|
2001
|
|
|
Bestalde, Europako aginte gorenek Hizkuntzen Europako
|
Eguna
izendatu izana kontraesan handia da gure artean horren lekukoa hartu zuten erakunde eta taldeenurritasuna eta profilari erreparatuz gero: Euskal Kultur Erakundea (EKE) eta Euskal Konfederazioa, Iparraldean, eta Hizkuntz Eskubideen Behatokia, Euskararen Gizart e
|
|
2002
|
|
|
Mutilak baietzean geratu ziran, eta
|
eguna
izentau behar izango zala. Horraitino, Txominek eta Simonek euren artean barriro be:
|
|
2003
|
|
|
Ikasle Abertzaleak taldearen ekimenez, mobilizazio ugari egin ziren Hegoaldean joan den asteko asteazkenean (hilak 26). Hizkuntza eskubideen
|
eguna
izendatu zuten eta «Euskaldunon Egunkaria» ren itxiera eta NUPeko eta EHUko euskararen egoera salatu zituzten, besteak beste. IAk adierazi duenez, Ertzaintzak pilotak jaurti zituen EHUko Gazteizko campusaren barruan egindako manifestazioan.
|
|
|
Horien artean, nabarmentzekoak dira kalena, lore deigarriak eta laranjak dituen landarea, naturan bertan berez hazten dena. “Kalena” hitza hileko lehen
|
egunean
izendatzen zuten latineko egutegietatik dator. Horrela gertatzen da, izan ere, kalena urteko hilabete guztietan loratzen da, baita negukoa ere, baldin eta negua leuna bada.
|
|
2004
|
|
|
euskararen, euskaltasunaren eta euskal kulturaren garapen bermerik ez dago harik eta abertzaletasunak nazio identitatearen ezaugarri horiek bere jardunaren helburu nagusitzat hartzen ez dituen bitartean. Are gehiago, euskal identitatearen eraikuntzan bazter izaera nabarmena dute gaur
|
egun
izendatu berri ditugun zeinu antropologiko horiek. Eta, hala eta guztiz ere, hortik ez litzateke ondorenik atera behar Atxagak eta Saizarbitoriak egiten duten sentiduan.
|
|
2005
|
|
|
Iparraldean, berriz, Ezezkoaren Aldeko Ekimena nabarmendu da. Edonola ere eguna, orain arte jai eguna izandakoa, lan eta elkartasun
|
eguna
izendatu zuen Frantziako Gobernuak. Ez dirudi horregatik, irudi lagunkoiagoa erdietsi duenik.
|
|
|
Ez erabiltzeko jarduketak 1987an, munduko herrialde guztietako gobernuek Montrealgo Protokoloa sinatu zuten, ozono geruza agortzen duten substantziei buruzkoa. 1994an, Nazio Batuek Ozono Geruza Babesteko Nazioarteko
|
Eguna
izendatu zuten irailaren 16a. Ordutik, beste proba zientifiko batzuk aurkeztu dira, ozonoaren suntsiketa uste baino azkarrago gertatzen ari dela adierazten dutenak.
|
|
|
Bien artean UVB dago, UVC baino hilgarriagoa, baina arriskutsua; ozono geruzak xurgatu egiten du gehiena. Irailaren 16an, Nazio Batuen Batzar Nagusiak Ozono Geruza Babesteko eta Kontserbatzeko Nazioarteko
|
Eguna
izendatu zuen 1994ko abenduaren 19az geroztik. Montrealgo Protokoloa 1987ko irailaren 16an sinatu zen eguna ospatzeko aukeratu zen, Ozono Geruza agortzen duten substantziei buruzkoa.
|
|
|
Irailaren 18a eta 22a, Autorik Gabeko
|
Egunak
izendatu dituzte. Egun horietan, Algortako eta Areetako erdigunean aparkatzea eta kotxeak ibiltzea galaraziko da, 8:00ak eta 20:00ak bitartean, Areeta eta Algortako herriguneetan.
|
|
2006
|
|
|
Alde horretatik, komeni da gobernuek kontsumitzailearentzako lege protekzionistagoak onar ditzatela eta ekintza judizialak bultza ditzatela oinarrizko eskubideak direla aldarrikatzeko. Hain da garrantzitsua planteatutako gaia, ezen 40 herrialde baino gehiagoko nazioarteko 100 erakundek GEOen aurkako nazioarteko
|
eguna
izendatu baitute 2006ko apirilaren 8a. Egun horretan, gertaera publiko garrantzitsuak izan dira herrialde horietako batzuetan, elikagaien eta landare transgenikoen aurkako jarrera orokorra eta etengabea erakusteko.
|
|
2007
|
|
|
Nazio Batuen Batzar Nagusiak Bakearen Nazioarteko
|
Eguna
izendatu zuen irailaren 21a. Kasualitatez, erabaki hori 2001eko irailaren 7an hartu nahi izan zuen, New Yorkeko Dorre Bikien aurkako atentatuak egin baino lau egun lehenago.
|
|
|
Baina errealitatea oso bestelakoa da. Nazio Batuek Migratzailearen Nazioarteko
|
Eguna
izendatu zuten abenduaren 18a, arraza oztopoak salatzeko eta pertsona guztien eskubideen eta betebeharren berdintasuna babesteko. Baina lorpenak ez dira espero zirenak izan.
