|
2000
|
|
|
Imajinatu 2050 urtean gaudela. Europan oporretan
|
dabilen
turista bikote yanki batek Basque Museum delakoa bisitatzea erabakiko du. Bertako hizkuntza, munduko hainbat mintzaira gutxitu bezalaxe, hizkuntza nagusiak zanpatua desagertu zen.
|
|
|
Baina museo hau ez da nolanahikoa, bertan zenbait ezusteko gertatuko baita. Adibide nagusia, bere alaba galduaren bila
|
dabilen
pertsonaia nagusia dugu, Bill eta Maryri nola galdu zitzaion erakutsiko diena.
|
|
|
Beste ehun urte bizi jakiteko. Dena den, uste dut heriotzaren eta autokonplazentziaren artean kulunkatzen
|
dabilen
gizarte bat bezala ikusiko gaituztela, eta beldurtzen nau epaiak.
|
|
|
Baina hala eta guztiz ere, abertzaleok, geure galbahe partikularra daukagu, eraso, manipulazio, eta gezur guztien gainetik badugu nahiko kemen eta indar gaiak bereizteko, izaera politikoa duen gatazka politikoari konponbide demokratikoa bilatzen zein
|
dabilen
jakiteko, euskaldunok geure etorkizuna libre eta demokratikoki erabakitzearen alde zein dabilen lanean ikusteko.
|
|
|
Baina hala eta guztiz ere, abertzaleok, geure galbahe partikularra daukagu, eraso, manipulazio, eta gezur guztien gainetik badugu nahiko kemen eta indar gaiak bereizteko, izaera politikoa duen gatazka politikoari konponbide demokratikoa bilatzen zein dabilen jakiteko, euskaldunok geure etorkizuna libre eta demokratikoki erabakitzearen alde zein
|
dabilen
lanean ikusteko.
|
|
|
Federazioaren aldetik lan handia egin behar dugu oraindik; ikastaroak egiten dira teknikariak prestatzeko... ez bakarrik teknikariak epaileak ere hezi egin behar dira... Pilotaren inguruan
|
dabilen
jendea heziketarik gabe dabil, bai teknikariak, epaileak eta baita klubetan zuzendaritzan ibiltzen dena ere. Gehienak bolondresak izan dira orain arte.
|
|
|
Hau da, etxean eta kalean herriko euskaraz
|
dabilen
ume lekeitiarrari, bermeotarrari edo gatikarrari eskolaurretik bere ordura arteko euskaratik horren urrun dagoen batuan egin behar ote zaio. Xabier Amurizak eztabaida etxera eroaten dela dio:
|
|
|
KOSTALDEKO IRLA MOTA hauek soilik itsasadar eta estuarioen barruan aurkituko ditugu. Hauen jatorria, ibaietatik datorren ur geza eta mareen bidez itsasadarretan gora eta behera
|
dabilen
ur gaziaren arteko nahasketan bilatu behar da. Nahasketa honen ondorioz, bai ibaietako urak, bai itsasokoak garraiatzen dituzten limo eta buztin kantitate handiak agregatu txikietan elkartzen dira eta estuario eta itsasadar hondoetan metatzen dira.
|
|
|
Dena den, musikagile batek aktore nagusi batek baino diru gutxiago mugitzen duenez eta aldizkarietan ateratzen ez denez... Zinearen inguruan
|
dabilen
diru kopuru handi bat festaz festa ibiltzetik dator. Musikagileekin ez da hori gertatzen.
|
|
|
Espontaneidade hori kontrolaezina denez, bertsolaritzak nire ustez sekula ez du izango, hizlari espontaneoek izango ez duten bezala, goiko maila hori. Gaur egungo bertsolariei, esan nahi dutena esateko ez bada, ez zaie interesatzen bertsolaritza, eta jarrera horrekin
|
dabilen
bertsolariari goi mailako estrukturarik ez diote sekula eskura emango. Diseinu baten barruan bazoaz goraino jasoko zaituzte, baina han hizketan hasten bazara ez.
|
|
|
Zenbait kargudunek Elkarteari instituzioetatik, joera politiko baten pareko tratua eman diote, Txapelketa Nagusietako finaletan kargudunek saria ematerakoan jasotako txistu hotsetan justifikatuz. Eta nago ideologia bateko bertsozalea hoztu egin dela proiektu honekin, proiektu honetan
|
dabilen
bertsolarigoarekin, eta azken finean bertsolaritzarekin.
|
|
|
Hau nola sinetsi daiteke? Eta sinetsi daiteke
|
dabilen
ahots bakarra komunikabideetan sinetsi bezala dabilelako, eta orduan posmoderniak dakarren ideologien desegitearen teoria hori hainbeste zabaltzea esplikatu liteke bakarrik komunikabideetan lorito funtzioa betetzen duten asko daudelako. Niretzako, adibidez, momentu honetan euskal gatazkari dagokionez gatazkaren elementu indartsuenetariko bat komunikabideak eurak dira, salbuespen txiki txiki batzuk ezik.
