|
2000
|
|
|
Hori dela eta, eta zure galderari erantzunez, teknologia konposaketa lanerako laguntza gisa
|
erabil
daiteke, baina grabazioetan, gehiegizko erabilerak eragin kaltegarriak ekar ditzake. Adibidez, jazz musika grabazioaren arte forma bat da, gordinean egiten dena.
|
|
|
Mariok, ardaila dariola, laguntza behingoan behar duenean, laberinto honetan dauzkagun korapiloak askatzeko, beste batzuen artean, kalkulaezina den Juaristirena badu, bere lekukotasuna arlo politikoan profitatuz, astakeriak eta gaizki esakak nazionalisten aurka
|
erabil
ditzan.
|
|
|
Sormen prozesuan dago koska, eta nire ustez, halako sena izan dugu beti ipuinekin asmatzeko. Baina lehenik eta behin, ulergarri eta atsegina izan behar du, hori gabe alferrik dira
|
erabil
ditzakegun trikimailuak. Era berean, ipuina eta txotxongiloak ez ezik, apaingarri eta argiak ere kutunki zaindu behar dira girotzeko.
|
|
|
Emakumeen aurkako bortxakeria mota guztiak desagertarazteko ekintza planak, programak eta jardunbide eraginkorrak ezartzeko eskatzen diete estatuei, eta, horretarako, behar diren finantza baliabideak eta bestelako baliabide egokiak
|
erabil
ditzatela. Beren ustez, ekintza plan horiek honelako osagaiak izan behar dituzte:
|
|
|
Guk egindako diagnostikoa egokia da. Jar ditzagun, beraz, beharrezkoak diren terapia guziak martxan eta gureak diren erremedioak
|
erabil
ditzagun. Zeren jakin badakigu ikertzaile mamu horien lana gu itotzean datzala.
|
|
|
Euskara ez dadila izan ikastetxe batean ezarritako eredu baten ondoriozko hizkuntza. Kalean haur eta gazteek, euren elkarrizketarako ere
|
erabil
dezatela.
|
|
|
" Otto Pette" n nik ordura arte erabiltzen ez nituen hitz dezente badaude ere, ez dut hitz bakar bat ere erabili hiztegiak" hau hala esaten da" diolako. Gutxienez esaldi baten barruan, edo klasiko baten testu barruan kontestualizatuta aurkitzean, eta non eta nola funtzionatzen duen dakidanean, lasai
|
erabil
dezaket hitz hori, klasikoarena imitatzen dudan beste kontestu batean.
|
|
|
Jose Luis Mendozak (Pamiela," En el principio fue el mito", 9.or.) narrazio arturiko hauen erabileraz idatzi zuen moduan: " la literatura novelesca ha creado un espejismo fascinante y su nostálgica atracción viene doblada por su irrealidad." Sarrionandiarentzat aldiz, mundu heroiko eta legendario hori nostalgia, desesperantza ororen marko egoki bihurtzen da, iraganaren edo erreferentzia heroikoen ezinezkotasuna azpimarratzeko
|
erabil
baitezake eta amaieren fataltasun ezaguna eta aldatu ezina nabarmenago egiten dutenez.
|
|
|
Hortaz, ipuin hauetan aurreko bildumako ipuinen ezaugarri bertsuak aurki daitezke. " Ipuinek badute gu harritzeko gaitasuna, darabilten umore beltza dela eta (zenbait kasutan makabroa ere badena), fantasiaren eta errealitatearen arteko mugan baitaude, bukaerako ustekabeak harritzen gaituelako." (Egunkaria VII) Ondorioz, aurreko bildumari buruz esanikoa bilduma honi buruz hitz egiteko ere
|
erabil
dezakegu.
|
|
|
–Administrazio Publikoek bultzatuko dute euskararen mailaz mailako presentzia komunikabide sozial publiko eta pribatuetan. Horretarako, eta komunikabideek euskara gero eta gehiago eta ohizko moduan
|
erabil
dezaten, Nafarroako Gobernuak diruz eta materialez laguntzeko planak gauzatuko ditu.?
|
|
|
Fondo honek, milioi eta laurden liberatik beherako diru sarrerak dituzten irratiak laguntzen ditugaur egun, modu progresiboan ezarritako baremo baten arabera. Fondo hau, halaber, ekipamenduenerosketa finantzatzeko
|
erabil
daiteke. Hala eta guztiz ere, ez da nahikoa.
|
|
|
–Gonbidatu ez gonbitatu? hori, hala ere, estatuaren ideologia desberdinetanzehar ari izaten da (Bourish et al 1997), eta bere identifikazioen eta estatuarekikoidentifikazioen arteko erlazioetatik, lau identifikazio estrategia
|
erabil
ditzake: asimilazioa, integrazioa, separazioa eta dekulturazioa (Berry 1987).
|
|
|
Tajfel en (1978) araberako identitate ziurra edo identitate ez ziurra. Gainera, taldeartekoegoeretan, gutxiengo egoeran dagoen taldeko kide batek, lau estrategia
|
erabil
ditzake. Lehenengoa mobilitate indibiduala izan daiteke, estrategia indibiduala alegia, zeinaren arabera gizabanakoak talde nagusiaren taldekidetza jasotzen duen, beretaldekidetzako identitatea utzirik.
