|
2017
|
|
|
Amak bidali nau zu ikustera... gertatutakoa kontatu dit... eta mesede handi bat eskatu nahi dizuegu... gure aita
|
ikusten
joan baino lehen... azaldu nahi dizuegu... Aitak nahiko du, normala den moduan, bere bilduma erakutsi... baina, bilduma... bilduma... ez dago osorik... zenbait pieza falta dira... egia esan, pieza asko falta dira.
|
|
|
Gaur egun, ordea, ezin du ibilaldirik egin, eta bere bildumak baino ez du asebetetzen. Egunero ikuskatzen du... hobeto esanda, ez du
|
ikusten
, dagoeneko ez baitu ezer ikusten, baina arratsero ateratzen ditu karpeta guztiak eta laminak ukitzen ditu, bata bestearen atzean eta beti ordena berean, buruz baitaki aspalditik zelan sailkatuta dauden... Hori besterik ez zaio axola gaur egun, eta nik egunkariek enkanteei buruz esaten dutena irakurri behar izaten diot, eta prezioek zenbat eta gorago egin, bera zoriontsuago da... zeren... hauxe da larriena, aitak ez daki ezer gure garaiko prezioez... ez daki dena galdu dugula eta bere pentsioaz hilean bi egun baino ezin gaitezkeela bizi...
|
|
|
Gaur egun, ordea, ezin du ibilaldirik egin, eta bere bildumak baino ez du asebetetzen. Egunero ikuskatzen du... hobeto esanda, ez du ikusten, dagoeneko ez baitu ezer
|
ikusten
, baina arratsero ateratzen ditu karpeta guztiak eta laminak ukitzen ditu, bata bestearen atzean eta beti ordena berean, buruz baitaki aspalditik zelan sailkatuta dauden... Hori besterik ez zaio axola gaur egun, eta nik egunkariek enkanteei buruz esaten dutena irakurri behar izaten diot, eta prezioek zenbat eta gorago egin, bera zoriontsuago da... zeren... hauxe da larriena, aitak ez daki ezer gure garaiko prezioez... ez daki dena galdu dugula eta bere pentsioaz hilean bi egun baino ezin gaitezkeela bizi...
|
|
|
Horrexegatik asaldatu da ama agertu zarenean... zeren aitak karpetak erakutsi balizkizu dena agerian geratuko zen... izan ere, ukituaz bakarrik ezagutzen dituen aspaldiko passe partouts horietan jarri dizkiogu saldu ditugun orijinalen erreprodukzioak edo antzeko laminak. Ukitzen eta zenbatzen dituenean (buruz daki zein ordenetan dauden) pozarren jartzen da, begiak zabalik
|
ikusten
zituenean bezainbeste. Hiri txiki honetako inori ez lioke gure aitak bere altxorrak erakutsiko, ez baiteritze aski duin ikusten horretarako... eta horren sutsuki maite ditu bere laminak ezen bihotza hautsiko litzaioke jakingo balu dagoeneko desagertuak direla bere eskuetatik.
|
|
|
Ukitzen eta zenbatzen dituenean (buruz daki zein ordenetan dauden) pozarren jartzen da, begiak zabalik ikusten zituenean bezainbeste. Hiri txiki honetako inori ez lioke gure aitak bere altxorrak erakutsiko, ez baiteritze aski duin
|
ikusten
horretarako... eta horren sutsuki maite ditu bere laminak ezen bihotza hautsiko litzaioke jakingo balu dagoeneko desagertuak direla bere eskuetatik. Dresdeneko grabatuen bildumako zuzendari zaharra hil zenetik, eta igaro dira urte batzuk ordudanik, zu zara bere bilduma ikusteko ohorea duen lehena...
|
|
|
Hatz puntez ukitu zuen kontu handiz, passe partout bat zen, barruan lamina huts bat zuen, hori kolorekoa, eta eskuetan eusten zion baliorik gabeko paperari bozkario handiz. Zenbait minutuz egon zitzaion begira,
|
ikusten
ez bazuen ere; lamina hutsa begi parean jarri eta adi adi begiratzen zion, eta bere aurpegiak ikusteko gauza den pertsonaren keinua adierazten zuen magikoki. Eta bere begietan, bere begi nini hiletan, bat batean, argi distira islatu zen, argi orojakilea paperaren erreflexua zen edo barrutik zetorkion sua?
