|
2000
|
|
|
esan dit, begiak itxi, eta irriño bat egiten saiatzearekin batera. Dabid dela eta,
|
jakizu
niretzat kolpe handia izan dela bera hemen ikustea. Bere onetik irtenda egon behar du egin duena egiteko.
|
|
|
Sentitzen dut hain desegoki berba egin behar izatea, benetan, ostera ere éxcusez moi, baina hori abtsulutuki argi daukat. Bon, ba hori guztia esan ostean,
|
jakizu
Ruben Rakelen denda inguruan, ibili, bost bat minutuz ibili zela, baina azkenean ez zela sartzera ausartu. Dâailleurs, gaur Niagara Falls etara heldu gara eta ikaragarri toki ederra iruditu zait.
|
|
|
Zure pozerako, horretara eta, beste irtenbiderik ezean, hemendik aurrera Rakeli gehiago itsasten saiatu dut. En plus,
|
jakizu
Adelak Rakeli ezinikusia diola eta sarritan hartaz gaizki esaka aritzen dela, nahiz eta, egia esan, haren mihi gaiztotik inor gutxi dagoen salburik. Parentesi bat eginez, jakizu Luisek esan didala Rubenek abtsulutuki homosexuala izan behar duela:
|
|
|
En plus, jakizu Adelak Rakeli ezinikusia diola eta sarritan hartaz gaizki esaka aritzen dela, nahiz eta, egia esan, haren mihi gaiztotik inor gutxi dagoen salburik. Parentesi bat eginez,
|
jakizu
Luisek esan didala Rubenek abtsulutuki homosexuala izan behar duela: antza, bart Estherrek berarekin hitzordu ezkutu bat finkatu zuen eta, Chicagoko hoteleko erasoagatik desenkusatzearekin batera, beste saiakera bat egin ei zuen, baina alferrik.
|
|
|
Zure edozein lankide ni baino hobea izan zitekeen; esperientzia, behintzat, ez zuen faltako; baina nirekin seguruago zeunden, ezta? Ba
|
jakizu
hanka sartu duzula: hau ez da nire giroa eta ni ez naiz behar honetarako aproposena.
|
|
|
Ni zurekin zorretan nengoen eta, behar hau gogoz kontra egin arren, pozten naiz zor hori noizbait ere kitatzeaz. Edozein modutan,
|
jakizu
desiratzen nagoela behingoz amaitzeko, ze, zelan agertuko naiz ni Rakelengana hemendik aurrera?
|
|
|
Edozein modutan, egun gutxi geratzen zait eta ez dut eman nizun berba jango. Horregatik,
|
jakizu
egia dela, goizean, basoan Rakel eta Ruben atzean utzi ditudala, baina aldi berean jakin behar duzu Tomekin itzuli naizela. Bai, badakit zuri ez zaizula inporta, baina ez nago lasai birigarro horrekin.
|
|
|
Ostera ere hemen nauzu, uda aldian zer kontaturik ez daukaten albistegien antzera. Edozein modutan, nire berba bete, eta
|
jakizu
bart ere Ruben Rakelen dendara sartu dela. Eta goizean, lokartu direlako edo, handixe irten dela taldekide askotxoren aurrean.
|
|
|
Entzuteko prest al zaude? Tira, ba
|
jakizu
Tomek bere bizitza droga kontrabandoan eman duela: droga eskuratu, eta hori garraiatzeko funeraria enpresa batez baliatzen zen, hildakoarekin batera eta estatu batetik bestera.
|
|
|
D, ailleurs, bi gauza argituko dizkizut: lehenik, Rakelen gelakideek ez dute bera net gogoko, buruiritzia egiten zaie, eta bitxitzat dute taldean ibili gura ez izatea, ez baldin bada atzoko lagunarekin geratu delako ze, antza, amesgaiztoetan lagunaren izentzat hartu duten zeurea ahoskatu ei du behin baino gehiagotan; bigarrenik,
|
jakizu
bihar Boston aldera abiatzekoak garela eta, horretara, bihar handik deituko dizut. Desolé, sentitzen dut.
