|
2001
|
|
|
Etxeratzean, alaba negarrez aurkitu nuen: " Aita, zu
|
Españara
!" builaka. Guk etxean ez dugu sekula erdaraz egiten, eta telebistan erdaraz ikusi ninduelako.
|
|
2003
|
|
|
Hasteko tubalismoa: . Lau milla ta gueiago urte dira Noe-ren billoi Jafet-en bostgarren seme Tubal bere echetarrequin Armeniatic
|
Españara
etorri izan zala;[...] Zori oneco Aitalenen Tubal maitagarri au leorreratu izan zan bere gendearequin Guipuzcoaco itsas bazterretan[...]? 73 Tubalek, jakina, euskara, erlijio monoteista eta nekazaritza abeltzantza ekarri zituen. Horregatik euskaldunak San Saturnino eta San Ferminen eskutik Ebangelioaren berria ona entzun bezain laster kristautu egin ziren74 Halaber, gipuzkoarrek, historian zehar hainbat atzerritar eraso jasan zituzten, baina beti eutsi zioten independentziari:
|
|
|
Etorri izan ciran, bada, Fenicioac, Cartagoac, Erromatarrac, Godoac, Arabeac, bacocha bere chandan indar andiac arturic
|
Españara
, bai ta berendu ere Erresuma zabal onen zatiric gueientsuenac; bañan Guipuzcoaco Provincia, etsai talde guztiai gogor eguiñic, guelditu izan da beti lenagoco oñean bere jaiotzaco itzcuntz garbi gozoarequin; 75
|
|
|
Noeren ondorengoren batzuk munduti zabaldu zirian denporan, etorri zirian
|
Españara
. Nortzuk izan zirian ezdakigu ziur.
|
|
|
Nortzuk izan zirian ezdakigu ziur. Baña San Geronimok geijen geijenakaz dino
|
Españara
etortia tokau jakeela Tubal berari edo bere ondoringo urrekuai. Oneek ekarri eben euren berbeetia ta onek izan biar eban Babelko Torre egitian Jangoikuak eraatsi zituban artekoren bat.
|
|
2005
|
|
|
Egia esan, alor publikoa asko gustatzen zait. Radio Nacional de
|
Españara
iritsi nintzenean ez zegoen haurrentzako saiorik. Eta pixkanaka joan nintzen haiek sortzen, beraz, haurrentzako saioen koordintzaile bihurtu nintzen praktikan, nahiz eta inork ez ninduen horretarako izendatu.
|
|
2008
|
|
|
Garrasika ari den bitartean haginak ikusi dizkiot. " Barrutia, zoaz
|
Españara
!". Areago ezkutatu naiz Barrutiaren atzean.
|
|
|
Ustekabean harrapatu du eta pankarta lurrera erori da letrak agerian utziz. " Barrutia,
|
Españara
! Barrutia, Españara!".
|
|
|
" Barrutia, Españara! Barrutia,
|
Españara
!".
|
|
2009
|
|
|
Europara begira egin nahi doguz. Aspaldion konturatuta gabiltz
|
Españara
begira eztogula ezertxu be lortuten". 1936an Eusko Jaurlaritza sortu zen, eusko agintearen ikur berria; bederatzi hilabetez agindu zuen Bizkaian, eta ondoren atzerrian.
|
|
2013
|
|
|
Hogeiren bat" maisu" heldu ziren, lau edo bort urteko kontratuekin. Batzuk betiko geratu ziren bertan, baina gehienak Nueva
|
Españara
itzuli ziren hitzemandako aldia bete orduko. Artisau haiei zor zaie, neurri handian, epe horretan misioek izandako aurrerapen ekonomikoa.
