|
2014
|
|
|
Merkaturatze urratsak ere abiatuak dituzte: Miarritze Parmeko Biocoop saltegiarekin kontratu bat daukate, tokiko AMAPekin ere harremanetan dira bai eta garagarno saltegi berezituekin, eta, bistan da,
|
etxetik
beretik ere saltzen dute beren ekoizpena. Desafio handi hortan, bide on opatzen diegu bi laguneri.
|
|
|
Interneten bitartez, ezagutza gehienak klik baten puntan dira. Edozoin entziklopedia, edozoin galderaren erantzuna, gai eta sail guzi guziak hemen eta munduan zehar, oraiko eta lehengo errealitateak, eztabaidak, esperientziak eta aurkikuntzak, den denak
|
etxetik
ikasten ahal dira. Eta ez bakarrik ikasi, bainan zure ikusmoldea edo zure ez adostasuna ezarri, erran, munduko bertze buruan den norbaiti.
|
|
|
Ondotik Senpere, Sara eta Zugarramurditik barna ibiliko da. Azken herri honetan bazkaltzeko geldialdia eginen du (bazkaria bakoitzak
|
etxetik
ekarri du). Ibilaldia Urdazubiko plazan finituko da mintzaldi eta dantzaldi batekin.
|
|
|
Ezin hobeki iragan dira aurtengoak ere, arrakasta haundia ukan dute, aroa ere gure alde jendearen
|
etxetik
aterarazteko. Ikusgarri desberdin eta xoragarriak eskaini dauzkigute Lasar Xoriek bixtan dena eta ere Arbonatik etorri zauzkigun Primadera deitu dantzari trebatuek.
|
|
|
Gazte talde berri bat ari da joko huntan etxe barnean eta horri esker txapelgoa antolatu eta, hara, txapeldun ere izan ziren etxe antolatzaileko pilotariak. Bikote partaideak Buenos Airesko Nafar Etxeko eta Gure Echea euskal
|
etxetik
etorri ziren. lEE CVFetik abisatua dute, bertzalde, helduden asteko larunbatean, urriaren 25ean, Ezpeletako Biperraren besta eginen dutela, urte guziz bezala. Biperra parte den afariaren ondotik, musika, kantua, dantza eta ohiko zozketak.
|
|
2015
|
|
|
Bere espos laguna eta bere 18 hilabeteko nexka han bizi dira. Zertako utzi behar ukan ditu ikasketak eta zertako bere
|
etxetik
urrun joan da?
|
|
|
Heldu den astean libratuko dute bainan, beste edozoin preso bezala bere familiarekin Larresororat jiteko ordez, frantses lurraldean bizitzeko debekua ezarri diote. Izenpetu duen lan kontratua hemen berean izanikan ere, Euskal Herritik, bere familiatik eta bere
|
etxetik
urrun atxikia izaiteko irriskua du. Presondegi zigorra betea izanik ere, Yvelines eskualdeko Prefekturaren esku da haren geroa.
|
|
|
Behi gorrien hazkuntzarako diru laguntza galdera interneten bidez egiten ahal da TELEPACgunean: bakotxak bere
|
etxetik
, bainan Herriko Etxetik ere (beharrezkoak diren xehetasun guziak ekarriz). Aldiz txostena paperez igortzea segitu nahi dutenentzat, txostena Herriko Etxean eskura daiteke.
|
|
|
Auzitegi Nazionalak ezeztatu du ETAko 30 presok Euskal Herrira hurbiltzeko egina zuten eskaria. Bederazka egina zuten galdea, bainan epaitegiak ez du kontsideratu presoen eskubideak urratuak edo kaltetuak zirela
|
etxetik
urrun preso izanez. Bisita orduak, ikasteko aukera eta beste hainbat eskubide, gainerateko presoek eta gainerateko presondegietan dituzten eskubide berdinak direla argudiatu du Auzitegi Nazionalak.
|
|
|
Euskal etxe talde batek iragan igandean ospatu zuen, hala nola, adibidez, New Yorkeko edo Miamiko euskal etxeek, Estatu Batuetan; Necocheakoak eta Olavarriakoak, Argentinan; Caracasekoak eta Valentziakoak, Venezuelan, edota Mexiko Hirikoak, Londreskoak... baina gehiagio dira helduden igandean ospatuko dutenak, bigarren talde huntan direlarik adibidez Txileko Santiago, Quebec-eko Montreal, Estatu Batuetako Las Vegas, Argentinako Buenos Aires, Villa Maria, Cordoba eta beste hainbat. Honela aipatuz utziko dugu aurtengo Aberri Eguneko besta Diasporan, erran bezala,
|
etxetik
urrun are hunkigarriagoa egiten den besta.
|
|
|
Sartzea 4 eurotan da sail hortako emanaldi guzientzat. Proiekzioaren ondotik, Jean Paul, Ñañeren semearekin solasean egoiten gira aparteko gaualdi hortan
|
etxetik
hurbil.
