|
2000
|
|
|
—Eta orain,
|
banoa
lasterka hemendik, zeren neure begira ditudan bertze hiruzpalau eri ere —eta, eskuak azpil batean garbitzen hasten zela, medikuak erran zidan—: Jantz atorra eta gainerako beztimendak, eta ez egin hurrengoan ha lakorik...
|
|
|
Zeren, itzarririk gaudenean ere, ez baitira gauzak hain klar eta hain garbi gertatzen, nola uste baitugu usu. Izan ere,
|
banoa
hortik paseoan; atxikitzen dut gogoz pentsu bat, pentsu hartan irauteko asmotan... eta, halarik ere, berant baino lehen joaiten zait burua bertze leku baterat, borondatetik ihesi orduan ere... gogoa ustez ongi ferratu arren, haizeak bertzerat baninderama bezala. Eta lumarik ezean eta paperik ezean, nekez fintka dezaket edozein burutazio.
|
|
2001
|
|
|
Gainera denak ziren etxekoandre soilik, ez ni bezala, eta 15 urte gazteagoak. Senarrari esaten nion,"
|
banoa
soziologia pixka bat egitera". Behatzen nituen, eta egunen batean aterako dut tesia.
|
|
|
Horri esker, Alemanian zehar autoz baldin
|
banoa
, gazteleraz jasoko dut Alemaniako errepideei buruzko informazioa.
|
|
|
Ei, ei, ei! (Zutituz) Nahikoa dugu,
|
banoa
lanera!
|
|
|
Klitoria nire hatzaren konplize. Azkar eragin, segi,
|
banoa
, banoa... Eztanda egin dut.
|
|
|
Klitoria nire hatzaren konplize. Azkar eragin, segi, banoa,
|
banoa
... Eztanda egin dut.
|
|
|
–Uste nuen hutsik zegoela etxea... –esan zuen gazteak, Marcosek– Baina trankil,
|
banoa
.
|
|
|
Hurrengo goizean,
|
banoa
Quitorantz. Bertan behera utziko dut Goio, bizitzatik desengantxaturiko bagoiaren moduan.
|
|
2002
|
|
|
Baina bizkarra ematen diot, eta, besterik gabe,
|
banoa
handik, neure itzala atzetik ote dakardan batere ardurarik gabe.
|
|
|
– Ez du ardura,
|
banoa
laster batean.
|
|
2003
|
|
|
Bueno...
|
banoa
orduan. Eutsi peridikua.
|
|
|
·" Etzaituet Nik umezurtz itxiko:
|
banoa
, baina barriro etorriko naz, eta neu nagoan lekuan egongo zarie zuok be."
|
|
|
Koipezto bat, besterik ez... Bueno,
|
banoa
, agur eta beheko ezpainari koska eginez, begiekin keinu tentagarria iradoki zuen.
|
|
|
Zer? A..., bai,
|
banoa
.
|
|
|
Bai, 2 B-koekin daukat orain... Eta
|
banoa
, berandu egin baino lehen eta liburuak besapean zituela, aterantz joan zen.
|
|
|
Banoa,
|
banoa
! Unaxek esan zuenean, mugimenduak baretzen joan ziren, ia guztiz gelditu artean.
|
|
|
Askogogoetahortazerabilirik[?] manatunakonLarresohokoKillorimakilabat mizpiraginharrizkoa, bere burdingerrenarekin; apez gaztearenizenahitzezhitz zangoanezarzezon bietan erraitennakolarik.Manatu bezalalanthurikKillokigorri makila,
|
banoa
haueskuan mendiarigoiti, orainoezagutzeneznuenmisionestarenganat, biegunezteien aitzinetik? [Etxepare, 1910: 99]. HilaurretikJoanes Xabañoketxondokolur puskabateskatuzienfamiliakoei, berehilobiansartzeko, Montbeton ekoapaiz zahartegikokanposantuan, Tarnet Garonnedepartamentuan.
|
|
|
–Karla,
|
banoa
eta kitto.
|
|
|
Hirutara kontatzen dut... Eta hirutan Elpides hor azaltzen ez baldin bada,
|
banoa
... Egiteko latzak baditut nik:
|
|
|
âAma,
|
banoa
. Ezin onetsia zait...