|
|
|
Esan bezala, beraz, irabazi handia atera daiteke[...] onik itzuliz gero. Baina 1588 urtean ezbehar handi bat izan nuen Txinatik Nueva
|
Españara
nentorrela, zeren eta, ontzia aberastasunez kargatuta zihoala, ingeles batek lapurreta egin eta jarraian su
|
|
|
Bertan geratu beharrekoak kexu izan ziren, ordea. Eremu bakarti hartan hiltzen utzi nahi zituela pentsatu zuten, eta Vizcafnoren benetako asmoa Nueva
|
Españara
itzultzea zela. Susmoak uxatzeko, berekin zeraman 7 urteko semea bertan utziko zuela esan zuen Vizcai' nok, eta tratu hau proposatu zien:
|
|
|
Susmoak uxatzeko, berekin zeraman 7 urteko semea bertan utziko zuela esan zuen Vizcai' nok, eta tratu hau proposatu zien: esploraziotik lur aberatsik aurkitu gabe eta goseak itzultzen baziren, asko beldur ziren bezala, janariz hornitu ahal izango ziren han Nueva
|
Españara
itzuli aurretik. Lur onik aurkituz gero, berriz, ontzi bat Culiacanera bidaliko zuen Vizcainok, geratzen zitzaizkion zilarrezko mahai tresnekin eta bere semearekin, bahituran emateko 2.000 pesoren truke.
|
|
|
Janari guztia bukatuta —" no quedando mas que alguna carne flaca, y desmedrada, a que llegaron a cobrar horror" —, 60 etsipenak dena bertan behera uztera bultzatu zituen ia. Batzarrean elkartuta, Salvatierrak hitza hartu, eta nahi zuena Nueva
|
Españara
itzul zitekeela esan zuen. Soldadu, kolono eta fraideen artean hirurogei lagunetik gora ziren ordurako.
|
|
|
Beti egon zen hornigaiekiko kezka ere: Nueva
|
Españara
joandako ontziak ez ziren nahi orduko itzultzen. Hori bai, ontzia itsasoan azaltzen zenean poza sekulakoa izaten zen.
|
|
|
hango biztanleen aurkako borroka izan zen ahaleginaren atalik aipagarriena. Eta, bere interesentzat are okerragoa, bost hilabeteren buruan esku hutsik itzuli zenean, San Juan Bautista ia abandonaturik aurkitu zuen, kolono gehienak Nueva
|
Españara
alde eginda, lurraldearen gogortasuna" zortzi hilabeteko negua eta lau hilabeteko infernua" eta gobernadorearen zorroztasuna zirela eta. Misiolariak ere joanda zeuden, indioak konbertitzeko asmoari ezinezkoa iritzita.
|
|
|
Lurraldea kolonizatzeko asmo guztia kolokan ikusita, Vicente de Zaldivar Mexiko Hirira eta jarraian Espainiara bidali zuen, sostengu bila. Iloba ia esku hutsik itzuli zen Nueva
|
Españara
1603an.* Orduan, 1604 urtearen bukaeran, Acomako indioen erasoak etendako asmoa hartu zuen berriro Oñatek: itsasertza bilatzea, ea hainbeste goraipatzen zituzten perla haztegi haietakoren bat aurkitzen zuen, edo bere familiak Zacatecasen zeukan bezalako zilar meatzeren bat, erregeak eta haren aholkulariek Nuevo Mexicoko kokapen aurreratu hartan sinesten jarrai zezaten.
|
|
|
Andres de Aguirre, Filipinetako agustindarren probintzialaren 1584 urte inguruko memoriala. Eginkizun guztiak betetzeko fraide gutxiegi daudela esaten du, eta bidaltzeko elizgizon gehiago, edo emateko bestela Nueva
|
Españara
itzultzeko baimena. Elizetarako hornigaien beharra ere aipatzen du, meza liburu, kantu liburu eta txirulen premian daudela.
|
|
|
Oztopo eta atzerapen guztiak gaindituta, bost ontzi eta laurehunen bat gizon 1564an abiatu ziren Navidadeko portutik.* Lau egun geroago, kostatik 300 miliara, agindu zigilatuak zabaldu eta instrukzioak jakin zituzten. Filipinetara jo behar zuten zuzenean, eta hura konkistatu kolonia iraunkor bat ezartzeko; gero, Nueva
|
Españara
itzultzeko bidea bilatzen saiatu behar zuten. Urdanetari eta fraide lagunei ez zitzaien lehenengo partea gustatu, haien ustez Filipinak Portugalenak baitziren, Tordesillasko Itunak ezarritako banaketaren arabera.
