|
2000
|
|
|
Garai ezberdinetan kokatuta ezezik era diferentetan kontatuta ere badauden arren, lotura estua dute elkarren artean bi kontaketa horiek: lehendabizikoan Txomin eta bigarrenean Eneko bere semea,
|
batean
zein bestean gizonezko protagonista nagusia aberriaren aldeko nolabaiteko borrokan hilko da; eta lehenengoan zein bigarrenean bataren maitale eta bestearen ama den Axunek oinazearen zaporerik mingotsena dastatuko du, ezintasun eta etsipenez. (...)
|
|
|
Bere tesian, hiztunentzat OPak kategoria bereizi eta batuak direla dio egile honek. Honen aburuz, elebidunek bi hizkuntzetariko baten ekarpena hautatzen dute funtzio hori betetzeko, hizkuntza
|
batean
zein bestean mintzo direlarik. Datu hau oso esanguratsua gertadaiteke, izan ere, gurean hizkuntzen ukipen egoera oso indartsua da eta aztergai dugungiza taldean, gazteen artean alegia, kultur eta hizkuntz erreferentzia indartsuenakukipen egoeran sortuak dira.
|
|
|
Santamaría irakasleak komentatzen digunez, kazeta generoaren kontzeptua 60 urteen hastapenean hasi zen aipatzen, helburu didaktiko batek bultzatuta. Hasieran, prentsa izkiriatuak marka utzi zien informazio generoei, gehienetan mimetismo hutsa erabiltzen zelarik informazio generoak komunikabide
|
batean
zein bestean tratatzeko orduan. Haatik, denboraren poderioz, eta adierazpidea aztertu ahala, sistematizazio hobea burutu da, irratigintzan erabiltzen diren generoak aztertzea egin beharreko jarduera bihurtu delarik.
|
|
|
Zaramaga taldeak Bakea, elkarrizketa eta bare tz earen al de izenaz atera zuen manifestua, eta egun beretsuetan 140 idazlek beste bat atera zuten, Isiltasuna ez da aterpe izenpean. Egia bada ere dozena bat idazlek
|
batean
zein bestean jarri zutela beren izena, ez dago enoratzerik bi manifestuen mezu politikoa guztiz alderantzikoa zela. Zalantzarik ez dut guzti guztien desira sakonena Euskal Herria bakean bizi ahal izatea dela, baina begi bistakoa dabakea hitzaren atzean gauza ezberdinak ulertzen direla idazleen artean.
|
|
2001
|
|
|
Beraz, ezker jatorra ezin da nahastu nazio arazoekin. Kasu
|
batean
zein bestean horrelako jarrerak kaltegarriak dira, ezkerrak konpondu egin behar ditu arazoak, arazo ekologikoak eta bestelakoak. Baita nazio arazoa ere.
|
|
|
Bai prozesu
|
batean
zein bestean Santurtzik kanpoko jende mordoa hartu behar izan zuen, eta herriko arrantza bizimodua erabat aldatu zen. Era berean, mende honen hasieran Bilboko eta Madrilgo burgesiaren artean modan jarri zen, bertako itsasbainuak aprobetxatzearren etxe ederrak eraikitzen hasi zirelarik.
|
|
|
Baina,
|
batean
zein bestean eginda daudela, txekeak dirutan bihurtzeko arazorik ez da izango, martxoaren 1etik aurrera denak eurotan kobratuko baitira, egin ziren datan egin zirela ere.
|
|
|
Nolanahi ere, mutur
|
batean
zein bestean zer gertatzen den inork ezin diezazuke bermatu.
|
|
2002
|
|
|
Nolanahi ere, sistema
|
batean
zein bestean ere, etxeko ordenagailua ez bezala, PDA aparatuak berehala piztu eta itzaltzen dira eta ez da derrigorrezkoa aldaketak gordetzea, den dena automatikoki biltzen baita.
|
|
|
Gero eta ikasle euskaldun gehiago heltzenari dira unibertsitatera. Beren ikasketak hizkuntza
|
batean
zein bestean egin arren, euskara erabiltzeko gaitasuna etengabe sendotzen eta hedatzen ari da ikasleenartean. Nolanahi den, ikasle euskaldunen portzentajea %30ekoa izanik, irakasleelebidunena %23koa da.
|
|
|
Kate desberdinetan sinkronikoki edo kate berean diakronikoki erakusten diren osagaiak, elementu diskurtsibo desberdinak, oso antzekoak dira kate guztietan, ez dute euren arteko diferentziarik, edo, egotekotan, txikiak dira (filmak kate
|
batean
zein bestean ikus daitezke, albisteak antzekoak dira kate desberdinetan, programazio junta gailuek funtzio bera betetzen dute han eta hemen...).
|
|
|
4 Oraingo egoera honetan badirudi unibertsitate berean EAEko hizkuntza ofizialen lerro bien bateragarritasuna dela egokiena, beti ere bermatuz ikasleek aukeratzen duten hizkuntzan egin ahal izango dituztela beraien ikasketak, egoera eta baldintzak
|
batean
zein bestean berberak izango direlarik.
|
|
2004
|
|
|
Jende gaztearen artean ideia hori oso txertatuta dago. Mugaldeko jendeek, berriz, alde
|
batean
zein bestean egiten dute festa. Harreman pertsonala bermatu egiten da nolabait.
|
|
|
Honek, baina, gauzak burura etorri ahala erabakitzea baino, etorkizunari so, guztiok paradigma aldatzea eskatzen du; irakasle taldeak »halako egitasmo bat gorpuzteak talde lana eskatzen baitu» prestatuz; hizkuntza
|
batean
zein bestean landutako edukiak transferitzeko curriculumak osatuz; material berriak argitara emanez; ezarritako helburuen peskizan eta kanpoko ebaluazio sistema bat tartean dela, xedeetara iritsi ahal izateko, ikastetxeei dituzten baliabideak kudeatzeko autonomia aitortuz, eta abar.
|
|
|
Ipini lanpasa sarrerako atearen aurretik eta ondoan, kaletik ekarritako legar eta buztinak horietako
|
batean
zein bestean uzteko.