|
|
|
–Erronda egitea?, taldekide bakoitzaren aurrean baieztapen baten koherentziabizitzeko errepikapena erabiliz. Ez du hitzezkoa izan beharrik; laztanak, behaketa, begirada, e.a.,
|
erabil
daitezke...
|
|
|
Izenok sailkatzeko, aspektu desberdinak
|
erabil
daitezke. Guk erreferentziarenarabera egitea proposatzen dugu.
|
|
|
Bizitzaren emaitzapreziatuena da, gizakiari nolakotasuna ematen diona. Beti ere komeni zaigu kultur datueta emaitzetatik sentimenduak bereizten jakitea, ideologia biribil eta sukartsuek berenjokaldietan
|
erabil
ez gaitzaten. Haurra txikitan ezin bereiziz dabil aita amak esana alaegiatik datorkiona.
|
|
|
a) mentalki aurre operazionala dena, errealitatea imajinen bitartez ezagutuz; b) operazio mental konkretuena, errealitatea sinboloen bitartez ezagutuz; c) operazio mental abstraktua, formala edo erlazionala dena, errealitatea kontzeptuen bitartez ezagutuz. Ezagutza mota hauek guztiak
|
erabil
daitezke bai errealitate bat ezagutzeko, baita errealitateezberdinak ezagutzeko. Baina bakoitzarekin errealitatearen ezaugarri batzuk jasotzen dira; batzuetan, beraien artean gatazka kognitiboak sortzen dira, errakuntzaketa horrelakoak, adibidez, paradoxekin gertatzen den moduan.
|
|
|
Euskararekiko ikerkuntza gauza bat da eta euskaraz egiten den ikerkuntza bestebat. Euskararen bizitasun etnolinguistiko erlatiboa neurtzeko
|
erabil
daitezkeenezaugarrien artean, bat da beraren presentzia unibertsitateko ikerkuntzan; honenarabera, berriz ere esan beharra dago egoera oso ahula dela. Adibidez, 1994eanUPV EHUko Gipuzkoako Campusean honekiko egin ziren jardunaldien ondoren, argitaratu zen. Ikerkuntza euskaraz.
|
|
|
Azentuari buruzko ikerketak nahikotxo ugaldu dira gure artean, 1984 urtean(+ 2,) hedatzen hasi zenetik hona. UEUren jardunaldietan hasieran (gogoan
|
erabil
bedi 1987.urteko proposamen hura) eta ELE aldizkarian geroago (1992) nekaezin ibili da Txillardegi euskal azentueraren arazoa plazaratzen eta ingurukoak kinatzen. Azkenaldion laneskerga horren emaitzak, neurri handi baten, trapazeri, ei esker, ikusten hasi gara; bidehonetan lehen urratsak baino eman ez ditugula jakin arren.
|
|
|
– Euskara,
|
erabil
zitekeen elizetako predikuetan, eta behar zen gainera, aldehorretatik eliz tradizioa berretsiz.
|
|
|
a) Formalki, konfidentziazko zirkularrak zioenez, eliz Hierarkia ados jarri omenzen bere erantzunetan Gobernuko irizpideekin,, hizkuntza nazionala etaeskualdeetakoak? elizetan nola
|
erabil
zitezkeen definitzean.
|
|
|
–Zabaltasun? honen barnean, norbaitek pentsatu ereegin zuen euskara
|
erabil
zitekeela Mugimenduaren alde lan egiteko (Torrealdai 1989: 141).
|
|
|
eta interes politiko alderdikoirikere ezagutu izan zuela, baina, itxura guztiz, Lauzurikarentzat azaleko eta pasaerakogorrina besterik ez zen hori; euskara bera, ostera, asmaziorik gabeko herritarrenjatorrizko izan modua. Hortaz, behar izanik, Altxamendu Nazionalaren ideia etaasmoak berak ere zabaltzeko balio zezakeen lanabesa, eta, zer esanik ez, elizkizun etakatekesian
|
erabil
zitekeena.
|
|
|
herri euskaldun elebakarretanere, norentzat ez dakigula, esandakoaren laburpen motz bat egitea ezarri zuen(... unbrevisimo resumen...). Baina, gaztelania hutsa
|
erabil
zitekeenetan, ez zen euskarazkolaburpenik eskatuko.
|
|
|
Umearen ikerketen emaitza da jakituria corpus inplizitua sortzea, soinuak ekoizteko dituen mugei buruzkoa, eta muga hauekkontuan hartzean ematen diren itxuraldaketa edo aldaketei buruzkoa. Osotoro ondorioapelaezinak sortzen ditu mugapen honek, ezen, mintzatzen ikastearekin batera, umeakbere hizkuntzarenak direnak ikasten ditu soilik, eta ikaspen esfortzua errentagarriegiteko, berauek praktikan
|
erabil
daitezen nahiko du. Baina konstrikzio (mugapen) hauek ezin dira beti eta edonola erabili; hizkuntza bakoitzak bere arautegia duenez (hamaikagarren atalean aipatutakoa), hiztunak jakin behar du nola jokatu soinu elkarketa posible bakoitzarekin (noski; eta jakin zein soinu elkarketa ez diren posible berehizkuntzan).
