|
2002
|
|
|
Atzo ez bezala, fisikaz mintza daiteke edonor (ez gaitezen gehiegikerietan erori, fisikaz dakien edonor esan nahi baitut) Axularren hizkera erabiliz, Suárez presidente ohiak halako hartan, zu jaio gabe zinela, esan zuena gainetik beheiti gezurtatuz. Polizia bera ere, Ertzaintzakoa izan edo izan beste segurtasun zerbitzuren batekoa, euskaraz irakurtzeko gai da, edo hala ematen du bederen, norbait atxilotu eta berehala itzultzen dituztelako, ez dakit ongi ordea zein
|
hizkuntzatatik
zeintara, han eskuratutako dokumentuak.
|
|
2005
|
|
|
...hizkuntza guti direlarik beren bilakabidearen garairen batean besteren bat (zu) ekin harremanetan izan eta haietarik lexikoaren eta gramatikaren ele mentu zenbait bertakotu edota eraldatu ez dituztenak, morfemen egiturak leku kotasunik eman lezake hizkuntzon arteko harremanaren historiaz, dela morfe mon mailegu izaera agertuaz, dela hauen kronologia ezarketa erdiesten lagun duaz, dela zein
|
hizkuntzatatik
eta bidetatik iritsi diren hartzailera zehaztuaz.
|
|
2007
|
|
|
Leinu arras ezberdinetako hizkuntzek ere, ez artekogabe eta ez artekoz sekula elkar ukitu ez luketenak, eta klase ezberdinetakoak liratekenak gainera, hala ere beren egituran antz orokor halako batzuk ukan lituzketela, berez segitzen da giza naturaren eta giza hizkuntz organoen eraberdintasunetik. Hori faktikoki ere ageri da, edozein
|
hizkuntzatatik
edozein hizkuntzarekin elkar ulertzeko posibilitatean. Pentsatzeko legeak hertsiki berberak dira nazio guztietan, eta hizkuntz forma gramatikazkoak, lege haien menpe baitaude, izari baten barruan bakarrik izan litezke ezberdinak(?).
|
|
|
Hala, Arctic talde britainiarra Monkeyak, 2005eko bukaera arte ez dago berririk, eta handiena izan zen 2006ko urtarrileko bilaketen ehunekoa, lehen diskoa kaleratu zuteneko albistea. dagoeneko eskuragarri daude Internet bidez. (e) n behealdean hiri, eskualde eta bilaketak zein
|
hizkuntzatatik
egin diren. (e) n Arctic Monkeysen kasua, bilaketa gehienak ingelesez ziren, Sheffielden jaioterritik, Erresuma Batua.
|
|
2011
|
|
|
Itzulpen estrategiari lotutakoak molde honetakoak dira: zein
|
hizkuntzatatik
itzuli dugun, zergatik, itzulpena egiten direneko kulturaedo hizkuntza helburuak zein diren... Talde honetakoak dira, halaber, itzulpenaren literalitatearekin lotzen diren auziak:
|
|
|
Itzulpenean eragiten duten faktoreek (zer itzultzen den, zergatik, zein autore, zer
|
hizkuntzatatik
, gizarte jakin batean itzulpena onartuta dagoen, jatorrizko kulturari edo xede kulturari begiratuta itzultzen den, zenbat diruren tru2 http://www.itzulbaita.eu/jarduerak/ lit balorazio irizpideak | Azken kontsulta | keko lana den, zein itzultzailek egiten duen...) ezin dira euren eurenean aztertu, testuak edo testuaz kanpoko produktuak dira aztertu behar direnak. Hortaz, guk literatur itzulpenen kritikak aztertzeko hautua egin dugu, testu horietan baitaude islatuta aipatu eragile edo faktoreak.
|
|
|
–Teoria batek dio hizkuntzen arteko aldeak gainaxaleko kontuak direla, eta beraien arteko itzulpena dela horren erakusgarri, eta, horrenbestez, azken buruan, itxura gorabehera, gauza berbera direla denak. Teoria horren aldekoentzat, beraz, munduko hainbat
|
hizkuntzatatik
bat galtzea ezin da kezka iturri izan. Haatik, itzulpegintzan jardun duen edonor ohartuko da aurreko iritzia faltsua eta okerra dela, bestelako kulturen isla baitira hizkuntzak?.
|
|
|
–Kanadako erroldan oinarritutako ikerketa batek erakusten zuenez, 1981 eta 1996 arteko epealdian 50
|
hizkuntzatatik
gehienak etengabeko higaduraren pean zeuden. Orain eskueran ditugun azken datuen arabera, jatorrizko hizkuntzetatik 3 besterik ez dira salbu; hizkuntzok galtzeko arriskua handia da, handia denez?
|
|
|
–Egunen batean sakelako telefonoak bere baitan izango du itzulpenaren programa, eta horri esker guk munduko edozein tokitara hots eginda beren hizkuntzan adituko digute haiek (eta guk gurean), inolako, zubi?
|
hizkuntzatatik
igaro gabe?. Patrimonio natural, 2009, 87 or.
|
|
|
Armiarmak Euskarari ekarriak izeneko beste atal bat jarri du abian. Munduko literaturatik euskarara itzulitako obretatik hilero hiruzpalau liburu berri jarriko dute sarean hainbat
|
hizkuntzatatik
ekarritakoak.