|
|
2008
|
|
|
Irudia: Greenpeace Apirilaren 4an, Nazio Batuen Batzar Nagusiak Pertsonen aurkako Minen aurkako Nazioarteko Ekintza
|
Eguna
izendatu zuen, “kalte fisikotik askoz haratago doan eragina duten arma hilgarriak”, ohartarazi du Intermonek. Erakunde humanitarioak salatu duenez, meatzeen eragina “beste edozein armaren eraginak baino sakonagoa eta suntsitzaileagoa da:
|
|
|
Egia da, eta hala aitortu behar dugu, azaroaren 25a heltzen denean, hau da Emakumeen Kontrako Indarkeriaren aurkako Nazioarteko Eguna heltzen denean, denoi ahoa hitzez, aginduz, asmo politez betetzen zaigula, eta egun horretan denok, bai erakundeotako ordezkariak, bai gizarte zibileko agenteak, deitzen gaituzten toki eta gune guztietan egoten saiatzen garela. Eta egia da ere, garrantzitsua dela toki horietan egotea, eta aldarrikapen
|
egunak
izendatu eta gauzatzea, gizartea kontzientziatzeko duten balioagatik, eta urtean zehar burutu daitezkeen lan ildoetan izaten duten eraginagatik, politika zehatzen sustapenean esparru desberdinetan duten garrantziagatik. Eta, zer esanik ez, giza eskubideak errotik urratzen dituen genero indarkeriaren aurka indarrak metatzeko, indarkeria horren kontrako giza sarearen ehuntzeko.
|
|
|
Horiek guztiak eta beste arrazoi batzuk kontuan hartuta, Unescok 1995eko azaroaren 15ean Parisen egindako bileran erabaki zuen apirilaren 23a Liburuaren Nazioarteko
|
Eguna
izendatzea, liburuen eguna ospatzeko, kultura sustatzeko eta egile eskubideen bidez jabego intelektuala babesteko. Orduz geroztik ospatzen da urtero, apirilaren 23an, Liburuaren Nazioarteko Eguna.Egun horrek ere badu oihartzuna Sakanan.
|
|
|
Azkenik, asteleheneko bilkuran Altsasuko Udalak Gehitu erakundearen mozioa bere egin zuen. Hala, Nazio Batuen Eerakundeari udalak eskatuko dio maiatzaren 17a homofobia eta transfobiaren aurkako nazioarteko
|
eguna
izendatzea. UPNko Maria Antonia Roman zinegotziak ez beste gainontzekoek alde bozkatu zuten.
|
|
2009
|
|
|
Apirilaren 23a Liburuaren Nazioarteko
|
Eguna
izendatu zuen UNESCOk literaturgintzako hiru autore handi egun horretan hil zirelako: Garcilaso de la Vega, Miguel de Cervantes eta William Shakespeare.
|
|
|
Sprummer horren esanahia udaberriduda bezalako zerbait izango litzateke. Halaber, Entwislek esprinter proposatu du, spring eta winter (negua) bilduta, neguaren amaieraren eta udaberriaren hasieraren arteko
|
egunak
izendatzeko (abuztuan edo irailean, hain zuzen ere, helduko litzateke urtaro berri hori, udaberri meteorologikoa irailaren 1ean hasten baita).
|
|
|
Abenduaren 20 izango da eta Canal Plusek zuzenean eskainiko du. Gogoratu klubaren
|
eguna
izendatu zuela zuzendaritzak partida hori.
|
|
|
Urriaren 2a. Egun horretan Ghandi jaio zen eta Nazio Batuek Indarkeriaren aurkako Nazioarteko
|
Eguna
izendatu zuten. Orain arte, 700 erakunde inguru atxiki dira Parte hartzeko modua librea da.
|
|
|
Nazio Batuek Laguntza Humanitarioaren Nazioarteko
|
Eguna
izendatu dute abuztuaren 19a
|
|
|
Erorketak, besteak beste, Vietnamgo armadaren okupazioa ekarri zuen. Egungo Gobernuarentzat egun historikoa izan zen; horrela, urtarrilaren 7a Garaipenaren
|
Eguna
izendatu zuen. Oposizioarentzat, berriz, Vietnamekiko mendekotasuna hasi zela gogorarazten duen eguna da.
|
|
|
Bien bitartean, Ravalomana presidenteak dolu
|
eguna
izendatu zuen atzokoa. Inolako istilurik gabe, 5.000 lagun baino gehiago bildu ziren manifestazioan hildakoak oroitzera.
|
|
|
Urriaren 25a jaiegun izendatzeko lege proposamenaren eztabaida atzeratu egin du Eusko Legebiltzarrak. Atzo eztabaidatzekoak ziren osoko bilkuran egun hori Euskadiren
|
Eguna
izendatzeko lege ekimena, baina bezperan PPk proposamena bertan behera uztea erabaki zuen, hura ateratzeko behar zen gehiengoa ez zegoelako erabat bermatuta. PPk, PSEk eta UPDk gehiengoa dute ganberan (39 boto), baina, Patxi Lopez lehendakaria eta Jesus Egiguren PSEko legebiltzarkidea gaixorik zeudenez, gerta zitekeen ekimena aurrera ez ateratzea PSE, PP edo UPDko beste legebiltzarkide batek huts eginez gero, berdinketa egongo zen bozketan, EAJ, EA, Aralar eta EBk 36 boto dituztelako.