|
|
|
" Enaratxo, enaratxo, geratu zaitez nirekin, gaurko gaua baino ez da izango. Han, Barrenkalean, gazte ameslari bat
|
ikusten
dut bere etxeko ganbaran, mahai gainean abailduta eta paperez inguratuta. Antzerki lan bat dauka amaitzeko, baina hotz gehiegi egiten du idazten jarraitzeko.
|
|
|
" Enaratxo, enaratxo, geratu zaitez nirekin, gaurko gaua baino ez da izango. Han, Zeharkalean, neskato bat
|
ikusten
dut pospoloak saltzen. Pospolo guztiak jausi zaizkio, eta etxera dirurik eroaten ez badu, aitak jo egingo du.
|
|
|
" Enaratxo, maitea" esan zion Printzeak," benetan ederra da kontatzen didazuna, baina nahiago dut gizon emakumeek sufritzen dutena ezagutzea. Egintzazu hegaz herri gainetik eta kontaidazu
|
ikusten
duzuna".
|
|
|
Eta halaxe bizi nintzen, eta halaxe hil nintzen. Eta orain, hemendik goitik, herriaren miseria guztiak
|
ikusten
ditut. Bihotza berunezkoa badut ere, negar egiten dut".
|
|
|
" Hemendik goitik txabola triste bat
|
ikusten
dut hasi zen Printzea," Barruan emakume bat dago mahai aurrean eserita. Ondoan bere semetxoa dago, gaixorik:
|
|
|
Ez duzu alperreko bidaia egin. Egunero
|
ikusten
ez den zerbait ikusiko duzu... ezta Berlinenen ere... Albertinan edo ditxosozko Paris horretan baino ikusi ez daitekeen zerbait...
|
|
|
Ozta ozta gerriraino helduko zaizun aurreko pareta txikiari begira jarri zara. Eta kolore bizietakoa gogoratzen duzun pareta hori, txuri beltzean
|
ikusten
duzu, eta are errudunago sentitzen zara orain.
|
|
|
Zure aurrean neska bat
|
ikusten
duzu. Nahigabea eta tristura agerian uzten dituen aurpegi liraina du.
|
|
|
Baina denbora pasatu ahala gero eta gutxiago egoten zen nirekin, telebista
|
ikusten
jartzen zen eta ez zidan jaramonik egiten. Egun batean opariz inguraturik esnatu nintzen.
|
|
|
Goizero
|
ikusten
zuen semea, beste jornalariak jaiki aurretik zelaietara joan, eta han aurkitutako marrubirik ederrena neskatxaren otarrean uzten.
|
|
|
Otso eta hartzei buruzko ipuinak, gazte adoretsu eta neska bahituei buruzko ipuinak. Berandurarte egoten ziren horrelako egunetan suaren inguruan, suari begira, suaren barnean mundu berriak
|
ikusten
, begiak bero, munduko zoriontasun guztia lau pareta haien barruan kontzentratuko balitz bezala. Gero lotara joaten ziren.
|
|
|
Ai! Bere lanarengatik oso tarteka
|
ikusten
zituen alabatxo maiteak, hain bizkorrak izatetik, erabat aldrebestuko ziren, galbidera joango, abandonatuko.
|
|
|
Egunero jende multzo handiak sartzen dituzte leku batean dutxa bat emateko asmoz, eta ez dira inoiz itzultzen, hil egiten dituzte baina ez dakit nola, eta ez dut jakin nahi ere. Egunero, orduro, minutoro, segundoro gorpuak hilik
|
ikusten
ditut nire aurrean, begiratzen dudan alde guztietan. Gero, gorpuz beteriko pilo handietan, erre egiten dituzte guztiak gure aurrean.
|
|
|
Petter agurtu eta hesiaren barrualdera sartu naiz. Margotek arrazoia zuen, begiratzen dudan edozein aldera begiratuta hildakoak
|
ikusten
ditut eta kiratsa jasanezina da. Non ote dago Margot?
