2000
|
|
inork ere
|
ezin
baitu ahapez ere salatu
|
|
" Ez,
|
ezin
duzu geratu.
|
|
Polizia heldu zen halako batean. Atea ireki
|
ezin
zutenez, sopletearekin ekin zioten, burdinazkoa eta barrotezkoa baitzen atea. Sopleteaz ordea, su hartu zuten guk pilatutako zaborrontzi gomazkoek.
|
|
Usategia, sasoi hartan behintzat, nik ezagutu dudan isolamendurik txarrena da. Ekonomatotik
|
ezin
zenuen ezer erosi, ezta tabakorik ere. Egunez ezin zinen ohean etzan edo eseri; aulki bat bazen mahaian esertzeko, baina ez zeneukan eserita egoterik.
|
|
Gaixotu egin zen txapeoa hasi eta bere aginduei jaramonik ez geniela egiten ikusi zuenean. Nonbait
|
ezin
zuen ulertu nola ausartzen ginen bere manu sakratuei kasurik ez egiten, bere agintea aintzakotzat ez hartzen. Horretan oinarritua izango zuen nortasun guztia, eta hori erortzen ari zitzaiola ohartu zenean, gaixo jarri zen.
|
|
Preso horien eta gure artean enfrentamendua sortzen saiatu zen etsaia, baina gaizki atera zitzaien jokaldia. Bortxatzaileak, salatariak eta giza-lakasta modu guztiak izaten dira kartzeleroen konfiantza dutenak, inolako duintasunik ez dutenak gehienetan; kartzeleroak ere ohartuko ziren horiekin
|
ezin
zutela euskal presoon aurkako gerrarik egin espetxeetan. Dena dela, preso sozialak gure aurka erabiltzeko saiakerak inoiz ez dituzte amaitutzat eman.
|
|
Guk, hala ere, ez genuen aitaren aztarnarik, eta gerra amaitu eta gerora arte ez genuen ikusiko. Zumaiako hotel hartako egonaldia
|
ezin
dut zehaztu, baina laburra izango zen edonola ere. Presaka antzean atera ginen handik ere, Durangora.
|
|
Harmailetan behera goaz Antxon eta biok. Burutik txapela inoiz kendu gabe,
|
ezin
dut asmatu burusoila den edo ez. Karlos eta Koldorekin elkartu gara patioan.
|
|
– Gu ere begitan izan gaituzte beti, etsaitzat beti. Menderatu edo akabatu
|
ezin
gaituztenez, joko zikinaz baliatzen dira. Begira zer egin zuten Gernikan 36an.
|
|
Hilabete batzuen buruan sukar handiz oheratu beharra izan nuen arte. Lanean aritu nintzen denboran jarraitu izan nion sendagilearengana joateari, hark aztertzen ninduen, baina ezer askorik
|
ezin
zuen egin, zer neukan jakinda. Ondo jatea eta atseden osoa hartzea ziren orduan tuberkulosiaren kontrako erremedioak.
|
|
Ondo jatea eta atseden osoa hartzea ziren orduan tuberkulosiaren kontrako erremedioak. Atseden hartzekotan
|
ezin
zenuen lanik egin, eta lanik egin ezean ezin zenuen jan, ez ondo ez gaizki. Beraz, aukera bakarra zen lanean jarraitzea, eta halaxe egin nuen, erabat jota geratu nintzen arte.
|
|
Ondo jatea eta atseden osoa hartzea ziren orduan tuberkulosiaren kontrako erremedioak. Atseden hartzekotan ezin zenuen lanik egin, eta lanik egin ezean
|
ezin
zenuen jan, ez ondo ez gaizki. Beraz, aukera bakarra zen lanean jarraitzea, eta halaxe egin nuen, erabat jota geratu nintzen arte.
|
|
Ospitaleak hildakoz beteta zeuden, lur emateko erarik ez baitzen. Hilkutxarik aurkitu
|
ezin
genuenez, astebetez eduki genuen gorpua etxean. Ez zegoen funeraria zerbitzurik batere.
|
|
nik
|
ezin
dudalako
|
|
" Inork
|
ezin
du honetaz ezer jakin",
|
|
– Nora egin nahi duzu ihes? Nafarroan
|
ezin
zaituzte ertzainek jazarri baina Guardia Zibila jakinaren gainean jarria izango dute.
