|
2000
|
|
|
Arrastiria nobelaren koadroa da. Nobela koadro
|
batean
bezala idatzia dago, sei ataletan banatua, eta bakoitzaren sarreran egoera bat dago.
|
|
|
Bi konpromiso mota hauek sarritan gatazkan jartzen dira, eta gatazka guneak antolatzen dira. Familia bakoitzak badu bere Liburu Nagusia, eta bertanidazten dira partaideen zor eta merezimenduak, kontu liburu
|
batean
bezala. Liburuhonek duen ezaugarri bat, belaunaldiz belaunaldi transmititzearena da; honela, ondorengoek beren aurrekoek egindako zorrak ordaindu behar izaten dituzte, berenleialtasun bertikalerako konpromisoengatik.
|
|
|
Eta, hala, egun batean, aitak astebeterako kondenatu zuen ziega itsu hartarat morroi bat, Urbiaindik mozkorturik itzuli zelako eta biharamunean bere egitekoei buru egin ahal izan ez zielako. Eta, astebetea iraganik, erdi eroturik bezala jalgi zen gizagaixoa bertatik, erranez ezen gartzela hartarat aspaldi kondenatuak izan zirenen nigarrak eta intziriak —gaizkileenak, nahastekarienak eta gainerako jendailarenak— aditu zituela han barruan, eta amets
|
batean
bezala ikusi zituela haiek guztiak —ikatza baino beltzagoak—, infernuko garren artean kiskaltzen eta oihu desesperatuak egiten; eta, honelatan, mozkor hark amestu edo asmatu idurietarik hartu zuen ziega ilun hark fama are ilunago hura, jauregiko bertze morroien eta neskameen kontsentimenduarekin; eta ez hauek erran ziotelako sinesten ziotela, baina bai isilik geratu zirelako, irririk et... Eta Mattin eta biok ere halatsu geunden, zeren eta artean umeak baikinen, imajinazinoaren edozein fantasia sinesteko prest.
|
|
|
Izan ere, ba ote nekien, Venezian porturatu eta hango karriketan ibiltzen hasi ginenean, non nengoen eta norat nengoen, egiazko paisaje bati edo amets bati beha? Zeren eta, Alessandrok bere etxerat ginderamatzala, laino
|
batean
bezala bainindoan, ongi jakin gabe oin zolak ere lurrean ote nituen edo airean... Dakizun bezala, jaun André, munduan zerbait ibilia naiz eta lur ederrak eta hiri ederrak ikusi izan ditut, baina Venezia baino hiri ederragorik ez.
|
|
|
Zeren batzuetan iduritzen baitzait ezen mila boz eta bertze hainbat mintzo ditudala neure baitan. Eta nahi nituzke iratxo horiek guztiak neure erranetarat, orkestra
|
batean
bezala, nik zuzendu partitura jo lezaten. Baina, batuta atxiki orduko, desafinatzen du orain honek, horrek gero, hark geroago, eta noizbait ere haiek bihurtzen dira zuzendari eta, batuta eskutik kentzen didatela, alborat uzten naute.
|
|
|
Eta, osaba Joanikotek erranen lukeen bezala, eliza tipi honetan nago, eta ene eliza honek kide bakarra du... baina, bakarra naizen arren, ez nago bakarrik, eta, ahal dudanean, uzten ditut, amets
|
batean
bezala, neure beso hauek luzatzerat, eta besarkada gozo batean neureganatzen ditut neure oroitzapen onak eta ez hain onak, eta neureganatzen dut mundua, mundutik kanpoan nagoen arren.
|
|
|
Eta nik osaba Joanikot eta Maddalen oroitzen nituen, noiz eta haiek edabe bana hartu baitzuten, bertze mundurat egiteko, amets gozo
|
batean
bezala... eta, orduan, barren barrendik eskatzen nion Jainkoari, neure zalantzen erditik, zeren Hark ez baininduen sinesbera egin, ezen eraman zezala ama ere, noizbait, bertze amets gozo batean: Jainkoak entzun egin zidan, ustez bai behintzat, zeren ohean lotan zegoela izan baitzuen hark bere egunen fina eta akabantza, handik bi urterat.
|
|
|
Eta, hura aditu orduko, irri karkaraka hasi zitzaion Joxe Aberasturi, denbora
|
batean
bezala.
|
|
|
Eta, indiarren aurkako gudu izugarri haren berri emaiten zidala, nagusi nafarrak kontatu zidan nola sartu zitzaion Ezekieli saihetsean, guduaren irabazteko puntuan zeudenean, indiar maradikatu batek jaurtiki zion gezi pozointsua, eta nola ibili zen hura, haren ondorez, zorabioz zorabio, harik eta azken zorabioak harrapatu eta mutila amesgaizto
|
batean
bezala sartu zen arte, behin eta berriro erraiten zuela: " Konfesionea, aita, konfesionea, zeren bekatu mortalean bainago!"