|
|
2012
|
|
|
Beste kasu batzuetan, testuak nondik itzulidituen esplizituki esaten ez badu ere, iturriren bat aipatzen du autoreari buruzko informazioa nondik hartu duen adierazteko, eta pentsatzekoa da, halakoetan, liburu horretako itzulpenetatik euskaratu dituela testuak. Esatebaterako, Hezurrezko xirulak liburuan sartu dituen lau greziar autoreen kasuan, Sarrionandiak ez du esaten haien testuak zein
|
hizkuntzatatik
itzulidituen, baina, Agathias Eskolastikoa aurkeztean, Marguerite Yourcenaridazle frantsesaren La Couronne et la lyre liburutik hartutako aipu bat tartekatzen du. Liburu horretara joz gero, hantxe aurkitzen dira Sarrionandiak euskaratutako greziar testuak, frantsesez.
|
|
|
Sistema literario batek garai jakin batean izan dituen zeharkako itzulpenak nola eta zein
|
hizkuntzatatik
egin diren ikertzeak, beraz, literatura bakoitzaren estatusaren eta literaturen arteko harremanen inguruko informazio baliotsua eskaintzen du. Horren adibide dira, besteak beste, txineratik gaztelaniara egindako zeharkako itzulpenen inguruan Maialen Marinek egindako ikerketa (Marin 2008) eta hebreerazko zeharkako itzulpenak aztertzen dituen Gideon Touryren lana (Toury 1995:
|
|
|
Sarrionandiak ere itzulpen estrategia esku hartzaile eta ausarten alde egiten du, esate baterako,, benetako? itzulpenen artean sasi itzulpenak tartekatzean, edota diskurtso gisa idatzitako testu bat poema gisa aurkeztean, edota euskarara iritsi arte hamaika zubi
|
hizkuntzatatik
igaro den testu bat jatorrizko testuaren aldamenean jartzean, edota beste autore batek idatzitako poema bat hartu eta bere inguruko testuingurura egokituz testu berri bat sortzean. Itzulpenean ikusezina izatea ezinezkoa denez, ez du lotsarik izango itzultzen ari den testuan bere arrastoa uzteko.
|
|
|
Hizkuntza baten erraztasuna edo zailtasuna kontzeptu oso erlatiboa da. Hori beti beste zein
|
hizkuntzatatik
abiatzen zaren araberakoa delako. Portuges bati espainiera alemana baino errazagoa irudituko zaio, eta aleman bati nederlandera portugesa baino askoz errazago irudituko zaio.
|
|
2015
|
|
|
b) Zer
|
hizkuntzatatik
hartutakoak dira mailegu horiek?
|
|
|
b) Zer
|
hizkuntzatatik
hartutakoak dira mailegu horiek?
|
|
|
3 Zer
|
hizkuntzatatik
hartutako kalkoak direla esango zenuke. Gaztelaniatik, frantsesetik ala ingelesetik?
|
|
2016
|
|
|
3 Zer
|
hizkuntzatatik
hartutako kalkoak direla esango zenuke. Gaztelaniatik, frantsesetik ala ingelesetik?
|
|
|
b) Zer
|
hizkuntzatatik
hartutakoak dira mailegu horiek?
|
|
|
b) Zer
|
hizkuntzatatik
hartutakoak dira mailegu horiek?
|
|
2017
|
|
|
Kaxkarrenak eta onenak ekartzen dizkigute. Normala da munduko edozein garai eta
|
hizkuntzatatik
gurera ekartzen diren obren artean maisulanak iristea; lastoa eta alea bereiztea da kontua hemen ere.
|
|
|
Zer
|
hizkuntzatatik
dator domotika hitza?
|
|
2021
|
|
|
Gainera, kategoria lexikoa duten hitzak oso aldakorrak izaten dira: historian zehar batzuk galdu egiten dira, beste batzuk sortu, eta askotan beste
|
hizkuntzatatik
mailegatzen dira.
|
|
|
Esan dezagun" hemen ezin da erre" edo aprobetxatu dezagun bene benetako euskararen indar kontzentratua eta esan dezagun" ez erre". Konbikzioz hitz egin dezagun, beste edozein
|
hizkuntzatatik
askatuta. Beste edozein hizkuntzatan bezala, euskararen botereak amaiezinak dira eta bere botere amaiezinaren sustraietara jo behar dugu52.
|
|
2023
|
|
|
«Norbanako bakoitzak bere hizkuntza erabiltzeko askatasuna dauka, eta hori errespetatzen da. Hizkuntza baten erabilera ezin da diskriminatu, ezta hainbat
|
hizkuntzatatik
datozen desberdintasunekin ere. Konpromisoa bere hizkuntza erabiltzen duen norbanako bakoitzak duen eskubideen alde egiteko da, eta hizkuntza horren biztanleak elkarrekin bizi ahal izateko».
|
|
|
Ez dakit Millares izenari zein azalpen etimologiko eman ziezaiokeen. Ez eta duela lauzpabost mila urte arinago zein izen zeukakeen, zein
|
hizkuntzatatik
sortua, indoeuroparrak etorri baino bizpahiru mila urte lehenago. Esan nahi nizueke bueltan kontatuko dizuedala.
|
|
|
Gaur egun denok gara elebidunak gutxienez, edonon gaudela ere eskura ditugu bitarteko guztiak hizkuntzak ikasteko, edozein hizkuntzatan esaldi zuzen eta zehatzak idazteko, ustez behintzat adierazkortasuna eta esan indarra dutenak ere bai batzuetan, nahiko fosilduak hala ere, ezinbestean. Itzuli ere, edozein esaldi edo testu itzultzen dugu, horretarako tresnek lagunduta, edozein
|
hizkuntzatatik
edozein hizkuntzatara, aitaren batean. Baina Atxukarroren hizketa modua, dagokion mundu ikuskerarekin batera, galdua da betiko, hori ez da itzuliko.
|