|
|
|
Hurrengo urtean ere, 1616an, Iturbek perla bila jarraitu zuen Golkoan, bi ontzirekin. Bat atzerritar ontzi batek harrapatu zuen, baina besteak Nueva
|
Españara
itzultzea lortu, eta Manilako Galeoia arerioaren presentziaz ohartaraztera bidali zuten berehala. Agindua beteta, onik itzuli zen Iturbe portura.
|
|
|
Iparraldeko muga Gila eta Colorado ibarretaraino bultzatzea lortua zuen jesuita italiarrak. Eta iparralderago ere bultzatuko zukeen, ibilbide bat ezarriz Sonoraren eta Monterreyko portuaren artean, hartara Manilako Galeoiaren ondasunak lehorrez garraiatu ahal izateko Nueva
|
Españara
, eta ez itsaso arriskutsuan barrena; baina bere asmoak bete baino lehen hil zen Kino, 1711n, eta hain bide desiratuaren urratzea zirkunstantzia eta gidari aproposen zain geratu zen. Hurrengo urteetan, agintari espainiarrek sarri aztertu zituzten konkistarekin jarraitzearen aldeko txostenak, eta ez zen faltatu horretarako bere burua eskaini zuen gizonik.
|
|
2014
|
|
|
Eskolatik irteterakoan, noizean behin, Transportes
|
Españara
joaten ginen, ea paketea iritsi zen. Loteria moduko hark eman zion akabera bi neskak berdin janzteko legeari eta zirrikitu horretatik etorri zitzaizkigun gure zerumugatik kanpo zeuden soinekoak edo gure amak sekula santan erosiko ez zituen txanbrak.
|
|
2016
|
|
|
Zan Felipe
|
Españara
|
|
|
—Aber... moruak etorri ziran
|
Españara
, digo estatu españolera.. . VIII. mendean?
|
|
2017
|
|
|
Erakusleihoan Heraldo de Aragón, El País, La Razón, Abc, juxtu juxtu La Vanguardia borboizalea. Aurrera egin eta, bide guztien antzera, Erromara ez, herriko plazara, Plaza
|
Españara
aterako zara. Hantxe duzu, ongi etorria egiteko, pintaketa bat:
|
|
|
¡ ¡ ¡ Viva España!!!? [... azkenean nazio juridikoa Konstituziora erreduzitzen da, eta Konstituzioa Viva
|
Españara
].
|
|
|
Gachupin. Hitz hori erabiltzen zen Mexikoko Independentziaren gerratearen aurretik, Penintsulatik Nueva
|
Españara
zihoana izendatzeko. Independentzia gerratan gutxiespen zentzua hartu zuen insurjenteen aldetik," por el cardcter tan acerbo de odio, de desprecio y de sarcasmo que tomo desde que formo parte de la lengua revolucionaria" 22 Mexikoren Historian Alamanek dioenez, Miguel Hidalgok 1810eko irailaren 16an Doloreseko Oihuan (Guanajuato) Nueva Españako erregeordearen Gobernuaren kontra altxatzeko dei egin zuenean, bertan bildutakoek honela erantzun zioten;" jViva la Virgen de Guadalupe y mueran los gachupines!".
|
|
2019
|
|
|
Eta ez, ez da horrela. Izan ere, lehen “notizia” gure eskuetara iritsi bezain laster HBO
|
Españara
deitu genuen Pil pilean Herri Komunikabidetik eta hango komunikazio arduradunak modu kategorikoan azpimarratu zuten HBOk ez daukala aurreikusita “inolako grabaziorik” egitea “ez Soraluzen eta ezta Euskal Herrian ere”.
|
|
2021
|
|
|
Aita, saldu nauçu miga bat beçala, Bai eta desterratu, oi!
|
Españara
.
|