|
|
|
Bernardo Atxagak ere bere epilogoaren sarreran Bernardo Soaresek (Fernando Pessoaren heteronomoak) idatziriko zati batean jasotzen du nabigatzen duen eta aldarrai
|
dabilen
untziaren gaia: " Untzi bat helburu bezala nabigatzea duen untzi bat dirudi, baina bere helburua ez da nabigatzea, baizik eta portu batera iristea.
|
|
|
Iñaki Aldekoaren iritziz, liburuak egiten dituen ebokazio literario guztien artean bi dira sinbolo nagusiak: bidaiatu bai baina bere jomugara iritsiz gero fatua beteko zaion Ulisesen bidaia, eta bestetik, Kavafis poetaren ziutatearen zama," beste leku eta beste hirien bila
|
dabilen
bidaiari nekatuak pentsatzen du" Ez duk aurkituko beste itsaso eta beste lurrik/ Ziutatea hirekin joango duk beti./ Betiko kaleetara itzuliko haiz/ Suburbio berdinetan helduko zaik edadea/ ze, ziutatea berbera baita beti/ etzak besterik bilatu/ etzegok/ Ezta hiretzako bide edo barkurik ere." d) Bidaia literarioa
|
|
|
" ehun eta hirurogeitik gora foliotako oihal zuria, zeinetan hiru hari ezberdin eta orratz bakarra idazluma baliatuz, ikutu sentimentalez hornituriko brodatu errealista burutu duen." (Egunkaria I) Itziar Belaunderen aburuz, bestalde, une batean bat egiten duten bi hari besterik ez daude: batetik, Mariok bere sexualitatearekin duen arazoa planteatzen zaigu, hemen bertan sartuko luke Afrikarekin duen harremana, honek lagunduko baitio bere arazoa gainditzen; beste aldetik, poliziarengandik ihesi
|
dabilen
Keparen istorioa genuke. Arestian esan bezala, Kepa eta Marioren harremanarekin aurreko bi planoak uztartzea lortzen da.
|
|
|
Literatura hori argitaratzea aberasgarri ikusten dut nik. Bada, ostera, Harkaitz Cano azkarregi argitaratzen eta, ondorioz, talentua alferrik galtzen ote
|
dabilen
dioenik. Batzuek Bilbaoko bakartzat duten egunkarian idazten duen Rojok, izen eta guzti esanda, adibidez.
|
|
|
Belmonteren eleberriko Joanen antzera, Igantzi pertsonaia nagusiak pertsonaia ezberdin ugari aurkeztuko dizkigu, haren antzera alde batetik bestera
|
dabilen
gaztea baitugu hau ere. Beraz, bigarren mailako pertsonaia asko ezagutzeko aukera izango dugu.
|
|
|
Bere bigarren eleberrian, politika internazionala eta estralurtarrak batzen ditu. Pertsonaia nagusia, Isidoro Belaustegigoitia deiturikoa, lurralde batetik bestera
|
dabilen
Egunkariako berriemailea da. Erredakziora Kazakhstanen estralurtarrek lur hartu dutelako berria iritsi da.
|
|
|
Adibidez, kultura arloan. Argi dago, sareetan
|
dabilen
informazioa kontrolpean dagoela. Hortaz, askatasun esparru moduan aldarrikatzen den sarea ez dahainbestekoa.
|
|
|
Gainerako arrazoi etafaktoreez gain, beraz, antolaketa eta kontabilitate monetarioak finantza eta dibisamerkatuen egonkortasunik ezaren sustraietan daude. Ondorioz, gaur egun mehatxupean
|
dabilen
burujabetasun nazionala indartzeko,, moneta produktu, delako identitate nazionala babestu behar da atzerriko finantza ordainketetatik, batez ere kanpoko zorren diru itzuleretatik.
|
|
|
Ideologien historian aurrera goazen honetan, aspaldian sortuak, ez hain aspaldianbaliogabetuak, oraindik ere kaleetatik
|
dabilen
ideologia ugari dugu. Gurean dudarikgabe nagusi izan dena, erlijioarena dugu.
|
|
|
da gizakia.Hori egiten ez duen heinean, bere singulartasuna eta unibertsaltasuna konfliktuan ibiliko dira. Aregehiago, bere unibertsaltasuna bere baitatik garatua ez duen artean, izatea bai, existentziarik ez du zinezbere propioa (ez da nor); bere singulartasun soilean
|
dabilen
artean, gizaki estetikoa da (inesentziala); beresingulartasunari forma unibertsal bat landu dionaz bakarrik esan genezake, (nor) bera bezala zinezexistitzen dela, egiaz (nor) bera dela.
