|
2000
|
|
|
Badakigu, gainera, naziek beren jite antilogikoa diskurtso ugaritan zabaldu zutela. Behin, 1935ean, L.G. Tirala izeneko nazi batek Vienako Zirkuluari buruz esan lez," berezkoa
|
duten
modu formalistan gogoeta egiten ahalegintzen dira gizon hauek eta, intuiziotik erabat independentea den doktrina matematiko esoteriko baten laguntzaz, jakitun ez arioei espezifikoa zaien mundu zientifikoaren logika berri bat nahi dute agerian utzi" 135 Horrela, juduak arraza lez arioak baino gutxiago direla zioten baieztapenak edo juduen konspirazioei buruzko asertzioak hutsalkeriez beterik ...
|
|
|
Beren burua hain lausoki adierazten duten filosofoak daudenez, edozein eskola filosofikok bere ikusmolde propioen arabera interpreta ditzake haiek. Beren ideien pisuaz baino, filosofo askok beren diskurtsoaren iluntasunaz baliatuz lortzen dute izena; uste
|
dut
modu zehatzago eta koherenteagoan adierazita egongo balira, ideia horiek beren botere limurtzailea galdu egingo luketela.62
|
|
|
Txisteei buruz Freudek esaten duenari dagokionez, lehenik, Freudek bi huts egiten dituela esan zuen, (1) txiste guztiei komuna zaien zerbait dagoela suposatzea, eta (2) suposatutako izaera komun hori" txistearen" esanahia dela suposatzea. Esan zuenez, ez da egia, Freudek uste
|
zuen
moduan, txiste guztiek aukera ematen digutenik esplizituki egitea egoki ez litzatekeena disimuluz egiteko, aitzitik," txisteak"," proposizioak" bezala," esanahi ortzadarra" du. Baina uste dut gehien azpimarratu nahi zuen gaia, agian, hauxe zela:
|
|
|
Irudikapen argiaren kontzeptuak funtsezko esanahia dauka guretzat. Gure irudikapen era izendatzen du, gauzak ikusteko
|
dugun
modua. (Gure garaiari itxuraz berezkoa zaion" mundu ikuskera" mota bat.
|
|
|
Haur teoria sexualak
|
ditugun
modu berean, haur teoriak ere baditugu oro har. Baina horrek ez du esan nahi haurrak egiten duen guztia oinarri gisako haur teoria batetik sortu denik.
|
|
2001
|
|
|
nuke zuk egia esatea, lon; baina rapsodok, eta autoreak eta zuek abesten dituzuen olerkien egileak jakintsuak zaretelako ustean nago. Nik, niri dagokidanez behintzat, egia besterik ez dut esaten, gizon arruntak egin behar
|
duen
moduan. Eta orain, pentsa ezazu galdetzen nizun horri buruz, zein erraza eta ohikoa den gizon guztiek nik esaten nuena ulertzea, hots, baten batek teknika osoa lortzen duenean azterketa metodoa berbera dela.
|
|
2003
|
|
|
Horren ondorioz Agatonek askotan bidali nahi zuen bere bila, baina berak ez zion uzten. Horrela bada agertu omen zen Sokrates, ohi
|
zuen
moduan denbora gehiegi pasatu gabe, gutxi gorabehera afariaren erdian zeudenean baizik. Eta Agatonek, azken muturrean bakarrik etzanda egokitu zenez, esan omen zion:
|
|
|
Baina hori ere ez da horren harrigarri, nik neuk gizon jakintsu baten liburuxka bat topatu baitut bertan gatzak bere onuragatik gorespen harrigarria jasotzen zuela, eta horrelako beste gauza asko topatuko zenituzke gorec tsita. Horrelakoen inguruan hainbesteko ahaleginak egin eta gaurko eguna arte gizakien artean oraindik inor ez ausartzea Maitasuna merezi
|
duen
moduan gorestera! Baina horrelako axolagabekerian dago utzita hain jainko handia.
