|
2010
|
|
|
" Batere erresistentziarik ez daukak, Ubanbe! —esan zion Sebastianek— Zazpi asalto besterik ez dituk izan, eta pott
|
hago
. Ikusiko duk festetan, Tony Garciak sekulako pasara emango dik." Hiru basomutilek barre egin zuten.
|
|
|
—Gero maldizioka hasi zen— Nola alde egin dik, Opin? Makalduta
|
hago
zeharo, ez haiz ezertarako gauza!". Sebastian korrika etorri zitzaigun atzetik.
|
|
|
Amuarraina ikaratzen didazue!", egin zuen oihu Pantxok bi besoak guregana zuzenduz. " Oso makalduta
|
hago
, Pantxo. Neronek harrapatu diat amuarrain hori", esan zion Ubanbek zutituz.
|
|
|
" Beraz, egia duk. Erregresio batean jausita
|
hago
, David. Obabako tradizio sakonenetara itzultzeko irrikan.
|
|
|
Oso hornitua zegoen hura ere, harlauzaren gainean basaloreak eta belar freskoak zituela. " Zer moduz
|
hago
, Lubis?", xuxurlatu nuen hurbildutakoan. " Nola nahi duk egotea!", hots egin zuen lurrean eserita zegoen gizon batek, eta ustekabearekin pausoa eman nuen atzera.
|
|
|
Ez al duk ikusten sonbreiru bat dela! —esan zidan osabak— Ekarridak, mesedez, ni baino arinago
|
hago
eta!" Oina jarri nuen eskaileraren mailan, eta jaisten hasi nintzen.
|
|
|
Estudiante horiek ikaragarri azkar jaten dute, eta batere gabe utzi naute." Adrian harritu aurpegia jarriz zuzendu zitzaion: " Baina, Pantxo, goseak al
|
hago
oraindik?...". " Zer jan dut ba nik?
|
|
|
Biki etorri berriarekin zegoen. " Dena bustita
|
hago
! Non ibili haiz?!"" Errekan", erantzun zuen mutilak apal.
|
|
|
" Ez
|
hago
oker", lagundu zion Josebak. " Ni bai, bizkar aldean", esan zuen Adrianek, eta Josebak zartako bat eman zion buruan.
|
|
|
" Beharbada izterrak ere agerian uzten dituen gona batekin etorriko duk datorren igandean. Belaunak erakustearekin nahikoa ez bada, izterrak!"" Mozkortuta
|
hago
, Adrian, eta marruka ari haiz —esan zion Martinek— Horrela segituz gero Berlik entzun egingo dik hotel barrutik. Eta gaurko ekintza hori egin dutenak zuek izan zaretela jakiten badu, kontuz Berlirekin!
|
|
|
" David! Hemen
|
hago
eta!". " Nor haiz?" Barru argitsuan egon ondoren, zehaztasunik gabe ikusten nuen.
|
|
|
" Nor haiz?" Barru argitsuan egon ondoren, zehaztasunik gabe ikusten nuen. " Itsututa al
|
hago
–Agustin nauk!"" Agustin ala Komarov?", esan nion besarkatuz.
|
|
|
Nik izana nuen gorabehera bat guardiekin, egona nintzen teniente baten galderak erantzuten eta ez nuen haren errepikapenik nahi. " Hi ere pozik
|
hago
, ezta, David?" Baietz esan nion. Villa Lecuonara itzultzeko erabakiak arindu handia ematen zidan.
|
|
|
" Zer moduz
|
hago
–", esan nion buruan fereka eginez. Begietan lainoak zeuzkan.
|
|
|
NYC, zer hintzen eta non
|
hago
. Sagar Handiak ere oso demode ematen du egongela triste honetan.
|
|
|
—Hago, neska,
|
hago
! —esan zuen Dominik artzain gazteak, neskatila tupustean besoetara bildots bat bezala jausi zitzaionean, nondik zetorkion konprenitzen ez zuela.
|
|
|
—Gaizki
|
hago
. Gaur berrogeita bederatzigarrena duk, eta oraindik behetik ari nauk oso ze, xuxen esatera, larogeita bosgarrena duk!
|
|
|
—Allah jainkoa! Ez
|
hago
suertekoa. Beste bati utzi zioat oraintxe.
