|
2000
|
|
|
|
Espainia
|
|
|
|
Espainia
|
|
|
Kasu batzuetan erreferentzia eremu horiek bikotekontrajarri modura hartzen dituzte (Euskal Herria versus Espainia, Nafarroa versusEuskal Herria e.a.); beste batzuetan, ordea, bata bestearen osagai gisa (Euskal HerriaEspainiaren barnean, Nafarroa Euskal Herriaren zati, e.a.). Honaino iritsita, interesgarri deritzogu erreferentzia eremu ezberdinak zein arlotan eraikitzen diren jakiteari.Beste hitz batzuetan esanda:
|
Espainia
, aztertutako egunkarien arabera, errealitatepolitikoa ote da, ala errealitate kulturala, ala soziala. Bestela ere plantea genezake auzibera:
|
|
|
Galdera hauei erantzuteko, bi mailatan banatuko dugu analisia. Lehenik hiruerreferentzia eremu nagusi hartuko ditugu (Euskal Herria,
|
Espainia
eta Frantzia), biakunitate ezberdin gisa ala lotuta erakusten ote diren ikusteko, eta zein gaitan nagusitzenden erreferentzia eremu bakoitza. Bigarrenik, Euskal Herriaren barnera begiratuta, maila ezberdinak (herrialde bakoitza, Euskal Autonomia Erkidegoa, Hegoaldea etaIparraldea, eta Euskal Herria bere osotasunean) zein gairen inguruan osatzen direnaztertuko dugu.
|
|
|
|
Espainia
|
|
|
lurraldearen ikuspegitik begiratuta, Euskal Herriaren irudi beraosatzen dute egunkari biek, herrialde eta herrialdez gaineko egitate bakoitzari antzekopisua emanez batak zein besteak. Horrekin batera, arreta bera ematen diete Euskal Herritik kanpo gertatutakoei, bai
|
Espainia
eta Frantzian bai mundu zabalean gertatutakoeidagokienez.
|
|
|
|
Espainia
|
|
|
Ikusten ari garenez, egunkariek erreferentzia eremu ezberdinak birsortzen dituzteberen albiste eta artikuluen bitartez. Kasu batzuetan erreferentzia eremu horiek bikotekontrajarri modura hartzen dituzte (Euskal Herria versus
|
Espainia
, Nafarroa versusEuskal Herria e.a.); beste batzuetan, ordea, bata bestearen osagai gisa (Euskal HerriaEspainiaren barnean, Nafarroa Euskal Herriaren zati, e.a.). Honaino iritsita, interesgarri deritzogu erreferentzia eremu ezberdinak zein arlotan eraikitzen diren jakiteari.Beste hitz batzuetan esanda: Espainia, aztertutako egunkarien arabera, errealitatepolitikoa ote da, ala errealitate kulturala, ala soziala?
|
|
|
|
Espainia
|
|
|
Bestetik, Euskal Herria eta
|
Espainia
bi arlotan agertzen dira nabarmen lotuta: politikan eta kiroletan. Bi gai hauetan, herrialde bien arteko lotura gainerako gaietanbaino handiagoa da.
|
|
|
kulturalki eta sozialki, eremu hurbila (Euskal Herria, osorik edomodu partzialean) lehenesten da; politikan eta kiroletan, Euskal Herria Espainiari atxikirik agertzen da (adibidez, futbol txapelketa nagusietan). Eguraldia/ trafikoan etaekonomian,
|
Espainia
birsortzen da.
|
|
|
|
Espainia
|
|
|
|
Espainia
|
|
|
|
Espainia
|
|
|
|
Espainia
|
|
|
|
Espainia
|
|
|
|
Espainia
|
|
|
|
Espainia
|
|
|
|
Espainia
|
|
|
Erreferentzia eremu nagusiak (Euskal Herria,
|
Espainia
eta Frantzia) egunkarietanzein gairen inguruan egituratzen diren ikusi ostean, azter dezagun orain nola eraikitzendiren Euskal Herriaren barneko erreferentzia eremuak. Hots, jakin nahi duguna hauxeda:
|
|
|
Hori egiteko bide bat, berenproduktuaren egituraketan bertan aurki daiteke, informazioaren eremuan adibidez. Albisteen sailkapenak(. Euskal Herria?,. Mundua?,?
|
Espainia
–...), informazio praktikoaren edo agendaren hedadurak, eguraldi mapek eta abarrek zehazten dute zein den, hedabide bakoitzarentzat, erreferentzia eremua. Egituraketa horrez gain, erreferentzia eremuhori albisteen aukeraketan ere baliagarri suertatzen zaie hedabideei:
|
|
|
Hemen nortasunbiak eta erreferentzia eremu biak ez dira kontrajarriak. Baina euskal herritartasuna etaespainoltasuna hartzen baditugu, batzuen ikuspegitik bata bestearen osagarri denbitartean, beste batzuen ikuspegitik elkarren aurkakoak dira eta kontrajarrita daude.Era berean, Euskal Herria eta
|
Espainia
eremu kontrajarriak lirateke.