|
|
2010
|
|
|
Eta egutegiarekin ere antzeko zerbait gertatu dela dio Luloagak. Urriaren 25a Gernikako Estatutuaren Eguna edo Euskal Autonomia Erkidegoaren
|
Eguna
izendatu izana jarri du adibide gisa: Zatiketaren zatiketarekin jokatu nahi dute.
|
|
|
Ofizialki datozen
|
egunetan
izendatuko dute, baina horrek ez du esan nahi Mario Izeta Bilboko apezpiku laguntzaileak Bizkaiko Elizbarrutian ordezkatuko duenik.
|
|
|
Ricardo Blazquez Valladolideko artzapezpiku berria izango da. Radio Euskadiren arabera, ofizialki datozen
|
egunetan
izendatuko dute, baina horrek ez du esan nahi Mario Izeta Bilboko apezpiku laguntzaileak Bizkaiko Elizbarrutian ordezkatuk duenik.
|
|
|
Ekainaren 27a Terrorismoaren Biktimak Omentzeko
|
Eguna
izendatzea adostu du Diputatuen Kongresuak. Gainera, Aresek ezker abertzaleari eskaera bat egiteko aprobetxatu du eguna.
|
|
|
Diputatuen Kongresuak aho batez erabaki du gaur ekainaren 27a Terrorismoaren Biktimak Omentzeko
|
Eguna
izendatzea. Ekimena Jose Bono Ganberako presidenteak proposatu du, gaur M atentatuen seigarren urteurrena dela eta.
|
|
|
Ekainaren 27a Biktimak Omentzeko
|
Eguna
izendatu du Kongresuak
|
|
|
Diputatuen Kongresuak aho batez erabaki du gaur ekainaren 27a Terrorismoaren Biktimak Omentzeko
|
Eguna
izendatzea. Ekimena Jose Bono Ganberako presidenteak proposatu du, gaur M atentatuen seigarren urteurrena dela eta.
|
|
|
Legebiltzarrak urriaren 25a Euskadiren
|
Eguna
izendatu duela eta, Mendiak esan du gizarte laikoak eskubidea duela jai-egun bat izateko eta Estatutuaren garrantzia azpimarratzea garrantzitsua dela adierazi du.
|
|
|
Urriaren 25a Euskadi
|
Eguna
izendatu du Legebiltzarrak
|
|
|
Eusko Legebiltzarrak erabaki du urriaren 25a, Gernikako Estatutua onartu zeneko eguna, Euskadi
|
Eguna
izendatzea. PSEk, PPk eta UPyDk bozkatu dute ekimenaren alde; EAJ, Aralar, Eusko Alkartasuna eta EB aurka agertu dira.
|
|
|
Azken urtean Patxi Lopezen Gobernuak aldaketa gehiago egin ditu eta beste zenbait egitasmo jarri ditu abian; polemika ere piztu da gertakari batzuen harira: PSEk eta EAJk instituzioetan eta aurrekontuetan egonkortasuna bermatzeko akordioa sinatu zuten, Iñigo Urkulluren alderdiak proposatuta; urriaren 25an Euskadiren
|
Eguna
izendatzea onartu zuen Eusko Legebiltzarrak; aldaketak EITBren zuzendaritzan; lehen aldiz Eusko Jaurlaritzaren ordezkaritza batek Hispanitatearen Egunaren ospakizunetan parte hartzen du, Madrilen; Euskal Yaren lanak azkartzeko neurriak hartu zituen Jaurlaritzak; lehendakariak Brasilen egin zuen atzerrian egindako lehen bisita ofiziala eta Lula da Silvarekin bildu zen.
|
|
|
Biktimen Memoriaren
|
Eguna
izendatu dute azaroaren 10a
|
|
|
Euskal Autonomia Erkidegoko erakunde nagusiek Memoriaren
|
Eguna
izendatu dute azaroaren 10a, terrorismoaren biktimak elkarbizitza garai baten nortasunaren ikur bihur daitezen.
|
|
|
Europako parlamentuak, Europa osoan Srebrenicako genozidioa gogoratzeko
|
eguna
izendatu du uztailaren 11.
|
|
|
Egutegian odolarekin zikindu gabeko oso egun gutxi daudela esan ondoren, erakunde guztiek azaroaren 10a memoriaren
|
egun
izendatzea adostu dutela gogorarazi du.
|
|
|
Patxi Lopez lehendakariak harrera berezia antolatu du gaurko Estatutuaren 31 urteurrena ospatzeko. Datorren urtetik aurrera, gainera, urriaren 25 jai eguna izango da euskal lan egutegian, Legebiltzarrak Euskadiko
|
Eguna
izendatu duelako. Txalapartaren doinuarekin hasi da ekitaldia.
|
|
|
desurbanizazioa, rururbanizazioa, periurbanizazioa, hiritarpen difusoa... Gaur
|
egun
izendatzeko formaren inguruan nahastehandia dago, nahiz eta zenbait autorek termino bakoitzaren hedadura kontzeptualamugatu eta esanahi zehatza aurkitzeko egin dituzten ahaleginak handiak izan.
