2007
|
|
Helburuak lorgarriak izan behar dira. Ikasleak
|
berak
ere horiek proposatzen eta zehazten laguntzen badu, guretzat laguntza handia izateaz gain, bere inplikazioa lortuko dugu.
|
2008
|
|
Azken urteetan, maiz hitz egiten da euskararen erreferentzia corpusaren proiektua egiteko dagoen premiaz. Euskaltzaindiak eta Eusko Jaurlaritzak
|
berak
ere aipatu dute beren planetan, eta badirudi garaia heldu dela horrelako proiektu bati ekiteko. Aurreproiektu proposamen bat ere badago, M. Urkiak landua eta aurkeztua hain zuzen ere (Urkia 2005).
|
|
Norbanakoaren antzera, gizarteak
|
berak
ere bere komunikazio sistema propioak eraikitzen eta erabiltzen ditu, aurreratuak batzuk eta klasikoak beste batzuk. Gizarte esparruko testuinguru irekian, ezin saihestuzko lanabesak dira hedabideak eta komunikabideak:
|
2010
|
|
Beraz, unibertsitateak
|
berak
ere sinetsi behar luke hizkuntza aniztasuna ez dela arazo bat, mundu guztiarentzako aberastasun bat baizik. (Aureli Argem�, 2004). ❚
|
|
Jakinekoa da helburu hori lortzea ez dela erraza, eta horrela aitortzen zuen etxenike
|
berak
ere legea eztabaidatzerakoan. Jakina da sailkapen hauek teoria mailakoak direla eta gizarte bizitzan edo praktikan elebitasun osoa gauzatzeak zailtasunak dituela. baina helburu bezala hizkuntza eta hiztun ezberdinen elkarbizitzarako aukera osasungarriena hauxe dugu. hizkuntza ezberdinak izan diren gizarte guneetan, sarritan hizkuntza batzuen eta besteen arteko mailaketa egiteko joera izan ohi da. bat izan ohi da hizkuntza nagusia, aldeko baldintzak dituena, estatus politikoa edo hiztunen gehiengoa edo prestigioa e.a. dituelako, eta gainontzeko hizkuntzak gutxiengotuak izan ohi dira. honela, giza harremanetan hizkuntzak elkarren lehian bizi ohi dira. hizkuntza bat ala bestea aukeratu beharra; gure gizartean, bat da nagusi edo bestea. giza harreman jarraituetan hizkuntza bat edo bestea nagusitzen da eta denborarekin hizkuntza batek bestea ordezkatzen du.
|
2011
|
|
Gure kasuan, ordea, Arrasateko datuei begira, gazteen erabilerak behera egin duela ikusten dugu eta sozializazioaren etena handituz doala azken urteotan. Datu kezkagarria, izan ere, arestian aipatu bezala, gazteak
|
berak
ere eredu bilakatuko baitira gainontzeko beste gazteagoentzat.
|
|
Nori zein ardo txokolate klase gustatzen zaion izango da, bada, gakoa. Txepetxek
|
berak
ere ziaboga aldia markatu zuenez gutako hainbatentzat, berandutxo izango da atzera martxatan hasteko. kontzeptua darabilgunean, hori bai!, esan dezagun zein adieratan ari garen. diglosiaz bezala, hizkuntza ekologiaz ere mintza gaitezke. Continuum askoz ere luzeagoa jar diezaiokegu Fishmanen adierari baldin eta di/ tri/ multi (poli) glosia z hitz egiten hasten bagara.
|
|
Soziolinguistikak zein beste kontzeptu askok adiera bat baino gehiago badute, zergatik ez diglosiak
|
berak
ere?
|
|
1. gogo onez aitortu behar dut saioa bukatu ahala entzule bat hurbildu zitzaidala, zera esateko: europako beste kultura batean hezitakoa izanik,
|
berak
ere eztabaida zibilizatuak oso faltan dituela euskal kulturan, bere herrian ohituta dagoelako eztabaida sakonak, askotan latz gertatu arren, denek gogo onez onartzeaz. estimatuta, benetan, egin zidan komentarioa!
|
|
Soziolinguistikak zein beste kontzeptu askok adiera bat baino gehiago badute, zergatik ez diglosiak
|
berak
ere?