|
|
Nire nagitasuna indartu egin zuen Fernando Pessoak José Saramagoren O ano da morte de Ricardo Reis nobelan esaten dituen hitz batzuk oroitzeak: " Hildako bat, definizioz, ultra atzerakoia da,
|
ezin
ditu ordenaren aldaketak eraman." Neuk ere ordenaren funtsezko aldaketa sakon bat bene benetan nahiko ote nukeen galdetu nion neure buruari eta ez nuen garbi eta zintzo erantzuten asmatu.
|
|
Munduarekin bakean bizi nauk. Baina, jakina, artzain ere
|
ezin
nauk egin orain, 40 urtetan. Zaharregia nauk horretarako.
|
|
Goizaldeko hirurak inguruan, despedidako tragoa kalean hartzera jaitsi eta Bodega tabernan sartu ginen. Total eginda nengoen ordurako, ez nintzen lagunekin berriketan jarraitzeko gauza, eta bazter batean eserita geratu nintzen," Ardoa eta gizona" kantatzen;" Ardoa eta gizona" kantatzen ahalegintzen, hobeto esanda,
|
ezin
bainituen hitzak gogoratu. Bazter hartatik Egunkaria ko bi kazetari ikusi nituen barra ondoan.
|
|
Kontua ibiltzea da, lurra zapaltzea, zauden tokian egotea, baina benetan egotea, zuzen zuzenean eta ez modu abstraktuan... Ez,
|
ezin
dut ondo azaldu.
|
|
Eskelak urriak eta txikiak ziren. Ni bezalako pertsona bakarti batek
|
ezin
zuen besterik espero. Egunkari gehienetako albisteak ere laburrak ziren oso:
|
|
– Guk
|
ezin
dugu larrua jo –esan zuen, barreak hitzak trabatzen zizkiola, Margak.
|
|
Ez gara, alabaina, geure oilolur heterogeneo eta askotarikotik irteten, prentsa abertzaleko eguraldiaren maparen mugen barruan gabiltza beti. Erosoago eta etxekoago sentitzen gara leku batzuetan besteetan baino,
|
ezin
dugu hori ukatu. Min egiten digu erdaren nagusigo larderiatsuak, geure herrian erdara beltzean aritu beharrak, karral karral, baina osorik maite dugu gure eguraldiaren mapa, gure aberria, eta gure aberri osoaz gara, ezertaz arduratzerik dugun neurrian, arduratzen.
|
|
Jendeak bera ikusi eta entzun egiten zuen beraz. Ez zen ingurua ikusi, entzun, usaindu eta sentitu baino
|
ezin
zuen espiritu bakartu eta hutsal bat. Hantxe zegoen, benetan, bizirik.
|
|
" Etxean egina", esan zuen Lazarok harroki; norbait hura jaiki, bata bat erdi jantzita;" gabon, emazte", esan zuen Lazarok, halakoxe umorez; emakumeak zerbait esan zuen; apika hizkuntza atzerriko batean, Xanek ez baitzuen ulertu; eta Lazarok, hain zuzen ere: ...zion emazteak jaramonik egin; sukaldera joaki, baso bat ur edan, fregaderaren kontra apoiatuta, besoak antxumaturik so gelditu zitzaien;" Xan, Luzi; Luzi, Xan", esan zuen Lazarok; jaiki zen apur bat Xan, Luziri eskua luzatu zion; Luzik laxoki estutu zion; ez zegokeen bestalde emakumea txit umore onean; bistan da, ez ziren orduak; mazelezur handia, ile rubioak nahastuta, begiak ondo ireki
|
ezin
zituela zegoen; Lazarok zigarro bat piztu zuen eta: " Henriren laguna da", esan zuen.
|
|
" Ene", esan zuen, ikaratuxe; aitatxi, kartsuki, muebleak lekuz aldatzen ari zen; arras makurturik, eten beharrean lurretik igeltsu pella gogor bat askatzen ari zela: " erotu zara?", galdetu zion errukiturik amatxik; Ivanek ere jiratu zuen burua; galdera hura aditu eta aitatxi lurrera bere betean jaustea, biak bat izandu ziren; bizkor salto eginagatik Xanek
|
ezin
zuen ebitatu zaharraren buruak lurraren kontra kanka egin zezan; amatxi ere heldu zen fite, gizonaren burua bere magalera ekarriz; aitatxi dardarka ari zen;" zer duzu, zer duzu?", galdetzen zion amatxik, haren masailetan zaflaxkoak emanez; eta negar egiten zuen: negar mantso bat, etsipenezkoa, dagoeneko aitatxi hilda balego bezala; damuturik, agian, une fatal hartan ero deitu ziolako.