|
|
|
Euskal komunitatea ez dute ukatzen zuzenean eta orokorrean, baina harenadierazpen eredugarriak eta euskal komunitatearen identifikazioa posible egiten dutenerrepresentazioak ukatzen dituzte. Eredu eta errepresentaziorik gabe komunitate batbiluzik dago, bere bizitza soziala antolatzeko euskarririk gabe, nortasunik gabe, norden jakin gabe, noraezean
|
dabilen
eta ezereza izatearen sentimena duen giza multzodefinigaitz bihurtuz. Eta jakina, nortasunik gabe, komunitate izena merezi ez duengiza multzo mugagaitz bilakatuta, pertsona multzo hori, benetako?
|
|
|
Hortaz, gizakia dagoen heinean ageri da soilik errealitate naturaleandenbora, gizakiak sortu eta suntsitzen baitu etorkizunaz duen ideiaren arabera. Etaetorkizunaren ideia orainaldi errealean, beste nahi baterantz zuzenduriko nahi gisaageri da, edo, gauza bera baita, gizarte ezagutzaren bila
|
dabilen
nahi gisa; nahi honekeraginiko ekintzak paratzen du, hain zuzen ere, historia abian. Ondorioz, ez dagoproiektuaren denborarik historiarik gabe.
|
|
|
Kojeve k arazoariaurre egin zion bederen. Gizakia libretzat baduzu, egoera historiko berriak sortzekogaitzat, proiektu politikoak gauzatzeko eskubidearen merezient berez, ezin duzuazaltzeke utzi askatasuna nola
|
dabilen
gizakiaren baitan. Kojeve k soluzio eder batasmatu zuen, Txillardegik gizakiaz duen ikuskerari egokiago dagokiona estrukturalisten isiltasuna baino.
|
|
|
Beraz, kontzeptu den neurrian,, errusinola? ez da hortxe txorrotxioka
|
dabilen
Marikalastxu hori,, edozein errusinol, baizik, alegia, errusinola oro har?,, hegaztia?,, animalia?, eta abar; baita ere, noski,, izakia?. Eta zientzien, teknikaren, artearen, kulturaren sorburuan dagoen bereizteahalmen hori izugarria da, eta naturak ezin dio inolaz ere aurre egin eraginkorki.
|
|
|
dira Aristoteles enean. Adimenaren indar itzelak esentzia bere euskarri naturaletik bereiz dezake: errusinol esentzia, orain eta hemen hegan
|
dabilen
nahiz txorrotxio dagien errusinoletikbereiz dezake. Ezin eroan dezake, hala ere, mundu, zerutiarrera?, kokagune nahiz aldi tarte orotik landa.
|
|
|
Ez da hor subertsio eta matxinada gogo berezirik aurkitu behar. Azken batean, Ebanjelioko agindua eta elizako tradizioa dira babes bila dabilena onartzea, nor denedo zertan
|
dabilen
galdetu gabe. Denek ez zuten berdin pentsatzen ordea:
|
|
|
–Antton, esan omen zion halako batean gure aitari?, guardia zibilenera joanbehar duk, hemen zer
|
dabilen
esatera.
|
|
|
Sozialak: gizartean dauden klase eta taldeek segmentu jakinak eta zehatzak osatzen dituzte; hala nola, erbesteratuak, 3 adinekoak, erretiratuak, gaixorik daudenak, gaztetxeen inguruan
|
dabilen
jendea, yupiak, etab.
|
|
|
Segi horrela, bai, eta noizbait konturatuko zara zeu zarela hemen engainatuena: zure maitale polita ihesean
|
dabilen
terrorista bat dela, Chrysler zuriko bidaiariak ez zirela turista soilak, argiekin ez zutela egin Ralphek lainoen kontrakoak piztuta zeramatzalako. Segi horrela, esaten zuen Txemak berekiko, eta garaipentxo bat emango didazu.
|
|
|
Zirimiriaren antzeko zerbait bota du goizean, baina erabaki dut bizikleta bat alokatu behar nuela hemengo inguruak hobeto ezagutzeko, bestela ezer gutxi egin bainezakeen, Dingleko uretan bizi den izurdea bisitatu baino ez. Distantziak luzeak dira, eta apenas
|
dabilen
autorik errepideetatik. Marka ezezaguneko bizikleta bat lortu dut, baina behintzat ondo zebilen, askatasuna gurpilpean sentitzeko moduan bai behinik behin.
|
|
|
Ez dut denbora larregi izan hiria behar bezala ezagutzeko, etxetik ekarri dudan Irlandako gida honen arabera hamar mila leku interesgarri baitaude Dublinen, eta beraz, larrialdiko aukeraketa bat eginda, hiru edo lau tokirekin konformatu behar izan dut. O’Connel Street eko postetxe historikoa, Trinity College, Grafton kalea eta kantoiz kantoi egindako ibilbide ez oso zehatzean aurkitu dudan elizaren bat, horiek izan dira nire gidaren iritziz denboraz estu
|
dabilen
bidaiariak ikusi beharreko batzuk. Eta bai, ahalegindu naiz 1916ko altxamenduaz geroztik postetxeko hormetako zokoren batean ikusgai dauden bala aztarnak aurkitzen, nolabait ere irudikatu dut Padraig Pearse iraultzailea, independentzia oihuka aldarrikatuz postetxeko eskaileretatik; eta Trinity College imajinatu dut Oscar Wildek bere pasilloak zeharkatzen zituen garaietan.