|
|
|
Eta egia da ez zebiltzala urrearen gutizian, baina egia da, halaber, ezen, halarik ere, urrezko aro
|
batean
bezala bizi zirela, zeren deus guti behar baitzuten bizitzeko eta zeren haietarik nornahi baitzegoen prest, baita bere buruaren ukatzeko ere, baldin hura guztien onerako bazen, nola manatzen baitu ebanjelioak, nahiz eta haiek ez zuten artean Kristoren hitzaren berri... eta, aitzitik, guk gizon zuriok bai, nahiz eta gero ez dugun haren hitzik betetzen, zeren ipintzen baitugu bat bedera eta bat bed...
|
|
|
" Tentagarriak, zatozte eneganat eta ez iragan aitzinat, zeren ostatu bila bainabilkizue, eta zeren ez baitago zuen besoak baino ostatu hoberik". Eta nik tentazionearen boza aditu nuen, eta, denbora
|
batean
bezala, kasik oharkabean, ezetz erran nion neure buruari, edo ezetz erran zidan, hobeki, kontzientzian gorderik nuen harrak eta betiko harrak, zeina, neure iraganarekin hausterat deliberatu nintzenez geroztik, aurizki eta ito nahi bainuen, zeren eta ez bainuen nahi neure etorkizuna eta neure kontzientziaren gorabehera guztiak haren ezezkoek erabakitzea, baina baiezko batek eta mila baiezkok.... Eta, beraz, ezezko hari baiezko bat eta mila baiezko zerraizkiola, are gehiago zabaldu nituen begiak...
|
|
|
Zeren mementuak eta mementuak baitaude bizitzan, eta neure oina untziaren gainean jarri nuenekoa izan zen haietarik bat. Zeren bizitzako anitz mementu, gehienak erran liteke, berdintsu eta orobatsu dira, egunorozkotasunaren kolorekoak eta, beraz, kolore umilekoak edo kolorerik gabekoak; guti batzuetan, ordea, lehertzen da denbora gure baitan, bolbora balitz bezala, eta bizitza ezin koloretsuago azaltzen zaigu, su festa
|
batean
bezala. Eta, bizitzaren festan, esperantzaren urdinak eta odolaren gorriak hartzen gaituzte orduan, udazkenaren horiak eta udaberriaren berdeak, elurraren zuri beltzak eta doluaren beltz zuriak, koloreen kontzertu distiratsu bezain iheskorrean.
|
|
|
Botikinarekin batean, ene betaurrekoak ere —lehengo etxetik bezperan ekarritako ordezko zahar lodi gorrotagarriak— mahaitxoaren gainean zeutzan, osorik, mirariz. Ikuskizunak, hortaz, trinkotasuna zuen eskas, tipula papera gaineratu dioten pintura lan inpresionista
|
batean
bezala, baina horrek egiten zuen, beharbada, erakargarriagoa: erdi ikuste horretan, Edurneren titi beteak —bat baizik ez nion ezagutzen—nire bihotzarekin batean pilpiratzen zirela imajinatzen ahal nuen, tanga motako kulero tikien gainean jantzirik zeraman kamiseta laburraz bertzaldera.
|
|
|
Haren ondotik, ziztu bizian abiatua zen segizio murritza, hegaz iduri hilerriko karriketako altzifreen artean. Denen aitzindari, gure argazkilari Patxiren mototsa, bizpahiru kamera lepotik dilindan; haur josteta
|
batean
bezala, hamabortz hamasei pauso guztietan brastako batez itzuli eta bere tramankuluren batekin destatzen zuen bere gibelera, hilkutxa garraiatzen zuen orgatila koadroan zarratu nahirik. Hilerriko lau langile beso bilduek astirik ez emateko elkar hitzartuak ziruditen, ozta ozta disimulaturiko irrien artean orgatilari gero eta biziago bulkaka.
|
|
|
Zaldi zuriak, zaldi beltzak. Dorreak ere prest dira, armaz hornituak, belaze infinitu
|
batean
bezala. Baina ez da, noski, belaze bat.
|
|
|
Laztan
|
batean
bezala irekitzen nuen ahoa, jendeak zerbait pentsa zezan. Batzuk barrez hasi ziren; ulertzen zuten zerbait, inondik ere.
|
|
|
Hilobi
|
batean
bezala.
|
|
|
Hilobi bero
|
batean
bezala.
|
|
|
Trinkotik harrora egin du, esaldi laburbildutik lerro luzeko perpausa lasaietara eraman gaitu, eta formulazio gotorretan eskaintzen zizkigun mezu kriptikoak poema ia narratiboetara ekarri dizkigu. Dekodifikatze bat egin du, ariketa psikoanalitiko
|
batean
bezala obsesioak espazio ilunetatik argira atereaz. Ez, alabaina, konfesionalismo errazean.
|
|
|
Gozoak dira galtzen ditugun orenak oro, Julen. Baldin eta galtze horretan, pitxer
|
batean
bezala, loreak baditugu jartzen.
|
|
2001
|
|
|
Oso gogorra da bizkartzaina eramatearena, kolpe ikaragarria hartu dut honekin eta oraindik ez dut ondo gainditu, batez ere eremu politikoan sozialista naizelako, baina eremu pertsonalean anarkista. Txoria kaiola
|
batean
bezala senti tzen zara. Lehengo egunean irakurri nuen «La Razon»en nire lagun Patxi Zabaletak zioena, agian epe motz edo ertainera su eten berriaren aukeraz hitz egiten zuen.
