|
2009
|
|
|
Donostiako Arkitektura Eskolan
|
egin
dugu elkarrizketa. Solasaldia ordenagailuaren aurrean eman dugu, Toki arkitektura bulegoaren bloga [1] eta beste webgune batzuk tarteka ikuskatuz.
|
|
|
Solasaldia ordenagailuaren aurrean eman dugu, Toki arkitektura bulegoaren bloga [1] eta beste webgune batzuk tarteka ikuskatuz. Amaia lankidearen izenean ere hitz
|
egin
digu. Hiru ordu laurdeneko jardun intentsua telefono mugikorrak pare bat aldiz soilik eten egin du.
|
|
|
Amaia lankidearen izenean ere hitz egin digu. Hiru ordu laurdeneko jardun intentsua telefono mugikorrak pare bat aldiz soilik eten
|
egin
du. Goiz lasaia izango zuen Ibonek.
|
|
|
Bai, baina konkurtso hori Nerea Zapirain artistak, Alex Mitxelena arkitektoak eta hirurok
|
egin
genuen. Oraintxe bertan egon naiz Nerearekin hitz egiten, arazoak baititugu eskulturarekin.
|
|
|
Kolaborazio gehiago
|
egin
al dituzue?
|
|
|
Ez, hori argi geneukan. Eskolako irakasle batek gomendatu
|
egin
zigun kanpora joatea. Hala ere, iruditzen zaigu hemen eskuratzen ditugun aukerak baliatuz arkitektura interesgarria egin daitekeela.
|
|
|
Eskolako irakasle batek gomendatu egin zigun kanpora joatea. Hala ere, iruditzen zaigu hemen eskuratzen ditugun aukerak baliatuz arkitektura interesgarria
|
egin
daitekeela. Eta egitearekin esan nahi dugu arkitektura gauzatu beharra dagoela, paperetik harago joan beharra dagoela.
|
|
|
Batez ere ezagunak edukitzea. Guk apenas
|
egin
dugu konkurtsorik.
|
|
|
Miguel Garaik transmititzen zuen bezala, esan nahi duzu? Bide batez, Miguel lagundu
|
egin
zenuen proiekturen batean, ezta?
|
|
|
Aurten arkitektura egiteko prozesuetan bereziki sakondu
|
egin
dugu. Horretarako blog bat sortu dugu Interneten [2], baita ikasle guztiak haien lanak erakusteko blogak egitera behartu ere.
|
|
|
Ez genuen lortu lan-talde iraunkor eta konprometitu bat mantentzea. Hasieran egondakoek, Roberto Villamayor arkitektoak edo Santos Bregaña diseinatzaileak kasu, lan asko
|
egin
zuten, baina lan-talde berriarekin ez genuen beharrezko inplikaziorik lortu. Arkakuso proiektuaren asmoa ezberdina da, hau da, arkitekturako aldizkari bat Interneten PDF formatuan eskegitzea.
|
|
|
Kode Teknikoa (CTE) euskaratua eduki gabe? Elkargoak ezin du zer edo zer
|
egin
zentzu horretan?
|
|
|
Ez? diskurtso bat egotekotan, hirurok gure interesak bateratzen ditugun momentu batez hitz
|
egin
genuke. Momentu horretan hiruron imajinarioan zerbait komuna aurkitzen dugu.
|
|
|
Beno, lan artistikoak beti izango du sintesi baten beharra, eta agian sintetizazio lan horren gabezia gure lanaren ezaugarria izan daiteke. Erakusketa bat egiten duzunean, sintesi ariketa hori
|
egin
behar izan genuen, baina gure lanak zerbait adierazgarri izatekotan, gauza txiki askoren metaketa izan dela esango nuke. Ez dago hori berez defendatzen, baina horrela suertatu da.
|
|
|
Beste aldean, tetraedro baten zatikatzea dator. Erakusketarako, irudi horren zatiketa bat
|
egin
dugu.
|
|
|
Mmm? grazia egiten dit, joan eta etorriko prozesu bat
|
egin
duzuela ematen du; hasiera batean oso azterketa sakona eta poliedrikoa egin duzue, gai antropologikoak, formalak eta prozesualak uztartuz. Horrek, denbora pasatu ahala, kartel baten itxura hartu zuen, ekoizpen material batera heldu zineten.
|
|
|
Mmm? grazia egiten dit, joan eta etorriko prozesu bat egin duzuela ematen du; hasiera batean oso azterketa sakona eta poliedrikoa
|
egin
duzue, gai antropologikoak, formalak eta prozesualak uztartuz. Horrek, denbora pasatu ahala, kartel baten itxura hartu zuen, ekoizpen material batera heldu zineten.