|
|
|
Zeren paretaren kontra adarka
|
dabilen
aharia kementsua eta ezin adoretsuagoa izanen da, baina nehola ere ez burutsua eta argia. Eta bertzeen buruetarat eta bertzeen baitarat argia eraman nahi duenak edo eraman nahiko lukeenak argi ibili beharra du edo ibili luke, eta argiago erabili bere burua.
|
|
|
...cho Panzarekin konparatu nahi nizuke don Frantzisko, arestian bezala, eta, horrela, derradan ezen, don Ki xote Mantxa koa ren ezkutariak bezala, gure apezak ere bere astoa zuela, eta, hark bezala ere, bere ateraldi zorrotzak zituela, erran komunez eta errefrauez hornituak eta errekaitatuak; baina, aldiz, frankoago eta eskuzabalago zen eta, zuenarekin kontentatzen zelarik, aitzurraren berdin nahian
|
dabilen
jorraia ez bezala, ez zuen beregainezko eta ezinezko insulekin amesten: erran nahi baita ezen gehiago bizi zela eliztarrei beha bere buruari baino, ebanjelioko parabolako artzain onaren molderat.
|
|
|
Ez dakit. Zeren eta baitakizu ezen ehiza
|
dabilen
lekuetan ehiztaririk onena dela jaun Gezur —emanen ahal dit Bertzeokoak honako izen propio hau erabiltzeko baimendua eta lizentzia, bere don Bildurren eredurat! — Baina, gezurra edo egia izan, dukearen hitzak buru buruan sartu zitzaizkion Mattini... are gehiago dukeak antzeko hitzak xuxendu zizkionean adio egiteko orduan, eta promes egin zionean ezen bere etxerat eramanen zuela —du... Eta Mattinek, nola aita bezalakoa baitzen eta buruan gauzaren bat sartzen zitzaionean ez baitzuen etsiko, halaxe erran zuen:
|
|
|
Armada aipatu duenean, jendea begira gelditu zaio. Inor ez da ausar  tzen airean
|
dabilen
mamua aipatzera, baina ez du luze iraun isiltasunak: " Eta hau estatu kolpe bat balitz?
|
|
|
Ni hona iritsi nintzenean, kaian
|
dabilen
arrantzale asko eta asko ez zen mezetara etortzen. Jainkoa lagun!
|
|
|
Gure taldekooi afaria prestatzea ez zegokigunez, kanpineko garbigailuetara joan naiz arropa zikinarekin. Eta oso berezia izan da han Karmelo bakarrik zegoelako, eta nik badakidalako bera zertan
|
dabilen
eta berak badakielako ni nola nagoen.
|
|
|
Malo, malo eta malo! Polizia izan daiteke, FBI koak, edo mendeku bila
|
dabilen
hiltzaile ondo ordaindu bat. Baina ez naute erraz desabalorinatuko, ez horixe", aitortu dit botila atxiki amaigabe batez hustu, eta hori esateagatik" Montoncito de gracias" emateaz bat:
|
|
|
Hitzik gabe ere otoitz egin daiteke ekin dio berriro ere Rubenek. Toki bakarti eta isil batean eseri, arnasa sakon hartuz erlaxatu, eta zu nor zaren, zein izen duzun, hitzak, pentsamenduak eta distraitu zaitzakeen guztia alde batera uzten saiatzen bazara, azkenean zure bihotzaren taupadak besterik ez duzu entzungo, eta odola zure zainetan barrena nola
|
dabilen
sumatu. Orduan inoiz baino kontzienteago egingo zara existentziaren mirariaz, argi baino argiago ohartuko zara zure baitan dagoen bizitzaz, bizitzaren misterioaz.
|
|
|
engainatu gintuen kargurik gorena bereganatu, eta herriaren alde azkeneraino lan egingo zuela hitz eman zuenean, zertarako eta bekadun teenager batekin lardaxkan ibiltzeko; eta engainatu gaitu hori bere herriaren aurrean solemneki ukatu duenean. Gure herriak ez du merezi enbustekerian
|
dabilen
presidenterik, gure herriak bere hitzari eutsiko dion presidentea behar du, gero barkamen eske lotsagarri eta atxikopalatua ibiltzeko beharrik izango ez duena alegia adierazi du kasik" Gure Aita" otoizten den abiadarekin, baina ahots sendoz, eta herri tribunaleko kide guztioi banan banan eta tinko begiratzen zigula. Presidente batek, garbitzaileek, taxistek edo irakasleek ez dituzten pribilegioak gozatzen ditu, eta neurri berekoa izan behar du herritarrekiko duen exigentzia.