|
|
" Ez!", esan zuen Xanek, haren gerria besarkatuz; hura zatekeen Raissak espero zuen hitza, desio zuen tendresiazko laztana; une hartan, hain bolublea zirudien; Xan sukartuta zegoen;" Raissa...", xuxurlatu zuen; baina ja Raissa apur bat urrundu zen, ja bereizi zen, ja bazihoan bere besoen artetik. " Ez", esan zuen Raissak, irribarre maxkal bat eginez; ja suak utzi zuen, ja baretu zen; aldi berean triste eta alegera zegoen;"
|
ezin
dut", esan zuen. " Zergatik...?", esan zuen Xanek, desesperazioz.
|
|
Gero begiak Xanengan tinkatu zituen; halako satisfazioa, halako mespretxua zegoen haren begiradan. Xan, eskaileraren kontra estututa, begi izuak gizonaren aurpegitik apartatu
|
ezin
zituela zegoen.
|
|
Patxarana edan eta, nonbait ardo hizketa zerabilkiten. " Hobeagorik behintzat
|
ezin
duk atzeman"; hori esan zuena, begibeltzaren aurrean, paretaren kontra zegoena, lepamotza zen; mahai gainean apur bat konkortuta zegoen; berak segitu zuen: " nagusiak zokondo batean baitauzka jasota botilarik onenak.
|
|
Alde batera, barran zirenen builek galarazi egiten zioten. Bestera berriz, nahiz hiru lagunengandik hurbilxko egonik haien hitz gehienak aditu, doi doia zertatik zertara ari ziren
|
ezin
zuen asmatu. Ari ziren eta oso gauza konkretuez, bai denboran bai espazioan biziki gertukoak, hainbat izen aipatuz, hala toki izenak (haietarik bat edo beste hala ere Xani ezaguna zitzaion) nola lagun izenak, Xani gogora inoren bisaia edo arrasto zehatzik ekartzen ez ziotenak.
|
2001
|
|
oihukatzeko gogoa dut, lanetik kanpoko bazter ekintzetan denbora sobera galtzen dudala leporatzen didaten kolegei. Eta egia da gaua dastatu gabe
|
ezin
nukeela iraun. Paul Austerren pertsonaien antzera, ustea halakoxea dut behintzat.
|
|
gasnarik gabe genbiltzan egun eta gauetan, euskaldunak galduak ginen purki. Doloreak jasaten ikasiak ginen, panpox izateko bezala euskaldun jarduteko isilik sufritu behar baitzen baiki, frustrazioengatik irauten, hurbilduko zitzaigun askatasun goiztiria arte esperatzen, baina
|
ezin
genuen bazkari edo auhari bat buka gasna ments. Tragedia honek ez zuen bururik ez buztanik.
|
|
Arimarentzat bezainbat gorputzarentzat Argia premiazkoa dela irakurtzen da anitzetan emazteentzat agertzen diren eta medikuaren behatokietan ikuskatzen ahal ditudan aldizkarietan; irudiz fotosintesirik gabe irauten duen hosto lehorra naiz. Lo eskasez iharduki dezaket egunak egunei hilka, baina loaren garrantzia
|
ezin
dut nahitara ere ahantzi, laneko zortzi orduetan zehar kolegen ahoetarik betekizun fisiologiko horren inguruko solas bustiak isurtzen hautematen ditudanean.
|
|
Biharamunean jaiki nintzenean, sumatu eran, sukaldeko mahai kantoian, paper zeiharrean troxatuz gasna hiruki mardula zegoen, eta haren ondoan, Bihotzaren eskuz idatzi arrosa: " Maniako, depresibo, neurasteniko, paranoiko, eskizofreniko eta egoista batekin
|
ezin
dut iraun: banoa.
|
|
ez dezake absolutua neurtu, jakitateak
|
ezin
du hazta!
|
|
Dagoeneko Marseko euskaraz idazten dudala badakizu? Hemen
|
ezin
dut gehiago. Alhan debalde dabiltzan alegiazko ardi hauen pare bilakatua naiz.
