|
2005
|
|
|
...zkuntzetanhots batzukbestebatzuk bainoegokiagodirelagunenaturaletanekoiztendirelako; izanere, artikulaziozkoaldaketa ttikiek uhinakustikoetanaldaketa handiak eragitendituzte etaalderantzizere, bestehorrenbeste; hauhorrela gertatzen omen da, batetik, akustikaren etaartikulazioarenartean erlazio linealikcz dagoelako; eta, bestetik, uhinakustikoetakoaldaketattikiekoharmenenerako berebiziko garrantzia
|
dutelako
, eta alderantziz, bestehorrenbeste.Honenbestez, erlazioalinealaez, baiziketa, areagokurba itxurahartukoluke:
|
|
|
Esaldi honetan azpimarratu behar da berriztatu nahi zuela euskal histo riografía. Berriztapena lortzeko, oinarrizko abiapuntua sorburu historikoak kritika zorrotzez aztertu behar ziren eta iturrien irakurketa berriak eginaz, historia berriztatua sortuko zen, dokumentuek berez ez
|
dutelako
hitzik egi ten, baina, bestalde, historiarik ezin daiteke buru erudizio enpiriko gabe. Horregatik ez da mugatzen agirien positibismora edo sorburuen kritikaren teknikara.
|
|
|
tribunaletako auzi, ohointza, hiltze, istripu etab. Testu informatibo narratiboak dira. Herrietako historia aldetik ez eze, kronika edo kontaera hauek baliotsuak dira idaztanke ra eta tonu libre eta desberdinetakoak direlako (ironia eta trufa darie anitzi) eta kontateknikek ipuinetan erabilitakoen eite
|
dutelako
, eta ez egungo kazetarien harako piramide azpizgorakoarena, non kontaera azken gertakarietarik has ten baita. Hiriart Urrutiren konposizio edo kontaera estilo tradizionalak ira kurlearen arreta atxikiz eraikitzen du testua.
|
|
2019
|
|
|
Hain zuzen, azterketa horien nolabaiteko jarraipen tematikoak dira Euzkadiko Jaurlaritzaren kulturgintzaz edota Euzko Irakastola Nagusiaz egin diren ikerlanak, gerra zibilarekin bukatzen direnak (Sebastián García 1994; Aizpuru 2012). Gerraondoa aztertzen
|
dutelako
, aipamen berezia merezi dute Eusko Ikaskuntzen Lagunartearen nahiz Instituto Americano de Estudios Vascos en historiek, erbesteko ikuspegiari eusten diotenak (Larronde 2004a; 2004c; Beramendi 2012). 2
|
|
2021
|
|
|
Bertsolaritzaren hemerografia historiko hau izan da ikerketa honen baitan lanordu gehien eraman duena. Batetik, jarritako helburuek lagin garrantzitsu bat eskatzen
|
dutelako
(adibide zehatz bat jartzearren, ezin da baieztatu aldi batean sinadura garrantzitsuenak zein diren testu gehientsuenak biltzera iritsi gabe). Bestetik, behin bilketa lanean jarrita, eta ekarpena egin zitekeela ikusita, ahal izan den eta corpus potenteena osatu nahi izan delako.
|
|
|
Gazteenen belaunaldia integratzeko zailtasunarekin batera: "[...] erronka bezala identifikatzen dute belaunaldi gaztea elkartean integratzea, haien abiapuntua ezberdina delako, ez
|
dutelako
erakundetze prozesua ezagutu, jadanik eraikia dagoela sentitzen duten proiektu bat baizik" (Zubiri, 2016: 25).
|
|
|
Aldizkari serioagoa da azken urteetakoa: " Aldizkari tematikoa zen eta da, baina nire irudipena da gero eta espezializatuagoa dela, ikerketak eta gogoetak gero eta leku gehiago
|
dutelako
bere orrialdeetan" (J. Agirre, elkarrizketa pertsonala, 2017/IX/27).
