2000
|
|
`Bai euskarari' kanpainan ikusi ahal izan dugunez, gizarteak kezka handia du euskararen biziraupenaren inguruan. Guk ere gaiari taxuz heldu nahi izan diogu, egiari zor zaion errespetuz, ideiaren alde tragikoa
|
azalduz
, etorkizun itxaropentsua iradokiz, baina»
|
|
Txilardi eta otadi artean larreak nagusi dira eta mikaren moduko hegaztiak agertzen dira. Zumaia aurrez aurre dugula San Telmoko hondartzaren atzean nola ezkutatzen den ikusten da, Santiagoko hondartzari bere burua
|
azalduz
. Bidea jarraitu eta malda jaitsiz, Getariatik Zumaiara datorren errepidera helduko gara museoa igarota.
|
|
Hori da niretzat 150 urteko jatorrizko botere horren gaurkotzea. PPk eta PSOEk beldur diote herri honen esanari eta uko egiten diote mahaian esertzeari, jarrera antidemokratikoa
|
azalduz
.
|
|
Erromantikoek ordea, azken hau jaso nahi izan zuten, eta horretan saiatu ziren baita ere Grimm anaiak. Hori dela eta, bi edizio hauetan ohar ugari jaso zituzten ipuinak noiz, nori eta nola bildu zituzten
|
azalduz
eta beste ipuin tradizioekin alderatuz. Gainera, ez zuten marrazkirik erabili.
|
|
Bigarren ekinaldian kanpaina Hegoaldera zabalduko da Herriko etxeei, Eusko Jaurlaritzari eta Hegoaldeko beste hainbat erakunderi haien sustengua eskateko. Horri lotua, 15.000 triptiko banatu dituzte Hego Euskal Herriko zenbait herritan, irratiaren egoera
|
azalduz
eta egitekoak diren ekitaldien berri emanez. Maiatzaren 27an esaterako, Baionako Sagardo Eguna dela eta, irratiak sagardotegi bat apailatuko du.
|
|
Korsikako txanpon ofiziala libera izan, Joan Carlosen muturjearen bileteekin doanarentzat garestitxo gerta daiteke, gure gisa, etxea bizkarrean hartuta joan ezean. Korsika den eremu txikian naturak erakustaldi ikusgarria egiten du, bere soinekorik anitzen eta dotoreenak
|
azalduz
; zenbat usain, kolore, paisaia... Kontinente eta klima ezberdinetako puskatxoz osatutako maketa erraldoi bat dirudi, puzzle zoragarri bat.
|
|
Orain gutxi," El Mundo" egunkariak aktualitateko ez zen heriotz zigorraren gaia eraman zuen bere editorialera. Aste bat pasa eta egunkari berak inkesta bat ekarri zuen jendeak gai horri buruz eskatzen zuena
|
azalduz
. Iritzi publikoa manipulatu eta bideratu egiten da.
|
|
Istorio hauek ikuspuntu ezberdinak
|
azalduz
kontatzen dizkigu: " Irakurleari erakutsi nahi nion edozein istoriok ikuspuntu bat baino gehiago duela, literaturan, batez ere." (Elizondo, Edurne:
|
|
Baliabide irrati elektrikoaren erabilerak Estatuaren jabari publikoaren okupazio pribatiboarenkontsiderazioa jasotzen du, hortik horren mugatu beharra
|
azalduz
. Sistema publikoak ere baliabide urrihorren erabilera egiten du.
|
|
Erakunde arauemaileen garapena, horiek Gobernu eta kudeatzaileekikoindependenteak izan liratekeela
|
azalduz
.
|
|
ii) Integrazioa, norbere kultur taldeko identitateari eutsiz eta gizarte zabalagoaren partea izateko nahia
|
azalduz
.
|
|
iii) Bereizte, separazio edo independentzia, norbere kultur taldeko identitateari eutsiz gizarte zabalagoaren kide nahi izan gabe; hau da, gizarte zabalagotik bereiziz, izate independientea izateko nahia
|
azalduz
.
|
|
batzuk estatuarekinindentifikatzen dira eta beste batzuk estatutik bereizten dira, honela, taldeen kokapen horiek beren talde identitatearen autoestimarako funtsezko funtzioak betetzendituztelarik. Bigarrenean, aldiz, Berry-ren identifikazio estrategiak ikusten saiatukogara, horren ondorioz
|
azalduz
ezen berezko hizkuntza duten gutxiengo egoerandauden taldeek identitate estrategiatarako funtsezko tokia beteko dutela gatazka egoeretan, hain zuzen ere, norbere eta beste taldearekiko identifikazio eta estereotipoetan.
|
|
erabiltzen ditugu, Gestaltak ulertzen dituen moduan, noski. Teoriahau Zinker ek landu zuen, prozesuaren bidea honela
|
azalduz
:
|
|
Aipatu dugu, halaber, subjektu baten historian bezala, taldean ere bere barne munduaren errepikapenerako joera inkontzienteen eraginez bere arazo eta hauenzergatiak
|
azalduz
joango direla; eta hala gertatzen denean irekiko da bere arazoenulermenerako atea, aldaketarako bidean jarriz, terapeuta eta kideen partaidetzarenbitartez.