|
|
|
Ixtorio bat du kondatzen, dena olerki eta kantu. Ezinbestean bada ezinbestean, denak utzirik,
|
etxetik
urrun joaiterat bortxatuak direnen ixtorioa. Desterruan bizi behar duten batzuena eta badakizue holako ainitz badela munduan gaindi...
|
|
|
Joanden astean, Kanboko Arditeia xahar
|
etxetik
jin zauku berria, Emile Larre Bastida Belarreko apeza zendu dela. Duela bi urte, sortetxean eroriko gaixto bat eginik, xahar etxe hortan sartua zen eta hor pausatu da 89 urtetan.
|
|
|
Frogarik argiena da preso politikoer jasanarazten dieten zuzengabekeria: beren
|
etxetik
hain urrun hainbeste urtez presondegiratzea. Izariz kanpoko jokabide horrek presoen familia ogengabeak gogorki gaztigatzen ditu.
|
|
|
Larresoroko aita familiako baten kasua gogoan, askatua den preso ohiari nolaz ukatzen ahal zaio herrirat itzultzeko zilegitasuna? Nola bortxatzen ahal da norbait lanik eta bizitzeko leihorrik gabe bere
|
etxetik
800 kilometrotan egoitera. Huna bi erran zahar:
|
|
|
Dakizuen bezala Laurent 22 urtez auzapez egon da eta aitzin, zonbait urte kontseilari edo axuant. Eta hori dena, familiaren babesarekin, garai hortan Herriko Etxeko aferak usu konpontzen ziren
|
etxetik
. Gizon argia, irekia eta gozoaren oroitzapena uzten dauku.
|
|
|
Paxkal Indok, bere aldetik, eman dauku sartze orokorraren berri. " Sartze historikoa", marka guziak gainditurik, hiru herrik" sekulako parioa" eginik," ezinbestekoa baita ikastolak
|
etxetik
eta herritarretatik hurbil izan diten". Kopuruak polliki emendatu dira, 168 ikasle gehiago, 3.388 orotara, ondoko astetan bi urteko 70 ikasle baino gehiagok kopuru hori aitzina haziko dutelarik.
|
|
|
Adituek aspaldidanik badakite hori, baina gutarteko jendeak menturaz ez hainbeste, xiberotar dantzariak arizan zirela dantzan Frantziako Luis XIV erregearen inguruan. Euskal dantza klasikoko urratsak ikasi zituzten, eta
|
etxetik
zekitenarekin bildu zituzketen nolabait. Nahasketa hori hain ona izan da non ordutik sortu berezitasunak baitira orain ere dantza berrietan zainduak.
|
|
|
Etxerat en arabera, espetxe hortan bi euskal preso daude bakarrik, eta azken hilabetetan egon diren hurbiltzeak" puntualak" izan dira, ministerioaren erranak gezurtatuz. Frantziako Justizia arduradunaren arabera, presoen eskariak banaka aztertzen dituzte, eta preso bakoitzaren egoera aztertzerakoan, gizarteratzea eta
|
etxetik
hurbil egoitea konduan hartzen dutela adierazi zuen. Sortuk Frantziako Justizia Ministerioan bildu dela baieztatu du.
|
|
|
Stephanie osoki herritartua dugu jada zonbeit urte hautan herriko bestetan Lasar Xoriak taldean parte hartuz eta iragan urteaz geroz hautetsi izanez, hor ere axuant postua betetzen duela. Egun eder hori bestatu dute
|
etxetik
bi urratsetan duten Lasaiki deitzen den gure sala pollit eta airosean. Bizitza guzirako desiratzen diotegu ainitz zorion eta suerte elgarrekin.
|
|
|
Zu
|
etxetik
urrunduz geroztik, hitsik daude gure bazterrak. Hirri guti da hemen gaindi.
|
|
|
Eta jendea bazen preseski polliki, gela bete betea! Alta aro hitsa zelarik, biziki hitsa,
|
etxetik
ateratzeko lotsagarri kasik!
|
|
|
Mugitzeko
|
etxetik
, kanpoan ibiltzeko
|
|
|
Umil Bakartasunaren haurrak aldiz, hezi eta
|
etxetik
airatuta, ez ziren behin ere aitaren ikustera itzuli. Bat New Yorken eta bestea nork daki non, inoiz ez ziren beren aitaz axolatu.
|
|
|
Auzitegi Gorenak ikerketa abiatuko du ETAko preso ohia libre ez uzteko erabakia nork helarazi dion jakiteko. Auzitegiaren erabakiak berriz kartzelara sartzera behartzen du Plazaola, bainan arrastatua izan aitzin,
|
etxetik
alde egin du eta segurtasun indarrak oraindik hura aurkitu ezinean dabiltza. Plazaola bezala, Troitiño, De Juana, Ternera eta Aranalde ETAko kide ihes eginak bilatzen ditu polizak.
