|
2000
|
|
|
Bestelako konparazioak entzun ditut han hemen:
|
Espainia
aldean orain urte batzuk modan egondako kronen mania, Italiako Gioventù Cannibale delakoa..." (Jakin 112)
|
|
|
Literaturaren esparruan bezala, generoak gero eta gehiagotan aztertzen ari dira ikusentzuteko komunikabideetan. Nahiz eta komunikazio zientzietan kazeta generoaren kontzeptua aski berria izan, azken bolada honetan azterketa onak egin dituzte
|
Espainia
aldean irrati telebistako generoak mugatzeko, erreferentzia nagusitzat jo daitezkeen azterketak hain zuzen ere. Ikerlan nagusia Mariano Cebrián en Géneros Informativos Audiovisuales izeneko liburua da, zalantzarik gabe.
|
|
2001
|
|
|
Besteak beste, armada, errege etxea eta polizia. Gure kalkuluen arabera, urtero Hego Euskal Herritik 500.000 milioi pezeta baino gehiago joaten zaizkigu
|
Espainia
aldera.
|
|
|
Euskal Herrian hainbat emanaldi eskaini ondoren, hilaren 29an
|
Espainia
aldera joko du Legaleon Tk. Cuencako Arte Ederretako fakultateak antolatutako" Situaciones" jaialdian parte hartuko baitu.
|
|
2002
|
|
|
Nazioartetik etorritako irakasleen aholkuak entzun eta, azken astean, Hego Euskal Herriko lau hiriburutan eta herri batzuetan kontzertuak eskaintzen dituzte.
|
Espainia
aldera ere osteraren bat egina dute, Ciudad Realera, hain zuzen. Guridi, Garbizu eta Wagnerren zenbait obra taularatu dute dagoeneko.
|
|
|
Aipatzen duzun mezu hori, hemen trantsizioa burutzeke dagoela, ongi hartzen da alde askotatik. Baina kontrako erreakziorik ere jasoko zenuen,
|
Espainia
aldean batik bat...
|
|
|
Ekar ditzagun, hamaika adibideren artean, pare bat hona:
|
Espainia
aldean indar gehien duten bi partiduen buruzagiak mokoka ari dira azkenaldi honetan. Batak astakeria galanta botako du jakinez besteak ere handiago batez erantzungo diola.
|
|
|
Eta izan ere, hartuemon zuzenekoak, horretarako bidea biderik zabalena zala; arean, itsasoa. Garai harretan
|
Españako
alde askotan baino Europa aldean zan entzutetsuago Bilbo.
|
|
|
Orain klarion tailerra bustita dago; bere agiri, eskutitz eta eskuizkribu guztiak
|
Espainia
aldean bahituta dautza," segurtasun handiko" biltegi batean; berak izendaturiko patronokideak haserre ageri dira," epaitegietan elkar ikusiko dugu" mehatxuka. Bere artelanak kanporatzeko edozein ahaleginek zalaparta sortzen du, eta mendeku politiko eta pertsonalen oihartzunak zikindu egiten du, ia astero, museoaren beraren irudia.
|
|
2003
|
|
|
" Gara" k hartu lekuan eroso xamar, hara non lekutu nahi duten hark zuen zorra aitzaki. Eta badirudi
|
Espainia
aldean gehiengoa ados dela, kezkarik xumeena ere ez baita ikusi hango bazterretan. " Euskaldunon Egunkaria" rena berdintzeke oraindik" Berria" gure artean," Gara" desagerraraztea du Espainiako Gobernu eskuindarrak lanabes euskal ezker abertzalea desegiteko estrategian.
|
|
|
Finantza sektoreari dagokionez, oztopo nagusiak dira kultura korporatiboa merkataritza elektronikora egokitzea eta lortzen den salmenta bolumen txikia. Alde horretatik,
|
Espainiak
alde handia du Europarekiko. Era berean, kontsumorako errezeloak eta kontsumitzaile kopuru txikia oztopo garrantzitsuagoak dira Espainiako bankeroentzat EBkoentzat baino.
|
|
|
Gaurkotasun handia du, antza, filosofia kontsolamendua edo sendagai antidepresiboa izan daitekeelako ideiak.
|
Espainia
aldean laster apuntatu dira moda honetara F. Savater, J.A. Marina, E. Trías, J. Sádaba eta beste batzuk.
|
|
|
Konstituzio hura zin egitearen kontrako sutsuenetarikoa Baionako apezpikua izan zen, Monsinore Villevielle. Bere elizbarrutiko apaizei gutun bat idatzi zien zinik ez egiteko aholkatuz; horren ondorioz, bere kargua utzi eta
|
Espainiara
alde egin behar izan zuen. Era berean, Baionako diozesiko apaiz gehienek? %80k?
|
|
2004
|
|
|
Oso gogoan du aireportuan zegoen soldadu marokoarrak erdi jolasean emandako zaplaztekoa: «Gogortxoa atera zitzaion, haserre zegoen sahararra izanda
|
Espainiara
alde egiteko aukera nuelako». Handik bi urtera Tindufera heldu zen familia osoa.