|
|
|
Charles Rist ek zenbakiak ondasun errealen kontra ez zirela trukatzen idatzi zuen.Arrazoia zeukan, zeren horrelako trukeak izaeraren aurka izanen baitziren. Beraz, kontu unitateak ezin
|
erabil
daitezke ordainketa unitateen modura. M?
|
|
|
Euskarri material hau, bestalde, bera osagai den jaso dugun leku denborazkounibertsoan dago nahitaez, non edo non eta noiz edo noiz alegia. Gauza, aldiz, kontzeptu bilakatu ostean, nahi bezala
|
erabil
liteke. Beraz, kontzeptu den neurrian,, errusinola?
|
|
|
Arturo Merayo k egiten duen bezala, generoak sailkatzeko orduan, sei parametro
|
erabil
ditzakegu: alde batetik, egintzak, egintzak eta aburuak, eta aburuak, hau da, generoen tratamenduan egintza edo gertakarien berri ematea edo aburuak tartekatzea kontuan harturik; eta beste alde batetik, bakarrizketa eta elkarrizketa generoak ala genero mistoak direnak.
|
|
|
Albiste zientifiko eta ekonomikoak osatzeko erabili ohi da. Hala ere, beste zenbait albiste motarekin ere
|
erabil
dezakegu txostena; adibidez, sukaldaritza eta politikazko berriekin. Albistea pertsonalitate bati buruzkoa baldin bada, oinarriak laburpen biografikoa izan behar du.
|
|
|
Irratiak aukera asko eskaintzen du informazio genero hau lantzeko. Erreportaia generorik aberatsena da, zeren beronetan gainontzeko generoak
|
erabil
baititzakegu, audio dokumentuak ere sartuz. Angel Faus ek (1981, 264) dioenaren arabera,, genero malgutzat jotzen da, lengoaia aldetik aberatsa, zuzen burutzen bada oso eragin handikoa, eta entzuleek atsegin dutena?.
|
|
|
Berriemailea iturri bihurtzen dela esan berri dugu; eta hori informazioa sortzen eta egiten duenean gertatzen da hain zuzen ere. Baina apika ez da argi geratu nolako iturria den newsmaking aren prozesuan, berriemaileak beste iturri primario batzuk
|
erabil
baititzake. Irratilari berriemaileak egunero baino, orduero eta minutuero bilatu behar ditu albiste bihur daitezkeen gertakariak.
|
|
|
Komillak ezin
|
erabil
daitezke, zeren bestela, ahotsa aldatzen ondo jakiteko, sabel hiztunak izan baikinateke, beste pertsona baten esaldi bat esan nahi dugunean. Irratian letra mota ezin alda daiteke, ezta era kurtsiban edo beltxean ipini ere.
|
|
|
1 Askotan mekanikoki irakurtzen duguna, bestela irakurtzeko, beste intentzio bat emateko, testuan ebakiak egin ditzakegu, horrela irakurtzea komeni zaiguneko esaldiak hobeto esateko. Hau egiteko honako marra hauek
|
erabil
ditzekegu: // edo////.
|
|
|
Arau orokorrak dioenez, ezin daiteke siglarik edo laburkinik
|
erabil
. Laburdurak saihestu egin behar dira, baita gidoitik kendu ere, eta hori horrela izan behar da laburdurak oso ezagunak izan arren (jn., and., dr. eta abar).
|
|
|
3 Kopuruen biribiltze hori, esan bezala, 3 zifra baino gehiago dituzten zenbakiekin gertatzen da. Hori egiteko orduan, honako esamolde hauek
|
erabil
ditzakegu:
|
|
|
Frakzioak edo zatikiak idatzi egiten dira. Ezin daiteke zeinu aritmetikorik
|
erabil
: 1/ 6, 3/ 8, etab.
|
|
|
Adjektiboekin gertatzen den bezala, aditzondoak, zerbait argitzeko edo adierazteko edo albistea hobeto ulertzeko balio badute, orduan bai,
|
erabil
daitezke; bestela, ez.
|
|
|
Interjekzioak apelatiboak (iup, ixo?), adierazkorrak (ai, kontxo, ene?) eta errepresentatiboak izan daitezke (pum, zas, zaplast?). Hitz asko dira interjekzio modura
|
erabil
daitezkeenak: gora!, eta kito!, bai zera!, bai horixe!, hara!, pikutara!
|
|
|
Lehiakortasuna hasia zen audioaren esparruan Interneten. 1995eko azaroan Real Audio 2 agertu zen soinu monofonikoan, aurreko bertsioa erabat gaindituz, 28,8 kbps-ko modema
|
erabil
baitzitekeen. Orduz geroztik, Real Audio estandarra nagusitu da Interneten audioaren esparruan.