|
|
|
Aroaren aldetik ere ez zen hobeki asmatzen ahal. Hor ikusi ahal izan dugu ere Joan Guezanburu hamabi urteko gaztea bere bizikletarekin, hunek egina zuen lehenik bere Eiheralarreko
|
etxetik
Urepelerateko bidea, gero segitzen zuela korrika Larzabale arte. Irrati bidez jakinik heldu zela, baziren ainitz gaztetxo horietarik bere inguruan Larzabaleko karrikan berarekin solastatzeko.
|
|
|
Aita arras kontra, iduritzen hain segur alaba horrek berak ere etzakiela xuxen zer nahi zuen, batean hau eta bestean hura. Egun batez, Terexa
|
etxetik
joan zen, anaia bat segitzaile, eta berriz komentuan sartua. Botuak eginik, han egonen da 27 urte.
|
|
|
Herrian berean egoitza egokiagoa bilatzen dute, gutienez 10 m2 koa. Salmentak
|
etxetik
beretik bai eta merkatuetan (Donibane Garazi, Ezpeleta, Senpere) egiten dituzte, martxotik harat interneten bidez ere jokatuko direla (webgunea moldatzen ari dute tel.06.61.86.18.36). Bide on opatzen diegu!
|
|
|
Manex Etchamendik utzi gaitu. Aspaldiko Manez, 1930eko martxoaren 14an sortua zen Ezterenzubi eta 19 urtetan agorrilaren 24an
|
etxetik
partitu zen, berak ontsa maite zuen familia haundi bat gibelean trixte utzirik. Oroigarriko eguna!
|
|
|
Antzerkiaren mamia: Lurrek ez du sekula bere amari buruzko galderarik egin; arrastorik utzi gabe egin zuen alde
|
etxetik
bera txikia zenean... Gutienik uste zuenean ama hilik topatu dute...
|
|
|
Bai, bai, dudarik gabe. Industrializatzearen ixuria aipatzen baldinbadugu, erran nahi da gure laborantzak nahitez, batzutan bizi beharrez eta beste batzutan beste arrazoin batzuen gatik, batzutan behar bada auzoko zoingehiagoka funts gabeko baten gatik ari direla gero eta gehiago hazten, haunditzen, bistan da badakigula
|
etxetik
urrun joan gabe baditugula esne edo haragi anitz egiten dutenak. Guk proposatzen dugun laborantza ez da batere molde hortakoa.
|
|
|
Larunbatean gazteria auzoetan ibili da etxez etxe mozorroturik, ez ditu euriak izitu. Igandean haurrak eta gazteak ongi mozorrotuak ziren eta gazteen
|
etxetik
egin dute desfilea plazarat euripean musikarien ondotik. Erakusketa batzu egin dituzte estofazko ohailaren azpian ahal bezala, Lur Berri gelaren ondoan.
|
|
|
Ederki
|
etxetik
apainketak prestaturik... dena kolore, ederra da. Udaberria dela iduri du deia.
|
|
|
Hunek 35 urte iragan ditu Afrikako lurralde hortan, elgarrekilako harremaneri lehentasuna ekarriz. Gertakari horien ondotik, ez zen gehiago
|
etxetik
ateratzen ahal, nun ez zen soldado tropa batez inguraturik. Herrirat etorri behar izan du eta gertakari latz horien ahanzterat entseatzen da Urtsuko mazeletan goiti doalarik.
|
|
|
Iragan larunbatean, Ziburun, Gurutze Gorriko plazan, luzaz bizi izan den
|
etxetik
hurbil, omenaldi goxo eta kartsu bat eskaini zaio Ramuntxo Mintegui hautetsi zenari. Jende andana pollita bildu da, familiako, adixkide eta ezagun...
|
|
|
500 mila ale banatuak izan diren liburuan, Sarek salatzen du presoen egoera eta espainiar gobernuak euskal presoen kontra daraman politika mendekatzailea. Presoak beren
|
etxetik
bana beste 600 kilometrotan daude eta kasik erdiak 800 kilometrotarat. Untsalaz europar legediaren arabera, kondena han edo hemen betea duten 56 presoek aske utziak izan behar lukete.
|
|
|
Arrunt berezia ditakeen zerbait behar da gertatu han gaindi, Europako hedabide batzu ohartzeko Ganbia ere badela. Urtats bezperagoan preseski jazarkunde bat izan da, hango presidenta, Yahya Jammeh,
|
etxetik
falta zelarik, Qatar eskualderat joana bisitaz. Soldado andana bat oldartu da, giderrak bere esku hartu nahiz.