|
|
|
Telebista
|
ikusten
ari da Maite orain. Senarra noiz helduko dago.
|
|
|
5 urte daramatzate elkarrekin, 5 urte... Igandeetan futbola
|
ikusten
du senarrak, tabernan lagunekin. Gauean... gauean sexu gosea sartzen zaio egunero.
|
|
|
Udaberri asko igaro dira aitonaren izterretan esertzen nintzenetik eta gaur egunera, gehiegi agian. Nire bizitzako azken urteotan etortzen zaizkit kontu zahar guztiak berriz burura, aitonaren hitz goxoak suaren inguruan dantzan
|
ikusten
ditudanean, mutiko gaztetxo bat nintzeneko garaietan moduan. Jendeak dio mundu hontan egoten jarraitzeko egunak bukatzear dituzunean agertzen direla zure bizitzako oroitzapenik politenak.
|
|
|
Egunaren azken argiak zelaietan zehar
|
ikusten
ziren bitartean, eguzki izpi batek Katalinek eskuan zuen malkoa zeharkatu eta ostadarraren zazpi koloreak marraztu zituen ur tantatxo hartan.
|
|
|
Bertara heltzeko hiriko errepide nagusia hartu behar zen, eta, Pagoa ostatuko bidegurutzea iragan ondoren, mendi aldera jo zenbakirik ere ez zuen bide estu batetik. Berehala, gaztainadi bat zeharkatzean, baserriak
|
ikusten
ziren lerroan, erreka ziztor baten erara kokatuak, eta artasoroak, sagastiak, belazeak haien jira guztian, eta gero berriro ere mendiak, basoak, milaka zuhaitz malda guztietan gora.5 Beste mundu bat zen.
|
|
|
Emaztea hil ezkeroztik bazkariak asko mugatu ziren. Bazkaldu ostean ohean etzanda lo hartu zuen ordu erdian argazki zaharrak
|
ikusten
ari zela. Goizaldea eta goiz guztia eman zuen argazki haiek ikusten.
|
|
|
Bazkaldu ostean ohean etzanda lo hartu zuen ordu erdian argazki zaharrak ikusten ari zela. Goizaldea eta goiz guztia eman zuen argazki haiek
|
ikusten
. Ordu erdi beranduago, esnatu zenean garai bateko apaizaren argazkia zuen eskuetan.
|
|
|
Maniki txuri baten inguruan ari da bueltaka kamara. Manikiak eskua mikro bati helduta duela
|
ikusten
dugu. Oholtza gainean mikro baten aurrean maniki bat zutik ikusten dugu.
|
|
|
Manikiak eskua mikro bati helduta duela ikusten dugu. Oholtza gainean mikro baten aurrean maniki bat zutik
|
ikusten
dugu. Atzean ainbat silletan eserita zortzi maniki.
|
|
|
Nik uste dut erakargarritasuna baldin badu dela
|
ikusten
delako zerbait benetakoa gertatzen ari dela hor. Alegia, pertsona horrek ez daukala beste errekurtsorik momentu horretan bere sentipenak eta bere ideekin konektatzea baino.
|
|
|
Nik uste entzuleak, berak ere, bere burua nahasten dala pentsatzen" nik egoera horretan zer esango nuke, zer pentsatuko nuke?" orduan, bera hasten da, bere barruan, horrei erantzuna ematen, entzuten dio bertsolariari eta
|
ikusten
du bertsolariaren forma hori zenbateraino dan aberatsagoa, zenbateraino dan ederragoa, zenbateraion dan, e, artistikoagoa, eta orduan, nolabait, bertsolariarekin identifikaturik dagoen entzuleak, hantxe gozamen hori izaten du, zeren bertsolariaren hitza ere, bere hitz bihurtzen da, eta orduan, hor dago entzulearen gozamen hori, hortik dator, ez, nolabait, entzulea bera ere bertso horiek botatzen ari da bertsolariarekin.
|
|
|
Zinegile bat esaten ez denaz,
|
ikusten
ez denaz baina hor dagoenaz.
|
|
|
Uretan desagertzen da. Itsasoa
|
ikusten
dugu bakarrik.