|
|
|
ZUZEN. Gizartean dagoen indarra neurtu behar da, eta azken finean salerosketa
|
batean
bezala da, ordaindu behar dena bere neurrian ordaindu behar da.
|
|
|
Larrazken epelean itzalarekin batera, txoko batean, pikondo berantiarrak urteko azken fruituak eskaintzen dizkio. Pikondoak ez du sekula huts egin, diktadura
|
batean
bezala hurrengoan. Bizilagunaren baratzetik lurrin fin askoa bidaltzen dion mizpira japoniarrak bere lana urtero zorrotz kunplitu duen gisa berean.
|
|
|
Mizpira japoniarrak ez daki zer den inzertidunbrea, bere eginbeharra erleei udazkeneko usainik gozoena ematea baita, Kabuleko patio
|
batean
bezala Tolosako Bar Frontonen atarian. Inzertidunbrea, segurtasunik eza, aspaldiko partez Gernikan, Bostonen eta Edinburgen zabaldu den zalantza da.
|
|
|
JOXEPAk eta LEIREk ping pong partidu
|
batean
bezala jarraitzen dute dena. MIRENi ez diote hitz egiten uzten.
|
|
|
Usain goxozko ontzitxo
|
batean
bezala, herri horretan daude bildurik Indiak dituen dohain lurrin bene benetakoak.
|
|
|
1956". Western
|
batean
bezala, baina 20 lerrotan, U. jaunak1, lantxo horren egileak, zuzentzen ditu oker franko: gaiztoak ihesi doaz, gezurrezko euskaltzaleak âardi larruz jantzitako otso maltzurrakâ lotsagarri gelditzen dira, garai berriz U. jaunaren adorea, kemena, buru jantzia eta bihotz gartsua.
|
|
|
Benazko erdeinua profident hortzen atzean ezkutatzen zuten makina bat saltzaile irribarretsu eta gorbatadunen jostailu baino ez nintzen; haiek eramaten ninduten, eskutik helduta, hiperazoka globalaren iraganbide ez beti erabat zuzen eta gardenetatik barna, ibiltzen doi doi dakien ume bat eramaten den modu berean, ezertarako ere ulertzen ez nituen argibideak eman eta gero, beti" Ados?" irribarretsu eta prefabrikatu batez galdetzen zidatela ea ulertzen nuen. Nik beti baietz esaten nien, kortesiak hori eskatzen duelako, baina benetan ulertzen nuen bakarra zen saltzaile horiek denak ikastaro berbera eginda zeudekeela, ikastaro estatubatuarra, ausaz, zeinean beraiek bezalako beste saltzaile gorbatadun irribarretsu batek, Ameriketatik etorria, jakina, azalduko baitzien, Texasko azenturik onenarekin, jada ez duela balio garai
|
batean
bezala saltzea, saltzaile erasokorraren garaiak joan direla, bezeroaren unetik unerako adostasuna lortzea ezinbestekoa zela, eta unetik unerako adostasun bakoitzak O.K. (Ados?
|
|
2002
|
|
|
Elkarreko standaren aurrean ikusi dut nire burua ostera. Begiak noraezean ditut hainbeste berrikuntzen aurrean; Koldo Izagirreren" Idi Orgaren Karranka" eta" Metxa esaten dioten agirretar baten ibili herrenak", Gotzon Garateren" Zakurra zeure laguna", Joan Mari Irigoienen" Ipuin
|
batean
bezala" eta Jon Arretxeren" Ekialdeko mamua" lanak ikusi ditut bertan.
|
|
|
Eta hala ere, eleberri honek eskatzen duen irakurketa aurrekoak eskatzen zuena baino biziagoa da. Poema
|
batean
bezala, irudi eta emozioen kontzentrazioa oso trinkoa da, eta ez da kasualitatea jatorrizko testua Zeruak izatea, Atxagak azken urteotan antzezle eta kantarien laguntzaz antolatu izan dituen lezio edo irakurketa poetikoetako bat. Zeru horiek eleberrian murriztu egin dira ia erabat osagai kronotopikoak:
|
|
|
Bera agurtu eta berarekin solasean aritzeko aukera izango du orduan, txat konbentzional
|
batean
bezala.
|
|
|
Badagoesparrua irakaskuntzan, badago esparrua ikerkuntzan. Maila sozialean, berriz ere, zorionez ikasleriak eta irakasleriak bultzatuta, mugimendu bat sortu da; izan ere, garai
|
batean
bezala, presiorik egon ezean gauzak zail izango ditugu. Presioaezinbestekoa da.
|
|
|
36) behar izan zituen hauek idazten hasi zenetik argitara eman zituen arte. Erromako nekazariaren lana eta bizimodua aurkeztu nahi ditu, baina ez soilik poema didaktiko tekniko
|
batean
bezala (horien ereduak ere aztertu zituen arren), lan hura gizakiaren izatearen arrazoi gisa aurkeztuz baino: gizakia izadiaren atal bat da eta berari dagokio, izadiaren beraren legeen arabera, horren hautaketa, antolaketa eta egituraketa burutzea.