|
|
|
Eta garrantzia eman izan zaio gerora ere: " Hedapenari begira, telebistaz, irratiz edo euskarri fisikoetan, batzuk erraztasun gehiago ematen dute zatikatua eskaintzeko (gai jartzailea duten formatuek esate baterako sortzailea eta hartzailea testuinguru berean kokatzen direlako gaia bide) beste batzuk baino (libreko saioak, bertso tramak... hari jarraitu bat duelako eta testuingurutzea eskatzen
|
dutelako
), eta hori oso kontuan hartzeko da[...]" (Elortza, Sukia eta Murua, 2008: 40). dutena tipifikatzea da, estereotipatzea, laburtuz definitzea, edozeini, edozer eta edonor ulergarri gerta dakion moduan" (1993:
|
|
|
Horrela, uste dute gizarte mugimenduen partaidetzak gizarte ikasketa bat jartzen duela abian[...]. Irizpide horren arabera, maila kognitiboan ere, haien ustez mugimenduaren parte hartzaile guztiak dira, hein batean, mugimenduaren ‘intelektualak’, euren aktibismoaren bitartez mugimenduaren nortasun kolektiboaren eraikuntzan jarduten
|
dutelako
. (Larrinaga, 2007b:
|
|
|
Oraindik ere ahalegin gune eta transmisio gune garrantzitsu direlako. Eta hasieratik propio bazterrera utzitako faktoreek (Euskal Kultura, Elkartea, promozioa) garrantzia handia
|
dutelako
guretzat" (Egaña, 1995: 8).
|
|
|
Xabier Gereño da kezka agertzen duen beste bat: " Urteak dira Bizkaian bertsolariak entzuteko erarik eduki ez dugula, agintariek baimenik ematen ez
|
dutelako
. Ezagutzen ez dena, ez da maitatzen; eta gure belaunaldi gaztea aurrera doa, bertsolaritza zer den ezagutu gabe" (Anaitasuna, 1973/I/30, 9 or.," Neure lantokitik atala/ Bertsolariak").
|
|
|
Izan ere, itzulpenak berak ukatuko luke literatur lan bat xede hizkuntzako sistemakotzat ezin jotzea, eta hortaz, itzulitako obrak izan dezakeen balio literarioa. Edonola ere, itzulpenak legitimazio bide dira sorburu hizkuntzako testuen sistemarentzat, alegia, balio literarioa
|
dutelako
itzultzen dira literatur lanak, Sarasolak etapa honetako bere historiografian agertzen duenez.
|
|
|
batetik, itzultzaileen egoera periferikoa agertzen digu zenbait itzultzailerekin lotuta, 27 eta, gainera, arrazoi soziologikoak ematen ditu harrera urritasuna azaltzeko. Bestalde, poesia poetek itzuli behar
|
dutelako
ideia ere agertzen da Juaristirenean. Zalantzan jartzen du Juaristik ordura arte jatorrizkotzat jotako hainbat testuren orijinaltasuna, eta, euskal literaturako gertakariak Europako eta Espainiako literatur mugimenduekin lotzeko edo ezberdintzeko saiakeran, ahozko literaturaren kapituluan ahozko testu batzuk itzulpenak izan daitezkeela aipatzen du.28 Hargatik, baina, ez die itzulpenei balio literarioa ukatzen, eta euskal literaturaren historiako testu fundazionaltzat jotzen ditu hainbat.
|
|
|
http://www.eizie.org/Jarduerak/Lit_Itzul_Sustapena/literaturia2012 dunen lanak. Agian egileekin egoteko aukera
|
dutelako
maiz –koordinatzaileak beti gonbidatzen ditu, eta haiek baietz erantzuten diote ia beti– Edo zailagoak iruditzen zaizkielako itzulpenak.
|
|
|
Bigarrenik, idazleek euren lanen itzulpenak itzultzaile profesionalen eskuetan uzteko goranzko joera islaturik dago pasartean: gero eta gehiago dira bestelako lanetan ibiltzea gurago
|
dutelako
, itzultzaileen profesionaltasunaren aldarri egin gura dutelako zein testu beraren bueltan bertsioak egiten ibili gura ez dutelako, testuak itzultzaileen esku uzten dituzten idazleak (adib. Uribe, Alonso, Arrieta).
|
|
|
Bigarrenik, idazleek euren lanen itzulpenak itzultzaile profesionalen eskuetan uzteko goranzko joera islaturik dago pasartean: gero eta gehiago dira bestelako lanetan ibiltzea gurago dutelako, itzultzaileen profesionaltasunaren aldarri egin gura
|
dutelako
zein testu beraren bueltan bertsioak egiten ibili gura ez dutelako, testuak itzultzaileen esku uzten dituzten idazleak (adib. Uribe, Alonso, Arrieta).
|
|
|
Bigarrenik, idazleek euren lanen itzulpenak itzultzaile profesionalen eskuetan uzteko goranzko joera islaturik dago pasartean: gero eta gehiago dira bestelako lanetan ibiltzea gurago dutelako, itzultzaileen profesionaltasunaren aldarri egin gura dutelako zein testu beraren bueltan bertsioak egiten ibili gura ez
|
dutelako
, testuak itzultzaileen esku uzten dituzten idazleak (adib. Uribe, Alonso, Arrieta).
|