|
|
|
Bertsolaria ur azpian
|
ikusten
dugu atzeraka buzeatzen, martxa atrasean.
|
|
|
Hitzak
|
ikusten
ditugu bere inguruan. Hitzez beteriko itsasoan dijoa bertsolaria.
|
|
|
Nik Maialen ere
|
ikusten
dut bide bat egin duen bertsolari bat moduan, pixka bat, ezta. Identifikatzen dut baita ere nik bizi izandako gauza batzuekin.
|
|
|
Identifikatzen dut baita ere nik bizi izandako gauza batzuekin. Hamabost urterekin bertsotan hasi, eta gainera etortzen zaizu bertso mundua, zure nortasuna eraikitzen ari zara eskaparatean, eta gero bide bat egiten duzu, pertsonalizazio bide bat, sakontze bide bat, nik Maialen bide horretan
|
ikusten
dut eta emozionantea iruditzen zait. Lagun dudan aldetik ikustea nola eboluzionatzen ari den bere bertsogintza, lurrale berrien bila ari den, ahots ezberdin baten bila ari den, eta iruditzen zait ahots hori bera benetan denarekin gero eta gehiago konektatzeko bidea egiten ari dela.
|
|
|
Alegia, gaur egun zailtasunak oso sutilak dira, ez dira hainbeste kopuruzkoak, garai batean emakumerik ez zen
|
ikusten
plazan, eta gaur egun ikusten dira. Hor salto handi bat egin da dudarik gabe eta behar bada saltorik bortitzena.
|
|
|
Alegia, gaur egun zailtasunak oso sutilak dira, ez dira hainbeste kopuruzkoak, garai batean emakumerik ez zen ikusten plazan, eta gaur egun
|
ikusten
dira. Hor salto handi bat egin da dudarik gabe eta behar bada saltorik bortitzena.
|
|
|
Tabernako telebistan bertsolari txapelketako finala ari dira botatzen. Tabernan jendea adi adi dago bertsolarien jarduna
|
ikusten
.
|
|
|
Andoni Egaña Zarautzko hondartzatik paseatzen
|
ikusten
dugu.
|
|
|
Andoni Egaña Zarautzko kanalean zigarroa erretzen
|
ikusten
dugu.
|
|
|
Egaña hondartzan paseatzen
|
ikusten
dugu. Esponja zahar bat itsasertzean gora eta behera ari da olatuen dantzara.
|
|
|
Baina bada misterio bat ere, ez da batere formula matematiko bat. Baldin eta hau eta hau egiten badut saio aurretik emaitza ona izango da, hori ez da existitzen, eta batzutan ustez oso ondo zaude, eta tabladura atera eta beldurrak hasten zaizkizu, edo ez dituzu bertsoak ondo
|
ikusten
, ez datorkizu ideiarik. Kontrakoa ere bai, oso nekatuta zoaz eta behar bada egun brillante bat daukazu.
|
|
|
Egaña bec eko silla artean
|
ikusten
dugu. Langileak txapelketa prestatzen ari dira.
|
|
|
Alde askotik heldu dakioke, eta alde askotatik kritikatu eta defenditu daiteke. Eta nik benetan bi aldeak
|
ikusten
dizkiot justifikagarri. Alde batetik bertsoaren magia hain da momentukoa, hain da subjektiboa, horrek ezinezko bihurtzen du bertso hori baloratzea.
|
|
|
Genero ikuspuntutik baino gehiago gustuko dut Maialenen gainean egotea sinbolo hori, Maialen nire ustez belaunaldi baten adierazgarri delako, eta ibilbide pertsonal baten adierazgarri delako. Eta
|
ikusten
dudalako belaunaldi horrengan eta Maialenengan transmisio sena beste behin. Aurreko belaunaldietatik eta neurri batean beharbada geuregandik jasotako testigu hori hartu eta esatea" orain guk honekin egin dugu guri ateratzen zaiguna, eta hurrengoentzat beste koska bat jarri."