|
|
|
—Seguru al
|
hago
inork ez duela zabaldu, Nasreddinek ez daukala astorik?
|
|
|
—Bai, lo
|
hago
, eta nola: zurrunga ere egiten duk!
|
|
|
—Bai Hodja, hilik
|
hago
, eta ehorzketa polit bat egingo diagu, hori baldin bada kezkatzen hauena.
|
|
|
—Hire astoa! Beha ezak, zozoa, gainean jarrita
|
hago
eta!
|
|
|
—Ez hadi kexu, kapitaintxo; zopako naufragoak baino hobeki
|
hago
; hortxe ez duk irentsiko hauenik!
|
|
|
—Mukitsu halakoa! Beti gogoa bolaturik
|
hago
!
|
|
2011
|
|
|
—Hago pixka bat,
|
hago
pixka bat. Hik ere ulertu behar duk ez daitekeela hona heldu deabruak hartuta, pare bat galdera egin, sosak kobratu eta ospa egin.
|
|
|
Robespierre! Non
|
hago
–Hator hona segituan!
|
|
|
...tzen, eta orain bidaia ilunean zer nolako atakak ari ote haizen igarotzen gailurretatik ibarrera daraman bidean behera alderoka, erori eta ezin jeiki itsumutil eta solaslagunik gabe. sosegurik bai ote legoke han, galduen eremuetan edo Virgilio berraragitu batek eramanen ote hinduke ederrenetan argitzen diren egun distiratsuetara salbatuen egoitzetan birreskura dezakeen hitz arnastuen eresia... hor
|
hago
nonbait orain eta guk ezin haugu jarraitu haurtzaro berri horren egonsala urrunetara, baina egun batean guk ere burutuko diagu orain egiten ari haizen ibilbide berbera, gu ere nerabe izanen gaituk eta itzaliko gautuen gauean.
|
|
2012
|
|
|
—Oraindik hor al
|
hago
–—esan zion kapitainak, eraztuna atzamarrean jarri gabe— Ez al duk neskaren bila joateko asmorik?
|
|
|
—Kaka eginda
|
hago
—esan zion bere buruaren zati batek.
|
|
|
—Hilda
|
hago
, Donatien —esan zion— Zer uste duk egingo diala Chrysostomek, Kongoko tiratzaile onenak. Berak benetan maite dik neska hori.
|
|
|
—Zaharregia
|
hago
guardiak egiteko! —esan zion.
|
|
|
Askotan," Bruno Zaharra" deitzen zion. " Orain ere lo al
|
hago
, Bruno Zaharra!".
|
|
|
Entzuten zekiena (hau niretzat balio handiko puntua da, eta gaur egun are gehiago, besteak esandakoa gogoan hartzeko ohitura ia galdutzat eman daitekeen honetan) eta jakin min asegabeko pertsona ona. " Denekin
|
hago
hi beti konforme —esaten nion askotan— Ez haiz inoiz inorekin haserretzen. Hori ez duk posible".
|
|
|
Berak ez zuela etorri nahi, baina nola mantenduko zituen andrea eta seme alabak! Julianek ulertzen duela erran dio," Me
|
hago
cargo", gogorra izan behar duela. Ekuadorrera itzuliko dela, ahal bezain agudo.
|
|
|
—Gaizki jaten omen duk! Gosez hilik
|
hago
, e, batek bultza, besteak zafla, beste batek giltzurrunean ukabilkada, eta zorura erori nintzen, ostikoz erabili nindutela eta garrasika segitzen zutela:
|
|
2013
|
|
|
Non
|
hago
–Zen galderarik ohikoena.
|
|
|
...a; gure izatearen testigu zuzena; zure bular laztanen antsiz ta egarriz; urruti zegok hura han bere zeruan; hamasei salbe ta hamalau kredo erdaraz entzunagatik; hormarik gabe utzitako etxea; ez zaidazu galdetu gauza ilun guztien arrazoi gordea; hostorik gabe gelditzen ari den adarska lehorra; bihotz ustel usaia, odol ustel usaia; handitzen zarenean ikusiko duzu isilik egoteak zenbat balio dun; non
|
hago
, zer larretan?; herri zahar hontan...
|
|
|
—Eta ziur al
|
hago
hainbestetan dionan auzapezaren saldukeria zital horretaz, emakumea. Bogoa zutitu da eta gero eta haserreago dirudi.
