|
2000
|
|
|
Azken aldian, Prisa taldea lokalizaziorako joera modu indartsuan ari da hedatzen: batetik bere egunkarien edizionalizazioarekin,
|
baina
bestetik egunkari eta telebistalokaletan ere posizioak bereganatuz, Pretesa ren bitartez. Nonbaiten izatekotan, telekomunika zioetan du hutsunea, hain zuzen ere komunikazioen sektorean etorkizunerakoarlo estrategikoa bilakatzen ari den horretan.
|
|
|
1965eko urtarrilean gure bistatik galdu zen Txillardegi, eta gero noizbait itzuli, ezdakit zuzen zein urtez,
|
baina
beste norbaitek erranen du agian (utinam, iparraldekozentzuan). Hala ere, oroitzen naiz ikusi nuela Monzon-ekin Donibane Lohizunen, 1971ko Pazkoz, gure lehenbiziko Aberri Egun publikoan:
|
|
|
Adibide aberatsa da borroka armatuari buruzko balioen salda,
|
baina
beste hainbatgairi buruz hitz egitekotan, baliagarri gerta dakigukeena ere. Gertaera bera, antzekoegoera, ekintza bat ala bestea baloratzeko kinkan, segun eta nongo protagonistak diren, bi diskurtso politiko ezberdin sortzen baitira.
|
|
|
Edo, arestianerabilitako terminoetan esanda: askapen politikak preskribituriko efektu garrantzitsua,
|
baina
beste efektu posibleen arteko bat baino ez dena, politikaren elementu esentzialbilaka daiteke.
|
|
|
Hori dela eta, egokiaizaten da, kateatu aurretik datu basearen unitateetan prozesaketa bat egitea.Gehienetan, prozesaketa hau datu basearen garapenaren aldian egiten da, unitateak sintesi prozesurako prestatzeko. Aldi gehienetan erraz automatizadaitekeen teknika denez, gaur egun gehien erabiltzen dena MBROLA (MultiBand Resynthesis OLA, Dutoit 1992) deritzona da,
|
baina
beste asko eredeskribatu dira (ikusi Dutoit, 1997 Part.2).
|
|
|
Euskaldunon alderdi kultural batjartzen da zalantzan publikoki, baina sakonean euskal gizakia eta gizartea bera dabenetako ukapenaren subjektua. Musikaz galdetzen dute,
|
baina
beste edozein gauzazitaun dezakete: Ba al dago euskal senik?
|
|
2001
|
|
|
93 ez ditugu/
|
baina
beste gai batzuetan ez dakigunean/ lasai/ esaten
|
|
|
102 zenbaitt ikaslek/ e/ ondo hartu lezakete
|
baina
beste batzuek ordia ez/
|
|
|
Azken urteotan, testuaren kontzeptuari diskurtsoarena gailendu zaio. Diskurtsoakhizkuntza unitate gisa hartzen du aintzat testua,
|
baina
beste parametro batzuk erejasotzen ditu bere baitan.
|
|
|
Testu bat lantzeko, prozedura ugari erabili ahal izango ditugu geure eskoletan.Gure ikastaldearen, testuinguruko baldintzen eta aukeratu ditugun helburuen arabera, prozedura batzuk oso egokiak izango dira,
|
baina
beste asko ez zaizkigu baterelagungarri suertatuko. Kasu bakoitzerako, beraz, prozedura egokia erabili beharkogenuke.
|
|
|
Beste gaixo bat ospitalean hil zen. Anbulantziako gidaria onikdago,
|
baina
beste hiru lagun larri daude. Anbulantziak Toledoko Virgen de la Salud ospitaleraerrehabilitazioa egitera zihoazen gaixoak garraiatzen zituen.
|
|
|
Materialak aipatzeaz gain, interesgarria izan daiteke erabilitako teknikak ereaipatzea. Lehenago ijezketa deituriko teknika aipatu dugu,
|
baina
beste teknikabatzuk ere oso erabiliak izan ziren merobingioen artean: cloissonee edo albeolatua, esate baterako.
|
|
|
Euskaldun irauteko, alde batetik ez ditugu galdu behar erroak eta geure tradizioarekiko fideltasuna,
|
baina
beste aldetik unibertsalitatera irekirik egon behar dugu, bestetradizioetara eta beste sentsibilitateetara. (...) Gure euskal tradizioaz gainera, tradiziounibertsalaren oinordeko gara (NENH, 145 or.).
|
|
|
Joan Smith, AmandaCross, Ruth Rendell. Idazle hauek genero beltza, detektibe nobelak eta abaridazten dituzte;
|
baina
beste ikuspuntu batetik, beste gai batzuekin nahasirik.
|
|
|
Nik jakin banekielako emakumea nintzela, eta Euskal Herrikoaere bai; baina ipuina, idazle bezala egin nuelako, emakumea noski? eta EuskalHerrikoa...
|
baina
beste batzuk emakumezko ez, eta Euskal Herrikoak ere ez direnbezala...
|
|
|
ikaskuntza/ ezagutza eta erabilera, gizabanako bakoitzakburutzen dituen prozesu/ portaerak dira; horregatik, ezinbestekoa da gizabanakoengan duten aplikazio maila kontuan hartzea. Gizabanakoa, neurriren batean baldintzatuta dago, hots, derrigorrez eta beharrean garatzen da, bai giza biologiarenaldetik, baita gizartearen aldetik ere;
|
baina
beste neurri batean askatasuna du, baibiologikoki eta baita soziologikoki ere, posibilitate ezberdin batzuen artean aukeraegin ahal izateko. –Giza askatasuna?