|
|
2005
|
|
|
Magoak ere langileak gara eta kultura mugitzen dugu, baina halere, oso utzita gaude. Kanpora,
|
Espainia
aldera, joatekoa naiz, hemen ez dago lanik eta", esan digu haserre.
|
|
|
Frantziak bigarren tokia hartzen du, Espainiatik distantzia batera, 19.247 ikaslerekin, ondoren Alemania (16.266) eta Erresuma Batua (15.956). ikasturtean
|
Espainiatik
alde egin zuten unibertsitarioak zenbatzen badira, 20.034 ikasle dituen hirugarren herrialdea da. Bestalde, Frantzia (20.981) eta Alemania (20.688) dira ikasle gehien bidaltzen dituzten EBko bi herrialdeak.
|
|
2006
|
|
|
Larribet (2.060 m), Balaitous Ledormeur (1.970 m) edo Arremoulit (2.305 m).
|
Espainiako
aldetik igotzen diren mendizale gehienak Sallent de Gallegotik kilometro gutxira dagoen La Sarra urtegitik irteten dira. Egun batean tontorrera igo eta La Sarrara jaisterik badago, baina bide luze eta gogorra denez, askok joan etorria bi egunetan egitea erabakitzen dute.
|
|
|
2 Ibilgailu motordunak erabiltzearen eta zirkulatzearen ondoriozko prozesuetan, epaileak edo auzitegiak
|
Espainiatik
alde egiteko baimena eman ahal izango die egotziei, baldin eta aukala entzunda. Horretarako, ezinbesterreneurrizko espetxealdian ez badaude eta euren egoitza edo ohiko bizilekua atzerrian badago, betiere aurretiaz fiskoa izango da egitate zigorgarriaren ondoriozko diruzko erantzukizunak, mota guztietakoak, behar beste bermatuta uztea; haiei egin beharreko jakinarazpenak, zitazioak eta epatzeak jasotzeko, Espainian egoitza finkoa duen pertsona izendatzea; 775 artikuluan jasotako ohartarazpena egitea, epaiketa haiek gabe egiteko aukerari dagokionez; eta pertsonala ez den kauzioa ematea, mota bereko fidantza oraindik erabaki gabe dagoenean, behin behineko askatasuna eta adierazi datan edo epean haiek aurkeztuko direla bermatzeko.
|
|
|
Hemen aplikatzen dugun filosofia, prestatu ditugun ukuiluak, behiak aske ibiltzea, eta abar, handik ekarri ditugu. Honelako etxalderik ez duzu topatuko ez hemen ez
|
Espainia
aldean; gurea lehendabizikoa da eta. Gomazko etzalekuekin gauza bera da.
|
|
|
Ortega" salbatu" beharra sentitzen bada (eta behar hori asko sentitzen da nonbait
|
Espainia
aldean), alferrik da arrazaren kontzeptuan edo aitzakiak bilatzea; bide bakarra Ortega-k berak –baina filosofoak, beti ere dohatsuagoa politikoa baino– erakutsia da, alegia, Nietzsche-rena eta Nietzsche-rekin (haren etika eta politikako arrazialismoa Nietzsche-rekin ulertzekoa den bezalaxe): orain arteko gizakiaren historia amaitzera doa (Modernitatea:
|
|
|
Kastrioti familia horren egoera oso larria zen une hartan: Albaniatik ihes eginda, Italian bertan ere ez zen oso seguru aurkitzen –gogoratu Albaniako agintean turkiar otomanoak zeudela orduan eta Kastriotitarrak haien aurkakoak zirela– Aladro jaunaren aitona euskaldun ausartak Italian andregaia egin eta, etsai guztiei ihes eginez,
|
Espainia
aldera joan ziren, Jerez de la Fronterara seguru asko.
|
|
|
–Gure aitzineko taldean joaki zuan –erantzun hark– Eraso egin dizuegularik, haien ihesa gerizatzen ari gintuan. Zuen zaldunik harengana ailegatu ez bada,
|
Espainia
aldean duk honezkero.
|
|
|
Papergilerik hurbilenak Bordelen ziren. Gehiena, hala ere,
|
Espainia
aldetik ekartzen zuten isilpean, Gipuzkoako herritik. Ezkutu baten sarian libera bat paper.
|
|
|
Garazi aldean gelditu ninduan. Gero, Henrike printzearen eta Agaramonten armada agertzean,
|
Espainia
aldera egin nian eskapo, bertze hainbertzek bezala.
|
|
|
–.. Horregatik, seme alaba maite maiteok, izan gogoan guraso zaharren ekanduak, eta soseguz pentsatu non jarrita daukazuen bihotza: edo gure Jaunak maite duen Ama Lurraren altzoan, edo
|
Espainia
aldetik orroka datorren zezenaren adarrean. Oremus.
|
|
|
Larri, sasi baten atzean ezkutatzeko agindu nion Müller jaunari. Nik aldapan gora zetozenak handik urrutira eraman bezain aise, ihes egiteko, hartzeko bere taldea
|
Espainia
aldera joan zen bidetik.
