2000
|
|
Agian hiriko moda zen. Agian
|
berak
ere lortu zuen txaketa beltz halakoxe bat, nahi zuen bezala ez aperzibituan pasatzeko.
|
|
Jakin gabe ezin zuen behintzat. Hala bada, egin zuen
|
berak
ere barrura. Mueble txiki batekin topo egin zuen, paretetan koadro batzuk, zenbait apaingarri bitxi hauteman zituen.
|
|
eginez bere kontrariedadea, bere desolazioa azaldu zuenez: " sasoi honetan", esplikatu zuen etxekoandreak," kanpoko jende asko izaten da"; bazirudien
|
berak
ere deploratu egiten zuela; Xanek, larrixko, begirada bazterkatu zuelarik: " zenbat denborako behar zenuen?", galdetu zuen etxekoandreak.
|
|
Beleri, bere gibelean zela, bere esku luzeaz laztandu egin zion buru apepinatua; orduan Lupok atsekabetsu begiratu zion: noski
|
berak
ere nahi zuen etxekoandreak burua fereka ziezaion. Handik laster, etxekoandreak esne kazo handia ekarri zuelarik, Belek bere atzaparrak bertan sano sano sartu eta, esne gaina jasoz, halako gurmandisaz zupatu zituen.
|
|
" ez hintzen", esan zuen," behar zen garaian, behar zen tokian". " Niri", saiatu zen Xan," inork ez dit esan... nik... toki jakinik ez nuen..."; argudio haiek ordea, hain ziren ahulak, hain ziren lekuz kanpokoak, Xanen boza motelduz joan baitzen, azken hitzak
|
berak
ere apenas entzun ahal izateraino. Ez zuen behinik behin Bonifazio komentzitu.
|
|
" Ondo edo", esan zuen Xanek, begi erdiz telebistari so; apur bat larritu egiten zuen iharraren begirada trankil, bai, baina zorrotzak. " Orain gauzak lasai hartzea onena", esan zuen iharrak, berriz eztultxo pixka bat egin eta,
|
berak
ere begiak telebistaren gainean atxiki zituen.
|
|
Zer pentsatzen ari zen? Ez zekien, agian,
|
berak
ere zer egin; eta halaz ere kontrolatu egiten zuen, era batera, situazioa. Neska misteriosoa zen.
|
|
Junek berriz, begi garbiez begiratu zion, halako mirespenez agian, nahiz halako beldurrez ere, sinpatia poxi batekin bederen. Haren ahizpak ere begiratu zion; unetxo batez, ordea, bera ere beldurrez;
|
berak
ere helduagoa zirudien oraintxe. Guztiaz ere, inork ez zion esan:
|
|
" Atea irekita zegoen", esan zuen; Xanek, harrituta, ateari begiratu zion, bertan bi mutilak bere gelan sartu izanaren arrazoia atzematen ote zuen; gero Lupogana hurreratu zen, gaixorik ote zegoen, zerbait ote zuen;" lo gelditu da", esan zuen Belek. " Lo?", esan zuen Xanek,
|
berak
ere isilka: nahigabean ere, lo zegoenaren begirunez;" oraintxe sukaldean zineten-eta".
|
|
" Hemen trenak ez dira gelditzen", esan zuen. ...uela, agian zain zegoen, Xan aldendu zedin, potajea lasai jaten segitzeko; Xanek ordea, ez zuen besterik esan; ahoa ere apenas ireki zezakeen, hotzak hormatuta zegoen; ez zuen baina, arrazoi berberagatik, berehalaxe handik aldentzekorik egin; zain zegoen, enplegatuak beste zerbait esango ote zion; edo, agian, jateko zerbait ez bazen, kobertizoan babes pixka bat eskaini ziezaion; enplegatuak baina,
|
berak
ere ez zuen ezer esaten; hartaz: " on egin dizula", esan zuen Xanek eta, trenbidea kruzatuz, errepide zuriari jarraitu zion.
|
2001
|
|
Ttiki ttikitatik elkarren ondoan ibiliak ginen. San Migel eliza zaharraren inguruan koadrila osoa, Nikolas, Jero, Eduardo, Petaka(
|
berak
ere ez zekien orduan Anastasio zuela izena)... baina batez ere ur bazterrean, Ruizen lantegiaren pareko arboldegian eta. Beti Eduardo buru, Nikolas anaiarekin, haiek baitziren zaharrenak.
