|
2000
|
|
|
Ipuinetan bertan aipatzen duen bezala: " iristen da
|
eguna
ezkutukoa azaleratzen dena." Honela, heroien desmitifikazioa egiten du, ipuin hauetako pertsonaia guztiak galtzaileak izango baitira. Beste alderdi ezkutu horien bilaketa ere antzeman daiteke aurreko bildumetan.
|
|
2001
|
|
|
1936ko irailaren 13an sartu ziren erreketeak Donostian Ategorrieta gainetik okupazioa burutuz (55..); ia hirurogei urte beranduago, irailaren 13an, haserretu ziren protagonista eta bere emaztea azkenengoz eta egun berean ezagutu zuen senarrak Bioleta (58). 1936ko otsailaren 13koa da, halaber, Mikele de Abando eta protagonistaren aita azaltzen diren argazkia (eta gerora esango denez, Bioletaren ama egun horretako harremanen fruitu da); 1936ko uztailaren 13a da Calvo Sotelo hil zuten
|
eguna
,...
|
|
|
1936ko irailaren 13an sartu ziren erreketeak Donostian eta Ategorrieta gainetik okupazioa burutu; ia hirurogei urte geroago, irailaren 13an, haserretu ziren protagonista eta bere emaztea azkenengoz eta egun berean ezagutu zuen senarrak Bioleta. 1936ko otsailaren 13koa da, halaber, Mikele de Abando eta protagonistaren aita azaltzen diren argazkia (eta gerora esango denez, Bioletaren ama egun horretako harremanen fruitu da); 1936ko uztailaren 13a da Calvo Sotelo hil zuten
|
eguna
,...
|
|
2002
|
|
|
Laster dogu Jon deuna" ren
|
eguna
be. Amaika bidar ixan yaku egun au atsegin egiten gebazan jayak gaitik.
|
|
|
Baña onetzaz bere gustiok ezkagoz aburu baten. Batzuk diñoe gabon ostean izanen dala neguak bere arpegi larria erakusten dakiana, besteak barriz, bein
|
eguna
luzatzen asi ezkero bildurra, negu bildurra, yoan legikela esan daroenak. Gexo luzeak bularrekoak batez be otzalla eta epalla autuak edo dituez notin gexuakaz osoro jaubetuteko.
|
|
|
Origaitik eretia dogunetan ezkara lo egoten. Deun Agate
|
eguna
emen dogu. Oi dan lez, ziñopa orren abeslariak etxeriketxe ibilliko dira, Egunkari maite onetan lengo egunean agiri ziran onetzazko abeskiak, txiruetan be txiruak ziralata nago.
|
|
|
Ez horrelakorik, ihardetsi zuan Sokratek, eta bai ordea hunela:
|
eguna
, bat eta berdina delarik, aldabatean lekhu askotan berdineza edo differenta den bezela, eta horregatik berberagandik banandua ezta, horrelaxen eidea bakhoitza gauza anhitzetan batean izanen lizateke, eidea bakhar eta berberaren izatea utzi bage.
|
|
|
Atalburuan alde batera eta bestera etzun samar, palmadar ikusgarri ederrak, eta erdian argia,
|
eguna
zan arren, biztuta egoana, urrezko dirdiraz inguru osoan iluntasuna uxatuten ebana.
|
|
|
Domeka edo jai
|
eguna
baldin bazan, esaldia luzeagoa izan ohi zan, honelan:
|
|
|
Etxeguna, barriz, besigu denporan itsasoraterik ez egoan
|
eguna
izaten zan. Holakoetan be, seineruak batu egiten ziran, erabagia hartzeko.
|
|
|
Erremu
|
eguna
(Euzkadi, IV) 918
|
|
|
Pake
|
eguna
(Euskaltzaindiaren Azkue Biblioteka, Argitaratubakoa, 1956) 134
|
|
|
Erdeltzaliak, eurak nai daben bat egingo dabe; baña guk euzkeltzaliok jai andija dogu bijar Zarautz" en. Boskarren Euzko (euzkel) Olerti
|
eguna
. Ta" Lizardi" tar Jabier" kutunari gorasarria.