|
|
2007
|
|
|
Hala gertatu zen 1936ko abuztuaren 8an, irailaren 25 eta 26an, eta urriaren lehenean. Abiazioak egindako bonbardaketak gauza berria ziren
|
Espainia
aldean eta eragiten zuten izua geldiezina zen, are gehiago Bizkaian. Bertan, alde errepublikanoko hegazkinak Errusiatik iritsitako Polikarpov ehiza hegazkinak, jendeak «euliak» eta «txatoak» deitu zituztenak ez ziren inoiz nahikoa izan nazionalen erasoei aurre egiteko.
|
|
|
Horrek esan nahi izango luke aurreko senarra, astoa, tratu txarrak eragiten zituena eta indarrez bere etxean mantentzen gintuena, erabat aldatu dela, erakargarria bilakatu, maitagarria… Espainiak lortzen badu euskaldun berriak bere baitan eroso sentitzea, bapo! Hala ere,
|
Espainiatik
alde egin dute berrogeita hamarretik gora nazio emaztek, eta bat bera ere ez da damutu. Oso maitale kaxkarra da; hori da bere ezintasuna.
|
|
|
Batetik, berorren diferentziengatik, eta bestetik, ematen dihardugun imajinarengatik.
|
Espainia
aldean errekurtso asko jartzen dabiltza, Europan ere adostasun faltaren imajina oso txarto ikusia da. Guk ez dugu ehuneko 28 bakarrik eskatzen, gutxiago eskatzen dugu:
|
|
|
Lan gehiago egiten duk hemen, seriotasun gehiago zegok, antolamendu hobea... Alfer ostia batzuk dituk
|
Espainia
aldean?.
|
|
2008
|
|
|
Nazioartean jokatu nahi izan zituzten azken kartak eta hortik etorri zen Nazioarteko Brigadak erretiratzeko keinua. Negrinek
|
Espainiatik
alde egiteko gonbidatu gintuen eta brigadista gehienek horrela egin zuten, pentsatuz faxistek bere aldean zituzten CTVkoak eta Condor Legiokoak modu berean joango zirela. Gizajoak!
|
|
|
beti ageri dira zergapetze bikoitza zuzentzeko arauak. Halaber,
|
Espainiak
alde anitzeko hitzarmenak sinatu ditu beste herrialde batzuekin, nazioarteko zergapetze bikoitz hori konpontzeko asmoarekin. Ildo beretik, nazioarteko erakundeek ere bultzatu egin dituzte hitzarmen horiek; horretara, asko zabaldu da Ekonomi Garapen eta Lankidetzarako Erakundeak (EGLE OCDEk) proposaturiko Hitzarmen Eredua.
|
|
|
Frantziako aldera batzuek: Michel (1883, 48 or.), Vinson (1891, §1), Gil Bera (1991), Orpustan (1996, 96 or.), Arcocha Scarcia (1996), Urkizu (2001), Salaberri Muñoa (2002, 50 or.), eta
|
Espainiako
aldera besteek: Mitxelena (1960, 46 or.), Villasante (1961 [1971, § 40, 54 or.]), Sarasola (1971 [1976,
|
|
|
Gisa berean Bordeleko inprima tzaile batek egina izaiteak ez ote du frantses kultura giroaren alderako isuria? Are gehiago Orellak (1980) dioena egia bada, hots, si> el> autor> fue> un>" súbdito" > del> rey> español> y> era> además> de> mentalitad> beamontesa, 19 eta beraz Echepare politikoki ongi ikusia bazen
|
Espainiako
aldean. Derragun azkenik, Biarno, Nafarroa Behereko eta inguru haietako garai hartako ingurumenaren arabera, eta Frantziako literaturaren historiaren parametroen arabera kontsideraturik, airatzen dela beste hipotesiari darraion paradoxatasun hura, Echepare Erdi
|
|
|
30
|
Espainiako
aldean hertsiki kontrolatua zen purgatorioari buruzko dotrina garai har tan. Adibide gisa aipa daiteke Bataillonek (1937 [1998, 515 or., 4 oh.] dakarren Enzinasen lekukotasuna, zeinen arabera, Mateo Pascual, Zaragozako artxiprestea, inkisizioaren pre sontegietan franko luzaz egon behar izan zen, hain zuzen, purgatoriorik ote zen dudan eman zuelakoan.
|
|
|
–Batez ere Beterri aldean? OEH I, 687?
|
Espainia
aldean lagunak ez geldi. OEH I, 687. Ondartza aldera okertzen zuen uginaldiak ontzia?
|
|
|
Orain bi urte Ag2r taldearekin hemen nenbilela, frantziarrek esan zidatena etorri zait burura.
|
Espainiako
alde hau ikusita ulertzen omen zuten Euskal Herrian zergatik zegoen hainbesteko politika iskanbila. Geneukan bizi kalitate desberdinarekin ulertu omen zuten euskaldunok zergatik nahi genuen independentzia.
|
|
|
Euskal Autonomi Erkidegoko lehendakari izateagatik, Juan Jose Ibarretxe jauna, pertsona oso publikoa eta ezaguna da euskal gizartean eta baita
|
Espainia
aldean ere, hor batez ere, azken urte honetan bere izena daraman Plana dela eta, protagonismo zuzena lortu duelako. Eta jakina, ezaguna izate horrek izango ditu bere alde onak, baina baditu alde txarrak ere.
