|
2001
|
|
|
Nire paretik ari ziren, korrika, arnasestuka.
|
Haietariko
batek pistola niregana zuzendu eta horrek barruko nahasmendua areagotu zuen. Orain nire inguruko gehienak zeuden lurrean botata.
|
|
2003
|
|
|
|
Haietariko
bat beti aurrean zegoen eta bultzaka hasi ziren. Mozkor eginda zeudela pentsatu nuen.
|
|
2005
|
|
|
Ez dira bat edo bi izan, apur bat makurtzerakoan edo eskaileretan maila pare bat igota, barruko ehuna –batzuetan zuria, besteetan irudimentsuagoa, kasurik larrienetan ehuna ez baina ipurdi osoa erakusten duen tanga ñimiñoa– agerian jarri dutenak.
|
Haietariko
asko ondoko lagunarekin barik norbere sakelakoarekin berba egiten doaz. Agian gizon nagusiren batekin, egingo dioten lana adosten, Madokak azaldu dionez.
|
|
|
Bai, argi zegoen denak ehizarako gertu etorri zirela, jantziei begiratzea baino ez zegoen.
|
Haietariko
batek, Ari chanek, ez zuen ezer esan; aspertuta ei zegoen gaijin ak harrapatu eta hoteletan bukatzeaz eta bere lagun inozoei barre egiten zien. Ez zen polit hutsa, hango politena izanagatik, mutil bat ohera eramateko ez zuen alkoholik behar eta oso ondo ateratzen zitzaion logura aurpegia une egokian:
|
|
|
Ahalegindu, behintzat, goizeko seiak arte gutxienez ahaleginduko ziren, tabernetatik atera eta Tokio dorre gorria egun argitan ikusi arte.
|
Haietariko
hiru behintzat bai, Ari chan seguruenik lehenengo orduan galduko zuten eta. Bere aldetik, ez zuen uste haiek baino lo askoz gehiago egingo zuenik.
|
|
|
Lau gizonak eta emakumea aurrean duten orrian murgilduta dabiltza.
|
Haietariko
batek harrotasun distira du begietan, jesarlekuan apur bat atzera jarrita, eroso, musuzapiaz bibote aldea eta bekokia txandaka lehortzen dituela. Haren aurrean irakurri ahala urrezko xerloak belarri atzera daramatzan emakumeari begiratzen dio tarteka, honen begi urdin antarktiarrek onespena adierazten duten antzeman guran.
|
|
|
Ate bakoitzak bere karteltxoa du.
|
Haietariko
batean Ametsek" supîdo" irakurri du, karaktere gorri moderno handietan idatzita. Naroak errazago irakurri du honen azpian, beltzez, letra txikiagoan idatzitakoa:
|
|
|
Elkarri begiratu gabe doaz, nor bere barne munduan murgilduta.
|
Haietariko
askok irakurtzen ematen du bidaia, eta, konturatu denez, irakurgai nagusia komikia da. Kalitate gutxiko paperaz egindako komiki aldizkari mardulak.
|
|
|
Honek ere beste inurritegi baten sarrera ematen du, jendea gelditu barik sartu irtenean dabilela.
|
Haietariko
asko plastikozko poltsak eskuetan ateratzen dira. Argi dago, intsentsu ontzia barruan topatuko du.
|
|
|
Kaskezurrarekin errugbian jostatu berri zirenak ez ziren kalostrapearen maldan zeuden pagano erreak, hortzak horztegi, so zeuzkatela ohartu ere.
|
Haietariko
bat hurbildu zitzaien, oihuka:
|
|
2006
|
|
|
Henrikeren armagizonek ezpatak herdoiltzera ez utzi nahi eta sar atera azkarretan neurtu zituzten etsaiaren indarrak.
|
Haietariko
batean, Migel Mailuk Iruñeko katedraleko dorreak ikusi uste izan zituen Saioa mendi kaskotik. Ez zuten haratago eginen.
|
|
|
|
Haietariko
bat atera zitzaidan bidera, besoak zabalik, mozkorraren irriño zozoa eskaintzen zidala:
|
|
2007
|
|
|
Atzera joz lagunkideen bizitzan, begira diezaiogun La, tteren eta lankideen prestakuntza kulturalari hasiera eman zion ikas tokiari.
|
Haietariko
hiruk Larresoroko apaizgaitegi txikian ikasi zuten, hamalauk Ustaritzekoan, hiruk Belokekoan eta hamaikak Baionako apaizgaitegi handian; hiruk Baionako Saint> Louis> de> Gonzague> ikastetxean, hiruk Saint Cyreko eskola militarrean eta batek Lilleko Kazetaritza fakultatean. Hainbat lagunkideren ikastokia ezagutu ez arren, ikusten da Piarres La, tte eta lagunkideen intelektualtasunaren iturri nagusia Eliza izan zela.
|
|
2008
|
|
|
Urte batzuen buruan.
|
Haietariko
batzuk ezkondu ere egin ziren, eta seme alabak izan zituzten. Seme alaba horiek euskaraz egiten dute gaur egun.
|
|
2009
|
|
|
Begirale ohituek, beraz, trabarik gabe utzi zioten pasatzen, Nafarroako erreginari ez ezik, harekin batera heldu zen emazteki andanari.