|
|
|
3) Motibazioaren eta jarrera prozesuen arteko loturak ezberdinak dira: a) batzuetan motibazioa jarreretan baldintzatzen da eta besteetan alderantziz; b) jarrerak sar daitezke motibazioaren barruan edo aparte kontsidera daitezke; c) batzuetan, jarrerak etamotibazioa parekoak dira, positiboak edo negatiboak,
|
baina
besteetan ezdoaz batera, batzuk positiboak eta besteak negatiboak, edo alderantziz; etaabar. 4) 2Hen jabekuntza ez da beti berdin kontsideratzen; adibidez: a) batzuetan, prozesu modura ulertzen da gehiago; besteetan, ordea, portaera modura; b) 2Hen jabekuntzan aldagai ezberdinak bereiztu ohi dira: gaita sun motak (gramatikala, komunikatiboa, pragmatikoa, eta abar), trebezia motak (ulertu, hitz egin, irakurri eta idazteko), konstantziarekin etaikaskuntzarekin zerikusia duten bestelako portaerak, eta abar.
|
|
|
motibazioaren inguruan literaturapsikosozialean ezagutzen den lanik garrantzitsuenetako bat Gardner (1985) autoreak egin duena dela, orain arteko ikerketetan (gurean barne) erabilgarriagertatu delako, bai motibazio prozesuari ematen dion erdigunetasunarengatik, etabaita proposatzen dituen orientazio motibazionalen sailkapenarengatik ere. Gureegoeran eta aztertutako testuinguruan lortu dugun ereduak neurriren batean aurreko ereduek esandakoari eusten dio,
|
baina
beste neurri batean zenbait berrikuntzaproposatzen ditu. Hala:
|
|
|
...etnolinguistiko subjektiboari dagozkion aldagai psikosozialak ez direla esanguratsu bilakatu planteatutako eredu psikosoziolinguistikokausalean; horrela, beste ikertzaile batzuen emaitzak baieztatzen dira, bai literaturapsikosozialaren tradizioan (Labrie eta Clement, 1986; Husband eta Khan, 1982; Johnson, Giles eta Bourhis, 1983), baita euskarari buruzko ikerketa tradizioan ere (Arratibel, 1999);
|
baina
beste ikertzaile batzuenak, ordea, ez (Landry eta Allard, 1984, 1987, 1990; Allard eta Landry, 1986, 1994). Emaitza ezberdin horien arrazoiaukipen egoerako ezaugarri berezi batzuetan egon daiteke; eta ezaugarri berezi horietako bat ukipen egoeran gerta daitekeen aldaketa soziolinguistikoaren garaia beraizan daiteke, ikertzaile batzuek (Pierson, Giles eta Young, 1987) proposatzen dutenbezala.
|
|
|
orokorrean, gizabanako bakoitzaren edozein mailatako harreman guztiekdefinitu eta mugatuko dute gizabanako horren sare soziala. Horregatik, sare sozialabatzuetan prozesu psikosozial gisa hartu ohi da,
|
baina
beste batzuetan, portaerapsikosozial modura; prozesu eta portaera psikosozialak beren artean lotzeko ere, konstrukto teoriko egokia da (Landry eta Allard, 1984, 1990, 1992)
|
|
2002
|
|
|
Laburbilduz, nekazaritzaren sektorearen garrantzia handia zen XIX. mendearen hasieran Euskal Herri osoan,
|
baina
beste sektore osagarri batzuk, berezikiGipuzkoan eta batez ere Bizkaian kontzentratuta zeudenak, asko garatu ziren.Gaur egungo Euskal Autonomia Erkidegoko lurraldeetan, XVIII. mendean, barne produktu gordinak sektoreen arabera erakusten zuen banaketari buruzko zenbaitestimazio errealitate horien adierazgarri egokiak izan daitezke, gutxi gorabeherakoak izanda ere (ikus 1.1 irudia).
|
|
|
Interes ezberdinak bateratzeko orduan, batzuentzat botere publikoek eta legediak funtsezko rola betetzen dute,
|
baina
beste batzuek, aldiz, garrantzi handiagoaematen diete merkatu irizpideei. Dena den, argi dago lan merkatuaren eraketaninstituzioek eta arautegiek eragin handia dutela.
|
|
|
Horrek esan nahi du AZPkoen artean euskaldunakgutxi direla eta, agian, euskaldun direnen artean ere ez dutela beti euskaraz egiten.Bigarrenean, euskal ikasleak %71n komunikatzen dira beren artean euskaraz.Beraz, ia hamarretik hirutan erdaraz egiten dute. Horrela begiratuta, euskararentzatezkorra dela dirudi,
|
baina
beste interpretazio bat ere izan dezake, alegia, euskalikasleak erdal ikasleekin ere komunikatzen direla, multzo isolatua izan gabe.
|
|
|
Jakinik azken deialdian nafarren %15eketa EAEko ikasleen %30ek selektibitatea euskaraz egin zutela, NUko ikasleeuskaldunen kopurua kalkula genezake (4 taula). Biologian euskarazko talde batsortzeko adina ikasle euskaldun badago,
|
baina
besteetan kopuruak oso txikiak dirahorretarako, ikasle apur horiek bost ikasturtetan sakabanatuta baitaude. Dena den, euskaldun horien kopuruak gutxienez irakasgairen bat euskaraz eskaintzeajustifikatzen dutelakoan gaude.
