|
2005
|
|
|
Hizketarenoharmena, ekoizpenaren etapertzepzioarenlotura gisaplanteatzendute A.Libermanetabesteek (1967) etaLibermanetaMattingly (1985) HizketaOharmenaren Teoria Motoreaizenekoteoria klasikoan. lnterpretaziohonenarabera, transmisioaburutzekoekoizpenareneskutikkanporatzenditugunseinalefisikoakhautemateko berezkomekanismoberezituak
|
ditugula
diote deskodatze akustikoa egiteko, adieraziz hautematen dugun mezufonetikoaren etaigortzendugunseinaleakustikoen arteanezdagoela biyekziozko harremanik. Postulatzen dute, hiztun entzuleokbeste hizketahotseningurumariarikgabeere, edozein kontsonanteedobokal hautemango genukeelabadakigulakonolaekoiztenditugunetabaliabideakditugulako hizketa hots jakinbatidagokion kode motorea hautatzeko.
|
|
|
Emakume hori aipatzen du Orixek, Erizkizundi rako bere datuetan. Harrigarria bada ere, 70 urte
|
dituela
dio, nahiz Orixek
|
|
2019
|
|
|
" A ese le importa la lingüística. Ese, como es hijo de Krutwig, no puede ser separatista" uste
|
zuen
esango zutela (Murua Uria 1997: 76).
|
|
2021
|
|
|
Bestela ezer gutxi irakurtzen zutenak, idazki oien zai egoten zirala. Ala, orrelako beste idazle batzuk ere artuko
|
zituztela
esan zidaten" (Zavala, 1997b: 8).
|
|
|
Eta proposamen zehatzak ere egiten ditu: " Bertsolari pare bat estudioetan, entzulego koskor batekin, telefonoak irekiz, jendeak iritzia eman, gaiak jarri, edo nahi
|
duena
esan dezan[...] Bertso programetan ezezik, bestetan ere baduke bertsolariak tokirik. Debateetan, adibidez, bertsolari bakoitzak alde bana ordezkatzen duelarik, bat bateko nahiz aldez aurretik eztabaidagaiari buruz jarritako bertsoekin" (1993:
|
|
|
Joan proiekturen batekin, eta ‘aurreko aste honetan bertsolariek hau esan dute, eta beste honek hau kantatu du, eta bertsolariak noiz zibilizatu behar dituzue? ’ ‘Bai, terminoak horiexek ziren’, dio Tapiak. ‘Haiek Elkartea laguntzea nahi bagenuen, bertsolariak ‘demokraziaren parametroetan’ jarri behar
|
genituela
esaten ziguten. Baina guk oso argi genuen sortzailearen askatasuna Elkarteak ez zuela inoiz ukitu behar, eta bertsolari bakoitzak jakingo zuela une bakoitzean eta toki bakoitzean zer esan behar zuen eta zer ez’ (Barandiaran, 2011:
|
|
|
Finala ikustera eta gure antolakuntza egiturak eta bertsogintza hobeto ezagutzera lehenengo aldiz etorri ziren final hartara beste lurralde batzuetako adituak[...]. Bertsolaritzak kanpoan ezagutza eta hedapen handiagoa merezi
|
zuela
esan zuten, lehenik eta behin. Berdinik gabeko fenomeno soziologiko gisara deskribatu zuten bertsolaritza, Kuban ere halako indarrik ez zuena.
|
|
|
Gogoratzen naiz Martin Fierro literaturan ikusi genuenean ohartu nintzela haiek Argentinan egiten zutena gurearen oso antzekoa zela[...]". Eta bertsotarako gaitasunak berezkoa behar
|
zuela
zioen mitoa ere atzean gelditu zitzaion:
|
|
|
Debekuek eta zigorrek ez zuten, ordea, Gereñok kezkaz iradokitzen zuen bezala belaunaldi gaztearen arreta urruntzen. Alderantzizko efektua
|
zutela
esan daiteke: " Anekdota hori kontatzen dut, bertsolaritza ezezaguna zelako, oso baserritarrekin lotua, eta geuri ere, debekatua eta marjinala zelako interesatzen zitzaigulako.
