|
2000
|
|
|
Nire iritziz, jite horrek aukera ematen digu, filosofikoki (baina ez nahitaezpolitikoki) gure alternatiba soziopolitikoaren eztabaida eternalari indar berria emateko. Beraz, hurrengo puntuetan, gure herriak
|
dituen
behar eta gogoetatik abiatuta, konstituzionalismoaren ereduak eskaintzen dizkigun aukerak azaltzen saiatukogara. Horretarako, ezinbestean, askatasunaren kuestioa eta politikagintzaren kontzepzio konkretua zehaztu behar ditugu.
|
|
|
Beste nahigaberik
|
ukan
beharrak ginen laster. Otsailaren bian Guardia ZibilakDantxarinean atxilotu zuen eta Iruñean kartzelaratu gure ikastetxeko bigarren irakaslebat, Kristiana Etxalus, ETA laguntzen zuelakoan.
|
|
|
Batzuek ia sistematikoki ahanzten dute albisteen parte garrantzitsu hau. Horrexegatik, irratilariak datutegi garrantzitsuak
|
ukan
behar ditu eskueran, beharrezkoa denean, hau da, denborak eta albistegiaren egiturak traba egiten ez digutenean, informazioen barne muinak uhinetara ateratzeko. Datutegi batzuk aipatzearren, entziklopedietan, almanakeetan eta Internet sarean, datu interesgarriak aurki daitezke, gure albisteen hari narratiboak hobeto ulertuak izan daitezen.
|
|
|
kultur heterogeneitatea. Gizartearen kultur homogeneitatea nahitaezkotzat jotzen da modernizatze prozesuak
|
dituen
beharrei erantzuteko. Baina zein testuingurutan bultzatu litzateke homogeneizatze hori?
|
|
|
hezkuntza politikak ez zuen etorkizunik hezkuntza egitura eraiki ezean, eta legeak, nahia adierazteaz gain, ez zuen nahi hori gauzatzeko modurik izango, baldin eta gauzatze hori ziurtatuko zuen Estatuak kontrolatuko zituen administrazio tresnak sortu eta eraikitzen ez baziren. Oro har, Estatuak nazioa antolatzeko
|
zuen
beharrari erantzungo ziola esan daiteke, azkeneko txokora iritsiko zen administrazio egitura ahalguztidun eta omnipresentearen bitartez, horixe baitzen nazioaren ideia memoria kolektiboan txertatzeko nahitaezko baldin
|
|
2001
|
|
|
Ikus dezakezuenez, edukia zehazteko aukera asko dugu. Hauek guztiakegokiro lantzeak euskal hiztun batek
|
dituen
behar komunikatiboak asetzea dakar, zalantzarik gabe.
|
|
2002
|
|
|
1975ean onartutako agirian Euskal Unibertsitatearen berezitasunak zehaztuziren: 1 Herritarra, «Euskal Herriko Unibertsitateak euskal gizartea
|
ukan
behar dubere ardaztzat, euskal gizartea bere osotasunean harturik: osotasun geografiko, politiko administratibo, kultural eta ekonomikoa».
|
|
|
– Beraz, irtenbidea ez da etorriko egitura bera euskalduntzetik, euskarak dituen ahalmenak (irakasleak, ikasleak, ezagutzametatua, etab.) eta euskal gizarteak
|
dituen
beharrak uztarturik, garapen bide propioan abiatzetik baizik. Hots, curriculum, ikasle kopuru, irakasleria eta baliabide material propioak garatuz.
|
|
|
Honek hiru ondorio dauzka, gutxienez: ikasleen behar sozialei erantzun behar zaie (ikasleek gelatikkanpo euskaraz komunikatzeko
|
dituzten
beharrei), gela barruan irakasleakerabilera testuinguruak sortu behar ditu (gelaz kanpoko testuinguruaksimulatzeko aukerak ematen dituztenak) eta, azkenik, euskara hizkuntzagutxitua izanik, teknologia berriak direla medio, testuinguru birtualak sortubeharko dira ikasleak eta irakasleak euskara eremu ezberdinetan erabildezaten.