|
|
|
Dâailleurs, jakizu ni Dan eta taldeko beste neska batekin, Adelarekin, geratu nintzela, erogailu horietara igo gabe. Adela hori dela eta ez dela, eta barre apur bat egin dezazun, ez dakit ba nire atzetik ez ote
|
dabilen
: begirada horiek, hurbiltasun hori...
|
|
|
Baina haize hegoa
|
dabilen
udazkeneko gauetan bezala, kanpoan oso gaugiro ederra dago eta aspertu naiz denda itogarri honetan egoteaz. Eta beharbada gaur arratsaldean zaldi gainean ibiltzean askatasunaren zirrara sentitu dudalako, orain zerua bezalako espazio zabalak behar ditut nire gogoa hegalda dadin.
|
|
|
Allô, Dabid? Gaurkoan Petrified Forest parke ikusgarritik deitzen dizut eta Rakel zelan
|
dabilen
galdeginez gero, jakizu gaur ez duela trukatu berbarik ez Rubenekin ez Dan gidariarekin eta, en plus, nik kopetilun eta mingulin ikusi dudala. Parentesi bat eginez, goizean zehar Rubenekin berba egiten saiatu naiz, baina ez dut net berbatsu topatu.
|
|
|
W Koldo Izagirre idazlea da. XX. Mendeko Poesia Kaierak bildumaren prestatzailea da. urrats kexuan
|
dabilen
euli katiguari horren hegan nahiak ere hitz bat besterik ez baitu baina hitz hori... hitz hori zenbat aldiz ez ote duzu entseatu zein luzaz ez ote duzu zelatu, nerabeak amodioa
|
|
|
Esperantzaz —eta baita xalotasunez ere— beteriko garai batean (1978an) argitaratu zuen bere kasa Bernardo Atxagak liburu txiki, eder, eszeptiko eta ironiko bat, Etiopia. Gure kulturaren establishmenak jaramon handirik egin ez bazion ere, eragin berezia ukan behar zuen obra hark, esan bailiteke gure egungo poesian
|
dabilen
joeren aniztasuna eta noranahiko asmoa, ahalegin pertsonal hari zor zaizkiola.
|
|
|
Lege korritua aintzat har daiteke merkataritzako diru tasarekin batera
|
dabilen
ginoan. Gaur egun, hamaikatxo arrazoi ezagunek eten dute batasun hori.
|
|
|
Partxisean edo xakean jokatzen gutxi batzuek, edo ping pongean jo eta ke. Ibiltzekotan, egongelan bertan paseatzen dira, eskuak patriketan, zereginik gabe
|
dabilen
edonoren antzera, ardi galduen tankeran, orduak amatatu zain. Egunak eta asteak ez ezik urteak ere honelaxe pasatzen dituztela konturatze hutsak itolarria eragiten du.
|
|
|
Eta noraezean
|
dabilen
marinela izanen naiz,
|
|
2001
|
|
|
. Oraindik ezker asko dago langilerian eta mugitu egiten da, ez da kasualitatea gutun sozialarekin gertatu dena, nahiz eta emaitzak azkenean badakigun zoritxarrez nolakoak izan diren. Hor badago ezkerra, badago ekologi munduan
|
dabilen
jendea eta emakumeen mugimenduan eta batez ere Hirugarren Munduarekiko elkartasunean. Milaka eta milaka pertsona daude beren erakundetan antolatuta, lan egiten dutenak.
|
|
|
Horiek ezker politikoak dira, baina gero sindikatuak eta afiliatuak daude eta sozialki ezkerraren barne daude. Mugimendu kooperatiboetan eta mugida internazionalistetan
|
dabilen
jendea ere ezkerrekoa da, eta Euskal Herrian pila bat daude. Horiek denek ezkerraren firmamentoa osatzen dute eta gainera gizartean bere eragina dute.
|
|
|
Formazio akademikoa hartu eta itsasoarekiko harremana sendotu nahian
|
dabilen
jendeaz aparte, nabigazioak eskatzen duen" talde lana" ere mintzabide du Pedro Prietok, Gure Zitak emaniko eskaintzaren beste berezitasun bat bezala. " Belaontzi batean nabigatzea benetako abentura da, ez dago aspertzeko betarik eta beste alde batetik, oso esperientzia praktikoa izan daiteke.
|
|
|
Aurrea har dezagun. Hauts ditzagun jeltzaleen eta sozialisten arteko balizko zubiak, eta horretarako tira diezaiogun hegan
|
dabilen
guztiari. Horrela EAJk ez du guregana etorri beste erremediorik izango, eta soberaniarako bidea errazagoa izango da, geuk gidatuko baitugu prozesua.
