|
2000
|
|
|
Bai. Arrazoiak geure izaera, gure herria eta gure bizitza bera
|
ikusteko
moldean atzemanen dituzu. «Guk» horrela gara.
|
|
|
Hala uste dute behintzat su etena utzi dutenek. Hamaika
|
ikusteko
jaio ginen-eta
|
|
|
Orain arte behinik behin, tentsio une gogor horietatik botoetan gehien eraman duena PP izan da, eta orain ere horretan ari dira popularrak, beraiek zein eremutan mugitzen diren arin argi erakutsiz. Dagoeneko, hauteskundeen ondorenera biltzen dira begirada gehienak, Madrilen PPk, PSOEk eta indar nazionalistek CiUk eta EAJk zer egingo duten
|
ikusteko
. Euskal gizartearen etorkizuna egituratzeko garrantzitsuena Euskal Herrian egin da, hori egi borobila da, zalantzarik ez.
|
|
|
Mirenekin ados nago. ETBko Sorginen Laratza saioan noizean behin agertzen da gazte talde bat eta aparteko kontsiderazioez gain oso aproposa izan daiteke gure gazteek
|
ikusteko
. Beharbada guretzako merkeak, txarrak edo ez dakit zer diren, baina gure gazteak horrelako gauzekin engantxatu egiten dira.
|
|
|
Eredu horiek eginak daude, duela 300 urte gainera. Lehenagoko literaturara jo besterik ez dugu euskalkiak nola idazten ziren
|
ikusteko
.
|
|
|
Hori ez da izan euskaltzain batzuei egun batean berriz arauak ematen hastea bururatu zitzaiela. Ez, ez, 90 eztabaida berezia izan zen bide honetatik jo behar genuen ala ez
|
ikusteko
; argitaletxeetatik eta beste leku askotatik arauak eta arauak eskatzen ari ziren. Leioan eztabaida handia izan zen orduan.
|
|
|
Adibide polita da
|
ikusteko
nola jokatu izan den askotan boteretik euskarari dagokion afera honetan: alde batetik zaindu beharreko relikia dela iragartzen zaigu, baina eguneroko bizitzan eraztunaren zigorrak bere bertsio modernoetan segitzen du, erabilera praktiko eta zibila oztopatzen saiatzen da.
|
|
|
. Helena irrikitan dago jendearen erreakzioa
|
ikusteko
.
|
|
|
Pilotaleku honetan jokatutako partida guztien artean, bat azpimarratzekoa da, Billabonako besamotzak eta Eibarko Txikitoak elkarren aurka jokatu zutena. Ikusle ugari bildu zen partida
|
ikusteko
eta Billabonako besamotza garaile atera zen 4 kintzeko aldearekin. 1882ko ekainaren 12an, ezker pareta luzatzeko eta igotzeko proiektua aurkeztu zen.
|
|
|
Baina hala eta guztiz ere, abertzaleok, geure galbahe partikularra daukagu, eraso, manipulazio, eta gezur guztien gainetik badugu nahiko kemen eta indar gaiak bereizteko, izaera politikoa duen gatazka politikoari konponbide demokratikoa bilatzen zein dabilen jakiteko, euskaldunok geure etorkizuna libre eta demokratikoki erabakitzearen alde zein dabilen lanean
|
ikusteko
.
|
|
|
Niretzat irratia mila aldiz inportanteagoa da telebista baino, komunikabide bezala. Komunikabideak niretzat mundua zertan dagoen
|
ikusteko
modu bat dira.
|
|
|
Betiko galderak ez du erantzunik. Euskaldunok izango al dugu noizbait karteldegiko filmak euskaraz bikoiztuta
|
ikusteko
aukerarik. Momentuz, ez dirudi banatzaileak prest daudenik.
|
|
|
Oasis txikia basamortu erraldoian. Egun gogoangarri hori heldu bitartean, telebistan dugu aukera bakarra estreinatu zirenean arrakasta polita lortu zuten filmak
|
ikusteko
. Ikusle euskaldunen artean gero eta ohitura handiagoa dago zinea ama hizkuntzan ikusteko.
|
|
|
Egun gogoangarri hori heldu bitartean, telebistan dugu aukera bakarra estreinatu zirenean arrakasta polita lortu zuten filmak ikusteko. Ikusle euskaldunen artean gero eta ohitura handiagoa dago zinea ama hizkuntzan
|
ikusteko
.
|
|
|
azaltzen digu Iñaki Pangua «Zine oro» saioko zuzendariak. Oraingo ekimenak hala ere, gazteria erakarriko du batik bat, oso zaila baita filmak erdaraz
|
ikusteko
ohitura duen jendearen
|
|
|
Ibilgailua utzi ondoren, Artadi auzoko bideari ekingo diogu. Bidea asfaltatua dago, baina landareak
|
ikusteko
aukera ezin dugu alde batera utzi. Errepidean ez da auto asko ibiltzen eta artadia zeharkatzen duenez espezie desberdinak identifikatzeko aukera paregabea dugu.