|
|
|
Hor izango naiz, bai, baina horretarako mugitu dut ipurdia. Agur Katalina, egin du oihu,
|
banoa
. Ez dakit noiz itzuliko naizen.
|
|
2004
|
|
|
Dagoeneko ziur nago soldanella ezagutzeko irrikaz zaudetela,
|
banoa
bada berau deskribatzera:
|
|
|
Ni ere
|
banoa
, ba, Nobita.
|
|
|
Ni
|
banoa
, ni banoa, ni banoa!
|
|
|
Ni banoa, ni
|
banoa
, ni banoa!
|
|
|
Banoa,
|
banoa
.
|
|
|
Lasai, txiki,
|
banoa
.
|
|
|
Ederki,
|
banoa
, ba!
|
|
|
Banoa, lasai,
|
banoa
. Non daude?
|
|
|
Bai,
|
banoa
!
|
|
|
Bai,
|
banoa
. Hau esan eta hartzari muxu eman ondoren lurrean utzi zuen poliki poliki.
|
|
|
Ez nago ziur,
|
banoa
hemen baino hobeto egon go gara ezta?
|
|
|
Egia erran, ger lan denbora txarrak pasatu ditu, baina ez du jokoen gustua galdu! Are,
|
banoa
.
|
|
|
Milesker erraiteagatik. Mmm,
|
banoa
pausatzeral
|
|
|
–Bai,
|
banoa
.
|
|
|
Gero agur egin dio, esan dio
|
banoa
, eta joan egin da, sandalien gainean.
|
|
|
Urdaiazpikoa. Beno,
|
banoa
, ikastolako autobusa galduko dugu eta... Ondo lo egin, e?
|
|
|
Bazkal ostean, eberdiostekoa egitera joan zalakoan, or nun Gernikarako dana prest agertzen jakun aita ori. Eta"
|
banoa
" bera be esan barik, barriro etxaburuko kereizen azpian gora, bere arizko praka, abarketa zuri eta brusa aldean zituela. " Aitak urten egin dau ala?", preguntau euskun amak.
|
|
|
Bizitza harila
|
banoa
,
|
|
|
" Ni
|
banoa
, ongiezik nago" esan zuen Mirenek txupa hartu, jantzi eta karrikan behera abiatzen zen bitartean.
|
|
|
" Bueno, ni
|
banoa
," esan zuen.
|
|
2005
|
|
|
, Rasha,
|
banoa
lanera. Ez gaizki portatu gero aitarekin, e?
|
|
|
Aterpetxean egonda horra joatea litzateke normalena, baina badaezpada, ez du hemengo giltzarik... Badaezpada ordu erdi itxarongo diot eta bestela
|
banoa
, lehenago agertzen bada deituko didazu?... Lasai, bitartean etxea apur bat txukuntzea ez zait txarto etorriko.
|
|
|
Zaude, zaude, zu emen bizarrak koipetzen, beti auzitan bezela katu, ta etxekoakin. Agur;
|
banoa
ni nere basora.
|
|
|
...zu lasai, lan honetan nauzu ni entregu, ordu guti batzuen afera izanen da, ongi, ea sabel hori, bai, espero zitekeena da, aizu, zuk ez duzu oraiko hau hemen sartzen zaren lehen aldia, nik zu ezagutzen zaitut, bai, zure izen hori, Catharina, lau ordu ditugu lan honi akabaila emateko, tira ba, prest zaudete denok noski, ados, jakin ezazue nik egitekoak geldiro burutzea dudala laket, bortz ordu hobe,
|
banoa
beraz, kasu eman hor, kasu beheko horiek, beha ezazue, ikusi nola ateratzen dudan umea Catharinaren sabeletik, zeinen airoski jasotzen dudan, zeinen garbi, ikas ezazue, hor duzue, poliki, kuidadito pintura harrotu kablea kentzean, ederki, ikasten ari dira gainera tipulano hok, gogorra izanen litzateke denak bertan zamaketari gelditzea, bigarren traktorea ikusten diot ordea, egon, egizue leku hau ... Ez, zuk ez didazu erranen baina nik badakit zu ez zarela ez txipretarra ez suediarra ez panamarra, Catharina Nauwelaerts zara zu, holandarra, hemen orai berean guri ur freskoa ematera azaldu behar lukeen langilea hil zenuena, mespretxuz hil.
