poesia hartzaileak, baina
|
lan
horretan lagundu egin dio idazleak. Gorago ikusi dugu nolako laguntza eman dion" Ainhoa" ren poema irakurtzeko.
|
|
|
Horietako asko atzerritarrak izaten dira (frantziarrak, belgikarrak, holandarrak, ingelesak, brasildarrak etab.) Santiago Bidearen Adiskideen Elkarteetako eta Anaiedietako kideak eta ez dute zalantzarik izaten euren denbora librea
|
lan
horretan emateko; Rabanal del Caminoko Gaucelmo aterpetxea dugu horien ordezkari.
|
|
|
Karitate kristauagatik lan hau egiten duten ordena erlijiosoek ere merezi dute erromesen eta aitormena: Gareseko Erreparazioko Apaizak ordenakoek edo Leongo lekaime Beneditarrek ongi ordezkatzen dituzte
|
lan
horretan diharduten gainerako ordenak (luze joko bailuke guztiak aipatzeak).
|
|
|
Azkenik, soldata baten truke izan arren
|
lan
horri profesionaltasun ukitua ematen diotenak daude, hori ere ez baita txarra izaten.
|
|
|
Zientzia interesatzen bazaigu, finantzatu egin behar da eta
|
lan
hori egingo duten erakunde eta pertsonak zaindu.
|
|
|
(Lehor) Arduratu zaitez lana bilatzeaz. Baduzu nahiko
|
lan
horretan.
|
|
|
Normalizazio
|
lan
horri seriotasunez ekitea, seriotasun hori azalpeneanplanteatu dudan bezala ulertuz (programazio baten barruan, dedikaziofinko eta iraunkorra...).
|
|
|
Hona hemen arrazoibidea: . Ikasleak eskueran dituen aukerei muzinegiten badie,
|
lan
horri ekiteko gogorik ez daukalako da; ez dago beste esplikaziorik?.
|
|
|
Programa zabal honetaz gain jarritako beste helburu bat, ikas unitate batdiseinatzea izan zen. Horretarako, pausoz pauso sekuentzializatu genuen
|
lan
hori: gaia aukeratu, materiala bildu, testuak aukeratu eta sailkatu, maila erabaki, jarduerak edo atazak diseinatu, edukiak aukeratu, helburuak zehaztu... Gure asmoaikas unitatearen diseinuan emandako urratsak programako puntu teorikoekinuztartzea izan zen, hots, praktikatik abiatuta bidea egitea.
|
|
|
Ehunka teknika dago joan etorri horiburutzeko. Beti eskatzen dugu
|
lan
hori, alde batetik, ikasleak ongi ari direlaziurtatzeko, eta bestetik, klasean lantzeko aukera paregabeak sortzen direlako.
|
|
|
Ikaslearen egoera, beharrak eta gabeziak detektatubeharko ditu, aholkularitza saioetan esandakotik. Behin
|
lan
hori eginda, ikasleakbeharrezkoa izango duen informazioa eman dio. Alegia, hauxe izango dabigarren lana:
|
|
|
ikasleak ez duen eta beharrezkoa duen informazioa eskuratzea. Geroago aztertuko dugu nola egin daitekeen
|
lan
hori. Hirugarren lana psikologikokieustea izango da.
|
|
|
Identitate sozialaren teoriak dioen bezala, identitatea continuum batean (talde identitatea identitate pertsonala) koka daiteke (Tajfel, 1978, 1982; Turner eta besteak, 1987). Azurmendi, Romay eta Valenciaren (1996) IETPE
|
lan
horren aurrekari nagusia izango da.
|
|
|
Lehen aipatutako Handbook of Language and Social Psychology (Giles etaRobinson, 1990) izeneko lanean, etnien arteko ukipenetan komunikazioaren egoera zein den azaltzen saiatzen diren hiru atal daude eta, horregatik,
|
lan
horren testuinguruan garrantzitsuak dira; atal horien izenburuak honako hauek dira: –Bilinguality and Multilinguality?