|
|
|
2 Itxiera eginbidea edo aurkibideak jaso ez izana, edo
|
batean
zein besteetan burututako arau hausteetatik edozein.
|
|
|
Kontsulek bikoiztuta egingo dituzte euren ardurapeko erregistroan folioari hasiera ematen dioten inskripzioak; aledaliko zaio, horrek behar bezala barne horietako bat Erregistro Zentralari bira dezan. Erregistro
|
batean
zein bestean egingo dira, arauzko bidetik bidalitako partearen bidez, horietatik edozeinetan egindako orri bazterreko inskripzio guztiak.
|
|
|
Baina hara noraino iristen den nire erotasuna, non neure neureak egiten baititut Blondel izeneko gizon jakintsuaren hitzak, ni ere sinetsita bainago Jesukristo asmatu egin genukeela, baita existitu izan ez balitz ere, lurreko miserableen, ezergabeen eta baztertuen bizitzak zentzurik izan dezan. Eta guztiok gaituk maila
|
batean
zein bestean miserable, ezergabe eta baztertu. Hori duk nire sinesmena eta hori duk nire kredoa:
|
|
2005
|
|
|
Apurka apurka eta orri zuri eta hutsaren aurreko bildurrari aurre eginaz, lorik bako gauetan sortutako gaiak, gaubeilako amesak papeleratuz, zirriborroak idazten hasi zan. Gauekoa ezezik, gauekoari egunez, egunerokotasunaren gurpil errukibakoan bueltaka eta jiraka asmautakoa gehitu eutsan, gaua eta eguna,
|
batean
zein bestean egindakoa, continuum baten antzera.
|
|
|
Pertsonaren inguruabarrak Erregistroko folio bereko beste idazkun batean azaldu badira, idazkun berrian pertsona fisikoaren izen abizenak edo pertsona juridikoaren mota eta izendazioa bakarrik agerrarazi behar dira; gainerako inguruabarrei dagokienez, kasu
|
batean
zein bestean aurreko idazkunaren aipamena egingo da, aurkeztutako agiriek eratorritako aldaketak adieraziz.
|
|
|
Atal honetan sartu dugu baina historia sailean ere ipin zitekeen Ladislao Velascok Txipre uhartearen gainean idatzitako artikulua. Zelangura ere atal
|
batean
zein bestean apur bat lekuz kanpo geratzen da, ez baitu inolako zerikusirik ez euskaldunen bidaiekin, ez euskal historiarekin.
|
|
|
G. Aurkako subdukzioa erakusten duten bi arkuaurre ertzen arteko kolisioa. Kolisioa bukatzean, alde
|
batean
zein bestean subdukzio eremu berria sor daiteke.
|
|
|
Erdiko Zamalkadura Nagusiaren bitartez Goi Himalaia lurraldea Behe Himalaia lurraldeko materialen gainetik kokatzen da eta lurralde
|
batean
zein bestean metamorfis moaren bilakaera nabaria da. Goi Himalaia lurraldeko materialetan metamorfismoa handitu egiten da hegoalderantz, Erdiko Zamalkadura Nagusirantz.
|
|
|
Aldiz, Groenlan diako ertzean goiko unitateko basaltoak eta kontinentearen apurketa simultaneoak dira, baina basalto horiek lurrazal ozeanikoa osatzen dutenak baino zaharragoak dira. Beraz,
|
batean
zein bestean lurrazal kontinentalaren eta ozeanikoaren arteko mugan daude kokatuta.
|
|
|
Era horretan, plataformara heldutako sedimentuen kopuru bat geruza hau sortzeko erabiltzen da eta prismaren aurreko aldera soberan dauden sedimentuak baino ez dira garraiatuko. Adibide
|
batean
zein bestean prisma sedimentarioak plataforma osoa estaltzen du. Progradazio frontea bat dator kontinente ezpondaren goiko aldearekin eta bertako malda geomorfologikoa geruzarekiko paraleloa da.
|
|
|
Uharteko edariek ere intentsitate hau dute ezaugarri: zaporea, Jamaikako ron tradizional
|
batean
zein bestean dasta daitekeena. Tía María likore ospetsua edo kafe likore karibetarra.
|
|
|
Humboldten" hizkuntz teoriaren" eraketa prozesua bere osotasunean ezagutzea interesgarria izan daitekeelakoan, jarraian eta bukatzeko, hark 1800etik aurrera burutuko duen ibilbide linguistikoa azalduko dugu labur. Bertan bi fase bereiziko ditugu, bai, baina beti ere garrantzitsua da ez ahaztea, horien artean ez dagoela inolako etenik eduki mailan, baizik eta bakarrik
|
batean
zein bestean aztergai honi eskainitako arduraldiaren araberako ezberdintasun bat: lehenengoan bestelako zeregin diplomatiko eta politiko askotan murgilduta dagoen bitartean, bigarrenean esklusiboki dedikatzen da hizkuntz estudiora.
|
|
2006
|
|
|
Higuingarriak, beti portuetako estolderia inguruan, zulo beltzetatik zer aterako, eta gero usteljana barrura. Gizartearekin alderatu ditu, modu
|
batean
zein bestean jendeak gauza bera egiten duelako, bizirauteko ustelari haginka egin. Berak ere bai, zelan ez, eta hasiera batean horrela jokatzeak nazka ematen zion arren, urteen poderioz gogortu egin du bihotza.
|
|
2007
|
|
|
Eta egin nuen lehenbiziko gauza zera izan zen: alde
|
batean
zein bestean eskumenak dauzkagunok mahai baten inguruan esertzeko eskatu. Hegoaldetik, batez ere Eusko Jaurlaritza eta foru aldundiak, Gipuzkoakoa behintzat.
|
|
|
Kasu
|
batean
zein bestean emandako ebazpenaren aurka ez da errekurtsorik izango.