|
|
|
Alabaina, hamalau hilabeteko alaba Eibarren utzi behar izan zuten egoera hartan umearentzat bizi baldintza onik ematen ez zelako. Herritxo honetan berak horrenbeste miresten zuen naturarekin gozatu ahal izan zuen bere osotasunean eta egoera gogorrenetan ere alde ona
|
ikusteko
gaitasunaren adierazgarri dira Juan San Martini igorritako eskutitz batetik jasotako berbak: «... hor zehar egurasten irtetzen naizenean, garia agurtu eta agurtu joaten nauk».
|
|
|
Namibia zoologiko bat da eta erdian geunden. Hemen Pirinioetara joan behar duzu horrelako makrofauna
|
ikusteko
. Han dokumental baten erdian zaude
|
|
|
Hain zuzen, bera gabe, ezinezkoa izango zen lan hau fundamentuz taularatzea. Pianoaren birtuoso honek teklak nola laztantzen dituen entzute hutsak obra hau liluraz
|
ikusteko
atxikitzen zaitu. Ezer gutxi hitz egiten duen arren, musikaren bitartez dena adierazten du Salvadorrek.
|
|
|
Burua altxatuz aldiz, haritz eta sasiek inguratzen gaituztela ikusiko dugu. Berauek, txori txikien babesleku dira eta txonta, txantxangorri, txolarre eta kaskabeltzak bidelagun izango ditugu.Beste leku askotan ez bezala, hesi biziak ugari dira eta Leitzako herria
|
ikusteko
itzultzen bagara, aurreko mendietan lurren banaketa hesi bizien bidez egiten dela nabaria da. Zelaiak bereiziz zuhaitz eta sastrakak osaturiko hesiak daude.
|
|
|
Gaia sikiera plazaratzea zen helburua. Gutxienez osotasun baten parte garela
|
ikusteko
. Eta garenaren eta izan genukeenaren aldea ikusteko.
|
|
|
Gutxienez osotasun baten parte garela ikusteko. Eta garenaren eta izan genukeenaren aldea
|
ikusteko
.
|
|
|
Soldadutzatik bueltan sortutako hobbya da hau. Aranzadik trikuharrien korpus bat egin berri zuen eta mendira irteten hasi nintzen hauek
|
ikusteko
. Pixkanaka, hauek topatzeaz gain, inon jaso gabeko gauza berriak aurkitzen hasi nintzen.
|
|
|
Mia Farrow eta John Cassavetes dira deabruaz mintzo den film honen protagonistak. Ondoren, maiatzaren 11an, Fritz Langen" The Ministry of Fear"
|
ikusteko
aukera izango da. Lan honetan argia eta itzalaren arteko jokoa da nagusi.
|
|
|
Rafael Veraren gaitasun analitiko ukaezinak berehala" jan" du bere egoeraren berritasuna... eta iluntasuna. Orain arteko aliantzek gutxi balio dute aurrerantzean, eta lehen oso lagun ziren haietako batzuk laster etsai bihurtzen
|
ikusteko
prest egon behar dute. Aldiz, PP inoiz baino ahaltsuago (eta, beraz, makurgaitzago) dago bere gehiengoaren gorenean.
|
|
|
Kontrol gelatik bi gela ikus daitezke oso osorik, handik, bizilagunak nola dauden, arnasa nola duten...
|
ikusteko
aukera ematen du. Geletan txirrina dago, edozertarako gurekin komunika ahal daitezen.
|
|
|
Estreinaldi ofiziala uztailean Donostiako Antzerki Ferian egingo bada ere, jendearen harrera
|
ikusteko
asmoz obra taularatzen hasiak dira. Hurrengo emanaldiak Euskal Herrian honako hauek izango dira:
|
|
|
eszenaratzearen freskotasuna batetik eta Paco Mir en testu bihurria bestetik, ateraldi, keinu, ironia eta amarruz betea. Erritmo bizia ematen laguntzen dion asmazioa ere badu, lerro hauetan argituko ez duguna, obra
|
ikusteko
asmoa duenak ezustea har dezan. Erreferentzia barregarriak ez dira falta eta zirto ugari aurkituko duzu bertan.
|
|
|
Adimenaren espetxetik ateratzeko balio dizu hizkuntza batek. Mintzaira bat baino gehiago jakitean izugarri zabaltzen zaizu munduaz duzun ikuspegia, hala da, mundua leku garaiago batetik
|
ikusteko
parada ematen baitizu. Komunikazioa ez ezik, ikusmolde bat, logika bat ere baduelako.