|
|
Karrika Nagusiaren bazterreko estrata batean Mari Moxorro zegoen, paretaren kontra, izitua, makila probatua duen zakurraren modura. Baina Jabiertxo Sadabak ez zion" Mari Moxorro, emaidan motza" erranez eraso, gazte lotsagabe guziek bezala, eta
|
berak
ere ez" Ipurtzulotik sartuko diat hiri nik zorrotza!" moduko sainga kontestarik eman. Andre xaharrak harritua begiratu zion okinaren semeari, burua zer animalia klasek jan ote zion pentsatzen zuela, eta bere moxkor kargarekin segitu zuen ttirriki ttarraka, ezpainetarako ttantta emanen zion bihotz onekoaren bila.
|
|
Ortzegun Santua baitzen,
|
berak
ere gurutze bidea egin behar zuela erabaki zuen. Nonbait eta nolabait isuri behar zuen aitak erein zion kolera.
|
|
nahi dudanarekin eta nahi dudan moduan ibiliko naiz! Eta orain Terexarekin ibili nahi dut,
|
berak
ere nerekin ibili nahi duelakoz!
|
|
Goitik beheitiraino txipa txipa egina ikusi zuenean, portugesa bera ere daldaraka hasi zen, lagunaren hotza bere baitan sumatzen zuela, baina
|
berak
ere burua sartu zuen uretan. Ez zen kaskoa argitzeko manera txarra.
|
|
Atrebentzia aundiyarekin eskribitzen dizut, emen nerekin ‘tambo’ edo beitegi berian aritzen den zuen osaba Fernandok permisoa emanta. Nolanahi ere, momentu hartan
|
berak
ere ez zuen bertze inor inguruan, eta onartu zuen sartzea harremanaren jokoan. Nere bakardadean egoten naizelarikan, begiak itxi eta nere laguna izan nai luken emakume pollit baten begiak billatzen ditut buruko nere utsean.
|
|
Horixe zen nik ulertzen nuen bakarra, baina hortik aurrera ez nintzen tutik ere ez nuela ulertzen esatera ausartzen; hobeto esanda, bai, bitan ausartu nintzen: lehenean, bideo bati buruzko xehetasun batzuk esplika zitzala eskatu nion saltzaileari, eta laster geratu zen argi
|
berak
ere, su artifizialezko lau memelokeria alde batera utzita, ez zekiela ezer, eta gainera, nahikoa zipotza zenez, niri mehatxua eginda bukatu zuen azalpen saioa; bigarrenean okerragoa izan zen, bigarrenean morroiak informatikaz bazekien, eta lau orduz jardun zuen bere produktu informatikoen xehetasunak, gorabeherak eta inguruabarrak azaltzen, halako sakontasunaz eta egia bilatzeko nahiaz non, une j... Bi kasuotan, zipotzarenean bezala filosofoarenean, emaitza praktikoa berdina izan zen:
|
|
– Tira, kontsolagarria liteke bai. Guk agian ez dugu lortuko gure helburua, baina
|
berak
ere ez. Susmagarririk?
|
|
Potroetatik helduta zeukaagu eta ez zioagu hanka egiten utziko. Hori
|
berak
ere badaki!
|
2002
|
|
Zergatik uste duzu beti gurago izan dudala Bilbo Portugalete baino? –emakumearen irri zabala ikusi zuenean
|
berak
ere begirada alaiagotu zuen– Ez dut uste ezer barregarririk esan dudanik, ezta?
|
|
Londresen oro da euri fin zirimiri langarra rain. Galderrek
|
berak
ere ez zekien Espainiako ala Italiako euskalduna zen. Euskal Herriko prentsa ez zen haraino iristen eta garestia zen Madrilgoa.
|
|
Zentzubako ematen zuen testu bat prestatzea, baldin eta ez bazegoen oso gauza inportante bat inori esateko. Josek
|
berak
ere onartzen zuen hura. Larrinagako gertaerekin gomutatzen zen batez ere.