|
|
|
Elizako lanak bururaturik uste ginuen fini zela, bainan galerietan harrapatu dauzkute zonbait zur akituak, beraz deliberatu dugu denak osoki berritzea, 5.000 euro gostako da nunbait han eta laguntzak galdatuak ditugu. Bururatuak ere erretira
|
etxetik
bost kantoinetarat sekuritate bidean, eskerrak Kontseilu Orokorrari lan guzien gastua bere gain harturik: 380.000 euro.
|
|
|
Hau da kulturalki bideratu eta oinarritu behar dena: elgarren arteko estimua,
|
etxetik
eta eskolatik hasita, giza egitura guzietan, ekonomia barne, eta nolaz ez Elizetan!
|
|
|
Ziburun, herriko liburutegiak zerbitzu berri bat segurtatzen du hemendik aitzina, jakinaren gainean Herriko Etxeak akulatu ikerketa bat bermebadirela jende batzu liburu batzuen irakurtzea maite dutenak bainan beren
|
etxetik
guti ateratzen, eta ez aise ibilki, edo adinaren gatik edo elbarrituak direlakotz. Hilabetean behin liburutegiko arduradun batek etxerat joanen daizkiote berek hautatu irakurgai batzu.
|
|
2016
|
|
|
Bertze bost lagun ere ikerketapean ezarriak dituzte, baina bostak libro dira. Haatik, 15 egunetik behin
|
etxetik
hurbilenik duten epaitegira joan behar dute, sinatzera.
|
|
|
joankinetaz baliatzen gira gure lanpostuak segurtatzeko. Jendeak bortxatzen ditugu, balisa esküan
|
etxetik
joaiterat.
|
|
|
Badu jada 15 bat urte Herriko Etxeak urte oroz eskaintzen duela apairu hori 60 urtez goitiko presuneri. Azpimarratzekoa da ere ez dituela ahanzten ezindurik
|
etxetik
ateratzen ahal ez diren xaharrak, hautetsi baten bisitañoaren bidez ukaiten dute beren oparia. Mahain on baten inguruan oren goxoak elgarrekin pasaturik, pozik utzi dugu elgar, hitzordua hartuz helduden urterako, aurtengo hunentzat eskertuz Herriko Etxea.
|
|
|
Urri bukaeran du mahatsa bilduko Battittek, bertze guzien ondotik. Izpura Bordaxurian (Elorri Reca) du mahatsa tinkatzen eta ondotik etxean berean arnoa botoilatzen, gero hori guzia duela saltzen, doi bat
|
etxetik
partikularreri, bainan maizago ostatuetara edo sotozain batzuri, eta ere Sarako merkatuan, ostiraletan.
|
|
|
Bere biziaz bere etxe eta inguruak markatu baititu, hain zen emazte goxo eta zerbitzu egina, fede handi baten jabe. Izanak zituen nahigabeak, bere espos, seme, koinat ikusirik
|
etxetik
joaiten. Undar urte hortan osagarri eta adinaren gatik Iholdiko xaharretxera erretiratua zen.
|
|
|
Hirugarren taldeak pentsatu du esperientzia bi playmobilekin egitea baina lau itzal behar litezke, beraz ez zen hola egiten ahal. Azkenean, biharamunean Mikelek ispilu bat ekarri du
|
etxetik
eta bi ekipek lortu dute desafioa. Elkarrekin frogatu dugu TBI arbela numerikoan bi itzal egiten ahal zirela.
|
|
|
ustiatuz, bai eta geroxeago Salaberriko harrobia, Plantienea
|
etxetik
han berean zagona, Galbarioko bidean. Azkenik Amédée Blin garaia(), Harrixurietako harrobiarekin nagusiki, feldspath ekaia ustiatuz bereziki eta ere kuartzoa, 150 langiletaraino enplegatzen zuena 1939ko gerla aitzin, kopuru hori haatik buruz beheiti joan zen, 1971n Luhusoko harri xuriaren langintza aldebat hesten zela, azken urteak Bokaleko Fertiladour enpresak kudeaturik.
|
|
|
Anartean, gure Kazeta molde batez edo bertzez argitaratuko dela segurtatu dauku Jean Michel Dossat inprimategiko nausiak. Jeanine grafistak bere
|
etxetik
segurtatu dauku ordenagailuz kazeta guziaren moldaketa, inprimaketa aldiz Baionako Imprimerie Artisanale irarkolak. Bihotzez eskerrik beroenak adiskide horieri!
|
|
|
Iruñeko Txantrea auzoan bizi den familia bat
|
etxetik
kanporatua izateko punduan zen, baina kanporatzea gertatu beharra zen egunean, goizean goiz, dozenaka lagun Dildu ziren Idoia Bikuñak eta Patxi Perezek Arguedas karrikan duten egoitzaren aitzinean, kanporatzea gelditzeko. Sare sozialetan zabaldua zen kanporatze arriskuaren berria.