|
|
Kronikari modura, betiere euskararen debekuaren kontzientzia ernea erakusten duNarbaitzak, lehenengo unean eta berehalako asteetan; alde horretatik, bere azalpenenhoztasunean ere, informazio zerbitzu ona bete zuen, garaiko kronika ofizial bateanesan zezakeena
|
azalduz
, eta, horrela, ondoko kronikariari egiteko bera samurtuz.Hizkuntzarekikoak, albistea errepikatuz ere, beti inolako iruzkinik gabe eman ohi ditu.Gizon kritiko eta zorrotz modura gogoratzen dute ezagunek Narbaitza.
|
|
Ondoren, gaur egun irratietan informazio iturri nagusi ditugunak ikusiko ditugu banan banan, bakoitza apur bat
|
azalduz
. Iturri hauek ohikoak diren arren, irratien tipologian gorabehera handiak ikusten dira beraiek erabiltzeko orduan.
|
|
Espainian lehenengoa eta hain bizitza luzekoa izan den 1857ko irakaskuntzari buruzko lege honen azterketa zehatza egitea interesgarria izan daitekeelakoan gaude. Mendearen lehenengo erdialdean gertaturikoaren azalpen azkarra egin badugu, mendeko lehenengo berrogeita hamar urteetako zipriztinak
|
azalduz
, oraingo honetan hurbilpen sistematikoagoa egitea merezi duela uste dugu. Beraz, egituratzen ari zen sistemaren zutabe nagusiei banan bana helduko diegu, horiek baitira, gure iritziz, edonolako alternatiba edo jarrera kritikok (euskal nazionalismoarenak, adibidez) egin beharreko hori pentsa zitekeen behintzat analisiaren ardatzak, nahiz hezkuntza sistemaren barruan jokatzeko (lor litezkeen kontrol aukerak zirela medio), nahiz bultza zitekeen eraldaketaren bila joateko, edota beste hezkuntza sistema bat eraikitzeko ere.
|
|
Ez dugu uste, eta hemen bat egiten dugu Gellner ekin Kedourie k dioenaren aurka, nazionalismoak nazionalismo espainiarrak kasu honetan (edota Estatuaren nazionalismoak, nahi izanez gero) homogeneitate hori inposatzen zuenik. Aldiz, gure iritziz, homogeneitearena gizarte berri hori eraikitzeko nahiak zekarren edo sortzen zuen beharra zen; baina homogeneitate horrek nazionalismo moduan
|
azalduz
bukatu zuen, nazioarena baitzen modernotze prozesuan behar zuen Estatu motaren Estatu Nazioa zutabe ideologiko legitimatzaile nagusia. Zentzu horretan, zentralizatu eta uniformea zen hezkuntza sistema nazionalak funtsezko zeregina bete zuen, erabat monolitikoa zen hezkuntza sistemak ahalbideratu baitzituen gizarte modernoaren eraikitze baldintzak.
|
|
Eta, ondorez, usteak eta aburuak aurkituko dituzu —liburuan barrena
|
azalduz
joan daitezkeen pertsonei eta gauzei buruzkoak, baina baita ideiei buruzkoak ere, nahiz eta, puntu honetaz denaz bezainbatean, goganbehar naizen aspaldiko egiak asmatzen ibili ez ote natzaizun usu—, ene memoriatik eta ene kontzientziatik mamituak eta hautemanak, zuk hainbat gutunetan adierazia abiapuntutzat harturik, baina egizu kontu ezen uste eta aburu horiek ez dutela ene konfesionearen e...
|
|
oroimen bat zen soil soilik. Eta oroimen soil zen bizi hartatik, ardoz eta odolez eta alaitasun xumeez eta hazi ia beti fruitugabeez orbanduriko orrialde haietatik, hasiera batean begiak setatsuki itxi banituen ere, kontu haiek guztiek nirekin zerikusirik ez zutela izango esperantza intimoarekin, gero, bidaiaren lehen unetik bertatik laino artean
|
azalduz
joan zitzaizkidan ebidentziak ekarri nituen argitara. Baina, oi, zein oker nenbilen nire esperantzetan!
|
|
historia, literatur kritika, filosofia, linguistika, musika eta politika. Hauek lantzerakoan ideien aniztasuna dugu ezaugarri nagusia, sarritan batera ez datozen iritziak
|
azalduz
.
|
2001
|
|
Jose Antonio Gorriti Goldaratzenak txikitatik ezagutu zuen Nafarroako baselizarik zaharrena, bertako meza laguntzaile izan baitzen. ...o baselizaren berezitasunak, XII. mendean sortutako San Migelen Anaidia, Goñiko Teodosio zaldunaren elezaharra, San Migelgo elizañoko kobazuloa eta kredoa, Goñiko Teodosio zaldunaren kateak, San Migelen irudiaren urteroko ibilbidea, Aralarko ostatu zaharra(), ostatu berria eta elizaren konponketa (1972), elizaren azken berriztatzea(), Manuel Lekuonari eginiko omena, poemak eta beste xehetasunak
|
azalduz
.