|
2003
|
|
Eta orduan bai, orduan Damian ere konturatu da argazkia ikusi zuen estreinako aldian eduki zuen zantzu hura egiazkoa izan zela. Izena entzun eta gero
|
berak
ere bai baitaki ezagutzen duela Jaime Aranbarri, Bankutxako lehendakaria. Jaioneren ondoan irri faltsuz ageri den gizon buruzuri hori.
|
|
Eta, bai, haiexek izan ziren bere etxera argazki bila etorri ziren boxeolariak, Argosek lore artean txiza egiteko bakarrik balio duen zakurra dela esan zutenak. Haiek ezer esan ez zutenez, ordea,
|
berak
ere ez zuen aipatu makalen artean kukututakoaren tirorik. Honezkero guztiak berdin bazion ere, ahal zela, ez zeukan gauzak nahasten ibiltzeko asmorik.
|
|
Robertek aurreko jesarlekuan joan nahi izan zuen, betiko moduan. Baina Jay Allenek ezetz esan zuen,
|
berak
ere noiz edo noiz aurrean joateko eskubidea zuela eta aurrean joango zela. Eta hantxe hasi zen dena.
|
|
Barre egin nuen. Eta
|
berak
ere bai. Katarsiaren seinale.
|
|
–Agirrek
|
berak
ere bai –bota zidan.
|
|
|
berak
ere bidaia honekin amets egingo balu bezala.
|
2004
|
|
Beharbada horrek erakartzen naik. Berehala uxatu zuen, hala ere, ideia hura; onartzeak, are gehiago kontuan hartzeak
|
berak
ere, bere buruaz zeukan irudia aldatzera behartuko zuelakoz.
|
|
‘Hemen, ba, fotomatonean; ’ begiratu diat eta: ‘Ze fotomatona? ’ begiratu dik
|
berak
ere eta: taka, orduantxe konturatu duk:
|
2005
|
|
Gerriko gantzazko eraztun trinkoak aztaparkatzen niozkan eta lauzpabost errain ukaldiz basamortua inarrosiko zian oihua largatzen nian, esneak alde guzietarik euri irristatzen eta zaplastatzen gintuela. Maureenek gero behatza hazi bitsez emokatu alura bideratzen zian ile artean bermatzen zitzaion kukurusta arrosaren bortitz ferekatzeko,
|
berak
ere intzirika gozatzeko gisan. Buztana milikatzen zidaan bururatzeko eta ene koskoil pare ximurtua musuka ausikitzen.
|
|
Jasan ezin zitzaion: zaharraren herraz harritzen zen Xarles, bazekielako batetik Manexun ez zela baitezpada euskarari atxikia eta, bestetik,
|
berak
ere lau anaia bazituela Arizonan kabituak. Baina Amerikak dirua metatzeko helburu ederrak ziren.
|
|
Eta zure Nocturne hori zurea bakarrik izango da, eta beti izango da berezia. Entzuleari hori ematen badiozu, lortzen baduzu zuk entzuten eta ulertzen duzun bezala
|
berak
ere entzun eta ulertzea, orduan berezia izango zara zeu ere.
|
|
Ikusi orduko ezagutu nuen. Lepoa egingo nuke
|
berak
ere ezagutu ninduela.
|
|
Adrianari deitzekotan egon nintzen, kili kili egiten utziko ote zidan. Baina
|
berak
ere afaria zuen, aspaldiko lagun batekin.
|
|
Baina banekien zer esan behar zuen. Azkenean esan nion
|
berak
ere ez zekiela, eta orduan gehiago haserretu zen. Ez zait gustatzen aita haserretzen denean.
|
|
Andresek atera du aitaren zorrotik ostutako zigarroa, eta piztu egin du, fardel baten gainean eserita. Zigarro gaizki lotuari suzko hondakinak erortzen zaizkiola,
|
berak
ere ezin du Asun burutik kendu. Ezin du kendu bularrei atzetik heldu zienekoa, ukuilu honetan bertan, zakila haren ipurdiaren kontra, baina neskak askatzea lortu du –sasoia!, pentsatu zuen, eta are gehiago tentetu zitzaion–, buelta eman, eta sardea erakutsi dio.
|
|
Jubilazio saria ordaintzeko era bat da bera gurekin mantentzea, nolabait esatearren. Baina Linok
|
berak
ere ez dio aspaldian arreta gehiegi jartzen. Argotean" jostailuzko numeroak" esaten diegun horiek baino ez ditu Brunok jada egiten.