|
|
|
Helegiteen metaketa: kasuan kasuko gizarte aretoari (Justizia Auzitegi Nagusikoa, zein Auzitegi Gorenekoa), ofizioz zein alderdiaren eskariz, izapidetzen ari diren errekurtsoen metaketa agintzeko ahalmena aintzatesten zaio, bozketa eta epaitzarako eguna edo ikustaldirako
|
eguna
izendatu baino lehen eta betiere objektu bera badute eta alderdietako bat guztietan bera bada. Auto motibatu baten bitartez agindu baino lehen, aretoak entzunaldia emango die errekurtso horietan agertu diren alderdiei bost eguneko epe erkide eta bakarrean metaketa emateko betekizunak ematen diren baieztatzeko (LPLren 232 art.). Pilaketa erabaki ondoren, helegite guztiak batera eztabaidatu eta ebazpen berean ebatziko dira (LPLren 35 art.).
|
|
|
Garbitu eskuak infekzioak arrastoan mantentzeko Eskuak garbitzea funtsezkoa da infekzio ugari ez kutsatzeko, hala nola hotzeri arrunta, konjuntibitisa, gripe arrunta eta A gripea, eta baita erietxeetako infekzioak (nosokomialak) saihesteko ere. Osasunaren Mundu Erakundeak (OME), Pazientearen Segurtasunerako Mundu Agentziak eta, Espainian, Osasun Sistema Nazionalaren Kalitate Agentziak Eskuen Higienearen Nazioarteko
|
Eguna
izendatu zuten maiatzaren 5ean, mundu guztiko biztanleak keinu sinple horren garrantziaz kontzientziatzeko. A gripearen pandemiak iraun zuen hilabeteetan, osasun agintariek bereziki nabarmendu zuten garrantzitsua zela gorputzaren zati hori garbitzea, infekzioa kutsa ez zedin; izan ere, infekzioa eskuz edo gainazal zikin bat ukituz transmiti zitekeen.
|
|
2011
|
|
|
Udal gobernuak 2012ko egutegia moldatzeko aukera eskaini die bere langileei. Horrela, ez ditu urriaren 12ko Pilar eguna, urriaren 25eko Euskadiren Eguna eta abenduaren 6ko Konstituzioaren eguna jai
|
egun
izendatuko, eta langileak erabakiko du egun horietan lan egin ala ez. Abenduaren 3a, Euskararen Eguna, proposatu du Udalak jai egun izateko.
|
|
|
Azaroaren 25eko gauean, 1960an, Patria, Minerva eta Maria Teresa Mirabal ahizpa dominikarrak erailak izan ziren Leónidas Trujillo diktadorearen agindupean, haien bizitza labur baina osoan zehar demokraziaren eta giza eskubideen alde egin ondoren. 21 urte geroago, 1981eko uztailean, hiru emakume hauek omendu nahian, Bogotan batu zen Latinoamerikako Lehen Bilgune feministak Emakumeen kontrako bortizkeriaren Nazioarteko
|
eguna
izendatu zuen egun hau. Topaketa hartan gizarteko alor guztietan emakumeen aurka erabiltzen den bortizkeria gaitzetsi zuten; etxeko tratu txarrak eta erailketak, bortxaketak eta sexu jazarpenak, eta emakumeen aurkako edozein motatako bortizkeria, preso politikoek jasaten duten tortura eta gehiegikeriak barne.
|
|
|
Filosofian zan.
|
Egun
izentau baten, hirugarren mailakoek baimena emoten eutsen lehenengo mailakoei etxe barruan be bonetea janzteko. Baina, lehenengo urtekoren bat egun hori baino lehen bonetea janzten ausartzen bazan... zigorra eukan.
|
|
|
Elorrion urte mordoa beteten nebala, parrokian nire abade zereginak bertan behera itxi barik,
|
egun
izendatuetan, gotzaitegiko itzultzaile zeregina leporatu eusten. Horrek, urteetan, zenbatu ezin besteko agiriak, eskutitzak, deiak, oharrak, adierazpenak... itzuli beharra ekarri eustan, aurretik Martin Olazarri eta Txomin Solabarrietari ekarri eutsen lez eta nire ondoren Miren Leanizbarrutiari ekarten deutsan lez.
|
|
|
Ba,
|
egun
izendatu batzuk izaten ziran, Eleizbarruti bakotxekoak alkartzeko eta orduren bat jardunean igaroteko. Pozik egoten ginan Diego Berguices eta Txomin Bereziartua bilbotarren kontu umoretsuak entzuteko eta Bizkaiko besteen barri jakiteko be.
|
|
|
Askatasuna lortzeko ari dira borrokan. Azken kolpea emateko
|
eguna
izendatuta dute, erabakirik daukate ereserkia eta adostuta jaioko den herrialde berriaren ikur nagusiak. Herritar andanak daude kuartelak hartzeko zain, baina buruzagiren batek kolpea gelditzeko agindua ematen du azken orduan.
|
|
|
Joan den abenduaren 19an, Nazio Batuek Neskaren Nazioarteko
|
Eguna
izendatu zuten ofizialki urriaren 11 Datorren urtetik aurrera, egun horrek balioko du estatu kideek, NBEko agentziek eta nazioarteko beste erakunde batzuek, gizarte zibilaz gain, mundu osoko nesken egoeraz kontzientziatzeko eta beharrezkoa den tokietan aldaketak bultzatzeko. Egun hori ezartzea izan zen PLAN erakunde humanitarioak 2007an abian jarri zuen “Neskatilak izateagatik” nazioarteko kanpainaren helburu nagusietako bat.