|
|
Baina, jakina, gauzek aldatu lukete. Konfiantza maila jaitsi da, harremanak apurtu dira, eta ETAk ezin du inola ere lehen egin zuena errepikatu, hau da, alde bakarreko su etena eman bere erabakiz eta gero su etena bertan behera utzi alde bakarreko bertsioa
|
azalduz
. Alegia, ETAk ezin du bere aldetiko interpretazioak egin eta errugabe agertu mundu guztiaren aurrean.
|
|
Kontsultaren emaitza loteslea ez bada, zergatik ez? Baina kanpaina libre batean betiere, batzuek independentziak ekar ditzakeen abantailak
|
azalduz
eta besteek desabantailak
|
|
Zuzenekoa edo jakinaren gainekoa: ikasleari baliozkoa zein estrategiaizan dakiokeen irakasten diona eta zergatia
|
azalduz
jokatzen duena.
|
|
Aztertutako laginean agertu dituzten ikas estiloak aztertuta, antzekotasunhandiak ikusi direla esan liteke. Antzeko perfila agertu dutela esan liteke, batetik bestera alde txikiak
|
azalduz
.
|
|
Adalbaldo nobleak Riktrudis i ezkontza eskatuzion. Neskaren gurasoen hasierako oposizioa gaindituz, azkenean esposatu eginziren, kristau bertuteak egunero
|
azalduz
. Frankoen erresuman bizi eta lau izan zituzten.
|
|
Har dezagun berriz ere geure etsenplu numerikoa, horren errepresentazioa bi errektangeluren bidez
|
azalduz
(ikus 52 irudia)
|
|
Behin eta berriro, gure herriko perfume denda ezagun batzuetara sartu naiz, nire zaletasuna zertan datzan
|
azalduz
, eta, aldi berean, bi edo hiru perfume ospetsuren laginak eskatuz. Ez da komenigarri saio bakoitzean lagin asko eskatzea, hirugarrenetik aurrera gure usaimena asetzen baita, eta handik aurrera burmuina nekatuta geratzen baita; hau da, alferrikakoa izango litzateke.
|
|
Irribarrea berreskuratzen saiatu nintzen, benetan alai sentitzen ez banintzen ere. Gauez lehen baino gehiago irteten hasi nintzen baita ere, sekula izan nintzena baino irekiago eta festazaleago
|
azalduz
. Aitzoli berak utzi izana onuragarri izan zitzaidala erakusteko asmoz.
|
|
Azkenean, baina, espero zuen fruitua eman du bere mozorroak eta atea beldurrezko filmetako kirrinka eginez ireki da, ñiiieeek. Zer da mehatxukor bat jaurti dio orduan Armendarizen amak, zabaldutako zirrikituan erdi ezkutatu erdi
|
azalduz
.
|
|
Eta folio zuri bat eman zidan eskura, kanpoan norekin eta zertan ibili nintzen
|
azalduz
bi aldeetatik idatzi beharreko beste hura bezalakoa, matematikarakoa, datarik gabea, zuri zuria. Darás un disgusto a tus padres si no lo escribes.
|
|
‘Papera idatzita entregatu duzu biharko, kanpoan norekin eta zertan ibili zaren
|
azalduz
... ’
|
|
Diskoaren eztarri dardara apar moduan zabalduko da tabernako aire ospelean, musika makinari, orratzari eta tabernako hormei darien hezetasuna, herdoila eta hotza
|
azalduz
.
|
|
Gehixeago da euskara, Jaunari eskerrak, eta zorigaiztokoak gu inguruko mendietatik harantz begiak luzatzen ez badakigu. Hasieran kostako zaizu pixka bat beharbada, eta orduan ere argitaratzaileak lagunduko dizu eginahalean, zenbait hitz eta esaera
|
azalduz
; baina pittin bat bakarrik saiatzen bazara, ez duzu gero oztoporik izango. Euskararen muina bat baita alde eta aldi oro, axaleko zenbait bereizkun  tza baztertuz gero.
|
|
Haien informazioaren muina ez da aniztasuna sustatzea izan, baizik eta tesi jakin batzuk besteen gainetik ezartzea, eta euskal antinazionalismoa izan da, eta da, tesi horien funtsa. Berenak eta bost egin dituzte hedabideek frontearen aldeko diskurtsoa egituratzerakoan, gizarte hautsi baten irudia behin eta berriro
|
azalduz
, nahiz, zorionez, irudi hori gizartean egiaz gertatzen ari dena azaltzetik oso urrun bada ere.
|
|
noski, bakarra, hemengo lan baldintzak, bizimodu, osasun eta gizarte zerbitzuen kalitate onak ere berea eragin baitute, udaldian beren jatorrizko autonomietara joatendi renean argi ikusi ohi dutenez. Baina edonola ere, Bizkaialdean behintzat, garbi nabari da zer nolako harrotasunaz presentatzen dituzten etorkinek beren seme alabak edo ilobak" euskaraz ondo dakitela"
|
azalduz
, berek euskara ikasteko izan ez zuten aukera, beren ondorengoengan behintzat konplitu dela ikusiz.