|
|
|
Bi norabideko prozesu baten aurrean gaudela ematen dit; Atomako mutilek, dokumentazio eta ikuspegi zabalen fruituak jaso, eta sintesi lan bat
|
egin
zuten. Gero, sintesi horren erantzunarekin ase ezinik, kontrako prozesua egin zuten, hots, objektutik aldenduz, kontzeptuetara jo.
|
|
|
Bi norabideko prozesu baten aurrean gaudela ematen dit; Atomako mutilek, dokumentazio eta ikuspegi zabalen fruituak jaso, eta sintesi lan bat egin zuten. Gero, sintesi horren erantzunarekin ase ezinik, kontrako prozesua
|
egin
zuten, hots, objektutik aldenduz, kontzeptuetara jo.
|
|
|
Donostiako Egia auzoan bideo moduko bat grabatu genuen, Donibane gaua, Zeanuriko jaia? dokumentazio lan ikaragarria
|
egin
genuen. Bidean, alde eskultorikoak gutxika garrantzia galtzen joan ziren, eta beste zenbait gauzak irabazi.
|
|
|
Proiektua oso plurala izan zen. Adibidez, Tabakaleran sutesimulazio bat
|
egin
genuen, ke makina batekin ibilbide bat betetzen joan zen, eta bitartean prozesu guztia bideo eta argazkietan dokumentatu genuen. Ideia hori Madrid Procesoseko proiektuan bururatu zitzaigun, Madrileko suhiltzaileekin egiteko.
|
|
|
proiektuaz galdetzen didazu, eta agian hasierako ekoizpen material horrek ez dauka niretzat hasieran hartu zuen garrantzia. Urrun gelditzen zaigu, eta tartean beste mila pauso
|
egin
ditugu.
|
|
|
Madrid Procesos bukatu zenean, ez zen erakusketa formal bat
|
egin
, dena oso modu irekian utzi zen. Ondorioz, guk ekoitzitako materialak modu berbera hartu zuen, bukaera bat jaso gabe alegia.
|
|
|
Momentuan Artelekun genbiltzan lanean, eta gure lanaren erakusketa bat egiteko proposamenarekin aurkitu ginen. Aitzakia horrekin proiektuaren osotasuna hartu eta hainbat material espresuki ekoitzi genituen, adibidez kartel bat
|
egin
genuen. Kartel hori Gure Artea lehiaketarako aurkeztu genuen, eta barnean sartzeko aukeratu gintuzten.
|
|
|
Ez naiz irakatsi diguten metodologia hori zalantzan jartzera sartzen, baina proiektu honetan nire ekarpen nagusia fisikotasun hori dela uste dut: arazo erreala, eta horri nola
|
egin
aurre.
|
|
|
Proiektu horietako bat Madrilgo diru-laguntza programa batera aurkeztu genuen, Madrid Procesos. Eman
|
egin
ziguten, eta esan genezake hor hasi zela nahaste borraste hau.
|
|
|
proiektua saritu eta segituan ekin zioten materiala eta dokumentazioa metatzeari gure mutilek. Urtea bukatzean, material mordoarekin zer
|
egin
pentsatzen hasi ziren.
|
|
|
Kontakizun hau gauzatzeko, liburu eta datu baseetara jo beharrean, denbora horiek bizi zituzten eta dituzten pertsonekin mintzatu gara. Batzuk izen eta abizenez aurkeztu ditugu; beste batzuk, berriz, atzeko atetik sartu
|
egin
dira. Esperientziaren sentipenak tranpatiak badira ere, pentsamenduak hitza erditzen duen momentutik azpijoko batean murgiltzen gara.
|
|
|
1977 urtean, Robert Venturi, Steven Izenoir eta Denise Scott Brown-ek Learning from Las Vegas saiakera argitaratu zuten. Bertan, energia krisiarekin harreman anitz dituen hiri estatubatuarraren eraketari buruz jardun ziren; Amerikako tradizioak Europako hiri ereduari muzin
|
egin
zion, eta kotxearen kultura gurtu. Hiri amerikarrak, funtzionalismoaren keinuak behin
|
|
|
Postmodernitatearen lengoaiak Estilo Internazionalarekin galdutako erreferentziak, tropoak eta historiografia bueltatzen ditu. Italiatik etorritako Tendenza mugimendu neoarrazionalistak, ordea, tipologia kulturala eta arkitekturaren duintasun monumentala berreskuratzeko saiakerak
|
egin
zituen. Frank Gehryk, bere dibortzioak sortutako estresa gainetik kentzeko, bere Santa Monicako etxea birmoldatzea erabakitzen zuen 1979an.
|
|
|
Ondorioak ezin argiago datozkigu: belaunaldi baten buruan, arkitektoaren itxura, lan egiteko modua eta arkitekturaren kontzepzioa bera ere aldatu
|
egin
dira. Posible izango al da hemendik hamarkada batera 100 mila arkitektorekin egitea topo?