|
Haietariko
bakar batek ere ez zien noski susmorik piztu. Begi zorrotzagoz so egin balute ohartuko ziren agertu berrietariko baten soinekoa josi zuenak inoiz ez zuela pentsatu barnean konkor bat estali zuenik.
|
|
|
Egin kontu immigrazio itzela egon zela XIX. mende amaiera aldera Hego zein Ipar Euskal Herritik Ameriketara (zela Hegoaldean indarrean ezarri berri zuten soldadutzatik ihesi, zela baserri giroko ekonomiaren estutasunek bultzaturik).
|
Haietariko
askok Ipar Ameriketako mendebaldeko kostaldean egin zuten habia. Haiei zuzenduta atera zuen Martin V. Bizkailuz legegizonak 1885eko abenduan Escualdun Gazeta Los Angelesen.
|
|
|
|
Haietariko
baten lekukotasuna irakurri zuten atzoko prentsaurrekoan. 63 urteko emazte bat polizia etxera joan zen, ukan zuen deiari erantzunez.
|
|
|
Guztira Oarsoko eta Bidasoaldeko 61 euskal preso daude Espainiako eta Frantziako kartzelatan sakabanaturik.
|
Haietariko
lauri Parot Doktrina aplikatu zaie, eta bertze zazpik preso jarraitzen dute, kartzela zigorraren hiru laurdenak beteta izan arren. Eguna besta giroan pasatzeko egitaraua prestatu badute ere, herrikideak izanen dituzte gogoan.
|
|
|
Atsedenaldiaren osteko bi lanen sortzailea Eric Gauthier izan da.
|
Haietariko
lehenengoan (Ballet 101) balet klasikoaren oinarrizko jarrerak abiapuntutzat hartzen dira ehun jarrera berri sortzeko, eta eszenako dantzari bakarrak denak burutu ditu off eko ahots baten aginduei jarraituz, dantza azterketa batean balego bezala. Koreografoak, gainera, ariketa berriak aprobetxatu ditu balet klasikoari erreferentzia umoretsua egiteko, baina lan honetatik gehien gogoratuko duguna dantzari solistaren prestakuntza eta gaitasun itzela izango dira.
|
|
|
Demokrazia Hiru Milioi (D3M) hautesle plataformarekin eta Askatasuna alderdi politikoarekin lotuta dauden 13 lagun auziperatu ditu gaur Baltasar Garzon epaileak," ETAren esanetara" egotea egotziz.
|
Haietariko
bi dira Lidia Barcena Aurrekoetxea erandioztarra D3Mko kidea eta Urtzi Vidal Astobiza Itzubaltzeta/ Romoko auzokidea," El Correo Español"," Deia"," El Pais"," ABC" eta hainbat komunikabidek Askatasuneko Bizkaiko zerrendaburua izango zela iragarri zutena, nahiz eta egia ez izan. Hamahiru lagun horiek ostiral honetan, hilak 6, aurkeztu dira Espainiako Auzitegi Nazionaleko 5 Instrukzio Epaitegian, Baltasar Garzon beraren aurrean deklaratzeko, berria.info k zabaldu duenez.
|
|
|
Atxilotuen artean bat kalean dago dagoeneko eta bertzeek gaur deklaratuko dute epailearen aurrean.
|
Haietariko
bostek salatu dute tratu txarrak eman zizkiela Durangoko eta Gernikako polizia etxera eraman zituztenean.
|
|
|
Guztiek tratu txarrak salatu dituzte.
|
Haietariko
lau ospitalera eraman behar izan zituzten. Amnistiaren Aldeko Mugimenduaren arabera, Ertzaintzak bederatzigarren lagun bat atxilotu zuen, adingabea, eta egun berean aske gelditu zen epailearen aurrean deklaratu eta gero.
|
|
|
|
Haietariko
batzuekin hitz egitean, bidegabekeria hitza izan zen nagusi. Gorka Urbizu Berri Txarrak eko abeslariarentzat, behintzat, horrela da.
|
|
|
Epaimahaiak huts egin du, frogak eta alderdikeriarik gabeko pertsonek esandakoak ez dituelako behar bezala ikusi.
|
Haietariko
inork ez al du pentsatu bera [Yllanes] esaten ari zena bere bertsioa zela. Inork ez daki zer pentsatzen zuen Nagorek.
|
|
|
Asfar doktorea...".
|
Haietariko
batek honela esan zuen: " Asfar irakaslea".
|
|
2010
|
|
|
Kanibalismoaren arrasto nabarmenak ageri ziren bazterretan, pertsonen atalak erdizka janda, esaterako, eta etxeetan buru txikitu ugari, garaikur gisa esekita.
|
Haietariko
batek, aztiarena izan behar zuen etxolaren barruan zegoenak, ile horia zeukala esan zidan.
|
|
|
Gehienak alargunak dira eta euren azken egunak gehiegi sufritu barik ematea beste esperantzarik ezin dute eduki.
|
Haietariko
asko desiratzen daude, ziurrenik, heriotzak lehenbailehen eraman ditzan, hurrengo bizi hobe baten esperantzaz. Tokirik egokienean daude hiltzeko, sikeran, euren hiririk santuenean, Ganga jainkozko amaren bazterrean.