|
|
|
Hortaz, arau horiek irratibidearen elementu adierazkorren eta elementu horiek igor dezaketen esanguraren arteko elkarrekikotasuna finkatzen dute. Irratiaren kasuan, bere izaera teknologikoa kontuan hartuta, bistakoa da
|
erabil
daitezkeen elementu adierazkorrak entzumenari baino ez dagozkiola. Elementu nagusiak bi baino ez dira:
|
|
|
Beraz, irrati kodea definitzeko, esan dezadan aipaturiko elementuak nahastuz edo elkartuz igorleek eta jasotzaileek erabiltzen duten arau sistema dela, irrati mezuak interpretatzeko zein ekoizteko. Edo, argiago esateko, irrati kodeak finkatzen du mintzoa, musika, isilaldia, zarata eta audio efektuak
|
erabil
daitezkeen modua, irrati mezuak adierazkorrak izan daitezen.
|
|
|
Fanfarea: banda doinuak dira, hots, perkusiozko eta metalezko musika tresnek sortzen dituzten doinuak, festa eszenetan
|
erabil
daitezkeenak, baita heroien eszenetan ere.
|
|
|
Euren balio dokumentalagatik artxibatzen diren hotsak. Balio informatiboa duten arren, girotzeko hots modura ere
|
erabil
daitezke (bozak, mintzaldiak, narrazioak?). Artxiboan gordetzen dira eta saio berezietarako erabiltzen dira hondo, kontraste edo kontrapuntu funtzioarekin.
|
|
|
Emeki emeki lehenbiziko igorgailu eta hargailuak sortuz joan ziren. Oliver Joseph Lodge() asmatzaile britainiarrak lehenbiziko irrati hargailua eraiki zuen, Hertz en bobina eta bere txinpart arkua baino sentikorragoa, irratitik komunikatzeko
|
erabil
zitekeena. 1894ean eginiko ikerlan batean, Lodge k 137 metroko distantziara komunikatzea erdietsi zuen.
|
|
|
Ezaugarri horien artean, Breully k kultur identitatearena azpimarratuko du; Estatuak erabakiko du zer den garrantzitsua eta nola
|
erabil
daitekeen hori nortasun nazionala ezartzeko; eta berak badaki, beharrezkoak dituen batasunak eta egonkortasunak neurri handian orokorra den kultur batasunean dutela oinarria. Zentzu horretan, garbi antzeman daiteke kulturak, orain Estatu Nazioari dagokionez?
|
|
|
—eta, bertze burutakizun batek bekokia zimurrarazten ziola, erran zuen—: Edo gorde ere, gorde zezakean, zergatik ez, zeren eta etorkizunak, haizeak bezala, alde baterat edo bertzerat egin baitezake, eta atzo gure kontra
|
erabil
zitekeena, bihar alde... Urrunagorat joan gabe, desterruan ere ederki ikusi ahal izan zitean gure arbasoek halakorik, zeren, Lapurdiko, Nafarroa Behereko eta Zuberoako katolikoen eta protestanten arteko liskar atergabeetan, egun bateko zuria biharamuneko beltza izan zitekean...
|
|
|
Baina Mattinekin nituen harremanetan, ni nintzen beti galtzeko, zeren, oratoria eserzizio haietan ere, oro har, hura baino trebeagoa nintzen arren, iduriz bainintzen trebeago: izan ere, gero, bizitza errealean, nik
|
erabil
nitzakeen mila hitzen aitzinean, Mattinek bakarra edo bakar batzuk erabiltzen zituen, guztiz mintzen nindutenak eta bere mihi ahalkegabeaz jaurtikitzen zizkidanak, ene hitzen kolpatzeko, desegiteko eta xehetzeko, nola okilak enborra, halako suertez, non azkenean bere hitz edo erran bakar hark ene argumentu guztiek baino gehiago balio izaiten baitzuen, nihaur haserretzen, jauzten eta enkoniatzen n...
|
|
|
Baina,
|
erabil
zitzakeen arrazoin guztien gainetik, osaba Joanikotek hura erran zuen, eta haren hitzen eragina berehalakoa izan zen. Eta, hala, so egin nion aitari, eta aurpegia kareztatu berri ziotela iduritu zitzaidan.
|
|
|
—eta, boza jaisten zuela eta irri maliziatsua egiten zidala, segitu zuen—: Eta nehor ere prest ez balego, indiarrak
|
erabil
genitzake, zeren, aita saindu Paulo III.ak lehengo mendean erabaki bezala, haiek ere arima dute eta haien behatzak berdin balio lezake...
|
|
|
odol gehiagorik ez. Hirurogei gizon eskas ditiat neure menean eta guztiak
|
erabil
zitzakeat, setiatu gaituzten tropei buru egiteko eta Urbiaingo gaztelu tipi hau Massada berri baten edo Numantzia berri baten bihurtzeko, baina ez ditiat erabiliko, zeren odolik onena beti ere baita isurtzen ez dena, noiz eta haren isurtzeko arrazoinik ez baitago. Eta orain ez zagok.