|
|
|
terminoa hitzetik hortzera zegoen, eta Italiatik zetorren Tendenzak arkitekturaren irudi iraultzailea berreskuratu zuen. 70 eta 80ko hamarkaden pasarte horretan, tipologia, genius loci eta gerora ahaztu
|
egin
ziren esamoldeak erabiliko ziren eskuarki. Esan bezala, gizateria aldatzeko irrikak puri purian zeuden, bizitzaren alderdi oro kutsatuz.
|
|
|
Eta, noski, arkitektoaren irudia. 50 urtetik gorako edozein arkitektorekin hitz
|
egin
eta gero, zilarrezko armadurako zaldunen egunak pasatu egin zaizkiela hauteman daiteke. Zoritxarrez edo zorionez, arkitektoa obraren, jainkoa?
|
|
|
Eta, noski, arkitektoaren irudia. 50 urtetik gorako edozein arkitektorekin hitz egin eta gero, zilarrezko armadurako zaldunen egunak pasatu
|
egin
zaizkiela hauteman daiteke. Zoritxarrez edo zorionez, arkitektoa obraren, jainkoa?
|
|
|
Lagunartekoak,. Zu (r) ekin, inorekin ez bezala lan egiten dut, sor dezagun estudio bat elkarrekin?. Nekeak katalizatuta. Ez dut jefea jasaten eta ez dut inoren menpe lan
|
egin
nahi, eta azkenik,. Zoriona, k (eta lan gogorrak) lagundutako hastapena.
|
|
|
Kalitate eta kantitate handiko proiektuak, oso lehiakorrak. Bidean jenialtasuna galdu
|
egin
ohi da.
|
|
|
Azkenengo denboretan, arkitektoaren irudia Europa mailan parekatzeko ekimenek haren izaera profesionala errotik jarri dute zalantzan. Ingeniaria versus arkitektoa ika mika* zaharrak plazara
|
egin
du salto, beste behin ere. Honela laburbilduko genitzake Bolognako Prozesua eta honek Espainiako estatuko arkitektoen esparruan izan duen eragina (EHAEOko dekano den Manuel Sagastumek idatzitako laburpen batean oinarritua, Dekanotzaren web gunean eskuragarri):
|
|
|
GMHIEEren estrategia honakoa da, lehenengo gradu maila lortu arteko ikasketak
|
egin
, espezializazioa lortu master ikastaro osagarri batekin edota doktoretzara bideratzen duen master bati ekitea.
|
|
|
urtean Espainiako estatuko Ministroen Kontseiluan, arkitektoen formazioa araupetuko duen norma adosten da. Honek, Arkitektura Gradua lortzeko, bost urtetan 300 ECTS (europar kredituak)+ Karrera Amaierako Proiektua (KAP)
|
egin
behar direla ezartzen du. Ez dago argi, KAP hori, Graduko 300 kredituen barne dagoen edota alderantziz, kreditu gehiago lortzea suposatzen ote duen.
|
|
|
Bereak
|
egin
du; eraikuntzaren industriaren birmoldaketa gainean dugu jada, eta nahi edo nahi ez, estudio askok eskalaz aldatu dute biziraun nahi izatekotan. –Arkitekturitza?
|
|
|
Eskalaz benetan jabetzeko, Building Design aldizkariak aurten argitaratu duen munduko 100 arkitektura estudio hoberenen zerrendara jotzea besterik ez dugu (edo 100 arkitekturitza hoberenak, nork jakin). ACXTk 42 postua lortu
|
egin
du, munduan gehien eraikitzen dutenen artean kokatuz. Noski, zerrenda honetan ez dugu Pritzker sari askorik topatuko, hauek enpresak, arkitekturitzak baitira.
|
|
|
Tartean, bien arteko zubia gauzatuz, Caicoya bera zegoen, eraikitzeko bi mundu ezberdinak bateratu nahian. Arkitekturarentzat mugarri izugarria suposatu zuen museoaren eraikuntzak; alde batetik, Gehryk arkitekturaren lengoaia beste behin ere irauli
|
egin
zuen, eskura zituen lanabesa teknologikoez baliatuz. Bestetik, Idom bezalako bertako enpresa batek punta puntako proiektuak ekoizteko gai zela frogatu zuen, eta azkenik Euskadik, mundu mailan erreferente bilakatu zen hiri birsorkuntza bat lortu zuen:
|
|
|
–Estudio tradizionala bukatu
|
egin
da, zaharkituta dago erabat, dio Caicoyak,, nahiz eta beste lanbide tradizional batzuek bezala biziraun, ebanistak edo zapatariak bezala, joera ildo horretatik guztiz aldentzen ari da?.
|
|
|
Marqués de Riscal eraikina, adibidez, Gehryk egindako conceptual design batetik sortzen da. Baina gauzatze proiektua bertan marraztu, kalkulatu eta zenbatu
|
egin
da. Dena den, ez dugu pauso bat bera ere eman Gehryk jakin gabe, eta alderantziz.