|
|
|
Anbereseko Joko Olinpikoetan espainiar selekzioak, euskal jokalariz beteta, izan zuen arrakastaren ostean, Argentina eta Uruguayn bizi ziren euskaldunak bertoko konbinatu bat jokatzen
|
ikusteko
irrikitan ziren. Horrenbestez, 1922ko uztailean hainbat jokalarik, beren garaipenaz zeharo ziur, luxuzko transatlantiko batean itsasoratu eta plazerrezko bidaiari ekin zioten.
|
|
|
Francoren diktadura bukaturik, euskal jokalariak oraingo honetan tarteko gudarik gabe beste aldarrikapen baten inguruan bildu ziren," Bai euskarari" lelopean laburtzen zenaren inguruan, alegia. Horrela, 1979ko abuztuaren 16an, Irlanda aurkari zutela, jendeak, hainbeste itxaron ostean, berriz ere Euskadi zelaian
|
ikusteko
aukera zuen. Halere, traba administratibo (12 ordu lehenago oraindik ez zuten Bizkaiko Gobernu Zibilaren baimenik) eta politiko (hainbat bonba abisu izan ziren baina inork ez zuen San Mames utzi) ugari jasan behar izan zuten, azkenean 4 emaitzarekin amaituko zen jai handi eta hunkigarriaz gozatzeko.
|
|
|
Nik uste ereindako haziaren emaitza dela. Hemengo edozein taldek halako goraipamena jasotzea gainera, ona da besteentzat ere, hemen egiten dena
|
ikusteko
pizten duelako. Ibilbide handia egiteke dago katalandarren mailara iritsi arte, baina ze demontre!
|
|
|
literaturaren militante, hizkuntzaren militante (txineraz idazten dutenak txineraren militante dira, gaztelaniaz idazten dutenak gaztelaniaren militante diren bezalaxe) eta egoera baten aurrean aldeko edo kontrako postura hartzearen militante. Horren adibideak
|
ikusteko
ez dugu oso urrun joan behar: Jon Juaristi da militante, idazle militanterik bada.
|
|
|
Bost urtez izan naiz eta jendeak ikusmina du herri kirolak
|
ikusteko
, euskaldunak direlako.
|
|
|
Garai batean Donostiako zezen plaza lepo betetzen zen aizkora apustuak
|
ikusteko
. Garai hura ez da berriro biziko, baina galdu... galdu, ez dut uste galduko denik, jende berria ateratzen ari delako, Bizkaia aldean batez ere.
|
|
|
Toki honetatik aurrera padura eta ibaiertzetako basoen arteko piskanakako trantsizioa
|
ikusteko
aukera izango duzue. Itsasmareen eragina geroz eta txikiagoa den heinean, paduretako landaredia ibaiertzetan nagusi diren haltzez, sahatsez, urritzez, lizarrez... eta era honetako landareez ordezkatua izaten da, baina trantsizio hau emeki emeki gertatzen da.
|
|
|
Hor gertatzen dena da niri futbolarekin gertatzen zaidana. Nik futbol afizioa badut, baina telebistaz
|
ikusteko
. Afizio ona izaten da bertara joan eta han egoten dena.
|
|
|
Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan zehar, guztira, sei ibilbide prestatu dira, hauetan 68 erretaula ikusi ahal izango direlarik, gidari profesionalen laguntzaz. Bide hauetatik bi Araban kokatu dituzte Arabako Lautada eta Aiarako bailara zeharkatuz, beste bi Bizkaian zehar Durangaldea eta Lea Artibaiko herrietatik igaroz eta azken biak Gipuzkoan antolatu dituzte bertako Deba Garaia eta Urola eskualdeetako erretaulak
|
ikusteko
.
|
|
|
Lertxundirenak euskararen inguruko eztabaida ordenatzeko planoa, gidoia, ezartzen digu, eta euskara zehar lerro erabatekoa da gure gizartean, liburuan ongi frogatzen denez. Saizarbitoriarena, berriz, eskarmentu pertsonalari lotuago dago, eta intuizio aberasgarriz (gauzak
|
ikusteko
modua aldarazten diguten intuizioak dira, nire hiztegian, aberasgarri). Zein bere aldetik, ordea, azken aspaldion euskararen inguruan egin den ekarpenik aipagarriena osatzen dute bi liburutxook.
|
|
|
Ukitzeko aquariumean jendeak eta bereziki umeek kaltegabeko itsas espezieak uki ditzakete (itsas izarrak, bertoko marrazotxoak, katu-arrainak...). Mikromundu aquariumean, berriz, bi bideokamerek eta monitoreak lagunduta, gure begiz
|
ikusteko
txikiegiak diren espezieak beha ditzakegu. Gaikako aquariumean, itsasuge tropikalak, arrain arriskutsu eta pozoitsuak, arrezifeetako arrainak, bertokoak eta beste hainbat espezieez goza dezakegu.