|
|
|
Izan ere, Natur Zientzietan irakurritakolehen tesina eta tesiak ia beti ziren erdaraz egindako lanen itzulpenak. Askotan, zuzendaria erdalduna zelako gertatzen zen hori;
|
baina
beste askotan, ikertzaileakberak ere nahiko lan zuelako irakaskuntzan ezagutu ez zuen hizkuntzamenderatzen. Denborarekin, nagusiki euskaraz ikasi duen belaunaldi bat sortu da, zientziaz hitz egiteko euskaraz erdaraz baino errazago moldatzen dena, etabelaunaldi hori ikerketa taldeak, edo azpitaldeak, edo taldetxoak?
|
|
|
Orain arte, institutu horrek berez, estatutuetan, alegia? zegozkion funtzio batzuk bete ditu,
|
baina
beste batzukoraindik landu gabe dauzka. Aurten indar berria, baliabide berriak, eginkizunberriak emango zaizkio institutuari, euskarari dagokionez Euskal HerrikoUnibertsitatean kalitate bilatzearen eta bermatzearen ardatz bihur dadin.
|
|
|
Badakigu, prestaketari dagokionez, ez dela eredugarria azaltzen gabiltzana,
|
baina
beste aukerarik ez zegoen. Dena dela, prestaketa bat egon zen eta jendeakdenbora izan zuen testua lantzeko, bai bakarka bai taldeka.
|
|
|
Nolatan iritsi ote ziren antzeko egiturak egitera, batzuengandik bestebatzuengana inolako transmisiorik ez baldin bazegoen? Agian, zurean egitenzituzten lan batzuetan ikasia izango zuten;
|
baina
beste aukera batzuetara ere jodaiteke (talde bakoitzak bere lurraldean ezagutzen zituen trikuharrien ezagutzara, etab.). Noski, egitura hauetako batzuk begi bistan zeudenez, ulergarria izan daitekebeste trikuharri berri bat eraikitzerakoan aurrekoak erreferentziatzat hartzea; bainahori ez da horrela eraikuntza teknika eta egiturak tumulupean ezkutatuta baldinbadaude (harkosko handienak behealdean jartzeko joera, harlauzak ezkata eranjartzekoa, ganbera, kontrafuerte?
|
|
|
Trikuharri batzuetan aurkitzen diren hilotzak, epe oso luze batean lurperatutakoak balira bezala interpretatu izan dira (Trikuaizti I, Larrarte, Zorroztarri, etab.), batez ere, agertzen diren material arkeologiko adierazgarriak (geometrikoak, alehostokarak, txorten eta hegaldun gezi puntak, zeramika kanpanantzekoa, metala) garai oso ezberdinekoak direnean. Horrela izan zitekeen,
|
baina
beste hilerribatzuetan, atua homogeneoa denean, badirudi denboraldi labur batean erabili zirela (Trikuaizti II, Pozontarri, etab.); eta hori frogaturik dagoela dirudi, gizabanako gutxibaldin badaude hilobiratuta. Beste hilobi batzuek berriz erabilera etenaldi bat izanzuten, eta ehundaka urtetan ez ziren erabili izan; adibidez, San Martin deritzonsarbidedun trikuharria (Biasteri).
|
|
|
Beste batzuetan fauna hezurrak beste era batera ere interpretatu izan dira.Gaur gaurkoz ez dugu informaziorik ehorzketa uneetan edo ondoren egin zitezkeenhileta ospakizunez (otorduak eta beste hainbat erritual),
|
baina
beste lurralde batzuetan agertutako animalia hezurrak hileta otordu baten ondorioz utzitakoak izandaitezkeela diote ikertzaile batzuek. Adibidez, Collado Palomero Iean (Viguera. Errioxa?), sarbidea hasten den tokian, atarian?, harri lerrokadura eliptikobaten barnean giza hezurrak, ezten bat eta ehoharri bat zeuden, eta gainera, ehorzketa sekundario honen testuinguru berean suharriak eta zeramika zatiak, dirudienezbertan jandako animalien hezurrekin (Lopez de Calle, 1992).
|
|
|
hiri osoa arkeologiaren bidez ikertzea, baina aldi guztiak eta mota guztietakoaztarnak kontuan harturik, hau da, zaharrenak eta berrienak, zeren eta helburua hirihorren historia berregitea baita, jatorrian hasi eta gaur egunera artekoa, alegia.Zentzu horretan, gure jakintza-gaiak, hirian egiten den arkeologia ez ezik, hiriarenarkeologia izan behar du6 Azken finean, edozein arkeologia adarretan gertatzenden bezala, gure arkeologiak ere helburu zientifikoa izan behar du nahitaez, etahelburu zientifiko horren oinarria hiria eta bere garapen historikoa ezagutzea da.Dena den, kontuan hartzeko beste ohar bat ere egin behar dugu: gauza bat izangoda hiriaren elementuak deskribatzea eta zehaztea,
|
baina
beste bat elementu horienarteko barne erlazioak ezagutzea, eta etengabeko aldaketak ulertzea. Azken hau dabenetako hiri arkeologiaren lana.
|
|
|
Carlos Larrinaga-ren hitzak dira, 1997an Mundaizen argitaratutako aipamen bateanadieraziak;
|
baina
beste edonorenak izan zitezkeen.
|
|
|
Estatu modernoaren inguruan baieztapen kontradiktorioak formulatu daitezke: Batetik, desagertzen ari dira,
|
baina
bestetik inoiz baino beharrezkoagoak dira. Agian hori ez da lehen itxuran eman dezakeen bezain absurdoa.
|
|
|
Horren ildotik, parentesi modura, arriskuaren gizarte modernoa Galizian kokatuz,
|
baina
beste bazterretara zabal daitekeena (ez dio Javier Sádabak alferrik: –monopartidismo de dos laderas?), Manuel Rivas (2001) galiziarraren lana irakurtzea gomendagarria da.