|
|
|
1970ean, arkitekto gaztea, esperientziadun arkitekto batekin lan
|
egin
ondoren, bere estudioa habiaraztera egokitua zegoen. Bezeroak, gutxi edo asko, izateko aukera bazegoen.
|
|
|
Beste aukeretako bat, administrazioak eta berari atxikitako enpresak puzten eta ugaritzen joan diren heinean, eurentzako lan egitea da. Esan beharra dago hortaz, arkitekto batek lanerako dituen aukerak zabaldu
|
egin
direla, eta aukera ugaritasun horrek asko zabaltzen duela arkitektoaren izateko era. Gainera, gaur egun, arkitektura eskola gehiago daude 1970ean baino, eta horrek, asko errazten dio irakaslea izan nahi duenari bertaratzea.
|
|
|
Sakon errotutako ideia hauen antzekoek partzialki azal dezakete nola eratu zen, higiezinen burbuila?. Zailagoa da, baina, azaltzea zergatik
|
egin
duen eztanda, nola horrek gaur eguneko krisia ekarri duen eta nola horren ostean ideia horiek, haiei azaldu bezala oinarrizko egia parte handi bat aintzatetsi arren, zenbait kasutan eta egoeratan erlatibizatu ditugun.
|
|
|
Hori XX. mendeko azken urteetan banku zentral askok praktikan jarri dituzten moneta politika ortodoxoen emaitza da, baita globalizazioaren emaitza ere; izan ere, lehiakortasuna gehitzean prezioak igotzea zailago egiten baita. Inflazio eskas horrek, aldiz, posible
|
egin
zituen hamarkada honetako hasierako urteen bereizgarri ziren moneta hedakuntza politikak eta interes tasa baxuak, zeinek zorpetze merkearen bidez hazkundea finantzatzea eta azkartzea ahalbidetzen zuten.
|
|
|
Urte horretan Europar Batasunean BPG% 3,2 igotzea ere lortu zen. Bestalde, hazkunde horren oinarrian berau posible
|
egin
zuen zorpetze merkeak bazituen bere ondorioak: merke zorpetzeko aukerak zorpetze tasa altuak eragin zituen herrialde askotan, bai familien kasuan bai, AEBren kasuan esaterako, kontu publikoetan (gerra batzuen kostuekin?).
|
|
|
Interes tasek eta zorpetzeak gora
|
egin
ahala, zenbaitek euren hipoteka ordaindu ahal izateari utzi zioten, eta gainera, prezioak altuegiak izatera heldu zirelako eta zorpetzea garestiagoa zelako, etxebizitzen salmenta behera egiten hasi zen, bereziki AEBn. Salmentak behera egitean, etxebizitzen prezio balioak ere berdin egin zuen, eta hortaz, maileguok bermatzen zuen ondasunaren balioak behera egin ahala, maileguon bermeek ere.
|
|
|
Interes tasek eta zorpetzeak gora egin ahala, zenbaitek euren hipoteka ordaindu ahal izateari utzi zioten, eta gainera, prezioak altuegiak izatera heldu zirelako eta zorpetzea garestiagoa zelako, etxebizitzen salmenta behera egiten hasi zen, bereziki AEBn. Salmentak behera egitean, etxebizitzen prezio balioak ere berdin
|
egin
zuen, eta hortaz, maileguok bermatzen zuen ondasunaren balioak behera egin ahala, maileguon bermeek ere. Horrek, zenbait kasutan, hartzekodunak zordunari bermeok egokitzea eskatzea ekarri zuen, zordunaren gaineko presioa oraindik gehiago handituz.
|
|
|
Interes tasek eta zorpetzeak gora egin ahala, zenbaitek euren hipoteka ordaindu ahal izateari utzi zioten, eta gainera, prezioak altuegiak izatera heldu zirelako eta zorpetzea garestiagoa zelako, etxebizitzen salmenta behera egiten hasi zen, bereziki AEBn. Salmentak behera egitean, etxebizitzen prezio balioak ere berdin egin zuen, eta hortaz, maileguok bermatzen zuen ondasunaren balioak behera
|
egin
ahala, maileguon bermeek ere. Horrek, zenbait kasutan, hartzekodunak zordunari bermeok egokitzea eskatzea ekarri zuen, zordunaren gaineko presioa oraindik gehiago handituz.
|
|
|
eta, subprime? hipotekak berme gisa erabiltzen zituzten zor bonuak
|
egin
zituzten, arriskua bonu hori erosi zuten inbertitzaileei (bestelako banku, enpresa edo norbanakoei) kutsatuz.. Horrela, higiezinen merkatuan jaiotako krisia finantza arloko krisi bilakatu eta domino efektu bat habiarazi zuen finantza munduan; gerora, horrek ekonomia errealari eragin dio azken baten.