|
|
|
Lege horien izapidetza egiteko, Senatuan dagoen Autonomia Erkidegoen Batzorde Nagusiaren txostena behar da, baita Estatu Kontseiluko Batzorde Iraunkorrari egindako derrigorrezko kontsulta ere, EKLOren 22 art.an ezarritakoaren arabera. Kontrolari dagokionez, egile batzuek eskuordetu daitezkeen eginkizunak (gobernuak kontrolatu ditzake) eta transferitu daitezkeenak (ezin daitezke kontrolatu) bereizi dituzte; eskumena berreskuratzeko ahalmenari dagokionez, egile batzuen iritziz eskuordetza berreskuratzeko modukoa da, eta transferentzia ez; beste batzuen ustez, ordea, kasu
|
batean
zein bestean berreskuratzea egin liteke, nahiz eta orain arte horrelakorik ez egin, eta, beraz, eskuordetzaren eta transferentziaren ondoreen arteko bereizketa ez da orain arte ikusi. Esparru legeetatik bereizteko, ez da printzipio edo esparrurik finkatu; horren ordez, gai baten inguruko ahalmen batzuk (legegintzakoak zein betearazleak) erabat transferitu dira, transferitu edo eskuordetzeko modukoak direnak.
|
|
|
Gobernuari konstituzio eraldaketaren proiektua onartzea eskatzeko aukera edo Kongresuaren Mahaira konstituzio eraldaketaren proposamen bat igortzea, proposamen horren defentsa gehienez ere hiru pertsonak osatutako Batzordean eskuordetzen da?. Baina kasu
|
batean
zein bestean proposamen hutsa da, Gobernuak ez baitu konstituzio eraldaketaren proiektua onartu behar eta Kongresuak ere ez baitu kontuan izan behar konstituzio eraldaketaren proposamena. Azkenean, legegintzako herri ekimenari dagokionez, EKren 166 art.ak konstituzio eraldaketa proposatzeko legitimazioa duten subjektuak aipatzean, EKren 87 art.aren 1 eta 2 paragrafoetara igortzen du, eta ez 3 paragrafora, alegia, legegintzarako herri ekimenari buruzkora.
|
|
|
Ez da egia Rosalíaren galiziar abertzaletasuna galegoz idatzitako izkribuetan ez besteetan agertzen denik. Ez dago, azken funtsean, inolako jauzi edo etendurarik hizkuntza
|
batean
zein bestean mamitutako lanen artean.
|
|
|
Lehenengo hiru testuetan galdegaia bere leku kanonikoan dago, aditz aurrean, aditzari pega eginda (afizio handia, Malur anitz eta erotzat). Bigarren testuan, alde batera utzita ezezkako perpausa, puntuaren ondoren perpaus juntatu bi datoz, eta
|
batean
zein bestean aditz atzean daude galdegaiak (kosta gainerat eta suge handi bat). Galdegaiok paratuz gero aditz aitzinean:
|
|
|
Bigarren testuan hirugarren perpausak aditz atzean dauka galdegaia (tabakiera bat). Testu
|
batean
zein bestean ipiniz gero galdegai guztiak euren leku kanonikoetan, hona hemen emaitzak:
|
|
|
Zuzendu edo arteztu egin behar ditugu eskemok, eta horretarako, beste bi proposatzen ditugu errazago irakurtzeko(
|
batean
zein bestean erlatiboa beti izen propioaren atzean), eta gerta daiteke biak erabiltzea, edo bat:
|
|
|
Hezkuntzaren kontzeptua, berori modu
|
batean
zein bestean ulertu, ezin daiteke osatu hizkuntzaren kontzeptu baten laguntzarik gabe. [...] Gertatzen edo ikertzen den hezkuntza fenomeno konkretuetan, guztietan, hizkuntza aldagai bezala hartu litzateke nolabait.117
|
|
2008
|
|
|
bere burua ikusten zuen Beñardok Pernandorekin bertsotan: bazekizkien artzain xelebrearen bertso batzuk, osaba izebek irakatsiak, eta, haren ildotik, hura alboan irudikatu eta hark jarritako bertsoei era
|
batean
zein bestean erantzuten zien. Eta, denboraren joanean, neurri neurrikoa zuelako edo, mundu hartara egin zen:
|
|
|
Tortxen, kandelen eta kriseiluen argipean, mojen begiradak berehala bihurtu ziren gezi: norabide
|
batean
zein bestean jaurtitako geziak, harridurazko mezuak trukatzen zituztenak, ama nagusiak nobizietako bati Ernestinaren gelara joateko agindua eman zion arte. Ernestinaren gela ireki, hodei beltz batek ilargia irentsi zuen arren, nobiziak eskuan zeramàn kriseiluak argi mehe bat proiektatzen zuen gelan zehar?
|
|
|
Irungoari ere bai, badakigu zein hizkuntza izango den bere kulturaren zerumuga goitik behera hesituko duena. Eta
|
batean
zein bestean ez da izango euskara herritar edo turista horien nazio hizkuntza. Datu horrek esan nahi du, besteak beste, nazio kulturalaren auzia nazio politikoaren mendeko auzia dela.
|
|
|
CARL (V/ O) Hotz handia egiten zuen â?. CARLGogortuta geunden. Gela
|
batean
zein bestean egon, aire izoztua arnasten genuen.
|
|
|
bere artikuluko salaketekin botatako hordagoari Euzkadiko erredakzio kontseiluak artikulua publikatzen utziz erantzun zion, zentsuraren kontuarekin biktimismorik egin ez zezan (zentzu horretan. Euzkok? jokaldi ona egin zuen, zeren argitaratu ezean kexurako motiboa izango zuen, eta argitaratuz gero, bere iritzia agerian jartzea lortuko zuen, aukera
|
batean
zein bestean zerbait irabaziz). Halaber Euzkadiko kontseilutik zenbait zehaztapen egin behar izan zituzten, aitortuz egia zela zenbait kolaboratzaileri ordaindu egiten zitzaiela (ziurrenik. Ojarbideri?), baina zehaztuz Euzkadik berak eskatutako enkarguak zirela, eta beraz saria zegokiela.
|
|
|
Leku
|
batean
zein bestean egonda ere, ez genuke pentsatu behar Ermua eta Eibar erre izana, Laskurainen atxiloketaren aurrean konbentzionalek harturiko mendeku hutsa izan zenik. Abuztuaren erdialdetik aurrera Jaurerritik irtendako gudu taldeek, frantziarrek oraindik okupatu gabeko herriak erasotzen zituzten, haiek ailegatu baino lehen bertako baliabideak eskuratzeko.