|
|
|
Deprest doktoreak jarri zuen baloia fetuaren trakean, haurdunaldiko 28 astean. Teknika honetan, 3 mm-ko diametroa duen trokar batetik (laparoskopia
|
batean
bezala) fetoskopio bat sartzen da, eta ekografo batekin kontrolatzen da plazenta ez zulatzeko. Fetoskopioak optika bat du erantsita, fetuaren ahotik sartzen dena, trakeara iritsi arte.
|
|
|
Gau ilun hartan izar bat zegoen zeru erdian, bihotz bat gorputz hil
|
batean
bezela. Peiok 1O urte zeramatzan zerua osorik ikusi gabe.
|
|
|
Eta asteburuetan mendira joaten hasi ginen. Arin eta sendo jarri nahi baitzuen, garai
|
batean
bezala. Osaba Lazaroz ahaztu gabe.
|
|
|
" Ipuinak, sinets daitezkeen bitartean dira eraginkorrak", esan zidan Sarak. Ipuin
|
batean
bezala biziarazi behar nuen Leire txikia. Ahalik eta ipuinik ederrenean.
|
|
|
–eta, haiek baietz egiten zidatela buruaz, gaineratu nuen–: Leirek burbuila
|
batean
bezala bizi du, baina ez lehen haizeak lehertuko duen xaboizko burbuila hauskor batean, burbuila sendoago batean baizik. Gu triste egon gaitezke barnetik, baina Leirek pozik behar du.
|
|
|
Ni ez nintzen Lizardi bezalako kristau sinestun irmoa, baina, ai, nola eskatu nion orduan neure fede apurretik Jainkoari, arren eta arren, ez zezala Leire Xabiertxo bezala eraman, eta, aitzitik, asma zezala norbaitek hiesaren aurkako medikamenturen bat, dasta ahal izan zitzan gure txikiak bizitzaren aro guztiak, eta aro bakoitzeko aromak usaindu! Edo lagun ziezadala gutxienez Leire ipuin
|
batean
bezala edukitzen, munstroa menperatuta edo isilarazita...
|
|
|
Maite kuttun nituèn bi neska mutil haiekin hegan. Amets
|
batean
bezala. Ipuin batean bezala.
|
|
|
Amets batean bezala. Ipuin
|
batean
bezala.
|
|
|
Bizkor bizkor, etxeko mantala kendu eta soinekoa sartzen dut burutik behera. Atzera eta aurrera ibiltzen naiz moda desfile
|
batean
bezala, eta buelta hartzean, gona harrotzen zait, olatuak eginez neure inguruan. Gero, dantza pauso batzuk ematen ditut, eta gurasoen gelaraino joaten naiz lasterka, ispilu handian begiratzeko.
|
|
|
Horrela, sinbolotzat hartzen dute anitzek egunero jokatzen zaigun hizkuntza kokin hau. Eta sinboloak batzuetan onak baldin badira ere zure gela sinboloez betea dago, hori badakit, horretan bakarrik geldituz gero kaltegarriak gerta daitezke arras, azkenean sinboloa bera jartzen baitugu ikurrak sinbolizatu nahi duen horren gainetik, sinboloak berak ordezkatzen duela, amets
|
batean
bezala, sinbolizatu nahi duenaren funtsa. Hola, zenbaitek ez dute inolako arazorik" gure hizkuntzaz" hitz egiteko, gaztelania erabiliz" gure" hizkuntza aldarrikatu nahi dutenean, jakina, nahiz nekez onar daitekeen" gure" multzo horretan sar daitezkeen gure hizkuntza honetan mintzatzeko gai ez badira.
|
|
2003
|
|
|
Orduan, hartu ditzala leku konkretu batera begiratzeko neurriak. Eusko Jaurlaritzak aurre egingo ote dio Espainiako Gobernuari auzitegian aurkeztuko diren salaketak argitzeko hala nola prozesua bera Zuzenbidezko Estatu
|
batean
bezala garatu dadin. Askotxo iruditzen zait, baina tira, horixe nahi nuke
|
|
|
Eta egoera horretan desadostasun txiki batek proportzio handia hartzen ahal du. Bikote
|
batean
bezala", dio Mixel Ducauk.
|
|
|
Euskadi is different" garai
|
batean
bezala, Espainiako diktadura Europako demokrazien artean eszepzio zenean eta norbaitek hura azpimarratzeko" Spain is different" esaldia asmatu zuenean, onartu dugu, Euskadiren panorama politikoari begirada bat botaz gero, gure egoera politikoa erabat eszepzionala dela Europako demokrazien kontestuaren barruan.
|
|
|
Ni irakasle paperean joan nintzaion. Bere nobelak adinako inpresioa egina zidan bere gorpuzkera emakumetu berriak, baina nobelaz hitz egin genuen, noski, kasu horietan hitz egiten den moduan, eskuetan edalontzia (berak ardoa probatu gabe), eta, harrera diplomatiko
|
batean
bezala ni, zutik, elkarren artean tarte jakin bat gordeaz, hesi ikusezin baten gainetik hizketan arituko bagina bezala, entzuteko elkarrengana lepoak luzatuz, zaratak askotan hurbiltasunera behartzen baikaitu. Adeitsu egon nintzaiola uste dut baina neurriko, ez nintzen lausenguetan luzatu, azalpen kritiko batzuk ere egin nizkion, eta, adiskide eta ezagunak bakandu ahala, oharkabean elkarri begira bakarrik geratu ginelarik, neu izan nintzen erlojuari erreparatu eta, desenkusaren bat aipatuz, joan behar nuela esan nuena.