|
|
|
Hasieran ikusi degun" zurrunbiloa" aurreraka goaz orain, hitzak gero eta argiago agertzen dira tunel horretan, jada esaldi bat ere osatua
|
ikusten
dugu bertsolaria mikrofonora inguratzen den biartean. Bertsolaria mikrofonora inguratu eta bertsoa botatzen du. (Gaia hauxe zen:
|
|
|
Gela handiko horma guztiak hitzez beteak daude. Ingurura begiratu eta hitzak besterik ez ditu
|
ikusten
.
|
|
|
De repente ixildu egiten da. Ixiltasun horrek BEC bezelako toki batean duen dimentsioa
|
ikusten
dugu. Eta bertsolari ezberdinak pentsatsen ikusiko ditugu.
|
|
|
Ni benetan kontzentrazio maila handi bat lortzen dudanean, bertsora bakarrik nago, beste guztia itxita dago. Jendeari begira nago baina ez dut jenderik
|
ikusten
. Masa nahi baldin bada.
|
|
|
Masa nahi baldin bada. Baina ni ez naiz jendea
|
ikusten
ari, bertsoa ikusten ari naiz, eta bertsoa eraikitzen, eta kantatzen. Hori da kontzentrazio goreneko momentuan.
|
|
|
Masa nahi baldin bada. Baina ni ez naiz jendea ikusten ari, bertsoa
|
ikusten
ari naiz, eta bertsoa eraikitzen, eta kantatzen. Hori da kontzentrazio goreneko momentuan.
|
|
|
Kamara amildegitik zehar doa mantxo mantxo, amildegitik goraka dijoa eta goian, amildegiaren ertzean maniki bat
|
ikusten
dugu mikroa aurrean duela. Maniki txuri bat.
|
|
|
Askotan tabladuan baldin bazaude oso pertzibitzera, oso kontestua eta ingurua jasotzera, igual kontzentrazioa galdu dezakezu. Esango nuke, txapelketan adibidez, finaleko une gorenetan, igual dena, poro guztiak, eta belarriak, eta dena itxi egiten duzula, zure baitan murgiltzen zarela, kontzentrazio maila harrigarri bat ikusteko, ez duzula jenderik
|
ikusten
, zure bertsoan bakarrik zaudela, eta igual da ba hori, zentzumen guztiak blokeatu eta buru barrenean murgilduta lortzen den gauza.
|
|
|
Askotan tabladuan baldin bazaude oso pertzibitzera, oso kontestua eta ingurua jasotzera, igual kontzentrazioa galdu dezakezu. Esango nuke, txapelketan adibidez, finaleko une gorenetan, igual dena, poro guztiak, eta belarriak, eta dena itxi egiten duzula, zure baitan murgiltzen zarela, kontzentrazio maila harrigarri bat ikusteko, ez duzula jenderik
|
ikusten
, zure bertsoan bakarrik zaudela, eta igual da ba hori, zentzumen guztiak blokeatu eta buru barrenean murgilduta lortzen den gauza.
|
|
|
Nik uste dut baita ere ikusi behar dela herri berezi batean gaudela. Nolabait esango nuke arazo existentzial bat daukan hizkuntza komunitate bateko partaide garela, askotan euskal arazoa ere
|
ikusten
da gatazka armatu moduan, edo gatazka politiko moduan, baina nik uste dut geure arazoaren azkeneko muina arazo existentzial kolektibo bat dela, gure euskaltasuna edo gure izaera kultural hau izan edo ez izaneko kinka horretan gaudela. Orduan, eta izan edo ez izaneko kinka horretan geure ardatza hizkuntza dela, eta hori pentsa dezakegu mila teorizazioren bidez, edo baita ere senti dezakegu oso txikitatik oso transmisio natural baten bidez. Eta euskaldun hitzak esaten duen moduan euskaradun, horrek egiten gaitu kulturalki nor, hori da gure arazo kultural politiko eta gatazkaren muina, eta nolabait horrek ematen dio hizkuntzari ere kontzientzia berezi bat, estatus berezi bat norbere baitan.
|
|
|
Euskal herriko paraje berde batetik igarotzen ari da kamara. Ondoren, San Francisco hiritik igarotzen
|
ikusten
dugu kamara.