|
|
|
Batzuentzat betikoa izan zen itxiera,
|
baina
beste zenbaitek berriro dialera irtetera erabaki zuten. Esaterako, Barakaldoko Radio 7 edo Canal 3 direlakoek; lehenengoak izena eta maiztasuna mantendu zituen; bigarrenak, aldiz, dialeko leku berean jarraitzen duen arren, izena aldatu du, eta gaur egun Top Bilbao adierazleaz emititzen du.
|
|
|
Jende asko iratzartzen da berri saio hau entzuten, Iparraldearen ikuspegi orokor batekin beraz. Hau alde batetik,
|
baina
beste gauza asko ere elkarrekin egiten ditugu,, pilota partiduen komentarioa eta abar. Saio mordoa egiten ditugu elkarrekin».
|
|
|
244). Euskal irratiei zegokienez, Unión Radio enpresarena zen Donostiako Radio San Sebastián,
|
baina
beste guztiak pertsona partikularren eskuetan zeuden. Luis Ezcurrak irrati horien jabeen eta emisio potentziaren araberako sailkapen hau eskaini du (Idem:
|
|
|
Baina, urte batzuk geroago zinemak beste publiko mota bat bilatu zuen. Hasierako publiko kulturagabeak ez zuen zinema ahaztu;
|
baina
beste mailetakoek zinema deskubritu zutenean, zinemak perspektiba berriei zabaldu zizkien begiak. Zinema erakuslekuek itxura aldatu zuten, dotoretu egin ziren eta klase guztietako publikoa bereganatu zuten.
|
|
|
Desinformazioaren gerra honetan, gezurraren egileak, asmatzaileak, gezurtiak azken finean? ideia bat du egitateaz,
|
baina
beste bat komunikatzen du, beste bat azaltzen edo erakusten dio hartzaileari. Hori egiteko, zein teknikaz baliatzen da?
|
|
|
Alde batean beldurra eta ihesa
|
baina
bestean itxaropenik gabeko borroka setatia nagusi zirenez alde hartako buru zen Hasdrubalek noranahi ihesean zihoazenen atzetik bidali zituen numidiarrak, erdiko lerrotik aterata, makala baitzen horien borroka etsaien aurka; zaldizko hispaniarrak eta galiarrak borrokarekin baino ia gehiago hilketekin nekatuta ziren afrikarrekin elkartu zituen.
|
|
|
a-z bukatutako morfema bati a-z hasitako bat lotzen zaionean, a bakarra geratzen da. Aldaketa hauen iturria morfologikoa edo fonologikoa da batzuetan,
|
baina
beste batzuetan ortografikoa ere izan daiteke.
|
|
|
Analizatzaileak aukera posible guztiak eman behar ditu, osagai bakoitzak bere informazioa duela. Gero, ondoko aplikazioen arabera, desanbiguatze lanak egin dira,
|
baina
beste urrats batzuk dira horiek. Puntu honetan, testu hitz bat idatzi eta analisiaren emaitza guztiak eskainiko dizkigu prozesadoreak.
|
|
|
Baina beste kasu batzuetan ez da hori gertatzen. Adibidez, motibatiboa osatzeko genitibotik pasa gaitezke, eta hala eskatzen da batzuetan gainera, mugatu pluralean, besteak beste?,
|
baina
beste batzuetan mugatasunetik zuzenean irits gaitezke kasu honetara (amagatik nahiz amarengatik).
|
|
2003
|
|
|
Joera horri ekimen pribatuaren jokabide kontraesankorragehitu behar zaio. Alde batetik, ekoizle txiki eta kontsumitzaileen arteko bitartekarieta merkatarien presentzia nabarmen areagotu da, mozkin garrantzitsuak eskuratuz;
|
baina
beste alde batetik, nekazaritza produkzioan bertan egindako kapital inbertsioak nabarmen egin du behera, produktibitate igoera nabarmenak ekidinez.Horrela, (FAO, PMA, 2002) ren arabera gosea eta azpielikadura hedatuagodauden herrialdeetan sektore publikoak nekazaritzan egin duen gastua, ekimenpribatuak egindako kapital inbertsioak, eta garapenarako laguntza ofizialarenfluxuetatik nekazaritzara bi... Horren ondorioz, herrialde horien arteko produktibitate mailenarteko tartea nabarmen hazi da (20 aldizko tartea dago 1 eta 5 kategorien artekonekazari bakoitzaren nekazaritzaren balio erantsian).
|
|
|
Hortaz, asko dira Euskal Unibertsitatearen historia lantzean jorra daitezkeen arloak. Horietako bat aurkituko du irakurleak hurrengo orrialdeetan,
|
baina
beste batzuk jorratzea ere posible da. Beraz, ez dut errealitate osoa azaltzeko inongo asmorik.
|
|
|
Lehenari zegokionez, Etxenikek balorazio baikorra egin zuen UEUren ekarpenari buruz, eta, EHUren inguruan betiere, hiru helburu nagusi ikusten zizkion: irakasleen prestakuntza lehenik, «Unibertsitate guztiek duten ESKOLA BEREZIA edo horrelako zerbaitetan bilakatuz joatea» eta lan monografikoak lantzeko bilgune bilakatzea79 Bide horretan, UEU ez zen desagertu behar,
|
baina
beste aukera batzuen artean aritu behar zen eta betiere «Era askotako abertzaleen bilgunea izan behar du. Alde batera nahiz bestera polarizatzea oso arriskugarria litzateke».