|
|
|
Horregatik diot nik gizon orok Maitasuna ohoratu behar duela, eta nik neuk ere maitasun kontuak ohoratu eta bereziki praktikatzen ditut eta besteak horretara bultzatzen ditut, eta orain eta beti Maitasunaren botere eta ausardia goresten ditut ahal dudan heinean. Hitzaldi hau bada, Fedro, Maitasunarentzako esandako c gorespentzat jo ezazu, nahi baduzu; bestela, nahi duzuna eta nahi
|
duzun
moduan dei iezaiozu.
|
|
|
Eta Fedrok eta gainerakoek berak esan behar zela uste
|
zuen
moduan esateko eskatu omen zioten.
|
|
|
2 Nahierarako legeek, berez, ezin ondoriorik sor etorkizuneko kontuetan baino; denez ere, horiek agintzen dutena bat badator zuzenbide naturalarekin edo indarrean dagoen beste nahierarako lege batekin, iraganari buruz izango dute indarra eta hori ekarriko du zuzenbide horren edo antzinako beste batzuen araberakoa izateak. Kasu horretan, horiek baliagarriak dira haien interpretaziorako, aspaldikoek gerogarrenean ezarritakoaren interpretaziorako balio
|
duten
modu berean. Hala diote eusten eta elkarri ulertzen, batak besteari, lege guztiek.
|
|
|
Arrazoiaren argiak, beraz, agerian jartzen ditu egia horiek guztiak, baita lehen printzipioak ez dakitenentzat ere. Alabaina, arrazoiaren argiak ez
|
du
modu berean jokatzen gizaki guztiongan, eta, horregatik, guztiontzat ez du jokatzeko arau bera ezartzen. Hori gorabehera, arrazoiaren argiak badu behar besteko indarrik, bidegabe jokatzen dutenek ere justiziaren berri izan dezaten, eta justiziaren aurkako egintzak kondenatuak eta gorrotatuak izan daitezen.
|
|
|
Gainerako oinarriekin alderatuta, beste oinarri horiek ezagunak dira alderdi guztietan; egiazko erlijioa, aldiz, estatu batzuek bakarrik bereganatu eta jaso dute. Eta, are gehiago, estatu horietan ere, erlijioaren espirituak ez
|
du
modu berean agintzen, guztiek haren erregelak betetzen dituztela baieztatzeko. Nolanahi den ere, egiazko erlijioa betetzen den tokietan, gizarteak egoerarik berezkoena bizi du, eta, ondorenez, ordena onari eusteko egoerarik onena du.
|
|
|
Esperientziak erakusten duenez, ia kasu guztietan, bai banakoaren bai talde profesionalaren etengabeko ahaleginek arazo setatienak ere ebaztea lortzen dute paradigmaren baitan. Horixe da zientziak aurrera egiteko
|
duen
moduetako bat. Baldintza horietan, harritu ote gaitzake zientzialariak paradigma aldatzearen aurka egiteak?
|
|
|
aurretik marruskatutako beira batek aldaratu duen bola kargatu bat, baita ere marruskatutako anbar edo lakreak erakartzen du.7 Ongi eratutako eta zabal onartutako teoria bat ez zegoenez (ezein zientziak ez du desideratum hori jaiotzatik izaten, eta gaur egun gizarte zientzia gutxik lortu dute, bateren batek lortu badu), egoera nekez izan zitekeen bestelakoa. XVIII. mendeko lehen erdian zehar, zientzialariak ez
|
zuen
modurik kontsistenteki bereizi ahal izateko efektu elektriko eta ez elektrikoen artean, laborategiko istripuen eta funtsezko berrikuntzen artean, edo ageriko demostrazio baten eta elektrizitatearen berezko izaera agertuko luketen esperimentuen artean.