|
|
Kontent egoten ahal da bera ez badute eraman! Gainera falanjistek hartu baldin badute, guk
|
ezin
dugu gauza haundirikan egin. Badakizue nor dabilen falanjistekin?
|
|
Norbaitek zerbaitekin ispilua eginez bere begira zuzentzen zuen ilargiaren argia. Argi apala izanagatik itsutu egiten zuen eta
|
ezin
zuen ikusi nor zebilen goialde hartan, Kamaindegiko laminzuloaren atean. " ¡ Algún cabrón anda suelto por ahí arriba!".
|
|
Bertzeek
|
ezin
zuten sinetsi. Arboletatik zintzilik izaten ziren soka moduko adaxka idor batzuk erretzen usatuak ginen.
|
|
Ohartu baino lehen, Eduardok eskutik kendu eta bere ezpainetara eraman zuen. Bera zen taldeko jefea, eta
|
ezin
zuen eraman ni bezalako mukizu bat hari deusetan gailentzea. Norbaitek ipurdian akuiluarekin egin balit bezala, salto batean lepotik hartu nuen Eduardo, ni halako bi zela pentsatzen hasteko astirik izan gabe.
|
|
Halaxe ikasiko zuela. Makilarik gogorrena goiz hartan erakutsia zion, ordea, burutik kendu
|
ezin
zuen eme beltxaran harekin ibiltzea galaraziz. Nola edo hala ailegatu zen, hondarreko, Barandallaren Trinketeraino.
|
|
Segur aski kulpa osoa ez zen bi maiteminduena izanen, baina kontua da trinketean guttitan bezalako animazioa jarri zela. Barandalla ohartu zen aziendak
|
ezin
zituela gobernatu, eta portugesak" Primo de Rivera!!!" garrasi egin ondotik, multzo handi batek, trumoia bezala," Fuera!!!" erran zuenean, aski zela iruditu zitzaion eta kanpora bidali zuen bazterrak nahasi zituen pareja," Fuera, bai! Orain fuera zuek biak!
|
|
Nere bakardadean egoten naizelarikan, begiak itxi eta nere laguna izan nai luken emakume pollit baten begiak billatzen ditut buruko nere utsean. ¿ Zuk nai ote zunuke izan arrapatu
|
ezin
duten lagun ori?
|
|
Eskuan zituela, ordea, zimeldu egiten zitzaizkion denak. Ekarri
|
ezin
zituen umeak zirela pentsatzen zuen Ixabelek. Senarrari gero eta gorroto handiagoa zion.
|
|
Nik negar eta negar, bixkiak ere kutsatu eta hirurak batera hasi ginen, zeinek gogorrago. Aitak
|
ezin
zuen jasan hura. Erotu zela iruditu zitzaigun.
|
|
lurrak
|
ezin
du gure mina iragazi
|
|
irakurri
|
ezin
ditunan mezuak uzten ditin
|
|
Mugiarazi
|
ezin
ditugun ontziak hondarretan
|
|
Baina zoriontasunaren hegoak laburrak dira. Laster hasi ziren gauzak nahasten, batez ere konturatu nintzenean kalkulua gaizki egin eta gustatzen ez zitzaidan zortzi orduko lanean irabazten nuenarekin
|
ezin
nituela hilero kontsumogaiek sortzen zituzten zor guztiak estali. Orduan, emazteak bultzatuta, beste lan osagarri bat bilatu nuen.
|
|
Tematia zara, gero, harritu zen Berlusgoñi, partez izuturik kankatekoaren mehatxuaz, eta partez nire setak inpresionaturik. Begira, nik
|
ezin
zaitut Mitxoletarengana eraman, baina, nahi baduzu, liburu bat idazten laguntzen ahal dizut. Horrela, kanon osoa ez, baina zure kanonaren lehen liburua osatuko duzu.
|
|
Edonor ezin daiteke hain gora iritsi prezioa ordaindu gabe; Jainkoaren argiak itsutu egiten ditu eliztar apal eta xumearen begiak. Oso oso pertsona gutxi eta bakanek baizik
|
ezin
dute azken atea –zeina gong a gordetzen den gelakoa baita– ireki eta beste aldean zer dagoen begiratu, gong a jotzen ari denaren aurpegia ikusi. Zeren, nork eraman lezake azken ate horrek gordetzen duen ikusgarri izugarria, nork saihets lezake barne muinetarainoko izu laborria atea ireki eta ikus baleza, ikus baleza...