|
|
|
Baina zurekin zuzenean berba egiteko aukerarik ere ez didazu ematen eta nik ahal dudantxoa baino ezin dut egin. Tira ba, ezer baino lehen,
|
jakizu
Bostonera, heldu, heldu garela, baina egundoko frufrua sortu zaigula hotelaren kokapena dela eta ez dela. Rakel, ostera, ez da larregi inplikatu; badakizu, laissez faire, laissez passer.
|
|
|
Gero, imajinatuko duzunez, nire zapatilekin zelan ibili zen ere galdegin, eta, ederto, batere minik izan barik ibili zela erantzun zidan; orduan nik zapatilak oparitu egin nizkion... D, ailleurs, epaiketaren kontua oso modu mingarrian amaitu genuen eta, itxaropengarri bazaizu,
|
jakizu
Rakelek presidentearen errugabetasuna defendatu zuela, ez net sutsuki, baina hori bikotean konpondu beharreko zerbait dela nabarmendu zuen. Osterantzean ez dago berri larregi:
|
|
|
Gaur, ostera, bref bezain zehatza izango naiz. Lehenik,
|
jakizu
atzo Powel lakuan bainatu ginela eta, gero frogatuko zenez, igarri igarrian geratu zela Rakel eta Rubenen arteko zera, harremana, baten baino gehiagoren zurrumurruak eragiteraino. Bigarrenik, gaur goizean Rakel Rubenen dendatik irteten ikusi dut.
|
|
|
Batzuetan, egunero aparailu horrekin jardutearen jarduteaz, pentsatzen hasten naiz maitalearekin norabait joan zarela, eta dagoeneko bost axola zaizula nik kontatzen dizudana. Dâailleurs,
|
jakizu
Luis, turista batekin alde egin zuen birigarroa, itzuli egin dela, pen  tsa dezakezunaren kontrara oilarra baino harroago itzuli ere. Amaitze aldera, Dabid, esan gura dizut Rakel gaur ere ilaran dagoela kanpineko telefono honetatik deitzeko, baina saiatuagatik beti haren aurretik egokitzen naiz eta ezin ba jakin nori deitzen dion.
|
|
|
Baina bigarren egunerokoa irakurri dut, eta baita ohar batzuk hartu ere, eta, bigarrena diotsut, gaur merkatalgune batean gelditu garenean, erosketen artean beste koaderno bat ikusi diodalako, baina honezkero horrek ez dit batere pizten. Edozein modutan, irakurri dudanaren arabera,
|
jakizu
Rakelek Tom birigarro susmagarri horren bidez lortu duela erantzungailuko mezuak entzuteko aparailua, eta susmagarria diot, Rakelek eta gainerakoek Grand Canyoneko jaitsiera egin zutenean, behe behean Tom beste gizon batekin elkartu zelako, eta gizon hark pistola bat eman ziolako eta, attention!, elkar agurtzerakoan, gizon hark Tomi Ray deitu zion, hau da, amesgaiztoetan ahoskatzen zuen izena... Eta, bref, Dabid, esango nuke gure geletan ibili den morroi hori Tomen atzetik dabilela.
|
|
|
egunerokoak esaten duenaren laburpentxo bat egiten saiatuko naiz. Tira ba, bref,
|
jakizu
zuen artekoa definitzeko Rekelek higadura hi  tza aipatzen duela eta, aldiz, Rubenekin gero eta gusturago dagoela.
|
|
|
Larrutan egin ote duten jakin gura baduzu,
|
jakizu
baietz. Antza, Rubenekin pasatu zuen lehen gauean berba besterik ez zuten egin eta zuen arteko guztia kontatu zion, baina gero, zera, sukarraldi bat izan zuten erauntsiak harrapatu gintuen batean eta harrezkero dena hasiera guztiak bezalakoxea izan da, badakizu...
|
|
|
Gauza bat da zuri mesede bat egitea eta beste bat neure buruari harrika egitea, baina itxaron, ez haserretu, ze haserre egoteko arrazoiak nik neuk ditut:
|
jakizu
bart kanpoan egin dudala lo, à la belle étoile oraingoan ere, eta goizean lozakutik irten, nagiak atera, eta, zapatilak jantzi behar nituenean, bustirik topatu ditut; hasieran ihintza izango zela pentsatu dut, baina berehala ohartu naiz txiza zela!!! Futxo eta errefutxo!