|
|
|
348 lagun bildu ziren oraingo honetan, aurreko urtean baino 150 gutxiago. Jaitsiera horren arrazoi nagusia Euskaltzaindiaren B titulua ateratzeko ikastarorik ez egotea izan zen, aurreko urtean ia berrehun lagun bildu baitzituen jarduera horrek;
|
baina
beste arrazoi bat ere aipatu zen, hots, irakaskuntza munduak bizi zuen tentsio giroaren eraginez, jende askok oporrak aukeratzea UEUren ordez. Beste aldaketa garrantzitsu batzuk ere gertatu ziren:
|
|
2004
|
|
|
Kooperatibak ez daude merkatuaren eta lehiaketaren globalizazio prozesuetatik at. Kooperatibek biziraun nahi badute, nahi eta nahi ez, testuinguru ekonomikoberrira egokitu behar dute. Zenbaitek merkatuan bere txokoa aurkitu dute, berenjarduera eta funtzionamendu moduak autoeraketaren ohiko irizpideen arabera mantenduz;
|
baina
beste zenbaitek euren ohiko jokabidea aldatu dute eta kapital enpresaeredura hurbildu dira (Cote 2001; Defourny 1999; Levesque 1997; Munker 1995).
|
|
|
moneta kantitate beragatik, etamundu kapitalista, berekoi? beraren barnean, irakasle batek haurrak mespretxuzhezi ditzake,
|
baina
beste batek heziketa zerbitzu hori afektu osoarekin eskainidiezaieke ikasleei. Horiek guztiak diruagatik eta (ustez) berekoikeriaz egiten direnjarduerak dira, baina badira alde afektibo eta maitasun alde indartsuak dituztenelkartrukeak ere.
|
|
|
– Horregatik, errealitate maila bat ezin zaio besteari murriztu, kateko bueltazko norabideanbakoitzak aurrekoa eransten duelako
|
baina
beste maila kualitatibo berri bat lortuz. Adibidez, bizitza, nahiz egite materialetik eratorri, ezin daiteke materiara murriztu, materia baino zerbaitgehiago ere badelako.
|
|
|
SokratesenDefentsan, adibidez, filosofia auzitegian dago, cta Sokrates bere buruaren abokatu legezmintzo da: legea errespetatu nahi du, lege idatzia edo ezagulua,
|
baina
beste lege mota batdago, bakoitzak barncan duena eta, goialde, batetik datorrena (daimon):
|
|
2005
|
|
|
Gaur egun egoera lasaiagoa da: entseguak egiten dira, eta Alardearen eguneanibilbidea egiten da,
|
baina
beste ordu batean. Hain konplexua den gatazka batean, estrategia ona den ala ez jakitea zaila da.
|
|
|
Hala eta guztiz ere, zentroko material didaktiko hori behar bezala antolatzeko, ezinbestekoa da material guztiaren inbentarioa egitea, alde batetik zenbatmaterial dagoen jakiteko,
|
baina
beste aldetik, material hori ikastetxeko zein tokitandagoen ere jakiteko.
|
|
|
Beste zenbait baldintzaren artean, Lurraren azalean neurtzen den bero fluxua litosferaren lodieraren (hau da, adinaren) eta lurrazalaren izaeraren (kontinental edo ozeanikoaren) menpe dago. Bero fluxuaren zati bat astenosferatik igorritako beroari dagokio,
|
baina
beste zati bat elementu erradiaktiboek askatutako beroak eragiten du. Lurrazal kontinentaleko elementu erradioaktiboen proportzioa lurrazal ozeanikoan baino askoz ere handiagoa denez, baldintza arruntetan lurrazal kontinentalaren bero fluxua lurrazal ozeanikoarena baino handiagoa izan ohi da.
|
|
|
Orain, mantuko konbekzio eredu orokor bat garatzeko, aurreko datuekin batera erabili izan diren beste zenbait datu geologiko eta geofisiko aipatuko dira. Erabiliko diren datuak Afrikakoak dira,
|
baina
beste edozein lurraldetakoak ere erabil zitezkeen. Afrikako plakaren muga gehienak ozeano gandor aktiboak dira (5.18 irudia).
|
|
|
Hondoratzen ari den lurrazal ozeanikoaren gainean garraiatutako sedimentuak eta arku bolkanikotik datozenak, batez ere turbiditak eta material piroklastikoa, deformatu egiten dira plaken arteko ukipenean. Sedimentu horietako batzuk lurrazal ozeanikoarekin hondoratuko dira
|
baina
beste kopuru bat azalean geldituko da, akrezio prisma eratuz arku bolkanikoaren aurretik.
|
|
|
Aurrekoari lotuta,
|
baina
beste ikuspegi batetik abiatuta, hiru partenogenesi mota dauzkagu ondorengo partenogenetikoen sexuaren arabera: partenogenesi arrenotokoa, kume partenogenetikoak ar direnean (himenopteroak); partenogenesi telitokoa, kume partenogenetikoak eme direnean (ur arkakusoak eta errotiferoak), eta partenogenesi anfitokoa edo deuterotokoa, kume arrak eta emeak agertzen direnean (ekinodermatu eta arkianelido batzuetan).
|
|
|
Partenogenesi geografikoa aipatu behar da ere. Kasu honetan, espezie baten populazio batzuk bisexualak dira,
|
baina
beste batzuetan arren frekuentzia urrituz doa populazioa guztiz partenogenetiko bihurtu arte. Artropodoetan ematen da batik bat.