|
|
|
EUSKALDUNONEGUNKARIA eta GARA. Bi egunkari hauek, aurrerago ikusiko ditugun aldeak dituztelarik, mundua dute bigarren erreferentzia eremu, eta gaur egun Euskal Herria barneanhartzen duten bi estatuak(
|
Espainia
eta Frantzia) ez dituzte erreferentzia eremu esangu
|
|
|
Hartara, Euskal Herria, gainezkatuta geratzen da egunkari ez abertzaleetan, gainetik zein azpitik gainezkatuta alegia. Gainetik,
|
Espainia
agertzen da erreferentzia eremu garrantzitsu legez; azpitik, probintzia bihurtzen da erreferentzia eremu.
|
|
|
DEIAn oso garrantzitsua daEspainiaren presentzia, eta, hurbilago, Euskal Autonomia Erkidegoa eraikitzen daeremu esanguratsu gisa. Gainerako egunkarietan, erreferentzia nagusia
|
Espainia
da.
|
|
|
Bestalde, politikari buruzko albisteetan, Bizkai, Arabaeta Gipuzkoako egunkariek gehiago azpimarratzen dute Hegoaldea Euskal AutonomiaErkidegoa baino, baina ez dute berdin jokatzen egunkari nafarrek: hauentzat EuskalHerria
|
Espainia
harreman politikoa Nafarroa Espainia harremanaren terminoetan definitzen da lehenik, nahiz eta bigarren erreferentzia (Hegoaldearekikoa) ezin ezkutatuduten.
|
|
|
Bestalde, politikari buruzko albisteetan, Bizkai, Arabaeta Gipuzkoako egunkariek gehiago azpimarratzen dute Hegoaldea Euskal AutonomiaErkidegoa baino, baina ez dute berdin jokatzen egunkari nafarrek: hauentzat EuskalHerria Espainia harreman politikoa Nafarroa
|
Espainia
harremanaren terminoetan definitzen da lehenik, nahiz eta bigarren erreferentzia (Hegoaldearekikoa) ezin ezkutatuduten.
|
|
|
Ekonomia gaiek oso irudi ezberdinak eragiten dizkiete egunkariei, hiru multzoezberdin bereiz ditzakegularik: batzuek
|
Espainia
dute erreferentzia nagusi ekonomiazjardutean (EL CORREO, DIARIO VASCO edo DIARIO DE NAVARRA); bestebatzuek herrialde propioa (DIARIO DE NOTICIAS edo EL PERIODICO DEALAVA); azkenik, egunkari abertzaleek gehienbat Euskal Autonomia Erkidegoahartzen dute erreferentzia eremu nagusi modura gai honen inguruan. Euskal Autonomia Erkidegoaren erreferentzialtasuna, bestalde, garrantzitsua da gainerako egunkarietan ere (nafarrak eta SUD OUEST kenduta, noski).
|
|
|
|
Espainia
|
|
|
|
Espainia
|
|
|
Berriro ere agertzen zaigu jadanik egunkarietan ikusi dugun joera berbera: kiroletan agertzen dira gehienbat Euskal Herria eta
|
Espainia
lotuta, bai eta neurri txikiagoanpolitikan ere. Kirolaren kasuan, bestalde, hauxe ikusten da:
|
|
|
|
Espainia
|
|
|
Euskarazko albisteek oso eragin hipotetiko txikia dute etxetik kanpo. Euskarazargitaratutako albisterik gehienak Euskal Herria edo Frantzia dute erreferente.Erreferente nagusi
|
Espainia
dutenak, gaztelaniaz ematen dira.
|
|
|
Beste egunkari nafar honek
|
Espainia
barneko Nafarroa autonomikoarena izandaitekeen mapa erakusten du. Baina Nafarroa hori erren ikusten dugu.
|
|
|
Hurrengo urrats batean, monitorean ikusitako argazkiak etxeko telebista pantaila oso osoa hartzen du:
|
Espainia
, Europako mendebaldea eta Afrika iparraldea erakusten dira.Eguraldi fronteen nondik eta norakoak azaltzen ditu esatariak irudi horretaz baliaturik.
|
|
|
|
Espainia
osoa erakusten duen mapa baten gainean egiten da iragarpen grafikoa, Hirugarren urratsa da hau.
|
|
|
Telenorte izenekoak dira, esate baterako, EAEri eskaintzen zaizkionak; albistegi horietan, eguraldi mapa EAEren demarkazio administratiboari dago atxikirik erabat. Lehen unebatean Meteosat argazkia eskaintzen da(
|
Espainia
gune zentrala eta horren inguruan Europakomendebaldea eta Afrikako iparraldea), ondoren EAEko mapa (Trebiño eta Turtzioz modu nabarmeneanfalta direla). Telenavarra du izena NFKan eskaintzen den albistegiak, horren barruko eguraldi informaziografikoa erabat lotuta dago Penintsulari batetik eta Nafarroa espainiarrari bestetik (Nafarroa Behererikez; Pitilla, ostera, bai).