|
|
Jon Mirande ohartu zenerako uretan zen Isabelle. Betaurrekoak erantzi eta ibaira jauzi egin zuen
|
berak
ere, birritan pentsatu gabe. Sofa abandonaturik geratu zen minutu batzuez, itzal leun bat porlanaren gainean.
|
|
Kanadar baten kontra jokatzen omen du pisu astunetako finala. Serantesek pentsatzen du
|
berak
ere baduela boxeolari abizena, eta pena litzatekeela pisu astuna zehazki zenbat kilotik gorako boxeolaria den jakin gabe hiltzea. Beti jakin nahi izan duen zerbait da:
|
|
Lepo hezurrean min hartu eta lanetik bajan zegoela. Emaztea eta alabak Ziburun utzi eta denboraldi batean Arizkungo etxean egoteko asmoa zeukala
|
berak
ere. Elkarrekin egongo ginela biok eta hobea zela hori berarentzat, inor gabe baino.
|
|
Nire haurra, ordea, beste kontu bat da. Arruti du
|
berak
ere izena.
|
|
Alde batera poztu egiten naiz, baina beste aldera neke izugarri batek harrapatzen nau edozergatik. Baita gogoeta hauetan ibiltzeak
|
berak
ere.
|
|
Birika eta bronkioetako zerbaitekin ekarri dute, itotzeko zorian. Hodiz josita dago behetik gora koitadua,
|
berak
ere ia hitzik egin ezin duela, baina poza erakutsi dit begietan euskalduna naizela esan diotenean. Lasaitu bezala egin da, ezen ikusten baitzitzaion gizonari beldurtuta bezala geratzen zela familiakoek bakarrik utzi dutenean.
|
|
Nik esanen nuke falangistak baretzearren egin zuela hura, kapitainak bazekien ez zitzaigula istilurik komeni. Eta
|
berak
ere nahiago zuen onez, diziplina faltsurik gabe. Horren ondorioz edo, Zaragozara eraman gintuzten, bidean ere hotzak puskatzen bagoi itxian denak elkarren gainean gindoazen arren, han ez zegoen hanka berotzerik.
|
|
Ez duzu jakinen noski Entredicho hori XVI. mendeaz geroztik probintzian indarrean jartzen zen lehen aldia genuela, don Serapiok esanda dakit nik, erdi aroko zigor eklesiastiko berezia zen, eta hartaz gure herria" degradatua, bortitza, zabarra, moldakaitza, kristau izenaren gauza eza" deklaratu zuten, kontatu behar ditut noizbait don Serapioren balentriak, badago hor ipuin eder baterako gaia. Anartean jakin ezazu gure herriko apeza izan zena, egun arreba gazteagana Arrasaten erretiratuta bere memoriak azken modeloko Macintosh batean orrazten eta QuarkXPress programan editatzen ari dena, ez zela egon Francoren ongi etorrian, adierazia dizut arestian, Apezpikuaren ondoan egon behar zukeen arren, eta
|
berak
ere ez dakiela zergatik etorri zen Francisco Franco autoz, hainbat izurde harrapatua zen Azor yatean edo hari eskolta ematen zion Hernán Cortés destroierrean etorri ordez.
|
|
Intxaur bat bezala sentitu nintzen tinkatu zidanean, lau milia txatxu haiek bakarrik egiteko gai izanen ez banintz moduan. Tanpez, besoari tira eta uretara egin zuen
|
berak
ere. Lehorrerantz hasi zen.
|
|
Nik ontzian nahi nuen, berdin zitzaidan Seven Seas Spray edo beste edozein, marinelak ez daki deus egiten lehorrean. Andonik tabernetan eta karriketan jotzen ahal zuen, baina
|
berak
ere itsasora behar zuela, gustatu egin. Lehorrean gauza mordoak jaten dio astia artistari, itsasoan berriz ez dauka aterpearen ez otorduaren ardurarik, eta berehala harrapatu zuen estimu handian zutela denek musikaria baforeetan.
|
|
Jakiteko irrika zuen, kezka hura, ikaratua ematen zuen mutilak. Ezin esanen zion
|
berak
ere eskuaren menturaz zekiela zekiena.
