2000
|
|
EUSKAL Herriko Musikagileen Elkarteak konpositoreen lana ezagutzera
|
emateko
hainbat ekimen bideratuko du datozen hilabetetan. Hala nola, Interneten dagoen euskal konpositoreen katalogoa paperean argitaratzea, musikagileen lanen CD sorta kaleratzea, eta kontzertu birak eta ikastaroak antolatzea.
|
|
Ume garaian jotzen ikasi ondoren, urte askoan geldi eduki dut, armarioan gordeta. Orain dela 10 urte sagardotegi batean hasi nintzen jotzen, eta bertan entzuten ari zen batek deitu zidan ondoren Oiartzungo Madalensoro pilotalekuan kontzertu bat
|
emateko
. Handik aurrera Donostiako Victoria Eugenia antzokian jo dut, eta baita Irungo Amaia aretoan ere, baina beti taldeen kontzertuetako etenaldietan.
|
|
Hainbeste urte pasa ondoren, betirako erretiratzea duintasunez jantzi behar zen, eta eginkizun horretan zeregin handia zuen Lizarrako akordioak, eta batez ere, EAJ PNVren jarrera politikoak. Nahiz eta Estatua belauniko jartzea ez den lortu, Autonomia Estatuzale izandako abertzaletasun politiko eta sindikala bide onera ekartzeko balio izan dua behintzat, eta horrek azken hogei urte hauetako ezker abertzalearen balantze politikoari itxura duin bat
|
emateko
balio dezake.
|
|
Su eten sasoia, denbora luzean mamitutako mezu horien azaleratzea besterik ez da izan. Baina gatazkatik ateratzeko tresna izateaz gain, eraikuntza nazionalean kontsentsuzko urratsak
|
emateko
bide apropos moduan agertu da su eten garaia. Atentatuekin edo ez, beraz, zergatik isolamenduaren sasoi antzura itzuli behar?
|
|
idazten. Ondarroan
|
emateko
antzerkiak idazteko ere, euskara jasoan idatzi ditu; gero esango du
|
|
Guk batua erabiltzen dugu hasieratik baina joera desberdinak ere izan dira. Euskalkia erabili izan denean, prestigioa
|
emateko
izan da baina une honetan ez da erabiltzen. Gu euskara batua eta ona erabiltzen saiatzen gara.
|
|
zken lau hilabetetan ARGIAk kaleratutako «Gure Mendea» liburu eta CD ROMaren inguruko zertzelada zenbait topatu duzu orrialdeotan, hasieran liburuan jasotako kronika hautatu batzuk (zegokion urtearen kronologiarekin batera), CD ROMean bildutako publizitate, komiki eta gainerakoak ondoren. Sail honi amaiera
|
emateko
liburuaren egile den Iñigo Aranbarri elkarrizketatu dugu
|
|
A plataforma, Jarrai, EHE, Abokatu Euskaldunen Elkartea, Ikasle Abertzaleak, ESAIT... eta modu eta aktore desberdinen aurrean intsumisio jarrerak erakutsi dituzten hainbat pertsona agertu ziren prentsaurrekoan Donostian. Modu bateratu eta koordinatuan, euskal burujabetzaren bidean desobedientzia eta intsumisioari bultzada berezia
|
emateko
asmoa agertu zuten guztiek.
|
|
Baina Lizarra Garaziko hitzarmenaz geroztik, joku arauak erabat aldatu dira gure artean. Hitzarmen honen eduki guztiz demokratikoa ez du inork zalantzan jarri, gatazka politikoari irtenbidea
|
emateko
metodoa guztiz demokratikoa dela ez du inork zalantzan jarri. Gatazka politikoari konponbidea aurkitzeko indarkeri mota guztien desagerketa eskatzen duela ez du inork ukatuko.
|
|
Kristalezko paretak egiten ari dira eta hori bai dela aldaketa sakona. Ikusle bakoitza bere tokian eserita dago, erosoago, telebistaz
|
emateko
ere hobeto... Ikuskizun moderno bat bilatzeko atea ireki da.
|
|
Inork ez du ezustekorik hartu, eta eragin duenak ere bazekien gertatuko zela, seguruenik, iragarri ere hala aurreiragarri zaiolako. Presoen gose greban izango duen eragina ere ez da izango hari oihartzun handiagoa
|
emateko
; nola hartu parte, atzamar artean urtzen ari den prozesu zehazkabetu batean?
|
|
Hasierako irakasle haiek egin ohi zuten bezala, eskolak emateaz gain, didaktikarako materiala prestatzen ere lan handia egin zuen. Imanol Laspiurrek bere eskolak
|
emateko
erabilitako baliabide eta materialen nolakotasuna begiratuz gero, euskarak azken hamarkadetan izandako gorabehera eta eboluzioa ikus daiteke neurri handi batean: Zabala Aranaren gramatikarekin hasi zen eskolak ematen, gero Xabier Peñaren ikasbidea erabili zuen.