|
|
2006
|
|
|
2 Ez datoz bat ezta zein dimentsio diren tenperamentalak esatean. Aktibitatemaila eta emozionalitatea guztiek onartzen dituzte,
|
baina
beste dimentsioakez dituzte autore guztiek aipatzen.
|
|
|
Azkenik, neba arreben arteko harremanek ere aldaketak jasan ditzaketegaitasun handiak dituen haurrarekiko. Neba arrebek jarrera anbibalenteak azalduditzakete, hau da, alde batetik poztu egiten dira
|
baina
beste alde batetik jeloskorazal daitezke, neba arreben arteko konparaketak gerta daitezkeelako eta haurridetxikiagoaren edo zerbait zaharragoaren jakintzaren aurrean umiliazioa ager daitekeelako. Beste alde batetik, haur supergaituak ere jarrera ezegokiak adieraz ditzakebere neba arreben aurrean, adibidez, bere neba arreben gelditasun intelektualagatikedo beren eskolako errendimenduagatik burla egiten (Jimenez, 1993).
|
|
|
esaten zuen norbait hiltzen zutenean, eta senarra aztoratzen zen. . Bai;
|
baina
besteak ere...?. Horixe esan zion, gogoratzenda, tregua hautsi zenean.
|
|
|
Horixe esan zion, gogoratzenda, tregua hautsi zenean. . Bai;
|
baina
besteak ere... ez dira gelditu?. Behinik behinaspalditik dago pasaportearena entzun gabe, eta ez da gutxi.
|
|
|
Bada, Euskal Herri horiek guztiek lekua izango dute eraikitzen ari omen garen, etxe, horretan? Ala espazio itxia eta hesitua (hots, harresia) ari gara eraikitzen, nonbatzuk bai
|
baina
beste batzuk ez diren kabituko?
|
|
|
Gunearen bilakaeraren lekuko da, gainera, oso era berezi batean, zeren elizak berak, eraikinak, gunearen historiaren fase guztiak ere erakusten baititu nolabait, ikusi dugun moduan. Horre la, arkeologia eta dokumentu idatziak erabilita berreraiki ahal izan dena (kontuan izanda, leku honetako idatziak aberats samarrak direla, salbuespena da,
|
baina
beste antzeko eraikinekin egin beharreko ikerketak eta lortuko diren ondorioen irakurketa egiten lagunduko du, horrexegatik preseski). Ondoren, hazten jarraitu zuen fase erromanikoan, Europan ohikoa den garapena ikusten den moduan nekazari munduko elizetan (altueran batez ere, zabaleran baino), eta ondoren krisia jasan zuen besteekin batera (sarri nekazari munduko populazioguneek Behe Erdi Aro aurretik izan zuten populazio gailurra historian).
|
|
|
Badirudi, IX. mendearen bukaerarako eraturik izango zela, baina baliteke aurretik ere existitzea: egile batzuek uste dute asturiar monarkiak sortutakoa izan zela,
|
baina
beste batzuek uste dute musulmanen iristearekin Kalagorriko apezpikuaren egoitza aldatzeagatik sortuko zela (nahiz eta musulmanek beste leku batzuetan utzi zieten kristauei haien komunitateak mantentzen, eta egileek ez dakite zergatik Kalagorrin ere ez zen hala gertatu); azken iritzien arabera, Veleiako hirian egondako egoitzaren jarraipena izango zen gero Armentiakoa.
|
|
|
gizarte bereizketa ardatz hartzen duena (Emile Durkheim, Talcott Parsons, Pierre Bourdieu, Niklas Luhmann); kondizio modernoaz arduratzen dena (Georg Simmel, Chicagoko Eskola, Erving Goffman, Alain Touraine, Anthony Giddens); eta arrazionalizazioa funtsezko prozesu gisa ikusten duena. Aipatu azken ildo horren aita Max Weber dugu,
|
baina
beste askok jarraitu diote gogoeta ildo soziologiko horri. Horien artean, Martucelli k ondokoak aipatzen ditu:
|
|
|
Bere obligazioak betetzen ez dituenak beste alderdiarenak ezin eska ditzakeenez, non adimpleti contractus salbuespena dagokio. Kontratuan parte hartzen dutenen oinarrizko obligazioei dagokienez argudiatu behar da alderdi biek obligazioak aldi berean betetzeko duten beharra,
|
baina
beste obligazio zeharkako batzuei ez zaie aplikatzen, dagokigun kasuan oso garrantzitsuak izanda ere. Aldi berean bete behar diren obligazioak honako hauek dira:
|
|
2007
|
|
|
Orain, gure taldea beste gauza guztiz desberdin bat da. Espainianaldaketa ez da hainbeste igartzen, Fagor hemen beti oso ezaguna izan delako,
|
baina
beste lekuetan, Frantzian, adibidez, gauzak ez dira horrela. Frantziakosaila, orain arte, israeldarren enpresa bat izan da, beste irudi batekin, beste ideiabatzuk azaltzen.
|
|
|
Gu 1994an hasi ginen kontu honekin. Lehenagotik ere Irizar-en komunikazioaegiten zen
|
baina
beste era batera. Areago zen informazioa.
|
|
|
Dena den, egon badago lan-talde koordinatzaile bat, zuzendaritza lan taldebat litzatekeena
|
baina
beste estilo batekin, bi eginkizun dituena: saiatzea, batetik, beste batzuk baino urrutirago begiratzen eta munduan zer gertatzen ari denaztertzen, eta, bestetik, barruan zerbitzua ematea lan-taldeek euren helburuak lorditzaten.