|
2006
|
|
inurri zelai bat, eta
|
berak
ere
|
|
Lotsatuta, urduri, beheko auzora joan nintzen bizikletan ibiltzen jarraitzera. Nik uste dut
|
berak
ere nahi zuela nire adiskide egin, baina nik izua nion haren aurrean zer esan eta zer egin jakin gabe gelditzeari.
|
|
Kezka batzuk oso atseginak zaizkit; bakarra eta menpekoa dudanean sentitu ohi naiz lasai, gustura, munduarekin bakean. Baina batzuetan, zergatik ez dakidala, horrela sentitzeak
|
berak
ere kezkatu egiten nau.
|
|
Beti pentsatu izan dut sakonean honako esaldi hau zeukala buruan,
|
berak
ere ez jakin arren: " Gizona gizon denez gero, norekin jo galdezka ari da.
|
|
Harritzekoa, Meltxorrek ezin zuen atera. Anselmo saiatu egin zen, ezin
|
berak
ere. Gloriak azaldu die –hark amaitzean:
|
|
Hartan ari ginela, etorri zen Mandi, Anselmoren anaia, tipo lasai lasai bat. Jakin zuenean zertaz ari ginen, esan zigun
|
berak
ere aditu zuela salerosi haien berri, baina, bere ustez, horretarako haraino joan beharrik ez genuela, hemen ere bazekiela berak bazegoela halako elizako aldarean inork zaintzen ez zuen gurutze barroko balio handiko bat. Hala ere, berak uste, gaur egun arte trafikoa baino animaliena errazagoa eta berdin etekin handikoa dela:
|
|
Eztul ahul batzuk egin zituen, aztoramen iragankor eta oso arin baten mende, une batez, egon izan balitz bezala, eta hori izan zen dena. Hainbesteko hoztasuna erakutsi zuen bere heriotzaren iragarpenaren aurrean, ze medikuak
|
berak
ere gehiegizkoa iritzi eta benetan ulertu ote zuen zalantza egin baitzuen, eta berria errepikatu. Badakit gizon bat bezala arituko zarela desgraziaren aurrean, esan zuen medikuak.
|
|
Negua iristear zegoen eta teilatuarena konpondu behar zen hala edo nola. Jeneralak ez zuen bizi seinalerik ematen, Zuriñe eta Txato bakailao lehortzen ari ziren, Markosek esaten zuen igeltsero egiazko bat beharrezkoa izango zela,
|
berak
ere zerbait egingo bazuen ere, eta Pelik, behingoagatik, arrazoi ematen zion. Egoera larria zen.
|
|
Bai, bizitza asko luzatu dela esango dute, pentsatu zuen, baina nik ez nuke nahi aitona bezala bukatu, horretarako nahiago hilik. Baina gero pentsatu zuen ezen, bost edo sei urte ez zirela, aitona oraindik zer edo zertarako gauza zenean,
|
berak
ere horixe esaten zuela; eta orain aldiz, miseriak miseria, ez zirudiela hil egin nahi zuenik, bere borondatearen hain agerpen eskasa egiten zuen agure batek benetan zer nahi zuen jakitea biziki zaila zen arren. Pilotatxoak frijitzen bukatu zuen.
|
|
Gidariaren bandatik, ababorretik, autoan sartzeko keinua egin nuen, ea hala
|
berak
ere zirt edo zart egiten zuen. Egin ere, zart egin zuen.
|
2007
|
|
Ez duela deus ulertzen erantzun diot, gauzak ez direla horrela egiten, magilarien artean ez, behinik behin, eta ni ez naizela bere elizako gauzen artean sartzen eta
|
berak
ere hobe lukeela muturra nire kontuetan ez sartuta.
|
|
Bistan da oso zabalduta dagoela Justineren istorioa eta hona ere iritsi zela aspaldi Diccinok asmatutako kontua. Esango nuke, Josetxok
|
berak
ere, erdi sinetsi egiten duela hiru zatitan dagoen emakumearen ipuina, bestela ezin baitaiteke ulertu nola jartzen den kutxan sartuko ote den galdetzen diodan bakoitzean.
|
|
Mutila ez da neska baretzen saiatu. Edurneren gisako makina bat ezagutzen du
|
berak
ere, eta halakoei buruz direnak eta ez direnak botatzen hasi da.