|
|
|
Duela zonbait urte oraindik, nor menturatuko zen auzapezari holako arranguren aipatzea? Astekari huntan irakurtzen dugularik zonbat jende gosez hiltzen diren gure
|
etxetik
ez hain urrun, edo nola gauero kanpoan lo egiten duten jende batzuek, aterberik gabe (astekari huntan irakurri dutana, Donostian berean, 100 bat diote adituek edo segurago 150).
|
|
|
Mixel Urbistondok egin diozka bertsuak: " Gazterik partitu zinen
|
etxetik
Mixteriozko deia entzunik urrundik Herriz herri ibilia berri onaren ondotik Nekeaz arduratu gabe ororen gainetik Orai pausa luze bat ereman Saratik".
|
|
|
" Nork uka dezake mintzaira guziak aberatsak direla? (...) Gure euskara maitea ez da azkenetarik(...) Bere
|
etxetik
ateratu da idazlea(...) eta Eihalarre zoragarria kurritu du, bai eta Garazi eta Ziberoko izkinak, jendeari galdeginez mendien, erreken, ursorgien, oihanen izenak. Jendea goxoki mintzatu zaio, argitasun guziak garaztar euskalki maitean emanez(...) Ber denboran, kondaira xahar eta pollit batzu eskainiak zauzkigu, horiek ere artzainenganik ikasten ditugunak, dena herensuge, lamin edo sorgin ixtorio.
|
|
|
Cervantes noiz nun zabilan eta norekin, argitasun guziak badira paper zaharretan. Aldiz, bietan segurik Shakespeare egon zen
|
etxetik
faltatua, familia ere bere gisa utzirik emaztea eta hiru haureta nehork ez jakin norat joana ote zen... Artixta zela eta holako artixta bati gisa hortako eskapaldiak barkatu behar direla, edo barkatzen ahal segurik ba, hori kondatu da frangotan.
|
|
|
" Denek ulertzen duten hizkuntzan hitzegin behar da, nahiz zuen bien arteko solasa izan"," hau toki publikoa da"," hemen Frantzian gaude". Gero,
|
etxetik
nere emazteak mail bat bidali du akademiara galdetuz arauak edo zerbait idatzia den hizkuntzaren inguruan, eta idazkariaren erantzuna: " Bonsoir, je suis desolée pour cet incident, nous n' avons pas de règlement à ce sujet, dans un groupe la règle me semble être la suivante:
|
|
|
Andoni Aizpurua eguraldi iragarleak eta Irati Anda Gasteizko bertsulari gazteak jende andana bat igoarazten dute mendi batetara. Zer atsegina,
|
etxetik
beretik, telebista leihotik, ikusi ahal ukan baititugu Gorbeia, Txindoki, Orhi eta Castillo mendiak! Hots, oren bateko emankizuna mendi bakotxaren eta gomitatu berezien inguruan.
|
|
|
Denak utzi,
|
etxetik
atera
|
|
|
Denak utzi,
|
etxetik
atera
|
|
|
Denak utzi,
|
etxetik
atera
|
|
|
Astelehenetik, 70etik goiti haur ari dira denbora goxoa pasatzen, euskal kultura ikasten eta lagun berriak egiten. Gauza berezi gisa, aipatuko dugu begirale laguntzaileen artean, neska euskal argentinar bat etorri dela La Pampako Macachin herriko euskal
|
etxetik
, ikusi eta ikasteko Estatu Batuetako euskaldunen Udaleku nolakoa den, ideiak bildu eta menturaz Argentinan baliatzeko. Baina aipatuko dugu Udalekuren berri gehiago heldu diren egunetan.
|
|
|
Baionan zirenak, Sant Amaneko elizan, xitoak nola hedatzen diren tarrapatan eta behaztopatuz arranoa hurbiltzen delarik, hala partekatu dira. Batzuk han, bertzeak hor, ibilkari bilakatu dira, elizaz eliza, fraileen
|
etxetik
seroren etxerat, noiz nola! Miarritzen, Jondoni Martine elizan, gauza ber bera pasatu da.
|
|
2017
|
|
|
Laborantza utzirik, Raimbourg gaztea joan zen Rouen hirirat, bere
|
etxetik
ez hain urrun egia erran, bollander edo okin ofizioa nahi zuela ikasi. Toki onean izanen zela ere kantari kondu trebatzeko.
|
|
|
Hala nola presoen egoera: 261 gelditzen dira Espainiar Estatuko presondegietan eta 75 Frantziakoetan; horietarik zenbait larriki eri, beste zenbaitek egonaldi luzeak eginik presondegietan,
|
etxetik
eta familietarik urrun. Biktimak ere kondutan hartu behar dira beren zauriekin:
|
|
|
protestantak zituen, baptistak. Aita diakre ere zen bainan ez du sekula bere erlisionea inposatu nahi izan bere haurreri eta
|
etxetik
kilometro batera zagon eskola katolikora igorri zituen, fama oneko ikastetxea zelako. Erlisione katolikoa gustukoa zuelakoz, 13 urtetan katoliko zen bilakatu Gracia bataioz, ordukotzat haatik bere 9 urteak geroztik berettergoa betetzen zuela.