|
|
|
II. Karlistaldian lortu dugu estreinakoz gutxieneko fidagarritasun bat eskaintzen duen lagin bat osatzea, alderdi
|
batean
zein bestean borrokatu zutenen nortasunak zerrenda beltzek adierazten baitizkigute. Alderaketa antsiatsuak, oro har, karlisten eta liberalen arteko gatazka azaltzeko erabili izan diren hipotesirik gehienak egiaztatzen ditu, baina gehien nabaritzen dena auzoen eta hirigunearen arteko lehia da.
|
|
|
Subjektu normalek berdintsu prozesatzen dituzte ikuseremu
|
batean
zein bestean izandako kinadak, ezker eta eskuin hemisferioak gorputz kailukararen bidez konektaturik baitaude. Hizkuntzazko kinadak, aldiz, azkarrago prozesatzen dira eskuineko ikuseremuan gertatzen direnean, ezker hemisferioak prozesatzen baititu.
|
|
|
Lasterketa
|
batean
zein bestean laguntza izan du, bietan ere pistan izandako nahaspilen ondorioz. Baina bi kasuetan abiadura behar beharrezkoa zen behin aurrean egonda postuari eusteko, eta hori erraz lortu du Alonsok.
|
|
|
puntu batez Ingalaterrako Bankuak %3tik %2ra eta 1,75 puntuz Suediako Riksbankek %3, 75etik %2ra. Kasu
|
batean
zein bestean inoizko jaitsiera handienak dira egun bakarrean.
|
|
|
Bi maila bereiztuko dira: batetik, ohiko piraguistak direnak eta, bestetik, esku hartu nahi duten emakume guztientzat(
|
batean
zein bestean K1 eta K2 kategorietan lehiatuko dira). Estropada andra, gazte eta neskato guztiei zuzenduta dago.
|
|
|
Tortxen, kandelen eta kriseiluen argipean, mojen begiradak berehala bihurtu ziren gezi: norabide
|
batean
zein bestean jaurtitako geziak, harridurazko mezuak trukatzen zituztenak, ama nagusiak nobizietako bati Ernestinaren gelara joateko agindua eman zion arte. Ernestinaren gela ireki –hodei beltz batek ilargia irentsi zuen arren, nobiziak eskuan zeramàn kriseiluak argi mehe bat proiektatzen zuen gelan zehar– eta panorama harekin aurkitu zenean –Ernestina zoruan, begiak itxita, arnasestuka–, guztiz aztoratu zen emakume gazte abituduna, gelan sartu bezain laster Ernestinari begira geratu zena, begiak zabal zabalik; gero, aurrean zuèn ikuskizuna egiaztatzeko edo, kriseilua beheratu eta burua makurtu zuen, eta ondoren, kriseilua goratu, burua zuzendu eta aterantz egin zituen bi pauso, egin ahala desegin zituenak, arestian zegoèn puntura itzuliz:
|
|
|
Behin edo behin –askotan– bere burua ikusten zuen Beñardok Pernandorekin bertsotan: bazekizkien artzain xelebrearen bertso batzuk, osaba izebek irakatsiak, eta, haren ildotik, hura alboan irudikatu eta hark jarritako bertsoei era
|
batean
zein bestean erantzuten zien. Eta, denboraren joanean, neurri neurrikoa zuelako edo, mundu hartara egin zen:
|
|
2009
|
|
|
" Euskara eta gaztelania zerbitzu hizkuntza dira herritarrekin, harremanetako hizkuntza beste administrazio batzuekin, eta lanhizkuntza Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazio Orokorrean eta bere erakunde autonomoetan. Hori betetze aldera, derrigorrezko hizkuntza eskakizuna egiaztatuta daukaten Eusko Jaurlaritzako langileei bi hizkuntza ofizialetan jarduteko gaitasuna aitortzen zaie; hortaz, hizkuntza
|
batean
zein bestean erantzungo diote lanari, kasu bakoitzean, lan beharkizunen arabera". Halaber, errespetatu behar da Eusko Jaurlaritzaren Kontseiluak hartutako Akordioa (2006ko otsailaren 28an), Euskal Autonomia Erkidegoko Administrazio Orokorreko, bere erakunde autonomoetako eta zuzenbide pribatuko erakunde publikoetako administrazio kontratuen egikaritzan bete beharreko hizkuntza baldintzei buruzkoa (18 art.).
|
|
|
Unibertsitatean ikasten ari diren gazteen datuek agerian uzten dute, gazte euskaldun asko dagoela bere goi mailako ikasketak euskaraz egiten ari dena. Gazte horiek dira lan munduan epe laburrean murgilduko direnak eta hizkuntza ofizial
|
batean
zein bestean lan egiteko gaitasuna dutenak. Hala ere, Euskararen Udal Patronatuak, dauzkan eskumenak eta baliabideak kontuan hartuz, bi lehentasun nagusi dauzka arlo honetan:
|
|
|
Aipagarria dela pentsatzen dugu nekez bereizi ahal izango genituzkeela euskaraplanean hartu dutenen eta parte hartu ez dutenen iritziak: talde
|
batean
zein bestean oso antzeko iritziak adierazi dituztelako.
|
|
|
Aipagarria dela pentsatzen dugu, ariketa egingo bagenu, nekez bereizi ahal izango genituzkeela euskara planean hartu dutenen eta parte hartu ez dutenen iritziak: talde
|
batean
zein bestean oso antzeko iritziak adierazi dituztelako.
|
|
|
Haginik gabeko zaharrek drungulua gosaltzen zuten. Azken jenero horiek, taloarekin lotutakoak, goizeko edo iluntzekoak izaten ziren,
|
batean
zein bestean jaten zituzten.
|
|
|
10 Zamatzaileei zor zaien kalte ordaina, hala zamatu ostean kontsignatarioei eman ez zaizkien gaien balioagatik, nola ontziaren erantzukizunpean geratzen diren matxurengatik; kasu
|
batean
zein bestean epai edo laudo batekezarri behar du kalte ordain hori.