|
|
|
—Baina, izurrite hura iritsi baino lehen, kontatu behar dizut nola mintzatu zitzaidan aita Bartolome bere bisita haietarik batean honetaz eta hartaz... baita nik artean egin gaberik nuen testamentaz ere, eta nola kontseilatu zidan ezen jauregia ospital baten egiteko
|
erabil
nezakeela, edo Jesusen Konpainiaren eskutan ere utz nezakeela, hura kasik onena!, zeren Konpainiak baitzuen kontu haietan jende aditurik eta ezin prestuagorik, Jainkoaren zerbitzari leialak guztiak, jauregia modurik onenean enplega zezaketenak, Jainkoaren jainkozko loria gatik. " Pentsa ezazu", erran zidan hark, eta nik baietz erran nion, pentsatuko nuela.
|
|
|
Eta, hargatik, Joxe Aberasturik ez zuen indiar gorrien paradisu hartan deus ere sinesten, eta egun osoan maradizinoka eta biraoka ibiltzen zitzaigun, hark Potosirat joan nahi zuenez gero, edo, bertzenaz, etxalderen baterat, non bere ezpata
|
erabil
baitzezakeen, baten zerbitzuan, bertze bortz zaldun haiek bezala... edo haiek baino hobeki, zeren segur baitzegoen ezen haiek baino ezpatari trebeago, bitoreago eta entreguago zela, nola erakutsi baitzuen ezpata joko hartan, Lorenzo Cortés zeritzan zaldunaren kontra, begien herts ireki batean hil zuenean. Ordea, Joxek bazekien ezen oihan hartarik ateratzeko indiarren beharra zuela, eta bazekien, halaber, ezen hauek ez zeudela hartarako prest, ez bederen leku segur baterat iritsi eta leku hartan denbora bat eman arte, indiar horien eta gizon zurien pertsegitze eta akometatze perilosetarik urrun.
|
|
|
Eta gizonak hura guztia erran zigun... eta aita erreus eta urduri jartzen hasi zen, zeren eta jakin nahi baitzuen batik bat nola ehizatzen zuen tigre hark eta nola
|
erabil
zitekeen hura ehizarako. Eta gizonak halako batean erran zion:
|
|
|
Eta ez natzaizu, ez, gezurretan ari, zeren, harekin egon izan nintzen denboran, zortzi aldiz hertsi izan baitzuen begia, borreroak bertze hainbat aldiz
|
erabil
zezan bere ezpata, bortz beltz, bi indiar eta kortsario baten lepoa trenkatzeko... eta zeren, hartan bederen, L’Olonnaisen eskolakoa baitzen, zinez!
|
|
|
Eta, bide batez, neure ikerketak egin zitzakeat eta egiten ari naizen liburuan txerta... Zeren eta hik ez baituk kanoia etxe aitzinean nahi izanen, jakin gabe hura nola
|
erabil
, alferrik herdoiltzen...
|
|
|
Izan ere, ez al genion aita Bartolomeri behin baino gehiagotan aditu ezen jaun inkisidorearen laguna zela, eta ez ote zezakeen, edo ez ote zuen izanen aitzinago, ondorez, bere eragintxoa haren baitan eta haren deliberamenduetan? Bai, egia zen ezen aita Bartolome, bertzalde, jesuita zela eta jesuitek san Inazio zutela patroin, Ofizio Sainduak pertsegitu zuèn gizona, baina egia zen, halaber, ezen, kontradikzione iduriko haren aitzinean, ama
|
erabil
zezakeela lekuko gisa, edo Urbiaingo bertze edozein eliztar, osaba Joanikot salatzeko, eta berdin mugi zitzakeela judizioaren hariak itzaletik, jaun inkisidorearen adiskidetasuna profitatuz. Zeren, hala balitz, nihaurk ere profita bainezakeen amak aita Bartolomerengan izan zezakeen eragina...
|
|
|
...nuen guztiz, zeren eta ohartzen bainintzen, neure buruari so eginik, ezen neure kontzientzia hertsiaren menerat bizi izan nintzela ordu arte, eta hertsikeriak bizitzaren azken zokorat eraman ninduela, eta zoko hartan bizi izan nintzela, gogoa ere herdoiltzen hasi zitzaidan arte; ordea, nik ez nuen zokoan zetzan altzairu herdoildua izan nahi, baina altzairu distiratsua, nonahi den eta noiznahi den
|
erabil
daitekeena; eta ez nuen erabiltzen ez den harria ere izan nahi, zeren harri erabili gabeak ez baitu goroldioa baizik biltzen. Eta kontzientziaren baitan ostataturik nuen harra nahi nuen ostikatu eta handik igorri, zeren eta har penatzaile eta zehatzaile hark ez baitzuen enetzat, urte luzeetan, hitz gozorik izan, gaixto nintzenean gaixto nintzelako eta on nintzenean hobe ez nintzelako...