|
|
|
Gainera, zenbateraino hedatuak diren edo nork dituen jakitea oso zaila den neurrian (inork ez du onartu nahi izan bera ukitua zegoenik, horrek bere gaineko berehalako konfiantza galera zekarrelako, eta hortaz zorpetzeko gaitasun eskasagoa eta zorrok ordaintzeko presio handiagoa), konfiantza galera orokorra suertatu zen eta harekin likidezia eskasia. Sorgin gurpila alderantzikatu
|
egin
da: horri credit crunch deitu diote.
|
|
|
Edo kostuak gutxitzeko beharra lan kostuak murriztuz, hau da, langabeziara bidaliz hainbat lagun. ...tu higiezinen enpresak eta eraikuntzaren industria, ez bakarrik inbertsio eta arrisku hartze ugari eskatzen dituztelako, ezpada azaldutako arrazoi guztiengatik (euren prezioa gainestimatua zegoelako, interes tasek kota altuegiak jo zituztenean jendeak hipotekak eskatu eta erosteari utzi ziolako, bankuek ere hipotekak emateko baldintzak arras zorroztu dituztelako,...) etxebizitzaren salmentak itzel
|
egin
zuelako behera, eta horrela dirau. Garai txarrak eraikuntza berriko proiektuetarako, eta horretara dedikatu nahi duten arkitekto hasiberrientzat.
|
|
|
Baina ekonomiaren beste arlo batzuek ere antzeko arazoak izan dituzte. Eraikuntzaren industriari gagozkiola, bere aktibitate ekonomiko induzituak behera
|
egin
du: gremioak, altzairuak, etxetresnak?
|
|
|
Baliteke, horregatik, tipo ofizialak jaitsi arren, hipoteken kostua ez jaistea eta merkatuak behera jarraitzea. Nazioarteko Diru Funtsak
|
egin
dituen analisi eta hausnarketek diotenez, egokitzapen prozesua ziur asko luzea izango da, gutxienez 2010 amaiera artekoa edo gehiagokoa. Ordura arte, arkitektoek hobe izango duzue etxebizitzara dedikatu beharrean, dirua inbertituko duen gobernuak bultzatutako azpiegitura obretan lana bilatzea, etxebizitzen eraikuntzak ez duelako lan askorik emango.
|
|
|
dutenontzat, krisialdiak berri on bat ekarri du behintzat: etxebizitzaren prezioak behera
|
egin
duela eta epe batean jaisten jarraituko duela. Likidezia eskasa denean eta etxebizitzen prezioaren gorakada alderanzten denean, merkatutik alde egiten duten lehengokoak, etxebizitza?
|
|
|
Toki aldaketa horrekin batera, 120 metro karratuko hutsune batek Elkargoa behin betiko kanpoaldera irekitzeko beta emango luke. Bistaratze operazio hori gauzatzeko, Elkargoak lehiaketairekibatantolatuzuen.Bertaraaurkeztuzirentaldeek, zulaketak, erakusleihoak, aurrekontu urriak (Elkargoak 60.000 euroko aurrekontu zorrotz bat betetzeko enkargua
|
egin
zuen), irudimena eta tankerako hitzak erabiltzera izan ziren derrigortuak, hurrengo hamarkadari begira Elkargoaren irudi berria marrazteko abiapuntua emanez.
|
|
|
Emaitza hau bada, formularen osagaiak aurrekontuurribatenmehatxupean sortutakotresnajakinbatzukizandira.Horietatikgarrantzitsuena itxidura, arotzeria eta erakusleihoa osatzen duen pieza da. Metak eko partaide den Kepa Iturralde arkitekto gaztearekin berba
|
egin
, eta altzari berezi horren atzean obsesio berezi batekin topatzen gaudela antzematen da. Zura kontraxaflatua proiektuan sartu baino lehen, altzari, egitura eta fatxaden osagaiekin jolastu zuten, nonbait istorio bat kontatzeko behar zuten lexiko baten bilaketan.
|
|
|
Sari hau irabaztea autoestimu dosi baten modukoa izan da, parte hartzen genuen lehen lehiaketa izanik eta, gainera, irabazi
|
egin
dugulako.
|
|
|
Metakekin hizketaldian, erreferentzi asko agertzen dira, hala nola Lewerentzen azken obra izan zen Mälmoko hilerrian kokatzen den loreak saltzeko txosna txikia. Art Povera esamoldea ere tartean izan genuen, tamalez edo zorionez; Elkargoak oparotasun garaia iragan eta aurrean ditugun garai gazi gezen aurreikuspen bat
|
egin
nahi izango balu bezala, aurrekontu zorrotz batekin eta biluztasun osoz aurkeztu nahi izan du egoitzako moldaketa.