|
|
Migeli poz ematen zion Ainhoak maite zuela pentsatzen zuen bakoitzean eta,
|
berak
ere pixko bat, bedere, maite ezean, ez zuen uste halakorik posible izaten ahal zenik. Opari gisa hartzen ahal zuen bere aitorpena baina, bai zera, La Vienesa kafetegiko goiz hartan, hostoa baino arinagoa izaten ahal zena, harria baino astunagoa iruditu zitzaion.
|
|
Gordean ibili beharreko egunak joanak ziren behingoz eta Changok ez zuen Santa Barbararen irudipean zertan ezkutatu. Beltzen artean ez ezik bertze guzien artean ere gero eta jarraitzaile gehiago zeuzkan santeriak Habanan, eta Newtonek
|
berak
ere sinetsi ez baina kontuan hartzen zuela aitortu zion.
|
|
Baina trastorno adaptativo al entorno laboral con ansiedad, idatzi du medikuak. Txipiroietan egon nahi nuke txintxorro horietako batean, gizon horri galdetu, ahurrak pitak urratuta dituen horri, kriseiluaren argipean,
|
berak
ere erotu egin naizela pentsatzen ote duen.
|
|
Eñaut maitagarri egon da, berak egin du zuloa eta berak estali. Baina, ez da modurik, Eñautek ere pilulak hartzea nahi du,
|
berak
ere bai. Maiatzaren leheneko manifestaldia, hori bai.
|
2009
|
|
Zaharkiturik zegoen. Zu halakoa eta ni halakoa bota zion, ezagutu zuen
|
berak
ere," Ama negarrez dakau!", haren begi urtsuei behatuz. Ez zuen hitzik atera," Pika!" esan zion mahaikide batek, eta jiratu egin zen ostera.
|
|
Caralluk esku bakarrarekin kako egin eta atoiontzian barruratzen zituen. Kaxa bati heldu zion
|
berak
ere," Eztek!". Pilotuak" Descaralléume a outra mán!" oihukatu zuen, eta kaxa utziz ahora eraman zuen eskua.
|
|
" Parisen barrena!". Itzuli, gibeleratu, begi zeharrez behatu
|
berak
ere, angelu bat egin oinez, gelditu. Beti maisuari erne.
|
|
Gainera ardit gutxiko familia batekoa zen, gurasoak Donapauleko merkatura hamar libera patrikan zotükatzen jarraitu zituen, bildotsak, ahateak, arrautzak saltzeko. Ez zuen
|
berak
ere benetako zilarrik eskuztatu beltzean ez zen ofizio batean zinpurtzen hasi zeneraino.
|
2010
|
|
eta argiak
|
berak
ere
|
|
Garabien bakardadean nasak
|
berak
ere
|
|
Eztulka hasi zen beste bat, guztion kezka biderkatuz. Arnasteak
|
berak
ere beldur ematen du halako lekuetan.
|
|
Isilik gaude biok. Goizean eguzki galdatan, zaindaria urruntzen zen aldiro harilkatutako elkarrizketa izango du
|
berak
ere gogoan, agian.
|
|
Aita ezindua artatzerakoan erakutsitako gaitasunak bideratu zuen OLT ikasketak egitera. Ez zuen orduan inolaz ere pentsatuko Fredek, OLT postua eskuratzeko ikasketei ekin zienean
|
berak
ere taldeko gehientsuenek bezala kartzela ezagutuko zuenik. Bera bertatik egunero sartzen eta ateratzen bada ere, banlieueko gazteen etorkizuna aldez edo moldez kartzelarekin lotuta dagoela esaten dit.
|
|
Nola zitekeen? Nola ez hinduen
|
berak
ere ikusi. Eta nola iritsi hintzen bertara?
|
|
Hamazazpi urterekin unibertsitateko ikasketak hautatzeko ordua iritsi zitzaidanean, ez nuela unibertsitatera joan nahi jakinarazi nion aitari, idazle izan nahi nuela. Aitak,
|
berak
ere gaztetan idazle izan nahi zuela aitortu zidan. Ez zela zeregin batere erraza eta hobe nuela unibertsitateko ikasketei ekitea, eta aurrerago, idazle izateko nahia banuen, izango nuela aukera horretarako.