|
|
|
Kasu
|
batean
zein bestean hauxe zehaztu behar da: irizpide hori aplikatzeagatik ondare osagaiak izan duen balio aldaera galera irabazien kontuari egotzi behar zaion edo zuzenean sartu behar den ondare garbian.
|
|
|
Illumbeko partida bizi bizi hasi zen. Saskiratzeak uztai
|
batean
zein bestean ikus zitezkeen. Hopkinsek eta Doblasek Pablo Lasoren taldearen gidaritzaren ardura hartu zuten aurreneko minutuetan.
|
|
|
bere egiten zuena, bizitzaren zentzuari eusteko ahaleginean: sentimendu garbi desinteresatu bat zen, sentimendu garbi desinteresaturik izatekotan, hirurak biltzen zituèn aterki espiritual bat ere bai, bide batez, edo jainkozko altxor bat, izeba Ernestinak bihotzeko ezkutalekurik barrukoenean gordetzen zuena; gainerakoan, bere amatasunaren talaiatik, izeba Ernestinak anaien arteko elkarrizketak gainbegiratzen zituen, baita parte hartzaileek norabide
|
batean
zein bestean ematen zituztèn aurrerapausorik txikienak hautematen ere: haietako bat, Domingoren ahotsarekin lotua, nabarmena izan zen; bisitan joaten zitzaion bakoitzean, izan ere, Domingok. Aupa, Frank!?
|
|
|
Fabrikako ardura nagusia Nazarioren kontua zen bezala, etxekoa Reginarena zen, hura zen senar emazteen arteko tratua, halako moldez, non biak ala biak ahalegindu baitziren bi esparruak ongi bereizten, batez ere
|
batean
zein bestean problemaren bat sortzen zenean, problemak ez konpartizea beste gauza batzuk konpartizeko modua balitz bezala: kezkarik ez izateari edo arazoak estaltzeari zegokièn lasaitasun egoera hura, esate baterako, Nazariok etxera itzultzen zen bakoitzean sentitzen zuena, baita Reginak ere?
|
|
|
Gorbeiako parke naturala urtaro
|
batean
zein bestean bisita dezakegu. Berdin dio:
|
|
|
Fabrikako ardura nagusia Nazarioren kontua zen bezala, etxekoa Reginarena zen, hura zen senar emazteen arteko tratua, halako moldez, non biak ala biak ahalegindu baitziren bi esparruak ongi bereizten, batez ere
|
batean
zein bestean problemaren bat sortzen zenean, problemak ez konpartizea beste gauza batzuk konpartizeko modua balitz bezala: kezkarik ez izateari edo arazoak estaltzeari zegokièn lasaitasun egoera hura, esate baterako, Nazariok etxera itzultzen zen bakoitzean sentitzen zuena, baita Reginak ere... senarraren lasaitasunak lasaitzen baitzuen emaztea, etxekoandrea etxeko jaunaren zerbitzuan betiere.
|
|
|
zu Aldazzzoro zara goitik behera, ni bezalaxe" –, erraietatik bazter orotara hedatzen nabaritzen zuèn maitasunezko sentimendu sakona bereganaturik; irudipena zuen, gainera, gorputza atzean utzi eta, arimaren leihoak irekita, espazioan zehar zabaltzen zela bi anaien mugimenduek sortzen eta birsortzen zutèn sentimendu hura, berak ere –izeba Ernestinak– bere egiten zuena, bizitzaren zentzuari eusteko ahaleginean: sentimendu garbi desinteresatu bat zen, sentimendu garbi desinteresaturik izatekotan, hirurak biltzen zituèn aterki espiritual bat ere bai, bide batez, edo jainkozko altxor bat, izeba Ernestinak bihotzeko ezkutalekurik barrukoenean gordetzen zuena; gainerakoan, bere amatasunaren talaiatik, izeba Ernestinak anaien arteko elkarrizketak gainbegiratzen zituen, baita parte hartzaileek norabide
|
batean
zein bestean ematen zituztèn aurrerapausorik txikienak hautematen ere: haietako bat, Domingoren ahotsarekin lotua, nabarmena izan zen; bisitan joaten zitzaion bakoitzean, izan ere, Domingok" Aupa, Frank!" esateko ohitura hartu zuen oles gisa," Kaixo" edo" Egun on" esan zezakeen bezala, eta Benjamin Mariak, ahotsa entzun orduko, irri bat marrazten zuen ezpainetan; gero, Domingo kontu kontari hasten zitzaion, barre edo barre itxurako hotsak tartekatzen zituela, harik eta isilik geratzen zen arte, aurretik galdera bat eginez noiz edo noiz:
|
|
|
anarkistekin!": hitz ederrak, baita sentituak ere, aldaketa ezin sakonago baten adierazgarri; baina, bestetik, hitz eder haiek eragindako sentimendua ez zen, ausaz, Domingoren sentimendu bakarra, odola isiltzen saiatu arren odolak beti aurkitzen baitu bere ahotsa, era
|
batean
zein bestean –gorrotoaren ahotsa edo maitasunarena, xuxurlen edo oihuen bilgarripean emana– oroimen oroiminen lurretan: egia zen, bai, Domingo aita gabe eta Teofilo Maria gabe bizi zitekeela, baita, soka hartatik luzatuz gero, Damaso edo Gabino gabe ere, ausaz, baina etxeko emakumerik gabe –Ada eta izeba Ernestina gabe, bereziki– nekez; izan ere, nola gogoratzen zuen Domingok –nola gogoratu behar zuen– Ada!, zer esanik ez Maria Bibianaren karta bat jaso zuenetik, non Adaren krisi larriaz mintzatzen baitzitzaion –" ...eskertuko nizuke, hala ere, Ada ikusten ahaleginduko ez bazina, oreka bidean dagoena are gehiago desorekatuko bailitzateke" esaten zion gutunaren pasarte batean–; bere emazte Miryam hilez geroztik, baina, beste era batean maite zuen, beharbada, Domingok arreba, are era espiritualagoan, nolabait esatearren, emazteak hutsune hura utzi zionetik ez baitzen hutsetik hutserako bidean maitatzeko gai baizik... erresuma hartan, non ez begiak eta ez eskuak ez baitira jada beharrezko, lurrun bihurtutako gorputzen batasunean ez baitago nora begiraturik ezta nor ukiturik ere, lurrunean lurrun izan baizik, lurrunezko izatean...