|
|
Hodeiez beteriko astelehen ilun batean jakin genuen, Euskalgintza Orokorraren Batzar Nagusian, baina
|
ezin
genuen sinetsi, edo ez genuen sinetsi nahi: Kolko Mitxoletak erretreta hartu eta hor nonbaiteko bazter galdu batean erretiratuko zela erabaki zuen.
|
|
Eta hirugarrena,
|
ezin
nuela ulertu nola zen posible Kolko Mitxoletaren askapena eskatzea, gure informazioen arabera ez bazegoen preso, Amazonia urruneko oihan tropikal batean galdurik baizik, berak hala nahita, eta eliteko andereño talde batek zainduta.
|
|
Nola, lehendabiziko aldiz akaso, zoriona bete betean dastatu nuen. Hurrena, errealitatea gorrotatu nuen inork gorrota ezin zezakeen modura eta, beste behin ere, nire burua madarikatu nuen eskarmenturik
|
ezin
nuelako hartu.
|
|
Koskabiloak estutu eta aurrera egin ahalik eta itxurosoen. Baina asko jakin usteko zu bezalako jendea
|
ezin
dut eraman, traje dotoreen azpitik darizuen ustel kiratsak zorabiatu egiten bainau. Zenbat behar duzu zure informazio puta horren truke?
|
2002
|
|
– Gehienetan pentsatzen dut zirti zarta menderatuko ditudala denak,
|
ezin
dudala aukera hau alferrik galtzen utzi, gorputzaren sasoia inportantea da, baina buruaren indarra ere bai, eta hori primeran daukat –eskumako lokian ipini zituen atzamar bi, beste norbaitek emandako ikasgaia oso barneratuta zeukala adieraztearren– Beste batzuetan... adorea galduko banu legez geratzen naiz, burutapen ezezkorretan jausten naiz, eta ia dardarka uzten nau izerdi hotz moduk...
|
|
Galderrek ez zekien Fernandok zelan sentitu zuen bere Madril itsutik. Bazekien sentitu zuena, hark, Madrilek ez bezala, Gernika izan bazuelako, baina
|
ezin
zuen zehaztu norainoko mina sentitu zuen. Eta bazitekeen ikaragarri sentitu izana.
|
|
Emmari entzun nahi zion, nolanahi ere. Ohartu zen
|
ezin
zuela zirkinik egin. Lotuta zegoen eserlekuari.
|
|
Galderrek
|
ezin
zuen harridura ezkutatu. Lehendik ere entzuna zuen Capon Gernikara bueltatu zela, baina lehen aldia zen aditzen zuena Berniard eta Urkiagarekin atxilotu zutela.
|
|
Egin ixteak ez du ezer ekarri. Ez denak
|
ezin
du kalterik egin. Ez zen, ez da, ez da izango.
|
|
Familia berekoak zitezkeen, aita ama seme alaba. Maria Gorozikak
|
ezin
zuen ulertu kazetarien ageriko ezaxola. Gorpu bakoitza urdailean bihurritzen zitzaion nazka emateraino.
|
|
Gorpu bakoitza urdailean bihurritzen zitzaion nazka emateraino. Caponek, ostera,
|
ezin
zuen konprenitu nola heriotza zitekeen bizitzatik interesgarriena. Ez zuten sakabanaturiko hildakoek ikaratzen, Abisiniako egunetatik ondo ohituta baitzegoen hilak ikustera.
|
2003
|
|
Biharamuneko egunkarietan ikusi arte, ezin izango du baieztatu gertatu zaiona benetan gertatu zaionik. Berak ere
|
ezin
du sinetsi. Nola sinetsiko du, bada, inor bazoka batez tiroka aritu zaionik berari.
|
|
Giltzari eman arren, Damianek
|
ezin
du autoa berriz martxan jarri. Autoak ez du ibili nahi.
|
|
Etxea gainera zetorkiola. Udan, igerilekuarekin eta familiartekoen bisitekin tira, baina neguan
|
ezin
zuela hainbesteko isolamendua jasan, lagunak aspertzen hasi zitzaizkiola betiereko bisitan. Epea luzatzenago zela, bisita batetik bestera.