|
|
|
Ezdeus bat zen... Senarrak emaztea botatzen ahal zuen nahi zuen bezala
|
etxetik
: " Eman dezagun norbait emazte batekin ezkontzen dela, bainan gero emazteari zerbait aurkitzen diola atsegin ez zaiona; orduan, dibortzioagiria idatzi, emazteari eman eta igortzen duela etxetik..." (Deutoronomia, 24,1).
|
|
|
Senarrak emaztea botatzen ahal zuen nahi zuen bezala etxetik: " Eman dezagun norbait emazte batekin ezkontzen dela, bainan gero emazteari zerbait aurkitzen diola atsegin ez zaiona; orduan, dibortzioagiria idatzi, emazteari eman eta igortzen duela
|
etxetik
..." (Deutoronomia, 24,1). Jesusek ezin zuen emazte bat dizipulutzat hartu, denek irri eginen zioten, gaitzetsiko eta sinagogetatik botako.
|
|
|
Asko manera baketsuagoak badira hortarako: meeting, manifestaldi, bide mozte, afixa hedatze, gose greba, etab... Norberak egin dezala indar bat bakeari buruz bere
|
etxetik
haste, herrian, lantokietan, egun guzietako harat hunatetan. Gure ingurumena airostuko da emeki bainan segurki:
|
|
|
CM1 eta CM2ko 7 ikasleek, Delphine Goyenetche zuzendari eta euskarazko erakasleak eta Nathalie Heguy laguntzaileak eginen dute bidaia hori. Maiatzaren 22an abiatuko dira
|
etxetik
, astelehenez, Baionan hartuko dute treina Bordeleraino, han gaua pasatuko eta maiatzaren 23an, astearte goizean goiz, hegazkinez airatuko dira Bastiaraino. Eta berehala Furianiko bestan buru beharri sartuko.
|
|
|
Asteburu huntako hitzorduak ja aipatuak ditugu azken aldian. Larri larria oroitaraziko dugu beraz ortzirale goiz huntan dela Abbadiako eremuaren kondairan Asporotsttipi
|
etxetik
abiatuz. Aratsean, afari kontzertua Pausuko Xaia ostatuan, Niko Etxartekin.
|
|
|
Aurten ere hori hola egin da, etxekoz etxeko nolazpait, elkartearen biltokian. Adixkide andana pollit bat bildurik, nahiz eguraldia arrunt txarra zen
|
etxetik
ateratzeko, euria jautsahala eta gaitzeko haize bipila! Lehenik, aurresku, Jon eta Xalbat dantzari.
|
|
|
Urtero, behin neguan, parte hartzen dugu Baionako" Gaueko Mahainean" (Table du Soir). Kolegioko ikasleek 80 lagunentzako salda baten prestatzeko gisan barazkiak ekartzen dituzte
|
etxetik
. Ikasle batzuek prestatzen dute eta lizeokoak asteazken arrats batez nirekin abian dira afariaren zerbitzatzeko.
|
|
|
Nora goatzi? Hor da, nolanahi, lazakeria orokor bat naski,
|
etxetik
beretik abiatzen dena askotan. Gainera telebixta, smartfono eta bestetan ibilki diren itxura bortitzak buru arin batzu bortizki hunkintzen dituztenak.
|
|
|
Larunbatean gazteria auzoetan ibili da etxez etxe mozorroturik. Igandean haurrak eta gazteak ongi mozorroturik, gazteen
|
etxetik
egin da desfilea karrikarat txarangaren ondotik. Ikusgarri batzu egin dituzte ikastolako haur ttikiek, eta ttiki eta haundiek mutxikoak.
|
|
|
Sei haur ukan dituzte, bost seme eta alaba bat, hau zoritxarrez sortzean zendua. Figura bat zen Angele, beti prest
|
etxetik
goraxago zaukan Harpeko Saindura buruz zoana argitzeko. 14 haur ttipiek etzuten segurki ere saltzekoa beren amatxi maitea.
|
|
|
Kurrituz Ohiduretan sartzen ari da Alain Londaitzbehere hazpandarrak eskaintzen duen kurrialdia herriko auzoetan barna. Udako ortzegun guziz ibilaldi bat antolatzen du turismo
|
etxetik
abiatzen dena, Sohano eta Zelain gaindi doana. Orori idekia da kurrialdi eder hau, jostakina eta alegera agertzen dena.
|
|
2018
|
|
|
Gehienak bortxatuak izanak, beren aita edo anaia edo osaba baten partetik. Haurdun bilakatu neskatxa horiek gorde behar dira eta beren
|
etxetik
ihes egin behar dute, beren familiaren ohorearen izenean. Beren familia desohoratu dutelakotz, hiltzea dute merezi!