|
|
Gorrotatu ala maitatu, erabaki hori ikusi orduko hartu behar zen, ikusi eta entzun orduko, ezen musika bere lurraren zatia baitzen, akaso handinahi itxura hura bainoago. Baina Oliveirak arrangurarako eta inbidiarako burmuin zatiak itxita zeuzkanez abisu berrira arte, mutilak itxura ona zeukala esan zion Oskarri, eta Oskarrek, noski, ez zion aurka egin,
|
berak
ere kamustuta baitzituen zorrotz juzgatzeko mekanismoak.
|
|
Hala ere, soberan egoteko manerarik txarrena zen, hain justu, handik patrikak hutsik atera behar izatea. Gizonak bera erosteko egiten zituen ahaleginak baliatu behar zituen,
|
berak
ere jokoan zerbait irabazteko. Denek irabazten zuten hala:
|
|
Zenbat bider ez ote dugu eztabaidatu etxearen garbitasunaren kontua –aldi batetik bestera gure argudioei kakotx bat bera ere aldatzeke–? Edozein zelarik ere gaia, buruz nekien zer esango zidan, eta
|
berak
ere nik oraindik ahoskatu ez ezik pentsatzera ere iritsi ez nintzena. Halere, esan egiten genituen behin eta berriro.
|
|
Manuk Arestiren testuak eta Miranderenak zituen gogoko. Arestirenak iruditzen zitzaiolako
|
berak
ere egin zitzakeela, hain ziruditen sinpleak poeta sozialaren purrustadek. Eta Miranderenak, berriz, ba denei antzera, morboarengatik zitzaizkion erakargarri, nahiz ez zituen beti osorik ulertzen.
|
|
Ezinezkoa da berak esandako hitzetatik bozka nori emango dion asmatzea. Eta litekeena da
|
berak
ere oraindik ez jakitea, garbi baitago epaimahaiaren haizea nora, hara joango dela bere aukera.
|
|
Nekatuta nengoen eta Galarreta ez nuen maite. Antipatia zidan
|
berak
ere. Deklaratua eta aspaldidanikoa.
|
|
Ez naute konbentzitzen. Ez bide dauka
|
berak
ere presa handirik. Zigarroa gozatzen ari da.
|
|
Maite nuen –maite dut– bere larru zuriegia, izerdiaren lurrin mikatza, ahoaren zapore kargatua, dena. Eta uste dut
|
berak
ere gogoko ninduela, izango nindukeela oraindik ere...
|
|
Nire buruaz miretsita nengoen, egiteko gai izan nintzenagatik. Eta, ilunpean gertatu zen arren dena, uste dut
|
berak
ere gozatu egin zuela. Loak hartu gintuen, hitzik trukatu gabe.
|
|
Orduan itzuli zuen burua niregana. Ez zidan hitzik esan, baina ulertu nuen
|
berak
ere ez zuela besterik buruan.
|
|
UGT eta CCOO sindikatuek gure borroka moldeak gaitzesten zerraiten, batu baino sakabanatu egiten bide genituen langileak, erabiltzen genuen indarkeriak langileen izen ona zikintzen ei zuen, helburuak lortzeko beste bide batzuk hobetsi behar genituen. PCE EPK
|
berak
ere zinez kritikatu zituen generabiltzan metodoak. Orduan enpresa batzordeak agiria kaleratu zuen, asanblada proposatzearekin batera gogorarazteko sindikatu bakoitza gerrarako bere estrategiak hautatzeko buru askea zela.
|
2011
|
|
Susmoa hartua zuen, nire amak zein izeko Margaritak bazutela kontu guztien erantzuna. Baita ehorzleak
|
berak
ere.
|
|
Disko hori sarri baino gehiagotan entzuten zen garaietan mostradoreko neskaren adina izango nuela ohartzerakoan irriño bat ezpainetaratu zaidalakoan nago, doi doi mostradoreko neskak musika aparailuari bizkar eman eta jiratzerakoan bere begi beltzak nireetan jarri dituenean. Gustura nituen begiak neska harenetan, nahiz eta lehen segundoetan, bi edo hiru, neskak ez duen ezer adierazi, taberna erdian dagoen posteari begira balego legez, baina hirugarren edo laugarren segundoan irriño bat egin du
|
berak
ere, bezeroari adeitasunez egin ahal zaiona, neurritik urrutiratu gabe, baina atzean neukan posteari egingo ez ziona bederen. Goienkalen gora egin dut trena hartzeko bat ere presarik gabe, geltokia beste alderantz baitago, bigarren txupito bat hartzeko asmoz.