|
|
|
Ikasle guztiak ni baino handiagoak ziren ikasgela batean jarri ninduten.
|
Haietariko
bat hamahirutik hamalau urte artekoa zen, ez zen buru argikoa, baina hala ere bazekien ikasleen gain jartzen, baita irakasleen gain ere. Hain gazte ikusirik, ia beti neure eskolan aurrenengoa eta moja guztiek maite nindutela, barruko ikasle batengan harritzekoa ez den bekaitzak jo zuen, antza, eta hainbat eratara ordainarazi zizkidan neure garaipen txikiok?
|
|
|
Aurten ere itzal handiko pertsonak omenduko ditu Bazko Asteleheneko Sarako Idazleen Biltzarrak.
|
Haietariko
bat Eñaut Etxamendi izanen da, eta bertzea, Alexandre de La Cerda. Etxamendi kantugintzan ezaguna da batez ere, baina literaturan ekarpen zabala egin du, hainbat artikulu, gogoeta, ipuin eta eleberri paperera ekarriz.
|
|
|
Alberdi Cynthya Appleyard aktore dramatikoarekin ezkondu zen Erresuma Batuan, eta hiru seme alaba izan zituzten.
|
Haietariko
bi, Francesca eta Julio, Donostian izan dira erakusketa aurkezten. Aita lehenik euskalduna eta gero ingelesa zela dio Francesca alabak.
|
|
|
Zigarreta pizteko, beste bezeroei eskatu diet sua.
|
Haietariko
batek metxeroa hurbiltzean sentitu dut, ordea, ez diodala benetan lagundu nahi Irantzuri.
|
|
2011
|
|
|
Gutxienez, 17 Alkatetza lortu ditu.
|
Haietariko
seietan aurkeztu den hautagai bakarra izan da eta gainontzeko zortzietan gehiengo absolutua eskuratu dute.
|
|
|
–
|
Haietariko
bat jadanik gaizki sentitzen hasia da, altueragatik. Gorria dauka.
|
|
|
Horretarako, gutxienez 5 Erlenmeyer matraze erabiltzen dira.
|
Haietariko
bakoitzean, 10,0 mL D2 disoluzio ezarri behar dira, eta 10 edo 20 mL ur destilatu gaineratu. Metilo laranja adierazlearen zenbait tanta ere gehitu behar dira.
|
|
|
Etxerako lanak laster amaitu zituen eta egunkari mirariz libreei begirada bat eman ahal izateko une aproposa zen.
|
Haietariko
bat begiztatzen ari zela, hiriko gertaeretako albiste batek eman zion atentzioa: Modesto de Pablo, margolari ospetsu samar bat hiriko alde zaharreko atiko bateko bere estudioan agertu zen hilik.
|
|
2012
|
|
|
Lehorreratzean nire kanoa ikusi zuten marinelek eta, dena miatu ondoren, jabea ez zela urruti ibiliko sumatu zuten erraz.
|
Haietariko
lauk, ongi armatuta, zirrikitu eta gordeleku guztiak arakatu zituzten, azkenean harkaitz atzean ahuspez aurkitu ninduten arte. Pixka batean txundituta geratu ziren nire jantzi bitxi trauskilei begira, larruz egina bainuen kasaka, oinetakoak zurezko zoladunak eta galtzerdiak ere larruzkoak; halere, horregatik ondorioztatu zuten ez nintzela bertakoa, denak biluzik ibiltzen baitira han.
|
|
|
Halatan, bi errenkadaren artean barrena, jaun batzuk zihoazen pausaje astunez, abere bakoitza aztertuz, eta ondoren txutxu mutxuka elkar kontsultatuz.
|
Haietariko
batek, zeinak munta handiagokoa baitzirudien, album batean, zihoan eran, zenbait ohar idazten zuen. Epaimahaiko burua zen:
|
|
|
Horrelako proposamenak borroka indigena laguntzen hasten diren kolektibo ezberdinetan sustraitu ziren.
|
Haietariko
batzuk hasi ziren Laugarren Munduaren izaera alternatiboa azpimarratzen. Akademian antzeko zerbait gertatu zen Nietschmann ek (1985) bere lanak argitaratu zituenean eta indarrean zegoen Guda Hotzaren ideologiari ikuspegi berri bat gehitu zionean.
|
|
|
Bizi baldintza jasangaitz haiek eraginda, besteak beste, 1938ko maiatzaren 22an 795 presok ihes egin zuten San Kristobaletik.
|
Haietariko
585 harrapatuak izan ziren. Ihes egin zutenetariko hiruk besterik ez zuten lortu, gaur arteko ikerketek diotenaren arabera?
|
|
|
Solasaldi haiek, jakina, lotu beharreko kontuak bideratzeko ere erabiltzen zituzten, halabeharrez.
|
Haietariko
batean, Galok eskatu zion Margaritari, bere berririk jasoko ez balu alde egin eta egun batzuk barru, Mañu aldera joan zedila etxekoentzat idatzita utziko zion eskutitza hartuta, hari ez ziotelako eragozpen handiegirik jarriko bidaiatzeko, eta ziurtatu zion, bera desagertuta egonagatik, han etxe bat aurkituko zuela bizimodu berriari ekiteko, beren seme edo alabarekin batera.