|
|
|
Deskonexio horretan, modudesberdinez dihardu Euskal Autonomia Erkidegoan eta Nafarroan. Lehenean (EAEn) albistegi berezitueta autonomikoa eskaintzen du; bitartean, bigarrenean (Nafarroan), ordu berean, telesail bat eskaintzen du.Gainera, EAEren eguraldi mapa horretan,
|
Espainia
eta Frantziako estatuek beren administrazioen menpedituzten lurraldeak kolore diferentez azaltzen dira.
|
|
|
Nazionalismoa erronka berrietarako berregituratu behar bada eta erronka zaharretarako bere burua indartu behar badu, hortxe daukaaukera bat (ez bakarra, noski). Onartu egin dugu estatua eta nazio oro konstruktoakdirela, baina gaur egun
|
Espainia
eta Euskal Herria maila bereko konstruktoak direnik ezin dugu esan. Gure egoerak alde eta kontra dauzkan faktore guztiekin, alternatiba bat eraikitzeko gauza izan behar dugu.
|
|
|
Horregatik, orain pairatzen ditugun, konstrukto? tamalgarri hauek (gure kasuan,
|
Espainia
eta Frantzia) bainoeskaintza hobea egiteko gai izan behar dugu, eta gainera, gaur egungo politikagintzan oinarriztapen homologatu bakar bihurtu den koska gainditzea lortu: batere birjinala ez den herri borondatea.
|
|
|
Euskal Herria konstrukto bat bada, ordea, zer dira
|
Espainia
, Frantzia edotaEuropa. Historia Unibertsalaren azken helburu eta geltoki?
|
|
|
Martin Aranburu (EA): Alderdi abertzaleok, elkarrekin, planteamendudemokratiko bat egiten baldin badugu, inori eskubiderik kendu gabe baina gauregun ez daukanari emanda, eta guk nahi dugun etorkizuneko Euskal Herria horrelakoa izango da
|
eta
Espainia eta Frantziarekin horrelako erlazioak izango ditu esatenbadugu. Quebec-en egin duten modura?, eta lege agintaldi batean (guk epea jartzen dugu) Gobernu espainiarrak hori onartzen ez badu, ekin diezaiogun beste bidebati. Zergatik ez du Gasteizko Legebiltzarrak subirano deklaratzen bere burua?
|
|
|
Institutu hau ikerketa, formakuntza, tratamendu eta kontsulta zentroa izan zen, eta garaiko zientzialariospetsuek parte hartu zuten bertan. 1921ean sexologiaren lehenengo nazioartekokongresua egin zen eta handik Sexu Erreformarako Mundu Liga sortu zen.Erakunde honek bere ordezkaritza izan zuen
|
Espainia
errepublikarrean OinarriZientifikoen arabera eraturiko Sexu Erreformarako Espainar Ligan. Hemen goi mailako zientzialariek eta profesionalek parte hartu zuten, horien artean GregorioMarañon ek.
|
|
|
Egia da, gero eta sutsuago daudela Euskal Herriaren aurka agertzen ari diren, vasco tasunaren? jabe omen direnak, eta
|
Espainia
edo Frantziako naziokideen etakomunikabideen laguntza dutela. Baina gizartearen gehiengoa praktikoa izaten da, etagalera garbia ikusten ez badute, ez dute beren gorputzaren aurka jokatuko.
|
|
|
Frankismo osoa zegoen ados,
|
Espainia
Berriak hizkuntza ofizial bakarra beharzuela, eta berori ezarri egin behar zela esatean (II. Errepublikak egindakoa ezabatuz); baina horretarako metodo, erritmo eta prozeduretan ez ziren guztiak irizpide berekoak.Irekitxoenak ez zeuden konforme lehendik, inolako gatazkarik gabe, indarrean zeudenerabilpen ohitura eta jokamoldeak beste gabe mozteko.
|
|
|
Bestalde, hizkuntz trukaketarako proiektu baten eta erabateko hizkuntz tolerantziaren artean, hainbat ikuspuntu eta ñabardura sor daiteke hizkuntz politikaegitean, batez ere frankismoa bezalako familiarte politiko nahasian. ?
|
Espainia
–ezbaitzen berdin definitzen Falange tik ala karlismotik.
|
|
|
Ondoren, Gaztela eta Ingalaterrakoena. Azkenik,
|
Espainia
eta Frantziarena.Denak harrapakaritzan, gure Herri hau nola hobeto ustiatuko, menperatuko etadesagerraraziko zain. Hori guztia, Eliza lurralde hauetan azaldu zenetik, ErromakoKristoren onespenez.
|
|
|
Gaurdaino Espainiabakarra izan da eta besterik ez dago: Conde Duque de Olivares en
|
Espainia
alegia.Hau da,. Espainia= Gaztela, egiten duen Espainia.
|
|
|
Gaurdaino Espainiabakarra izan da eta besterik ez dago: Conde Duque de Olivares en Espainia alegia.Hau da,?