|
|
|
Edozerk dau bere garaya. Eta aldija aurrera,
|
eguna
iritxi yakun. Zarautz" eratzeko eguna.
|
|
|
Eta aldija aurrera, eguna iritxi yakun. Zarautz" eratzeko
|
eguna
.
|
|
|
Ilaren 14" gn., gure eleiziaren
|
eguna
, goxeko zazpi ta erdijetan, altara ta jaunartzetoki barrijaren onespena ta Jaunartze orokorra Gazteiz" ko Gotzaña" k emonda. Amarretan mesa nagusi abestua.
|
|
|
Ta zinkurinka, intzirika dabiltz, gogaitu agiñian negarrez eriñotz adarrak, euren egunaren zain. Bai, eta eldu be egingo yake, gizon guztiori lez, gorakunde
|
eguna
.
|
|
|
Erremu
|
eguna
! Abar igandia...!
|
|
|
Kanpoz, olantxe ospatu eta jaitu daruagu gaurko
|
eguna
. JosuKristo Jerusalem" era aintza ta ospez sartu zana.
|
|
|
Aundiro ta ederto ospatu eben mendexar abertzaliak Iñaki Doniaren
|
eguna
. Benetan eta jasian, eurek oi dabenez.
|
|
|
Ikara ilun batez iñarrosi da bijotz
|
eguna
ta oroimenak karaxiziñuba egin dau.
|
|
|
BATZAR DEYA. Berbizkunde aurre gabaz Igotz eta Otoyo mendi gallurretara yuan ziran emengo mendigoxaliak Aberri
|
eguna
ospatuteko dei egijen suak egitera. Otayo onelantxe esaten dogu emen eta, ixan be ez ete da, mendi tontorra batzokitik ikusten zan.
|
|
|
Pablo Fermin Irigaray Goizueta" Larreko"() (Egan, Pake
|
eguna
(Euskaltzaindiaren Azkue Biblioteka, Argitaratubakoa, 1956) 134
|
|
|
1956 Pake
|
eguna
(Euskaltzaindiaren Azkue Biblioteka, Argitaratubakoa, 1956) 134
|
|
|
Erremu
|
eguna
(Euzkadi, IV) 918
|
|
|
1935 Erremu
|
eguna
(Euzkadi, IV) 918
|
|
|
Egun lorrina gertatu zan hurrengo domekan, euri ziriña, haize zazkela. Damuz baina," etxe
|
eguna
" egin txirrindulari gazteak. Aukeran etorkion, berriz, lanei ekiteko.
|
|
|
Orrila 30: " San Pernandoren
|
eguna
, gaztaña lakatza sartuteko eguna."
|
|
|
Orrila 30: " San Pernandoren eguna, gaztaña lakatza sartuteko
|
eguna
."
|
|
|
Urteko egunik laburrenak diranian esakun au esan darua errijak: " Abenduko
|
eguna
, argitu daneko iluna."
|
|
|
ETA GEYAGORA. Baita beste erri batzubetara be juan biarko da egun gitxi barru. Ispaster" eko batzokijak be, bere jai
|
eguna
eskatzen dauan ezkero jayokan lez ospatutia bidezkua eztanik eztau iñork esango. Ispaster" en bakaldarrak ixan dira nagusi aspaldiko urtiotan, asi txauburutik eta maixuraiñokuak be alakoxiak dira ta.
|
|
|
Eta gero, Ea" ko Batzokija" ren
|
eguna
be elduko da. Ta ara be juan biarko da orduko eratuko dabezan jayetara.