|
|
|
Egun eta gaueko harraparien erakusketa eta berauek hegan
|
ikusteko
aukera.
|
|
|
Amak deitu eta gertatutakoa kontatu zidan. Une hartan aita desagertutzat jo eta gorpua
|
ikusteko
beharra sentitu nuen; sinestea zaila gertatzen zitzaidan eta agurra emateko beharra sentitu nuen. Askotan pentsatu izan dut gertakizun horren inguruan gaia berreskuratzea eta terapia bezala hartzea.
|
|
|
Egun laburretan soilik ikus dezakegu kalitatezko zinea, jendeak bihotzarekin egiten du inolako interes ekonomikorik gabe, urteetan mamitzen joan den argumentua errealitate bihurtuz. Nire ustez, jendeak 700 pezeta ordainduko lituzke zortzi labur on
|
ikusteko
. Baina aukera hori ez dugu oraindik.
|
|
|
Orokorrean, eguerdiko atalak goizeko martxa jasoko duela esan genezake, eta gauekoak, bere aldetik, hortik aurrerakoa; lehena bat batekoagoa izanen dela, eta bigarrena sakonagoa, nahiz eta bietan dekoratu zein gaiak beretsuak izan. Hala ere, bada jorratutako gaietan bien arteko ezberdintasunik eta horrela, eguerdian" telebista lokalen zapina"
|
ikusteko
aukera dugu eta baita EITBren 18 urteak aprobetxatuz" etxeko" pieza zahar eta bitxiren batzurekin gozatzeko tartea ere. Azkenik, joan den urteko kolaboratzaileetako batzuk bertan izango dituzte lagun eta bestelako pertsonaia interesgarriak ere aktore, idazle, musikari, kirolari... gonbidatuko dituzte.
|
|
|
Hala ere, bada jorratutako gaietan bien arteko ezberdintasunik eta horrela, eguerdian" telebista lokalen zapina"
|
ikusteko
aukera dugu eta baita EITBren 18 urteak aprobetxatuz" etxeko" pieza zahar eta bitxiren batzurekin gozatzeko tartea ere. Azkenik, joan den urteko kolaboratzaileetako batzuk bertan izango dituzte lagun eta bestelako pertsonaia interesgarriak ere aktore, idazle, musikari, kirolari... gonbidatuko dituzte.
|
|
|
Guztiak eguerdi partean elkartuko dira Esmalteria izeneko enparantzan, eta hortik, guztiak elkarrekin, herriko kaleetan zehar jardungo dute. 13:00etan, Zumardian, soilik
|
ikusteko
den eguneko ekitaldi bakarra egingo da, gainontzeko guztiak parte hartzekoak dira-eta. Ekitaldi hau erakusketa bat izango da, Euskal Herriko lurralde eta eskualde ezberdinetan dantza soltean egiteko dauden era ezberdinak azalduko dituen erakusketa.
|
|
|
Bigarren edizioan talde profesionalen lanak ere ikus ahal izan ziren, esaterako, Bederen 1 eta Tanttaka taldeenak. Zorionez, gaur egun talde gehiagorentzako daude irekiak topaketok, eta talde amateurrez gain, antzerki profesionala eta eskoletako ikasleen antzerkia
|
ikusteko
parada dago. Iazko topaketetan sei talde profesional, bost amateur eta bederatzi ikastetxe izan ziren taula gainean.
|
|
|
Azaroan hasi eta Santo Tomas eguna bitarte euskal antzezlanez gozatu ahal izango da. Hasiera batean hilabete irauten zuten baina 1997tik udazkeneko topaketak izatera pasatu dira, jendeak patxada gehiagorekin obra guztiak
|
ikusteko
aukera izan dezan. Hemezortzi urteko ibilbidean euskal antzerki jardunaldi hauek sendotu egin dira; alabaina, hastapenak xumeagoak izan ziren.
|
|
|
ASPALDI ari dira esaten ELA eta LAB Eusko Jaurlaritzak formazio iraunkorrerako Hobetuz erakundea finantzatu lukeela eta, azkenean, Jaurlaritzak ala egingo duela iragarri du. Berri ona da, zalantza barik, baina orain
|
ikusteko
dago diru hori nondik aterako den, edo EAEko langileek ordaintzen dutenetik (Madrilek zuzenean eskuratzen duena eta, beraz, nonbaitetik kendu litzaiokena), edo EAEko herritarrek bigarrengoz ordaindu dugun formazio iraunkorra.