|
|
Etorkizuneko prozesu ereduek saiakera honetako hutsetatik eta mugetatik atera dituzte ondorioak. Prozesuari une honetan berriro hasiera
|
emateko
beraien artean independiente diren ezinbesteko bi elementu daude: ETAren su eten berri eta behin betikoa; eta bazterketarik gabeko elkarrizketa politiko foro bat abiaraztea.
|
|
Nahi edo nahi ez, beti atzean daude, zalapartaren itzalean gordeta. Soinu teknikarietaz ari gara, eta bide batez, produktoreetaz, abestiei azken ukitua
|
emateko
arduradunak, soinuaren kolorea zein izanen den erabakitzen dutenak.
|
|
Trebezia eskatzen du horrek, abesti bati ukitu magikoa eman diezaioketelako edo, alderantziz, betiko zapuztu. Baina, zer gertatzen da ekoizle lanetan dabilena talde bat sortu eta bere disko propioak plazaratzen hasten denean, eta are gehiago, eszenatoki batera igotzen denean zuzeneko emanaldiak
|
emateko
–Horixe da Alan Parsons artistaren kasua, martxoaren 7an Iruñeko Gaiarre Antzokian izan zena, bere azken diskoa, (r) The Time Machine» izenburukoa, aurkezten).
|
|
Eta ez naiz harritzen, bere buruari bueltak
|
emateko
, daukan diskurtso antolatua edukitzeko eta hizketarako duen gaitasuna kontutan harturik. Duela urte dexentetatik hona ordaindu egiten diote gainera, komentarista eta artikulugile izateagatik.
|
|
garenak gara, eta asumitu behar, baina amorrua ematen dit euskalduntasunean gure lekua normaltzen ari denean, politikan horrelakorik jasan behar izatea. Badira hogeita hamar urte Arabatik kanpo bizi naizela eta ez daukat aholkurik
|
emateko
hango politikagintzan ari direnei; baina, zinez, aspergarria da zoldak kendu ezinean ibiltzea, eta gutaz mutur fin ari diren Euskadi berdeko garbizaleei motiboak ematea
|
|
Datozen urteotan jauzi berritzailea
|
emateko
prestatzen ari da, beraz, Euskalduntze Alfabetatze Koordinakundea. Eta hori dute gogoan bertako arduradunek, Garzon epaileak berriro haien aurkako erasoa jo duenean.
|
|
Lizarra bizi bizirik dago eta EAJk ez du Lizarra uzteko inongo asmorik. Gatazka politiko honi irtenbidea
|
emateko
tresna bat da eta ez PPk, ez PSOEk, ez beste inork, ez dute Lizarra Garaziren hutsune demokratikorik agerian jarri; deskalifikazio ugari bai, baina besterik ez. Tresna guztiz demokratikoa da eta, beraz, gaurkotasun osokoa.
|
|
EAJko burukide batzuek esana dute sozialistekin zerbait lortu litzatekeela, bai gobernu mailan, bai gatazkari irtenbide bat
|
emateko
. Nola doa ahalegin hori?
|
|
Orain txapela nork bereganatuko duen jakitea baino ez zaigu falta. Asier Otamendik azkenengo hirurak bere egin ditu, baina iaz Oihane Perea ezustekoa
|
emateko
zorian egon zen. Bestalde, ez dugu ahaztu behar Asier Iriondo puntu gehien lortu duen bertsolaria dela eta Zigor Enbeita puntu bakar batera geratu zaiola; bai batak, bai besteak badakite zer den txapela janztea.
|
|
Igande goizetan, eztabaida bat uhineratzen da gizarte gaien inguruan, kutsu politikoa duten kontuak saihestuz. " La montaña Magica" Iratxe Fresnedak zuzendua, badu GKEei eskainitako zati bat, pertsona eta talde baztertuei ahotsa
|
emateko
|
|
hemen amona bat, hor lanean lehen pausoak ematen ari den gaztetxoa, han herritartu berri den gizon gaztea... Koadroari kolorea
|
emateko
herriko txikiena izan behar duen urte erdiko neskatoaren negar hotsak. Gizonezkoak ugarixeago emakumezkoak baino, alde handirik gabe ordea.
|
|
ordenadoreak baino pertsonak komunikatzeko balio zuen. 1969an Kaliforniako Unibertsitatean RFC sistema (azalpenen eskakizuna) agertu zen, proiektuan parte hartu zuten guztiei gai teknikoen inguruan iritzia
|
emateko
balio izan ziena. 1971n Michael Hart ek testu elektronikoak egin eta doan hedatzeko Gutemberg deituriko proiektua sortu zuen.