|
|
|
—Har ezak nahi bezala, Xanbil. Ez haiz tutulua eta jakinaren gainean
|
hago
.
|
|
|
—Ongi
|
hago
, Tzurdio. Lasaitu haiz?
|
|
|
—Ez nauk joanen, ez nauk joanen;
|
hago
lasai. Baina, egia esateko, ez diat ulertzen, ez baihuke hotzik sumatu hemen, ur epel honetan murgilduta eta ur barruan Xalene bi beso eta bi zangoekin atxiki zitzaion poliki poliki, zamarik gabeko besarkada bikoitzean bezala.
|
|
|
—Hator nirekin eta
|
hago
hagoenera agindu dio Axinek, Malkormendiko bidezidorretik zeharka abiatuz, nerabeak atzetik txakurra bezala jarraitzen diolarik.
|
|
|
Indarra erabili behar balitz, erabili eginen genikek. Jakinaren gainean
|
hago
!
|
|
|
—Nolatan zoroak gu? Hi
|
hago
arras burutik jota. Hik nahi huen zurezko aulki zaharra luzatu, zoro horrek!
|
|
2014
|
|
|
—jaulki zuen azkenean, sastakaia jaitsi eta atzera eginez— Zertan habil hi hemen? Eta nolatan
|
hago
andre jantzita?
|
|
|
—Ondo. Baina, esadak, zergatik
|
hago
hain berritsu eta hain pozik?
|
|
|
(Xixoneri) To, hor hiza hi ere. Zer
|
hago
–. So nork ontsa finituko ote hien?
|
|
|
CESARINE: Eta, hi mutiko mukitsua,
|
hago
ixilik, ez badituk nahi bi zaflako.
|
|
|
Eta, gutixago edan zak... Gau guzia hor
|
hago
hire edari horri lotua. Ez hau horrek onduko!
|
|
|
• Ez baina
|
hago
ez dituk antzerki guziak salatuko. Ferranddo kantonierra.
|
|
2015
|
|
|
Bat batean, botila atera duenak nireganantz biratu du burua: Zertan
|
hago
hi hor begira?, niri, Etorriko haiz hi ere bai?, ardo tragoxka joko al duk. Begiak itxi ditut.
|
|
|
—Baina, seguru al
|
hago
–Ansotegik berriz egin zion galdera bera.
|
|
|
—Seguru al
|
hago
hori nahi duala. Ondo pentsatu al duk?
|
|
|
" Arras polit eta apain
|
hago
, eta adiskideek uste diten ene amorosaren fotoa dela. Etxeko fotografia gehiago bidali behar dizkidazue.
|
|
|
—Sinti! Galdurik
|
hago
! Ez haiz aspaldian hemen ageri!
|
|
2016
|
|
|
" Arazoa ez duk Beatrizek txibatazoa ematea edo Jon eta Joneren harrapaketan parte hartzea erabaki duen ala ez, edota erabaki hori hiru milioien puxketa bategatik hartu duen ala ez, baizik eta poliziak kolaborazioa eskatu dion ala ez. Eskatu badio, galduta
|
hago
. Zergatik?
|
|
|
" Lasai, Carlos. Bera agresiboa zegok zuloan hainbeste denbora egon eta gero, eta hi ere agresiboa
|
hago
pasa duan bolada gogorragatik. Baina erokeria izango huke orain biok borrokan hastea", esan zion Sabinok.
|
|
|
Arestian edana bezala orain desesperatua ematen zuen. Ba oso okertuta
|
hago
. Diskrezio apur bat, beraz, Neptuno.
|
|
|
" Ez duk heure burua onartzen, eta beraz ez duk mundua onartzen. Karma negatibo baten mende
|
hago
. Horregatik sartzen haiz hain egoera larrietan".
|
|
|
—Esna al
|
hago
oraindik, esan zion Guiomarrek gelan sartu eta erlojuari begiratuz.