|
|
2010
|
|
|
–Etxebizitza babeslekua da?, dioskute. Hirukote bilbotarrak hasieratik
|
egin
izan du sustapen publikoko etxebizitzen (eta, oro har, arkitekturaren) aldeko apustua. Lanean hasita, lehen urteetan sustatzaile pribatuekin edukitako harremanak erabakigarriak izan ziren sustapen publikokoak baino izango ez ziren etxebizitzak egiteko erabakia hartzean.
|
|
|
Bidean topatu dituzten sustatzaile pribatuek ez dute arkitektura
|
egin
nahi izan, dirua irabazi baino. Eta dirua irabazi nahi izatea zilegi da, noski.
|
|
|
–Ez da publiko/ pribatu arazo bat, kalitate arazo bat baizik?, diote. Ez dute arkitektura
|
egin
nahi izan duen sustatzailerik aurkitu, egon badaudela onartzen badute ere. Sustapen publikoko etxebizitza proiektuak egitean, lehiaketa prestatzean doa indarrik handiena.
|
|
|
–Hemen modu tradizionalean eraikitzen zen momentu batean arkitektoen betebeharra zen sistema eta kontzeptu berriak sartzea beren proiektuetan, funtzionatzen zutela frogatzeko eta ordutik aurrera erabiltzen hasteko. Gaur egun VISESAk nahitaez eskatzen dituen gauza asko, orduan norberaren ekimenez
|
egin
behar ziren, garaian garaiko sustatzaile publikoa konbentzitzeko asmoz?, diote. IMBk lehen etxebizitza promozioa egiteko aukera izan zuenean, ez zuten ezbairik izan fatxada aireztatuaren sistema aukeratzeko
|
|
|
Proba moduan erabilia izan denez, sistema merkea zen. Behin jarrita dagoela, eta funtzionatzen duela ikusita, komertzializatu
|
egin
dute, eta garestiagoa da, jakina?. Material hau erabiltzen den gune guztiek argazki bakarra eratzen dute, bakoitza argazki beraren zati bat izanik.
|
|
|
Dorreen eraikuntza bi zatitan
|
egin
zen, eredu bana zati bakoitzeko. Lanei ekin aurretik, ordea, hainbat gorabehera nozitu zituen ekimenak, egituraren eraikuntzaren ingurukoa esaterako.
|
|
|
Horren karian, CONSTRUCCIONES ARIAZAR S.A. enpresak idatzia igorri zion 1963ko abuztuaren 29an Hogar y Arquitectura ko buruari, lanen esleipena eskatuz eta dorreen egitura altzairuarekin altxa zitekeela argudiatuz. Proiektuaren egile eta arduradunek ere egitura berriaren alde
|
egin
zuten, aurrekontua merkeagoa zela-eta. Gutuna jarri zioten aipatu agintariari, baita hark proposamena onartu ere.
|
|
|
UPN bik osaturiko zutabeak, zatika muntatuak izanagatik, izaera jarraitua eskuratu zuten eraikiak izan ahala, eta hertsatze esfortzuari eusteko ez ezik, haizearen eraginez gerta litezkeen esfortzu erantsiei ere aurre egiteko daude kalkulatuta. Gainera, egituraren egonkortasunaren mesede, altzairuzko txarrantxa bilbe batek are deformagaitzagoa
|
egin
zuen gainezarritako portiko saila.
|
|
|
Auzoak argiteria eta lorategien atontzea baino falta ez zituela
|
egin
zen etxebizitzen esleipeneta inaugurazio ekitaldia, 1967ko irailaren 17an, Diktadorearen beraren eskutik. Hogeita bost
|
|
|
Euskal Herrian azken urteotan
|
egin
diren EDEHV RÀ] LDOHNR HW [HEL] LW] HQ promozio gehienak gainbeheran dauden eskema familiarretan oinarritu tako arautegi bati emandako erantzunak dira. N seme alabak dituen
|
|
|
Historian zehar eskema hauei jarraituz pentsatu eta eraiki
|
egin
den arren, hemen era erradikal batean hitz egiten da: ebaketa
|
|
|
Giza migrazio mugimendu handia gertatu zen, landatik hirira egoitza aldatu baitzuen nekazari eta abeltzain ugarik. Londresko biztanleria, esaterako, XIX. mendeko bigarren erdian hirukoiztu
|
egin
zen. Pilaketa
|
|
|
Berlinen edo Frankfurten, kasu, 50.000 etxebi zitza baino gehiago eraiki ziren 1925 eta 1933 urteen bitartean. Viena Gorrian, halaber, 60.000 bizitza
|
egin
ziren garai bertsuan. Aipagarria da oso bai Alemaniako dentsitate ertaineko siedlung (establimendu) delako etxe kolonia modernoak, bai Vienako dentsitate altuko gemeindebau (udal eraikin) edo hof (patio)
|
|
|
³$WHQDVNR $JLULD 1942DQ DUJLWDUDWX] XHQ/ H &RUEXVLHUUHN³ arrakasta handia lortu zuten. Auzoen biztanleria biderkatu
|
egin
zen, baita eraikinen batez besteko garaiera ere. Altuera handiko bloke lineal luzeen garaia izan zen, ohiko hiri egituraren kal tetan.