|
|
|
Batzuk elkarrekin besteak bakarrik, denak kotxean. Bertakoekin hitzegin, zerbait hartu, oholtzara igo aurreko momentuak
|
ikusten
ditugu.
|
|
|
Baina bada misterio bat ere, ez da batere formula matematiko bat. Baldin eta hau eta hau egiten badut saio aurretik emaitza ona izango da, hori ez da existitzen, eta batzutan ustez oso ondo zaude, eta tabladura atera eta beldurrak hasten zaizkizu, edo ez dituzu bertsoak ondo
|
ikusten
, ez datorkizu ideiarik.
|
|
|
Guk badaukagu almazen bat, badaukagu memoria bat, memoria kolektibo bat ere, bertso memoria bat, entzuten ditugu,
|
ikusten
ditugu, iritzi pila bat irakurtzen ditugu, eta beharbada horiek dira buruan lehen planoan dauzkagunak, berriki entzundakoak, berriki irakurritakoak, ikasitako bertsoak, eta horiek dira derrepente azkarren ateratzen direnak. Pixka bat bertsokera pertsonalago bat egiteko inertzia horiek denak detektatu eta frenatu egin behar dira, eta benetan horien artean, leku egin, garbitu bide hori, eta benetan zuk esan nahi duzun hori bilatu.
|
|
|
Guk badaukagu almazen bat, badaukagu memoria, memoria kolektibo bat ere eta bertso memoria bat. Entzuten ditugu,
|
ikusten
ditugu gauza pilo bat, iritsi pilo bat irakurtzen ditugu, eta beharbada hoiek dira buruan lehen planoan dauzkagunak ezta. Berriki entzundakoak, berriki irakurritakoak, ikasitako bertsoak, eta hoiek dira derrepente, azkarren ateratzen dianak.
|
|
|
Hasi eta hasi beharra daukazulako, nundik hasi ere ez dakizu, beharbada bai nora zuazen baina ez nondik hasi. Dena, poro guztiak eta belarriak eta dena itxi egiten duzula zure baitan hurbiltzen zerala konzentrazio maila harrigarri bat lortzeko, ez dezu jenderik
|
ikusten
, zure bertsoan bakarrik zaudela eta igual, da hori sentsumen guztiak blokeatu eta buru barrenen mugilduta lortzen den gauza bat, ezta?
|
|
|
Nik uste erakargarritasuna baldin badu dela,
|
ikusten
delako zerbait benetakoa gertatzen ari dela hor. Jendeak somatzen duelako amildegian eta arrisku baten aurrean egindako hitzak direla eta gainera, uzten dugu gure burua amildegira hurbiltzen badakigulako amildegi hortan bi gauza gertatuko direla:
|
|
|
Nik uste entzuleak berak ere bere buruan hasten dala pentsatzen nik egoera horretan zer esango nuke, zer pentsatuko nuke, orduan bera hasten da bere barruan horrei erantzuna ematen. Entzuten dio bertsolariari eta
|
ikusten
du bertolariaren forma hori zenbateraino dan aberatsago, zenbateraino den ederragoa, zenbateraino den artistikoagoa eta orduan, nolabait bertsolariakin identifikaturik dagoen entzuleak hantxe gozamen hori izaten du ze bertsolariaren hitza ere bere hitz bihurtzen da. Komunidadearen ahotsa dala azkenean.
|
|
|
Bertsolariek askotan esan dugu funambulista tankera daukagula, publikoari ere gustatzen zaio bertsolariari
|
ikusten
alanbrearen gainean eroriko den, ez den eroriko, nola iristen den hasieratik bukaeraraino.
|
|
|
Arazo esistentzial bat daukan hizkuntza komunitate bateko partaide garela. Askotan euskararen arazoa
|
ikusten
da edo gatazka armatu moduan edo gatazka politiko moduan baina, nik uste, geure arazoaren azken muina, arazo esistentzial kolektibo bat dela.
|
|
|
Garai baten emakumerik ez zan
|
ikusten
plazan, gaur egun ikusten dira. Hor salto haundi bat egin da dudarik gabe, beharbada, saltorik bortitzena, ezta?