|
|
|
PÃo Baroja, esate baterako. Haurretatik ikusi du jendearen jarrera ez dela bat eta bera hizkuntza
|
batean
zein bestean hitz egiten duenean; pertsonaia bat herrena dela esatea bezain inportantea gerta daitekeela halako nekazari hark gaskoiz hitz egiten duela markatzea; etekin narratzaile handikoa dela (eta baita baliabide guztiz ekonomikoa ere) dendari bat katalanez kantatzen jartzea. Horiek guztiak eta gehiago egiten ditu idazle donostiarrak.
|
|
|
Jakina denez, gizartea bi klasetan banatzea, goikoak eta behekoak, gauzak asko sinplifikatzea da; bai talde
|
batean
zein bestean azpitaldeak daude. Batzuetan gainera ez dago izugarrizko diferentziarik azpitalde batzuen eta besteen artean, baina garbi dago, adibidez, Joan Perez Lazarragakok ez zeukala bizitzeko lan egin beharrik, errentetatik bizi zitekeela.
|
|
2010
|
|
|
Beste urte batzuetan, prestakuntzak seihileko osoa irauten zuen. Gertatuak gertatu, Europako Txapelketa eta Munduko Kopa dira orain nire bi helburu argiak,
|
batean
zein bestean ahalegin osoz lehiatzea.
|
|
|
Jendeak, ordea, espazio hori dimentsio bakarreko bihurtzen du, gure alferkeria intelektualaz gain, tartean behar du hain geurea dugun beste jokabide batek, ekintzaren egilea adjektibo biribil batekin kalifikatzera garamatzanak? ...en fruitu baizik ez denean, ekintzaren mementoko baldintzak ez ezik, iraganak ere baldintzatu egiten baikaitu, psikearen zinta magnetikoan grabatuta baitaude, azken batean, gure haurtzaroko zeloak eta inbidiak, nerabezaroko barne hausturak eta traumak, bizitza osoko garaipenak eta porrotak, maitasunerako eta gorrotorako joerak, baita gainerako joera kontrajarriak ere, beren argi iluntasunekin modu
|
batean
zein bestean erabakitzen gaituztenak. Besteak epaitzeko orduan, formak eta definizioak gustatzen zaizkio jendeari, urlia santu bat da, sandia putakumea eta berendia kafrea?, baina hiztegietan nekez aurkituko dugu hitz magikorik, ez formen munduan forma behin betikorik, errealitate psikikoa den bezalakoa definituko duenik, gure barne mugimenduen konplexutasunak ezinezko egiten baititu definizioak.
|
|
|
ihesbidea baizik ez dira. Idealismoak egiten zuen Domingo oso, eta poesiak zu, baina zer erantzungo zenidake, esango banizu gaurko gizonaren ezaugarria ez dela osotasuna, baizik eta era
|
batean
zein bestean bizi gaituzten puskak, barne haustura sakon baten ondorio direnak. Eta puska batek eramaten zaitu iparrera, beste batek hegora, eta beste batek auskalo nora, gaurko gizakion patua horixe baita, nortasun multiple bat duela, ni nagusiaren azpitik beste ni batzuk bagenitu bezala, bakoitza bere interes eta argudioekin.
|
|
|
nola ulertu behar da, izan ere? Hizkuntza
|
batean
zein bestean jarduteko behar adinako gaitasun praktikoa, ez ezagutza teoriko hutsa, eskuratu behar dute ikasleek: argi esana dago hori.
|
|
|
Ezagunena, agian, Hezkuntza Sailak aurten207 adierazitakoa da: HUISen esanean Europako erreferentzia marko bateratuaren B2 maila har liteke, operatiboki, hizkuntza
|
batean
zein bestean jarduteko, behar adinako gaitasun praktiko, tzat.
|
|
|
EAEko ikasle guztiak ez dira elebidun: ez, behintzat, hizkuntza
|
batean
zein bestean hitzez eta idatziz antzera edo jarduteko gai. Alde handiak, oso handiak, daude euskarazko trebetasunean:
|
|
|
Euskaraz jakitea, aldiz, aski lotua dago eskola hizkuntza nagusiarekin eta, batez ere, bizi diren ingurumen hurbilarekin. Azpeitian Donostian baino lehenago eta osoago ikasten dute etorkin horiek (edo beren seme alabek) euskaraz, nahiz
|
batean
zein bestean eredu berean ikasi.
|
|
|
Hizkuntza ofizial bi baldin baditugu, eta bertako ofizialtasun markoa hizkuntza eskubideen norbanako irizpidean oinarriturik baldin badago nagusiki, nola eragotzi behar zaio norbanakoari (berdin du ikasle izan edo guraso) bere (edo beren seme alaben) ikasbidea hizkuntza ofizial batean (euskaraz) edo bestean (gaztelaniaz) oinarritzea? Ikasketak hizkuntza ofizial
|
batean
zein bestean egitea ezin liteke, egungo lege markoa aldatu gabe, debekatu. Marko juridikoa bera aldatu egin liteke, jakina:
|
|
|
Erdarazko irakurketa idazketak baldin badira nagusi, eskola urteak amaitu ondoan, etxetik euskaldun ziren gazteen artean, eskolako irakurmen idazmen haiek galdu egingo dira: kasu
|
batean
zein bestean probetxu eskasekoa gertatuko da hainbat urtetako hezkuntza saioa. Eskolaren hizkuntza garaipena edo porrota ez dago eskolan bertan:
|
|
|
Hizkuntz eskakizunen egokitasuna baloratzeko, hainbat irizpide hartu ditu kontuan: Zerbitzuaren beharrak, toki bakoitzeko eskaria eta administrazio publikoekin EAEko bi hizkuntza ofizialetako
|
batean
zein bestean aritzeko eskubidea bermatzeko beharra. Ildo horretan, eskaintzen dituen lanpostuetan baldintza berdinen printzipioa bermatzeko eskatu dio Eusko Legebiltzarrak Jaurlaritzari, eta horretarako behar beste neurri hartzeko.