|
|
|
Gizonek, uztarriak puskatzen ahalegin egiten duten bezenbatean, beste gizon batzuek, gizonak hauek ere, jakiña uztarrigiñen ari dira. Uztarrigilleak eta puskatzalleak gudu etengabean ari dira,
|
eguna
ta gaua bezela. Eroak!
|
|
|
Gabon
|
eguna
.
|
|
|
Mutilak baietzean geratu ziran, eta
|
eguna
izentau behar izango zala. Horraitino, Txominek eta Simonek euren artean barriro be:
|
|
|
Goizean
|
eguna
bero badator, zerua hodeiz eta lanbroz beteten hasten bada... zuok, bazkal-ostean tipi tapa ekin aldapan gora.
|
|
|
Itsasoko uraren ibiliak bai gora, bai behera izaten dira. Gaua eta
|
eguna
bira osoan ari direla, itsasoko urak bi bider gorantz, bi bider beherantz ohi doaz.
|
|
|
Gizon pratikoa zalako. Berbarako, eleizeak egin eban antzera, San Jose
|
eguna
barikuz gerta ezkero, haragi izteko legea zetan gogorrean ezarri. Munduko jakituriak darabil munduen joan etorria, gizonen mundutxuena, sarri bai sarri, zeruko ixiltasunari lurrekoen ixilgura berbatsua eta zalapartaria ganean ezarririk.
|
|
|
EUPEME DEUNA. Igaziriko larunbatez Eupeme deunaren
|
eguna
ixan zan. Egun au askok ospatu oi dabe.
|
|
|
Orokarra umientzat bakar bakarrik ixango da. Umien
|
eguna
dala ta, gozokijak edo agertutia ixan leiteke, baña umientzat solik.
|
|
2003
|
|
|
4 Arrigorrietako (Gernika) jaiak ospe handikoak izan dira, uritarrentzat, alboerri eta paraje guztikoentzat: Andramari eta Sanrokeak, abuztuaren 15 eta 16an, hurrengo
|
eguna
, Sanroketxu ere arrakasta handikoa zelarik, gaztealdrak marro jaztea zela ta.
|
|
|
Pozik zegoan. Etzuan galdu
|
eguna
alperrik.
|
|
|
Hurrengo
|
eguna
igandea zan. Martinezek, pelota jokuan, bere ikastetxean, txapelduna izan zala, kopa asko zeuzkala pelotaka irabazita, ta ea pelotaka jokatzen ote zekian galdetu zion Txomini.
|
|
|
Eztakit. El Escoriala joan da adiskide batzukin
|
eguna
igaroten.
|
|
|
Nik ez nai
|
eguna
/ biurtzerik gau!" (Lizardi)
|
|
|
arratsaldeko meza hau Urte Barri egunekoa da,
|
eguna
eleizearentzat bezperatik hasten da ta. Eta Urte Barri egunean Eleizeak Andra Maria Jaungoikoaren Ama ekarten deusku geure bihotz begien aurrera.
|
|
|
bere Ama, Jaungoikoaren eta geure Ama maitea, Begoñako Andra Maria. Horregaitik, Urte Barriko Mezea bezperatik ospatzen dogula, Eleizeak Beroni, Jaungoikoaren Amari, eskaintzen deutso Urteko lehenengo
|
eguna
. Eta geuk be, Gabon Zaharrez eta Urte Barriz, eta geure bizitzako egun guztietan, Beroni eskaini behar deutsaguz geure bihotzak:
|
|
|
Bakearen aldeko
|
eguna
|
|
|
Azken urteotan Aita Santuaren gurariz, Urte Barriko lehenengo egunean bakea erabili behar dogu gure otoitzetan, gure asmoetan. " Bakearen aldeko
|
eguna
" da hau. Eta, nik esan beharrik ez dago, guztiok dakizue, ondo baino hobeto, bakerik eza zer dan, eta bakearen preminea ze gorria dan gure artean egunotan.