|
|
|
gehiago, kantitatean; Madrilgo biztanleria, kasu, hirukoiztu
|
egin
|
|
|
] HQ 1940 XUWHHQ ELWDUWHDQ, LQJXUXDQ ³HWD EHUH] LNL KHJRDO GHDQ³ VRUWXWDNR VDWHOLWH KHUUL [ND VR] LDO EHUULHL HVNHU. (W [HHQ sustapena, halaber, gero eta gehiago laga
|
egin
zitzaion sektore pribatuari, zeina mozkinez baino ez baitzen arduratu. Franco ren azken garaiko garapenkeria ekonomikoaren ikur bilakatu ziren bizitegi poligonoak.
|
|
|
Otxarkoaga, Gasteizko Zaramaga, Donostiako Bidebieta edo Iruñeko Donibane eraiki ziren garaiko etxebizitza sozialen eskaria asetzeko. Hasierako zerbitzu eta ekipamendu publikoen gabezia konpondu
|
egin
zaie hein handi batean, baina etxe gehienek oraindik ez dute igogailurik. Horrenbestez, auzoon eraberritze prozesu luze eta garestiari ekin zaio orain.
|
|
|
] LDOHNR HW [HEL] LW] HQ HKXQHNRD ³ (VSDLQLDQ LD H] GHXVD GHQD³ gelditu
|
egin
da, eta, zenbait kasutan, baita jaitsi ere. Herbehe reetan, kasu, non alokairu sozialeko erregimenak ibilbide luzea egin duen, elkarte sustatzaileek bizitza parkearen zati txiki bat saldu ahal izan dute, euren aurrekontuak onbideratzeko eta HVNDLQW] D GLEHUWVLÀNDW] HNR (8).
|
|
|
] LDOHNR HW [HEL] LW] HQ HKXQHNRD ³ (VSDLQLDQ LD H] GHXVD GHQD³ gelditu egin da, eta, zenbait kasutan, baita jaitsi ere. Herbehe reetan, kasu, non alokairu sozialeko erregimenak ibilbide luzea
|
egin
duen, elkarte sustatzaileek bizitza parkearen zati txiki bat saldu ahal izan dute, euren aurrekontuak onbideratzeko eta HVNDLQW] D GLEHUWVLÀNDW] HNR (8).
|
|
|
Tira, Javier, hasteko eta haria hartzeko,
|
egin
beharreko galdera: EDEHV RÀ] LDOHNR HW [HEL] LW] HQ (%2() HXVNDO HUHGX EDWH] MDUGXQ gaitezke?
|
|
|
Bai, Espainiako hirigintzaren jatorrizko bekatuaz ari zara. Egoera horretan, lurren jabeei urbanizazio eta eraikuntza lanak egin aurretik gainbalioan eskaintzen zaizkie, horrela Administrazioak
|
egin
beharreko gastuak murriztuz.
|
|
|
(XVNDO HW [HEL] LW] D HUHGXUD EXHOWDWX], HW [HEL] LW] DUHQ JDEH] LDUHQ bidegabekeria konpontzeko modu zuzena da eraiki beharreko OXU] RUXDUHQ DUDEHUDNR %2 (SRUW] HQWDMH PLQLPR EDW H] DUW] HNR EHWHEHKDUUD, QRODEDLWHNR] LUULNLWX OHJDOD ELODWX]. + RUUHOD, (V painiako Konstituzioak bermatzen duen eskubide horri heltzea ORUW] HQ GD, JXW [LHQH] HSH HUWDLQHUD.= LUULNLWX, HGR WUDQSD W [LNL bat izan dela uste duzu, ala euskal eredua sortzeko orduan aha legin guztiak
|
egin
zirela uste duzu?
|
|
|
Babeseko etxebizitzen ereduak azalera eskubidearen, alokairu kooperatiben eta alokairu hutsaren inguruan egin luke jira eta bira. Erkidegoek, ordea, ez dute alokairuaren aldeko apustu garbirik
|
egin
. Gakoa eskaintza publikoan eta erantsi beharreko pedagogian dago.
|
|
|
1992ko Lurzoruaren Legeak
|
egin
bezala zoru motak aldatuz,
|
|
|
lan egindakoa da. Bertan, Etxebizitza Plangintzako zuzendari hasiera batean, eta geroago sailburuorde gisa
|
egin
zuen lan. Politika alde batera utzi badu ere, etxebizitzaren inguruko hausnarketek diraute, EHUko Ekiten Thinking (3) ikerketa taldearen eskutik.
|
|
|
tea. Baina neurri horiek guztiek, oso eskala handian
|
egin
ezean, ezin dute merkatuarekin, lehiatu?, eta ezin dute etxebizitza libreekin lehiatu.