|
|
|
Poz handi bat zabaldu zen Mendigorriatarren inguruan, bai lantokian bai gure ezkaratzean, eta,
|
batean
zein bestean hurbilen zeukana gure aita zenez gero, besotik heldu eta hala esan omen zion aita gureak:
|
|
|
Nire ustez, baina, bai Domingoren idealismoa eta bai zure poesiazaletasuna —metafisikaren esparruan kokatua betiere— ihesbidea baizik ez dira. Idealismoak egiten zuen Domingo oso, eta poesiak zu, baina zer erantzungo zenidake, esango banizu gaurko gizonaren ezaugarria ez dela osotasuna, baizik eta era
|
batean
zein bestean bizi gaituzten puskak, barne haustura sakon baten ondorio direnak. Eta puska batek eramaten zaitu iparrera, beste batek hegora, eta beste batek auskalo nora, gaurko gizakion patua horixe baita, nortasun multiple bat duela, ni nagusiaren azpitik beste ni batzuk bagenitu bezala, bakoitza bere interes eta argudioekin.
|
|
|
Ekintza bat, puntu bat espazioan. ...en fruitu baizik ez denean, ekintzaren mementoko baldintzak ez ezik, iraganak ere baldintzatu egiten baikaitu, psikearen zinta magnetikoan grabatuta baitaude, azken batean, gure haurtzaroko zeloak eta inbidiak, nerabezaroko barne hausturak eta traumak, bizitza osoko garaipenak eta porrotak, maitasunerako eta gorrotorako joerak, baita gainerako joera kontrajarriak ere, beren argi iluntasunekin modu
|
batean
zein bestean erabakitzen gaituztenak. Besteak epaitzeko orduan, formak eta definizioak gustatzen zaizkio jendeari —urlia santu bat da, sandia putakumea eta berendia kafrea—, baina hiztegietan nekez aurkituko dugu hitz magikorik, ez formen munduan forma behin betikorik, errealitate psikikoa den bezalakoa definituko duenik, gure barne mugimenduen konplexutasunak ezinezko egiten baititu definizioak.
|
|
2011
|
|
|
Larranoko lepotik Alluitzeko tontorrera doan ertza norabide
|
batean
zein bestean zeharkatu duen orok ederki daki naturak ezkutatzen duenaren berri. Ertza zorrotza da zenbait puntutan, eta oso zorrotza, gure mendiotako puntu beltzetako bat den Infernuko Zubian.
|
|
|
" Besteen sufrimendua ikusita, gu ere hunkitzen gara". Kasu
|
batean
zein bestean adierazten denari enpatia deitzen zaio, biktimei buruzko edozelako auzien konponbidean behar den oinarrizko sentimendua. Eta enpatiaren oinarrizko ezaugarria da ezin dela antzeztu, egiazkoa behar duela izan.
|
|
|
Isolamendu unitate guztietan eta kirurgia eremuan erabiltzen da, eta
|
batean
zein bestean antzekoa da prozedura. Desberdintasun bakarra:
|
|
|
Argitalpen hizkuntzaren ikuspuntutik, salbuespena Hizkuntza eta Literaturari buruzko koadernoa (Oihenart) izan zen, bertan hizkuntza
|
batean
zein bestean hainbat artikulu argitaratu baitziren638 Zernahi gisaz, Eusko Ikaskuntzaren aldizkarietatik euskarazko produkzio gehien zuena RIEV zen, eta ez sailetako koadernoak. Hurrengo hamarkadan erakunde honek sortu zuen bere lehen euskarazko aldizkaria (Eleria, 1996).
|
|
|
hizkuntza horren presentzia askoz nabarmenagoa da mendebaldeko hirixkan ekialdeko hiriburuan baino):
|
batean
zein bestean erabat presente dauden harresi eta gaztelu zahar bezain ederrak, hain zuzen (badiaren gainean zelatari eta erdi jausita herrikoa gau beltzean ibili ginen bere erraietan barrena eta, horregatik beharbada, zirrara berezia eragin zigun, eta hiri erdian berritze prozesu betean murgilduta Cardiffekoa, harro asko bere plaza beteko handitasun maiestatikoan)....
|
|
|
Aldatzen ez dena, hori bai, zikloen joan etorri erritmiko eta etengabea da: Txelan hil zaigu urrian, Patxi anaiaren umetako laguna, abuztuan berarekin izan nintzen herriko liburutegian eta orain zera, dena dator eta dena doa, baita neu ere, udagoien minean Stockholm aldamenera joan behar dut eta udaberri hondarrean Aberystwythera berriro, kasu
|
batean
zein bestean txikion arteko saregintzan jardutera, eta Bilbon bertan ere beste sare bat sortu dugu familia euskaldun batzuen artean, Delikako baserritar bati produktu ekologikoak bitartekari barik eroste aldera, oreka zurrunbiloaren erdian, so, ik so ibiltze etengabea baita bizitza(" gure bizitza bidaia bat da/ gauean eta neguan/ gure bidea bilatzen dugu/ argi gabeko zeruan"), eta badat...
|
|
2012
|
|
|
Aurreko bi denboraldietan ez du lortu ezinbestekoa izatea, eta euskarri posturako fitxatu baldin bazuten ere, gehiagotan aritu da erdiko atzelari lanetan. Sasoi honetan postu
|
batean
zein bestean ariko dela dirudi, bai behintzat denboraldi-aurrean ikusitakoaren arabera. 4. Oier Osasunaren lehen taldean jokatu izan duenean, hegaleko atzelari lanetan aritu izan da, eskuinean zein ezkerrean.
