|
2023
|
|
|
Ezin dugu jarraitu euskara irakasten espainola, frantsesa edo ingelesa erakusten dugun modu berean. Besterik gabe, ezin
|
dugulako
ikasleon" gorrotoa" ren prezioa ordaindu. Askotan gertatu zait klasean, ahalera azaltzen egotea, eta beste planeta bateko hizkuntza erakusten ari nintzela sentitzea.
|
|
|
13 Barne gatazkarik ez izateak ez du esan nahi inolako gatazkarik ez dutela ezagutzen. Atxikimendu ona eta erabilera ohikoa
|
duten
ikasleen kasuan, esaterako, beste eskualde batzuetako gazte euskaldunekin mintzatzen hasteko ziurtasunik eza eta urduritasuna jaso ziren ikerketan. Seguru sentitzen diren eskualdetik ateratzean, haiek ere hizkuntza komunitate gutxituko hiztunek ohikoa duten estres linguistikoa jasaten dute.
|
|
|
Familia tipologia ere aldatu zaigu azken urteotan. Garai batean, gehiago ziren euskara etxetik zekarten ikasleak, baina, urteek aurrera egin ahala, etxeko hizkuntza euskara ez
|
duten
ikasleen kopuruak gora egin du. Beraz, gero eta gehiago dira euskararekin harremana eskolan baizik ez duten ikasleak.
|
|
|
Garai batean, gehiago ziren euskara etxetik zekarten ikasleak, baina, urteek aurrera egin ahala, etxeko hizkuntza euskara ez duten ikasleen kopuruak gora egin du. Beraz, gero eta gehiago dira euskararekin harremana eskolan baizik ez
|
duten
ikasleak.
|
|
|
Ez da joera isolatua gurean gertatzen ari zaiguna. Europako Kontseilua jabetuta dago aspalditxoan eskolatze hizkuntza eta ikasleen lehenengo hizkuntza sarritan ez datozela bat, eta egoera hori eskolatze hizkuntza bigarren edo hirugarren hizkuntza
|
duen
ikaslearentzat zailtasun iturri izan liteke. Hala, 2017an Europako Kontseiluak Developing language awareness in subject classes2 ikerketaren barruan egindako galdetegi baten arabera, bigarren hizkuntza batean ikasten ari diren ikasleek zailtasunik handienak honako trebetasun hauetan dituzte:
|
|
|
Hizketa molde hori lortzeko, baina, elkarrekintza bera diseinatu beharra aldarrikatu dute biek ala biek. Gurean berebiziko garrantzia duen alderdia da elkarreraginarena, une horiek baliatu behar
|
baititugu
ikasleak euskaraz ezagutzak eraikitzen eta partekatzen trebatzeko. Gelan sortzen zaizkigun berdinen arteko elkarreraginezko egoerak euskaratik sortuak izatea ezinbestekoa da; une horiek baliatu genituzke
|
|
|
Ildo horretatik, ezagutza eraikitzeko eta partekatzeko ezinbestean testuak ekoiztu behar ditugula aintzat hartuta, bizitzako eremu eta egoera desberdinetan erabili ohi diren testuak ekoizten trebatu behar
|
ditugu
ikasleak.
|
|
|
Era berean, Hizkuntzen Trataera Bateratuari ere berebiziko ekarpena egin dio Bronckarten ikuspegiak; izan ere, ikasleak hizkuntza batean landutakoa beste hizkuntza batean erabiltzeko bidean ezinbestekoa den kontzientzia metalinguistikoa garatzeko aukera ematen baitu. Aipatu berri ditugun geruza bakoitzean erabili beharreko hizkuntza baliabideak hizkuntza desberdinetan nola baliatzen diren hausnartu behar
|
du
ikasleak. Ildo horretatik, ikasleak akatsak egingo dituela aurreikusi behar dugu; ikasketarako abiapuntu izango dituen akatsak, hain justu.
|
|
|
Ikasleak bere hizkuntza errepertorioa arakatuz eta egindako akatsaren gaineko hausnarketa eginez garatuko du hizkuntzen arteko elkarreraginari etekina ateratzeko beharrezko kontzientzia metalinguistikoa, baina lan horretan gidari aritu behar dugu irakasleok. Irakasleok hausnarketaren eta kontrastearen bidez hizkuntzen arteko azaleko zein sakoneko loturak egiten trebatu behar
|
ditugu
ikasleak, lanketa horren bitartez aberastuko baitute euren hizkuntza errepertorioa, eta, ondorioz, modu horretan lan eginda garatuko baitute ikaskuntzan aurrera egiteko hizkera akademikoa.
|
|
|
Hortaz, aipatutako konstruktoaren arabera esaten denean ikasle batek hizkuntzan B2 maila duela, gehienok ulertzen dugu maila hori duela trebezia guztietan. Baina argi eta garbi esan genuke ez duela zergatik horrela izan behar, eta, horregatik, zehaztasun handiagoa behar
|
dugu
ikasleen euskara mailari buruzko emaitzak ebaluatzeko eta hobetzeko garaian.
|
|
|
• SDaren iraupena desberdina izan daiteke mailaren arabera eta helburu komunikatiboaren arabera, baina orientabide eta muga batzuk paratzea komeni da; halaxe planteatu dute Genevako Eskolan12 eta halaxe ikusi dugu guk ere jasotako balorazioetan. Batetik, zailagoa da ikasleen motibazioa mantentzea SD luzeegietan; bestetik, gutxieneko iraupena behar
|
dugu
ikasleen ondoko testuetan hobekuntzak antzemateko. Irakasleek sarritan aipatzen dute, SDaren iraupena luzatzeko arrazoi gisa, ahozkoaren baliabideak eta edukiak behar den bezala lantzeko denbora gutxi izan dutela, eta arrazoi dute neurri batean, baina horren aurrean zenbait irizpide didaktiko gogoratu behar dira:
|