|
|
|
Galtza beltz estuak zeramatzan eta erradiografia
|
batean
bezala bizkarreko saihetsak bistaratzen zizkion elastikoa. Ile luzea alderik alde astintzen zuen eta karpeta batekin estaltzen zituen bularrak.
|
|
|
Kolore bereko bragak eta bularretakoa erori ziren lurrera, prenda ñimiñoegiak ziren ordu batzuk lehenago neure eskuz neurtu eta oraindik gogoan nituen bere bular eta ipurmasailen neurrirako. Horiek tolestatzen asmatu ezinik ari nintzen berriro" nora joan zara?" esan zuenean, baina ahopeka ari zen, eldarnio
|
batean
bezala, iratzartzeko ahaleginik egin gabe behinik behin edo, hobeto esanda, berariaz lozorroan jarraitzeko borondatearekin, gero kontatu zuenez, ez baitzuen maindirerik egurastu nahi, nire izerdi usaina gorde nahi zuelako, bere gorputzean itsatsirik zeramala esaten zuen lehen egunetan, nahiz birritan dutxatu ez zitzaiola ezabatzen, eta lurrin garesti bat balitz bezala usaintzen zuen beso batean e...
|
|
|
Irekitzera ausartu gabe begiratu nituen apal okertuen sostengu gisa zituen gaztetako liburu zaharkituak, argazki albumak, institutuko apunteak eta eguneroko itxurako koaderno azal lodiak. Aztarnategi
|
batean
bezala jarrai nezakeen Monikaren ibilbidea eta bere maitasun handien historia egin. Apaletik bere nobela argitaratu berria hartu eta besaulki batean irakurtzen hasi nintzen, gelatik bigarrenez deitu zidanean.
|
|
|
Lapitza eta borragoma, borragoma eta lapitza. Eta, haiek eskura ez zituenean, irudiak imajinatzen zituen, gero berak marrazten zituenak bere buru barruko paper zurian, amets
|
batean
bezala.
|
|
|
Hasierako aztoramendua handitu egin zait, lo arazoak dauzkat, garai
|
batean
bezala hasi naiz deprimitzen. Psikiatrarengana joatea erabaki dut.
|
|
|
Karneta, autoa, eraikuntza hau... film
|
batean
bezala.
|
|
|
Oskarrek ez zekien zer esan. Telebistako lehiaketa horietako
|
batean
bezala sentitzen zen, galdera zaila egin eta mutu geratzen den lehiakidea zirudien. Ezjakina.
|
|
|
Tiresiasek kontatzen zuen, behin, Baz  koak ospatzera joan zela greziar tratulari saldo bat Jerusalemera eta Jesus non harrapa zezaketen eskatu ziotela ustez haren dizipulua zen Filipe bati. Filipek galdea Andresi errepikatu zion eta horrela mailaz maila, erakunde klandestino
|
batean
bezala, Jesusengana heldu eta honen erantzunaren oihartzuna erdietsi  zuten. Denbora apurraren buruan miretsi ahal izan zuten, eta oraino oroitzen dira haren arrapostu metaforikoaz:
|
|
|
Zentzumen guztiak etengabe gozatuko dira (musika, jaki gozoak...), baina plazerik handiena, zalantzarik gabe, Jainkoa bera kontenplatu ahal izatea izango da, eta Ama Birjina eta santuen lagunartean bizitzea. Adimenak, gainera, bat batean, munduko eta kreazioko misterio guzti guztiak ezagutu eta ulertuko ditu â" yakingo dituz filosofia, teologia, istoria, eta beste ciencia guztiac" (Zabala) â, behin Jainkoa ikusita, ispilu argi
|
batean
bezala, beste gauza guztiak ikusiko baititu. Eta zorion bete horrek, noski, eternitate osoan iraungo du, sekulan agortu gabe.
|
|
2004
|
|
|
Umorea eta dramak bat egiten dute antzezlan honetan, baina biak ere" olioa eta ura ontzi
|
batean
bezala banatuta" daude. Kontenedore baten istorioak edo Torito bravo lanetan erabilitako umore absurdua alboratu du egileak kasu honetan:
|
|
|
gizakiaikusirik, gorputza eta adimena errealitate bat bera dira. Ordinarioki desberdin baina funtseanberdin, energia bakar bateko bi mutur dira; izoztuta dagoen ur baso
|
batean
bezala, goian izotzadakusagu eta behean ura, baina funtsean dena da H^O. Ez da kontsideratzen buruaren eta gorputzaren benetako bitasun edo dualitate bat, bai adimen arrunta eta bai gorputza kontzientziasakon beraren islak baitira.