|
|
|
Hauek dira, eta hauek soilik, frogatu eta kontrastatu behar direnak zientzialariak bere jardueran erabiltzen dituen ebidentzien aurrean. Izan ere, zientzi teoriak, azken buruan, munduari buruzko aieruak dira, Popperren ustez, eta ez datu enpirikoetatik abiatuz lortzen diren orokortzeen antzeko zerbait, enpirista logikoek uste
|
zuten
moduan.
|
|
2004
|
|
|
Gure gorputzean aipaturiko aldaketa horiek ematen direnean ez gara baliatzen ez arrazoimenaz, ezta, jakina, askatasunaz ere. Hala eta guztiz ere, berarentzat nabarmena da higidurok emateko eurak bilduko dituen subjektu bat behar dutela aldez aurretik, substantzia bat, pentsamenduak Nia behar
|
zuen
moduan; baina ez adimenezko ezaugarriek definiturikoa, baizik eta espazioaren ezaugarri matematikoak batuko dituena. Gure gorputza eta bere higidura ez dute ezaugarrituko atomo material batzuek, ez zelula batzuek, ez inongo osagai espiritualek eta ezta energia edo indar fisiko batek ere.
|
|
|
Ez da ahaztu behar, hasteko, Jainkoari buruz orain arte kontuan hartu duen hipotesi bakarrean bera iruzurtitzat jotzen zuela eta ikuspegi hau ez datorrela larregi bat berak buruan duen Jainkoaren ideiarekin. Are gehiago, Descartesek beharrezkoa
|
du
modu batean edo bestean Jainko iruzurtiaren hipotesi hori baliogabetzea, gero Jainkoaz hausnarketa egin ahal izateko. Gainera, Jainkoaren ideia ez da orain burura datorkion ideiarik bakunena, Jainkoaren ideiatik abiatuko balitz Nia Jainkoaren atal eta luzapena bihurtu luke-eta.
|
|
|
Ez dugu moral bera praktikatzen batzuekin eta besteekin. Ez daukagu etika bat, etikak dauzkagu, eta saiatzen gara, ahal
|
dugun
moduan, harmonia bat lortzen, askatasuna eta koherentzia" (Berria,). Ezinago zuzena da diagnostikoa.
|
|
2005
|
|
|
20 Haatik, zuzenbideak ez du eragin oro galtzen, indarraz gabetua bada ere, justiziak kontzientziaren lasaitasuna dakarrelako eta justizia ezak oinaze urratzaileak, Platonek esan legez, tiranoen bihotzetan. Zintzoen adostasunak justizia onesten du eta justizia eza gaitzesten; hurrean ere, justizia ezak Jainkoa du etsai, justiziak laguntzaile
|
duen
modu berean, Jaunak bere epaiak gordetzen baititu bizitza honen ondorengorako; hain moldez, non anitzetan bere indarra bizitza honetan ere erakusten baitu. Horixe erakusten du historiak, adibide asko emanik.
|
|
2006
|
|
|
Hesiodok ostrazismoa ulertzeko
|
duen
moduak, jakina, oso berea den zuzenbidearen kontzeptuaren agerpena dakarkigu: jainko andereei zuzentasuna eskatzen zaie Biltzarrean esku hartu eta iritzia emateko eskubidea onar dakien.
|
|
|
Hau da, sinpatia aldakorra da. Hala bada, ez
|
dugu
modu berean ebaluatuko gertuko eta urrutiko pertsonek egiten dutena. Sinpatiaren indarra aldakorra izanik eta sinpatia nire ebaluaketen oinarrietan egonik, ez ditut berdin ebaluatuko nire semeak egindako gaiztakeria eta ezezagun batenak egindako antzeko gaiztakeria.
|
|
2007
|
|
|
Horrekin ez dugu Hesiodoren ekarpen filosofikoa ukatzen: Ferezidesen edo Epemenidesen testuetako oinarri filosofiko esplikatzaile eta ordenatzaileak ukatzen ez
|
ditugun
modu berean.