|
|
|
Aldi berean, istorio bat izanik, film bat ikustea bezalaxe da. Horregatik, ikastetxean zein etxean
|
ikusteko
moduko bideoa da.
|
|
|
Bideoak jolasak eta abestiak entzun eta
|
ikusteko
aukera emango du, horrela jolasak ikasteko bidea erraztuz. Aldi berean, istorio bat izanik, film bat ikustea bezalaxe da.
|
|
|
ETAk pentsa dezake euskal gizartearen bidezko saio horrek porrot egin duela eta estatuarekin negoziatuko duela. Hau da, urte luzetarako dinamika mantenduko duela euskal gizartea benetan esnatzen den
|
ikusteko
. ETA azterketa horiekin baldin badabil errealitatetik oso urruti dabilela erakusten du, euskal gizarteak itxaropenez eta gogo biziz zerbait besarkatu bazuen su etena izan baitzen.
|
|
|
Etorkizunean bertsolaria autore bezala ere imaginatzen dut. Nik uste aski belaunaldi sendoa badatorrela hori hala izango dela
|
ikusteko
. Une honetan ikusten da ez txapelketetan puntan dabiltzanak, baizik autore perfildunak nahi dituela publikoak.
|
|
|
Parakaidismoa ez da izango soluzionatuko duena, baina espontaneitatea ere ez da izango errealitate eta behar horri erantzungo diona. Modu aztertu eta oso landu bat bilatu da nondik jo behar den
|
ikusteko
. Hori orain arte bakoitzaren arabera utzi da.
|
|
|
Askotan esan dut ez dagoela Transilbaniaraino joan beharrik Drakula gure tradizioan
|
ikusteko
. XIX. mendeko ipuin bilketetan, Iparraldean batez ere, ipuin bat agertzen da Drakularen istorioa dena, maitemindu eta posesioaren gorabehera berbera kontatzen duena.
|
|
|
lurraldetasun espiritual batean bizi izan naiz 52 urtetan, eta aurrera segituko dut horretan, badakit eutsiko diodala. Eta lurraldetasun politikorik gabe ere funtzionatzen du, eta iraungo du, baina alderantziz,
|
ikusteko
dago. Zer da inportanteagoa?
|
|
|
Telebistaren kontsumoari dagokionez, oraingoz ikerketa enpiriko gutxiegi dago. Gertaeraren konplexutasuna
|
ikusteko
, aipa dezagun Estatu Frantsesean burututako ikerketa batek erakutsia. Administrazio frantsesa oso arduratia da, jakina denez, frantsestasunaren babesarekin, eta ikuspegi horretatik erronka bakarra ez da kultura anglosaxoiari aurre egitea, estatuan bizi den populazio magrebiar handia ez integratzea ere arriskutzat baitute.
|
|
|
Egindako ikerketa batzuek ordea zera erakusten dute: lehen gizaldiko etorkinek, beren herriko eta beren hizkuntzazko telebista kanalak
|
ikusteko
erabiltzen dute satelitea, horrela beren nortasun arabiarra berrindartzeko tresnak eskuratuz. Baina bigarren eta hirugarren gizaldiko etorkinek ez dituzte jadanik kanal arabiarrak gustuko; satelitea erabili egiten dute, baina gehienbat kanal amerikarrak eta ikusteko (MTV, CNN, eta abar).
|
|
|
lehen gizaldiko etorkinek, beren herriko eta beren hizkuntzazko telebista kanalak ikusteko erabiltzen dute satelitea, horrela beren nortasun arabiarra berrindartzeko tresnak eskuratuz. Baina bigarren eta hirugarren gizaldiko etorkinek ez dituzte jadanik kanal arabiarrak gustuko; satelitea erabili egiten dute, baina gehienbat kanal amerikarrak eta
|
ikusteko
(MTV, CNN, eta abar).
|
|
|
Espainia bakarra hartzen dute kontuan, bere menpean hartzen dituen nazionalitate ezberdinak zanpatu nahian, hauen Historia ahantzi nahian. Oraindik ez dute ulertu lurralde bakoitzaren ezberdintasunak aberasgarriak direla, pertsonen arteko ezberdintasunen gisara, iritzi ezberdinek ez digutela beldurrik eman behar, baizik eta gauzak beste ikuspegi batetatik
|
ikusteko
lagungarriak direla, beste nazioenganako begirunea areagotuz, gizabanako bakoitza aberatsagoa bilakatuz.