|
|
|
Benetan antzerkigintzan bide berriak eta interesgarriak jorratu nahi baditugu, gure nortasuna bilatu dugu. Hori antzerkigintzan
|
dabilen
jendeari dagokio. Instituzioek, egungo antzerki eta,, kultur enpresariek, lagundu
|
|
|
Izenburu bitxi samarra irudituko zitzaizuen bati baino gehiagori, gure artean ortodontziak duen arrakasta ikusita (nork ez du etxean edo inguruan hortz haginak konpontzeko aparatuarekin
|
dabilen
ume bat?) eta baita ere kontuan hartuz Osakidetzak gaur egun oinarrizko hortz osasuna bere gain hartzen duela, eta beraz, ortodontzia ez bezala, dentistarengana joatea doako kontua dela.
|
|
|
AHUL bizi dira ordea, egia osoa esatekotan. Animazioan lanean
|
dabilen
jendeari galdetu, bestela, profesionalei, sortzaileei. Ez dituzue aberats aurkituko.
|
|
|
Beroa lortzeko, berriz, panelak negutegi modura egiten du lan: kristalaren azpian pilatzen den energiak biltegi bati atxikita dagoen hodi batean
|
dabilen
ura berotzen du. Bere batez besteko kostua 25 pezetatik 150era bitartekoa da kilowatt bakoitzeko.
|
|
|
Dena den susmo txar hau gaur egun
|
dabilen
materiala ikusita ez da erabat harritzekoa eta pilota aukeraketari ematen zaion garrantzia da horren lekuko. Pilota batetik bestera dagoen aldeak ikaragarrizko mesedea ekar diezaioke pilotari bati eta alde bera zama astunegia gertatu beste batentzat.
|
|
|
ETAk herriaren jabe eta egia bakarraren adierazle gisa agertu nahi du, baina eskema hori aldatzen ez duen bitartean jai dauka. Herriak ETAri bizkarra eman dio dagoeneko, eta herria bere inguruan
|
dabilen
aukera politikoari bizkarra ematen ari zaio gero eta nabarmenago.
|
|
|
" Hay chicles, caramelos, pastillas de café y leche" (12.or.,...)," Chicle americano" (12.or.,...). a) Historiako hizkuntza bikoiztasun hau ez da bigarren nobelaren kasukoa bezain bortitza. Aipatutako kasu horretaz gain, protagonistak berak asmatutako beste istorioetan (etxez etxe saltzaile gisara
|
dabilen
sekuentzia horretaz aparte), ez dago bi hizkuntzen erabilera sistematikorik. Funtsean, kontakizunaren espazio hipotetikoa kokatzeko balio digun baliapide honek (estazio hori Euskal Herriko edozein estazio izan daiteke), ez digu 100 metro ren kasuan islatzen zuen bi komunitate linguistikoen konflikto hori hain nabari agertzen. b) Narratzailea protagonista duten beste istorioak, gehienetan lehenaldian kontatuak, eta itxuraz protagonistaren gaztaroari dagozkionak.
|
|
|
Alabaina, nobelaren plano nagusia Donostiako Konstituzio plazan poliziarengandik iheska
|
dabilen
ETAkide baten azken ehun metroen kontaketa izateak, nobela honen irakurketak baldintzatu zituen. Jon Juaristi kritikariak esan duen bezala (1987), euskal literaturaren historian gaizki ulertutako nobelarik bada hau izan da, izan ere, nobelaren lehenengo argitalpena bahitu eta zentsuratu zuten poliziek eta nobela honetan euskal nobela abertzalea ikusi zuten irakurleek ez zuten, inondik ere, narratzaileak bertan egin zuen ahalegin objektiboa ulertu.
|
|
|
Saretik barrena
|
dabilen
haurrak aurrean dituen arrisku mota desberdinak azaltzeko estilo zuzen eta ulerterraza darabil.
|
|
|
Arazorik izateke kontserbatzeko, hoberena izaten da ongi itxitako kristalezko txarroetan gordetzea, intsekturik ez
|
dabilen
toki fresko, lehor eta ilunean.
|
|
|
Oraingo taximetroaren ordez eurotan
|
dabilen
berria jartzearen batez besteko kostua 90.000 pezeta ingurukoa da, eta taxi jabeak berak ordaindu behar du.
|
|
|
Estatu osoko batez bestekotik gertuen
|
dabilen
eskualdea da hori, oro har.
|
|
|
Zaharberritze lanetan guztiz egokia gertatzen da, lehendik zeuden lurzoruen gainean antolatzeko, baita jende asko
|
dabilen
tokietan ere, gai hori erraz berreskuratzen baita.
|
|
|
Lan bila
|
dabilen
internautaren profila 20 eta 34 urte arteko gizon edo emakumea da, klase ertain eta ertain altukoa, esperientzia eta prestakuntza handia dituena.
|
|
|
Lana bilatzearen barruan, oso desberdinak izango dira lehen lanpostuaren bila
|
dabilen
gaztearen estrategia eta bideak eta, hainbat arrazoi tarteko, lana aldatu nahi duenarenak.
|
|
|
Webgune horretan lanean
|
dabilen
profesionalen talde ugariaren eginkizuna itzela da, beraz: elikagaiei dagokien segurantzia, hau da, berariazko jarduera berezi horren gaineko dokumentazio eta informazioaren premia duten ikertzaile, albaitari, irakasle, abeltzain, nekazari, harakin, kazetari, kontsumo tekniko eta ikasleen topagune izan nahi du.