|
|
|
printzesa, erregina eta enperatriz; ordea, hagitzez ere inportantagotzat nituen nik istant hartan neure galtzoin zahar haiek, zulo eta guzti, munduko printzesa, erregina eta enperatriz guztiak baterat baino. Eta, zer egin ez nekiela, barren leihoa estaltzen zuen errezela bildu, sudurra atera... eta leihoaren bertzaldeko korridorerat egin nuen; eta, korridorean aitzina egiterat nindoanean, bururatu zitzaidan ezen leihoko errezel hura
|
erabil
nezakeela neure lotsarien estalkitzat... eta tiratu nuen errezeletik bortizki... baina hiru gizon iritsi zitzaizkidan orduan, supituki eta deblauki, korridorearen bertze puntatik, hirurak ere ni bezalaxe biluzik, eskuak beren defentsen babesean edo, gibeletik bi guardia zituztela, nor bere kriseiluarekin eta bere ezpatarekin, esku batean bata, bertzean bertzea. Eta, gizon haiekin baterat etxeko gela zabalago baterat ninderamatela, horma baten kontra jarri gintuzten guardiek laurok, eta bertze bi gizon gehiago.
|
|
|
honako auto hau zehatu, horrako neska hori uxatu, harako nagusi harekin etsaitu, Kristinarekiko harremanak gaiztoagotu... Zehazten hasita, nire kasua eredutako
|
erabil
lezakete hor barna dabiltzan Osasun Sailek, biztanleria alkoholaren arriskuetatik begiratzeko xedea duten kanpainetan. Zinez konbentzigarri gertatuko nintzateke telebista pantailan, pena emangarri arrunt, ingeles kasaka gorriarena erraten, alegia, biziaren ostikoei tarrapatan ihesik ez egiteko arma dudala tragoa, eta gisako ataketan ohi diren guztiak.
|
|
|
—Honekin bi asteko beherakoa segurtatuko diok Isabel Sanjoseri. Pixka bat egokitua, tarteki bera
|
erabil
dezakek izenburutako, inork plajioa sumatzeko beldurrik gabe: " Bide-lapur modernoak gure autobideetan".
|
|
|
Ezen, ustezko harritzarra tankera hartan erori eta ez zela txikitu ikusirik, ikusle batek eta bik eta hiruk programaren faltsukeria salatu zuten, eta biluzik, larru gorritan, sarreraren dirua itzultzea eskatu zuten. Hiru dohakabe atzipetu haiekin zer egin zuten ez dut dagoeneko oroimen garbirik, baina ez nintzateke oso oker ibiliko baieztatuko banu, hodi zabal ezkutu ba  tzuez baliaturik, halako gas mota hotz hotz bat bideratu zutela protestagileengana lekuko fidel gisa
|
erabil
dezaket nire ezker eskuko hatz txiki une harez geroztik izoztua, minutu eskasen buruan seko izozturik utzi zituztelarik, hitza ahoan dilindan zutela.
|
|
|
Zuzen, ordea: " Kieselgura infusorio lur bat da, zeina
|
erabil
 tzen baita dinamita egiteko". Deere jaunak, desgogara, baietz egin zuen buruarekin.
|
|
|
" Gerezi bat ahora eraman, eta zeure egin dezazula nahi dut, dasta dezazula, ahogoza dezazula. Baina gereziaren hezurra bota beharrean, goiz osoa ahoan
|
erabil
dezazula eskatzen dizut, eta berarekin josta zaitezela, eta gero, lanetik irteten zarenean, nirekin elkartzen zarenean, musu baten bidez ahora eman diezadazula". Eta ni, gerezi baten hezurra eztarrian trabatu izan balitzait bezalaxe sentitu naiz, eta gerezien antzera gorritu ere egin bide naiz, zeren, Rubenek, kopeta ilundu, eta honela galdegin baitit:
|
|
|
" Gerezi bat ahora eraman, eta zeure egin dezazula nahi dut, dasta dezazula, ahogoza dezazula. Baina gereziaren hezurra bota beharrean, goiz osoa ahoan
|
erabil
dezazula eskatzen dizut, eta berarekin josta zaitezela, eta gero, lanetik irteten zarenean, nirekin elkartzen zarenean, musu baten bidez ahora eman diezadazula". Burutazio hori, noski, ezin zen Dabidena izan eta, bai letragatik bai estiloagatik, Patxirena zela sumatu nuen, izan ere oharrak ez baitzuen igorlearen batere berririk.
|
|
|
Unamuno, Arana eta Azkueren garaian, euskara kultura idatzitik urrun xamar bizi zen herri xeheak zerabilen gehienbat, eta are urrunago aurkitzen zen oraindik hezkuntzaren maila gorenetatik. Baziren, hori bai, jakintsu dozena batzuk, euskara dotoreago eta landuxeagoa
|
erabil
zezaketenak, era horretan beren emaitza zientifiko edo ideologikoak idatziz. Baina taldetxo hori urriegia zen hizkuntzaren batasunaren arazoa helburu egiaz sentitu eta orokorra izan zedin.
|
|
|
• Nola gauzatu daiteke defentsa hori?; zer nolako tresnak
|
erabil
daitezke defentsa hori praktikara eramateko?