|
|
Eta luze iraun omen zian ohiturak. Gure Agosti Xahok
|
berak
ere hiru duelutan parte hartu omen zian. Are harrigarriagoa, nire idurikoz bederen –jarraiki zitzaion–, Uruguaikoa duk; han 1920an lege bat egin baitzuten dueluak arautzearren.
|
|
Niretzat aita joan egin zen, ez bere martxaren oroimenik dudalako, amaren hitzetatik atera dudan ondorioa delako baizik. Aita joan egin zen txiki txikia nintzela, ez dakit data zehatza jartzen, ez diot amari inoiz galdetu eta
|
berak
ere ez dit sekula esan egun honetan edo hartan joan zen, egun honetan banatu ginen. Halakoetan, gainera, joan orduko aspaldi joana izaten da joan behar duena, bereizi orduko bereizita baitago bereizi beharrekoa.
|
|
Aita Alluitzen hil zuan; bere ohituren artean mendian bakarrik ibiltzea omen zuan bat, eta nora zihoan inori inoiz ez esatea beste bat. Hala ere litekeena duk, etxetik irteterakoan
|
berak
ere ez jakitea zein menditara joko zuen. Honetan ere inprobisazioa zian atsegin, nonbait.
|
|
Bizilegea. Hori horrela, konprenitzekoa lukek inork gutxik ikusi izana gorpua, amak
|
berak
ere ez seguruenik. Ezetz erantzungo dik, ordurako bereizita zeudenez ez zuela gorpua ikusi, ahaztu gabe aurkitu zuteneko egoeraren penagarria.
|
|
Elkarrengandik hogeita bost kilometrora bizi izan gara azken hogeita hamabi urteotan, eta" kaixo, zure iloba naiz" esan behar nioke. Edonola ere,
|
berak
ere izango du parte bat ez ezagutzean. Egia esan, hasiera batean, haur nintzela, baliteke amaren alde bakarreko erabakiaren ondorioz Margarita ez ezagutzea; baina harrezkero izan du astia, neuk beste asti.
|
|
Sinaturikoa erakutsi nionean “Esaten nizun nik, hobe zenuela ingelesa ikastea, ez motorista, aitak nahi zuen bezala! ”. Baina aitak ez zuen inoiz ulertuko emaztea ni bere semea ere banintzela ari zitzaiola esaten, aldarri egiten zuela, sinatu nuen kontratuaren zati bat berea zela,
|
berak
ere bazuela meriturik, berak: etxekoandre bat gizontasunaz ari sukalde zokotik.
|
|
Begi bistakoa zen Luisek karisma zeukala, baina ezin izan zituen menderatu, sindikatuek indarra ageri zuten ordurako, handik harat langileen batasuna paktatua izanen zen, izatez gerotan. Bulego berean idatziak ziruditen komunikatuak irakurri zituzten jendea epeltzeko, lortu zuten egun osoko greba ez ateratzea, indarrak gorde behar zirela esan zuen Gorkak
|
berak
ere, txaloak jaso zituen, harrigarria zen hilabeteren buruan halako erraztasuna jendaurrean, harritu ninduen.
|
|
Eskuetan hartu nizkion masailak, ezpainak haginkatu nizkion zakar. Begiak zabaldu zituen
|
berak
ere, elkarri geratu ginen lipar batez itsu. Orduan maitasuna esan litekeen zer edo zertan hasi nintzen, ahal nuen bezain hatseko, baratxe, besterekin ikasitakoak atzendu nahirik, xügün, marmokaren erredurak ordainduz, ahotik jaulkitzen zitzaizkigun berbak ezin sinetsirik.
|
|
Kapritxotan ohitua zen, nitaz jabetzen ahal zela erakutsi zidan sortzen zuen fereka jolasti harekin, bazekien
|
berak
ere interesgarria izaten komantxe arapajo kiowa txeieneokin. Edurnek, esaldi harekin, klase borroka egin zuen feminismoz apaindurik:
|
|
Zaila zen hitz egokia topatzea. Agirre Sesmak
|
berak
ere hitz ezberdinak erabili zituen, norekin ari zen arabera.
|