|
|
Izenburu zaharra da batetik, giza ezagutza betidanik izan baita, eta erabat nahasia bestetik, zenbat buru hainbat aburutako deitura da-eta. Edonork ulertzeko moduko zehaztapenen bat edo beste Alfonso Vazquez aholkulari ezagunak adierazi du(" C6mo evitar la miopa en la Gestion del Conocimiento", Pero... existe la gestion del conocimiento?, Angel Arbomes, Madril, 2001, 270 or.), Ezagutza ekonomiarenhistorian zehar eman diren input merke eta garestien arteko flujoetan oinarritzen dela
|
azalduz
. Hau da, kapitalismoa ren hastapenetaninput ik merkeenetakoa eskulana izan zen.
|
|
Puga, aldiz, antinazionalista da. Honen ikuskera
|
azalduz
bukatuko dugu.
|
|
Maitamena baiestea, batera ezagumena eta hautamena baiestea da. Bestaldera
|
azalduz
: ez dago maitatzerik ezagumenez eta hautamenez izan ezik.
|
|
Hauetako suziri berri bakoitza lehertu/ eraldatu egiten da berriz, beste kontaezin suziri sorraraziz. Eta horrela behin eta berriz, gero eta suziri, subola edo suerrubeda gehiago eta ederragoak
|
azalduz
, suziri guztiak eratuz doazen zeru aldakorrean. Azkenean, zeru ikusgarri bihurtu den bazter batean, suziri batzuk bizidun itxurazko irudiz agertzen zaizkigu, beti ere leherketa/ eraldaketen ondoren; gero hauetako batzuk zentzudun itxurazko suziri; eta, azkenik, aurreko eraldaketa guztiek sortu duten giro edo baldintzetan, suziri sortu berri bat edo batzuk giza itxurazko suziri/ subola agertzen zaizkigu gu gauden inguruan.
|
2002
|
|
Eta bere jarrera hagitz nazkagarria egiten zitzaion jende askori: beti harro
|
azalduz
eta handinahikeriaz inguraturik, lorito baten moduan" Irauten duenak irabazten du" lelo sinple hori behin eta berriro errepikatuz. Bere hilobian soilik hau jarri dezaten agindu du:
|
|
«Puntua» hitza, esaterako, gazteleraz errimaren parekoa da, baina bertsolarientzat silaba jakin batzuez osatutako unitate bat. Talka horretan beti egin dute hemen ematen zaion zentzuaren alde, ohar baten bidez
|
azalduz
hitz horrek bertsolaritzan zer esanahi berezi duen.
|
|
Ziurtasun hori ere kolokan daukat aspaldian. Artikulu hau idazteko momentuan ez daukat gai honi buruzko sentsazio onegirik, beste momentu batean idatzi izan banu borrokalari eta baikorrago azalduko nintzateke, eta egingo nuke, beharbada, egin zitezkeen gauza batzuen zerrenda, telebistak zerbitzu publiko gisa dituen bete beharrak
|
azalduz
. Baina nago ez ote dituen helburu publikoak lortu nahi jokabide pribatuen lanabesak erabiliz.
|
|
...txearen Noski sailean plazaratu den «Nafarroako Ezkurran» agertzen diren ipuin eta pasadizoak, baina Noski sailaren helburua euskaraz literatura irakurtzen hasi nahi duten ikasleei liburu egokiak eskaintzea denez, traba eta nekerik gabe euskal literatura irakurtzen has daitezen, idazleak bere erara prestatu ditu irribarrea sortarazteko aproposak diren kontakizun hauek, euskara erraz baina bizian
|
azalduz
haien mamia. Horrez gain, liburuaren azken orrialdeetan, Gotzon Garate eta bere obra kokatu eta dakien euskara lantzeko aukera ematen zaio irakurleari.
|
|
Bilbon izan zen euskal gizartea ordezkatzen duten eragile soziopolitikoen gehiengoa. Jende eta sentsibilitate ugari nahasian kalean behera, Alderdi Politikoen Legearen aurkakotasuna
|
azalduz
. Oraingoz hori da guztia.
|
|
Ezkutuan dagoela, horixe pena ohartarazi zion Joxek, triste, bere ikusi ezina maltzur
|
azalduz
|
|
Martxa politean igaten baldin bagara, hiru ordu laurdenean kaskoan behar genuke. Gero, handik lakurantz jautsi gintezke, eta aitzinago joateko emeia ukan ezkero, Ibardin ere ez da sobera urrun, erantzun zion Xalbatek ibilaldiaren nondik norakoak
|
azalduz
.
|
|
Koldo Izagirrek apailatu eta Susa argitaletxeak plazaratu duen XX. mendeko Poesia Kaierak bildumaren azken hamaika olerkariren artean, Tere Irastortzaren poesia aurkezterakoan, bere aurreneko lanean maitale urrundu edo ezezagun bati mintzo zitzaiola gogoratzen digu Koldo Izagirrek, aldi berean
|
azalduz
poemari egiten zizkiola bere lan poetikoari buruzko galderak, poesiari buruzko poesia sortuz. Nolanahi ere, zera azpimarratzen du Izagirrek Tere Irastortzaren olerkigintzari dagokionean, idazteak sortzen duela poetika, ez teoria baten aplikazioak.