|
|
|
Alferrikakoa suertatzen zitzaion haur ipuinari buruz pentsatzeko ahalegina, zeren eta azpitik, zurrumurru baten moduan, beste hitz eta beste esaldi batzuk sentitzen baitzituen, okindegian gertatu berria zenari buruzkoak den denak: " Galduta
|
hago
, telefonoaren hutsak kartzelara eramango hau berriro, eta horren aurretik, badakik, torturak, orain dela urte eta erdi Joxe Arregirekin egin zuten bezala, oso panorama txarra, eta dena salatari zikin bategatik, benetan, salatzailea aurkitu huke, aurkitu eta bertan likidatu tiro batez". Zurrumurru hura ixildu eta bere pentsamenduak desbideratzea oso nekosoa zitzaion.
|
|
|
Esaten diadan bezala, problema bat zeukat... nik, nik zeukat problema, ulertzen duk? Hi libre
|
hago
alde horretatik. Eta libre geratuko haiz nik ezer esaten ez badiat, baita gauzak oso gaizki joaten badira ere.
|
|
|
Arratoiak isatski burlatsu bat eransten zion galderari. " Zergatik
|
hago
hi esna daudenen talde honetan. Jon eta Jone egotea, ondo, zeren organizazioan zeudek; eta Stefano egotea ere, ondo, zeren bere lana duk; eta Mikel egotea, ba ondo baita ere, zeren Mikelek ez zeukak bururik zertan sartzen den ohartzeko ere. Baina hi?
|
|
|
Baina hi? Zergatik
|
hago
hi egoera honetan. Baina asko galdetzea izango duk beharbada."
|
|
2017
|
|
|
Guztiok ongizatea nahi diate, bai, baina nork bere aldetik, besteak zapaltzea inporta gabe. Anestesiaturik
|
hago
, inozo hori. Berdintasuna baino, berdinkeria lortu duk.
|
|
|
—Orduan, ederki
|
hago
!
|
|
|
Eta oharmen betekoa. Eta oraindik sasoi onean
|
hago
. Hi haiz gure laugarrena!
|
|
2018
|
|
|
Honatx jendeak hiriburuan bertan elkarri errandako irainak, guztiak ere agiri horietatik jasotakoak, hizkuntzaren bizitasunaren erakusgarri: " zu zara bellako zarra"," bellaka gaiztoa"," puta ordia"," puta gaiztoa"," erroi asa, aspaldian egotzirik
|
hago
ahalkea..."," axari" edo" axarikume" apezen seme alabei errateko," ozar ladron zarra"," ardanbote" eta" ordi tzarra" mozkorrari errateko," ni naiz emazte andurra", hau da, emazte gaiztoa," adaburu" (adarduna)," erroi adaburu handia"," adaburu tzarra"," gaizto andur horrek pagatuko dizkikedan",... Paperetan esaldi luzeagoak ageri dira;" nago egiaz ere erran dudala neskato hura ez dagoela bere hondran", konparaziora.
|
|
|
Kanpoan euria jaits ahala, erauntsika. Hi, Benito, bi zaldidun gurdi beltzean, aterpean
|
hago
. Hire ospakizunera doazenak, urez blai.
|
|
|
La tierra del fuegoren irakurtzea ezin jarraikiz, kanpora begira
|
hago
: basamortua eta urrunean laino beltzaran baten pean preso, mendi lerroa.
|
|
|
Zer lasterkak eta zer zarata. Lurrean etzanik
|
hago
. Zorionez, hire buruaren gainetik txistuka sartu dituk balak.
|
|
|
Bidaiaz akitua hire begi lausoek pareta eta ohe barrokoak ikusten dituzte. Non
|
hago
–Leiho batetik bestera andreak eleketan ari dituk.
|
|
|
Goizean dutxatua, bizar zaharra mozturik, jantzia aldaturik, gorputzez hobeki
|
hago
. Atzo Paolarekin erabakirik, Piazza del Duomon brontzezko Vittore Emanuele zaldian estatuaren ondoan, harrizko lehoiaren behereko aldean hitza hartu dugu.
|
|
|
Opera ikusteko gogoa joan zaik, alabaina Alla Scalaraino bahoa esateko bi leku aske direla, bi ikusletarik bat, hire arreba, gauean eraila izan baita eta hik opera entzuteko gurarik ez daukaala. Italian
|
hago
eta doluaren errespetuz txartelen prezioa itzuli dizute. Atzo Corrieren gizonezkoen bortizkeriaz irakurtzen huen:
|
|
|
Lau aste baizik ez duk Milanon egoteko, eta bigarrenean
|
hago
. Edo dena utzi edo Kanadatik ahal bezala gobernatu.