|
|
|
Gaur, urriak 25, Gernikako Estatutuaren 32 urtemuga betetzen da. Bitxia da 32 urteotan instituzioetatik kanpo bestelako ospakizunik egin ez, eta orain gure agintariek gaurko eguna jai
|
egun
izendatu izana, noiz eta hain zuzen ere, Euskal Herrian ziklo politiko berria ireki zaigunean. Hamarkadetan gure herriak sufritzen eta salatu duen ukazio eta inposaketa bere gordintasunean azaleratzen du gaur inposatua izan zaigun jai egunak.
|
|
|
Frantzisko 1552ko abenduaren 3an hil zen, eta, kondairak dioenez, hil aurreko azken hitzak bere ama hizkuntzan esa zituen, esuakraz. 1949an Eusko Ikaskuntzak egun hori Euskararen Nazioarteko
|
Egun
izendatu zuen.
|
|
2012
|
|
|
Garizuman, Erromako Eleizearen aginduz, barikuetan eta beste
|
egun
izentau batzuetan bijilia egiten zan, eta hori dalata ezin zan okela gauzarik jan. Egun horreetan txarriki bako indaba zuria, porrusaldea, patatak saltsa berdetan, sardina zaharrak, makailaoa, arrautza egosiak eta holangoak jaten ziran.
|
|
|
Sari eta omenaldi andana jaso ditu eta milioika lagunen aurrean abestu du. Hollywoodeko Paseoan izar bat ere badu Iglesiasek eta irailaren 8a Julio Iglesias
|
eguna
izendatu dute Miamin. Gainera, Guiness Liburuak eskainitako Diamantezko Diskoa jaso du, hizkuntza ezberdinetan inork baino disko gehiago saltzeagatik.
|
|
|
Funts horretan UNDPren ordezkari bat, hiru gobernu emaileen ordezkariak, Populazio Indigenen Lantaldearen burua eta Herri Indigenen bost ordezkari biltzen dira ordudanik. Horretaz gain, komunikazio eta kontzientziaziomailan laguntzeko abuztuaren 9a herri indigenen nazioarteko
|
egun
izendatu zen. Baina seguru asko benetako mugarria HIGEren azken zirriborroa onartu zenean lortu zen.
|
|
|
Gerra osteko urte askoan jai eguna eginez gogoratu zuten gertakaria garai hartan agintean zirenek. Ihaz lehen aldiz, Soraluze 1936 lan taldeak proposatuta udalak egun hori Oroimenaren
|
Egun
izendatzea erabaki zuen aho batez. Horrekin batera, urtero oroimen eta aldarrikapen ekitaldia antolatzeko konpromisoa ere hartu zuten.
|
|
|
Berez, Herriraren deialdia apirilaren 21erako izatea zen asmoa, baina egun hartan manifa nazionala zegoen. Orduan aldatu zuten maiatzaren 19ra, guk Elkartasun
|
Egunerako
izendatuta genuen egunera. Guk dena zaku berean sartu dugu.
|
|
|
Ez dakit, zehatz mehatz, noiz erabaki zen abenduaren 3a Euskararen Nazioarteko
|
Egun
izendatzea, ezta nork, noiz edo zergatik1 Suposatzen dut erbesteko Eusko Jaurlaritza izan zela, frankismopeko urte hits haietan euskaldunen kausari hauspoa eman nahian; edo, agian, ez zen Jaurlaritza bera izan, Interneten esku eskura dagoen informazio urriaren arabera Eusko Ikaskuntza izan baitzen 1949an lehen aldiz ospakuntza antolatu zuena Iparraldean, baina ez dut uste horrek gauzak zuztarreti... Alegia, kasu guztietan II. Mundu Gerraren ondorengo urteetan gaude, deskolonizazioa eta Nazio Batuen Erakundea antolatzen ari diren urteak hain zuzen ere; eta faxismoaren uztarritik libre zeuden euskaldunek zerbait egitea pentsatu zuten, euskaldunok sarri egin dugun gisan, eta Euskararen Nazioarteko Eguna asmatu zuten.
|
|
2013
|
|
|
TAP agentziaren arabera, «Beheiti Anaia Musulmanen gobernua!» oihukatu zuten hainbat aldiz manifestariek, eta Raxid Ganutxi Ennahda alderdi islamistako presidenteari egotzi zioten Brahmiren hilketaren erantzukizuna. Ganutxik herenegun bertan salatu zuen «hilketa koldarra», eta gobernuak atzokoa dolu
|
eguna
izendatu zuen herrialde osoan. Dena den, ezkerraren samin eta indar erakustaldiari karrikan ere erantzun nahi izan diote islamistek, eta ortziral eguerdietako errezoen ondoren kontramanifestazio bat deitu zuten Tunisen, «legitimitatearen defentsan».
|
|
|
Ur palasta hots lasaigarriak entzun daitezke, gondola beltzen arteko talka lehorrak edo vaporetto baten motor hotsa eta isiltasuna berriro. Orduak eman ditzakezu Kanal Handiaren alde banatara dauden jauregien ederrari begira, esan omen zuen, eta hasi omen zen udako oporrak aipatzen,
|
egunak
izendatzen, ibilbideak antolatzen. Marenek proposamen guztiei baietz esaten omen zien, ezin zezakeen besterik egin.