|
|
Zelanbait epika ikutuko lanak daitekezanak ugariago ditu. Erresumei egokiezanak, gizon handiei buruzkoak, gizartearen ibilpideari adi, eta zehetuz, prakadunen eta gonadunen upuinak
|
azalduz
eta senar emazteen sokatirak ixilean laga barik, irakurleak ezjakinean geratu ez eitezan. Beraz patarien alegiak ez, kadera bikoen kontakizunak zituan aukerakoago.
|
|
Honela, 6.3 irudiak erakusten du 1997 arte ezin izan zela zerbitzu ekonomiaz mintzatuEuskal Herrikoa aipatzean. Gainera, industriaren inguruan aipatutakoaren besteaurpegia
|
azalduz
, produktuaren araberako tertziarizazio maila Hego Euskal Herrian urrun kokatzen da mendebaldeko herrialde gehienen mailaren aldean. Denaden, irudi horretan egindako neurkerak zerikusi zuzena du emaitzen zenbatekoarekin.
|
|
Taula horrek, input output taulen eskema xehea erabiliz, honako informazioa eskaintzen du: horizontalean irakurriz, Nafarroako eta EAEko ekonomiak dituzten baliabideen norakoaren ehuneko egituraketa azaltzen da, bitarteko outputera zein eskari finalerabideratzen diren ehunekoak bereiziz; bertikalki, ekonomia horien erabilpenakzehazten dira, sektore bakoitzak eta eskari finalak egiten dituzten erabilpenenehunekoa
|
azalduz
.
|
|
lehendabizisarrerak aztertuko ditugu, eta ondoren, gastu publikoak. Baina, sarrerak aztertzeko, euskal sistema fiskalaren funtsezko ezaugarrien deskribapena egin behar dugu, arestian aipaturiko Kontzertu eta Hitzarmen ekonomikoen esanahia
|
azalduz
. Espainiako estatu barruan lurralde bakarrak gara zerga gehienen bilketa berton egiten, etahorrek gastuak egiteko ahalmen zuzena ematen du, nahiz eta foru ogasunek jasotako diru kopuruetatik estatuari zati bat eman behar dioten, estatuak Hego EuskalHerrian dituen eskuduntzak finantzatzeko, ondoren inbertsio horiek egin ala ez.
|
|
– Hirugarrena, lau hilabeterako euskarazko bametegi batera joatea; kasu horretan, EHUk irakasle ordezkorik bidaltzen ez zuenez, bametegiak irautenzuen bitartean, saileko kideek, elkartasuna
|
azalduz
, laguntza klaseakematen zituzten.
|
|
Eta pribatua bada, ikerkuntzarako materialenbilakaerari eta ikerketa laguntzei eta bekei zuzendutako portzentajea baldintzak, akademikoak zein sozioekonomikoak?
|
azalduz
, proiektuaren alde ekonomikoaanalizatuz, finantzarioki bideragarria dela ziurtatzeko.
|
|
– Egitura lexikoa
|
azalduz
eta bere aplikazioa irakatsiz (adibidez, hitz osaketa, elkarketa, kokapenak, partikuladun aditzak, esapide idiomatikoak...).
|
|
– Akatsak egin arte itxaronez, gero markatu, aztertu eta
|
azalduz
etaerabilera zuzena emanez.
|
|
Horretarako, ikaslea ariketa horietan nola sentitu den, nolako zailtasunakizan dituen, eta, azken finean, zer lortu duen ikertu behar du irakasle tutoreak. Horrez gain, ikasleari fase honen garrantzia argitu behar diogu, noizeta zertarako egingo den
|
azalduz
.
|
|
Gatazkei buruzko komunikazioakbigarren mailan geratu ziren, kultura, etxebizitza, haur eta emakumeen lana, etaabar jorratzen zituztenen atzean. Nekazarien munduak ez du arreta gehiegirik jasoikuspuntu horretatik, nahiz eta noizean behin lanen bat azaldu den, bereziki Nafarroan, lurren inguruko eztabaida
|
azalduz
edo kooperatibismoaren inguruan, Majuelo ren lanak (1991, 1992) adibidez.
|
|
Liburu hauei buruzko aipamen laburra, dituzten hutsuneak
|
azalduz
, Angulo Morales, A. (1999): «Los claroscuros de una renovacion historiografica.
|
|
Eta ez soilik errealki emaniko sozialismoaren porrotagatik, baita itxura egonkorra plazaratuagatik ere, Sortaldearen erorketak Sartaldean eraginik izan duelako. Montesquieuren esaldia bere erara
|
azalduz
, Beck ek (1994: 14) erakundeek euren garaipenagatik egiten dutela porrot dio, Ekialdearen eta Mendebaldearen arteko aurkakotasunaren amaierak mendebaldeko politikaren printzipioak jokoz kanpo utziz, eta beraz, politikoaren birformulazioa eta erreforma ahalbidetuz.