|
|
|
Garai baten emakumerik ez zan ikusten plazan, gaur egun
|
ikusten
dira. Hor salto haundi bat egin da dudarik gabe, beharbada, saltorik bortitzena, ezta?
|
|
|
Simboloa da, eta simbolo bat den aldetik, iruditzen zait Maialenen buruan dagoela simbolo hori ederki. Jenero ikus puntutik baino gehiago gustoko dut Maialenen gainean egotea simobolo hori, Maialen nire ustez belaunaldi baten adierazgarri delako eta ibilbide pertsonal baten adierazgarri delako, eta
|
ikusten
dudalako belaunaldi honetan eta Maialenengan transmizio sena dela beste behin.
|
|
|
Euskal herriko paisaje natural berde bat
|
ikusten
ari gara mugimenduan kotxe batetik hartuta. Ixilean.
|
|
|
Kubako kaleetako irudiak
|
ikusten
ditugu dute edifizioen kolore ezberdinek. Musika kubanoa.
|
|
|
Alexis Diaz pimenta ikerlari eta narratzaile kubatarrak kubako jardun inprobisatuari buruz digu. Baita euskal herriko bertsolaritza nola
|
ikusten
duen.
|
|
|
Garriko izeneko 1959ko Dokumental alemanaren irudiak. Bertan taberna batean bertsotan
|
ikusten
dira gizon pilo bat, euren artean ume txiki bat ere ba da.
|
|
|
Hitzak badatoz, badoaz, esaldi bat ere agertzen da. Bertsolaria hitz eta irudiz osatutako tunel batean
|
ikusten
dugu, konzentratua bertsoa osatzeko hitzak bilatzen. Gero eta azkarrago dihoaz hitzak, musikak tentsioa ematen du.
|
|
|
Eta nire ikasleei erakuts diezaieket badagoela lotura bat ahozko tradizioaren jardun horren eta bertara joaten den jendetzaren artean. Hori ez dugu
|
ikusten
liburuetan, jakina, eta hori da gauza garrantzitsuenetako bat: posible dela ikusleria hain jendetsua, gogotsua eta saioan hain inplikatua egotea.
|
|
|
San franciscoko gau klub batean bi raperok inprobisazioak egoiten
|
ikusten
ditugu. Ez dago jende asko bi abeslari hauen jarduna ikusten, baina daudenak oso gustora daude.
|
|
|
San franciscoko gau klub batean bi raperok inprobisazioak egoiten ikusten ditugu. Ez dago jende asko bi abeslari hauen jarduna
|
ikusten
, baina daudenak oso gustora daude.
|
|
|
Ez du poeman bere burua
|
ikusten
,
|
|
|
|
ikusten
nuen denaren kontra,
|
|
|
Hiregan
|
ikusten
ditinagu orain
|
|
|
Hauxe sexologoaren erantzuna: " Depresioaren aurkako pilulak hartzeko motiborik ez dut
|
ikusten
. Gertaera malerus batek min eman dezake, baina soluzioa ez da kimikoa".
|
|
|
" Zuen larrainean/ azken udan/ egin nizun argazki bakarrak/ murgilarazi nau gaur gogorapenetan". Baina ez duzu
|
ikusten
garbi, lausoa da irudia: " 1996an ez nintzen argazki hau jartzera ausartuko, orain ere kostata.
|
|
|
Donostiako San Telmo museoan izan zen, Modernitate bakan bat erakusketa ederra
|
ikusten
zeinean ezagutu daitekeen artean Donostiak izan zuen leku nabarmena, abangoardiako une distiratsu eta emankorrenetako batean. Izan zen Jose Luis Aizpurua, Nikolas Lekuona, Juan Cabanas Erauskin, Eduardo Lagarde eta abarrekoen kartel, margo, collage eta, batez ere, argazkiak ikusten zeinak euskal artearen sortze une historiko baten parte izan ziren, abangoardia espainiarraren barruan garrantzia nabarmena izateaz gainera:
|
|
|
Donostiako San Telmo museoan izan zen, Modernitate bakan bat erakusketa ederra ikusten zeinean ezagutu daitekeen artean Donostiak izan zuen leku nabarmena, abangoardiako une distiratsu eta emankorrenetako batean. Izan zen Jose Luis Aizpurua, Nikolas Lekuona, Juan Cabanas Erauskin, Eduardo Lagarde eta abarrekoen kartel, margo, collage eta, batez ere, argazkiak
|
ikusten
zeinak euskal artearen sortze une historiko baten parte izan ziren, abangoardia espainiarraren barruan garrantzia nabarmena izateaz gainera: kontxo, gure modernitateak ez du izan emakumerik.