|
|
2006
|
|
|
Ni saiatzen naiz inportantzia gehiegi ez ematen, batik bat inork ez duelako ezer esaten barruan dagoen artean. Erraza izango litzateke, nik, nahiz gezurra esan, egun batean hemendik kanpora nagoenean, «orain dela hamar urte ez dakit zer eta badakit zer» esatea, baina arraroagoa izango litzateke orain barruan nagoela esango banizu «ni honekin ez nago ados,
|
banoa
hemendik eta hau eta hau esango dut». Barruan gaudela eta bizimodua hortik irabazten ari garela oso jende gutxik esango dizu, gezurra, edo egia, edo nahi duzuna.
|
|
|
euskaraz deklaratu nahi zuelako espetxe zigorra jaso duen Asier Basaberi elkartasuna adierazteko, ez dago ez euskaldun ez abertzale izan beharrik; nahikoa da itsu eta gorra ez izatea. Tira,
|
banoa
ekonomiaren lupak janztera. Ez adiorik.
|
|
|
Nire lehenengo lira maltarrak Gozoko janari ederretan gastatzeko prest,
|
banoa
postu batera.
|
|
|
Hortxe, edozein kaleren ertzean. Eta jausten banaiz,
|
banoa
. Kolpeak hiltzen banau, seinale bizirik nengoela.
|
|
|
Ahaleginetan. Berandu da baina, ohera
|
banoa
, entzun egingo zaituztet larrutan eta, Giza Eskubideen Deklarazioari jarraiki, nahiago dut egongelan geratu, zuen ohearen harder eta faster guztiak zenbatu baino. Egongelan, bai, musika entzuten.
|
|
|
pittin pittinka
|
banoa
,
|
|
|
Bihar eta etzi hiru pisuak ikustera
|
banoa
, mahai gaineko paperak beteta eta txostenak osatuta utz ditzaket ostegunean. Ostiral goizean artxiboa antolatuko dut, itzultzean nagirik izan ez dezadan lanean hasteko.
|
|
|
– Ez, amarenean enkargu bat egin behar nuen, eta ahaztuta neukan... Baina
|
banoa
, lagun batekin geratuta nago eta honek atzera ekarri nau berriro, besterik ez. Eta zu?
|
|
|
– Egia esan, bai. Lagun batekin geratuta nago, eta amarekin gauza pare bat argitzera etorri behar izan dudanez berandu nabil eta...
|
banoa
...
|
|
|
– Bai,
|
banoa
harira. Krone zirkua erraldoia zen, garai hartarako oso ikusgarria.
|
|
2007
|
|
|
Berria erosi nuenetik, bidaiari anonimoa naiz. Ez diet pistarik ematen beste gidariei, ez Palentziako erdigunean aparkatzen dudanean, ezta Nafarroako basoetara perretxikotara
|
banoa
ere.
|
|
|
–Bai,
|
banoa
, Josu. Berehala bukatuko dut.
|
|
|
–Beno,
|
banoa
. Amona zain dut.
|
|
|
Ni erabakia hartuta irten naiz: besteen aurretik
|
banoa
, ez dut lasterketa aurrekoa bukatuko.
|
|
|
– Zaudete hemen,
|
banoa
autoaren bila. Ondo ondoan bizi naiz.
|
|
|
etsi dut eta
|
banoa
,
|
|
|
Ahalegindu naiz,
|
banoa
afaltzera!
|
|
2008
|
|
|
" Agur ama,
|
banoa
"
|
|
|
eta orduan ere beste hainbeste gertatzen zen; markesa anderea eta bi alabak, berriz, markes jaunaren zain; markes jauna ez zen, ordea, inoiz iristen, baina haren gutunak edo haren telegramak bai, ama alabei betiko leloa errepikatzen zietenak: banoa eta
|
banoa
, aste honetan ez bada hurrengoan sinfalta. Eta Madrilera iritsi zenean ere, berdin ibili zen markes jauna:
|
|
|
eta, etorri!?: ahotsa hain zen berezia eta erakargarria, non aldamenetik pasatzen zirèn neska mutilak, baita ardi galduren bat edo beste ere, erabat liluratuta gelditu eta eraztunaren atzetik joaten baitziren, burua galduta,
|
banoa
eta banoa. Herritarrek ehizaldiak antolatu zituzten, alferrik?