|
|
Dena dela, proiektu hori ez zen inoiz garatu eta sortu bezain pronto bertan behera geratu zen. Horren inguruan Nafarroako parlamentuan eztabaidak gertatu ziren arren, gobernu nafarrak egitasmoa gelditu zuen 1988an, 1992an berriro hartuko zuela
|
azalduz
(Albillo eta Sánchez, 1995: 271).
|
|
Itxieraren aurkako adierazpenak eta manifestaldiak eta zuzendaritzarekin zein langileekiko elkartasuna zabaldu ziren Euskal Herrian ez ezik, gure mugetatik kanpo ere bai. Adierazpen asktasunaren aurkakotzat jo zuten askok epailearen erabakia, judiziala baino gehiago politikoa zela
|
azalduz
.
|
|
animalia, herrialde eta ohitura exotikoen deskripzioak, anekdotaz osaturiko kontakizunak, heziketarako balio duten pasarteak... Behin eta berriro agertzen da filosofo platoniko legez, baina filosofia erraz eta herrikoia
|
azalduz
.
|
|
Adiskideei (Ponpeio, Zesar, Oktavio), senitartekoei (besteak beste Kinto anaiari) eta Atiko lagunari idatziak dira. Zizeronek zintzotasunez agertzen du bere burua, eguneroko kezkak
|
azalduz
, hala goi politikarekin edo bere asmoekin lotuak, nola etxekoen edo senitartekoen gorabeherekin zerikusia dutenak. Agiri historikoak izateaz gain, literatura lan gozagarria ere badira gai eta tonu aniztasunari esker.
|
|
Atal honetan eta hurrengoan euskal morfologia estandarra, flexiboa batez ere? deskribatzen31 saiatuko gara, horretarako bi osagai nagusiak
|
azalduz
: sistema lexikoa eta erregelak.
|
|
Bi mailatako morfologia izeneko formalismoaren deskribapen zehatza egin da kapitulu honetan, osatzen duten bi elementu nagusiak
|
azalduz
: morfemak eta morfotaktika deskribatzen dituen lexiko sistema batetik, eta aldaketa fonologikoak zehazteko erabiltzen diren bi mailatako erregelak bestetik.
|
|
Erakunde horiek kanpainaren barruan egingo duten lehen ekimenetako bat “Elikagaien Segurtasunaren Mito eta Errealitateen Gida” argitaratzea izango da. Gida honen helburu nagusia da profesionalei elikagaien segurtasunarekin lotutako gaiak lantzeko lana erraztea, kontzeptuak aztertuz, ideia okerrak argituz eta Europar Batasunean eta, bereziki, Espainian elikagaien segurtasuna bermatzen duten oinarrizko printzipioak
|
azalduz
. Hala, argitalpen horretan, gai hauek landuko dira, besteak beste:
|
|
Bere kezka nagusia norabideari buruzkoa zen, eta alde horretatik lasai zegoen, gauzak berak pentsatu bezala ateratzen ari ziren eta. Arazoak bidegurutzera iritsitakoan sor zitezkeen, norbaitek  Manuelen etxe aldera joateko asmoa
|
azalduz
gero. Baina ez zuen uste inork halako proposamenik egingo zuenik, harako ibilbidea gero eta beste alderago geratzen ari zitzaienez gero.
|
|
Gero taula hau laukitxoz laukitxo azter daiteke, zenba� kien segidaren zati bat ikertuz (ad., 7tik 13ra, 17tik 23ra, 27tik 33ra, etab.} aldi oroz zenbaki idatziaren eta doa� kion kanika kopuruaren baliokidetasuna
|
azalduz
:
|
2003
|
|
Esan nahi da, narrazio bilduman agertzen diren sexu jardun, maitemintze eta bizipen sexualak fantasiaren alorrean kokaturik daudela. Aitor Aranak, testu erotikoak eta are pornografikoak idazten dituenean, ez du gogoko testuinguru jakin batean mugatuta ibiltzea (beti
|
azalduz
, kasu), zerbait berria eskaintzea baizik. Adibidez, amona maitagarri baten ezusteko mendekua, bere burua baino maite ez duen gaztearen amarruak, jende ikustezinarekin sexu harremanak dituenaren gozamena, mamu bilakatu ostean irakasle zahar batek egiten dituenak...
|
|
Naturalki; sentitu bezala. Eta neure burua harrapatu dut, uno: bat, dos: bi, tres: hiru
|
azalduz
, antzinako altxor exotiko baten jabe banintz bezala begiratzen zidaten aurpegi txundituei. Eta Bertsolari Txapelketako sentipenen bozeto ttiki bat nolabait egin nahian.
|
|
Oker ez banago Gipuzkoako Foru Aldunditik euskal kirolaren harira honako proposamenak egin dira. Alde batetik, formazio eta monitoreen kontua neurtzea proposatu da, eta bestetik, kategoria bakoitzean curriculum batzuk sortzea zer landu behar den
|
azalduz
. Hosto meta batzuk lirateke, monitore horiek jakin dezaten alebinetan hau eta hau lantzen da, infantiletan hau eta hau, eta maila denetan horrela.