|
|
|
bere etxen ez eta bere
|
etxetik
hurbil, bainan azkenean nun behar dira ezarri, bereziki ezin suntsituak omen direnak?
|
|
|
Herria astekariko langileek segitzen dute lanean, baina kasu Baionako bulegoak utziko dituzte, sobera traba eta harrabots izanez ongi lan egiteko
|
etxetik
ariko dira!
|
|
|
Gisa hortako gaizki egileak zigortzen ahal direla bestela. Hala nola ukaraiko elektronikoa ezarriz bakoitxari, ukaraiko horri esker alde bat zainduak eta beren harat hunat guzietan, tenoreak ere ba
|
etxetik
ateratzeko. Eta berriz etxeratzeko ere bixtan da...
|
|
|
Hots, hobeki xahartzen lagundu. Eta ere, hala beharrez, jendea
|
etxetik
aterarazi, harremanak sustatu, bakartasuna hautsi. 60 urtez goitiko nornahik dezake gisa hortan zerbitzu hori erabili, urririk.
|
|
|
Jesusek denak ikusten ditu!" Eta bertze erranaldi hau ere, zerbeit gaizki egin ondoan suertez edo kulpabilizazioak eraginik min hartzen bagenuen," Jainkoak punitua!" Gauza horiek gogora heldu zaizkit gure zakur ibiltariari mintzo natzaiolarik: " Kasu ‘mak, Otso,
|
etxetik
sobera urruntzen bahaiz G.P.S.ak ikusiko hau eta deskargatxo bat hartuko duk!" Nere zakurraren jaun eta jabe sentitzen naiz. Alta hauxe dio Aita Sainduak:
|
|
|
Bistan da su horren aitzi, giristino bakoitzaren eginbidea ez dela Elizaren eremura mugatzen: bizi publikoan ere parte hartu behar dugu beste herritar eta jende guziekin batera, politikako hautuak barne, haatik
|
etxetik
hasiz.
|
|
|
Langileen hautuak eta askatasuna errespetatu behar dira. Haatik, egia da egunero beren
|
etxetik
lantegia dagon herrira joan jinka dabiltzanek ez dutela herri hartako biztanlegoa emendatzen. Beraz, gauzak ez dira uste izan ditaiken bezain xinple.
|
|
|
Badira urrunetik, urrunekoentzat edo urrunekoekin lan egiteko molde berriak. Bainan, zer xintximariak ikusten diren goiz arratsez Baiona Angeluko sargietan,
|
etxetik
lanera joaiteko eta lanetik etxera itzultzeko tenoretan!
|
|
|
Jasan dituzten kalteak larri larria deskribitu dituzte, asurantzako bulegariak oro ordenagailuan markatu ditu eta ahopaldi batean erran du: kalteak oro ordainduko dizkizugu, baina lehenik gobernuak hondamendi deklarapena egin behar du, eta orduan gure esperta zure
|
etxetik
pasatuko da makurren estimu zehatzaren egiteko. Beharrik botere publikoak ez direla asurantzen estimuaren beha egon laguntza lanetan hasteko.
|
|
|
Beste gauza bati ere ohartzen gira. Gaurko egunean, hiri bazter horietan gehienik orobat, hoinbeste jende bada, gero eta gehiago, bere autoaren beharretan izaiten dena
|
etxetik
lanerat joaiteko eta gero lanetik etxerat... Frango galduak dira bidetan zerbait traba agertu orduko.
|
|
|
Helduden igande huntan, euskaraz" Buenos Airesek EH ospagai" deitu duten BAC jaialdia eginen da Argentinako hiriburuan, Buenos Airesko Herriko Etxearen eta hiriko Laurak Bat Euskal Etxearen eskutik. Mayo Etorbidean, Etxe Arrosatik metro batzutara eginen den kale agerraldi handi hunek 15 euskal
|
etxetik
goiti bilduko ditu maiatzaren 6an, beste hainbeste dantza talde, musikariak, kultur elkarteak... eta euskal kultura tradizionaleko hainbat stand ezarririk, gastronomia, kirola, euskara, ikastaroak, jatetxeak, argitalpenak, genealogia, tradizioak, irratia, haurrentzako jokoak eta beste hainbat gai hunkituko ditu. Janaria salduko da, eta oholtza eta agertokietan etengabe arizanen dira euskaltzale euskal argentinarrak heien kultura eta nortasuna erakusten ikusle buenosairestarreri.