|
|
|
Horregatik, gerorako proposamena izan daiteke euskaltestuinguruan ere beharrezkoak izan daitezkeen azpilaginak bereizi etaaztertzea, helburu ezberdinen arabera behintzat, gutxienez euskararen normalizazioan plangintzek eragina izan dezaten. Jadanik esanda dago hori, aipatutako bi tesietan; ez bakarrik esan, baizik eta azpipopulazioak, azpilaginak, edo populazio tipologiak zeintzuk izan daitezkeen ere, enpirikokilortu eta proposatzen dira (Arratibel, 1999; Garcia, 2000), gerorako ikerketa
|
lan
hori erraztuz.
|
|
|
). Nolanahi ere, erradiadore normal bat instalatzeko behar diren prozeduren antzekoak behar dira, eta, beraz, komeni da
|
lan
hori espezialista batek egitea.
|
|
|
Definizio ofiziala Iaz, otsailean, Osasun eta Kontsumo Ministerioak 202/ 2000 Errege Dekretua egin zuen, elikagaien manipulatzaileei buruzko arauak ezartzen dituena. Autonomia erkidegoek hartu zuten parte
|
lan
horretan, eta elikagaien industriaren alor horretan eragina izan zuten sektoreen iritziak entzun ziren. Elikagaien manipulatzaileen higieneari buruzko arau orokorrak, elikagaien sektoreko enpresen erantzukizunak eta horiek betetzen direla zaintzeko neurriak ezartzea zuen xede.
|
|
|
Eta, beraz, karbohidrato hondarrak disolbatzea, mineral asko bezala, nahiko erraza da, oso hidrofiloa baita. Baina
|
lan
hori askoz zailagoa da koipeentzat uretan disolbatzen ez direnak eta disolbatzaile anioniko edo ez ioniko alkalinoak behar dituztenak eta proteinentzat disolbatzaile alkalinoak. Proteinak desnaturalizatu egiten dira garbitzeko beroa erabiltzen bada, eta horrek birdisoluzio oso konplexua dakar.
|
|
|
Geetak garbi esan zien bortxatua eta prostituzio lana egitera behartua izan zela. Berak inola ere ez zuela
|
lan
horretan jardun nahi. Alferrik izan zen dena.
|
|
|
Indiara joan diren emakumeetarik batzuek berek aukeratu dute
|
lan
hori, dirua egitearren. Gehienak, ordea, behartuak izan dira, animalien modura.
|
|
|
Hogeita hamar urtean aritu zen
|
lan
horretan. Usu giltzapean sartu zuten.
|
|
|
Auzoko emakumeek ixtorio berdintsuak konta litzakete. Beraiek hil dituzte alabak edo senideren batek egin du
|
lan
hori. Txinan, Bangladesh eta Pakistanen patu bera izaten dute neskatxek.
|
|
|
Itzulpen horiek, ordea, biziro zabaldu eta ugaritu dira azken urteotan. Zorretan gaude
|
lan
horretan aritu eta ari direnekin, premiazkoak baitziren itzulpenok eta hizkuntza lantzeko bide egokia.
|
|
|
Ez naiz hemen abiatuko baratze horren luze laburra neurtzen. Lehenago ere aritua naiz
|
lan
horretan, hala beharrik, eta ez neure burua besterik baino neurtzaile hobetzat neukalako. Aski dugu orain hor ere zenbait lore eder aurki daitezkeela jakitearekin.
|
|
|
Labur meharrak direla gure Gipuzkoako lurrak eta nahitaezkoa dela bestetan aritzea defendituko baditugu: Araba Bizkaikoetan saiatu ziren
|
lan
hori egiten, eta are urrutiago. Ederra da Gipuzkoa, nolabait esan, baina ez dugu aski.
|
|
|
Damurik, gutxiagok uler dezaten edo, erdaraz eman du bere iritzi berria. Nondik daki, bada, U. jaunak âhispanica non legunturâ" zenbait euskal  tzainen burubide okerraren aurka" ari dela Altube, erdarazko
|
lan
hori irakurri ez badu. Eta nondik daki burubide hori, Aita Villasanteri dagokionez, okerra denik" erdarazkoen iritzia emateko nor ezpada"?