|
Espainia
= Gaztela, egiten duen Espainia.
|
|
|
Conde Duque de Olivares en Espainia alegia.Hau da,. Espainia= Gaztela? egiten duen
|
Espainia
. Ez dago Suitzako eredu konfederala (ez federala) jarraitu nahi lukeen Espainiarik, non Herri bakoitza burujabebailitzateke.
|
|
|
Lehenik, konkista Estatuaren ekintza publiko gisa hartu behar dela uste dugu, ezpertsona batek bere kabuz egiten duen ekimen modura. Beraz, konkistatzaileaz dugunean, ez zaigu interesatzen Zesar edo Hernan Cortes edo Napoleonnolakoak ziren deskribatzea, Erroma,
|
Espainia
eta Frantziako estatuak edo inperioaknolakoak ziren baizik, eta benetako subjektu konkistatzaileak Estatu hauek zirelaadierazi nahi dugu.
|
|
|
Azken 40 urteetan zehar, hainbat euskaldun armak hartzera, hainbeste gose greba, hainbeste sakrifizio eta lan hartzera eraman duen gatazka, ez daizan sexuen ustiaketa edo klase sozialen borroka, zapalketa nazionala baizik. Gainera, gatazka hori
|
Espainia
eta Frantziarekin dugu. Beraz, borroka honetan, Espainia etaFrantzia etsairik handienak zaizkigu soziologikoki de facto gaur.
|
|
|
Gainera, gatazka hori Espainia eta Frantziarekin dugu. Beraz, borroka honetan,
|
Espainia
etaFrantzia etsairik handienak zaizkigu soziologikoki de facto gaur. Beste gauza bat da eaespainiar frantziar euskaldunok gaur de facto ditugun burubide (mentalitate) historikoak, neuronak eta geneak zuzenak ala okerrak diren, ea nazio arazoarengatik baiespainiarrek bai frantziarrek bai euskaldunok borrokan aritzeak merezi duen ala ez, eaborrokagaia txoroa den eta ea denok, euskaldunak, frantziarrak eta espainiarrak, erotuta gauden.
|
|
|
Hamar urte geroago, 1988 urtean hain zuzen, entzule gizonezkoen kopuruak berdindu egiten zuen andrazkoena, gutxi gorabehera (Madinaveitia, 1989, 67).
|
Espainia
mailako datuekin segituz, 1997 urtean diferentzia apaldu egin zen Díaz Nosty k (1998, 178) emandako datuetan ikus daitekeen bezala (entzule indizea sexu eta programazio hautuen araberakoa da):
|
|
|
Literaturaren esparruan bezala, generoak gero eta gehiagotan aztertzen ari dira ikusentzuteko komunikabideetan. Nahiz eta komunikazio zientzietan kazeta generoaren kontzeptua aski berria izan, azken bolada honetan azterketa onak egin dituzte
|
Espainia
aldean irrati telebistako generoak mugatzeko, erreferentzia nagusitzat jo daitezkeen azterketak hain zuzen ere. Ikerlan nagusia Mariano Cebrián en Géneros Informativos Audiovisuales izeneko liburua da, zalantzarik gabe.
|
|
|
Batzuetan hiperespezializazioa gertatuko da, digitalizazioari esker, ditugun entzuleei buruzko datuak hobeto ezagutuko ditugulako. Irrati estazioen muntatzeak merkea izaten segituko du eta irrati berri horrek kazetari gutxiri emango dio enplegua, orain arte bezalatsu,
|
Espainia
mailan urteroko 1.500 lizentziatu langaberen kopuru horri traba ipini ahal izan gabe.
|
|
|
Estatu Nazio espainiarraren nortasun elementua dela esango genuke, eta espainiarrak (omen) diren horien talde identitatearen errepresentazio bilakatzen dela. Zer esanik ez, aurrez aurre dugun apustua Estatu espainiarraren mugen legitimitatea indartzearena da; Frantziaren kasuan gertatzen zen bezala, hemen
|
Espainia
bat eta zatiezinaren irudi, naturala, gorpuztu nahi zela esatera iritsiko ginateke.
|
|
2002
|
|
|
Energiaren eskasia larria eta garapen teknologikoaren maila mugatua zituenekonomia batean, autohornikuntzaren konponbiderik gabeko obsesioa, garaikopolitika industrialaren orientabide guztien burua izan zen. Gainera, praktikan, Ardatzaren potentzien aldeko jarreraren ondorioz, herrialde neutrala edo ez beligerantea izateari buruzko deklarazio guztiak gorabehera?, Espainiako diktadurakezin izan zuen petrolioaren, kotoiaren edo bestelako lehengaien hornidura onartu, ez eta Estatu Batuen edo Erresuma Batuaren laguntza ere, nahiz eta horiek interesaturik egon
|
Espainia
gerran sar ez zedin. Alemaniaren ahuldade argi eta garbiaikusi ondoren, Franco-ren erregimenak aliatuen bandora hurbildu nahi izan zuenean, berandu zen, eta nazioarteko isolamenduak, gerra bukatu ondoren ere bost urtezbaino gehiago luzatu zena?