|
|
|
Hala iragaten ziren gau guztiak bere brigadan, hotzaren konpainian, oroitzapenak aringarri nahikoa gertatzen ez zirela.
|
Haietariko
aurrenekoren batean, hirugarrenean hain zuzen, erabaki zuen Galok egunaren barruan egingo zituen jarduerak antolatzea, bestela zoratu egin behar zuelako. Egun parea aski izan zuen konturatzeko, hango bizimodua goibela bezain aspergarria zela.
|
|
2013
|
|
|
Bat batean kamioi artean gindoazen, eta beste norabidean ere kamioiak ziren nagusi.
|
Haietariko
askok argi extrak zeramatzaten ohikoez gain, zaldiko maldikoetako karroxek bezala. Hurbiltzen ari ginen etxera eta bazirudien niri behintzat hala iruditzen zitzaidanhilabete neramala kanpoan.
|
|
|
Garai nahasi haietan, asko izan ziren historia xume baten jabe egitera iritsi zirenak.
|
Haietariko
bat Martin Saldias izan zen, Zumalakarregi jeneralaren zerbitzuan zelatari modura borrokatutako gizona, gerrara bere gogoz joan zena, eta adiskideek Sara goitizenaz ezagutzen zutena. Bere historia, edo hobeki esanda, bere historiaren zatirik arriskutsuena, bidaia batez hasi zen_
|
|
|
Banaka atera eta zabaldu egin nituen.
|
Haietariko
batzuek U.G. inizialak zituzten brodaturik. Hirugarren tapakia zabaltzean, bost mila pezetako billetez betetako gutun azal bat erori zitzaidan lurrera.
|
|
2014
|
|
|
Argitasun handirik ez egon arren, bi ate ikus nitzakeen.
|
Haietariko
baten aurrean jarri nintzen, eta aldameneko horman eskegita zegoen giltza hartu nuen. Sarrailan sartu eta, atea ireki zenean, zast!, saguzar bat hegaka etorri zen niregana.
|
|
|
Horretarako, bereaz gain hainbat idazle eta poetaren lumaz baliatu da.
|
Haietariko
batzuek euren azalean bizi izan dute deserri politikoa (Joseba Sarrionandiak edo Joan Oliverrek, kasu); beste batzuek deserri poetikoari idatzi diote (Mario Benedetti, Harkaitz Cano, Bernardo Atxaga). Gai soziala bezain intimoa den deserria berea egin du Eñaut Elorrietak, hitzekin eta musikarekin lur zati bizigarri bat zedarritu nahian.
|
|
|
Horrez gain, Herriko tabernen aurkako auziaren barruan, beste sei bilbotar epaituak izaten ari dira uneotan (Sabin del Bado, Karmelo Landa, Carlos Rodriguez, Patxi Bengoa, Ruben Pascual, Jon Martinez), bederatzi auzotako beste horrenbeste kultur elkarterekin batera.Eta gutxi balitz, aste honetan bertan, beste bi epaiketa ere izan dira sei bilbotar gazteren aurka.
|
Haietariko
bost, Maku Basabe, Aitor Zelaieta, Ziortza Aiensa, Mikel Sanchez eta Julen Orbea, Auzitegi Nazionalean epaitu dituzte, bi urteko kartzela zigorraren akusaziopean' Gara' eta' Berria' kazetetan argitaraturiko iritzi artikulu batengatik. Eta beste bat, Gaizka Astorkizaga, espetxea sartzeko agindua jasotzean, epaitegian kateatzeagatik epaitu dute aste honetan bertan Bizkaiko Probintzia Auzitegian, beste bi urteko akusaziopean, nahiz azkenean isun batean baizik ez den geratu.Denera, 25 dira helburu politiko hutsez abiarazitako prozesu judizialetan murgildurik dauden herritarrak, Bilbon.
|
|
2015
|
|
|
Baserriaren goiko hegian artilleriako destakamendu bat zegoen eta, etxejabeei baimena eskatzea eta horrelakorik bururatu ere egin gabe, gauetan dozenatik gorako soldadu taldea etortzen zen lotara, belarrondo pilara.
|
Haietariko
bat zen Antonio. Taldeko mutil batzuk euskaldunak ziren, nafarrak eta bizkaitarrak.
|
|
|
Eta azkenik, urte batzuen buruan, Toledora etortzearekin batera, erlijio berria ezagutzeko aukera izango nuen, orduan deus ere susmatu gabe banengoen ere.
|
Haietariko
judutar gazte bat, sasoikoa, hasi zitzaidan hasieran pixkanaka pixkanaka bertako ohiturak eta hebraiera bera ere erakusten. Bazegoen garai hartan Lizarrako aljaman judu mordoa euskaraz polito mintzatzen zekiena, nahi eta nahi ez gainera, egunero hirira irtengo baziren beren betebeharrak osatzera.
|
|
|
Aparkatzera joan eta espaloian eserita zeuden hiru lau beltzekin egin genuen topo.
|
Haietariko
batek bota zuen esaldia ez dut egundo ahaztuko. –Neska polita gatxa?
|
|
|
XVIII. mendean gure eskualdeko pertsona batzuk eragin handia izan zuten Madrilgo Gortean, nahiz eta gaur egun gure artean oso ezagunak ez izan.