|
|
|
– Ikasleak
|
dituen
beharren araberako ikas prozesua mesedetzen du: azterketen prestaketa, idazmena, mintza saioak, arlo jakinen indartzea...
|
|
|
– Ikasleak
|
dituen
beharren araberako ikas prozesua mesedetzen du: azterketen prestaketa, idazmena, arlo jakinen indartzea...
|
|
|
Agurain inguruan daude, Entzia eta Aratz Aizkorri mendizerren tartean eratzen denharanean. Tokian ez dago harkaitzik, substratua arbelezkoa baita, baina Entziakeskainiko
|
lituzke
behar diren kareharriak eta Aratzek, berriz, hareharriak.
|
|
|
Material honetako geruza metaketak sarritan azaleratzen dira gure mendietakogailurretan eta hegietan, eta, gainera, maiz puskatuta edo pitzadurekin. Horrek askoerrazten
|
zuen
behar ziren harkoskoak eta harlauzak erauztea, ganbera txukunak etahandiak eraikitzeko (erraldoiak izatera heldu gabe, noski), edo harlauzak nahikoondo antolatuta dituzten tumuluak metatzeko (Praalata, Igartza Mendebaldea, etab.). Euskal Herriko trikuharri ikusgarrienak (Biasteri inguruko Chabola de laHechicera, San Martin, El Sotillo, La Hechicera, Layaza...; Arabako Mendebaldeko La Mina; Kuartangoko San Sebastian, Gurpide Hegoa; Ziraukiko Txarrakadia... edo harlauza zulatudun hilerriak. Artaxonako Portillo de Eneriz eta La Mina deFarangortea, eta Bianako Longar?) bertako litologian hareharriak nagusi direnlurraldeetan egin dira, eta horretan zerikusi handia izan dezake berak eskaintzenduen harri formatuak (handiak eta bigunak landu nahi izanez gero) eta azaleramenduen ezaugarriek.
|
|
|
Horrela, Leisner ek zioen Anta Grande de Olival da Pega ko (Portugal) ehun eta hogeita hamalau idolo plakak beste horrenbeste gizabanakorizegozkiela, eta Poço da Gateira ko ukitu gabeko erdialdean zeuden hamar lurrontzilerrokatuak eta hogeitik gorako tresna leundu, berdinki banatuta egongo zirelahilotzen artean (bakoitzari ontzi bat eta aitzurra eta aizkora egokituz); etab. Bestebatzuek, berriz, zalantzak dituzte, ez dirudielako trikuharrien inguruan bizi izanziren denak lurperatuta zeudenik bertan, emakumeen proportzioa gizonena bainotxikiagoa delako, jaioberrien eta umeen proportzioa txikiagoa delako, hilkortasunhandia kontuan izanda (garai berriagoetan ikusi den bezala, agian, etxe barruanlurperatuko ziren), eta gizabanako batzuen inguruan atu kontzentrazioak nabariakdirelako. Valladolideko El Miradero tumuluan gorputz batek hezurrezko hamaridolo leuntzaile zituen, baina gainerakoek bi besterik ez zituzten (Delibes, 1995). Argi dago azken egiaztapen hauek oso interesgarriak direla, baina uste duguhorietan oinarrituz gure trikuharrietako gizarteari buruz egin daitezkeen hipotesiekoraingoz ez
|
luketela
behar adinako funtsik izango, une honetan muga handiakdaudelako (azken urteetako indusketa garrantzitsuenen azterketa antropologikoakargitaratzeke daude. Longar, Aizibita, Mandubi Zelaia, Los Llanos, etab.?, sexuaren identifikazioa oso gutxitan lortzen da, etab.).