|
|
|
2garren
|
eguna
|
|
|
3garren
|
eguna
|
|
|
Zapatuero irratsaio labur bat zuzentzen neban, goizetan," Jaunaren Hitza" eritxona. Domekako ebanjelioa irakurri eta Jaunaren
|
eguna
girotzea eta Eleizearen barri emotea zan nire egitekoa. Egia esan, ez zan lan handia, baina astero egin beharrak astunago egiten zituan nire eguneroko beste lanak.
|
|
|
2 Urtebarri, barri barri: Urtearen lehendabiziko
|
eguna
, etxeko andren eguna. Eta aterik ate, mutiko neskatoak, taldeka, eskean.
|
|
|
2 Urtebarri, barri barri: Urtearen lehendabiziko eguna, etxeko andren
|
eguna
. Eta aterik ate, mutiko neskatoak, taldeka, eskean.
|
|
|
Orduko gure goseak ez eukan mizkinkeria handirik. Gure herrian, gure ume denporan, Urtebarri andren
|
eguna
izaten zan; Erregen, gizonena; (San Silbestre), mutil zaharrena; San Sebastian, mutil gazteena; Kandelerio, neskatilena...
|
|
|
Neska zaharrak be baeuken euren
|
eguna
, baina orain ez dot gogoan zein zan egun hori.
|
|
|
Orain, dakizunez, denda nagusien agindupean bizi gara: eurok jarten deuskue bakotxaren
|
eguna
, gure diru apurrak eskuratu nahirik.
|
|
|
Bakea be badira Gabon jaiak: " Gloria zeruan, bakea hemen, kantari aingeruak dagoz Belenen..." Urtebarri
|
eguna
, Bakearen eguna dogu azken urteotan. Hain preminazkoa dogun bakea izan bedi gure betiko egarri aseezina, gure bihotz barruko gurari bizia, Bakearen Erreginea dan Andra Mariaren bitartez etenbako eskari sutsua, gure eztarrietako irrintzi zorrotza, Jaungoikoak bere Seme Jesusegan eskaintzen deuskun doerik ederrena eta gure eguneroko ekinaren eta ahaleginen frutu gozoa.
|
|
|
Bakea be badira Gabon jaiak: " Gloria zeruan, bakea hemen, kantari aingeruak dagoz Belenen..." Urtebarri eguna, Bakearen
|
eguna
dogu azken urteotan. Hain preminazkoa dogun bakea izan bedi gure betiko egarri aseezina, gure bihotz barruko gurari bizia, Bakearen Erreginea dan Andra Mariaren bitartez etenbako eskari sutsua, gure eztarrietako irrintzi zorrotza, Jaungoikoak bere Seme Jesusegan eskaintzen deuskun doerik ederrena eta gure eguneroko ekinaren eta ahaleginen frutu gozoa.
|
|
|
" Kristo, munduaren pozbide, Aitaren argi eder; bedeinkatua, munduari zure diztira zabaltzen deutsan
|
eguna
".
|
|
|
" Hau
|
eguna
, hau, Jaunak egina, gure poza ta gure atsegina".
|
|
|
5gn.
|
eguna
|
|
|
1. go
|
eguna
|
|
|
2
|
eguna
|
|
|
Nik ez nai
|
eguna
/ biurtzerik gau!" (Lizardi)
|
|
|
3gn.
|
eguna
|
|
|
4gn.
|
eguna
|
|
|
3 Erregen: Erregen egunean, etxeko gizonen
|
eguna
ospatzen da. Betiko eskaleak, betiko ohiturea; taldeka bildu, eta atez ate, eskean.
|
|
|
Somatu
|
eguna
hurbiltzen.
|
|
|
Aski da, aski da. Ondo deritzot noizean behin barre egiteari, baina nahiz eta lehenengo
|
eguna
izan, zerrendari begiratuko deutsat, alkar ezagutzeko, eta zuek ikusitakoari errepasoa egingo deutsagu. Bihar hasiko gara Errenazimenduagaz... ados?