|
|
|
Gaur egungo ondoko herrialdeak hartzen ditu: Irlanda, Britainia Handia, Holanda, Belgika, Luxemburgo, Frantzia, Portugal,
|
Espainia
, Italia, Grezia, Suitza, Alemania, Danimarka, Suedia, Noruega, Finlandia eta Islandia.
|
|
|
Sektore honen bilakaeran berebiziko garrantzia izan du 1986an
|
Espainia
Europako Elkartean sartu izanak. Europako Elkartean, nekazaritza sektorea Nekazaritzako Politika Bateratuaren bidez (NPB, normalean PAC edo CAP izenarekinezaguna dena) araututa dago.
|
|
|
Industria herrialde nagusiek (Alemania eta Frantzia) subentzio gehiago ematen dizkiote beren ekonomiari. Aitzitik, aberats ez diren herrialdeek (Portugal, Grezia, Irlanda eta
|
Espainia
) kohesio fondoa (eta egiturazko fondo ugari ere) jasotzen duten heinean, EBk gardentasun handiagoa eta kontrol handiagoa eskatzendiete. Potentzia handiak, aldiz, estatistika nazionalaren iluntasunean ezkutatzendira, kontrol europarretik kanpo beren enpresei subentzioak emateko; lau herrialdehandiek EBko industriarentzako laguntza publikoen %80 baino gehiago jasotzendute.
|
|
|
Kopuruari dagokionez, ikasleeuskaldunek goranzko joera izan dute fakultate horretan. Azken urteotan, ordea, matrikulazioak gorabehera handi samarrak izan ditu, ziurrenik
|
Espainia
osoanikasketa plan berrien ezarpenak zabaldu dituen aukera berrien harira.
|
|
|
Horren atzean dago, zalantzarik gabe, lizentziatu euskaldunak geroeta lehiakorragoak izatea munduan. Hala ere, ezin dugu ahantzi Euskal Herrikounibertsitateak ez direla oso erakargarriak izaten
|
Espainia
eta Frantziako doktoreentzat, eta EHUko lanpostu deialdi batera baino askoz jende gehiago aurkeztuohi dela, esate baterako, Bartzelonako Unibertsitatekoetara. –
|
|
|
Zentzu hertsian, bada, euskararekiko aitorpena salbu, Euskal Herriko unibertsitate publikoen eta
|
Espainia
Estatuko gainerakoen artean ez dago diferentziarik.Horrela, bat Orella Unzue irakaslearekin, esaten duenean Euskal Herrikounibertsitateen helburu behinena Espainiako batasunaren balioen defentsa etahedapena dela. Batzuentzat hori horrela dela adieraztea mingarria omen da.
|
|
|
Hartara, Intemet sarearenbitartez, mundu osoan gatazken konponbidearen (conflict resolution) eta bakearenikasketen (peace studies) inguruan eratuta dauden unibertsitate, ikerketa zentro, gradu ondoko ikastarb eta masterrak aztertu ditugu. Arreta berezia jarri dugu ezsoilik Euskal Herriko unibertsitateetan; horrez gain, arrazoi desberdinak direlamedio,
|
Espainia
, Frantzia, Erresuma Batua eta Irlandako unibertsitateek auzihorien inguruan egiten duten eskaintza ere aztertu dugu.
|
|
|
Horrez gain, talde horrek lankidetza hitzarmenakditu Derry ko (Ipar Irlanda), Harvard-eko (AEB) eta Bartzelonako (Katalunia) unibertsitateekin. Gernika Gogoratuz taldeak, bere aldetik, lankidetzakohitzarmen puntualak ditu Klagenfurt eko (Austria), Antioquia-ko (Kolonbia), Murtziako(
|
Espainia
), eta Ramon Llul (Katalunia) unibertsitateekin13.
|
|
|
Aro Berriko gerra luzeetan, liskarren hasieran etsaiarenekonomia suntsitu nahian bi Estatuek lehendabizi hartzen zuten neurria, etsaiarekinsalerosketak galaraztea izaten zen. Baina, batetik, Frantziako elikagai soberakinen (garauak, arrantza produktuak) eta industrien ekoizpenen (batez ere, ehungintza) bezero garrantzitsuenetako bat
|
Espainia
eta honek Ameriketan zuen inperio ikaragarria ziren. Eta bestetik Espainia zen Frantziako ehungintzaren lehengaien hornitzaile garrantzitsuena (artilea).
|
|
|
Baina, batetik, Frantziako elikagai soberakinen (garauak, arrantza produktuak) eta industrien ekoizpenen (batez ere, ehungintza) bezero garrantzitsuenetako bat Espainia eta honek Ameriketan zuen inperio ikaragarria ziren. Eta bestetik
|
Espainia
zen Frantziako ehungintzaren lehengaien hornitzaile garrantzitsuena (artilea). Horiez gain, Frantziako urre eta zilar iturririk garrantzitsuena Espainiarekin zituen harreman ekonomikoek osatzen zuten.