|
|
Apirilaren 29an burutu zen Txotx 2000 Maiatzaren 2an berriz," Euskara komunikabideetan" lemapean hitzaldi bat antolatu zen, non Hegoaldeko nahiz Iparraldeko hainbat komunikabide bildu zen. Amaiera
|
emateko
, Besta Herrikoia antolatu da maiatzaren 7an. Zikiro bazkaria, bertsolariak, txalaparta, mutxikoak... izango dira bertan.
|
|
Gomezen iritziz ordea," haurrei zer esan eta zer ez erabakitzerakoan, gure one tik irtenda gaude". Ipuinak errealitatea
|
emateko
beste modu bat dira bere ustez. Urrunago joan zen Gunter Grass honako baieztapenarekin:
|
|
Piarres Larzabal Ikastetxeak duen egoitza alokatzeko eta klaseak
|
emateko
moduan atontzeko, Antxeta kanpaina jarri zuen abian iragan urtean. Kanpaina abuztuan amaituko denez, hilero 6.666 liberako (166.650 pezeta) alokairuari egin dio aurre kolegioak.
|
|
Domotikak dakartzan onurak ugariak dira. Lehenik eta behin, oso erosoa da, etxeko edozein puntutik edo bertatik kanpo sistemari aginduak
|
emateko
aukera ematen baitu. Gainera, erraza da oso erabiltzea.
|
|
Fagorrek duela gutxi Maior Domo saila merkaturatu du, argindarraren instalazioaz baliatzen dena. Telefono bidez kontrolatzen dira sail honetako etxetresna elektrikoak, eta sistemak telefonoa ere erabiltzen du gerta daitezkeen arazoen berri
|
emateko
. Etxetresna domotiko hauek hondatzen direnean, matxuraren arrazoia zein den ezagutzen laguntzen digute, eta telefono dei batez abisua ematen digute.
|
|
Esaterako, Andoainen dagoen Krafft enpresaren produktu guztien ontzi eta etiketek gaztelania soilik erabiltzen dute. Zahor txokolateak Oñatin du sorlekua, baina ez du euskara baliatzen," Lore" txokolate motari izena
|
emateko
ez bada.
|
|
Obsesioari buruzko estilo ariketa ere bada: protagonistarena lehena, bere ustez berri txarra dena
|
emateko
hamaika modu bilatzen du-eta; eta bigarrena egilearena, oinarri errealista batzuetatik irten gabe gai beraren gainean eskaintzen den ugaritasunari zentzu teatrala ematen saiatu dena. Tricicle ko taldekide Paco Mir da egilea.
|
|
Duela gutxi, eta gogor borrokatuta, bere" Euskara Ingelesa/ English Basque" hiztegiak argia ikusi du. Egun, doktoregoa egiten ari da unibertsitatean itzulpengintza klaseak
|
emateko
, hamaika hizkuntza daki-eta. Ingelesa, euskara, portugaldarra, gaztelera, frantsesa, afrikaans, eta alemaniera gutxi balira, orain, txinarrarekin dabil lardaskan.
|
|
Hasteko, profesionalekin lan egin, gehiago programatu eta antzerki ikasketak arautzeak egonkortasun bat emango lioke antzerkiari. Adibidez, aktore izateko zegoen eskaria ikusita, TAE Arte Eszenikoen gunea delakoa sortu genuen Donostian; bada, klaseak
|
emateko
egoitzarik gabe gaude oraindik. Bilbon eta Gasteizen berdin dabiltza.
|
|
Euskal Ikasketen I. Nazioarteko Kongresua eta Euskal Aste Kulturala izango dira Ingalaterrako hiriburuan ekainaren bukaeran. Londreseko Euskal Elkarteak eta Euskal Ikasketen Institutuak antolatu dituzte euskal kultura aditzera
|
emateko
eta zabaltzeko asmoz.
|
|
Euskal artisten erakusketa batekin hasiko dute aste kulturala, eta hurrengo egunetan erromeria, antzerki saioak, hitzaldiak, filmak, kontzertuak... izango dira. Azkenik, uztailaren 2an bazkaria egingo dute biltzarrari eta aste kulturalari amaiera
|
emateko
.
|
|
Lankidetza hori bideratzeko lehenengo urratsak ematen hasita gaude: dagoeneko proiektua landuta daukagu eta inguruko udaletara jo dugu horren berri
|
emateko
euskararen onerako den lehentasun honetan bat etorriko garen esperantzarekin.
|
|
Askotan, enkarguak baino gehiago, proposamenak izaten dira. Beti duzu baiezkoa edo ezezkoa
|
emateko
eskubidea.