|
|
|
Zure lehenengo
|
eguna
gainditu dozula uste dot Unaxek bestearen aurpegiaren aldaki batez ihardetsi zion.
|
|
|
Artean hain hur gogoratzen zuen lorea ireki zion
|
eguna
, erdi dardaraz zegoenean etorriko zitzaionaren zain... Eta aspaldiko partez zalantzak ziztatzen zion kontzientzia.
|
|
|
Gehiegi gustura lan egiteko. Gehiegi hondartzan etzanda edo uretan
|
eguna
ematea ez den edozer egiteko, egia esan. Ikastola lasai dago.
|
|
|
Orain Ainhizek ez du horren kezkarik. Beltzaran azalaren motagatik gorrizka jarri ohi bada ere ipintzea da nahi duen gauza bakarra,
|
eguna
hil baino lehen maite duenari erakutsi ahal izateko.
|
|
|
Ainhizek askoz arinago zuen burua, hegan bezala, Unaxen etxera joango zen
|
eguna
inork ez ezerk izorratuko ez ziola bere buruari aginduta. Jakin balu ere, ez zuen ardura handirik hartuko, Joxe gehien mindu zuena, egun hartan beraren aldetik ez galderarik ez bestelako hitzik ez entzutea izango bazen ere.
|
|
|
Eskola
|
eguna
amaitzear zegoen: bost minutu azken orduari aurre egiteko.
|
|
|
Artean zeruko andereak ez zuen agorrilean beste berotzen. Hagatik, eguratsa ezin egokiagoa zen
|
eguna
hondartzan emateko, eta aitzakia ezin hobea, ajea etxean, amaren begipean, ez igarotzeko. Coca cola bana (edabe miragarria, holakoetan) eskuan zutela, betaurreko beltzek begiak ezkutaturik, isilari eman zioten hitza.
|
|
|
Gudu
|
eguna
zain zegoen. Opariaren mingotsa dastatzeko lehenengo aukera ezin arinago etorria zen.
|
|
|
Neskak dardaraz zabaldu zituen, beheko ezpainak berehala zelan bereizten ziren sumatu zuelarik. Hura zen, hura,
|
eguna
hasteko modua. Ordura arte, bere harreman bakanetan inork ez zuen orgasmoraino eraman, eta gau bakar baten hamaikagarrenaren bila zebilen, ia kontua galdurik.
|
|
|
Atsegin zuen bere eta lagunaren ordu libreak bat etortzea halako une lasaiak solasean igarotzeko. Horrela,
|
eguna
laburragoa izango zen harik eta eguneko platerik gozoenak heldu artean.
|
|
2004
|
|
|
Azken kapituluan, adibidez, iturria argitu gabe ohi legez, Jeremias igarlearen berset ezagun batzuk bereganatzen ditu komatxo artean aipamena eskainiaz: "... madarikatua bedi jaio nintzen
|
eguna
!".
|
|
|
|
eguna
da ta, bestetan ez lako erlojua ikusten da: Madrilgo Eguzkiaren Ateko erlojua.
|
|
|
Jaiotzeko eta hiltzeko aldia dagoz. Landatzeko aroa eta landareak biltzeko
|
eguna
. Erailtzeko ordua eta sendatzeko aldia.
|
|
|
Iraultzeko garaia eta eraikitzeko aukera. Negar
|
eguna
eta barre eguna. Erosta aldia eta dantza aldia.
|
|
|
Iraultzeko garaia eta eraikitzeko aukera. Negar eguna eta barre
|
eguna
. Erosta aldia eta dantza aldia.
|
|
|
Modua daukanak, jan dezala oiloa; ez daukanak, artoa. Baina behartsuek oiloa dutenean, beti ostirala, haragi uzte
|
eguna
. Dena dela, aberatsa, inpernuko legatza; pobrea, zeruko lorea.