|
|
|
" bizkaitar idazle leun onek itz lauz be ugari be ugari idatzi euskun, eta itz lauzko osto sakabanatu orreik be jaso ta esku maitekorrez liburu mardul bat eratzea egoki litzakigukela otu yat. Beraz, osasunak laguntzen ba, daust, lar luzatu barik burutu nai neuke
|
lan
ori". Eta ez du hitza jango, oker ez banabil, izan zezakeen kritikorik gogorrenak ere ez baitio langile denik ukatu.
|
|
|
Horretarako, argitara ditzagun argitara gabeak eta ikusmira ditzagun astiroago argitaratuak. Hori nahi luke batik bat liburu honek eta laguntza ederra eskainiko dio, honenbeste Orixezale bikaini eskerrak,
|
lan
horretan hasi nahi duenari.
|
|
|
gazte gaztetandik herriaren ahotik jasotzea aski ez dela, ezagunago eta iraunkorrago bihur banitza, inprimatzea dela bide". Eta inork pentsa ez dezan ez dagokiola gizon ikasiari ezjakinen esaerak biltzea,
|
lan
horri berari lotu diren jakintsuen izenak ematen dizkigu andanan, Aristotelesez beheiti.
|
|
|
Azkeneko aldiz, Alfontso Irigoyenek azaldu ditu: " Bilbo eta euskara", Euskera 22 (1977), 385 eta batez ere 419 eta hurrengoetan datorren" Gaboneco cantia vizcaitar guztientzat, euscaldun emacume batec ateria 1819garren urtian Abandoco elexatian" (beste  bertso pare bat ere jaso dut
|
lan
horretarik). Gehienak lehenago ere aurki daitezke Urkixok RIEVen eman zuen bilduman:
|
|
|
Gai dira gizartearen sektore dinamikoenakerakartzeko. Ez horrenbeste, sektore horiek antolatzeko, adostasun zabal baten bidez. Kultura horien aurrelari ekina batzuen eskuetan izan, eta aurrerakuntza
|
lan
horretan, ezin besteena onartu, osagarri eta lagungarri legez.
|
|
|
P ruden Gartziak erabiltzen dituen argudioak Lur Entziklopedia Tematikoaren Euskal Herria ren Historia
|
lan
horri nik neuk egin nion kritika zabalagoan agertzen ziren batzuen antzekoak dira, hein batean (ikus Uz ta ro 27, 107 orr.). Orrialde beteko artikulua izanik, Pruden Gartziaren arrazoiketa nirea baino erabateko eta zorrotzagoa zen, halakoetan ezin baita ñabardura gehiegi egin, noski; are gutxiago, kontuan hartzen badugu Azkue Bibliotekako buruaren helburua polemikoa zela.
|
|
|
Zer moduzko harrera egiten zien jendeak zure eskariei? Laguntzarik izaten zenuen, ala bakarbakarrik jardun behar izaten zenuen
|
lan
horretan?
|
|
|
Erdaldunek, berriz, aurreiritzi oker hori ez baitzuten, honelatsu esaten zidaten: " Egin ezazu
|
lan
hori; horrek gero eta gehiago balioko du eta".
|
|
|
Baina garaian garaiko kontuak izaten dira. Hala, ni hasi nintzenean, eta bai geroagoko urteetan, gizon bat
|
lan
horretarako jartzea, eta ondoren beste lanik gabe uztea ere, oso aurrerakoia izatea zen, eta nik aukera hori izan dut.
|
|
|
Nik nire barruan ez dut hitzik entzuten; gauzak ikusi egiten ditut. Horregatik, hizketan hasterakoan, nik nire barruan ikusi egin ditudanentzat hitzak bilatu behar ditut, eta
|
lan
horrek denbora eskatzen du; hizketak ez dit horretarako astirik ematen. Horregatik, gaur erantzun beharrak bihar gogoratuko zaizkit.