|
|
|
CD eta DVD kutxek 14 zentimetro inguruko zabalera dute eta liburuak txikiak dira, are gutxiago. Beraz, sakonera nahikoa duen apal batean (30 zentimetroko edo gehiagoko lodierako altzari
|
batean
bezala), bigarren objektu ilara bat egin daiteke. Eta atzeko kaxak estalita geratzeko arazoa konpontzeko, kaxa gidaridunak diseinatu behar dira.
|
|
|
Liburua hartu zuen. Liburu urdin bat zen eta bere aitaordearen argazki bat zuen gibelean. lreki zuen eta pixka bat harriturik, ohartu zen eguneroko
|
batean
bezala antolatua zela. Orduan, lehen orrial dea hasi zen irakurtzen:
|
|
|
Marinelak erreklutatzen zituen, bouak xake taula batean legez mugitzen zituen, jasotako armak banatzen zituen eta, gainera, marinelen emazteekin oheratzen zen. Hori dela eta, jendearen artean esamesak sortzen ziren, esate baterako bouak xake taula
|
batean
bezala mugitzen zituena ez zela Larrondo, ezpada bere maitaleak, sofan etzanda zeudenean hanka puntatxoarekin ukitzen zituztelako piezak, holako momentuetan ezin delako kontrolatu hanka baten dardarizoa. Eta holaxe geratzen ziren piezak lekuz aldatuta:
|
|
|
–Amesgaizto
|
batean
bezala aritu nintzen ni egun hartan. Bizirik atera zirenei laguntzera bidali gintuzten.
|
|
|
Orain ikusiko zuen SDren benetako aurpegia: ziega ilunak, tortura gelak, elektrizitate zartadak... segundo hamarren batean irudi haiek guztiak ikusi zituen, beldurrezko film ero
|
batean
bezala.
|
|
|
Dozena bat jaurtigaik autoaren muturra zulatu zuten. Amets
|
batean
bezala, Mercedesaren ikur metalikoa lehertzen ikusi nuen, airean geldo geldo goratzen eta gauean suntsitzen.
|
|
|
Urte luzez hiltzat jo izan nuen aita bizirik zegoen. Eta orain, amesgaizto sukartsu
|
batean
bezala, SSetako goi ofizial bihurtuta agertzen zitzaidan. Erotzekoa zen.
|
|
|
" Aitortzen dut Eneko ez dela orain dela urte batzuk Atotxan ezagutu genuena, partida osoa aguantatzeko gai zenean, eta horregatik lehen zatiko bukaera aldean edo bigarren zatian ateratzen duela entrenatzaileak, baina aitortzen dut, halaber, Anoetako zelaian sartu ahala, zeharo aldatzen dela ikusleon jarrera, Atotxan garai
|
batean
bezala, Eneko eta gure artean zirkuitu magnetiko bat sortuko balitz bezala, nondik, gutxien espero dugun momentuan, mila iratxo eta beste hainbat izaki fantastiko atera daitezkeen dantzan, jokaldi batean ez bada bestean... Eta Enekok baloia hartu, eta hurrengo segundoan inork ez du jakingo zer egingo duen, ez zer egin duen, guztiok aitortuko baitugu, partida amaituta gero, baloia futbol zelaitik desagertu zela istant hartan... baina ez, hantxe baitzegoen magoa baloiarekin berriro, ez lehengo tokian ordea, bizpahiru metro aurrerago baizik, atzelaria lurrean etzanda utzita..."
|
|
|
–Psikiatrak zerbait idazteko agindu dit, nire bizitzari buruz, eta hara: idazkia bukatuta gero, pasatu egingo dizut, inporta ez bazaizu, garai
|
batean
bezala. Zure orraztua ez zaio gaizki etorriko...
|
|
|
Aldaketaizugarria izan da. Editorial ugari daude, eta horientzakoproblema, seguruenera, behar hainbat irakurleren falta izango da gaur egun. Irakurlearen neurria, baina ez, garai
|
batean
bezala, idazten ez duenik ez dagoela. Orduan, militantismoari esker salmenta errazagoa zen beharbada.
|
|
|
... argi ikusten dut, tximista
|
batean
bezala, ez bakarrik pentsa dezakedan ezein deskribapenek ez lukeela balioko erabateko balioaren bidez esan nahi dudana deskribatzeko, baizik eta edozein pertsonak aditzera emango lukeen edozein deskribapen esanguratsu, bere esanahiarengatik, ab initio arbuiatuko nukeela... baina ez oraindik ez ditudalako adierazpen zuzenak aurkitu, baizik eta zentzurik eza beren esentzia bera delako.... Izan ere, beraiekin egin nahi nuen guztia mundutik haratago joatea zen, eta horrek esan nahi du hizkuntza esanguratsutik haratago (65).
|
|
|
Mendiko boladari buruz halaxe pasatzen zait, zoriontsu izan nintzela eta laino
|
batean
bezala gelditu zaidala buruan. Gogoratzen dut, hori bai, gehientsuenetan ibili egiten ginela, alde batera eta bestera.