|
|
|
Amaia ezkonduta dagoenean eta bi seme alaba dituenean, Andonik eleberrian literatur saria jaso duela irakurtzen du egunkarian. Honen ondorioz, iraganeko sentimenduen indarrak bultzatuz Andoni
|
ikusteko
ahalegina egingo du. Urtaroek kontakizunaren nondik norakoak gidatuko dituzte:
|
|
|
Bertako protagonista Nepalen eta Indiako iparraldean dabil, budismoaren zein hinduismoaren bidetik, benetako izpiritualtasunaren atzetik, ez baitu
|
ikusteko
irrikaz bidaiatzen, bere burua aurkitzeko irrikaz baizik. Maitasun istorio bat, misterioa... denetik topatuko du irakurleak protagonistaren bidaiegunkari honetan, Arretxeren lanetan ohikoa denez, estilo zuzen eta arinez.
|
|
|
3 Gaztainondoan. Lehendabiziko mirariaren agerlekua eta Santa
|
ikusteko
lekua. Sorkoin aldeko gaztainadia mirarien agerleku eta Ladixen heriotzaren lekuko da.
|
|
|
Hortaz, kritika ezberdin hauen aniztasuna
|
ikusteko
, Broch4 ek eskainitako sailkapena erabiliko dugu:
|
|
|
Telebista kontsumoa oso zabalduta dago gure artean, CIESen arabera populazioaren %85, 1ek telebista
|
ikusteko
ohitura baitu. Gainera, batez beste, EAEkopopulazioak 207 minutu pasatzen ditu egunero aparatuaren aurrean.
|
|
|
Galdera hauei erantzuteko, bi mailatan banatuko dugu analisia. Lehenik hiruerreferentzia eremu nagusi hartuko ditugu (Euskal Herria, Espainia eta Frantzia), biakunitate ezberdin gisa ala lotuta erakusten ote diren
|
ikusteko
, eta zein gaitan nagusitzenden erreferentzia eremu bakoitza. Bigarrenik, Euskal Herriaren barnera begiratuta, maila ezberdinak (herrialde bakoitza, Euskal Autonomia Erkidegoa, Hegoaldea etaIparraldea, eta Euskal Herria bere osotasunean) zein gairen inguruan osatzen direnaztertuko dugu.
|
|
|
Edo, zein gaik eragiten duHegoaldea unitate esanguratsutzat hartzea? Horretarako berriro joko dugu, lehenik, egunkari guztien azterketara, geroago egunkariak banan banan
|
ikusteko
. Adierazle gisahonako ezaugarri hau hartu dugu:
|
|
|
Beraz, errealitatearen erreprodukzio sozialari eutsita, Sud Ouestek ez du begirik Euskal Herria
|
ikusteko
. Bere jarrera, zelanbait, autonomista da frantziar txobinismoaren baitan, zeren, azken finean, demarkazio departamentalak baitira eredu grafiko bakar mapakekoizterakoan.
|
|
|
Hori guztia errazago
|
ikusteko
, jar dezagun gure arreta hurrengo hiru mapetan8:
|
|
|
Mapak dira Mundua
|
ikusteko
dugun modua, eredua. Mapan, mundu garatua, eta, mundu azpigaratua?
|
|
|
Orain arte esandakoa argiago
|
ikusteko
, hurrengo mapa biak dituzu. Munduarenisla oso desberdina ematen du bakoitzak.
|
|
|
Horrelaaski ezagunak diren hiru politikari abertzale (EAJtik, EHtik eta EAtik) burujabetasunari buruz arituko dira: Markel Olano, Joseba Permach eta Martin Aranburu.Bakoitzaren jarrerak argiago
|
ikusteko
eta erkaketa errazteko, P. Iparragirrek linealtasuna eman die argumentuei, eta elkarren, kontra, jarri beharrean, elkarren segidanutzi ditu.
|
|
|
Ondoren analisi diskriminantea burutu zen, etxean erabiliriko hizkuntza etagurasoen jatorria eta identifikazio estrategien hiru taldeen arteko erlazioa
|
ikusteko
.
|
|
|
Gainera, identifikazio estrategiaren hiru kidetzekin estereotipoen antolakuntzanola ematen zen
|
ikusteko
, hiru kluster analisi egin ziren (Ward metodoarekin), norbere taldearekiko eta estatuarekiko estereotipoak berdin edo desberdin antolatzenzituzten ikusteko.
|
|
|
Gainera, identifikazio estrategiaren hiru kidetzekin estereotipoen antolakuntzanola ematen zen ikusteko, hiru kluster analisi egin ziren (Ward metodoarekin), norbere taldearekiko eta estatuarekiko estereotipoak berdin edo desberdin antolatzenzituzten
|
ikusteko
.
|
|
|
Azkenik, identifikazioko hiru taldeak eta estereotipoak nahiz informazioarenarteko erlazioak
|
ikusteko
, Anova motako analisi desberdinak egin ziren, hiru taldeak aldagai aske gisa, eta gutxiengo egoerako taldearekiko eta estatuarekiko estereotipoak eta informazioa menpeko aldagai gisa hartuz. Hala ere, hori egin baino lehenago, norbere gutxiengo egoerako taldearekiko eta estatuarekiko estereotipoak faktore ekoizle modura analizatu ziren.