|
|
|
Ezustea ematen laguntzeko, zaleen babesa izango dute. Izan ere, zazpi bat autobus abiatu dira gaur goizean goiz
|
Espainia
aldera. Denera, 500 bat zale, autoetan eta doazenak kontatuta.
|
|
2009
|
|
|
Ezagutzen al da euskal nazionalismoa
|
Espainia
aldean?
|
|
|
Bide horretan Aragoiko zuzendariaren alderik pertsonalena agerian gelditzen da. Horrela,
|
Espainiatik
alde egin eta surrealismoaren zinegilerik garrantzitsuena izatera eraman zuen ibilbide pertsonala gertutik ezagutzeko aukera eskaintzen du lanak.
|
|
|
Xantik esan didanaren arabera nafarra duk, ez? Horrelakoak nekez topatzen dituk
|
Espainia
alde horretan. Balitekek, noski, baina esango nikek bi txanponak elkarrengandik gertu samar topatu dituztela.
|
|
|
|
Espainia
aldean maniobretan dabilela neska laguna hil egin da. Lurperatu dute.
|
|
|
|
Espainia
aldean oraindik orain soldaduskan gauza bizigabeei nolabaiteko erantzukizuna leporatu izan zaie. Lagun batek kontatu zidan furgoneta militar bat hartu, bueltaxka egin eta horma baten kontra amaitu zuela.
|
|
|
Jakin minak internetera bultzatu eta eri baten blog hunkigarrian, miles de españoles sufrimos en silencio? irakurri nuen, zeren, blogariak zioenez,
|
Espainia
aldean ipurdiko gaixotasunak ezkutatu egiten baitira, marikoitzat joko ote zaituzten.
|
|
|
Susmoa dut bultzakadaren azalpenak eman zizkidana izan zela horrelakoak idatzi zituen kazetarietako bat. Baina baliteke, eta okerragoa litzaiguke, tankera horretako komunikatibo piloa ibiltzea, beste barik,
|
Espainia
aldean.
|
|
|
Liberalek, neurri horiez guztiez gainera, ekoizpen modu berria zekarten eurekin: garai hartan abiatu zen industrializazioa Hegoaldean (Bizkaian eta Gipuzkoan batik bat), eta fenomeno berriak jende mugimendu itzela eragin zuen (Euskal Herriko landa-guneetatik hirietarakoa ez ezik, baita
|
Espainia
aldetik Euskal Herrirakoa ere).
|
|
|
|
Espainia
aldetik ekaitza dakar. Espainiako Auzitegi Gorenak Iniziatiba Internazionalista, Europako hauteskundeetarako zerrenda, legez kanpo utzi du.
|
|
|
Gizagaixoa agian baina aspaldi konturatu zen gezur bat mila aldiz errepikatzeak
|
Espainia
aldean duen etekinaz bozgorailu nahikoa izan ezkero.
|
|
|
bilatzen dutenak, frankismoaren iturrietan murgiltzen dira. Gehiengoa da
|
Espainia
aldean, dudarik gabe. Besteek, elkarrizketaren bidez ohorezko errendizioa eskaintzen dutenak, negoziazio itxura, hau da, demokrazia itxura, erakutsi nahi dute.
|
|
2010
|
|
|
Alde batetik, dekretu batzuen bitartez, indesirable edo" zitalen" esparrua zigortu nahi zuten; abanikoa nabarmen zabaldu zuten, judutarrak, komunistak eta beste herrialdetatik iritsitako errefuxiatuak zanpatzeko asmoz. Bestetik,
|
Espainiatik
alde egindakoentzat ireki zituzten kontzentrazio esparruak ugaritzeaz gain, hauek gero eta latzagoak bilakatu ziren, bertan egondako askoren testigantzek adierazi duten legez.
|
|
|
Egitura politiko militar eta faxistizazio testuinguru horretan,
|
Espainiatik
alde egindako errefuxiatuen aurkako neurriak larriagotu ziren. Lan batailoien bidez kontzentrazio zelaietatik atera zirenak ipar mugetara edo Maginot lerrora bidali zituzten.
|
|
|
Alde batetik, dekretu batzuenbitartez, zigortu nahi zuten «indesirable» edo zitalen gizarte multzoa nabarmen zabaldu zuten bide batez juduak, komunistak eta beste herrialdeetatik iritsitako errefuxiatuak zanpatzeko asmoz. Bestetik,
|
Espainiatik
alde egindakoentzat ugarituzituzten kontzentrazio esparruak gero eta latzagoak bilakatu ziren, han egondakoaskoren testigantzek adierazi duten legez.
|
|
|
Frantziako egitura politiko militarraren porrotak eragin zuen faxistizazio testuinguru horretan
|
Espainiatik
alde egindako errefuxiatuen aurkako neurriak larriagotu ziren. Kontzentrazio zelaietatik, lan batailoien bitartez, atera zirenak, iparmugetara edo Maginot lerrora bidali zituzten.