|
Haietariko
bi, garaikideak, eta Urduñarekin erlazionatutakoak: bata Jose Antonio de Armona Murga, Arespalditzan jaioa().
|
|
|
Idazlea ere bazen eta bere obra batzuk berriz argitaratu dira azken urteetan.
|
Haietariko
bat da “Apuntaciones históricas de la ciudad de Orduña”, J. Ignacio Salazar Aretxaldek argitaratua. Argitaratu gabe eta nire ustez argitaratu beharrean badago badu beste lan bat:
|
|
|
Ezaguera mundura heldu ziren eta kulturarako lan garrantzitsuak utzi zituzten, beren bizitzei zein munduko posizioei zentzua eman zieten beren esperientzietan zein beste jakiteetan oinarritutako emakumezkoen jakituria bildu zuten.
|
Haietariko
askok beren ondarearen garrantzia zein beren errekonozimendua ezin izan zuten bizi, baina beraiei esker hurrengo belaunaldiak erreferenteak eta jarraitzeko ereduak izan ditugu.
|
|
|
Kutxako buru zelarik Dibisio Urdineko lau kide ohi etorri zitzaizkion, kartzelaldiak pairatu zituztenak Sobiet Batasunean.
|
Haietariko
batzuk Espainiako Prebisio Institutu Nazionalean ari ziren, zaindari edota mandatari. Juan Luis Irurrek gogoan du Urmenetak lagundu zituela etorri guztietan.
|
|
|
Ehun urte direla Del Burgok errana La Aventura Hispdnican baloi aerostatikoaz bidaian diren baionar batzuek lur hartu dute Zizurren.
|
Haietariko
bat Julien Vinson izanki, Baionako Zientzia Akademiako idazkaria, eta egiaztatu du Bonapartek ezarririko euskararen hedadura egiazkoa dela. Engoitik bi emakumezkok egiten dute.
|
|
2016
|
|
|
Burgesak....................... n bizi ziren nagusiki.
|
Haietariko
asko merkatariak eta bankariak ziren.
|
|
|
Kataluniarrek, gehienbat, hemengo errealitatea gertutik jarraitzen dute eta bertatik bertara ezagutzea gustatzen zaie.
|
Haietariko
batzurentzat, gainera, ez zen Euskal Herrira etortzen zen lehendabiziko aldia”.Mendi ibilaldiakOtabardira iristen diren bisitariek, eskaintza zabalagoa jasoko dute epe laburrean. Izan ere, mendi ibilaldi ezberdinak prestatzen ari baitira Larraitz eta Alfredo, adiskide baten laguntzarekin.
|
|
|
Itsasontzian bidaide lagun hiru euskaldun izan zituen, herri-min, benetako ohe min, bestelako janari min edota dena delako minen ororen ahantzarazteko makulu.
|
Haietariko
bat:
|
|
2017
|
|
|
Badakizu gaur egunsentian, bost zaldun eraman dituztela gaztelura?
|
Haietariko
bi zaurituta omen zeuden, halaxe esan dit Larranbek behintzat. Bere etxe aurretik igarotzean konturatu omen da.
|
|
|
Feniziar zaindariak konturatu orduko gertatu zen, istant batean, erreakzionatzeko betarik gabe.
|
Haietariko
batek adar bat hurbildu zuen ahora eta burua altxatuz soinu ozen bat jaurtiki zuen zerurantz, ibaiadar guztiak oihartzun egin zuelarik.
|
|
|
|
Haietariko
gazteena bilatu behar zuten, Pitxu deitzen ohi zutena, besteak arriskutsuagoak baitziren, makurragoak. Elurretan iragan neguan antzemandako urrats berri batzuk zirela medio bazekiten, kaütera gazte bat bazegoela, eta interesgarriena, taldetik aparte gehienetan.
|
|
|
Bai, buhameak joan ziren bere nagusiak esandako jende malapartatu guztiaren xerka, baina, buhameen artean beti dago aitzaki bat edo beste.
|
Haietariko
bat Jaun Beltxarengana hurbildu zen berria ematera horren truke zerbait hartuko zuelakoan, eta bai, jaso zuen afari eder bat soldaduekin batera eta bukatu ostean, ostiko bat gibelean eta mozkorraldiaren eraginez loaldi luze bat dorretxearen atzeko atean, euripean.
|
|
|
«Ez ote dira txoritxo bi lauko baten saltzen?
|
Haietariko
bat ere ez da, horregatio, lurrera jausiko zuen Aitak nahi izan ezik».
|
|
|
Haien atzean, zenduaren eta/ edo alargunaren haurride eta iloben tankera hartu zien Anderrek bigarren eta hirugarren bankuak berenganatu zituztenei.
|
Haietariko
bat ez zitzaion arrotz. Bera hari ere ez.
|
|
|
Burgesak................................... n bizi ziren nagusiki.
|
Haietariko
asko merkatariak eta bankariak ziren.
|
|
|
Esan bezala, 1937ko apirilaren 24tik 26ra, milaka soldatu pasatu ziren Munitibartik.
|
Haietariko
batzuk herriaren aurkako bonbardaketa eta metrailatzeetan hil ziren apirilaren 26an.