|
|
|
Subjektuen taldekidetza, autokategorizazioa eta identifikazioak nola erlazionatzen ziren
|
ikusteko
, lehenengo Korrespondentzia Analisia egin genuen, ondokoirudian ageri den emaitza lortuz.
|
|
|
Gainera, gutxiengo egoeran dauden taldeen eta estatuaren identitateek nolakoerlazioa zuten
|
ikusteko
, koerlazio analisia egin genuen hiru herrialdeetan, emaitzaondoko taulan agertzen delarik:
|
|
|
Alde bateanegonik, norbera harrapatuta dago, alde horretan egoteko joera duelako. Erdialdeanedo zero puntuan egonik alde biak
|
ikusteko
gai da, eta oreka lortzeko moduandago. Gerora konturatu nintzen Lao Tze k gauza bera erakusten zuela?. 4
|
|
|
erran nahi baitut, haren paregabeko dohaina euskararako. Bizikiontsa gogoratzen naiz, hastapen hastapenetik, lehenik EKIN, gero ETA barnean, euskararekin deus
|
ikusteko
zuen oro, hots, euskarari buruz zen guzti guztia, JoseLuisen eskuetan uzten genuela ex oficio. Hitz batez, gure, euskaralogoa?
|
|
|
Haraino heltzeko atzeman ahal den mekanika honako hauxe da: norberak etxekozahar bati istorio bat entzun dionean, badu joera transmisiogile hura gerta kariarenlekuko gisa
|
ikusteko
, hots, kontatua eta kontatzailea bat egiteko. Antza, naturalki etaohartu gabe pasatzen da «amamak kontatzen zuen»etik «amamak ikusi zuen»era; alegia, deus ez, baina gazteturik geratzen da istorioa eta, bidenabar, egiaztatuta.
|
|
|
Gizonenpentsamenduak, far failak bezain mehe, hauskorrak; gizakiak berak, farfaileroak.Mengelak, bekatariak izateko ere. Testamentu Zaharrera edo Shakespeare-ren lanetarabehatu behar da ja, gizonik
|
ikusteko
. Han gutxienez maitatu, madarikatu, etsaiakakabatu, gizonki egiten da.
|
|
|
Eta zer da existitzea, existentzia? Konplikazio handiegietan ez sartzeko, existentzialistek berek existentzia nola ulertzen duten
|
ikusteko
, irakurgai egokia dukeguUnamuno ren Vida de Don Quijote y Sancho delakoaren prologoa(. El sepulcro deDon Quijote?), autore horren ohiko sarkasmoarekin bulgaritate nagusiaren aurka.Gehien gehiengoaren existentzia, hau da, bizitzea, mundura etorri eta hortxe egoteada, egon, joatea tokatzen zaien arte?, estas pobres muchedumbres ordenadas y traaquilas que nacen, comen, duermen, se reproducen y muere... –^Pero existen?
|
|
|
Ik., adibidez, AITZARTE,. Izatasun filosofia?, Euzko Gogoa, epaila iorraila, 1956, 46 etaepaila iorraila, 1957, 104 (Urte horietan existentzialismoaren interesa euskal letretan oso zabaldutazegoela
|
ikusteko
ere. Ik. lan honexen amaierako eraskina).
|
|
|
Gerra ondoko urteetan Euskal Herrian izandako gertakizun berrietan, ETAren sorrerabarne, Txillardegik jokatu zuen papera zentrala izan zen. Ez berak bakarrik, noski; bainabere orduko lanak irakurtzea besterik ez dago, apurtzaile aparta izan zela
|
ikusteko
. Gurebelaunaldikoentzat, aurreko askorentzat, eta gerokoentzat ere, hala espero dut?, Euskal Herria helburu izan nahi dutenentzat behintzat, erreferentzia ukaezina izan daTxillardegi Euskal Herri berriari eta euskarari buruz gauza asko deskubritu eta pentsatuahal izateko.
|
|
|
Teoria honetan sartzen diren ereduteorikoen artean, batek esaten du gizabanakoen kognizioak sortzen dituela ezagutzak, eta ezagutzekin batera baita errealitateak ere; bestalde, kognizioa zenbaitmodulu edo azpikognizio berezirekin osatuta egongo da, adibidez: modulu linguistikoa edo hizkuntzarekikoa, modulu soziala, sen oneko modulua, etab.; gauregunean ondoen ezagutzen dena modulu linguistikoaren estruktura eta funtzionamendua denez, ezagutza linguistikoa eredu analogiko bihurtu da, beste edozeinezagutza mota nolakoa izan eta azter daitekeen
|
ikusteko
. Honen irudia ondokoada:
|
|
|
Lehen Ihardunaldiak? izeneko liburuanbegiratzea nahikoa da, zer esan nahi den
|
ikusteko
.