|
|
Higuintzen naute zure euli horiek guztiek. Zuk
|
ezin
duzu besteak bezalakoa izan. Ezin dituzu pintura edo altzari zaharren bildumak egin.
|
|
Elkarrekin eraman zutela bentzutuaren zama. Egindakoak egin, deus erran
|
ezin
duen akituaren mututasuna.
|
|
Bere arreba Lorearen alaba. Berak
|
ezin
ditu etxean gorde. Gurean begiratuko ditek lehenik, esan zion Damiani, mesede hau egin didak, laguna.
|
|
Eta ia
|
ezin
du ibili ere egin kalean galderaren kausaz. Pauso egokia ezin du erabaki.
|
|
Eta ia ezin du ibili ere egin kalean galderaren kausaz. Pauso egokia
|
ezin
du erabaki. Kosta egiten zaio, zango bat eta gero beste bat, bakoitza bere urratsean jartzea.
|
|
Baina berdin dio horrek abaildurik dagoen Damiani. Azpian hartu du joan zen ostiralean Urrutikoetxeak egin zion galderak eta
|
ezin
du ihes egin pisuaren petik. Bere baitara kiribildurik dago.
|
|
Ez, hori ezin zion esan. Iloba iheslariarena
|
ezin
zuen aipatu. Esker txarrarenik ere ez.
|
|
Ez,
|
ezin
dut.
|
|
Batzuk edo besteak gehiago izanda, usainak ezberdinak baitira, eta intsektuak ere halaxe. Gorpu zatiak jaso zenituztenean zein eskuadratakoak zebiltzan ikustea baizik
|
ezin
dugu egin. Plastikotan gogor bilduta egoteak ere, bidea itxiko zien lehenengo eskuadrakoei.
|
|
Eulien artera sartu dira hirurak sotoko geletako batean, eta Leirek, halako batez, gehiago
|
ezin
duela leku hartan egon esan du. Zoratu egingo dela burrunbarekin.
|
|
Eskuineko ilara osatzen dute Iruna bidean eta ertzainek poliki segitzeko keinua egiten dute bide bazterrean. Katastrofea
|
ezin
dutela konpondu, baina kasu egiteko eta abiadura moteltzeko. Aurpegi etsietan ikusten zaie hori.
|
|
Ezin dut sinetsi, izan zen Damiani burura etorri zitzaion guztia,
|
ezin
dut sinetsi merkeago denik etengabe garraiatzen ibiltzea, leku batean gordeta edukitzea baino. Bada, bai, ihardetsi zion Véroniquek, geuk ere egiten dugu hori askotan, deskargatzen eta kargatzen ibili ordez, gidariak ibiltzen ditugu hemendik hara etengabean.
|
|
Ama batek, ordea,
|
ezin
du. Ezin du gainetik kendu izugarrikeria bere seme edo alabetako batekin egina denean.
|
|
Baina Damianek
|
ezin
du. Damianek ez daki.
|
|
Baina gure goi agintariek ez zuten gerraren legea konprenitu nahi. Edo
|
ezin
zuten. Edo ez zuten ulertzeak derrigorrez eskatuko zituen erabakiak hartu nahi izan.
|
|
Salbuespenekin. Badira burutik kendu
|
ezin
ditudan akordu batzuk. Mallonarenak, esate baterako.
|
|
Jainkoak
|
ezin
du gehiago jasan
|
|
eta
|
ezin
ditu ikusi mokoka papurren gainean,
|
|
Kodizea lortzeko borroka ere erraz ekar dezakegu gaur egunera: irakurle sutsuek, liburuak benetan maite dituztenek, libururik gabe bizi
|
ezin
dutenek horiek erosteko eta lortzeko daukaten borroka da; gure eguneroko ezinbesteko gastuetatik liburuak erosteko zatitxo bat gordetzearen borroka.
|
|
Jadanik
|
ezin
dut gogoratu
|
|
Urteen buruan
|
ezin
ditut gogoratu
|
|
labainduta ere ihes egin
|
ezin
zuten besoak,
|
|
gose berri hori ase
|
ezin
duenarentzat
|
2004
|
|
" Bai" esan zuen Jexus Marik. " A, Maria" esan zuen deiaren desegokia estali
|
ezin
zuen tonuan.