|
|
|
Herritarrak, jakina, ez ziren laminaz fidatzen, nola fidatuko ziren, bada, lamina batez!?, baina, etsita zeudela-eta, nahi zuena egin zezala esan zioten, eta hala, egun batean ikazkinaren haitzulotik pasatu, eraztunaren kanta entzun, etorri eta etorri, eta kantaren atzetik joan zen lamina,
|
banoa
eta banoa. Lamina liluratua zegoen, itxuraz, kantarekin, baina ikazkina ez gutxiago laminaren edertasunarekin; hain liluratua zegoen ikazkina, non, eraztuna laminaren eskuko hatzean sartu, orrika batzuekin estutu, eta halaxe esan baitzion:
|
|
|
nutzare, nutzare!, eta eraztuna kantatzen hasi zen, etorri eta etorri? Orduan, baina, neskak eraztuna zuèn hatza labanaz moztu, eta amildegira bota zuen, baita ikazkina eraztunari atzetik jarraitu ere, burua galduta,
|
banoa
eta banoa, hala bazan, hala ez bazan?
|
|
|
nutzare, nutzare!, eta eraztuna kantatzen hasi zen, etorri eta etorri? Orduan, baina, neskak eraztuna zuèn hatza labanaz moztu, eta amildegira bota zuen, baita ikazkina eraztunari atzetik jarraitu ere, burua galduta, banoa eta
|
banoa
, hala bazan, hala ez bazan?
|
|
|
–Bueno, Aitor,
|
banoa
–esan eta, burua makurtuz, musu bat eman dio masailean. Gero, kaskoa jantzi, bizikletara igo eta azkar abiatu da beherantz, mendi magala zeharka hartuta.
|
|
|
Horia da, limoizko izozkiaren modukoa. Orain,
|
banoa
, te katilukada bat edatera.
|
|
|
LUKAS. Bueno,
|
banoa
neskak. Esan nahi dut, banoa...
|
|
|
LUKAS. Bueno, banoa neskak. Esan nahi dut,
|
banoa
... (izena ahaztu zaio)
|
|
|
GERMAN. Bueno, giro onean zaudete behintzat. Ni
|
banoa
, kofradian paper batzuk sinatzeko ditut.
|
|
|
KEVIN. (marmarka) Banoa,
|
banoa
...
|
|
|
GERMAN. Mimi, ni
|
banoa
, bezero batekin nago geratuta eta.
|
|
|
JOANA. Ni ere
|
banoa
, osaba...!
|
|
|
NAIA: (Amari begira) Ni
|
banoa
, ez dut berandu iritsi nahi! (Kroasant bat hartu eta badoa) Gero arte!
|
|
|
KANDIDO: Tira,
|
banoa
. Eta ez ahaztu, laguntza behar baduzue?
|
|
|
ITXASO: (gogaituta) Bai,
|
banoa
!
|
|
|
KANDIDO. Kartzelan asko ikasten da, badakizu. (Zutitu eta) Tira,
|
banoa
.
|
|
|
Irrikaz nago den dena jakiteko. (zutitu eta) Eta orain,
|
banoa
. Geratuta nago.
|
|
|
NEKANE: Lasai,
|
banoa
–hemen sobran nago ta!
|
|
|
IKERNE. Pozten naiz. (pausa) Tira,
|
banoa
Bogara. Guk ere saltsa potoloa daukagu etxean.
|
|
|
noski. Bueno,
|
banoa
presaka, Kruasanak eta eraman behar ditut tabernara. Gero arte.
|
|
|
NEKANE. Huskeria bat? Tira, ni
|
banoa
, gehiago berandutu baino lehen.