|
|
Lehiaketek bi alde on dituzte nabarmen. Ez baduzu nondik irten, ez bazara talde literario bateko kide eta inork ez bazaitu ezagutzen, lehiaketa irabaztea zure burua ezagutzera
|
emateko
bide bat da. Eta hori une jakin batean, adin batean, garrantzitsua da.
|
|
Bizitza ematea bezain naturala da bizitza kentzea. Eskubiderik aitortzen badiogu naturalezari, bizitza
|
emateko
eskubidearen eskutik heriotza emateko eskubidea dator. Naturalezan errotuta dago heriotz zigorra.
|
|
Bizitza ematea bezain naturala da bizitza kentzea. Eskubiderik aitortzen badiogu naturalezari, bizitza emateko eskubidearen eskutik heriotza
|
emateko
eskubidea dator. Naturalezan errotuta dago heriotz zigorra.
|
|
Zuk 45 dauzkazu eta asteburu honetan berriro itzuliko zara, ia bi urte kantxetatik kanpo egon ondoren. Non da sekretua halako adinarekin oraindik maila
|
emateko
–
|
|
Egoera tamalgarri honi aurre egiteko asmorik eta saiorik egon da, baina, zoritxarrez, ez dute iraun eta" Le Miroir" en nagusikeria osoak mende erdia ospatzeko aukerarik izan dezake. 1970eko hamarkadan, Frantziako PSko sozialistek eta ugari ez ziren abertzale batzuek" Jeiki!" aldizkaria argitaratu zuten, politikaz, sozial kontuez, laborantzaz eta" Le Miroir" ek erabat tapatzen zituen gauzen berri
|
emateko
eta ezkerreko ikuspegi batez aztertzeko. " Jeiki!" k baina, ez zuen luzaz iraun eta geroztik izandako bilakaerek argi utzi dute frantses sozialisten eta ezkerreko abertzaleen arteko elkarlanik ez daitekela egon, hainbeste baitira handi ikuskera eta helburu aldeak.
|
|
" Oihan Ederra" aldizkaria argitaratu du Arbizuko Zizkerte kultur taldeak, herrian burutzen diren ekimenen berri
|
emateko
asmoz. Herriko iragana eta oraina dituzte hizpide aldizkari kaleratu berrian; alabaina, arbizuarren memoria berreskuratu nahi izan dute.
|
|
Administrazioaren aldetik munduko erraztasun guztiak ez lirateke ezer herriak borondaterik ez balu, eta era berean, oztopo guztiak gaindi daitezke borondate hori egiazkoa bada. Gizartea euskararen alde mobilizatzea, etengabeko kontzientziazio lana egitea, era koordinatuan aurrerapausoak
|
emateko
euskaltzaleen artikulazioa bultzatzea, gizartearen erabateko inplikazioa lantzea, euskara ikastea eta erabiltzea dira etorkizuna irabazteko bideak. Prozesu luze baten aurrean gaude eta Korrikan irudikatzen dugun bezalaxe gure zeregina lekukoa hurrengoari ematea da, egin beharreko lana ongi egin dugula jakiteak ematen duen pozarekin
|
|
Egidazuko dartsenaren kaia egokitu eta bete bitarteko lanetan, 1999ko udan, horien aurkako gizartearen kexua nabarmendu zen, eta aurkeztutako alegazioen ondorioz, oraindik ebatzi gabe daudelarik, obrak geraraziak izan ziren epaitegietako aginduz. Aldatutako Plan Bereziaren garapenak bizi duen etenaldi hau egoki gertatu da arrantzaren sektorea jasaten ari den krisialdiari irtenbide bat
|
emateko
, etorkizunerako estrategiak aztertzeko eta eztabaidatzeko, egoera horri aurre egiteko liratekeen inbertsioak aztertuz.
|
|
Aurkeztu den antolaketa alternatiboak honako puntuak garatzen ditu: Alturako Lonjaren kokapen berria Tingloi edo Kakaleku izenez ezagutzen den lekuan, Baxurakoaren eta Alturakoaren hurbiltasunak sortzen dituen arazoei irtenbidea
|
emateko
; Hondakin Uren Araztegia Santa Klara azpian jartzea, egoki delako ur araztuak itsasoratzeko isurbidearen jarduerarako eta kokapenerako, eta Plan Bereziaren araberako kokapenak Arrigorri eta Saturraran hondartzetan izan zezakeen kaltea baztertzeko; babeserako kai muturra eraikitzea itsasora irekiz, Itsas industrialdea babesteko proposatzen den kai mutur paraleloaren ordez, hori etorkizunean kanpoa...
|
|
Elizaren inguruko XVI,. XVII. eta XVIII. mendeko dokumentuetan tarteka aipatzen da mezak euskaraz
|
emateko
beharra herritarrez ulerdezaten. Hortaz, mende horietan Pasaian euskaraz egiten zela ondoriozta daiteke.