|
|
Irudi hartako Mirenen ihesa ekidin nahian, barra barra hasi zen edandako zerbeza ugaria lagun: ...ongietorrian, baina nik beste hitz batzuk erabiliko nituen, ez duzu uste?; komisaldegian kristorenak eta bi egin dizkigute; nik uste dut, genekien hoberen egin ditugula gauzak; asko akordatzen naiz etxera eman zintudan hartaz, ongi egon zen ezta?; nahi duzu beste zerbeza bat; bai, Bazterrek etorri egin behar zuen afarira, ama ikusiko zuen bihar, baina Bazter batzuetan oso arraroa da, nik batzuetan
|
ezin
dut berarekin; eta Harakin ere, laostia da".
|
|
Izan ere, nola antolatuko zion Mariak hileta? Heriotzan ere bizitzan bezala
|
ezin
zuela aritu erabaki zuen, txantxangorria non pausatuko espera, eskubian pausaturik berri ona Mirenekin bat eginik, ezkerrekoan pausaturik Maria, berri txarra. Saiak eta belatxingak hurbilduko zirela pentsatu zuen, Harakin eta, Bazterrekin bezala gorpua egitera.
|
|
Jexus Marik neguko arratsalde eguzkitsurantz begiratu zuen. Estirekin ari zen Harakin eguzki errainutan, Iruñera zihoala ezin azalduz; Estik ez zuen konprenituko Harakinek, zena zela, haiekin joan
|
ezin
zueneko aitzakia, eta muturtu eginen zitzaion, Harakinek burutik iraganen zitzaizkion arrazoi andana hartan funtsezkoa irudituko zitzaion bakarra ezin bilatuz, totelka egiten zuen bitartean. " Ez baditugu gauzak ongi egiten, Esti berehala hasiko duk zerbait sumatzen".
|
|
Susmoez mintzatuko zitzaion, baina usteak baino ez ziren. Paranoia, Harakinek begiratu beharreko indarra bataiatu zuen hura, gain hartzen ari zitzaion, eta
|
ezin
zuen errezelo eta uste paranoikoekin Harakinengana joan, baina, bestalde, beste Bazter bat, telebista zegoen tokian eseri, usain gozo hari usnaka egin eta zerbait mehatxagarri gertatzear zegoela abisatzen ari zitzaion dardara betean. Marckek astonishing adjektiboa erabiliko zuen kontatzen zion aldiro, gehienetan Marckek berak hala eskaturik, gero zera gehitzeko:
|
|
Zerbaitek esaten zion ihes egin beharra zeukala,
|
ezin
zuela, ez zegoela Euskal Herria, edo zena zenaren alde kinka hura pasatzeko prest, zetorkionak orbainez beterik utziko baitzion bihotza eta herren gogoa. Komisaldegian emanen zizkioten kolpeek, bainerak, poltsak edo umilazioek sortu zioten izu laborriaz gain, bizitza osoa aldaraziko zuen zerbait izugarriagoa gertatzear zegoela usaindu zuen; jada idatzitako patu bat, harlauza baten gisa gainera.
|
|
Besotik heldu zion Estik. Ongi etorri zitzaion, izterrean emandako kolpearen ondorioz
|
ezin
baitzuen ongi ibili.
|
|
Baina hik
|
ezin
duk konprenitu zer den haur baten esperoan bederatzi hilabete egon ondoren haur hori atzeratua, atzeratua, ez gutxitua, ez ezindua, ez mugatua, atzeratua irtetea; nola konprenituko duk hik?, oihukatzeko gogoa egin zitzaion, baina isildu egin zen, zigarroari tira eta tira.
|
|
Begiratu antsiatuz so egin zuen El Sitio kafetegi aldera. Argia ikustea iruditu zitzaion, baina
|
ezin
zuen horren urrundik bereizi. Ardailan egin zituen harainoko berrehun metroak.
|
|
Emakumeak atzetik jarraitu dio barkamen eske. Hizketan hasi dira, baina Harakinek bozgorailuetatik zetozkion biolin karrankariak baino
|
ezin
zituen aditu. Berehala paratu zituen bere burua eta Mirenena pantailako gizona eta emakumearen lekuan.
|
|
Paisaiari erreparatzen zion, baina aldika
|
ezin
zituen Harakinen gorputz segailetik begiak apartatu. Besondotik bularrera egiten zuen bidaia, sentitzen zuenak ikaraturik.
|
|
eta, begirada asfaltotik jaso
|
ezin
badu ere,
|