|
|
|
Ez dun haragi hondarrik ageri. Odola ikustean begiak altxatzen eta laster batean kanpoko argian
|
hago
.
|
|
|
Jaun done Petiri! oihu egin zuen, non
|
hago
heure giltzekin?
|
|
2019
|
|
|
—Hiltzea, zoratuta al
|
hago
–
|
|
|
—Luis, nik uste alde handia litzatekeela hik lagunduz gero. Hi ohituta
|
hago
aireportuetan ibiltzera. Gainera, gerta liteke Eliasek justu egun horretan aireportura joateko modurik ez izatea.
|
|
|
Singularreko pertsonekin orainaldian arazorik ez dugu: etorri joan ibili etzan egon noa nabil natza nago hoa hatza
|
hago
doa dabil datza dago
|
|
|
konjugazio trinkoa duten NOR motako aditzak bospasei soilik izateaz gain, 2 pertsonetan adizki berberak izatea, bai indikatiboan, bai inperatiboan: hator eta zatoz, etorri aditzarekin;
|
hago
eta zaude, egon aditzarekin; hoa eta zoaz, joan aditzarekin; habil eta zabiltza, ibili aditzarekin... Hori ikusi eta gure buruari galdetu diogu:
|
|
2020
|
|
|
—Zeruan ez haizenean behealde honetan
|
hago
! esan nion.
|
|
|
" gu sortu ginen enbor beretik sortuko dira besteak"; edo herri oso bat Xalbadorri galdezka: " non
|
hago
, zein larretan, Urepeleko artzaina?"; edo gure nahiaren eta gure arrazoiaren kontra ikasitako lezio hura: " handitzen zarenean ikusiko duzu, isilik egoteak zenbat balio dun".
|
|
2021
|
|
|
Izorra hadi eta
|
hago
!
|
|
|
(Orain heldu haiz lana bila? Ba, orain izorra hadi eta
|
hago
!). EHn ‘haize’ sarreraren hainbat adibideetan ‘izorra hadi’.
|
|
|
(Hori duk, hori! Egun guztia jauzika ibiltzeko pentsamenduan
|
hago
!)
|
|
|
(Hago,
|
hago
, orain etorriko zaik ordaina!)
|
|
|
(—Joño, aspaldiko! Zer moduz
|
hago
–—Ongi esan behar (ko)!
|
|
|
Bazirudin ezin haizela geldirik eta isilik egon. Beti
|
hago
boilo bila!)
|
|
|
(Nabari duk, bai, auzatean egon haizela, zizimaza
|
hago
eta!)
|
|
|
Greziarren ustez, hitza gizonei zegokien, gizonen eskumena zen. Iliadan, Zeus jainkoak berak, oturuntza batean, bere emazte Herari kargu hartzen dio mingainetik tiratu nahian ibiltzeagatik bere asmoen berri izateko, eta jendaurrean umiliatzen du"
|
hago
isilik!" esanez zakarki, hori bai, hexametro epiko hotsandikotan adierazia. Pertsonaia homerikoek, beren ekintza eta hitzekin, etengabean eskaintzen zituzten etxerako jokabide ereduak familiaburua jaun eta jabe izan zedin.
|
|
2022
|
|
|
Nola etorri haiz? Ondo al
|
hago
–Zer egiten duk hemen?
|
|
|
Oso ausarta izan haiz orain, Ana. Hobe
|
hago
–Nik sentitu egiten dinat horren urruti egon izana, horren... inozo?
|
|
|
Txirrina tirokatu dutela? —ezin sinetsiz— Ziur
|
hago
Txirrina dela eta ez beste edozein enpresari?
|
|
|
Zergatik
|
hago
hain bare, Felipe. Haitiko historiak ez hunkitzen?
|
|
|
Jarri hauten lekuan
|
hago
, hori ere egia da. Markoak eutsita, eta aldi berean markoari eusten.
|
|
2023
|
|
|
—Hala ere, ez dut osaba letra horiek kantatzen imajinatzen: no me gusta la corneta pa' eso me
|
hago
de la ETA, viva la revolucion... Ez dakit.
|
|
|
—Ederki
|
hago
hor.
|