|
2008
|
|
|
Irakurle kopurura gerturatzeko aurkitu dudan erreferentzia bakarra Bustintzak berak 1917an aipaturiko datu bat da: «Zenbat ete dira izparringi onetako, gure
|
euzkerea
irakurten debenak? ¿ Bosteun bai? »485 Beraz Azkueren Euskalzalek baino irakurle gehixeago, baina ez Ibaizabalek baino.
|
|
|
Atzo gure izparringi onetan, erderaz, J. M. de Ojarbide, k esaten euskun «Academia Vasca» sortu dabelata,
|
euzkerea
maite dogula esan oi dogunok eta euzkeraz itzegin idatzi ta irakurri oi dogun gustijok, «Academia» orrek aginduko daun gustija itxuitxuban ontzat artu biar dogula, zuzen naiz oker egon agintza ori. Eta auxe egiten ezpadogu, ezkarala ixango euzkeltzaliak.
|
|
|
Abertzaletasunak, dirauan artian
|
euzkerea
be aurrera juango da. Orain arte be «Academia» barik egon gara, ta euzkerea garbitu, aberastu, indartu ta zabaldu egin da, abertzaletasunari eskerrak.
|
|
|
Abertzaletasunak, dirauan artian euzkerea be aurrera juango da. Orain arte be «Academia» barik egon gara, ta
|
euzkerea
garbitu, aberastu, indartu ta zabaldu egin da, abertzaletasunari eskerrak. Eta orrexegaitik, aurrerakada egin daulako, sortu al ixan dabe lenguan Donosti, n «Academia» ori.
|
|
|
Bestalde, gauza deigarria dena, Akademiaren polemika borbor zebilen 1919ko urri hartan, Euzkadi sortu zenetik sei urte pasatxo igarota, egunkariaren euskarazko atalean sabindar grafia osoa hasi ziren erabiltzen: «Gaurtik au, era, emen argi, altzen dogun
|
euzkerea
urtengo da Arana Goiri, ta. Sabin, ak asmauriko idazkera osuagaz:
|
|
|
Agur aizkide: Sabin gixajo andijak ekijan ederto ta garbi euzkeraz, baitta ezautzen eban
|
euzkerea
zakon barrubarrutik, lenengo zuztarretaraño; baserritar ta arrantzalakaz euzkeraz iñarduan beti, baña geldirogeldiro itz egin biar ixaten eban, itzak etxakozalako eltzen burura itz arin egiteko eran. Al eban aldi ta ereti oroetan beti ebillan euzkerea bere ezpanetan eta euzkera txukun, garbi ta argija.
|
|
|
Sabin gixajo andijak ekijan ederto ta garbi euzkeraz, baitta ezautzen eban euzkerea zakon barrubarrutik, lenengo zuztarretaraño; baserritar ta arrantzalakaz euzkeraz iñarduan beti, baña geldirogeldiro itz egin biar ixaten eban, itzak etxakozalako eltzen burura itz arin egiteko eran. Al eban aldi ta ereti oroetan beti ebillan
|
euzkerea
bere ezpanetan eta euzkera txukun, garbi ta argija. Jelaldez, Etxeita, tar Gaizka»[...]» (in «AranaGoiri, tar Sabin, euzkelduna», Euzkadi, 1920.01.30).
|
|
|
Hogeita bost urte lehenago asmatu ere egin gabe zeuden hitz eta ideiak, euskara beraren arima moduan ikusten zituen orain. Euskara ez zen euskaldunek hitz egiten zuten hizkuntza, Sabino Aranak definitutako
|
euzkerea
baizik. Eta jeltzaleek, euskarari barik Sabino Aranak zehaztutako hizkuntza horri zor zioten leialtasuna, abertzale onak izan nahi bazuten behintzat.
|
|
|
–Kirikiñok? adibidez, EJBn segitu arren, ez zuen bere sabindar
|
euzkerea
berehala utzi, nahiz denboraz bigundu371 Edozein kasutan, EJBren erabaki honek eman zezakeena 1923 urte berean, hilabete gutxiren buruan, Primo de Riveraren estatukolpeak trabatu zuen.
|
|
2012
|
|
|
[...] antzerki onetan ikusiko dozu aren bulkoak eta aren biotzaldiak oso osorik dozuzala euzkerazko lan onetan, eta
|
euzkerea
gure amaren bularretik esneagaz batera edozki dogunoi beintzat, bulko ta biotzaldiok askozaz be gozoago egiten yakuz gure izkuntzan, beste edozeinetan baño (Larrakoetxea 1976: 13).
|