|
|
2014
|
|
|
Duela urte bat, Euskaraz Bizi Egunaren aurreko
|
egunetan
izendatu zuten EHE Euskal Herrian Euskaraz eko bozeramaile Nestor Esteban (Iruñea, 1977). Iazko Euskaraz Bizi Egunaren leloa Ez zaitez espaloitik jaitsi!
|
|
|
erabakitzeko eskubidearen aldeko
|
eguna
izendatu zuen zapatua eta herriko
|
|
|
Baina gaur jakin dut Sevillan luto eguna dutela gaurkoa, eta gaur esan didate pintxo hura ez ote den Azpeitiko taberna bateko sukaldariaren sorkuntza izan. Lehenengoak higuindu egin nau, horrelako pertsonaia bat hil (Espainiako aberetsanetakoa) eta luto
|
egun
izendatu dutelako gaurkoa Andaluziako hiribuan. Pintxoa Azpeitikoa ez ote den entzunda poza sentitu dut, hondo hondoan barregurea sortarazteaz gain, 47 tituludun emakume hari keinu txiki bat egitea zelako pintxo hori tabernako barran edukitzea.
|
|
|
Koalizio soberanistak honako eskaerak eramango ditu bilerara: hildako langilearen familiari eta lagunei elkartasuna adieraztea,; Udalak gertatutakoa argitzeko beharrezkoak diren bitartekoak jartzea; enpresako zuzendariarekin bilera bat eskatzea; istripua argitzeko bide judiziala irekitzea; Udalak herri akusazio moduan aurkezteko konpromesua hartzea; biharko eguna dolu
|
eguna
izendatzea; eta Udalak 15 minutuko elkarretaratzea deitzea.
|
|
|
Ez zen, ordea, horrelakorik gertatu: kondeak bere hitzari eutsi zion eta ezkontza
|
eguna
izendatuta geratu zen egutegian. Bere andregai Margarita —edo Margarete, hala esaten baitzioten hurbilekoek bere jatorri alemaniarragatik— urte hartako abuztuaren 25ean esposatuko zuen, Santiago Espainiako patroiaren egunean.
|
|
2015
|
|
|
Unescok otsailaren 13 Irratiaren Nazioarteko
|
Eguna
izendatu zuen. Eta horretaz baliatuko naiz hedabide txiki horren balioa aldarrikatzeko.
|
|
|
Atzokoa lan
|
eguna
izendatu zuten eta asanblada egiteko ere baliatu zuten. Argia eta ura moztu badiete ere," erresistentzian bizitzen jarraitzeko prest agertu dira OihuK gaztetxeko kideak.
|
|
2016
|
|
|
Juduak juduekin, espainiarrak espainiarrekin, euskaldunak euskaldunekin, denak ere Marseillako portuko kaian, Alsina izeneko itsasontzi hartan sartzen noiz utziko ote zieten zain. Ez baitzegoen
|
egun
izendaturik. Eta aurretik betiko gorabehera burokratikoak, eta paperak behin eta berriz erakutsi beharra, hau zigilatu, bestea ziurtatu...
|
|
|
Hortik etor daitezke halako izenak. Noizbehinka,
|
egun
izendatuetan, teatro lan hauek babesleen jauregietan antzezten ziren. Esaterako, The King' s Men antzerki taldeak, Jakobo I.a erregeak bere babespean hartu zuenez geroztik, gortean izaten zuen ekitaldia hilean behin.
|
|
2017
|
|
|
aurre egiteko Nazioarteko
|
Eguna
izendatu
|
|
|
Nazio Batuen Erakundeak azaroaren 25a Emakumeen aurkako Indarkeriari aurre egiteko Nazioarteko
|
Eguna
izendatu zuen. Mundu guztiko emakumeek bortxaketa, indarkeria matxista eta bestelako indarkeria motak jasaten dituztela kontzientziatzea du helburu.
|
|
2018
|
|
|
Mezua joan zen, baina kalkuluak ez ziren animagarri. Gutuna iritsi, bisita urgente bat bidali, konexio
|
eguna
izendatu. Astebete baino gehiago, gaiaren jakinean jartzen.
|
|
|
Eta arrazoi zuen, zeren zertarako zen airea, arnasteko gaitasunik ez bazen?
|
Egun
izendaturako denboraren urriak ez zuen batere laguntzen, aitzitik krudelki hondatzen trebakuntza egokirako behar zuen lasaitasuna.
|
|
|
Halakoxe egoera bat izango zen burmuinak hain forma errebesa hartu zuena. Preso jarraitzen genuen, tunela amaitua zen, eta ihes
|
eguna
izendaturik zegoen. Planak aurrera jarraitu ahal zezan, bazen datu objektibo on bat:
|
|
|
ineditoaren zentzua. Ama umeen miraria, jada gertatua, gure zain egongo zen
|
egun
izendatuan. Operazioa eztanda bat izango zen.
|
|
|
Baina Osasuna Magna beti handitu egiten da talde ahaltsuen kontra aritu beharra duenean. Osasuna Magna Xotak klubaren
|
eguna
izendatu du ostirala eta, horregatik, abonatuek ere sarrera atera dute Bartzelona ikusteko. Abonatuek 10 euro ordaindu dute eta abonatu adingabeek 5 euro.