|
|
Halaxe bada, 1969an egingo du Bilbon lehen erakusketa, eta handik gutxira Londonen. Bilboko Mikeldi artegelan berrogei koadro
|
azalduz
plazaratu zen.
|
|
" Langileak daukie jornalen eskea, lortu arte ez jake elduko pakea; euren izerdiyakin goruntz doa kea, Jaunari sari eske
|
azalduz
nekea."
|
|
Informazio hori agiri batean jasotzen da, hainbat datu
|
azalduz
: pazienteak sendagilearen esku hartzea onartzen duela eta esku hartze horren xehekapenak:
|
|
Agiria pazienteak (bere DNI agertuz) eta sendagileak (bere kolegiatu zenbakia
|
azalduz
) sinatzen dute.
|
|
Entzunaldian zehar, epaileak, ofizioz edo alderdiek hala eskatuta, aintzat hartzen badu adingabearen intereserako komeni dela horrek aretoa uztea, hori erabaki dezake zioak
|
azalduz
, eta jardunak aurrera egitea aginduko du, adingabeak aretora itzultzeko aukera izan arte.
|
|
Badagohirugarreneskutitzbatereosointeresgarria.Buruzainek martxoaren27anbidalizionLacomberi, bestegauzaaskorenarteanondokoa
|
azalduz
:
|
|
lehenean Tubal Gipuzkoara nola heldu zen azaltzen da; bigarrenean Gipuzkoako (XIX. mendeko) geografia dakar: lur, mendi, harri, meatze, iturri, ibai, belar, zuhaitz, garau, abere, hegazti, arrain eta beste zenbait gauzaren gaineko datuak
|
azalduz
; hirugarrenean, Gipuzkoarren betiereko monoteismoa, ebangelizazioa, gipuzkoarren izaera, beren nekazaritzaz eta abeltzantza kontuak azaltzen ditu, eta azkenik ostera ere kontakizun historikoari heltzen dio, Erdi Arotik XIX. menderaino.
|
|
Han aurkeztu zituen hainbat olerki historiko: Garazirat ekartzen diote berri Abarkari Moroak Iruñeko hegian direla IX. mendean giroturiko poema (1858an aurkeztua), Muñosek Baiona Españari saltzen 1643 urteko gertaera bat
|
azalduz
(1858), Heren sugea Beltzuntzeko jaunen Erdi Aroko istorio bat azalduz (1859), etab.
|
|
Han aurkeztu zituen hainbat olerki historiko: Garazirat ekartzen diote berri Abarkari Moroak Iruñeko hegian direla IX. mendean giroturiko poema (1858an aurkeztua), Muñosek Baiona Españari saltzen 1643 urteko gertaera bat azalduz (1858), Heren sugea Beltzuntzeko jaunen Erdi Aroko istorio bat
|
azalduz
(1859), etab.
|
|
Laugarren atalean, gaur egungo garraio azpiegiturako politikaren ezaugarriak laburbilduko ditugu, eredu horrek agertzen ditun muga nagusiak ere aipatuz.Bosgarrenean, abiadura handiko trenaren gaia jorratuko dugu, esaten ari garen ideiadesberdinen adibide gisa. Azkenik, eta eztabaidarako ekarpen gisa, eredu alternatibobaten oinarri izan litezkeen zenbait proposamen
|
azalduz
bukatuko dugu artikulua.
|
|
Elkarrizketaz baliaturik, eskutitz berri bat bidali zion Orbek Monreali, gertatutakoa
|
azalduz
, EHUren zailtasunak onartuz eta «erakunde publikoen osagarri diren ekintzak aurrera eramateko eta ez batzu besteen kontra lohoazkeen (sic) ekintzak betetzeko» harremanak berreskuratzera gonbidatuz, Iruñean bertan. Are gehiago, hil horren bukaeran UEUk argitaratutako liburuen aurkezpenean zera esan zuen Orbek:
|
|
8 Polemikaren ondorioz UZEIk lan zabala argitaratu zuen bere osaketa eta zereginak
|
azalduz
. Egin, 1982ko otsailaren 19tik 24ra.Mitxelena, K. (1981):
|
|
Ezinen dut halakorik egin baina! jakinarazi zion semeak begi ameslariz itsasoan barrena ibiliko bainaiz beti, etxera lantzean behin soilik
|
azalduz
.
|
|
EAren estatutuek diote lehendabizi herriko mahaiaren zerrenda bozkatu behar dela, eta batzarreko gehiengoa horren alde azaltzen bada, ez dela beste zerrenda bozkatuko. Dena dela, bozketaren aurretik bi zerrendatako kideek hitz egin zuten, bakoitzak bere arrazoiak
|
azalduz
. Gero, bozketan, gehienek 33k herriko mahaiaren zerrendaren alde egin zutenez, ez zen beste bozketarik egin.
|
|
Sarekada hurbilaren iragarpena poliziaren frekuentzian kaptatu zuela
|
azalduz
, Txokok Boz abisatu zuen. Hutxen joko bikoitza ez zion aipatu, Hutx bestela, denbora labur barne, hilotz zatekeelako.