|
|
|
Malo eta besteek 1991n (12) 4 gaixo euskaldun zaharrek osatutako kasu sorta batean entzutezko haluzinazioen fenomenologia deskribatu zuten.
|
Haietariko
hiruren kasuan eskizofreniaren agerraldi akutu bat dela-eta agertu ziren haluzinazioak; laugarrenean, ordea, alkoholaren abstinentzia sindrome baten ondorioz. Lau gaixoek euskara hutsean hitz egiteko ohitura bazuten ere, haluzinazioek, lau kasuetan, eduki mehatxagarria zeukaten eta gaztelania hutsean agertzen ziren, eduki mehatxagarria are arrotzagoa sentiaraziz.
|
|
|
Burgesak....................... n bizi ziren nagusiki.
|
Haietariko
asko merkatariak eta bankariak ziren. Teorian ezin zuten gizartean gora egin........................... estamentuetara, baina
|
|
|
Alproja hutsak, herriko parrandazale gautarrak, ezkonduak zein ezkongabeak, bakarrik edateko batere konplexurik ez zutenak.
|
Haietariko
bat barrara gerturatzen ikusi orduko, lankideak edo ni amaren aurrean jarri eta “zer behar duk? ” galdetzen genion, lehor, amak atzegoardian zigarro bat pizten zuen bitartean. Inguratzen zitzaizkion gizonen gaineko epaia ematen nion, oso kontuan hartzen zuena bestalde, eta ez nik bakarrik, nire kuadrillakoek ere hartzen zuten euren inpresio eta usteak azaltzeko lizentzia.
|
|
|
Nolanahi den, Madalenen hanka luze biluziak erritmoa jarraitzen ikustea seinale ona iruditu zitzaion, baita Iñakiren beso erdia auto barruan jarraitzeak ere.
|
Haietariko
edonoren zain geratu zen, denboraren joana errazteko baratzetik belar txarrak erauzten aritu bitartean, baina ez ziren etorri. Ramonen pijamak haien arropekin batera esekita ikusi zituenean barre batek irten zion.
|
|
|
Ahateei jaten ematera joan ginela, han agertu ziren bere adin bueltako bi ahizpa, biak goitik bera berdin jantzita, igandez, eskuindar itxurakoak, baina ongi, elegante, buruan laxoarekin eta belaunerainoko galtzerdiekin.
|
Haietariko
bakoitzak garai bateko Arrue estiloko jostailuzko kapotadun kotxea zeraman, urdin ilun haiek, gogoratzen?, parpailez beteriko tapakiak eta barruan beren panpinatxoa... Kattalin ikusi behar zenuen, begiak irten beharrean...
|
|
2018
|
|
|
Urrunean, herritarrak uzta biltzen ari ziren, bazkaltzera eta igitaiak zorroztera etxera joan ondoren berriro soroetara itzuliak baitziren.
|
Haietariko
batzuk, une hartan, bildutako garia soroetan sakabanatzen ari ziren, eguzkipean lehor zedin. You Shitouk, hantxe belaunikatuta, burua altxatu eta emazteari begiratu zion; gero, berriro makurtu eta sorbalden artean ezkutatu zuen.
|
|
|
Guardia zibilak erne jarri ziren berriro, nor bere arduretan.
|
Haietariko
bik iltze kate bat atera zuten gugandik urrutien zegoen autotik eta errepidean zabaldu zuten aldenik alde, pasoa galaraztearren. Beste bi lagunek mendi magalean gora egin zuten bizpahiru metro, eta erdi belaunikaturik, tiro egiteko posturan jarri zirela iruditu zitzaidan.
|
|
|
|
Haietariko
gau batez soldadu talde txiki bat ikusi genuen leo  tzetatik irten, eta, gauaren isilaz baliaturik, gorpu bat eramaten. Estali gabe zegoen, eta gorpuaren luze lodia ez zen txahal jaio batena baino handiagoa, hain zegoen erkindua.
|
|
2019
|
|
|
Goiz esnatu, ondo gosaldu eta karteltxoak egin nituen.
|
Haietariko
batean kaxatxo bat marraztu nuen, kaxatxo hartan zulo batetik emakumezko esku bat ateratzen zela ikus zitekeen alkateak emandako agiria sinatzen. Beste batean hauxe idatzi nuen:
|
|
|
DNA analisien hiru mota ezberdin daude.
|
Haietariko
bat," Y DNA" izenekoa, ez zen Lisaren kasuan erabilgarria, Lisak ez baitzeukan Y kromosomarik. Beste bat," mitokondria DNA" miatzen duen analisia, printzipioz baliagarria zen Lisaren kasuan, emakumezkoen kasuan soilik erabiltzen baita, baina belaunaldi askoz urruneko arbaso partekatuak identifikatzeko balio du, hots, jatorri etnikoa argitzeko, eta ez zen hau Lisaren arazoa, Lisa bere gurasoen edo bizirauten zuten bestelako ahaideen bila baitzebilen.
|
|
|
Ondoren, osteratxoan parte hatutakoak mokadua jatera inguratzen dira bertara.