|
|
|
Zeren, ideia horren bigarren parteari dagokionez, kontuan hartu bailitzateke kasu
|
batean
zein bestean gerta zitekeen aldaketa txikienak ere kalkulu guztiz okerrak ekarriko lituzkeela, gertaeren bideak elkarrengandik guztiz aldenduko lituzketenak; hain zuzen ere, aritmetikan bezalaxe, berez eta bere horretan hutsala izan daitekeen errakuntza batek, sor baitezake luzarora, prozesuaren puntu guztietan biderkatuz, egiatik oso urruti dagoen emaitza. Eta, lehen parteari dagokionez, ezin dugu bistatik galdu aipatu berri dudan Probabilitateen Kalkuluak debekatu egiten duela parekotasunaren luzatzearen ideia oro:
|
|
|
Hegoaldean izandako konkistan erlijioak garrantzi handia izan bazuen ere, funtsezko faktorea izango dugu Iparraldeko kasuan, bertara joandakoak jazarkunde erlijiosotik ihesean heldu baitziren. Kasu
|
batean
zein bestean eragindako etnozidioa zibilizazio aurreratuago bat eskuratzeko ahaleginean gertaturiko urrats tamalgarri baina beharrezkotzat hartzen da. Zibilizazioa eta erlijio kristaua mundu berrira ekarri izana konkistaren alde distiratsua azpimarratzeko erabiliko da, eta alde ilunenak ezkutatzeko edo erlatibizatzeko.
|
|
|
Sadomasokista faltsuak oso ondo ikasi ditu ikusezintasunaren trikimailuak, inor ez izatearen artea. Zentzu horretan, esan daiteke gizaki sadomasokista faltsua agente bikoitza dela,
|
batean
zein bestean egiten duela lan betiere interesen bat duenean, une bakoitzean egoera bakoitzak eskaintzen dion aukera aprobetxatuz; eta, nola ez, zinikoa ere bada, zentzu arruntenean, haren ekintzak ez duelako diskurtsoarekin bat egiten. Egungo sistemaren zerbitzariak eskuinarekin egin dezake ezkerrak sekula utzi ez diona; lanbidez hurrupatzaile eta aisialdian esplotatua.
|
|
|
Kontaketa honetan guztian aipamen xume bat besterik ez da orain arte egin politika eta sozial nahiz eliz alorrean hain gogor eta larria izan zen garai hartan eliz hierarkiak izan zuen jarreraz. Tamalgarria da, izan, egiaztatzea jokaera hierarkikoaren pasibotasuna eta beste alde batera begiratzeko joera, diktaduraren portaera basatiak alde
|
batean
zein bestean hainbeste sufrimendu eta aurrez aurre jarritako giza sektoreen arteko geroz eta aurkakotasun gaiztotuagoa eragin zituenean.
|
|
2013
|
|
|
Suzko Lilia (Susa, 2008) ez hain efektiboan barruntatzen zitzaion indar sismikoa neurririk gabe eta eder atera da beraz orain kanpora. Liburu honetan defendatzen da egia eta salatzen da gezurra, eta kontzeptu erlatibo horien alde
|
batean
zein bestean kokatzen da idazlea, erdibideetan babestu barik. Giottok edo Dalik bezala, Etxartek ere badu bere Azken Afaria (Gaurko afaria, 48 or.), adeitsu eta politikoki zuzena izan gura ez duena, eta ohartarazten duena ETAren jomugan egon aurretik hipokrita zena gero ere hipokrita dela.
|
|
|
Guatemalan bazeuden?
|
batean
zein bestean gerta zitezkeèn balizko ekintza armatuen ikuspuntutik, gune egonkorragoak beste batzuk baino:
|
|
|
–Herrian nagoenean, erantzun zuen jaunak?, ez dut bertatik ateratzeko gogorik izaten; eta hirian nagoenean, gauza ber bertsua jazo ohi zait. Bakoitzak bere aldeko gauzak ditu, eta
|
batean
zein bestean izan naiteke berdin zoriontsu.
|
|
|
Ezin zuen asmatu zelan hartuko zuen, eta batzuetan duda ere egiten zuen, Darcyren aberastasun eta handigoi guztia aski izango ote zen Bennet andereak gizonari zion higuina gainditzeko. Baina ezkontzari bizi biziro oldartu edo albistearekin bizi biziro poztu, gauza segurua zen kasu
|
batean
zein bestean Bennet anderearen moldeak berdin izango zirela desegokiak bere zentzunaz gauza onik esateko; eta Elizabethi hala izango zitzaion eramangaitza Darcy jaunak amaren pozaren pozezko lehenengo jarioak entzutea, nola gaitzespenaren lehen sugarren lekuko izatea.
|
|
|
–Alde
|
batean
zein bestean gertatutako guztia ahaztera saiatu behar dugu, esan zuen Janek?. Guztiarekin ere, zoriontsuak izan daitezen esperantza daukat, eta hala izango dela uste dut.
|
|
|
Etorkizuna mamuei dagokie, beharbada batek baldintzatzen duen etorkizuna noski, ezinezkoa baita jakitea zer nolako mamuek gauzatuko duten etorkizuna, zer nolako gorputzak har ditzaketen. Modu
|
batean
zein bestean etorri, etorkizuna mamuena da eta, horrenbestez, Derrida-ri jarraituz, ezin da etorkizunik izan mamurik gabe (1998: 30).
|
|
|
Horrelako arrazoietan oinarritzen da erlijioaren eginbehar etikoa: kasu
|
batean
zein bestean emaitza ezkorra da.
|
|
|
Ospitaleko gelan bi mediku azaldu ziren, eta, bera lokartuta zegoela, hanka
|
batean
zein bestean jarri zioten eskua. Gauza bera egin nuen nik, haiek hala eskatuta.
|
|
2014
|
|
|
Lehen postutik bigarrenera jaitsi da Espainia, bere tasa bost hamarren igo arren, %26, 7ra. Bi estatu horietako
|
batean
zein bestean 25 urtetik beherako gazteen %55 daude lanik gabe. Egoera hain dramatikoa ez izan arren, langabezia nabarmen handitu da Italian (%11, 3tik %12, 7ra) eta Kroazian ere (%17, 7tik %18, 6ra).
|
|
|
1991n Altsasuko 24 orduak egin nituenean gogoan dut kontrolen batean ordubete egin behar izan genuela zain, gutxieneko denboraren aurretik iritsiz gero ez zutelako txartela markatzen. Gero eta jende gehiago elkartzen gara martxa eta lasterketetan, eta
|
batean
zein bestean antzera jokatzen dugu: hasierako kilometroetan oinez joan arren, 5 kilometrora iristerako hankak airean izaten ditugu».
|