|
|
|
Xehetasunak xehetasun, morfologiaren banaketa
|
ikusteko
, Gaminde (1997) eta (1999a) ikus daitezke.
|
|
|
I, 357). Hau horrelaxe zela
|
ikusteko
, 1938kourtarrilaren amaieran emandako esplikabidea ekar daiteke hona (Cronica: I, 353):
|
|
|
Harrezkero, igandero, etageroago larunbatero ere? izango zuten aramaioarrek zinema
|
ikusteko
aukera. Oro har, lehenengo urteetan pelikula bakarra izan ohi bazen ere, laster ekin zitzaion pelikulabera larunbat gauean eta igande arratsaldean emateari4.
|
|
|
Inork ez zuen besterik espero eta zinemaren munduaere gaztelania hutsez iritsi zen. Hori bai,
|
ikusteko
eta kontsumitzeko beste produktubat bezala hartzen zen, produktu berri-emaile eta ikusgarri bezala, hain zuzen11.
|
|
|
Nafarroa eta Euskal Autonomi Erkidegoari dagokienez, esan dezagun goizeko 6.00etatik eguerdiko 12.00etarako atalean metatzen dela entzulerik gehien. Argiago
|
ikusteko
, ekar ditzagun hona CIES enpresak (1999, 7) emandako datuak, entzule kopuruak milaka zenbatuta:
|
|
|
Ezbairik gabe, honek hobeto egiten du hautakuntza. Eta hautatze hori, oro har, nolakoa izan daitekeen
|
ikusteko
, John Hasling ek (1980, 142) jarritako adibidea aipatuko dugu:
|
|
|
Irratilari gazteak aproba egin dezake, prentsa idatziko albistearen eta irratitik emititzen den albiste berberaren artean zer nolako aldea dagoen
|
ikusteko
, biak ahots goraz irakurriz. Ozenki irakurtzeak agerian jartzen dizkigu bi testu horien estilo ezaugarriak, belarrirako idaztea zer den jabetuz.
|
|
|
Behin albiste osoa idatziz gero, normala denez, irakurketa bat egiten da, badaezpada, zuzenketaren bat egin behar ote den
|
ikusteko
. Lehen zuzenketa hauek egin ostean, ahal denean zenbait minutuz uztea komeni da, bost edo hamar minutu horiek pasa eta gero beste irakurketa bat egiteko.
|
|
|
Horrekin batera hedabideen kontsumoa eta lehiakide direnen estrategia programatikoei ere so egin behar die, bere burua hobeto kokatzeko. Programazioko irratsaio desberdinei jendeak zer erantzun ematen dien
|
ikusteko
, denbora unitateak zehaztu behar ditu, beraietan irratsaio egileei konfiantza emanez, harik eta aurretik zehazturiko epemuga hori, hiru hilabetekoa da gutxienezkoa, amaitzen den arte.
|
|
|
Ondoren Holanda edo Herbeheretako kasua aztertuko dugu apur bat, alde batetik, Europako estatu batean irrati lokalen programazioan zer nolako ereduak diren nagusi
|
ikusteko
, eta bestetik, estazio hauek irratigintza osoan zer pisu duten ikusi eta telebista lokalekiko lehia zertan den jabe gaitezen. Datuak Internetetik hartu ditugu.
|
|
|
Irrati mota berri honen eta irrati konbentzional edo hertziarraren artean zer nolako aldea dagoen argi
|
ikusteko
, pentsa dezagun Interneten jartzen den estazio edo guneak hiru datu zirkulazio egitea posibilitatzen duela, dela soinu, dela irudi, dela testu soilaren zirkulazioa egiten dugunean, irrati hertziarrean kasuan lor ezin daitekeena. Lehenbiziko zirkulazioak unicast izena dauka.
|
|
|
Bestalde, edukiei dagokienez, Euskal Herriko Unibertsitateko ikasleekin 1997 urtean azterketa bat egin genuen irratien parriletako edukiak zein ziren
|
ikusteko
. Euskal Herriko irrati estazioetan musika eta informazioa binomioak denboraren %49, 8 hartzen du.
|
|
|
Haranak aukera anitz eskaintzen ditu turismorako; Karrantza mugatzen duten mendietan oinez zein mendiko bizikletaz ibiltzeko hainbat bide dago. Ibilbide hauetan ingurunea ezagutzeko eta miresteko aukera bikainak daude, eta baita trikuharriak, tumuluak eta ikaztegiak
|
ikusteko
ere. Bestalde, 1995 urtean publikoari zabaldutako. El Carpin?
|