|
|
|
NEKANE. (irri eginez) Horrela hasten bazara,
|
banoa
. Badakizu ez zaizkidala kursikeriak gustatzen.
|
|
|
JOANA. (Zakartuz) Amaren rollo bera sartu behar badidazu,
|
banoa
.
|
|
|
MIMI. Eta gorroto dio ordua ez errespetatzeari? Beraz,
|
banoa
ziztu batean.
|
|
|
GERMAN. Bai, bai,
|
banoa
.
|
|
|
– Bueno,
|
banoa
.
|
|
|
Irailean beste norbaiten argazkia ikusiko duzue hemen inguruan. Penarekin bada ere,
|
banoa
.
|
|
|
datorren astean itzuliko naiz... baina iristen zen hurrengo astea –arazo bakoitzari beste arazo bat zerraion, antza, eta ezusteko bakoitzari beste ezusteko bat, cortijoan ez bazen meategian, eta meategian ez bazen cortijoan, markes jaunak gutunetan idazten zuenaren arabera– eta orduan ere beste hainbeste gertatzen zen; markesa anderea eta bi alabak, berriz, markes jaunaren zain; markes jauna ez zen, ordea, inoiz iristen, baina haren gutunak edo haren telegramak bai, ama alabei betiko leloa errepikatzen zietenak: banoa eta
|
banoa
, aste honetan ez bada hurrengoan sinfalta... Eta Madrilera iritsi zenean ere, berdin ibili zen markes jauna:
|
|
|
" Nutzare, nutzare!" – ezin hobeto kantatzen zuena, aingeru batena zirudièn ahotsarekin; kantak, berriz, mezu jakin bat zuen," etorri!" eta" etorri!": ahotsa hain zen berezia eta erakargarria, non aldamenetik pasatzen zirèn neska mutilak, baita ardi galduren bat edo beste ere, erabat liluratuta gelditu eta eraztunaren atzetik joaten baitziren, burua galduta,
|
banoa
eta banoa. Herritarrek ehizaldiak antolatu zituzten, alferrik... ikazkinak ezin hobeto ezagutzen baitzituen kobazuloaren galeriak eta gordelekuak, eta ihes egitea lortzen baitzuen beti, leku batetik ez bazen bestetik.
|
|
|
Herritarrak, jakina, ez ziren laminaz fidatzen –nola fidatuko ziren, bada, lamina batez! –, baina, etsita zeudela-eta, nahi zuena egin zezala esan zioten, eta hala, egun batean ikazkinaren haitzulotik pasatu, eraztunaren kanta entzun, etorri eta etorri, eta kantaren atzetik joan zen lamina,
|
banoa
eta banoa. Lamina liluratua zegoen, itxuraz, kantarekin, baina ikazkina ez gutxiago laminaren edertasunarekin; hain liluratua zegoen ikazkina, non, eraztuna laminaren eskuko hatzean sartu, orrika batzuekin estutu, eta halaxe esan baitzion:
|
|
|
nutzare, nutzare!, eta eraztuna kantatzen hasi zen, etorri eta etorri... Orduan, baina, neskak eraztuna zuèn hatza labanaz moztu, eta amildegira bota zuen, baita ikazkina eraztunari atzetik jarraitu ere, burua galduta,
|
banoa
eta banoa, hala bazan, hala ez bazan...
|
|
|
nutzare, nutzare!, eta eraztuna kantatzen hasi zen, etorri eta etorri... Orduan, baina, neskak eraztuna zuèn hatza labanaz moztu, eta amildegira bota zuen, baita ikazkina eraztunari atzetik jarraitu ere, burua galduta, banoa eta
|
banoa
, hala bazan, hala ez bazan...
|
|
|
Jiratu eta kanpoko aterantz gelditu naiz;
|
banoa
; gorpu hilak arropa zintzilikatuen itzalak, ezker eskuin. Korridore ospel baten bukaeran bezala, urruti egin zait kanpoko atea.
|
|
|
–Barrutia...
|
banoa
–bota diot mehatxu gisa, Barrutiari bainoago nire buruari, ze han egon behar bainuke, aitarekin, eta amarekin eta Ibonekin.
|
|
|
–Bai, ama,
|
banoa
.
|