|
|
|
Ingelesez ongi
|
dabilen
internauta erraz sartuko da Tolosako dendan zein Idahokoan, baina erositako gauza toki batetik edo bestetik ekartzeko gastuak ez dira berdinak; agian ez du merezi urrutikoak eskaintzen digun deskontua aukeratzea.
|
|
|
Orokorrak etazehaztuak? izeneko egitaraua birplanteatuz, gaur egungo egoera nahaspilatsuannorabide bila
|
dabilen
irakasle multzoari bere jarduera antolatzeko orientabide erabilgarria eskaini nahi diogu.
|
|
|
Alabaina, nobelaren plano nagusia Donostiako Konstituzio plazan poliziarengandik iheska
|
dabilen
ETAkide baten azken ehun metroen kontaketa izateak, nobela honen irakurketak baldintzatu zituen. Jon Juaristi kritikariak esan duenbezala (1987), euskal literaturaren historian gaizki ulertutako nobelarik bada, hauxe izan da; izan ere, nobelaren lehenengo argitalpena bahitu eta zentsuratuzuten poliziek eta nobela honetan euskal nobela abertzalea ikusi zuten irakurleekez zuten, inondik ere, narratzaileak bertan egin zuen ahalegin objektiboa ulertu.
|
|
|
Guztion buruan
|
dabilen
kezka bat da, dela konposizio edo usainagatik, dela salmentagatik, dauden perfumeen artean onenak zein diren jakin nahi izatea.
|
|
|
Ez, eraztuna Arantxari segituan itzultzea ez da erabaki zuzena, berretsi du Tasiok bizkarra burdinazko eserlekuaren aurka luzatuz katu baten gisara, irristan
|
dabilen
eguzkiaren bila. Hobe lehendabizi Arantxa apur bat ikertzea.
|
|
|
Bidea, harrizko hesi zuri batez mugatua, harkaitzen gainetik doa, uretatik altura gutxira. Tarteka, horregatik, olatuek hesia gainditzen dute eta bideraino heltzen dira, ertzetik paseatzen
|
dabilen
jendea bustiz.
|
|
|
Gehiegizkoa dirudien arretaz aztertzen du zerumuga, nahiz eta tarteka, jarrera aldatu gabe, begirada gertuko puntuetan ipintzen duen. Udaberriko lehen eguzki izpien epelean paseatzen
|
dabilen
jendea bere aurretik nola igarotzen den, adibidez. Begiradarekin jarraitzen ditu ibiltariak orduan, antsikabe, automatikoki ia; eta nahigabe bezala, lepoaren mugimendua pare bat segundo gehiago luzatuz, bere ezkerrean dagoen neska koadrila zelatatzen du zeharka.
|
|
|
Arduratua edo dagoela iruditu zaio Tasiori, eta harritu egin da. Beti pailazoarena egiten
|
dabilen
tipo bat. Baina ni egoera bertsuan nago, pentsatu du Tasiok Fernandoren kezkak bereganatuz, eta hori ez ditudala 19 urte honek bezala.
|
|
|
Oraindik argitu ez duen puntu bat da hori. Norbaitekin
|
dabilen
ala ez ere ez daki segur, dena den. Telefono elkarrizketa batean entzutea iruditu zitzaion esaldi bat baino ez du.
|
|
|
Hiru bostak bitartean eta beste hainbeste bostetatik seietara. Eta zazpietan UBIn
|
dabilen
neska bat ere bai, baina astearte eta ostegunetan soilik.
|
|
|
Baina kalera irtendakoan, euripean ibiltzen jarri eta itzalak bere inguruan gero eta luzeago eta beltzago egin direnean, uzkurtu ordez irribarre txiki bat egin du trenkaren azpitik, doinu alai bat txistukatzen hasiz, eta etxerainoko bide guztian pauso seguruz
|
dabilen
sentsazioa izan du aspaldiko partez.
|
|
|
Enpirikoki daukat frogatuta: mahai baten gainean
|
dabilen
inurria lurrera botatzen baduzu pititako batez, bizirik jarraituko du, eta arrapaladan; desorientatuago, hori bai. Hezurrak bezain gogorrak dira inurriak.
|
|
|
Inguruetan erne dago Ramji izotz saltzailea. Larri, begiratu iheskorrekin, ibilera goganbehartsuarekin
|
dabilen
bat ikusten duenean, haren atzetik doa. Bere burua uretara botatzen duenean berak ere jauzi egin eta bizirik ateratzen ahalegintzen da.
|
|
|
‘Ondo ezagutzen dut noraezean
|
dabilen
zure moduko jendea, laster tentatuko zaitut berriro.’
|
|
|
Ez baikara derrigorrez kiowa, igual gauez kanpoan
|
dabilen
gizaki edo animalia mutuaren leinukoak baikara.