|
|
|
Baina Baionako ordezkariek ez zuten murrizketa hori onartu eta, ondorioz, ez ziren akordiorairitsi Conversa bere osotasunean onartu arte. Gipuzkoako ordezkariek ziotenBaionako merkatariek itsasoz haraindiko arrantzan ez zutela interes gehiegirik, etaberen jarduera nagusia Frantzian ekoizten ziren ehunak
|
Espainia
eta Portugalerasaltzea eta horien ordez Nafarroatik espainiar artilea eramatea zirela (urtean 8.000bat saka eramaten omen zituzten). Beraz, penintsulako arriskuetan murgiltzenzirenak Baionako zamaontziak izanik, haien jabeak omen ziren 5 eta 10 artikuluakizenpetzea nahi zutenak44.
|
|
|
Bigarrenez, itsasoz haraindiko arrantzari dagokionez, lehenago esan da IparEuskal Herriarentzat garairik oparoena XVII. mendea izan zela, Ipar Amerikakoarrantza leku oparoenak Estatu frantziarraren esku baitzeuden. Baina Lapurdikoarrantza ontziteriaren bezero garrantzitsuena
|
Espainia
zen, Bilbotik sartzen zirelarik bere ekoizkinak, eta, gainera, ontziteria horren negurako babes kaia Pasaiakoa zen. Hego Euskal Herrikoek, batez ere Gipuzkoako bakailao ontziteriak, behar beharrezkoa zuen Iparraldekoen laguntza, Frantziaren menpe zeuden arrantza lekuetara joateko baimenak eskuratzeko.
|
|
|
|
Espainia
eta Frantziako koroen menpe zeuden lurralde desberdinen artekoakziren hitzarmen haiek, eta ez ziren euskal lurraldeetara murrizten. Besteak beste, Lapurdi, Baiona, Gipuzkoa, Bizkaia, Capbreton go baroiherria, Bordele, Bretainiaedo Kostaldeko Lau Hiriak (Santander, San Vicente de la Barquera, Santoña etaCastro Urdiales) hitzarmen horietako partaide izan ziren edo izan nahi izan zutennoiz edo noiz.
|
|
|
Gure euskal ingurunean eta herri honetan bizi dugun metahistoriaren oinarriaere oinarri berdinetan funtsaturik, garai batean
|
Espainia
eta Jainkoa salbatzeko? 1936an?, eta bestean Euskal Herria eraikitzeko, gure herritarrak ez dira gelditzen eta asetzen jendea hiltzeak dakarren hondamendiaz. Atzo Ernest Lluch historialari trebea eta Euskal Herriaren aldekoa hil digute.
|
|
|
Horretaz, egoki egokia dugu 1937an Bosch Gimpera historialari katalanak ValentziakoUnibertsitatean Espainiaz egindako diskurtsoa gogoratzea.
|
Espainia
multiformebati buruz aritu zen, eta Gerra Zibilean Espainiaren ikuspegi desberdinak borrokan zeudela adierazi zuen argi eta garbi. Euskal Herrian ere, Espainiariburuzko diskurtso ugari garatu dira:
|
|
|
Izan ere, euskal produkzioa espainiar historiografiaren barruan kokatzen dazentzu bikoitzean: Euskal Herriko historia garaikidea
|
Espainia
garaikidearen ezaugarrien arabera aztertzen da; eta, halaber, espainiar historiografiaren partaide sentitzen da. Ikerketa prozesuaren bilakaerak, ordea, hemengo erreferentzialtasunabultzatu du.
|
|
|
Egoera horretan, euskal historiografiak, abiadura galdu nahi ez badu, bere tokia bilatu edo birdefinitubehar du. Horretarako, ezinbestekoa da euskal historialarien arteko elkarrizketa, baita
|
Espainia
eta Europako beste historialariekikoa ere.
|
|
|
Bertan ikusten da, zenbat eta ezagutza eta informazio handiagoa eduki, hainbat eta zientziarekiko eta teknikarekiko hiritarren jarrera ezkorragoa eta matizatuagoa dela.
|
Espainia
, Portugal eta Grezia dira baikorrak eta aldekoak honesbestez. Ikus, ordea, ETXENIKE irakasleak 1995eko UEUko ikastaroetan aurkeztutako komunikazioa.
|
|
|
Ingalaterrako BBC, Ipar Amerikako CNN eta ABC edo Alemaniako ADR izeneko telebistetan meterologia marka politikorik gabeko mapa fisikoetan aplikatzen da. TVE ren kasua desberdina da[...]
|
Espainia
politikoa ez da soilik entitate natural bat, badirudi gainera bera baino ez dela. Ez da hori meterologia politikoaren adibide bakarra.