|
|
|
Komunikabide pribatuak, ostera, merkatuaren aurrean jartzen dira. Batzuei ongi doakie eta mantenduegiten dira,
|
baina
beste batzuek zaitasunak dauzkate eta erori egiten dira. Horregatik, subentzioa guretzako abantaila oso garrantzitsua da.
|
|
|
Barkatuko didazue
|
baina
beste izen bat ere aipatu beharrean nago, garrantzitsua delako istorio honetan: Eugenio Ibartzabal.
|
|
|
MCCn interkooperazioa lantzen dugu, batez ere, pertsonen mugimenduarekin. Gaur kooperatiba batean laneanegon zaitezke,
|
baina
beste batera pasa zintezke zurean lanik ez balego.Fondoekin ere gauza bertsua egiten dugu: kooperatiba bakoitzak bereirabazien parte bat MCC korporazioan uzten du, ondoren, bateratuta lanegiteko edo inbertsio bateratuak egiteko.
|
|
|
Hizkuntza aniztasunaren inguruko adibide bat jarriko dut; Indian lantegibat baldin baduzu, zure enpresak orain arte berria eta arrotza zen hizkuntza batintegratu du bere komunikazioan, zerbait egin du langile horiekintegratzeko. Berdin berdin komunikatu dio enpresak Indiako langilearizertan dagoen bere urteko balantzea; berdin berdin,
|
baina
beste hizkuntza bateanegin du, eta beharbada, beste kultura baten kide dela kontuan harturik.Hizkuntza eta kultura aniztasuna lan-taldeetan integratzea zeregin handia dakomunikazioaren esparrutik.
|
|
|
Jokatzeko modu horretako ezaugarri batzuk bat datoz bere taldeakdituenekin: taldearen nortasun ezaugarriak;
|
baina
beste ezaugarri batzuk ez dirataldearenak, ezta bere familiarik minarenak ere, pertsonaren ezaugarri bereziak direlako. Gizaki bakoitza ezberdina da, errepikaezina.
|
|
|
Turiel eta lankideak ados daude Kohlberg ekin esparru konbentzionala etamorala definitzeko irizpideen inguruan,
|
baina
beste printzipioak eransten dizkioteesparru moralari. Hartara, moralak harremanen honako alderdihauek lantzen ditu:
|
|
|
Hirugarren arrazoibide estadioa taldepentsaera da batez ere. Gizakiak, etapa horretan, erreferentzia taldeen etahorietako kideen beharren arabera orientatzen dira,
|
baina
beste taldeen (haiekkide ez diren taldeen) interesak ez dira kontuan hartutako dimentsio moralean.
|
|
|
Nonbait, haurtxoa bere buruaz eta besteez kontzientzia hartzen hasia da, bereizketa oso argia ez bada ere,
|
baina
bestea norberagandik bereizten hasten da.Orobat, tristura aurpegia jartzeak eta mainak egiteak emozioak kontrolatzen hasiadela adieraz dezake.
|
|
|
Beste arte bat da erretorika; hizkuntzarekin bat dator,
|
baina
beste bat da. Ongiak ezaugarritzen du erretorika; zuzentasunaz harago doa arte hau.
|
|
|
Etikoak izan behar dute lan erretorikoek; justizia orokorra bilatu behar dute, ezin baita ahaztu ezen erretorika ezagutza eta ongia zabaltzeko erreminta dela. Beraz, gai eremuarekin eta helburuarekin batera, erretorikaren oinarrizko ezaugarrien arteko bat, beste bat,
|
baina
beste biak bezain beharrezkoa, da etika.
|
|
|
Ondorioa bera ere izan liteke zalantzazkoa, eztabaidagarria. Inoren ondorioari aurre egiteko, ona izaten da haren konklusioa laburbiltzea,
|
baina
beste hitz batzuetan alegia, haren argudioaren giltza izan daitezkeen zenbait termino beste eremu batera eramanda.
|
|
|
Defentsak berak ere erasoa eskatzen du. Zeureari eustea ona da, ezinbestekoa,
|
baina
besteei ere ziria sartu behar diezu begian. Besteen aurka egiten ez baduzu, entzuleek pentsatuko dute ez duzula argudiorik, ez duzula ezer berririk esateko, kikildu egiten zarela besteen aurrean, ez duzula adorerik zeureari eusteko.
|
|
|
Certeau, M., de, aip. lib., 296). Grégoire halaber argudio finantzariaz hasten da, segituan pasatzen da
|
baina
beste planora: « [Itzulpenak egitea proposatzen duzue?] Alors vous multipliez les dépenses, en compliquant les rouages politiques, vous ralentissez le mouvement:
|
|
|
Erdaraz oso ongi zegoen hamaika iragarki negargarri zabaldu da urteotan euskaraz. Elebi edo eleanitzak bere buruan erreparatua dauka, sentimendu batzuk edo espresio batzuk hizkuntza batean bai,
|
baina
beste batean ez lituzkeela sekula erabiliko (azken batean esan gura baitu: beste jende, kultura modu, giro sozial batzuetan).
|
|
|
Ebazteko ariketa (Aurreko ariketa bera (14),
|
baina
beste eskema bat erabilita) Soluzio egokia b Eskumako aposizio koma artekoa
|
|
|
Orain erraz erraz irakurtzen da,
|
baina
beste orraztu bat egin daiteke azken kortxetean:
|
|
|
Bestalde, zalantza gogorrak izan ditugu hierarkizatu edo ez soluzioak ariketetan (zein onena, zein bigarren ona, eta abar). Horietariko batzuk mailaka daitezke,
|
baina
beste batzuk lotuta daude estilo eta gustu kontuekin. Zirt edo zart egin behar, eta erabaki dugu oraingoz ez ematea iritzirik soluzioen gainean (bide batez esateko, soluzio guztiak daude hobeto, gure ustez, jatorrizko perpausak baino; irakurle askok, ostera, bestera uste izan dezakete).