|
|
|
Beraz, gerraren sua nonahi pizten ari zen Europa horretan, egoera gero eta zailagoazuten
|
Espainiatik
alde egindakoek. Hori dela-eta, ezusteko irtenbide bat, Ameriketara joatearena aurrez aurre izan zuten hainbatek.
|
|
|
Amerikako gainerako lurraldeek. Dominikar Errepublika, Txile, Uruguai, Venezuela eta Argentina?, beren immigrazio kolonizazio politikaren araberajokatu zuten. Batzuetan etorreraren aukera zabaldu zuten, baina beste batzuetansarbidea itxi zieten Europatik joan zitezkeenei, bereziki
|
Espainiatik
alde egindako«gorriei». Jarrera horrek baldintzatu zuen, neurri handi batean, erbesteratuen jarioaeta kokapena.
|
|
|
Izan ere, orduan Burgosko gobernuarekin izatenari ziren elkarrizketak: Frantziatik Leon Berardek eta
|
Espainia
aldetik FranciscoGomez Jordanak egindakoak, Francoren gobernuaren onespena gauzatzeko. Eraberean, bat egiten zuen komunikabide frantziar ugari burutzen ari ziren erbesteratzear zeuden errepublikano horien kontrako kanpainarekin.
|
|
|
Langile bat edo bi izaten zituen Isidrok aroztegian, eta asko aldatzen zirenak, gainera. Gutxi pagatu eta asko estutzen zuelako fama zeukan herrian, ondo merezia seguru asko, baina,
|
Espainia
aldetik etorkin jendea etorri eta etorri zebilen garai hartan, inoiz ez zuen falta izan pintxe nor hartu. Ezta fabrikan egiten zituzten piezak non saldu ere, eraikuntza nahiz industria goraka zebiltzan sasoian.
|
|
|
Albertok baiezkoa eman zion Danielak aurkeztu zion lan egitasmo osoari. Ez bakarrik hori, bildumaren atal handi bat Espainiako artistek osatzen zutenez, dokumentazioa biltzeko Atlantikoa gurutzatzea komenigarria iruditzen zitzaiola esan zion, beraz, denboraldi batean
|
Espainia
aldean ibiltzea gomendatzen ziola, gastu guztiak aurrekontu orokorrean sartuta, noski. Hasieran nolabaiteko lotsak eragindako ezezkoa eman bazion ere, berehala konturatu zen Albertok espero zuen erantzuna ez zela hori.
|
|
|
Horixe da haiek zeharkakotasunaren gainean egindako benetako interpretazioa: orain arte
|
Espainiako
alde biek nahierara diseinatu eta interpretatu duten esparru konstituzionalean sartu ez den Erkidego bakarretik abertzaletasuna agintetik aterarazteko ituna.
|
|
|
Baina, gauza gehiago ere esan dit Mª Helene Iriartek. Han bertako burdinola handiaz gainera, inguruko oihan zokoetan sakabanatuak ere, bazirela beste meategi ttipi edo meatzulo hanitx, eta baita, behiala harpeetan bizi izandako meatzari franko ere, besteak beste, mugaz
|
Espainia
aldetik etorritako Iriartetarrak, Bengoetxeatarrak, eta beste asko.
|
|
|
Euskal eta espainiar nazionalismoen arteko talkan, hortaz, orduko etorkin horien jarrerak azken ondorio bat utziko liguke, alegia, badela Hego Euskal Herrian biztanle sektore garrantzitsu bat abertzaletasunean integratu ez dena eta espainiar sentitzen dena; baina Euskal Herriarekiko maitasuna erakusten duena eta Euskal Herrian bizitzen jarraitu nahi duena, ez baita
|
Espainiara
alde egiteko mehatxatua sentitzen. Euskal Herriaren etorkizuna erabakitzeko berarekin kontatu behar dela uste du, bera ere prest baitago etorkizun horretara beste herritarrekin bat eginda joateko.
|
|
|
Horrela, zazpi Eskual herriak elgarri lotuz egiten dire Zazpiak bat. Laphurdi, Basanabar, Zibero, Frantzia aldetik; Nabar, Gipuzko, Bizkai eta Alaba,
|
Espainia
aldetik.
|
|
|
Baldin
|
España
aldean euskara eortzitzera mendi edo oian zokoetara bialtzen badugu eta egin ahalak ortarako egiten baiditugu, euskara galduko dugu.
|
|
2011
|
|
|
Real Madrileko Casillasi Iker bere izena, bere aita guardia zibila Pais Vascon destinatuta zegoelarik jarri omen zioten, eta horrek kirol kazetarien artean balio erantsia ematen omen dio zurien kapitainari. Izan ere, irudi luke
|
Espainia
aldean hemen ibilitako guardia zibilak, poliziak, militarrak heroiak direla beren inguru hurbilenetan bereziki, hau Afganistan edo bailitzan. Eta Ikerrek, bere izena tatuaje, hori gogorarazten omen die kirola ez dela politikaz nahasi behar sutsu defendatzen duten kazetariei.