|
|
|
Altxamenduari atxikimendua adierazi ondoren, berehala ekin zion udal arauak aldatzeari: eskoletan gurutzea eta Udal Batzar aretoan Jesusen Bihotza berrezarri zituzten; bandera errepublikazalea hori gorriarekin ordezkatu zuen; Santiago eguna jai
|
eguna
izendatu zuen; Langileentzako laguntzaren aldeko Batzordea zein dibortzio legea bertan behera utzi zituen. Herrialdeko beste herrietara zabaldu ziren azkar batean neurri horiek guztiak.
|
|
|
Patxi Lopezek urriaren 25a jai
|
egun
izendatu zuen, EAEko lehendakari bihurtu zenean. Ondoko legegintzaldian, egun hori kendu zuten.
|
|
2019
|
|
|
Herritarrak liburutegietara joaten ez badira, atera ditzagun liburuak herritarrak dabiltzan tokira". Unescok 1996an erabaki zuen apirilaren 23a Liburuaren Nazioarteko
|
Egun
izendatzea, eta ordutik irakurketa, liburugintza eta jabetza intelektuala egile eskubideen bidez bultzatzea da egun horretako helburu nagusia. Urtero urtero, munduko hainbat txokotan antolatzen dituzte ekitaldiak, eta, noski, baita Gipuzkoan ere.
|
|
|
Ez! Maiteminduen eguna izan beharrean, maitasunaren
|
eguna
izendatzeko eskatuko diegu!
|
|
|
Hain zuzen ere, igandean Movistar Inter taldea hartuko du Osasuna Magnak Anaitasunan, 13:15ean hasiko den partida interesgarrian, ligako hirugarren postua baitute jokoan bi taldeek. Xotak klubaren
|
eguna
izendatu du igandeko partida, eta, hortaz, bazkideek sarrera erosi dute, prezio murriztuan.
|
|
|
Horrek dagoeneko Erramu gertu dugula esaten du justu. Pasio igandea, aspalditik, Lazaro
|
eguna
izendatu zuten, egun horretan mezetan lehenago Lazaroren pasarte ezagun hura irakurtzen zelako. Orain Elizak, hiru urtetik behin irakurri ohi du.
|
|
2020
|
|
|
Gainera, herritarrek ikertzaileei kontsultak egiteko aukera ere izango dute. Bestalde, irailaren 19a Azpeitiko Memoriaren
|
Egun
izendatu du udalak, eta ekitaldi bat egingo du aurrerantzean; izan ere, tropa faxistak egun horretan sartu ziren herrira. Azkenik, azaroaren 10ean Araba, Bizkai eta Gipuzkoako Memoriaren Eguna dela eta, memoria historikoaren inguruko jardunaldiak antolatuko ditu udalak.
|
|
|
Eutanasia erregulatzea, trans legea onartzea eta LGTBI diskriminazioaren kontrako legea bultzatzea aipatu ditu Sanchezek. Memoria historikoari dagokionez, urriaren 31 frankismoaren biktima «guzien»
|
eguna
izendatuko duela esan du, eta maiatzaren 8a erbesteratutako biktimena izanen dela. Horrekin batera, zenbait neurri iragarri ditu; besteak beste, frankismoko irudiak ezabatzea, biktimen gorpuzkiak bilatzen segitzea eta frankistek espoliatutako ondasunak ikuskatzea.
|
|
|
Hala pentsa liteke, larunbatean, Astin, Getxoren aurka 3 galdu ondoren, harmailak zarauztarrei eskainitako txaloak entzunda. Klubak zaleen
|
eguna
izendatu zuen eta sarrera doan izan zen, baina harmaila ez zen guztiz bete. Hala ere, Babyautoren jarraitzaileak saiatu ziren jokalariei berotasuna ematen eta larunbat arratsaldeko eguzki beteak egin zuen gainontzekoa.
|
|
2021
|
|
|
Elkarrizketa eta Garapenerako Kultur Aniztasunaren Munduko
|
Eguna
izendatuta dago maiatzaren 21a. Hori dela eta, Orioko Udaleko Bizikidetza Batzordean agiri bat landu dute, gaia herritarren artean zabaltzeko eta gogoeta sustatzeko helburuarekin.
|
|
|
Jai egunoz gain, beste festa egun bana finkatzen du Gipuzkoako Foru Aldundiak, eta Usurbil mailakoa Udalak. Maiatza amaierako udalbatzarrean, azken urteon ildo beretik, 2022 urtean ere larunbatez egokituko den uztailaren 2a herriko jai
|
eguna
izendatzea erabaki zuten udal taldeek aho batez, Santixabel Eguna hain zuzen. Covid19ak eragindako osasun krisialdia tarteko, iaz eta 2021 honetan ez bezala, urtebete barru" benetan ospatzeko aukera izatea espero dugu", Agurtzane Solaberrieta Mesa alkateak adierazi zuenez.Irailaren 6a ere jaiEusko Jaurlaritzak maiatza hasieran eginiko Kontseiluak 2022 urteko lan egutegia onartu zuen.