|
|
|
Agian bihar zuri kontatzeko xehetasun gehiago izango dut. Amaitze aldera,
|
jakizu
atzo diskoteka moduko batean egon ginela, eta Rakelek Ruben atera zuela dantza egitera, baina kantu bat besterik ez zen izan eta hortik aurrera elkarrengandik nabarmen urrun ibili ziren. Ez dakit Rakelen egunerokoak zer esango duen, Dabid, baina moteltxo ikusten dut, bai bere buruarekin bai apaizgaiarekin.
|
|
|
Ez txarto hartu, baina giro honetan halakoak sortzea ez da harritzekoa. Dâailleurs,
|
jakizu
ni Dan eta taldeko beste neska batekin, Adelarekin, geratu nintzela, erogailu horietara igo gabe. Adela hori dela eta ez dela, eta barre apur bat egin dezazun, ez dakit ba nire atzetik ez ote dabilen:
|
|
|
Bai, badakit luzatzen ari naizela eta oraindik ez dudala garrantzizko ezer esan. Tira, ba,
|
jakizu
Bruselan kostatu egin zitzaidala Rakeli antzematea. Orain ilea motz motza du, garçon erara moztua, eta ez du zerikusirik postaz bidali zenidan argazkiko neskarekin.
|
|
|
Dâailleurs, orain  dik harrigarriagoa izan da Luisek, Rakel marrubizko izozki batekin konparatu zuenak, bidaia bertan behera uztea eta turista batekin alde egitea. Niri dagokidanez, azkenik,
|
jakizu
Adelak orain ez didala kasu zipitzik ere egiten eta, zorionez, begiak Danentzat baino ez dituela. Entre nous, haren jokabidea ulertuko duen ama semerik ez da jaio.
|
|
|
Allô, Dabid? Gaurkoan Petrified Forest parke ikusgarritik deitzen dizut eta Rakel zelan dabilen galdeginez gero,
|
jakizu
gaur ez duela trukatu berbarik ez Rubenekin ez Dan gidariarekin eta, en plus, nik kopetilun eta mingulin ikusi dudala. Parentesi bat eginez, goizean zehar Rubenekin berba egiten saiatu naiz, baina ez dut net berbatsu topatu.
|
|
2002
|
|
|
... horrela hil beharra ere... beti bakarrik ibiltzen zen... epailea?, noiz arraio etorri behar du epaileak?... ez zen inorekin sartzen, baina
|
jakizu
...
|
|
|
Zu gaztea zinen, ordea, horretaz konturatzeko, eta orain arruntzat jotzen duzu bere garaian arrunta izan beharrean ametsik handiena zen harako hura. Baina
|
jakizu
legea bultzatzen ibili zirenek baldintza bat jarri zutela ororen gainetik: sare publikora pasatzeko aukera egingo zuten ikastolei ezin zitzaien herri eskoletako eredua baino gutxiagorik eskaini.
|
|
|
egunen batean azaldu didazu nola arraio konpontzen zaren katarroa edo hotzeria bildu ondoren burutik beheitikoarekin hasten zarenean. Eta zuek daramazkizuen elefante hanken itxurako galtza horiek ez dira batere berriak,
|
jakizu
, orain dela hogeita hamar bat urteko kontuak direlako. Jendeak pentsatu zuen orduan, euskararen egoeraz arduratzen hasi ginen hartan euskarari ere gaztelaniaz" euskara" deitzen hasi ginen hartan ordura arte" vascuence" edo" vasco", apaingarririk gabe, deitzen baikenion, baserritarrak hizkuntza honetan, eta holako erraztasunarekin gainera, batere nekatu gabe, mintzatzeko gai baziren, gainerako gazteak ere, orain unibertsitatean uholdeka sartuak, horrenbesterako adina bederen izango zirela, eta Euskalduntzen jendea euskaldunduz joateko edo Euskera, hire laguna berez erraza ez den zerbait hurbilagotzeko besapean hartu eta Euskal Herri osoa inguratu genuen hau mahaia da bezalako esaldi argi eta esanguratsuekin.