|
|
|
..., Afrikako gerra etorri zen, Espainiako eta Frantziako armadek Afrika iparraldeko herrien kontra aitzina eraman zutena eta urgaindarrak hurbilagotik ukitu zituena; gerra harekin batera, Primo de Riveraren zazpi urteko diktadura iritsi zen; Primo de Riverari, Berenguer jenerala jarraitu zitzaion agintean; gero, Errepublikaren ordua izan zen, eta, Errepublikaren aldarriarekin, errege Alfonso XIII.ak
|
Espainiatik
alde egin zuen; azkenik, 1936ko gerra heldu zen?
|
|
|
–Eskerrik asko amestu izanagatik, eskerrik asko egiteagatik?.
|
Espainia
aldean ere izan zuten haren berri, eta Galiziari buruzko beste Ama Lur bat egiteko proposatu zieten. Ezetz erantzun zuten egile euskaldunek.
|
|
|
Josu, trantsizioa deitzen den aldi horren ondotik sortu zen eta euskara du ama hizkuntza, halaxe deliberatu zutelako haren gurasoek, haurrak jin aitzin euskaldun berri bilakatu baitziren biak; euskaraz eginak ditu bere ikasketak, eta hizkuntzarekin zernahi egiten ahal duen artista da, ahoz, idatziz edo bertsotan. Haren euskaltasuna agerikoa bezain sakona da, nahiz eta lau aitatxi amatxietarik hiru 1940 hamarkadetan jin ziren
|
Espainia
aldetik Bizkaira, lan bila. Alfonsoren etxean, berriz, euskara etxeko solasetarako mintzaira zen baina haurrak haietatik bazter atxikitzen zituzten, eta mutiko haren baitan misteriozko lanbro batean sortu zen Euskal Herriko kide eta herri horren partaide izatearen sentipena.
|
|
|
Etxahunen bertsoetan bi edo iru bider badator Galiziako Santiagoren, bere bertsoetako Saint Jaka edo Jundane Jakaren izena. (?) Bizi bearrak eroanda
|
España
aldeetan urte bi egin zituen. Bere anaiarentzat diarduala, onela di, o bere bertso baten:
|
|
|
Garai hartan gudaroste musulmanek Espainiako zati handi bat zuten mendean, baina gerlari eta zaldun kristauak aspaldian zebiltzan han hemenka borrokan etsaiari min egiten. Hori ikusirik, Marokoko Miramamolin handiak armada bildu eta itsasoa zeharkatu zuen
|
Espainia
aldera. Lehorreratu eta segituan ekin zion aurrean aurkitzen zituen kristauak garbitzeari.
|
|
|
Pozez bete ninduen horrek.
|
Espainia
aldean lur eremu gorriak eta erreak ezagutu nituen, eta halakoak ez nituen batere atsegin. Nahiago nuen lur berdea eta hezea; ez gorria eta lehorra.
|
|
|
Mugan bizi diren bertako biztanleek badute kafea kontrabandoz pasatzearen esperientziarik. Quadrazais herritik aunitz pasa izan zen
|
Espainia
alderat. Eta hemendik gero iparraldera Frantziaraino.
|
|
|
Andoitzen bordan lanean ari nintzela, portugues bat etorri zen ia norbaitek pasatuko ote zuen tabakua. Gizon hau Suitzan bizi zen eta Rosli fabrikatik tabakua erosi eta honat ekartzen zuen baina norbaitek Frantziatik
|
España
alderat pasatzia nahi zuen. Hala hasi nintzen tabakua pasan.
|
|
|
Aristokrata eta dirudun jendeen artean, Zita enperatriza eta bere semeak, Irene Ovchimikoff printzesa, Rotschil aberatsen familia, Niedzilski musikaria eta bere emaztea eta abar aipa ditzakegu. Hauek gerratik ihesi,
|
Espainia
aldera pasatu eta handik Ameriketara joatea zuten helburu.
|
|
|
XX. mende hasieratik gertatu den kontua da.
|
Espainiako
aldean debekaturik zegoen horrelakoak egitea, hau da, Portugaleko jendea pasatzea baina Frantzian ez. Bertakoek langileak behar zituztenez Portugaldik etorrikoak esku zabalik hartzen zituzten.
|
|
|
Quadrazais herria zen emigratu nahi zutenentzat abiapuntu inportantea. Egia da Portugaleko beste herrialdetik
|
Espainia
alderat pasatzen zirela, baina aipatutako herri hau dugu emigraziorako lekurik erabiliena eta, beraz, gehien aipatzen dena. Bertako jendeen esanetan urte bitartean herriko 500 bat pertsona gutxi gorabehera joan zen Frantzia aldera.
|
|
|
1960 urtea baino lehen, Quadrazaisetik mendiz
|
Espainia
alderat jendea eraman eta gero asko Frantzia arte oinez joaten ziren. Harrapatzeko arriskua handia zen.