|
|
|
Dirulaguntza horiek honako liburu hauek erosteko izango dira: liburutegiak sortzeko beharrezkoak diren liburu sortak, Kultura Sailak eskaintzen duen bibliografia hautatuaren zerrenda osatzen duten liburuak edo errefe' Biblioteka rentzi liburu garrantzitsuak eta horietaz gain, ematen den diru kopuruaren% 40 beste liburu batzuk erosteko
|
erabil
daiteke. Horrekin batera, Liburu eta Liburutegi Zerbitzuak, erreferentzi tituluak eta urtero euskaraz argitaratzen diren liburuak igortzen dizkie liburutegiei.
|
|
|
Horretaz gain, azpimarratu genuke, Kultura Sailak, Herri Arduralaritzaren Euskal Erakundearen eskutik, Euskadiko udal liburutegietan lanean ari diren liburuzainen prestakuntza beharrei erantzuteko eskaintzen dituen ikastaroak. Era berean, Liburu eta Liburutegi Zerbitzuak, udal liburutegiekAbs y sprograma
|
erabil
dezaten prestaketa ikastaroak ere antolatzen ditu urtero.
|
|
|
Formulario hauek, normalean, liburutegien arteko prestamoen baldintzak aipatzen dituzte. Estatu espainoleko helbide elektronikoak nahiz dokumentuen eskurapenerako oinarrizko arauak ikusi nahi izanez gero, ondorengo helbidea
|
erabil
dezakegu: http:///www.upf.es/bib/pinter/index.htm
|
|
|
Azken finean biblioteka digitalak eta ohiko bibliotekak helburu berdinak dituzte (dokumentuak aukeratu, eskuratu, analizatu, erabiltzaileen eskura sailkatuta jarri, gizartean horiek
|
erabil
daitezen sustatu...).
|
|
|
Neurathena proposamen neurri batean berritzailea izan zen, handik lasterrera Carnap erakarriko zuena. Neurathen ustez, soilik subjektuarteko hizkuntza bat ikas eta
|
erabil
daiteke, hau da, hizkuntza fisikalista:
|
|
|
epaiketetan
|
erabil
daitezkeen hitz delikatuak
|
|
2001
|
|
|
Eta inork ez dezan demagogia egiten ari garenik esan, egiazko datu zehatzak besterik ez ditugu jasotzen. Euskal Herriari zehazki dagokion datu estatistikorik ez dugunez, Espainiako erakunde ofizialek egindakoak soilik
|
erabil
ditzakegu.
|
|
|
Torturaren aurka dagoenak badaki Entzutegi Nazionala, inkomunikazioa eta atxiloketaren luzapena direla, inpunitatearekin batera, torturaren euskarriak. Tresna hauek
|
erabil
tzen dituenak tortura praktikatzeko tresna gisatzat ditu.
|
|
|
Honi ere (Roquefort i bezala)" Gazten Errege" izendatu zaio, lantzean jartzen den erreparo, kalitate eta ospeagatik. Zulodun gazta ezaguna dugu hau, eta egiteko zortzi mikrobio mota ezberdin
|
erabil
daitezke. Pieza handitan ekoizten da (80 kilo) eta bere bizitza izugarri luzea izan daiteke; esaterako, duela urte batzuk, Bernako erakusketa batean 1847ko pieza bat aurkeztu zuten.
|
|
|
Gatza" dorla" izeneko pertzetan egiten zen, suaren gainean jartzen ziren lapikotzarretan, alegia. Herriko etxe bakoitzean" dorla" bakarra
|
erabil
zitekeen eta beste" dorla" bat eskuratzen zuenak berau saldu edo oparitu behar zuen, mendian egurra mozteko eskubidea galdu nahi ez bazuen behintzat. Dena den, XIX. mendearen erdialdean izan ziren uholde handiekin iturburua kaltetu eta bizimodu hau gainbeheran hasi zen.
|
|
|
Ni espetxeratzeko Ekin legez kanpo uzteko arrazoiak tarteko oinarri juridikoen artean" Gara" ko nire zutabe txikiak eta Joseba Tobar Arbulurekin artikulu baten bidez izaniko ika mika baten zatia daude. Baltasar Garzonek horiek
|
erabil
tzen ditu nire pentsamoldea zein den adierazteko. Horiek horrela direla jakinda, nire pertsonaren inguruan muntaia bat egin du eta agindu bat eman ere:
|
|
|
Gutxi iruditzen al zaizu, irakurle? Bada, korridore berri honek Mugerreko
|
erabil
anitzeko polo berlotuko lituzke Gaintxurizketako 100 hektareako plataformarekin. Hau gehiegi da.
|
|
|
Miarritzeko Parmek beteko du bere egitekoa, baina, jakina, berau handitzerik ez dagoenez, 200 hektarea beteko duen aireportu berri bat aurreikusten da jadanik. Mugerreko
|
erabil
anitzeko polotik hurbil kokatua (C eranskina; 6 ekintza). Merkantziak, autobideak eta AHT aireportuarekin lotuko lirateke hiriaren atzealdetik.