|
Haietariko
batzuek argizarizko begitartea erakusten dute oraindik ere, ikusitako izugarrikeriaren arrastoak ezabatu ezinik. Beraien arteko bat, mutil gazte mardul musugorri bat, esku artean estutzen duen edalontziko ardoa ezpainetara eramaten ahalegintzen da.
|
|
|
Parisen bertan ere, errefuxiatutako lagunek egundoko laguntza eskaini zidatenan.
|
Haietariko
asko, gainera, hiri honetan puri purian egon ohi den kultur munduan buru belarri murgilduta zeudenez, ez zitzaidanan asko kostatu antzerki alorreko artistekin harremanetan sartzea. Horrela bada, antzerkiaren inguruan sortu berriak ziren azken joerak bertatik ezagutzeko parada izan ninan.
|
|
|
Behin baino gehiagotan Pentaedro zeritzan antzerki taldeaz mintzatu izan natzaizu eta nola, gerraren kausaz, hura desegin eta partaide izandakook elkarrengandik sakabanatu behar izan genuen.
|
Haietariko
batekin, Albertorekin, badut gutunen bidezko harremanik, antzerkigintzan murgildua dagoen lagun batek haren berri eman zidanetik; izan ere, Alberto, gaur egun Parisen bizi dena, sona handiko antzerki zuzendaria baita orain. Hark bidalitako gutunetan, nik berari bisita bat egiteko desira ageri ohi zuen behin eta berriz, eta, beharbada, unea iritsia da.
|
|
|
Urrats gutxi batzuk barrurantz eginak dituztelarik, bi gizon ateratzen zaizkie arrapataka korridorean.
|
Haietariko
bat bankuko zuzendaria da.
|
|
|
Zenbat eta zenbat artista hilezkor bihurtu zaizkigun denboretan zehar!
|
Haietariko
asko merezimendu osoz, ez dinat ukatuko; baina nago, gizon ospetsuen artean, eta beren izenak urrezko hizkiz izkiriaturik egonagatik ere, bilau, koldar eta, azken batean, gizatxar asko daudela. Zera, beren buruari baizik begiratzen ez ziotenak, edo nornahi inongo errukirik gabe jo eta zapaltzeko prest egoten zirenak beti, era horretan beraiek aurrera egingo bazuten?
|
|
2020
|
|
|
Eskola Publikoa ez da Euskal Herriak behar duen eskola publikoa liburuaz idatzitako iruzkin asko iraingarriak izan ziren besterik gabe.
|
Haietariko
batek, ordea, izenburua probokatzailea zela hartu zen eta, zerbait kritikatzerakoan, gure pentsamendua aski" erromantikoa" zela utzi zuen idatzita.
|
|
|
|
Haietariko
bat, Bernardo Atxaga ezizenez, idazle gisa dugu ezagun Asteasutik kanpo.
|
|
|
Egia esan, Gaztelako artilearen garraio eta salerosketaren negozioak porrot egindakoan Oñatetarren diru sarrera gehienak eskualde osoan sakabanaturik zituzten lur jabegoen errenten bitartekoak bilakatu ziren, hain justu ere ordura arte lagun zein babesle zituzten hiriko handiki askok gutiziatzen zituztenak.
|
Haietariko
bat Pedro Sanchez de Oñate Inkisizioaren aurrean salatu egin zuen Juan Fernandez de Paternina, Arraraingo dorretxeko jauna eta aspaldidanik bekaizkeriak akuilaturik Oñatetarren lurrak eskuratze aldera azpijanean zebilena. Judu zein kristauen Jaungoikoari esker, umetan Jonas izandako Pedro Sanchez de Oñate kristau berriak Arraraingo Dorretxeko Jauna auzitara eraman eta hau kondenatzea lortu egin zuen.
|
|
|
Pandemiari aurre egiteko neurrien eraginez Euskal Herriko kulturgintza egoera larrian dela bistaratu nahi dute, baita erakundeei sektorearentzako neurri zehatzak eskatu ere. Kulturaren balioaz gogoeta eta eztabaida sustatzea da haien asmoa. kulturgintzan.eus atarian zabaldu dute beren gogoeta, eta atzo, edizio hau ixteko orduan, bederatziehun kulturgile ingururen atxikimendua zuen ekimenak —baita LAB sindikatuarena ere—
|
Haietariko
zenbaiten gogoetak dira honakoak, hiru galderari erantzunez plazaratuak:
|
|
|
«Hasieratik sinistu dute filmean, eta haiek gabe ezin izango genuen aurrera egin».
|
Haietariko
hainbat bildu ziren atzoko aurkezpenean. Juanba Berasategi zena ere gogoan izan zuen —aita zuen euskarazko animazio zineman aitzindari izandakoa; 2017an hil zen— Hura gabe Lotura Filmsek garatu duen lehen proiektua izan dela adierazi zuen.
|
|
|
" Vae soli!", bigarren, feligresengatik.
|
Haietariko
asko, edade bateko emakumeak, pozik sumatzen nituen apaiz gazte, hiztun eta alai bat eskaintzen zielako eliza zahar zaharkituak. Nola asumitu orain errealitatea, egunkariek zazpi koloretan eta gupida gabe erakusten diena?
|
|
|
Gazte guztiek adierazi dute ikasketekin zailtasunak izan dituztela EAEn eskolatuak izan direnetik.