|
|
|
‘Gordelekurik gabe
|
dabilen
itzal arrotz horren modukoak, ’ esanen duzu.
|
|
|
‘Gordelekurik gabe
|
dabilen
itzal arrotz horren modukoak.’
|
|
|
Ez duzu zer egin jakingo, eta katastrofeen artean
|
dabilen
Buster Keatoni begira geratuko zara, desastrea dela eta eroaren moduan aurrera doala beti katastrofeak ugalduz, bere aurpegi izoztuarekin, harik eta katastrofeak munduaren akabera ez direla ohartu arte.
|
|
|
Eta beherantz datorren esku hau zer da, Samuel? Izter euritsuaren bila
|
dabilen
sugandila. Leiho batean pausatu den larretxoria?
|
|
|
Baina pentsamenduak, ideiak, berdinak al dira? Zer iradokitzen dizu zuri, adibidez, neguan auto gaizki aparkatuen artean galduta
|
dabilen
tximeletak. Ba al dagite distirarik haren hegalek?
|
|
|
Ez dit berdin zelan
|
dabilen
mundua. Baina  ez nau batere arduratzen.
|
|
|
Batasunera bidean, gutxietsi dituzte Bizkaian Euskal Herri osoko ditu (z) eta bere kideak," giputzak direlako". Euskaldun guztion aho lumetan aspaldidanik
|
dabilen
osasunaren gaineanen ordez, ezin barkatuzko erdalkeria zelakoan (hamar egunen buruan, hilabete barru eta horien gisako beste zenbait esaera ere ez bagenerabiltza bezala), barregarrizko edo negargarrizko tzaz agertu da, atzizki jator bat dagokion lekutik atereaz. Eta horrelaxe ordu luzeetan etengabe aipa daitezkeen beste hamaika eta hamaika.
|
|
|
Esana dut noski horrenbestez, begi onez ikusten dudala, behin batean Euskaltzaindiak beste zerbait ikusi zuen bezala, Sarasolaren hiztegi hau, sarreran aditzera ematen dituen iritzi eta jokabideengatik eta are gehiago horien erakusgarri azaltzen duen lanagatik. Bada hor, ez dut dudarik egiten, onik eta ez hain onik, zuzenik eta makurrik, baina, bere bidetik dabilela, ez zaio inori larregi kostako nondik nora
|
dabilen
ikustea, ez igartzea bakarrik. Sartu dituenen lagungarriak agerian dakartza.
|
|
|
lekuko bakar ez izateak ez dio inolaz ere lekukotasuna kentzen. Alderdi horretatik bila
|
dabilen
bati edo besteri, hain antzina bila dabilenik baldin bada gure artean, argi pittinen bat begira diezaioke.
|
|
|
Sinbolo berrien artean, pertsona ezagunak ere ikus daitezke Zazpigarren zigilu honetan: Joxe komeriantea, emaztea eta semea, gure artean
|
dabilen
Familia Santuaren errainu bizia. Gezurra dirudi, baina egia da zinemak, hain beheratua eta gaitzetsia izan den mintzabide honek, ez duela, mandaturik zuenean, mandatu bat besterik ekarri, behinolako Mendiko Hitzaldi hartako mandatua:
|
|
|
ugari xamarra du izan gainera, familia mantentzea gero eta zailago baita. Badakit gauzak zeharo aldatuko direla U. jauna gobernari edo âzein bidetatik
|
dabilen
ez dakitâ Aita Santu egiten duten egunean, baina beharbada ez dugu hori bihar goizean ikusiko.
|
|
|
Ez, berriz ere diot, Espainiakoak. Bai baitut halako susmo bat hemen kontrabandoan
|
dabilen
dirua bera ere, faltsua izateaz gainera, etxe inguruan egina dugula.
|
|
|
Horrelaxe, Azkueren hiztegiaren edo Euskalerriaren Yakintzaren ondoan, Orixek Euskaldunak poema ipini du, gure artean ondu den ederlanik larriena. Larriena, erdietsi duen handitasunean eta eskas
|
dabilen
puntuetan, ez baitira hutsak bereizgarririk kaxkarrenak.
|
|
|
Halako lehor antxa ere aurkitu izan zaio. Ez zitzaion atsegin Orixeri erromantikoen bigunkeria ozena âeta erromantiko kume gara gehientsuokâ, edozein nabarmenkeriatik itzuri
|
dabilen
klasikoaren neurria baizik. Gureak, bestalde, traba latza ipini zion bere buruari antzinakoek hain gogoz eta debekurik gabe zerabilten amodioa baztertu zuenean bere kantutik.
|
|
|
Hizkerarekikoa da gutxiena, ez baita hori barren sakonean
|
dabilen
zurrunbiloaren gaina eta axala baizik. Hogei, hogeita bost, hogeita hamar urte honetan gorabehera gaitzak ikusi dituzte gauzek eta, gauzekin batean, gure gauzekiko iritziek.
|