|
|
|
Guztira, hamabi. Irudi batzuetan
|
ikusten
da, bestalde, bidaiariek sortu zuten ikusmina: Mercedes Mannheim zuri distirant kapotarik gabean, gizonik gabeko bi emakume, atzerritar, altu, ile motzeko, zigarreta eskuan.
|
|
|
" Beti literatur kontuak eskatzen dizkizudala konturatuta, eta aprobetxatuz kasualitatez bezala Manel izeneko taldea deskubritu dudala, hona hurrengorako proposamena: talde hori elkarrizketatzea nola
|
ikusten
duzu?". Eta nik, luze gabe, arrapostua:
|
|
|
Kontxo, ibaian kendu gaueko izerdia. Baina jendea
|
ikusten
duzu kalean, adinekoak horietarik gehienak, haur batzuk ere bai, eta zera arraro batean ari direla entzuten duzu, betiko kastillanoa ez den hizkuntza batean. Kurioski, aurreko egunean, lau kilometro eskas harago, Arnesen, entzun duzun hizkuntza berberean.
|
|
|
Paul B. Preciadoren testura itzuliko gara, Elearaziko lagunek osoki euskarara ekarri duten horretara eta ondo pentsatuta, nik ere ekar nezakeen osoki hona, bestelakoekin eman beharrean alamena. Erakusketa" minoritarioei" arrisku bat
|
ikusten
die: kontakizun historiografiko handiaren barruan, oin ohar huts gisa amai dezaketela.
|
|
|
Herriko etxe gehienak lastozkoak ziren. Urrunean, kanaberadien luze zabalean galduta, findegietako tximinia eta teilatu pintatuak
|
ikusten
ziren.
|
|
|
Erreminik gabe onartu zuen Río de Cañara joatea. Familiakoek ihartuta
|
ikusten
zuten azkenaldian eta suspertuko zela uste zuten.
|
|
|
aurpegiak musu luze ezaugarri haiez jantzita, ilaje zuri zuria inguruan zaldi azalezkoa zirudien. Begi txikitxoak itzalita eta lehertzeko zorian bezala
|
ikusten
zitzaizkion. Kulunkan jardun zuen luzaz oinak lagunduta bultzatzen.
|
|
|
Zakur zaunkak sumatzen ziren urrunean. Ate leihoetan argiak
|
ikusten
ziren.
|
|
|
Gaueko ordu txikiak ziren jada, herrixka osoa lozorroan zen. Argi bat bera ere ez zen
|
ikusten
. Dena itxita zegoen eta orririk gabeko leiho bat edo batek aho zuloa zirudien.
|
|
|
Haize bolada batek, bat batean, piztiaren apo kiratsa ekarri zien. Belar handiek, bejucoek, orbel pilatuek ez zuten uzten ongi
|
ikusten
. Apuntatu zituzten eskopetak.
|
|
|
Nasa, beltz. Jiménez, antzokian
|
ikusten
izan zen filmean bezala, dena argi kontra behatuz, zaintzailearen txabolara jaitsi zen.
|
|
|
Soroetan, han, oso barreneraino, urak hazita
|
ikusten
ziren ezagun zitezkeen enborren erdialdea baino gorago.
|
|
|
Etxe multzoa lo zegoen. Ez zen kriseilu bakar baten argi printzarik
|
ikusten
. Mareagora behar zuen.
|
|
|
Ez duzu
|
ikusten
zertan ari zaren. Eta norekin!
|
|
|
Min du desagertze zorian den Guayaquil zaharra. Atzera bueltarik gabea
|
ikusten
du, pausoz pauso ertz batean eta bestean azaleratuz doan Guayaquil berria. Ez du hura erreibindikatuko azken honen aldean.
|