|
|
Eta laster ikusi zen hemen ere euskal berezitasuna. Espainian, eliz hierarkia, kleroa eta horien inguruko erakunde guztiak altxamendu militarraren alde jarri ziren; Euskal Herrian, berriz, apaiz eta fededun ugarik batasun hori hautsi egin zuen, neutral agertuz edo zuzenean errepublikarren alde
|
azalduz
. Euskal probintziak bereganatzean, irabazleek apaiz nazionalista horien kontra errepresio bortitza jarri zuten martxan (hainbat apaiz hil, kartzelaratu edo desterratu egin zituzten), Mateo Mujika ere elizbarrutitik egotzi egin zuten eta Gasteizko Seminarioa itxita egon zen.
|
|
• Nafarroan beharrezkoa da azkeneko urte hauetan alderdi politiko ez euskaltzaleek gizartean erein duten ideia faltsua, modu positiboan
|
azalduz
, gainditzea. Erabat faltsua da, nafar guztien eskubide berdintasunaren printzipioan oinarriturik, hizkuntza gaitasun printzipioa zapuztea.
|
|
Horren erakusle maitaleen elkarrekiko portaera aurkezten du, alde batetik zerbait lotsagarri eginez gero inor ez delako beste inoren aurrean maitalearen aurrean bezainbeste lotsatzen. Horren harira" maitaleen armadaren" gai famatua aurkezten du, Grezia klasikoaren maitasun pederastaren ideala
|
azalduz
. Beste aldetik, maitaleak elkarrengatik sakrifizio handienak egiteko —hiltzeraino behar izanez gero— prest egotea maitasunaren jainkozko boterearen frogatzat jotzen du, gizakien tasun garaienak bultzatzen dituela erakutsiz.
|
|
Eriximakok ere maitasun on eta txarraren artean bereizten du, eta maitasun ona hain zuzen ere kontrako zatien oreka berreskuratzen laguntzen duena da, bai naturan eta baita ere gizakiarengan. Ikuspegi horrekin garaiko sendagile baten ikuspegia aurkezten zaigu, maitasunaren alde fisiko hutsa
|
azalduz
eta gainerako hitzaldien ikuspegi psikologiko eta metafisiko hutsarekiko kontrastea eskainiz.
|
|
Iloba hogeita hamar urte bete baino lehen hil zen, baina seme alabak utzi zituen. Horrexegatik, Papinianok horien alde erabaki zuen ordezpena iraungita zegoela, hauxe
|
azalduz
: ekitateari ekinez, uler daiteke, testamentugileak ez duela adierazi adierazi nahi zuen guztia, eta aitona edo amona horrek ilobak seme alabak izatearen kasua aipatu ez arren, ezin ondoriozta daiteke horiei euren gurasoen oinordetza kendu nahi zienik.
|
2004
|
|
Neskatoa ez da horrekin konforme geratzen, ordea, eta bere gelako lagun bati komentatzen dio arazoa. Lagun hori astindu asko hartutakoa da, baina, eta bera etxean egunero jotzen dutela erantzuten dio, plastako horien balizko arrazoiak
|
azalduz
. Baina istorioko protagonistak ikusten du lagunak komentatzen dizkion arrazoi horiek beregan ez direla gertatzen, eta jarraitzen du galdetzen:
|
|
Jean Baptiste Coyos zuberotarra hizkuntzalaria eta irakaslea da Baionako fakultatean. Euskal Herriko Unibertsitatearen Bilboko udako jardunaldietan hitzaldi bat eman zuen zubereraren egoera larria
|
azalduz
.
|
|
Ricardo de la Encinaren saio honek nazionalismoak balio politiko eta arrazionalik ez duela diotenei egiten die aurre, abertzaletasuna zerbait modernoa dela eta etika politikoa duela
|
azalduz
. Naziorik gabeko estatuen artean estatua duten nazioen inposizioa aztertzen du egileak, 1994an bukatu zuen Soziologian doktorego tesia abiapuntu izan duen lan honetan.
|
|
Elkarteak adierazi duenez, fotokopien erdiak Administrazio Publikoan eta Hezkuntzan egiten dira. Jendeak kontzientzia har dezan, gutunak eta kartelak banatu ditu Euskal Editoreen Elkarteak ikastetxeetan, fotokopiek egiten duten kaltea
|
azalduz
.
|
|
Hona hemen ingurugiroari mesedetxo bat nola egin dakiokeen
|
azalduz
consumer.es delakoak eskaintzen duen ikastarotxo bat: hori gidari hartuta, gure aztura xumeetako batzuk ohiko praktika bihur dezakegu.
|
|
2 Itzulpen hori pribatua izan daiteke, eta, halakoetan, alderdietako batek itzulpena aurkaratzen badu bere helarazpenetik hurrengo bost egunetan, zehatza ez dela adieraziz eta desadostasunaren arrazoiak
|
azalduz
, orduan desadostasuna agiriaren zein zatitan egon eta zati horren itzulpen ofiziala aginduko da, itzulpen pribatua aurkeztu duenaren kontura.
|