|
|
Lanari amaiera
|
emateko
herritarrengandik asotako testigantzak bildu dituzte, azken mendean euskarak izan dituen gorabeheren erakusgarri
|
|
Euskal Herriaren soberaniaren bidean epe labur edo ertainera jauzi kualitatiborik
|
emateko
aukerarik ikusten al duzu?
|
|
Norainoko jauzi kualitatiboa
|
emateko
moduan?
|
|
Nolakoa zaren Euskal Herria" proiektuaren baitan dago. Azken honek Euskal Herriko ondare kulturala bisita gidatuen bidez ezagutzera
|
emateko
helburua du. Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan zehar, guztira, sei ibilbide prestatu dira, hauetan 68 erretaula ikusi ahal izango direlarik, gidari profesionalen laguntzaz.
|
|
Bere heriotzaren 400 urteurrenak historialariaren irudia gogora ekartzeko aukera eman zien, baita, bide batez, bere garaiari errepaso egiteko ere. Izan ere, Jardunaldiei hasiera
|
emateko
, Cesar Gonzalezek Arrasateren fundazioaren eta bere foruaren hedapenaren inguruan jardun zuen. Hurrengo egunean, Jose Antonio Azpiazuk ere Garibai baino, bere garaia hartu zuen gehiago hizpide, Arrasateko ekonomia, gizartea eta kultura, hain zuzen.
|
|
Animaliengana hurbildu, ukitu eta eskura jaten
|
emateko
aukera.
|
|
Salerosketarako kontratuan edo beste nolabaiteko agiri batean etxebizitza eskuratzeko data jakin baten konpromisoa ezartzen bada, sustatzaileari telegrama bat helarazi zaio, mezua jaso izana ziurtatzeko eran, etxebizitza hitzartutako epean
|
emateko
eskatuz eta atzerapenak eragiten dituen benetako kalte eta galerak adieraziz. Orduan, konpromisoa hartzen den agirian atzerapenaren ondoriozko nolabaiteko zigorren bat ezartzen bada, dagokion kalte ordaina eskatuko da klausula horretan oinarriturik.
|
|
Horrelakorik ezean, nolabaiteko adostasun batera iris daiteke eraikitzaile sustatzailearekin. Atzeratzen den hilabete bakoitzeko hainbesteko diru kopuru jakin baten truke, etxebizitza
|
emateko
epea luzatzea ere adostu daiteke.
|
|
Gastu horiek atzerapenen ondoriozko galera bezala eskatu zaizkio sustatzaileari, zenbatekoa faktura eta ordainagiri bidez egiaztatuz. Kaltea eta atzerapena larriak direnean edo etxebizitza bukatu gabe geratuko ote denaren funtsezko susmoa dagoenean, saltzaileak agindutakoa ez betetzeagatik kontratua deuseztatutzat
|
emateko
asmoa notario bidez jakinaraziko da. Aldi berean, ordura arte emandako diru kopuruak itzultzeko eta eragindako kalte eta galerak ordaintzeko eskatuko da, betiere kalteak eta galerak ondo egiaztatuz.
|
|
Amak deitu eta gertatutakoa kontatu zidan. Une hartan aita desagertutzat jo eta gorpua ikusteko beharra sentitu nuen; sinestea zaila gertatzen zitzaidan eta agurra
|
emateko
beharra sentitu nuen. Askotan pentsatu izan dut gertakizun horren inguruan gaia berreskuratzea eta terapia bezala hartzea.
|
|
Horiek ez dute ezer egingo, korronteari segika doaz. Beste indar bat behar du horiei bultzada pixka bat
|
emateko
. Beste kirol guztietan zerbait modernizatzen da, guk ez dugu ezer egiten.
|
|
Gutxi bezala irten zan Euskalerriaren alde" eta hori" goitik behera frantziarra izanik, euskaldunak eta Euskalerria maite" zituelako. " Gure estu aldietan alde jarri zitzaigun eta ez negar egiteko, arpegia aurrez aurre
|
emateko
baizik", zioten gero.
|
|
Abertzaleen Batasuna (AB) koalizioak Euskal Departamenduaren alde burutu den lana baloratzeko garaia iritsi dela irizten du, baita urratutako bidean ildo berriak irekitzeko garaia dela ere. Erreferenduma garai berri bati hasiera
|
emateko
baliatu nahi dute, beraz. Xabi Larralde ABko eledunak honela azaldu digu erreferendumaren karietara talde honek burutu nahi duen kanpaina:
|
|
Euskal Herrian eta Europa osoan gehien erabiltzen den dantza edo elementua da, eta, aldi berean, zaharrena ere bai. Claude Iruretagoyena berak dionez," soka dantzetan beti eskema bera jarraitzen da, mugimendu eta erritual berdinak; beraz, egitura berbereko dantza ezberdin ugari dago, eta ikuskizun bati osotasuna
|
emateko
oso egokia zen soka dantza erabiltzea".