|
|
2003
|
|
|
Hala bada,
|
jakizu
espresaren gehiegizko berotasunean lo nentorrela, inpentsan esku bat sumatu dudala nirea ukituz. Begiak zabaldu aurretik esnatu naiz, eta begiak zabaltzeko beldur izan naiz:
|
|
|
Ez, jauna... Inoiz ez dut halakorik egin, baina
|
jakizu
ez nukeela batere arazorik izango egiteko...
|
|
|
–
|
jakizu
, badakit?
|
|
2006
|
|
|
Ez dizut endredorik eragin nahi, benetan diotsut. Nolanahi ere,
|
jakizu
ez dudala sekula ahaztuko inolako baldintzarik gabe erakutsi didazun eskuzabaltasuna.
|
|
|
Beharbada oso jatorra zara eta baita garbia ere, baliteke zurruta ez gustatzea eta gauez zurrungarik ez egitea ere, baina
|
jakizu
ez zaiz  kidala tedeskoak gustatzen, horra esana. Ez duzue diruaren faltarik izaten, zoriontsuak zuek, baina ezta apaltasunaren soberarik ere.
|
|
|
Eskubide osoa duzu, jakina, eta ulertzen dut zure ezezkoa, baina
|
jakizu
egiteko asko dagoela hemen. Ehunka lagun iristen da egunero hona, zahar eta ume, eri eta osasuntsu, Hitlerren beldur.
|
|
2009
|
|
|
–Gorrotagarria da leku hau, esan zuen Dariok, nazka imintzio arintxo bat eginez?. Baina
|
jakizu
une batzuetan ez zaidala kemenik geratzen etxean geratzeko, hantxe, emaztea poliki poliki hiltzen ari dela ikusten, eta Daniel agoantatzen, nire aurrean ez baitu jada ahoa ireki ere egiten. Nadin ikustera joatea aurpegiratzen didate.
|
|
|
–Bai, gogoratzean, Wardesek dardara egin zuen berriro, eta bularraren gainean gurutzatu zituen eskuak segituan?. Ezer baino lehen,
|
jakizu
, doktore, biharko errekuperatuta egon behar dudala.
|
|
|
hitz umelduz mintzatzea,
|
jakizu
, trapu zikinez eta plastiko lodiz
|
|
2010
|
|
|
Puuuh... Eta gero Alexandre atzeman dut, untsa ikasia, gogo irekia, bere txapela eta bufanda txuriarekin teatroetan barna ibili gira, ostatuetan paleuka goiz alderaino, ezagutzen ez nintuen munduak deskubriarazi dizkit... ez dut eskapatzera uztekoa,
|
jakizu
...
|
|
2011
|
|
|
Eta ez dizut hitz gezurtirik sinetsiko, lotsagabe hori! Eta
|
jakizu
lurrak arrazoi bakar bategatik ez zaituela irensten, merezi duzun zigorra jaso dezazun nigandik.
|
|
2018
|
|
|
Hala ere, zuregana ekarri nauen historia oso bestelakoa da, eta bitxia, bitxia denez; gertatzekotan, detektibe baten bizitzan oso bakanka gertatzen diren horietarikoa. Eta behin hori argiturik,
|
jakizu
historia hau nire bulegora adineko senar emazte batzuk etorri ziren egunean hasi zela.
|
|
|
Duela hilabete inguru jaso nuen zure gutuna, pozik jaso ere. Erantzuten berandutu naizen arren,
|
jakizu
on handia egin zidala eta nire erantzuna baiezkoa dela: mundualdiaren hondarrean, pozgarria da oraindik ere norbaiten gogoan zaudela jakitea.
|
|
|
Barkadazu, Jentzi, nekatuta eta gauzak nahasten hasia naiz. Baina
|
jakizu
pozik nagoela igarkizuna asmatu, eta korapilo hau askatu dudalako; pozik nago arhant harrigarri hura, Isabel, Penba, Yongden eta paisaia hauek ezagutu ditudalako, eta batez ere zu topatu zaitudalako. Eta kontu egizu hau dena niretzat sekretu handi bat izango dela, hala eskatu baitzidan Isabelek eta hala gomendatu baitit Yongdenek(. Zerbait erabakitzekotan, bera izan dadila erabakia hartzen duena?); eta hau dena detektibeen arauen aurka egon arren, Anaren nahia errespetatuz, jakizu zure aitona amonei ez diedala igarkizunaren erantzuna emango.