|
|
|
Adibide horiek bezalakoak ehundaka daude euskaraz. Berbarako, ikus dezagun beste adibide bat de bidezkoa,
|
baina
beste balio bat duena:
|
|
2008
|
|
|
Itxura guztien arabera, Juan Atxa Azpiri eta Juan Bautista Atxa Albizuri pertsona berdina dira, nahiz eta eskribauaren eta sasoien arabera era batera edo bestera idatzi. Berez, Azpiri zuen bigarren abizena,
|
baina
beste kasu batzuetan frogatu ahal izan dudan bezala, baserriaren toponimikoak lekua kendu zion amaren leinuko abizenari. Juan Bautista Albizuri bezala agertzen da 1767 urteko agintaldian, sindiko orokorraren kargua betetzen.
|
|
|
Gipuzkoako Gobernu Batzaren aginduei jarraituz, Deba, Elgoibar, Arrasate eta Oñatin 1866ko udalak berrezarri ziren; eta Bergaran, 1866koak barik, biurteko aurrerakoian aritutako udalkideak jarri ziren. Akta liburuak ez digu azaltzen udala nola eratu zen
|
baina
beste agiri batek argitzen digunez1051, sufragio murriztuaren formula erabili zen, 147 hauteslerekin bi hauteskunde barrutitan banatuta. Beraz ez zen sufragio orokorra erabili, eta hautesleetatik ere, 58 ez ziren hautagaiak.
|
|
|
1827an tertzioetatik desagertu ziren ofizialak absolutista sutsuenak zirela suposatzen badugu, logikoena izango litzateke haiek 1835ean liberalek eratu zuten Zaintza Hiritarrean ez parte hartzea (lehen zutabea beteta, hurrengo biak hutsik). Ikusten denez, 1825eko konpainiako 29 ofizialetatik 12k aurkezten dute jokabide hori;
|
baina
beste 9 ofizialek Zaintza Hiritarrean parte hartu zutela ikusteak hipotesia deuseztatzen du. Beraz, ezin dugu ziurtatu 1827ko ausentziak absolutista sutsuenen boikot edo bazterketaren ondorio izan zirenik.
|
|
|
Ziur asko iraultzaren zurrunbiloa areagotu ahala, errepublikazaletasunak jarraitzaileak irabazi zituen. Daturik zehatzena Errepublikaren Boluntarioen kopuruak eskaintzen digu (300),
|
baina
beste horrenbeste izan zitezkeen, beste errepublikano batzuk. Ignacio Ibarzabal komandantea, esaterako. Askatasunaren Boluntarioetan mantendu zirela jakinda.
|
|
|
Lege Zaharreko udal karguen terminologiaren berreskuratze horrek erakundetze mailan gauzatzen ari ziren aldaketen berri ematen digu. Napoleonen inperioa deusezta tzeak, frantziarrek ezarritako erakundetze administratibo eta politikoaren bukaera ekarri zuen,
|
baina
beste arazo bat sortzen zen boterearen egituraketaren inguruan: ordutik aurrera, zein zen jarraitu beharreko bidea?
|
|
|
Hasieran aipatzen zen bezala, psikologia zientifikoa sortu izanak, haurtzaroaren ikuskera sozialean gertatu den aldaketak eta Pizkunde garaiko aldaketa erlijioso eta kulturalek eragina izan zuten garapenaren psikologiaren sorreran,
|
baina
beste gertakari bat ere izan zen; hain zuzen ere, 1859an, On the Origin of Species izeneko liburuan Charles Darwinen() eboluzioari buruzko darwinismoa delako teoria agertu izana. Horrez gain, arestian aipaturiko zenbait autoreren antzera, 1877an, A Biographical Sketch of an Infant izeneko lan zientifikoa argitaratu zuen William Erasmus. Doddy?
|
|
|
Supernia umea sexu bereko gurasoarekin identifikatzen denean sortzen da, eta helduen balioak, usteak eta jokabideak barneratzea dakar. Hori instantzia etikoa edota morala da, eta, zati bat kontzientea da,
|
baina
beste zati bat inkontzientea da.
|
|
|
Idazketa mota batzuk egiteko gaitasuna erabat edo zati batean gal dezake. Zati batean galtzen badu, letra batzuk ongi egingo ditu,
|
baina
besteak jan, trukatu edo gaizki egingo ditu.
|
|
|
Bai,
|
baina
beste hankak ere adin bera du eta ez dit minik ematen! 80 urteko zahar bat sendagilearena joaten da eta esaten dio:
|
|
|
ispiluan ikusten diren bezala idazten dituzte hitzak. Grafemen ezaugarrien errepresentazio egonkorrik ez dute; informazioaren zati bat badute,
|
baina
beste zatia falta zaie. Adibidez,, p?
|
|
|
Forma egonkorra hartzen dute bokalek, eta bokala daraman edozein silaba irudikatzeko erabil litezke. Izen bereziak idaztean, bokala eta kontsonantea idatziko dituzte,
|
baina
beste hitzak idazteko, hipotesi silabikoa balia dezakete.
|
|
|
Esan bezala, liburuan erreferentziatzat hartuko duguna Debian izango da
|
baina
beste banaketa batzuen ezaugarriak (Ubuntu eta Redhat/ Fedora banaketenak batez ere) ere aipatuko dira.
|