|
|
|
Basarriren prosa nolakoa zen jakiteko, horixe da liburu bakarra. Argitaratutakoan, Lekuona liburu horretaz baliatu zen bere
|
lan
hori egiteko, Basa rriren bertsolari proiektuaizena erantsiz. Lekuonak ondo egin zuen; baina gero jendeak gehiago irakurri eta aitatu du Lekuonaren lana, Basarriren liburua bera baino.
|
|
|
Europan, batik bat. Bateratu behar da, hala eta guztiz ere,
|
lan
hori, herri mugimendutik sor daitekeena rekin. Eta hori da benetan planteatu behar dena.
|
|
|
Bistan dago egin den erasoa hizkuntza, irakaskuntza, eduki historikoak, aukera politikoak eta abar dena zaku berean sartzen ahalegintzen dela eta" totum revolutum" hori dela giro egokiena dena susmagarri bihurtzeko. Zaila bada ere argitze
|
lan
hori egiten saiatzea beharrezkoa dela uste dut.
|
|
|
oinarri hartuta, euskaraz bizitzeko eskubidea aldarrikatzea eta hori gauzatuko duten neurriak sustatu edo sortzea izan da urteetan euskalgintzak egin duen lana, eta bide berari jarraitu behar dio, unerik latzenetan ere bere lanari eutsiz. Eta
|
lan
hori, dudarik gabe, bi modutan egin behar du: 1) ohiko jarduna gero eta arrakastatsuagoa izan dadin lortuz —irakaskuntza euskalduna sustatuz, eragileka eta norbanakoak euskalduntzera animatuz, euskal produktuen kontsumoa ugalduz... —; 2) gizartearen adostasuna eta babesa erakutsiz indar bilketa adierazten duten ekimenen bidez —Korrika, ikastolen jaiak eta antzekoak indartuz—.°
|
|
|
Gure lana da zeharka transmitituriko doktrina ez idatzi eta elkarrizketa idatzien arteko sintesi bat lortzea. Eta orain
|
lan
hori egiten saiatuko naiz Platonen filosofiaren sintesi labur honekin, landuriko eduki filosofiko bakoitza tradizio bi hauetako zeini dagokion zehaztu gabe.
|
|
|
Lana, emaztea, adiskideak, hiria, hots, bizimodua errotik aldatzea erabaki nuen; oihan honetara etorri nintzen, oihan osoa elektrifikatu eta Mark Knopfflerren kantak etengabe entzunarazteko asmoa duen konpainia batentzat lan egitekotan, elektrika jartzen laguntzeko. Zoritxarrez, kortozirkuitu batek belarria erre zidan; belarria moztu zidaten,
|
lan
hori utzi behar izan nuen eta hemen naukazu, gondolero.
|
|
2002
|
|
|
Datorren zikloari begira erreserbak dantzatzen hasiko dira eta azkarrenek neguaren amaierako izotzaldia baino lehenago lore jendearen lanak eginda nahi izaten dituzte. Hurritza (Corylus avellana) eta haltza (Alnus glutinosa) ditugu oraintxe
|
lan
horretan murgilduta. Biak ondo bereizitako lore ar eta emeak dituzte soinean.
|
|
|
Zentzu horretan, hor dago Baltasar Garzonek argitaratu duen autoa, bere potestate jurisdikzionala era maltzurrez erabiliz, Abokatu Euskaldunen Sindikatua markatzeko erabili duena, baina, hala ere, ez dago zalantzarik, Sindikatuak segituko baitu lanean euskaldunontzako «justizia propioa» lortu arte. Ea
|
lan
hori azkar amaitzen dugun!
|
|
|
Joxerra Garziak iragarri duenez, «orain arte esan diren gauza guztiak kokatu nahi ditugu mapa horretan. Bakoitzak lantzen duen ikergaia zer eremutan kokatzen den ikusi, eta
|
lan
horren pasarte interesgarrienak gehitu. Horrela, gai zehatz bati buruz gehiago jakin nahi duenak jakingo du nora jo».