|
|
|
Dominique Aincyrentzat, proiektu hori interesantea kausitzen du, ohidura badutela produktuen ekoizteko, baina itzulikatuz ibiliz saltegian, ikusten dute bezeroen galdeak, oharrak zein diren. Horrez gain ez dela beti aise
|
etxetik
zuzenean saltzea, ez baitira beti libro etxaldeko lanak egin behar eta, formula horrek emaiten du parada lotura baten sortzea laborari eta eroslearen artean. Hamar hilabetez muntatu dute proiektua, GIE (Groupement d’Interet Economique) bat sortu dute, Idokiren label pean eta laborantzarako elkarte batzuen laguntza juridikoa ere ukan dute.
|
|
|
Operazio hartan maila gorena zuenaren erranak, haatik, desberdinak izan dira. Han aritu ziren zenbait ertzainen esperientzia falta eta Deustuko ertzain
|
etxetik
eman zioten" denarekin sartzeko" manua kritikatu ditu.
|
|
|
Itsas hegi guzian, lanak ziren ezin xutik egonez! Jende ffangok nahiago ukan dute ez
|
etxetik
biziki jalgi, nun etziren bortxatuak, lanerat joaiteko edo hola. Beste asko aldiz aski atrebituak izan dira itsas bazter bazterrerat hurbiltzeko, itsasoa kexu delarik ikusgarri bat dela eta ez nola nahikoa!
|
|
|
Oporretara ez dira denak abiatzen ahal, populazio bat lanean ari bada ere, edota langabezian izanez, ez du aski dirurik hor gaindi ibiltzeko. Kasu horietan diren familietako haurrak dira gehienik hunkiak, zonbaitzuk ez direla sekulan beren
|
etxetik
atera. Secours Catholique delakoak uda guziz deia zabaltzen du, haur horien hartzeko, errana denez 2 000 haur dira, 6 eta 17 urte arte artean ibilki direnak.
|
|
2019
|
|
|
Adituek argi daukate kanpaina errepidetan zalutasuna 80 kilometrotara jaisteak ekarri duela apalketa horren parterik handiena. Kontutan hartzekoa dela ere ba dirudi joan den urteko lehen bost hilabeteak biziki euritsuagoak izan direla, jakina denez, jendeak ez du hainbeste gogorik
|
etxetik
ateratzeko kanpoan zirimiria edo aro tapatua delarik.
|
|
2020
|
|
|
Bertsualdi bikaina, gaia itzuli badute ere elgarrekin izan zuten lehen sexu harremanaz. Biak berriz zortziko ttipian, bikote adinetako bat, batek eginahalak egiten dituela bestea
|
etxetik
urruntzeko. Saioa bukatzeko, kartzelako azken gai bat erabili dute, hauxe ziona:
|
|
2021
|
|
|
Juan Manuel Garcia Cordero 1980ko urriaren 23an hil zuten Komando Autonomo Antikapitalistek. Donostiako bere
|
etxetik
ateratzean bahitu eta Ulian aurkitu zuten haren gorputza, arbola bati loturik.
|
|
|
Hala, 2018ko ekainean 241 presoetatik %68, 5 beren
|
etxetik
400 kilometro baino gehiagora zeuden, eta %3, 3 hegoaldeko kartzeletan. 2021eko ekainean, 192 presoetatik %3, 1 urruneko kartzeletan zeuden (400 kilometro baino gehiago), %25a Erkidegoetan eta 200 kilometro baino urrunagoko presondegietan, %65a.
|
|
|
Zenbaitetan, alferkeriaz erantzuna frantsesez egitea sinpleago da; nahi txarrez ere ari direnak badira, halako euskaldun gogogabeak! Ez dute gustukoa euskaraz mintzatzea
|
etxetik
edo herritik kanpo.
|
|
|
Aste huntan berean, bakoitxa bere
|
etxetik
urruntzen ahal da. Hamar kilometroko muga hertsi hura ezabatua da.
|
|
|
Hitzordu gehientsuenak eginak dira abenduko lehenengo hamabostaldian, beste batzuk, heien artean sustraituenetarik, heldu diren egunetan gauzatuko dira. Kanadan, British Columbia eta Vancouver partean, heldu den asteburuan ukanen dute Olentzeroren bisita... baina koronabirusaren tenore huntan girenez, aurten iaz bezala bisita eta elgarretaratze hori online izanen da, bakotxa bere
|
etxetik
,
|
|
|
Zabal zabalik, bere
|
etxetik
botako duenari."
|
|
|
tatea antolatzaile. Boiseko Euzkaldunak euskal
|
etxetik
egunak ere adierazi dituzte: urriaren 9an hasi eta 15eraino.
|
|
|
Ez idekitzerik oraino aste pare batez bederen. Horiek hola, aldaketa bat ez dena gutietsi behar,
|
etxetik
hamar kilometro baino urrunago joaiten gira maiatzaren 3tik goiti. Aldiz, arratsetan eta gauaz hetsialdia beti berdin tinki atxikitzen dute, arratseko 9etan oraino argia delarik, eta hori da anitzendako biziki kezkagarri.
|