|
|
2009
|
|
|
Antzekotasunaren kategoria bat izatetik urrun, jatorri horri esker marka desberdin guztiak argitu eta ulertu daitezke eta aparte jarri: alemaniarrek uste dute beren konplexutasunaren gorenera iritsiak direla arima bikoitza dutela esaten dutenean; oso motz gelditu dira, edo, hobe esanda, osagarritzat duten arraza nahasketa ahal
|
duten
moduan menpean hartzen saiatzen ari dira20 Arima batzeko asmoa dagoen hartan, Niak identitate edo koherentziaren bat asmatzen duen hartan, hantxe abiatuko da genealogista hastapenaren bila —kolore susmoa edota begi historiko bati engainatu ezin diezaiokeen aztarna ia ezabatua uzten duten hastapen anitzen bila—; jatorriaren analisiari esker Nia zatikatu daiteke eta bere sintesi hutsaren ...
|
|
2010
|
|
|
Hala nola, herriak deitzen dituen horiek, munduaren lege, doluaren lege eta antzekoak. Horiek guztiak gorabehera, berriro diot, hitz egin behar
|
badugu
modu oso eta ziur batez, legea soil soilik deitu diezaiokegu zuzentasunaren neurri denari, eta horren arabera, erregela zuzen eta zintzo denari. Arrazoi horregatik esan zuen San Tomasek moralaren aurkako manua ez dela legea, bidegabekeria baizik.
|
|
|
Legea jainkotiarra bada, Hari dario zuzenean; giza legea bada, gizakiak ematen du, baina Jainkoaren ministro eta ordezkari gisa, Apostoluak Erromatarrei egindako gutunaren lekukotzak jasotzen duen bezala. Horiek horrela, ikuspegi horren azpian, legeen ikerketa teologiari dagokio, horrek xede duelako Jainkoaren ikuspegia, legegile unibertsal eta hur hurreko gisa nahiz irudi gisa, filosofoek esan ohi
|
duten
moduan. Esan gabe doa, horratik, zientzia sakratu horrek lege guztiak aztertu behar dituela.
|
|
|
Kontua da, baina, hizkuntz ukipen hori beti ezberdina dela, alegia, bi hizkuntzek gizarte bera partekatzeko
|
duten
modua —kantitatez eta kalitatez— anitza dela orokorrean eta berezia kasu bakoitzean. Beti ere posible da, Appel eta Muyskeni jarraituz, elebitasun sozialaren baitan hiru tipo nagusi bereiztea:
|
|
2011
|
|
|
Horrela teoria antropologikoaren eta politikoaren esparruetan sarrarazi gaitu, eta etikaren eta politikaren oinarrien arazoa jo dugu (lau, bost eta seigarren esparruak, gaurko ikasgaien eskema jarraitzen badugu). Hiriaren goena agintean datzan moduan, hala gizakiaren goena arima razionalean; eta berorrek gizakiarengan agintea izan behar
|
duen
moduan, hirian aginteak razionala (filosofoa) behar du izan. Eta hemen, denok gomutatzen zaretenez, hezkuntzaren arazoa sortzen da berriro:
|
|
|
Garai hartako unibertsitate ikasleek egin ohi
|
zuten
moduan, hiru zatitan egin zuen soldaduska Txillardegik: bi uda —1952 eta 1954koak— Zamoran eman zituen, eta sei hilabete Ferrolen, alferez graduarekin, apirilaren 28an joan eta azaroaren 1ean itzuli.
|
|
|
Honela bada, modu batean edo bestean, gerra osteko euskal eleberrigintzan pertsonaiak arazoa ez
|
du
modu arazotsuan bizi izan. la eleberri guztiak pertsonaia jasankorrez elikatu direlako eta, hala izan ez denean, arazoari modu arazotsuan aurre egiten dion pertsonaia mamitzeari uko egin diolako kontalariak. Bestela esanda, pertsonaia ez problematikoa —eroapenez jasaten dituztenak bizi beharra suertatu zaizkien zailtasunak— ala kasuren batean problematikoa (Joanak joan eko Piarres) aurkez dezakete Leturiaren egunkari ezkutua baino lehen idatzitako eleberriek.