|
|
Jakinaren gainean izanda ere aurreko batean mundu honetako eta Nafarroa eta Donostiako pipermin onenak ekoizten diren errio erriberak dituen Usurbilgo hamaika baserritako piperren artean onenak zeintzuk ziren erabaki behar zuen epaimahaikide izatera deitu ninduten. Nahi gabe ere kristau kutsuadura gutxiena uste dugunean azaleratzen da eta pipermina gurtzen dudan eran gurtzen dudanez, baserritarren lanaren emaitzak aparteko majeran jaten
|
emateko
modukoa den nire minaren ahosabaiaren arabera sailkatzera bezatu nintzen. Baita gordinik eta frijituta eder askoak dastatu...
|
|
EIZIEren ekimena izan da. Beraiek proposatu ziguten lan hau aurrera ateratzea, irakaskuntzan hutsune bat zegoelako literatura unibertsala euskaraz
|
emateko
garaian. Irakasleak gara biok, eta gertutik ezagutzen ditugu irakasleen kezkak.
|
|
" Iaztik kontua geldi dauka hemengo gobernuak, Madrilekin Telekomunikazio proiektua dela-eta, bitartean galera handiak ditugu guk. Antza, lizentzien kontua berriz planteatu gura dute, PSOE inguruko jendeari
|
emateko
edo" esan digu Xuan Xose Mariñok," egun lurralde txikia baina biztanleriaren% 50era heltzen gara Uvieutik, eta lizentziarekin% 80tik gora heldu eta Internet bidez emitituko genuke".
|
|
Herri hau saltzeko ez guri egin dei. Dei guri, berriz, euskaldunon artean baizik erabaki ezin daitekeen geroari hegoak
|
emateko
, Euskal Herriak baititu hitza eta erabakia!
|
|
Bakarlari azkoitiarraren lehen diskoak eztabaida eta bizitasuna ekarri zizkion ezusteko handirik
|
emateko
gai ez zen musika eszena geldotu bati. Matxinada moduko bat izan zen, sorpresarena, berritasunarena, harridurarena.
|
|
Beti etxe barruan mugitzeko joera eta jarrera izan dugu. Agian azken urteotan urrats batzuk eman ditugu, eta jada garaia da kanpora begira salto koalitatibo batzuk
|
emateko
.
|
|
Historia, bertsolaritza klasikoa... hori ez da bertso eskoletan landu behar, eskoletan baizik. Eskolako edozein irakasle da bertsolaritza
|
emateko
gai, prestatuz gero. Geografia irakasteko metodo bat ikasi badu, bertsolaritza irakasteko beste bat ikasi du.
|
|
Kartzelan gogoeta egin nuen forma eta abarri buruz. Eta forma aldetik zabalpide batzuk
|
emateko
oso bide erraza ikusten nuelako egin nituen gauzak, kontzientziaz. Bat batekotasunak normalean inertzia bat darama eta bideak estutu egiten dira ez badituzu zabaltzen.
|
|
GALDUA neurri handi batean. Aditzera eman nahi duena aditzera
|
emateko
zailtasunekin. Badira hamabost urte Joxe Agirreri entzun geniola:
|
|
Doinuekin gauza bera: " funtzionatzen" dutenak soilik erabiltzen ditugu, danbatekoa
|
emateko
balio dutenak. Eta bidean doinurik ederrenak eta esamolderik sotilenak galdu egingo ditugu.
|
|
Kasu horretan, jada uzten dio bizkar zorroa izateari eta" aurreko poltsa" da. Norbaitek erabakitzen duenean" bizkar zorroa" deitu behar zaiola, erabileraren posibilitate guztiak imaginatu behar ditu ontzat
|
emateko
.
|
|
BIHURTUKO ote dira munduko hiriak, honela, Londres txikiagoak, bere hirurehun hizkuntzak eta guzti? Gertaera konplexuegiak dira erabateko erantzunak
|
emateko
. Telebistaren kontsumoari dagokionez, oraingoz ikerketa enpiriko gutxiegi dago.
|
|
Hirugarrena izango litzateke pertinentea izatea. Eta laugarrena, halako balio liturgiko sakratu bat, bizitzan une gogorrenei edo pozgarrienei hitza
|
emateko
. Esango nuke jende asko gaudela gizarte honetan nagusi den liturgia katolikoa onartzen ez dugunak, baina ez garela gai izan alternatiba bat bilatzeko.