|
|
|
Baina jakizu pozik nagoela igarkizuna asmatu, eta korapilo hau askatu dudalako; pozik nago arhant harrigarri hura, Isabel, Penba, Yongden eta paisaia hauek ezagutu ditudalako, eta batez ere zu topatu zaitudalako. Eta kontu egizu hau dena niretzat sekretu handi bat izango dela, hala eskatu baitzidan Isabelek eta hala gomendatu baitit Yongdenek(. Zerbait erabakitzekotan, bera izan dadila erabakia hartzen duena?); eta hau dena detektibeen arauen aurka egon arren, Anaren nahia errespetatuz,
|
jakizu
zure aitona amonei ez diedala igarkizunaren erantzuna emango. Hori zure esku geratzen da.
|
|
2020
|
|
|
Ramonekin dago eta ez du pentsatzen Dariorengan, zeinak bota militarrak erantzi dituen, eta horrela sekulako arindua hartu duen lurrera so eginez, barruaren barrutik hotz eta erdeinuz begiratzen dion emakume hari begira egon beharrean; bulegoan edozein lekutara jaurti ditu botak, bat airean atera da eta libururik gabeko apalategi bat jo du. Pentsamendua Ramonengana doa, nire poetarengana;
|
jakizu
, maitea beti nirekin egongo dela, bizi edo hiltzen banaiz berdin, zure hitz suharren oroitzapena, elkar maitatzen dugun gau bakoitzaren oihartzuna; nik salbatuko dut liburua, aita eta bion artean egingo dugu, eta hala ez bada, buruz errezitatuko ditut hango poemak bizitza izpi bat geratzen zaidan bitartean; gogoratzen dut nola esaten zenidan, gerra hasi aurretik, elkarrenganako maitasuna behin et... Anak ez du pentsatzen Dariorengan, baina kontziente da aurrena jaka erantzi eta gero tiranteak kendu dituela, eta lurrera bota dituela denak, berari begira, kapaz baita berriz ere berari begiratzeko, irmo eta basaki, katu gose batek etxeko sagu bakarrari nola; serio begiratzen dio, suharki, desioz, eta antsika ari da maitale baten gisa, bai, baina ez da kasua, demonioa baita bere aurrean biluzi dena, eta Satanasek ez du desiratzen, ezinezkoa da, Satanas Gaizkia egiteko baitago, eta desioa, Ramonen esanetan, Ontasun Absolutua da.
|
|
|
Neuk ez dakidala, zeure neskamea izan naiz, ezta? Ba,
|
jakizu
inorentzat lanean hasi baino lehen zerbi  tzarigaiari galdetu egiten zaiola ea prest dagoen eskainitako lana egiteko eta konforme dagoen jasoko duen soldatarekin. Hau errespetu falta izan duzuna nirekin, eta bidenabar nire ingurukoekin ere bai, ze Adrian eta Mari Gabon behartu dituzu neure atzetik ezkutuan ibiltzen.
|
|
|
–Diozuna ez dut aintzat hartuko. Baina
|
jakizu
bai guri eta baita gure atzetik dagoen horri ere asko axola zaigula zuen bizimodua, zuen ongizatea eta segurtasuna. Zure bizimoduaz eta Sebastianenaz ari naiz. Adrianek patsadatsu.
|
|
2021
|
|
|
Astelehenean nire urtebetetzea da, eta afari merienda bat antolatuko dut etxeko terrazan, atzera begiratu gabe esan didazu. Lana amaitzean Xabiri idaztekotan nintzen,
|
jakizu
gonbidatuta zaudela. Okasio berezia izango da.
|
|
2022
|
|
|
...aria sarturik, alde egin bizkarrean zintzilik neramatzan txirikordak eta lurrean arrastaka neraman jaka loratua harturik, etxeari su eman niokeen irudikatzera heltzen ez nintzen horri amaiera emateko, alferrik nengoela han, ez zegokidala niri, eta uste dut nolanahi ere banekiela, banekien gurasoek egiten zuten hura ez zegokidala, ni ahazteko zorian zeudela plazerez hasperen egiteko punturaino, eta
|
jakizu
gaur egun oraindik ere gauez, batzuetan, bederen, ahots baten soinuan esnatzen naizela, emakume ahotsa aditzen dut, ni han ez nagoelako barrez eta zera hura ez dagokidalako, plazerez korritzen ere aditzen dut ahots hori eta horrek zorarazi egiten nau, eta burua galtzen dut ezer ezin dudalako egin, edo ia ia ezer ez, ohetik jaiki eta dena argitu besterik ez, argiak eta telebista, eta apartamentu o...