|
|
2012
|
|
|
" Denok gara gure buruan egia produzitzeko gai", dialektika materialistaren axiomaren aldaera bat da. Baina egiak agertzeko
|
duen
modua singularra da eta operazio subjektiboak osatzen ditu, zeinen konplexutasuna ez den L’etre et l’evenement liburuko ontologian jorratzen; horregatik behar du tratamendu berezia. Egia noizean behin gertatzen den zerbait da.
|
|
2014
|
|
|
Deleuzek nahitasun aurresubjektiboak deituko zituen horietan aurkitu daiteke Wagnerren operetako antisemitismoa martxan, nahiz eta juduak ez diren esplizituki aipatzen: Beckmesserrek kantatzeko
|
duen
modua, Mimek kexatzeko duen modua...
|
|
|
Deleuzek nahitasun aurresubjektiboak deituko zituen horietan aurkitu daiteke Wagnerren operetako antisemitismoa martxan, nahiz eta juduak ez diren esplizituki aipatzen: Beckmesserrek kantatzeko duen modua, Mimek kexatzeko
|
duen
modua...
|
|
2017
|
|
|
Eta motibazio horren izaera afektiboak, hain zuzen, kontu ematen du ikuspuntu aldaketaren kontingentzia enpirikoaz. Baina sentimendu horiek beroriek ez dira gure Bestearentzakoa afektiboki bizitzeko
|
dugun
modua besterik. Beldurrak, izan ere, zera inplikatzen du, ni mehatxatua agertzen naizela munduaren barruan presentzia gisa, eta ez mundu bat egotea bermatzen duen bere baitarako gisa.
|
|
2022
|
|
|
Galdera horri erantzuteko, filosofiak eskatzen du elkarrekin ibiliz eta kontrastatuz bilatzeko egiak, hobetzeko irizpidetzat balio diezaguketen horiek. Egungo filosofiak, lankidetzan gaituenak emakumeak, prekarioak eta nobleak ez diren jakintzak, ez du beldurrik ibilbide horiek lurraren arras egiteko; denarekin igurtziz, Pessoak esaten zuenez bizi behar
|
dugun
moduan. Izan ere, gorputza eta pentsamendua elkarri kontrajarri ordez elkarri lotzen eta jarraitzen bazaizkio, lekurik gabeko leku horretan elkartzen diren bi dimentsio dira zerua eta lurra, baxua eta altua.
|
|
|
Horregatik proposatzen dute historiografiatik geografiara pasatzea, nahiz eta agian egokiagoa litzatekeen ingurumen filosofiko batez hitz egitea zuzenean. Espazioan kartografiagarria den geografia batekin baino gehiago, filosofiak ingurumenekin eta horiek denboran zehar espazioan kokatzeko
|
duten
moduarekin du zerikusia. Ez baita egonkorra eta iraunkorki kokagarria den ingururik.
|
|
|
Europaren bazter batera kokatzen den edo Europa bazterretan kokatzeko gai den mundu globalaren alde. " Europa probintzializatzea zen, hain justu, deskubritzea nola eta zein neurritan sortu ziren ideia europar unibertsalak, aldi berean, tradizio intelektual eta historiko oso partikularretatik[...] Kontua zen jakitea pentsamendu unibertsalista beti eraldatzen zutela historia partikularrek, iraganaldi horiek erabat argitzeko gai izan zein ez[...] Pentsamenduak espazioarekin erlazionatzeko
|
zuen
moduari buruz galdetzea eskatzen zuen horrek. Gainditu ote dezake pentsamenduak bere jatorria?". 17
|
|
|
Hain justu, Mendebaldeak Ekialdeko filosofia ulertzeko
|
duen
modua dela-eta, eztabaida interesgarria izan zuten bi sinologo frantses aintzatetsik: François Jullien eta Jean François Billeterrek.
|