|
|
|
Gizartea ordenaren aurka: Euskadi 1998 eta
|
Espainia
1978 Bakea, elkarbizitza eta gisa horretako aldarrikapenak ez dira gutxiestekoak, baina iruzurra da horrek baldintzak ez dituela argudiatzea, aitorpen kontsumistaz harago, besteak ere, askotarikoa den euskalduna kasu, onartu behar baitira.
|
|
|
Ukatua zaiona. Bat euskalduna edo beste izanik, Euskadik zertan izan ez duen bezala bere aberria, eta bai
|
Espainia
edo Frantzia(. Pido ser, hobe, seguir siendo esango balu, algo tan sencillo como español y socialista, psoeista esan nahi du??, Euskadin).
|
|
|
Habermasen helburua, helburua aintzat hartzekoa da, tradizio alemaniarra gainditzea izan da, alemaniarren eta frantziarren harremanak hobetzea; eta tradizio europarra ere gainditu nahi du.
|
Espainia
borbonean, ordea, zerbait egin bada, Frantzian errealitate historikoak suntsitu arte egin zen bezala, tradizioaren konstituzioa izan da. Inoiz ez konstituzioaren patriotismoa.
|
|
|
EAJ adierazlearen esanahia estatuari (EA=
|
Espainia
) eta irrati motari (J= 4 mailako irrati emandegia) dagokie.
|
|
|
Estatu nazioanitzak: Britainia Handia, Errusia,
|
Espainia
, kasurako.
|
|
|
Beste kontu bat da Estatu batzuetan beste hizkuntza batzuk toleratuak izatea ala ez administrazio partikularizatuetan. Espainian, esate baterako, gaztelania da hizkuntza ofizial bakarra; beste kontu bat da, adibidez, katalaniera koofiziala izatea Katalunian edo euskara berezko hizkuntza izatea Euskal Autonomia Erkidegoan; baina
|
Espainia
, estatu moduan, elebakarra da: gaztelaniaz hitz egiten da.
|
|
|
Globalizazio prozesu indartsuaren baitan, gure gizarte hiperaurreratuetan, bat baino gehiago dira izatez estatu kultura anitzak direnak: Errusiar Federazioa, Erresuma Batua, Suitza,
|
Espainia
, Frantzia... Izatez, askotarikoak dira, ofizialki eta administratiboki horrela funtzionatzen ez badute ere.
|
|
2003
|
|
|
I. B.: Badakigu
|
Espainia
dela EBko estatu bakarra, non laborantza transgenikoak egiten diren. Irakeko gerraren ostean, Jeremy Rifkinek esan zuen nekazaritzaeta elikaduraren gaiak oso funtsezkoak direla Bushen inperioa mantentzeko, etaAznarrekiko aliantzak ere gai horretan estrategikoak direla, ezta?
|
|
|
P. N.:
|
Espainia
da estatu bakarra EBan arto transgenikoaren laborantzak egitendituena eta Europan transgenikoak gehien aldezten dituen estatua da. Transgenikoen ikerketekin ez dago kontrolik.
|
|
|
harrapaketaren, arpilaketaren logika, etekinekonomikoen bilaketa itsuaren logika. Horrek, jakina, enpresak batzea dakar (BBV Argentaria, BS Central Hispano, Renault Volvo...), lanpostuak suntsitzea (Time Warner eta AOLek bat egin eta berehala, adibidez, 3.000 behargin kaleratuzituzten, eta BBVAk ere 7.500 beharginen kaleratzea iragarri zuen
|
Espainia
etaLatinoamerikan 2001ean, mozkinak% 24,2 gehitu ostean; azpimarratzeko modukodatua da hau: BBVk eta Argentariak 1999ko azaroan bat egin zutenetik 12.631behargin gutxiago dituzte6), botere metaketak gehitzea (Espainiar Estatuan, hirutalde pribatuk Estatuak berak baino diru gehiago ei darabilte esku artean7), aginteagero eta kontrolagaitzagoa izatea, erabakiguneak jendearengandik geroz eta urrunago izatea, kapitala geroz eta gehiago metatu eta zentralizatzea...
|
|
|
Zulaika, J. (2001): ?
|
Espainia
eta Europa probintzializatu zaizkigunean eta... probintziak globalizatu?, in Jakin, 122, Donostia, 117 or.
|
|
|
Esan gabe doa proiektua, definizio zein diseinuko ezaugarriei dagokienez, Europar Batasunean zein Estatuan bultzatzen ari diren irizpide eta ildoekin erabatbat datorrela. Zentzu horretan ekar dezagun gogora euskal Yaren proiektua (hots, Gasteiz Akize trenbidea eta Bilboko adarraren arteko lotura)?
|
Espainia
FrantziakoAtlantiko aldeko trenbide lotura: Madril Valladolid Gasteiz Akize?
|
|
|
Baina berton ikusi dugunez klase politikoa, bertokoa eta
|
Espainia
zeinEuropakoak ziklo konbinatuaren aldeko apustua egin dute eta proiektu hauenkontra egon diren kritikak eta mobilizazioak ez dira nahiko izan oraingoz proiektubat edo beste geldiarazteko.