|
|
|
Horretarako eman litzatekeen lehen biziko pausoa BOEn% 100 ez jabegoan esleitzean legoke. Babeseko etxebizitzen ereduak azalera eskubidearen, alokairu kooperatiben eta alokairu hutsaren inguruan
|
egin
luke jira eta bira. Erkidegoek, ordea, ez dute alokairuaren aldeko apustu garbirik egin.
|
|
|
Xabier Unzurrunzaga Dubaitik etorri berria zen elkarrizketa
|
egin
genu en egunean. Hango esperientziatik ere ikaskuntzak jasotzeko asmoz joan da.
|
|
|
ondorioetan gogoeta
|
egin
gabe. Helburuak zuzenak ziren, bai na gurean bezalaxe, Euskal Herriko beste hainbat udalerritan, hiri plangintzak geldiarazi ziren.
|
|
|
Hiriaren antolakuntza eta etxebizi tzaren arazoa harremanean dira. Europako beste herrialdeetan egiten den bezala, eta Euskal Herrian mende hasieran
|
egin
zen moduan, etxebizitza publikoa periferian kokatu da, lurzorua merkea den lekuetan. Donostiako Urumeako ibaiertzeko etxebizitza publikoen kasuan adibidez, udalak balio handiko lurzoru hori saldu izan balu luxuzko etxebizitzak eraikitzeko, hortik lortutako diruak, seguru asko, periferian eraiki diren etxe bizitza kopurua bikoizteko adina emango luke.
|
|
|
suspertuko duela ematen du. Neure buruari aspalditik galdetu izan diot, zer dela-eta ez den horrelako araudirik lehenago
|
egin
, hor ikusten baitut Euskal Herriko etxebizitzaren arazoa ren erantzuna. Alokairua sustatzea da etxebizitza sozialaren politikarik hoberena.
|
|
|
1960 urtean etxebizitza politika garrantzitsuak
|
egin
ziren diru publikoarekin, langileen poligonoak kasu, baina horrek ez zuen luzaro iraun, eta laster pasatu zen promozio pribatuen bidezko
|
|
2012
|
|
|
DesignBuilder softwarearen bitartez, Bilbon kokatutako etxebizitza baten energia eskaeraren simulazioa egin da. Etxebizitzaren diseinuan hainbat aldaketa
|
egin
dira, energia eskaeran aldaketok izan ditzaketen ondorioak neurtuz, eta, horrela, arkitektura diseinu bakoitzak dakarren aurrezkiaren potentzialaren balioa topatu da.
|
|
|
6 eta 7 kasuak 5 kasuaren berdinak dira, baina isolamendu termikoaren handiagotze bat
|
egin
da. Isolamenduaren hasierako 4 cm-ko lodieratik, 6 kasuan 6 cm-koa erabili da zolarrian eta ekialdeko, mendebaldeko eta hegoaldeko fatxadetan, eta 8 cm-ko lodiera erabili da iparraldeko fatxadan eta estalkian.
|
|
|
Klimatizaziorako inertzia termikoaren benetako potentziala ebaluatzeko, derrigorrezkoa suertatzen da aireztapen naturala kontuan hartzea, hain zuzen ere aztertutako kasuetan
|
egin
ez bezala, baina, hala ere, inertzia termiko altuko eraikin baten (7 kasua) eta azkeneko bi egoeren artean, 0,5 berriztapen/ orduko aireztapen higienikoen artean konparazioa egin daiteke.
|
|
|
DesignBuilder softwarearen bitartez, Bilbon kokatutako etxebizitza baten energia eskaeraren simulazioa
|
egin
da. Etxebizitzaren diseinuan hainbat aldaketa egin dira, energia eskaeran aldaketok izan ditzaketen ondorioak neurtuz, eta, horrela, arkitektura diseinu bakoitzak dakarren aurrezkiaren potentzialaren balioa topatu da.
|
|
|
Estrategia honetan koka daitekeen energia eskaeraren handipena azaltzeko, hain zuzen ere hozte sistemari dagokiona, nabarmendu beharra dago DesignBuilder softwarean ez dela gaueko edo goizeko aireztapen naturala simulatu, hots, hain zuzen ere etxeko erabiltzaileak urtaro beroenetan
|
egin
ahal izango lituzkeen sistemen gisa eta energia eskaera hori zerora murriztuko luke.
|
|
|
Klimatizaziorako inertzia termikoaren benetako potentziala ebaluatzeko, derrigorrezkoa suertatzen da aireztapen naturala kontuan hartzea, hain zuzen ere aztertutako kasuetan egin ez bezala, baina, hala ere, inertzia termiko altuko eraikin baten (7 kasua) eta azkeneko bi egoeren artean, 0,5 berriztapen/ orduko aireztapen higienikoen artean konparazioa
|
egin
daiteke.
|