|
|
|
Antzutasuna, izan ere, semen lodiegiak eragiten du eta, bestela, behar baino likido meheagoak: meheak ezin du dagokion tokian inkatu eta berehala lerratzen da eta fruturik utzi gabe itzultzen; lodiagoa, berriz, trinkokiegi igortzen da, edo ez
|
du
behar besteko indarrez aurrera egiten edo ezin du behar den tokian sartu, edo, sarturik, hazia nekez nahasten da emakumearen haziarekin. Venusen harmoniak oso ezberdinak direla ikusten baita:
|
|
|
Antzutasuna, izan ere, semen lodiegiak eragiten du eta, bestela, behar baino likido meheagoak: meheak ezin du dagokion tokian inkatu eta berehala lerratzen da eta fruturik utzi gabe itzultzen; lodiagoa, berriz, trinkokiegi igortzen da, edo ez du behar besteko indarrez aurrera egiten edo ezin
|
du
behar den tokian sartu, edo, sarturik, hazia nekez nahasten da emakumearen haziarekin. Venusen harmoniak oso ezberdinak direla ikusten baita:
|
|
2003
|
|
|
Haren ustez, Unibertsitatea euskalduntzea eta herrira hurbiltzea ziren UEUren zereginak, unibertsitate alternatiba sortzeko aukera baztertu ondoren. Baina, apaltasunak ez zuen ezkutatu Bakaikoaren haserrea, egun batzuk geroago Egin en egindako elkarrizketan108 Unibertsitateak eta Jaurlaritzak ez
|
zuten
behar besteko borondate politikoa azaldu, garaiko legediak markatutako eremu geografikoak gainditzen zituen erakunde baten nortasuna babesteko. UEUri EAEko eremura mugatzea eskatzen zitzaion,
|
|
|
Izan ere, ohiko jende multzo batek ez zuen aurkitu gustuko gairik UEUn eta bai, ordea, beste erakunde batzuek antolatutako ikastaroetan (Adarra pedagogia taldearenak esaterako). Beraz, konponbidea erraza zen, hurrengo urteko programak zabalagoa izan behar zuen, UEUra hurbildutakoen heterogeneotasuna eta euskal munduak
|
zituen
beharrak kontuan hartuta, UEUra hurbildutako askok ez zuelako zerikusirik unibertsitate munduarekin eta zituzten ikasketak eta motibazioak era askotakoak zirelako150 Programa lau zutabe nagusitan banatzea izan zen Zalbideren proposamena: 1 Hizkuntza (glotodidaktika eta itzulpengintza), 2 Irakasleen prestaketa, erabakirik hartu urtarrileko bilerara arte151 Batzarrak jorratu zuen azken puntua irakasleriarena izan zen, eta honako hau erabaki zen:
|
|
|
Noiz eta nola ez da gure kontua. Herritik sortutako gure moduko kultur ekintza serio batek, uste
|
dugu
behar duela leku bat, berak sortzen dituen erakundeetan128.
|
|
|
«Euskal populua, herria, herri ostea, herri masa, herri jendea? ardatz», izan ere, «Euskal Herriko Unibertsitateak euskal gizartea
|
ukan
behar du bere ardaztzat, euskal gizartea bere osotasunean harturik: osotasun geografiko, politiko administratibo, kultural eta ekonomikoa».
|
|
2004
|
|
|
Hain zuzen cre pertsonak prozesuarcnfidagamitasunean demigorrez ustc behar ez iz.atean. Adibidez. ustc badut istripu bat gertatudela, auto bat, talka bat eta anbulantzia ikttsi diludalako. eta uste hori cgia baldin bada, orduan fiabilistak (estcmistak) ustea justifikatuta dagoela esango du: nire ikusmen prozesuaren fidagarritasunari buruzko usterik cz
|
dut
behar, fidagarritasunaren auzia ez zaitsortzcn, eta sortu behamik ere ez dauka, zcrbaiti buruzko usteren bat dudanean. Uste horieksortzcko mamitzen dcn prozesu kausala bera fidagarria izatea da garrantzizkoa hcmen, pertsonak, kontziente izan cdo ez, uste bat duenean.
|
|
2005
|
|
|
IHPk efikazia lortzeko ikastetxearen egoera zehatzak
|
dituen
beharrei erantzungo die. Tresna erreala eta zehatza da.