|
|
|
Liburuko irudiak, berriz, Quentin Blakek eginak dira. Roald Dahlek aipatu
|
lan
horretan egin zuena zera izan zen, ia guztiok ezagutzen ditugun sei ipuin klasiko hartu eta haien «benetako» bertsioa eskaini. Izan ere, idazle galestar honen iritziz, ipuin horiek, kontatu zizkiguten bezala, nahikoa deskafeinatuta daude, eta haien bertsio ona heavyagoa da.
|
|
|
Patxi Goenaga euskaltzainak adierazi digunez, Akademiak laurogeiko hamarkadaren azken aldera hartu zuen proiektua bultzatzeko erabakia: " Euskaltzaindiak hiztegigintzari ekin behar bazion,
|
lan
horretarako ezinbesteko langaia zen corpusa. Orotariko Euskal Hiztegia egiteko ere corpus bat osatu beharra zegoen, euskal literaturako testuez osatua.
|
|
|
Etorkizunerako kalkuluak nekez egin daitezke iragan hurbilena ondo baloratu eta neurtzen ez badugu. Ni ez naiz alderdi bat, eta
|
lan
hori adibidez alderdiek egin behar dute. Eta oso gauza garrantzitsu bat bezala hartu behar dute, aurrera elkarlanean jardun nahi baldin badute.
|
|
|
Alde horretatik ikusita, pribilegiatua naiz. Gertatzen da, askotan zubi
|
lan
hori, ezinezkoa dela, aldeak urruntzean (eta egun, asko ari dira urruntzen) zubiak behera egiten baitu. Hori da egun, nire zalantza nagusia, epe motzera begira, bederen.
|
|
|
Hori dela-eta haren lan osoa argitaratzeko asmoa agertu du. Irailean ekingo diote argitarapen
|
lan
horri, Julio Urkixo Mintegiaren sorreraren 50 urteurrena ospatzeko ekitaldien baitan. Mitxelenaren lanek hamar milatik gora orrialde dituzte eta beraz, lau urteko epea kalkulatu dute bere obra osoa plazaratzeko.
|
|
|
Esate baterako, ETA konbentzi arazteko badagoela armena baino bide egokiagorik gaur egun euskal eskubide demokratikoen alde ekiteko, orain arte egon ez den konpromiso sendo baten bitartez. Konbentzimendu
|
lan
hori ere ibilbide bat da, ez pare bat eguneko eszenifikazio efektozalea, testimoniozalea. Baina, ziur naiz, ETA ez dela indiferentea izango prozesu horrekiko eta bere alde apustu estrategikoa egiteko gai izango dela
|
|
|
Oso gogoko dut marraztea, eta baita dekoratuak egitea ere. Baina ez dut uste
|
lan
hori egitera bueltatuko naizenik, asko maite dudan norbaitek mesede bezala eskatzen ez badit behintzat. Zuzendaritza artistikoa, nahiz eta ez izan gaizki neraman zerbait, errodajeetan sartu ahal izateko egin nuen.
|
|
|
Ez genukeen onartu behar bonba atomikorik egotea, edo Lehen Mundu Gerran arma kimikoak erabiltzea, edo orain arma biologikoetara iristea. Konpromiso sozial «ezkertiarrak» giza
|
lan
hori babestu behar du. Busti egin behar da!
|
|
|
Baina, gauza batek bozten nau oroz gainetik: debatea, eztabaida izan da eta segitzen du
|
lan
horren inguruan. Inoiz ez bezala, botere publikoek onartu dute lan hori zabaldua izan zedin kultura egile guziei eta horrek azpimarratua izatea merezi du.
|
|
|
debatea, eztabaida izan da eta segitzen du lan horren inguruan. Inoiz ez bezala, botere publikoek onartu dute
|
lan
hori zabaldua izan zedin kultura egile guziei eta horrek azpimarratua izatea merezi du. Alabaina, Frantzian, horrelako ikerketak oso sekretuak egoten dira eta ondorioz, erabaki guziak aitzinetik hartuak dira, gizartearekin inolako harremanik ukan gabe.
|