|
|
|
Lurrazpiko beroaren erabilera da. Lurrazalak sekulako berotasuna biltzen du bere baitan, eta berotasun hori elektrizitate bihur daiteke edo, bestela, zuzenean ere
|
erabil
daiteke berokuntzarako. Lurrazpiko ur beroa azaleratzen badugu, horrekin hirietako berokuntza sare bat hornitu dezakegu.
|
|
|
Egia da espazioa seinalatzeko beste joera aberatsago batzuk
|
erabil
ditzakeela poetak. Hala nola tipografiazko joerak.
|
|
|
OFF Timo harro dago bere tximiniaz. Ia ia 100 urte ditu, baina oraindik
|
erabil
daiteke.
|
|
|
Titularrak bakarrik
|
erabil
dezake.
|
|
|
Artxibo konprimatuek gutxiago okupatzen dute baina egoera horretan ezin
|
erabil
daitezke: aplikazio egokiaren bidez, deskonprimatu egin behar ditugu aurretiaz.
|
|
|
Istripurik izanez gero, jarri segurtasun jarleku berria, edo gutxienez, fabrikatzaileak egiazta dezala garantia osoz
|
erabil
daitekeela.
|
|
|
Parke batzuetan iturriak izaten dira zerbitzu-guneetatik hurbil;
|
erabil
itzazu horiek, parke mota honetan oso garesti saltzen baitira edariak.
|
|
|
Galdera, beraz, bat batean sortzen da: ezindu talde horiek nola
|
erabil
dezakete aldizkari edizio eskuragarri hori?
|
|
|
Metodo hori, zeharo itsuak diren pertsonentzat biziki baliagarria gertatzeaz gainera, pantailaren zati bat handituz batera ere
|
erabil
daiteke, ikusmenean arazo larriak dituztenek dokumentua irakurri ahal izan dezaten.
|
|
|
Emaitzak ez dira baikor egoteko modukoak eta argi uzten dute oraindik zeregin ugari dela ibaiak hiri barruko ibilbidean zehar ekosistema zaurgarri gisa errespeta ditzagun eta heziketa eta aisialdirako eskaintzen duten aukera egoki eta behar adina
|
erabil
dezagun.
|
|
|
Osagai egokiak dauzkan PC bat telebista, liburu, DVD, erantzungailu automatiko edo bideo gisa ere
|
erabil
dezakegu.
|
|
|
Moneta biak batera indarrean izango diren lehen egunetan,
|
erabil
itzazu bi diru zorro, bata euroentzat eta bestea pezetentzat.
|
|
|
(nitrito eta nitratoak), botulismoa sortarazten duen Clostridium botulinum mikroorganismoak kutsa ditzakeen elikagaietan bakarrik
|
erabil
daitezke.
|
|
|
Xehetasunezko azterketa luzeak gainditu ondoren, egiaz beharrezkoak direla eta, gainera, baimendutako dosietan, pertsonaren osasunean inongo ondorio kaltegarririk ezin eragin dezaketela frogatzen duten aditiboak bakarrik daude onetsita eta horiexek dira, hain zuzen, elikadura industriak
|
erabil
ditzakeen bakarrak.
|
|
|
Bainugela berotzeko,
|
erabil
itzazu zipriztinak pairatzen dituzten berariazko berogailuak.
|
|
|
Hegazkineko txartela izenduna izaten da (titularrak bakarrik
|
erabil
dezake).
|
|
|
Ezin badiezu irabazi,
|
erabil
itzazu!, edo Nola aprobetxatu ikaslearen itzulpen joeraeta erroreak1
|
|
|
Ikasleak segurtasunez lotu behar du adierazle ikasiberria beste hizkuntzako adierazlearekin eta denotatzen duen errealitatearekin.. Hobe ez!?
|
erabil
dezakegu adibidetzat: erreferenteak segurtasunez identifikatubeharko ditu ikasleak; bestela, ez du inongo aukerarik izango bere sistemantxertatzeko.
|
|
|
Testuak erraz atxiki dakizkioke testuinguru komunikatibo jakinari; gainera, testuinguru komunikatibo esanguratsuak sortzeko ere
|
erabil
daitezketestuak. Horrek ahalbidetzen du, eduki multzo oinarrizkoenak aldatu gabe, landuko diren edukiak komunikazio gaiei lotu ahal izatea.
|
|
|
Materialgintzaren inguruan hausnarketak egin eta esparru horretan bide berriak urratu nahizituzten irakasleentzat. Bereziki 1B eta 2 mailetan ari ziren irakasleentzat, saiohorietan banatu zen materiala, beren geletan
|
erabil
zitzaten.
|
|
|
–Edozein testu edozein ikaslerekin
|
erabil
daiteke. Zelan erabili da kontua, zereskatzen zaion ikasleari?,. Testuak lagun, edozein helbururi ekin dakioke: trebetasunen lanketari, hizkuntz formen lanketari, ikasleen autonomiari, ikas estrategien garapenari... edozeini?,. Testu errealek, eskoletarako bereziki sortuez direnek, hizkuntza ikasteko input ezin hobea eskaintzen digute?
|