|
|
Jordi Solé i Camardons – Irudimen eta heziketa soziolinguistikoa. Herrialde Katalanetan heziketa soziolinguistikoa dibulgatzea eta lantzea hala eta guztiz ere, inon ere ez, autonomia erkidegoetako hezkuntza sail batek
|
berak
ere ez du irakasleen heziketa soziolinguistikoa hobetzeko beharrik ikusi. Irakasle asko nazkatuta gaude duela 10 urte jasaten genituen lankideen hizkuntza desleialtasun berberak pairatzeaz, baita diskurtso, aitzakia eta aurreiritzi berberak entzuteaz ere. hizkuntza koordinaziorako batzordeek (dauden lekuetan) ezin diete hainbeste axolagabetasuni kontra egin.
|
|
Autonomiaerkidegoetako hezkuntza sail batek
|
berak
ere ez du irakasleen heziketa soziolinguistikoa hobetzeko beharrik ikusi.
|
2012
|
|
– zentzu horretan, eragileek, musika eskolako edo musika patronatuko zuzendaritzaren gidaritza falta nabarmendu dute eta gaineratu dute, eskolaz gain, udalak
|
berak
ere, ez duela gidaritza lan horretan hartu lukeen papera hartu izan.
|
2013
|
|
...din gehiago onartu, orduan eta indar handiagoz tira egingo dugu euskararen gurditik; behar dugu jakin zer den euskara indarberritzeko" nahi" hori gauzatzeko ezinbestez egin behar dena, zer deserosotasun diren saihetsezinak aurrera egiteko, zer den bakoitzak egin dezakeena eta norberak baino egin ezin dezakeena, eta zer prezio gauden prest ordaintzeko, guztia ez baita euskara eta euskarak
|
berak
ere ez baitu —eta ez du izango— balio bera guztientzako. Hizkuntzaren gainetik dago hiztuna, eta hizkuntza ez ezik beste" osagai" asko ditu hiztunak.
|
|
" Geuk nahi dugun ar te" – Patxi Baztarrika kargarri, baita ere euskarazko produkzioak, eta, jakina, baita hizkuntza komunitateak
|
berak
ere, lehenik eta behin euskal hiztunentzat erakargarri. Gaztelaniazkoaren mimetismotik urrun, gaztelaniaz beste euskaraz ere edukitzeko ameskerietatik ahalik eta urrunen, euskaldunoi balio propioren bat eskainiko diguten produktuek lagun diezaiokete euskararen erakarmenari, euskal hiztunen batez bestekoaren neurrira egindako kalitatezko produktuek hain zuzen ere.
|
|
Goikobalu abesbatzan izan ezik, aipatu talde guztietan nagusitzen da euskara barne zein kanpo komunikaziorako hizkuntza gisa eta euskararen espaziotzat har ditzakegun guneak dira. Goikobalu abesbatzak
|
berak
ere baditu gazte eta umeez osaturiko bi harrobi talde, euskaraz dihardutenak.
|
2014
|
|
3 Administrazioak
|
berak
ere onartzen du: " Lurzoruaren artifizializazioa osagai edo elementu kritikoa da gure lurraldean.
|
|
Beraz berrikuntza metodologiko hauek, edo enpresa barruko jarduera esparru berri hauek ez datoz neurri politikoetatik2, ekimen pribatutik baizik. Zalantzarik ez dugu Lanhitzek
|
berak
ere bultzatu egin lituzkeela elkargune hauek. Esparru publikotik, bai erkidego
|
|
Baina, ez aurrekari soilik. Izan ere, bertso jardunak
|
berak
ere bultzatzen du kideen arteko lotura hori. Baditu bertsogintzak, giroaren" trinkotzaile" diren hiru uztarketa, Albert Casalsek bere tesian (2009) azaltzen dituenak.
|
2017
|
|
Euskararen kasuan, Ortega eta besteren (2013) ikerketan, ikertutako hiztun batek
|
berak
ere ez du bere burua euskaldun zahartzat jo, honetarako arrazoitzat ama hizkuntza izanik, beste era batera esanda, ez dutelako euskara etxetik ikasi. Beraz, euskararen kasuan behintzat, hiztunek euren burua hiztun zahartzat ez jotzeko lehen eragilearen aurrean egongo ginateke.