|
Haietariko
zenbaitek adierazi dute zailtasunak izan dituztela eskolatu dituzten garaian eskolako hizkuntza (k) ezagutzen ez z (it) u (z) telako. Zenbait ikaslek oso gogoan dauzkate irakasleek eskainitako hizkuntza errefortzuak.5 Etorri berritan jasotako laguntza gogoan dutenek oso positiboki baloratu dute irakasleek emandako laguntza eskola hizkuntza (k) ikasteko; laguntza hori ezinbestekotzat jo dute.
|
|
|
Ez da hori dioen bakarra.
|
Haietariko
zenbaitek aipatu dute gaztelaniaz jakiteak aukerak ireki diezazkiekeela EAEn lanik aurkitzen ez badute Espainiako beste tokiren batean lana bilatzeko. Deigarria iruditu zaigu, hain gazte izanik, kontuan izatea beren herritik edota probintziatik irteteko beharra izan dezaketela gerora begira.
|
|
|
Lehen hizkuntzaren transmisioari dagokionez, gurasoek beren seme alabei lehen hizkuntza transmititzeko esfortzu handia egiten dute.
|
Haietariko
askok eskolaz kanpo arabiera irakasteko bideak bilatzen dituzte, baita berberera lehen hizkuntza dutenek ere. Besteak beste, arabiera ikastea islametik gertuago egoteko bide bat delako, seme alabak meskitara joatera animatzen dituzte, otoitz egin dezaten eskatu, eta oro har erlijioak ezartzen dizkien arauak errespeta ditzaten eskatzen diete etengabe.
|
|
|
Gainera, haietariko hiruk hiru hizkuntzatik gora hitz egiten dituzte.
|
Haietariko
bat, bere lehen hizkuntza (amazigera) eta harrera herriko hizkuntzak (euskara eta gaztelania) ondo ulertu eta ekoizteko (idatziz zein ahoz) gai izateaz gain, beste bi hizkuntza (ingelesa eta arabiera) ikasten ari da. Arabiera ikasteko arrazoi nagusia zera da:
|
|
|
Garai haietan Berho deitura zuten bi apaiz zeuden Ipar Euskal Herrian.
|
Haietariko
bat zen Bertrand Berho, 1827ko maiatzaren 10ean Irisarrin sortu zena, eta Iholdin hil 1904ko apirilaren 14an. Eskualdunak artikulu luzea egin zuen Bertrand Berhoren heriotzaz 1904ko apirilaren 22an, aipatu gabe astekarian parte hartu zuen ala ez.
|
|
2021
|
|
|
|
Haietariko
bat, otso emea, gizonaren usaina omen zeukana, besteen artean jan zuten.
|
|
|
Petrineria kalearen goi parteko etxeak goitik behera berriztatuak daude aspalditik.
|
Haietariko
batzuk ere zeharo eraiki berriak dira lehenagokoen egitura gutxi gora behera errespetatuz. Edonola ere, azaltzen diren etxaldeek gure auzokoak baino hamaika aldiz gogoargiago ematen dute, gehien gehienak kolore bizi eta zoliez estalita baitaude; orain dela bi urte udako oporretan gure Nadorreko gure osaba Abd el Krimek erakutsi zizkidan Chauen aldeko etxe kareztatu koloretsuak gogoratzen dizkidate.
|
|
|
Begira diezaiegun, bestela, Cirque du Soleilek urraturiko bidetik dabiltzan zirku konpainia handien espektakuluei.
|
Haietariko
bakoitzean soinu banda oso bat sortzen da, eta, ahal dela, zuzenean jotzen dute pistaren alboko musikariek eta abeslari solistek. Hain izaten dira landuak soinu banda horiek non irteeran CDa eta guzti eros dezakegun, etxean gutxienez musika hartaz noizean behin gozatu ahal izateko.
|
|
|
Beharbada, ume nintzela Oñatin ematen nituen udek dute errua.
|
Haietariko
batean ikastaro moduko bat egin nuen garai haietan Hegoaldean posible zen era bakarrean: amama itxurako Visi andereñoaren etxera bidaltzen ninduten arratsalde batzuetan antzerki mota berezi baterako prestakuntza jaso nezan katixima ikastera, alegia, eta egun batean herriko antzokirik handienean jokatu nuen egokitu zitzaidan rola, meza mutilarena hain zuzen.
|
|
|
|
Haietariko
bat naizela uste dute. Lotsatu egin naiz, eta begiratuarekin, keinuekin eta zehatz ahoskatu eta erregistro doian kokatutako hitzekin uxatu behar izan dut zalantza oro.
|
|
|
Urte hasieran eta bereziki Bizkaian, KAS aukera onartzen zutenak ere izan ziren autonomoen artean, bitxia badirudi ere.
|
Haietariko
batek, Andoni Kanpillo komandoak, bere burua izendatzen zuen" ETA Militarrari laguntzeko Komando Autonomoa".
|
|
|
Poliziak zazpi pertsona atxilotu zituen, zeinek, agiri publiko batean, mehatxu eta torturak salatu baitzituzten.
|
Haietariko
bat Piti San Martin zen, gero komandoetan hila.
|
|
|
|
Haietariko
23, talde armatuen militanteak ziren.
|