|
|
|
Uste dut, bertsolaritzaren arlo batzuetan, Agirre Maioraren lana ezagutu gabe jadanik dela idazten hasi. Egiten ditugun aurrerapenak barneratzeko egiten dira, eta ondoren besterik edo gehiago esan nahi
|
duenak
esan dezala honen gainean, baina hau jakinda. Ariketa elemental horretan eskas xamar gabiltzala iruditu zait, nire lanean edo jardunetan ukitzen ditudan beste bizpahiru arlotako jokaerak ikusita.
|
|
|
Beraz, gaur egun bertsolaritzak bigarren boom bat bizi
|
duela
esan genezake, baina bigarren boom horren izaera desberdina dela. Gure susmoa honakoa da:
|
|
|
87), eta etxekoak bisitatzera etortzen da urtean zenbait alditan. Ez hango, ez hemengo izatearen halako sentimendu bat
|
duela
esan genezake, eta itzultzailea atalasean dagoen pertsonaia gisa defini daiteke.
|
|
|
–Nahi
|
duzuna
esango duzu, baina gero datorrena beti da okerragoa.
|
|
|
Bartzelonan, kongresu bat tarteko, ikusten dute elkar ipuineko idazleak eta Clarak, han bizi baita orain garai batean maite izandako neska hura. Elkarrekin afaldu ostean, maite
|
duela
diotso Clarak protagonistari telefono dei batean. Gizona etxera itzultzean, baina, badirudi egoera alderantzikatzen dela bere bizitzan; idazle desleiala itzultzaile bihurtzen da, eta emaztea omen da orain idazle arrakastatsua:
|
|
|
EHUko irakasle katedradun Iñaki Aldekoa euskal kritika literarioaren eguneratze teorikoaren ildoko autoreen artean kokatzen du Casenavek (2012), hau da, euskal literaturaren kritikak legitimitate zientifikoa lortzeko bidean lan egin dutenen artean; izan ere, aurreko kritikariek jarrera defentsiboa
|
zutela
dio Casenavek, nolabait, euskal literatura bat bazela aldeztu behar zutela. Alabaina, eta betiere Casenaveren hitzei jarraikiz, bihurgune teorikoaren ondoko auto71 Arc argitaletxearen webgunean daude ikusgai kritika horietako batzuk:
|
|
|
(...) gaur egun itzulpen ikasketak ia erabat Unibertsitatearen ildotik baitoaz, horixe baita seguruenik itzulpen ikasketen lekua. Ikerketa ere aipatzen da aurreko hitzetan eta, jakina, munduko optimismorik handienak ere ez gaitu libratuko alor horrek zegoen zegoenean jarraitzen
|
duela
esatetik. Halaxe baita, izan ere, eta halaxe jarraituko baitu itzulpen ikasketen birplanteamendu sakonik egiten ez den artean.
|
|
|
Horrez gainera, eremuaren espezifikotasunaren adierazpena hizkuntzan bertan ere gertatzen da, eremuaren barruan dialektika espezifikoa sortzen da. Hala, eremu bakoitzak adierazpen eskema zehatzak
|
dituela
esan dezakegu. Kultur eremuan sortzen diren produktuek, bestalde, ezaugarri jakinak dituzte.
|
|
|
Halaber, eremua botere harremanen esparrua den aldetik, eremuetan borrokak gertatzen dira, erresistentziari aurre egin behar dioten menderatzaileak daude, menderatuek gurariak dituzte... Beraz, eremuek historia
|
dutela
esan dezakegu (Mauger, 2004: 65), eta eremuen arabera pentsatuta historia ere egin daitekeela, zer eta eremuaren bilakaera deskribatuta.
|