|
|
|
Koronel belgikarra zen bat. Lezok esan zidan taldeak antolatzen ari zirela, sare bat, eremu okupatuan erortzen ari ziren hegazkinlariak Gibraltar aldera eramateko eta guk mendiz
|
Espainia
aldera pasatzeko ardura hartu behar genuela. Eta esan zidan:
|
|
|
Dena azaldu nion neskari eta esan zidan ez zitzaiela axola. Dena dela, kuartela bertan egoteaz gain bidea ere franko arriskutsuagoa zen, Ibardinetik Endarlatsarako muga oso ondo zaintzen baitzuten alemanek eta
|
Espainiako
aldean harrapatuz gero, agian kontsula aterako zen gure alde, baina alemanek harrapatuz gero gureak egin zuen.
|
|
|
Han sakarina eta sendagai batzuk zituzten lagun batzuekin elkartu nintzen.
|
Espainia
aldean gutxi zegoenez, Donostiara pasa behar genituen. Tratua egin genuen, baina berek Ziburura ekartzekotan.
|
|
|
Diru premia nuenez, azkenean esan genion Lezori onartzen genuela
|
Espainia
aldetik jendea makietara pasatzea. Erresistentziako buru batekin hitz egin genuen eta gehienetan mendian geratzen ginen, Oiartzun eta Lesaka aldean.
|
|
|
|
Espainia
aldera Aita Santuak eginiko bisitak hautsak harrotu ditu hamaika motibo medio. Zientziaren mugei buruz eginiko aipamena ekarriko dut hona.
|
|
2012
|
|
|
40.000 ikusle inguru Gdanskeko Arenan (Polonia). Aurrelari argi batekin jokatu behar zuela eta ez zuela, nahikoa zalaparta izan da
|
Espainia
aldean Italiaren aurka 1 berdindu ondoren. Baina lau minutu nahikoa izan ziren atzo eztabaida hori ahazteko.
|
|
|
Eta, orduan, nola liteke? ETAko kidea atxilotu
|
Espainia
aldean, eta zuloa aurkitua du poliziak biharamunean. Frantzia partean atxilotu, eta ezin haren izenik jakin…
|
|
|
Eskoziarrek beren ibilbide orri argiari jarraitzen diote, erreferendum erabakigarri batekin (2014 urtean) bukatuko duena. Katalanak konplexurik gabe
|
Espainiatik
alde egitea aztertzen ari dira eta beren lehendakariak kataluniar estatuaren beharraz hitz egiten du. Eta hemen zer?
|
|
|
–
|
Espainia
aldean behintzat, bestetan ez dakit, bekaitzez begiratzen diote gai hauetan hasten denari, elizgizona ez baldin bada, eta ez dut, ahal baldin badut, neure burua auzitegietan ikusteko gogorik.
|
|
|
Gudaroste liberalaren erasoak karlistak ezustean harrapaturik, Andoainera irailaren 8an iritsi zen, baina bere bidean aurrera egin ahala, Urnietako Lategi eta Goiburu auzotan eta Andoaingo Buruntza eta Leizotz aldean baserri ugari lapurtu, erre eta suntsitu zuten –denetara 140 bat– eta bertako herritarrek ihesari eman zioten karlisten lerroen atzean babesa hartuz Andoainen Oria ibaiaz bestaldera. Liberalak Andoainera iritsi eta herri osoan barrena zabaldu ziren, kanpaleku nagusia Goikoplazan kokatuz.Karlistek une hartan Euskal Herrian zuten kapitain gorena Uranga jenerala zen, eta liberalak Oria eta Leitzaran ibaietaraino iritsi zirela jakin orduko, Nafarro inguruan une hartan har zitzakeen bi batailoi hartu –gudaroste karlista nagusia
|
Espainia
aldera joana baitzen borroka egitera Karlos erregea bera buru– eta Andoain aldera etorri zen, Gipuzkoan zeuden indar karlistekin –lau bat batailoi– bat egiteko. Andoain eta inguruak ikuskatu ondoren, karlistek lehenik eta behin jakin ahal izan zuten bere indarrak halako bi zirela Andoainen zeuden liberalak, artilleriaz ongi hornituak, eta herriaren goi aldean baitzeuden oso zaila izango zela Oria eta Leitzaran gurutzatu eta haiei gaina hartzea.
|
|
|
Euskal Herrian, egia esan, geroz eta zaletasun handiagoa dago. Niri asko gustatzen zait hemen ikuskizuna egitea, baina Nafarroa, Errioxa eta
|
Espainia
aldera ere joaten gara ikuskizunak egitera.
|
|
|
Eta herri baten memoria galarazten, ezkutatzen edota desitxuratzen saiatzen direnean gauzak oso ongi ez doazen seinale. Azkenaldi honetan
|
Espainia
aldetik, bereziki bertako Gortetik, halako erasoaldi bortitzak datozkigu begi bistakoa izan dena ere ukatzen edota gezurra izan dela adierazten. Duela ez asko" aditu" omen diren batzuek ez digute ba esan eta esplikatu gerra ostean hemen ez zela euskararekiko inolako jazarpen eta ukaziorik izan?