|
|
Izurrite edo gaitz honek eragindako psikosia apaltzen ari da. Hendaiako udalak herriko eskoletan behikia ez
|
emateko
erabakia bertan behera utzi zuen hil honen 4an. Frantziako instituzioek oso hurbiletik jarraitzen dute afera, ekonomia eta pertsonen osasuna baitago jokoan.
|
|
adibidez, edozein unetan sar zintzaketen preso (beno, hori bestela ere bai, baina oraingoan aitzakiarik asmatu gabe) eta komisaldegian" sine die" eduki. Horregatik edo, geografiaz baliatzen zen idazlea egindako baieztapen horren argibideak
|
emateko
orduan: " Bai Briafarrak gudan nagusi atera izan ba' lira, nijeriarrek ez zuten lanik izango aiek epaitzen.
|
|
ETAk burutzen duen terrorismotik kanpo lantzen bada, etorkizuna ikusten diot ekimen honi. Desobedientzia zibila oso interesgarria da baldin arlo militarretik at lantzen bada, gizarte zibilak gizarte arazoei nahiz politikoei erantzun zibil bat
|
emateko
gaitasuna erakusten badu berez. Zoritxarrez, hemen ohituta gaude indarkeriaren bidez erantzuten.
|
|
Estibalitz Monasterioa, Gasteiz Lizarra norabidean hiriburutik kilometro gutxira, herrialde honetako harribitxi erromanikoa da. Bertako Andra Mari Arabako zaindaria; ibilbide honi hasiera
|
emateko
arrazoi nahikoa da.
|
|
Euskaraz ez dakiten biztanleekin informazio zubiak antolatzea premiazko lana da. Euskal munduaren garapen, lorpen, disgustu, poz eta arazoen berri zuzena izan dezaten eta askotan jasotzen ari diren mezu gaizto eta manipulatzaileen aurrean erantzuna
|
emateko
bidea izateko.
|
|
Ez dugu inor euskara ikastera behartu nahi. Argi eta garbi azaldu beharreko Pernandoren egia da hau, baina gizartearen zati bat gure inposaketa nahiaren mezu maltzurra jasotzen ari denez argitasunak
|
emateko
behartuak gaude.
|
|
Sarrionandiaren literaturaz hitz egiterakoan" metaliteratura" da kritiko guztien ahotan entzuten dena. Alegia, Sarrionandiaren ipuinak idazle edo tradizio batetik datozen argumentuez, pertsonaiaz eta egoerez baliatzen dira ahots propio batez" bestelako" errealitate edo egoera baten lekukotza
|
emateko
. Aingeru Epaltzak, esate baterako, Sarrionandiak" Itzalarekin solasean" ipuinean dakarren izen zerrendak jasotzen ditu:
|
|
honela, emakumezkoak Mari deiturarekin izendatu ditu, eta gizonezkoak Txomin (edo honen aldakiak diren, Maria, Miren, Domingo...). Beraz, agerian geratzen da bizitzari buruzko ikuspegi historikoa
|
emateko
asmoa. Dakusagunez, pertsonaiak bizitzaren ikuskera bat emateko aitzakiak direnez, ez du hauen ezaugarrietan sakontzeko ahalegin handiegirik egingo, pertsonaia lauak eraikiz:
|
|
Beraz, agerian geratzen da bizitzari buruzko ikuspegi historikoa emateko asmoa. Dakusagunez, pertsonaiak bizitzaren ikuskera bat
|
emateko
aitzakiak direnez, ez du hauen ezaugarrietan sakontzeko ahalegin handiegirik egingo, pertsonaia lauak eraikiz: bizitzari aurre egiteko aholkuak baitira ipuin honetako zutabe nagusiak.
|
|
Honen guztiaren berri
|
emateko
, batzuetan kronotopo zehaztua eta besteetan zehazgabea darabil. Zehazgabetasuna batez ere historiaurreko pasarteetan ikus daiteke, eta zehaztasuna garaikideak diren pasarteetan.
|
|
elkarrizketak, irakas metodoak, galde erantzun gisara eraturiko irakasaldiak, hiztegiak... Hartara, aniztasun honek askotan irakurketa zailduko du, izan ere, batzuetan istorioaren berri
|
emateko
hainbeste itzulinguru erabiltzen dituenez, badirudi irakurlea galtzeko arriskua dagoela. Askotan zaila dirudi loturak egitea, eta hausnarketa eta gogoeta batzuen aurrean egoteko sentsazioa besterik ez zaigu geratzen.
|
|
Istorio honen berri
|
emateko
idazleak hirugarren pertsonan mintzatzen den narraziotik at dagoen narratzaile orojakilea darabil, narratzaile estradiegetikoa. Modu honetara, fokalizazioaren bidez, bi maitaleen ikuspegitik eskaini dakiguke narrazioa.