|
|
|
Bat batean, ordu arte beste mundu
|
batean
bezala egon ondoren, zaldi gorria irrintzika hasi zen, eta halako modu larrian hasi ere non bertan zendu behar zuela iruditu baitzitzaidan. Arrazoi zuen nire barruko Setatsuak:
|
|
|
Marckek galdera egin ondoren, eszena hormaturik bezala gelditu zitzaion Fermini, koadro
|
batean
bezala. Sydney lehen planoan, ile gorriak eta aldaka zabalak; atzean mahai batzuk eta aulkiak, eta atzerago komunetako sarrera, argiturik; apalategia, potoak eta barnerago gizonen komunaren atea, zuraje ilunekoa, itxirik.
|
|
|
Zintzilik zeraman gorbata gorria, eskailerak igotzen zituen bitartean. Bat batean bere burua ikusi zuen ispilu
|
batean
bezala: trajez jantzita zegoen.
|
|
|
Miren Bakaikuko baserri bakarrean bizi zen, herritik aparte. Galipotatu gabeko bidean sartu ziren tunel beltz
|
batean
bezala. Autoaren fokuek bazterreko sasiak argitzen zituzten.
|
|
|
lasterketa ero
|
batean
bezala,
|
|
2005
|
|
|
Liburuen gainetik, guk geuk erabaki dezakegun horren gainetik lanean ari diren indarrak izugarriak direlako. Globalizazioa esaten dugunean esan nahi du azkenean amerikanoen sistemaren barruan denok harrapatuta gaudela eta horrek nolabait ere uhin
|
batean
bezala gu denok arrastan eramaten gaituela. Euskal literatura txikia da, herri txiki bat da eta eskaintzak ere murritzak dira eta erakarmen handiagoa daukate zabor literaturak, zinetik eta telebistatik datorren literatura txar baina arrakastatsuak.
|
|
|
Gizartekoa. Datuak gelaxka bakoitzean sartu ondoren (sistema lerroka eta zutabeka antolatzen da, Excel dokumentu
|
batean
bezala), Library Thing en katalogoan gordetzen dira. Orduan, izenburu bakoitzaren eskuinean “Shared” atala edo partekatua agertuko da.
|
|
|
Erdialdean, Plaza Barriko errektangulua, naximentu
|
batean
bezala paratua.
|
|
|
Eta biak elkarri begira geratu ziren. Bien inguruko den dena gelditu zen, bineta
|
batean
bezala, ez zen falta izartxoek eta bihotz txikiek airea zipriztintzea baino.
|
|
|
Irribarre triste bat zabaldu zuen. Elur malutak eten gabe zetozkigun gainera, lorategi japoniar
|
batean
bezala, inguruko paisaia apainduz, autopista amets itxuraz margotuz.
|
|
|
Liburua kutxara itzuli, prismatiko hautsiak hartu, eta begiratu egin nuen zuloetatik; linternaren argiarekin, kaleidoskopioaren antzeko zerbait osatu zen beste aldean. Orain pentsatzen dut zenbat bider begiratu dudan bizitzaren prismatiko hautsietatik, denborari eta patu itsuari so, neure buruari ziria sartuz, kaleidoskopio
|
batean
bezala zati koloredunak ikusten nituelako. Kutxa zahar hartan botata, prismatiko haiek nire ahalegin itsuaren adierazle ziren, jakin gose bainenbilen denboraren zulo hautsi eta itsuan barna, esperientzia zoriontsuekin eta mingarriekin koloreztatutako kristal zatiak oroimenera ekarri nahian, edo behintzat kaleidoskopio bat osatu eta neure bizitzari zentzu apur bat bederen eman nahian.
|
|
|
Izarren ñirñir hotzak zirrara eragin zidan; han goian, isiltasunik isilenean, ametsak txandaren zain zeuden, norbaitek bildu zain dagoen orea bezala. Munduaren sorrera ispilu
|
batean
bezala islaturik zegoen gauaren biluztasunean, eta hantxe iltzaturik zeukan etorkizuna, argizko iltzeekin, mugarik gabeko arbelean.
|
|
|
Guztiok dauzkagu barruan itsatsita arbasoek bizi izandako historia beldurgarriak. Doilorkeriaren historia unibertsala geneetan itsatsirik daukagu, mikrofilm
|
batean
bezala, eta edozein mementotan zizelka dezakegu koska berri bat oroimen gorde horretan, nik M zizelkatua nuen bezala aitaren ezkontzako trajean gorderik neukan bala hartan.
|
|
|
itsaso desirazko
|
batean
bezala
|
|
|
Ipuin
|
batean
bezala. (b).
|
|
|
Gizaki singularra munduan dagoen ikuspuntu
|
batean
bezala bilakatzen da. Munduaren eraldaketan autonomia bat lortzen du, nondik hark mundu hori bera irudikatzen duen.15
|
|
|
" gizabanako bakoitza errealitatean ageri den ideia bat da" 24 eta" giza-indibidualitate bakoitza agerpenean errotutako ideia bat da" 25 Perspektiba propio batetik bada ere, honela ikusi dugu jada, gizabanako bakoitza gizadiaren konkrezio oso bat da eta, honengatik, bakoitzak bere bidetik eta etengabean ekin behar dio bere garapen prozesuari. Pertsona beti bere errealitate indibidualaren eta bere posibilitate idealaren arteko esparru mugikorrean kokatzen da, alegia, jada denetik etorkizunean izatera irits daitekeenerako balantza
|
batean
bezala. Antropologiaren zereginak, modu honetan, bi alde ditu:
|
|
|
ezkutatu egin huen, ihes egin zian amak bere begietatik. Begiratzen nioan eta hire ama ez huen jada bere begien barruan bizi oso osorik, irribarretsu eta ipurtarin, garai
|
batean
bezala.