|
|
|
Bi urte geroago, 1964an, El Español astekari frankistak ETAri buruzko erreportaje bat argitaratu zuen ETAren izena eta izaera
|
Espainia
osoan zabalduz; horri erantzunez EAJk kaleratutako txostenean, euskararen alde egindako lanari garrantzi berezia eman zion. Jeltzaleen ustez, errepublika garaian beren eraginez berpiztu zen euskara, eta Estatutuari esker eskolan, institutuetan eta Euskal Unibertsitatean euskarak tokia izan zuen.
|
|
2004
|
|
|
86). Eta aldarrikapen honetan attzindari dugu doniandarra, zeren tokian tokiko kulturakgogo unibertsala bera baldintzatzen duela espiritu katolikoaren aurkako iritzia zen: Eta esperientziaz kiarki ageri da zein urrun diren elkarrengandik grekoak eta eskitiarrak, frantsesak eta espainolak, indiarrak eta alemanak, etiopiarrak eta ingeiesak. Eta ez da hori soilkiageri hain herrialde apartatuetan;
|
Espainia
osoa inguratzen duten probintziak kontsideratzenbaditugu, kontatu ditugun bertuteak eta bizioak haien bizilagunen artean bana ditzakegu... kontsidera ditzagun katalanen argimen eta ohiturak, valentziarrenak, murtziar, granadar, andaluziar, cxtremadurar, portugaldar, galego, asturiar, montañes, bizkaitar, nafar cta aragoiarrrenak, eta Gaztelako giltzururrunekoenak. Nork ez dakusa eta cz dazagu horiek artean cz direlaberdin, aurpegiaren figuran eta gorputzaren izaeraz gainera, arimaren bertute cta bizioetanere?... ezin sinets daitekc zcr nolako ezberdintasuna izaten den bertako biziiagunen artean. (Uharte Donibanekoa, op., II. ataia, 78h). Baina aipatz.en dituen argudioen arabera eta gizabanakoen sailkapena egin nahianbetiere, Uharteren ikuspuntuak gertuago dirudi Garapen Psikologiatik defendatu ohi denChomsky ren teorietatik baino.
|
|
2006
|
|
|
Atxagaren nobelaren gaztelaniazko bertsioaren arrakastak ongi agertzen diguhalaber,
|
Espainia
mailan erakundeak bere aura galdu duela, Europan zehar bezala.Izan da bistan dena espainol gobernuek akuilaturiko aurkako propagandaeraginkorra, baina ez hori bakarrik. Biolentziarekiko disgustua ere bada nolabait, jendetzaren zati handi batean.
|
|
|
Aldaketa horigizartearenak bultzatu duela garbi dago, ez soilik etsaien kontra ekintza salbaienondorioek. Alabaina, 1975ean Franco hil eta 1976an, Grezia eta Portugal urte bilehenago nola, hala
|
Espainia
demokrazia bihurtu zen, nahiz eta 80ko EuskalHerriak, ahoak eman ahala bota dezagun demokrazia zerri askara kantatzen zuen! Une hortarik hasten da hitzen itxuraldaketa.
|
|
|
Nolademontre ez dut urte haietan guztietan haien berri jakin? The Beatles nahiko gaizkiikusita daude sortzetik beretik
|
Espainia
frankistan, Castroren Kuban bezala. TheBeatles Madrileko zezen plazara jotzera joan zirenean, NO DOan, hau da, zinemaaretoetan pelikula baino lehen nahitaez bota behar zen albistegi ofizialean, haiekikustera oso jende gutxi joan zela esan zuten, eta hura frogatzeko, kontzertua hasibaino ordubete lehenago harmailetan filmatutako irudiak ematen dituzte, eta noski, ordu horretan ez dago jende askorik.
|
|
|
Hori da niretzat gatazkaren ardatza. Bi jarrera horiek izan daitezke Euskal Herria eta
|
Espainia
, EuskalHerria eta Frantzia, Euskal Herria eta mundua, euskal hiztuna eta erdal hiztuna, gizona eta emakumea, aberatsak eta pobreak, mundu modernoa eta mundu zaharra, iragana eta oraina... Mundua eta Euskal Herria (halakorik bada) ulertzeko moduezberdinak, baina batez ere ideala eta erreala.
|
|
|
Espainiabakarra zen eta ezin zituen kolonia gehiago galdu.
|
Espainia
bakarra bazenhizkuntza bakarra behar zuen.
|
|
|
|
Espainia
: Koldo Larrañagak eginiko latinezko testuko Hispania terminoaren itzulpena da.
|
|
|
[Eraztuna: Portugal,
|
Espainia
, Libia,
|
|
2007
|
|
|
estatuko liderrakgara,% 12ko kuotarekin. Inork ez dauka
|
Espainia
mailan Fagor ek daukan eraginik. Fagor en adierari dagokionez, oso familiarra, gertukoa eta oinarri gisa zerbitzua eskaintzea duen marka bezala ezagutu da urte askotan.
|