|
|
Gobernantza ez da euskararen inguruan ari garen lau txoroen harrikada. Europako Batzordeak
|
berak
ere, esate baterako, lurralde mailako estrategia adimentsuak bultzatu nahian, gobernantzaren eta parte hartzearen aldeko apustua egin du:
|
|
Batzordeak
|
berak
ere, esate baterako, lurralde mailako estrategia adimentsuak bultzatu nahian, gobernantzaren eta partehartzearen aldeko apustua egin du.
|
2018
|
|
Are gehiago, eta aurrera begira, kontuan hartzekoa da 2016an onetsi zen Udal Legeak (2/ 2016 Legeak, Euskadiko Toki Erakundeei buruzkoak) udalen posizio instituzionala indartu eta erantzukizuna gehitzen diela. Askoz azterketa (eta garapen) sakonagoa eskatzen du gaiak (eta legeak
|
berak
ere bai), baina balio bezate adierazi nahi denaren adibidetzat legearen hitzaurreko paragrafo hauek diotena:
|
|
Urrutirago joan gabe, erronka horren oinarri den Euskararen Maratoiak
|
berak
ere, ezaugarri horiek ditu. Webean dagoen aurkezpenak (www.euskararenmaratoia.eus) honela dio:
|
|
7 Modu askotara sailkatu eta multzokatu dira faktoreak Modu integratu ala isolatuagoan, hiztunaren inguruneari dagozkion faktoreekin batera, hiztunaren beraren motibazioa, hizkuntza ideologia eta gaitasun objektibo zein subjektiboa dira hiztunaren hizkuntza hautua baldintzatuko duten faktore nagusitako batzuk (Coyos, 2007, 2009; Mart� nez de Luna, 2004). Faktore horiek elkarreraginean artikulatzen dira, noski, eta erabilerak
|
berak
ere berrelikatzen ditu aipatu faktoreak. Hiztun batzuen ibilbidean faktore hauetako bakoitzak pisu gehiago edo gutxiago izan dezake, eta denboran alda daitezke, gainera, pisu erlatiboak.
|
|
Alderantziz ere uler liteke: erabilerak
|
berak
ere eragiten du legitimitatean," identitatea eguneroko praktiketan nahiz erritual edo jazoera berezietan, berariaz edo oharkabean, sortu eta negoziatu, landu eta bizitzen den kode berezi bat delako" (Apodaka, 2015: 31).
|
2019
|
|
baserriko gazte asko jaitsi izan da XX. mendean kalera; lehenik lanera eta gero, sarri asko, han bizi izatera. gero ere horrela izango dira kontuak: bideragarritasun sozioekonomikorik gabe jai dute arnasguneek. herritarrek banaka bezala, herriak
|
berak
ere bizi oinarri ekonomiko naturala behar du bere osoan, guztia diru-laguntza ofizialetara mugatu gabe. Bere buruari eusteko gai den lan jarduera lokala da, egungo egunean ere, herri herrixken diru iturri osasuntsuena.
|
|
googlek datu hau ikusita seguruenik android sistematik euskara kentzea erabaki lezake. zertarako gastatu dirua euskaldunok erabiliko ez dugun hizkuntza bat eskaintzen? andras kornai
|
berak
ere, Berrian emandako elkarrizketan honela azaltzen zuen egoera hau:
|
|
Eta hor izan zen modernotasun hanitx, eta aita hor sartu zen atope. Eta hor, nonbait, onartu
|
berak
ere euskarak ez zuela deusendako balio. Ez zuen balio euskaraz mintzatzeak.
|
2021
|
|
Gauza asko erakutsi dizkigu grabazioen behaketak eta irakasleekin elkarlanean egindako azterketak. Baita prestakuntza prozesuak
|
berak
ere. Garbi dago ahozko hizkuntza erabiltzeaz gain erabilerarekiko gogoeta eta erabileran eragiteko keinu lagungarriak behar direla.
|
2022
|
|
Lan honen helburua ez da ekimen horien guztien eragina neurtzea. Aitzitik, azpimarratu nahi dugu gizarte erantzukizunaren EGE markoak
|
berak
ere ekarpena egin diezaiokeela orain arteko lanari. Hau da, interes taldeen lanketak emaitzak hobetu ditzakeela.
|
2023
|
|
lekuan lekuan hizkuntza komunitateak biziberritzen laguntzea. BAT Aldizkariko zenbaki honen izenburuak
|
berak
ere ongi islatzen ditu eduki gehienen nondik norakoak.
|