|
|
|
Urteroko festa egunez gain berri bat eranstea erabaki du Gasteizko gobernuak; irailaren 6a, igandez egokituko den abenduaren 25aren ordez. Irailaren 6a Elkano
|
Eguna
izendatu du Jaurlaritzak," Juan Sebastián Elkano Getariako marinela buru zela munduari egindako lehen biraren bosgarren mendeurrena ospatzeko". Gainerakoan aldaketarik ez, ohi bezala, Espainiako nahiz erlijioari lotutako jai egunak izango ditugu; 12 guztira. Hauei Gipuzkoako Foru Aldundiak finkatuko duena, eta Usurbilgo Udalak udalbatzar bidez erabakitako udalerri mailakoa erantsi behar zaizkie. 2022ko EAE mailako jai egunakUrtarrila:
|
|
|
Kolonbia eta Palestinako egoerei lotutako adierazpenak, Puntapax eguneko zentroko eta Artzabalgo tabernaren kontratu luzapenak, zinegotzi berri baten kargu hartzea, 2022rako jai
|
eguna
izendatzea... eta gai gehiago hartuko dituzte ahotan udal ordezkariek, ostegunerako (hilak 27) deitua duten udalbatzarrean.
|
|
2022
|
|
|
Eliz aita ere erabili izan da gutxi batzuetan. Gu ren hitz zaharra dugu euskaraz, eta batez ere aste santuko
|
egunak
izendatzeko sartaldeko tradizioa erabili izan da. Adibidez, Bariku Guren, Ostiral Santu esateko.
|
|
|
herri zapaldu gisa beraiek ezin direla zapaltzaile izan sinisteko jarrera, batetik; eta bestalde nahia, beraiek nazioartean badirela esateko, bertako pertsonaia edo lekuak ezagutaraziz. Kurduak preso duten Ocalanen irudia eta Jineologia (emakumeen zientzia) zabalduz dabiltzan bitartean, euskal instituzioei Elkanoren jai
|
eguna
izendatzea otu zaie.
|
|
|
" Kurduak preso duten Ocalanen irudia eta Jineologia (emakumeen zientzia) zabalduz dabiltzan bitartean, euskal instituzioei Elkanoren jai
|
eguna
izendatzea otu zaie"
|
|
|
Wikipedian ere ingelesez, gaztelaniaz eta italieraz baino ez dago sarraskiari buruzko sarrera. Ehun urte bete zirenean, 2007an, abenduaren 21a nazio mailako dolu
|
eguna
izendatu zuen Bachelet-en gobernuak.
|
|
|
Hepatitisa osasun publikoko arazo bat da, herrialde pobreetan ugaltzen dena; umezurtzak izaten dira askotan, aurre egiteko tratamenduetatik; edo txertoak, birus motaren arabera. 2010ean, OMEk Hepatitisaren aurkako Nazioarteko
|
Eguna
izendatu zuen uztailaren 28a, gaixotasunaren aurkako borroka integrala egiteko deia egiteko. Trinidad Serranok, Zaragozako ‘Lozano Blesa’ Ospitale Kliniko Unibertsitarioko Hepatologiako buruak, egingo du elkarrizketa.
|
|
|
sobietarren garaipena ospatzen ari dira, nazien aurkako guduan garaipena lortu zuten egunaren 77 urteurrena. Garaipenaren
|
Eguna
izendatua dute, eta Mosku hiriburuan eginiko desfile militar erraldoi batekin hasi dute ospakizuna. Plaza Gorrian izan da Errusiako presidente Vladimir Putin, eta Ukrainako inbasioari buruzko adierazpen ugari egin ditu.
|
|
|
Azkenik, 1978ko Espainiako Konstituzioa onartu zen eguna frankismoaren biktimen
|
eguna
izendatu izana ere salatu dute, eta gehitu dute beste hainbat data proposatu zituztela, memoria demokratikoarekin «benetan zerikusia» duten datak. 1968ko Sekretu Ofizialen Legea erreformatzea eta denbora geldirik daraman Lapurtutako Haurren lege proiektua onartzea ere galdegin dute.
|
|
|
Kasu jakin bati erreparatu nahi diot, hura baita izan diren guzien artean gaurkotasunik handienekoa eta polemikoena: 2016an, Euskal Diasporaren
|
Egun
izendatu zuten irailaren 8a munduko euskal etxe guzietan. Egun hori edukiz hustutako eta zentzurik gabeko ekitaldiekin ospatu zen; izan ere, ekitaldi horien helburua zen euskaldunak mundu zabalean presente daudela ospatzea, horretarako Espainiako Inperioaren zerbitzura egondako itsasgizon bat, Sebastian Elkano, oroituz.
|
|
|
San Frantzisko Xabierkoa abenduaren 3 batean hil zen, 1552 urtean, Txinan, eta hilzorian zegoela haren azken hitzak ama hizkuntzan esan omen zituen; hots, euskaraz. Hori izan da, antza, abenduaren 3a Euskararen Nazioarteko
|
Eguna
izendatzeko arrazoia. Gisa horretako kondairek, akaso, herri baten nortasuna eraikitzeko balio dezakete.
|
|
2023
|
|
|
5 Biktimen Eguna. 36ko kolpe militarraren eta diktaduraren biktimen
|
eguna
izendatzeko bidea ireki du.
|
|
|
Myanmarren agintean dagoen junta inoizko atakarik estuenean da, urriaren 27an etnia gutxituetako hiru gerrillen aliantza batek militarren aurkako eraso armatua hasi zuenetik. Anaitasunaren Aliantza izeneko koalizioak herrialdearen ipar ekialdetik abiatu zuen 1027 operazioa delakoa—ofentsiba hasi zen
|
egunarengatik
izendatu dute horrela—, eta, ordutik, indartuz joan da. Bidean, gainera, milizia gehiago batu dira borrokara; horien artean, bere burua Myanmarko aginte zilegitzat daukana:
|