|
|
Donostia, Durango, Getaria, iparraldea... Beraz, kronotopo determinatua irudikatu du maitasun loraldi honen berri
|
emateko
. Izan ere, sinesgarritasuna islatu nahi duela dirudi.
|
|
Eleberri honen istorioa kontatzeko berriro ere hirugarren pertsonako narratzaile estradiegetikoa darabilen arren, amaren ikuspuntutik kontaturiko narrazio baten aurrean gaude: pertsonaia hau izango da fokoa, pertsonaia honen ezaugarrien berri
|
emateko
batik bat barne fokalizazioa erabiliz. Honela, bi seme alaba dituen andre baten bizipenak aipatuko ditu:
|
|
Hau guztia ikusirik, bakarrizketa luze baten aurrean gaudela esan genezake. Gainera, narratzaileak eleberri psikologikoetan ohikoa den bezala, barne fokalizazioa darabil pertsonaiaren barne munduaren berri
|
emateko
. Kasu honetan, barne fokalizazio hori iraunkorra da, Alvaro izango baita fokoa eleberri osoan zehar.
|
|
Pertsonaiaren gatazken berri
|
emateko
, egile honek ere bakarrizketa baten modura egituratu du kontakizuna. Narratzailea, hortaz, lehenengo pertsonan mintzatzen da eta istorian parte hartzen duen pertsonaia nagusia da:
|
|
Beraz, istoriaren pertsonaia nagusia izango litzateke eleberri honetako narratario intradiegetikoa. Bestalde, narratzaile honek batzuetan fokalizazioa erabiltzen du beste pertsonaien gogoeten berri
|
emateko
. Itxuraz, gainerako pertsonaien sentsazioak adierazi ahal izateko darabil narratzaile orojakilea, eta ez lehenengo pertsonan diharduen kontalaria.
|
|
Liburuak merezi du, eta ez soilik istorio harrigarri eta hunkigarriak direlako, (Montoiak ipuinak behar duten bukaera perfektua
|
emateko
abilidadearekin jarraitzen du) edo azaldutako estruktura puzzle moduan erakargarria egiten delako, baita liburuak duen balore historikoagatik ere, bertan hiri batean bere historian gertatutako hamaika istorio kontatzen zaizkigulako. (Egunkaria VI)
|
|
Manex Imirurirekin, agian. Hala ere, askotan narrazioen berri
|
emateko
hirugarren pertsonara igarotzen da. Baina, idazleak berak narratzailearekin bat egiten du Abere madarikatuak ipuin bildumari buruz aritzen denean.
|
|
Arestian aipatu dugun bezala, Jasone Osorok ipuin tradizionalei buelta
|
emateko
zuen joera Legorburuk ere badu. Beraz, ipuin ezagun asko erabiliko ditu hauekin jolas bitxiak sortzeko:
|
|
Edorta Jimenezek dioen bezala," inor gutxi salbatzen da, narratzailearen hitzak bisturiarena egiten bait du, trebetasunez pertsonaien perfiletan, prosa bera, beti beti borobiltzea lortzen ez badu ere." (Egunkaria XII) Beraz, Montoiak ironia erabiltzen du harreman hauen berri
|
emateko
.
|
|
Heriotza eta gaixotasuna hemen ere gairik nagusienak ditugu; hala ere, ustekabe faktorea, absurdu eta ezohizkotasunaren bidez, helburu erabakikorra izango da narrazioari bukaera
|
emateko
. (Egan 49)
|
|
Denbora eta espazio unibertsalak irudikatu nahi izan dituela dirudi, desioaren sentimendu unibertsalarekin bat eginez. Bestalde, gertaerak orokorrean kronologikoki kontatzen bazaizkigu ere, ugariak dira gertatzen ari denaren berri
|
emateko
denboran egiten diren erretrospekzio edo atzera egiteak: oroitzapenen bidez, pertsonaien desiren berri ematen baitzaigu.
|
|
Ikusi dugun modura, Manhattan bilduman itsasotik urrundu eta hirira ekarri gaitu. Hiri bateko lekukotasuna
|
emateko
gaueko giroa aukeratu du bederatzi ipuin hauetan, beste narrazioetan ere nagusi zena. Gainera, aurreko narrazioetan ere Las Cortesera hurbiltzeko saioa egin zuen.
|
|
Kritikaren aipamen ugari ekarri zituen Andoni Egañaren lehen eleberri honek. Horietaz baliatuko gara, beraz, eleberri honen berri
|
emateko
. Argumentua honela laburbildu zuen Gari Berasaluzek:
|
|
Lubakietako egoeraren berri
|
emateko
, soldaduen arteko harremanak deskribatuko dizkigu. Bereziki, bi pertsonaien arteko harremanak ditu kontagai:
|