|
|
|
Gaur egun, espainolen artean gero eta ahots gutxiago dago gure nortasun nazionalaren azken ondorioak onartzeko, demagun autodeterminaziorako edo independentziarako; bai bozketetan, baita intelektualitatearen barnean, gauza bera ikusten da; gurekiko erabiltzen den hizkuntza gero eta gehiago da ez ulertzearena, nazionalistak garela esateagatik derrigorrez integristak garela, erdi faxistak... Beraien aldetik ez dut ikusten konfliktoa ulertzeko inolako gogorik, arbuiatzeko baizik. Hori
|
Espainia
aldetik, eta gure aldetik harrituta nago ikusten dudanean nola, adibidez, Ezker Abertzalean edo Euskal Herriaren barnean ezkerreko sentsibilitate tradizionalarekin egiten diren gauza gehienetan, langile frontetan edo borroka sozialetan, diskurtso nagusia gero eta gehiago diskurtso nazionalista hutsa dela, gogor eta trinkoa. Hau da, nolabait pentsatzen da espainolekin dugun gatazkan irtenbide bakarra gure nortasuna bortxaz onarraraztea dela, eta ez dagoela espainolen aldetik nazioarte mailako laguntza posiblerik, guztiok elkarrekin Espainiako egoera politikoa aldatzeko aukerarik, gure eta haien onerako.
|
|
2013
|
|
|
Arrakasta ez zuten hain ongi hartu
|
Espainia
aldean eta filmak hautsak harrotu zituen zenbait agintariren artean, hain juxtu helburua bete zuelako. Basterretxearen beraren hitzetan," uste zuten euskal abertzaletasuna amaitua zegoela, zapaldua, eta bat batean bi tipok pelikula sutsu bat egin zuten;' baina hauek nondik atera dira?' … Euskal herritarren protesta itzela izan zen Ama Lur, Espainiako diktaduraren aurkako aldarria".
|
|
|
Baina akaso ez da hain zaila ulertzen motiboa. Eva Peronek 1947an
|
Espainia
aldera egindako bisita du filmak oinarri, eta ostatu eman zioten francotarrekin izandako gorabeherak azaltzen ditu. Paraleloan, Argentinako enbaxadaren aurka atentatua egiteagatik kartzelan, heriotz zigorraren zain?
|
|
|
–Soldaduak etorri dira, haren partez,
|
Espainiako
aldetik.
|
|
|
Han sei egun gocho iragan. Eta gero,
|
Espainiako
alderat bururik itzuli gabe, berriz gerlako bidea hartu.1556
|
|
|
Apirilarekin Elgetan egin ohi duten omenaldia berezia izango da aurten," Euskal Herrian tamaina honetako lehenetariko errekreazioa izango da", esan du udal turismo teknikari Iraitz Lazkanok. " Tradizio handia dago Estatu Batuetan, eta
|
Espainian
aldean ere egin dira, baina inguruotan dimentsio honetakorik ez".
|
|
|
—Apaizen batek konbentzituko zituen esan nuen. Piarres Lafitteren antzerki lan bat neukan gogoan, Egiazko argia, Lehen Mundu Gerran Verdunera edo Salonikara ez joateagatik mendia zeharkatu eta
|
Espainiara
alde egin zutenen aurka idatzitako obra. Protagonistak fede krisi bat du, zeren emaztea hilzorian utzita abiatu behar izan baitu frontera, eta han, gasagatik, itsu geratu baita.
|
|
|
hango biztanleen aurkako borroka izan zen ahaleginaren atalik aipagarriena. Eta, bere interesentzat are okerragoa, bost hilabeteren buruan esku hutsik itzuli zenean, San Juan Bautista ia abandonaturik aurkitu zuen, kolono gehienak Nueva
|
Españara
alde eginda, lurraldearen gogortasuna" zortzi hilabeteko negua eta lau hilabeteko infernua" eta gobernadorearen zorroztasuna zirela eta. Misiolariak ere joanda zeuden, indioak konbertitzeko asmoari ezinezkoa iritzita.
|
|
2014
|
|
|
Erabateko zintzotasunak, aldiz, arazoak ekarriko dizkio Zelimene maitearekin, lagunekin eta gizartearekin, eta etengabeko borrokan biziko da protagonista, bere egiaren defentsa eta bizitza soziala elkartu ezinik. Kamikaze konpainia
|
Espainia
aldean noizean behin sortzen den proiektu interesgarri horietariko bat da. Aitor Tejada euskal herritarrak eta Miguel del Arcok sortu zuten, eta azken horrenak dira moldaketa eta zuzendaritza.
|
|
|
–Ai Dios, Nóos. Panorama ederra daukate
|
Espainia
aldean!?, pentsatu zuen Balak. –Denak lapurrak!?, pentsatu zuen gero.
|
|
|
Ez da ezerengatik, zin dagit; errugabea naiz.
|
Espainia
aldean, ustelkeria kontuekin loturiko n.garre.n polizia operazioa abian; goardia zibilak burutua eta kontrolatua (operazioa bera; ikusteke oraingoz, zein ustelago, goardiak ala lapurrak); tartean, goardia zibil bat arrestatua baita, miaketak burutu aurretik, inputatu nagusia jakinaren gainean ipini duelakoan. “Punica” ala inpune suertatuko da operazioa?
|