|
|
|
Egun luzea batzuentzat; laburra beste batzuentzat. Gaua
|
eguna
gaua, haientzat; eguna gaua eguna, hauentzat.
|
|
|
Egun luzea batzuentzat; laburra beste batzuentzat. Gaua eguna gaua, haientzat;
|
eguna
gaua eguna, hauentzat.
|
|
|
Egun luzea batzuentzat; laburra beste batzuentzat. Gaua eguna gaua, haientzat; eguna gaua
|
eguna
, hauentzat.
|
|
|
Ba ote da honezkero ihesbiderik altzairuzko sare izugarri honetatik irteteko...? Bestelan," madarikatua bedi jaio nintzen
|
eguna
! Ez bedi bedeinkatua amak egin ninduen eguna!
|
|
|
Bestelan," madarikatua bedi jaio nintzen eguna! Ez bedi bedeinkatua amak egin ninduen
|
eguna
! Madarikatua bedi" seme bat jaio zaizu" esanez nire aitari poz haundi bat eman ziona!
|
|
|
Urteberri
|
eguna
izan arren, lanean ari izan dira fabrika batzuetan, eta haien tximinietatik zeruratzen izan den kea, beltza ta zikina, laino montorren magalpean ezkutatzen izan da. Botxoako denden izenak, langileak ere mailu hots etengabean ibili dira.
|
|
|
Urteberri
|
eguna
izan arren, beste asko ere, beste toki askotan, batzarretan egongo dira, dudarik gabe, zertarako edo hartarako, batzarrak egitea premiazkoa, derrigorrezkoa, nahi ta nahi ezkoa baita gaur. Batzar bat ez egiteko ere batzarra egin behar; batzar bati boikota egiteko ere batzarra egin behar.
|
|
|
" Urteberri, itsuak ere igerri",
|
eguna
luzatu egin da. Baina, hala ere, laster gautuko du.
|
|
|
Nik ez nahi
|
eguna
bihurtzerik gau."
|
|
2005
|
|
|
Juanek hau guztia ikusiko dau leihotik, errezel atzetik barrandan, bihotza taupadaka eta mesfidantza begiradan. Zurrumurrua egiaztatzen ez danez, ikusnahientzako kalitatezko beitarik ez dagoanez, etxeak bere erakargarritasuna galduko dau
|
eguna
amaitzen danerako.
|
|
|
Doinu berbera ezpainetara etorri eta kantamarmaritu egin eban. Hori entzutean gelditu egin nintzan eta begira begira parau nintxakon, neuri be amaren kantamarmariak behinola
|
eguna
eta gaua bereizten, besotan zein sehaskan lo egiten erakutsi eustan lo kantua gogoratuarazo eustan eta, ordutik aurrera bidelagun izango jatan doinu gozoa berrezagutu neban eta.
|
|
|
Egia esan ez da Jonen zain nagoan lehenengo
|
eguna
eta alde horretatik, beraz, ohituta egon neuke dinotso bere buruari. Hortaz, zergaitik dago gaur Amanda erloju madarikatuari hasperenez begira?
|
|
|
Nor ete zan desordu horretan? Lekuz eta kontinentez oker eta gauaren ordez
|
eguna
zalakoan deika ebilen despistaturen bat ete zan ba. Lekuz eta kontinentez zuzen egon eta gauez zala aprobetxatu gurean deitzen eban holako aurreztaileren bat beharbada.
|
|
|
Apurka apurka eta orri zuri eta hutsaren aurreko bildurrari aurre eginaz, lorik bako gauetan sortutako gaiak, gaubeilako amesak papeleratuz, zirriborroak idazten hasi zan. Gauekoa ezezik, gauekoari egunez, egunerokotasunaren gurpil errukibakoan bueltaka eta jiraka asmautakoa gehitu eutsan, gaua eta
|
eguna
, batean zein bestean egindakoa, continuum baten antzera.
|