|
|
|
Baina huts egin nuen ostera ere: soin enborrean, bizkarrezurrean, oinen puntan sentitzen nuen melodia jaiotzen, bizirik jaiotzen zen gainera, garai
|
batean
bezala; umeki hila zen, ordea, eskuin eskura isuri ezin zuen gorputz guztiko irrika hura.
|
|
2006
|
|
|
Hori dela eta, sei erabiltzailek soinuaren transmisio kalitatea 16, 35 eta 50 metrotara ebaluatu dute, egiazko ingurune batean, igorgailua eta hargailuaren artean hormak daudela (etxebizitza arrunt
|
batean
bezala, alegia).
|
|
|
Ipuin liburu horretako hirugarren kontakizunean euskal gatazkaz zuzeneanhitz egiten da, iritzi artikulu
|
batean
bezala. Gutun luze bat da, terrorismoarenkontra dagoen gizon gazte batek ETAkoa den bere lagun bati idatzitakoa.
|
|
|
Klima aldaketari eta berotze globalari tenperatura igotzea goiz da, baina datuak “bat datoz” Beraz, ekitaldia ixteko bi aste falta zirela, 2006a urterik beroena zen, eta 2003ko (1,32 gradutan), 1997ko (1,27 gradutan) eta 1995eko (1,21 gradutan) balioak gainditu zituen, XX. mendeko azken hamarkadako beroenak. Bestalde, Munduko Meteorologia Erakundeak (ONM) ondorioztatu du 2006an izango dela erregistratu den urtetik seigarren urterik beroena, nahiz eta eskualde batzuetan maximo historikoak lortu diren, Europako zati handi
|
batean
bezala. Arturo Gonzalo Aizpiri Poluzioa eta Klima Aldaketa Prebenitzeko idazkari nagusiak azaldu zituen datu horiek atzo, Diputatuen Kongresuko Ingurumen Batzordean agertu zenean.
|
|
|
Testuinguru horretan, idazkari nagusiak Ministerioak egindako Klima Aldaketara Egokitzeko Plan Nazionalari buruz hitz egin zuen, eta laster sail horrek autonomia erkidegoei proposatuko diela “klima aldaketaren arloko ikerketa programak koordinatzea, bereziki lehentasunezko sektoreetan”. Maximo historikoak Bestalde, Munduko Meteorologia Erakundeak (ONM) ondorioztatu du 2006an izango dela erregistratu den urtetik seigarren urterik beroena, nahiz eta eskualde batzuetan maximo historikoak lortu diren, Europako zati handi
|
batean
bezala.
|
|
|
Hor, ene sabela urtzen sentitu nuen eta bere ezpainen pean larrua erretzen. Ene bihotza berearekin betan ezin lasterrago jotzen hasi zen eta ene baitan sentitu nituen boz, arima, pertsona eta arbaso guziak zurrunbilo
|
batean
bezala itzulikatzen, ene begietan euliak bezalakoa eta bigarren aldikoz aste berean, trenputxartu nintzen. Eta bigarren aldikoz ere Tomen bisaia eder eta larritua ene gainean sentitu nuen.
|
|
|
Nik bizi hau maite dut. Mundutik moztua pixka bat uharte
|
batean
bezala...
|
|
|
Erresidentzian edo etxean edo dena delako lekuan egonda ere, lau hormaren artean geratuko da zuen ama. Kartzela
|
batean
bezala. Bete dezagun bere azken nahia.
|
|
|
Irtenak eta gorrixkak ziren. Haien baitan, labe
|
batean
bezala erretzen zen eromena.
|
|
|
Izuaren eta ikararen erresuman bizi zirela bera eta gazteluko denak, eta bost urte haietan ikasi zutela eguneroko infernuari ihes egiteko irudimenezko gazteluak eraiki behar zituztela. Jolas
|
batean
bezala, familiakoek Francesco Cenci hiltzeko irudimenezko konjurazioak egiten zituztela. " Bahitu egingo dugu" esaten zutela," gotorlekuko putzura botako dugu" amesten zutela...
|
|
|
Bururik gabeko gorpua prozesio
|
batean
bezala eraman zuten San Pietro in Montoriora, non Estigma Sakratuen fraideek abside aldameneko kapera batean hobiratu zuten.
|
|
|
Bihurgune berri bat hartzean, ermita txiki bat ikusi genuen ibai ertzeko harkaitz gainean. Urre koloreko gurutzea ikusi nion tontorrean, eta larritu egin nintzen; une hura nonbait bizi izan nuen nik, hura guztia ezaguna egin zitzaidan, amets
|
batean
bezala. Halaxe kontatu nien, aztoratzen hasita.
|