|
|
|
Eta gizonek berenganatu nauten mila, bi mila edo hiru mila aldi horiek galeratzat baizik ezin daitezke kontatu, ez dira gehitze bat, are, badakizu zer diren Sodomako ehun eta hogei egunak, irakurri duzu amaiera arte ezin jasan izan baduzu ere, bada
|
jakizu
ni ehun eta hogeita batgarren egunean noala, dena arauen arabera egin da, eta halaxe da oraindik ere, ehun eta hogeita bi, ehun eta hogeita hiru, lehenengo telefonoz agentziara hots egin goizean goiz tokia izango duzula segurtatzeko, goizean goiz hots egin behar duzu agentziak egun horretan han egoteko baimena ematea nahi baduzu, eguneko menuan egon nahi baduzu, gaur zuentzat lan egin dezaket, ba... Eta gero larrua jo, lehenengo ni gainean eta gero azpian, eta azkenean lau hankan, txakurraren jarreran, horixe da nik gehien nahi izaten dudana, zeren sexuek baizik ez dute elkar ukitzen, gogoak ematen didan aurpegia jarri dezaket, negar pixka bat egin eta atsegin hartu ere bai, bezeroa ohartu gabe, eta dena sei, zazpi, zortzi aldiz egin behar da, bata bestearen ondotik, sei, zazpi, zortzi bezero diferenterekin, zortzigarrenarekin egin eta gero joan naitekeela ulertzen da, eta joan nora uste duzue, etxera, ez bada, zeren ez dut etxera sartu nahi izaten, lehenbailehen neure burua akabatu besterik ez dut nahi izaten, ez gela honetan horratik, polizia, ikerketa eta nire gurasoak bat batean saltsa honetan inplikatuak, galderak, tortura eta gainerakoa, kito da nire gurasoen bidez sufrimendua bilatzea, nire bihurrikeria agerian uztea, nire puterioa, neurea dudan gauza bakarra, bakarrik neurea, eta ezta hori ere zeren putaosteak daude, suerte guztietakoak, eta oroz gain nire modukoak, orduz lehen zahartu diren neska gazteen arraza, beren pentsamenduetako hitzontzikerian aberetuak, zertarako eta begien atzean negar egiten duen puta bazterrera botatako baten irudi perfektua baizik ez uzteko, takoiekin eta irribarre burlatiekin mozorroturik, hankak zabalik, betiko malgutasun otzanaren itxurapean desafioka bezeroari.
|
|
|
–Egin barre, ba, lasai, baina badakizu egia dela, Pili. Eta maite zintudalako egin nuen,
|
jakizu
hori ondo.
|
|
|
Litekeena da, ordea, aitek kritikatzeko ia ezer ez edo oso gutxi izatea, edo aitatasunaren egonkortasuna kolokan jartzearen beldurragatik akaso, aita izatearen tasunaz idazteko premiarik ez sentitzea. Eginez gero, galtzeko asko dutela sinesten dutelako edo gizonek berek eraikitako gizarte patriarkatua balantzan jartzea mehatxagarria bihur dakiekeelako,
|
jakizu
!
|
|
2023
|
|
|
–Dena dela, noizbait hemendik irtetea lortuz gero,
|
jakizu
gizon horrek, albaitariak, bortxazko heriotza izango duela. Eta berdin dio, hil ala ez, gero guardiak segika izango ditut.
|
|
|
Zer beste laudorio ez ote nizun egingo hurbil eduki izan bazintut, belarria niri aditzeko prest izan bazenu, ahots bat izan banu? Nolanahi ere,
|
jakizu
oraindik gazteegia naizela ezer esan gabe mintzatzen asmatzeko. Noizbait ikasiko dut nagusiek bezala hitz egiten.
|