|
|
|
– Ikastetxe guztiek ezin
|
dute
behar adina gela espezializatu izan.
|
|
|
Gatazkaren alderdi nagusiak eta funtsezkoak hauek izan daitezke: taldeen artean daudenezberdintasunak, taldeek
|
dituzten
beharrak, gatazkari buruz dauden ikuspegiezberdinak, alde bakoitzak duen boterea, taldeen balioak eta printzipioak, taldekideen sentimenduak eta emozioak, pertsonak berak duen barruko gatazka eta abar.Hemendik aurrera alderdi bakoitza esplikatzen eta garatzen hasiko gara, eta ondoren, gatazka askatzeko metodoa aztertuko dugu zehatz mehatz. Gatazkan eraginhandia duten elementuak hauek dira:
|
|
|
Taldeek
|
dituzten
beharrak: gatazka egoera gertatzen da alde batek bestealdearen beharrak errespetatzen ez dituenean.
|
|
2006
|
|
|
805). Kritikatu egin da, nire ustez arrazoiarekin, haurraelikatzeko baimenak ez dituela kontuan hartu erditze multipleak familiarengansortzen
|
dituen
beharrak (Merino, 2003: 46).
|
|
|
–edo konpentsazio pentsioari uko egitendiozu, edo ni geldituko naiz seme alabekin?. Zundaketa horien ondorioz, literaturafeminista anglosaxoiaren zati handi batek (Fineman, 1995) haurrek amarekinegoteaz gain aitarekin egoteko
|
duten
beharrean oinarrituz egin diren lege aldaketeiondorio kaltegarri batzuk egozten dizkie, berebat ezkontza disolbatzean ikusgaidirenak: alderdi ekonomikoan, emakume separatuen maila ekonomikoaren gainbehera; familiako harremanen alderdian, aitak seme alaba eta emazte ohiarekikokontrola mantentzeko joera; kultura eta sinboloen ikuspegitik, amaren irudiarenahultzea.
|
|
|
ethos berezia, eginbehar profesionalaren ideiak orientatutako bizitza estilo (metodiko eta sistematiko) baten oinarri ideologiko etikoa. Hau da, teknika eta zuzenbide arrazionalaz gain, arrazionalismo ekonomikoak azken
|
hau
behar du: euren bizitza ekonomikoa arrazionalki gidatzeko gai diren eta prest dauden gizakiak.
|
|
|
Bere obligazioak betetzen ez dituenak beste alderdiarenak ezin eska ditzakeenez, non adimpleti contractus salbuespena dagokio. Kontratuan parte hartzen dutenen oinarrizko obligazioei dagokienez argudiatu behar da alderdi biek obligazioak aldi berean betetzeko
|
duten
beharra, baina beste obligazio zeharkako batzuei ez zaie aplikatzen, dagokigun kasuan oso garrantzitsuak izanda ere. Aldi berean bete behar diren obligazioak honako hauek dira:
|
|
2007
|
|
|
Lekuan lekuko abokatuekin hitz eginez eta
|
dituzten
beharrei erantzun partikularrak ematen saiatuz baina, betiere, koherentzia orokor baten barruan.
|
|
|
Oro har, behar duten pertsonek, hau da, programazioa lantzen dutenek, egunero dute, oso garrantzitsua delako eurentzat. Besteokez
|
dugu
behar, baina interesgarria da hala ere, eskura izatea, gure eguneroko ogiadelako.
|
|
|
Arestian esan bezala, eskubide hori ez
|
dugu
behar bezainbat kontuan hartzen.Herri aginteetatik informazioa jasotzea ez da kapritxo bat, eskubide bat baizik.Herrialde askotan hori araututa dago. Espainian ere, konstituzioak aipatzen dituhainbat puntu, jurisprudentzian ere bai hainbat kasutan, baina errealitatea nahikonahasia da.
|
|
|
Diagnostiko hori benetan sendoa da, baina hori bezain argia da balizko aterabidearen iluntasuna. Zoritxarrez, gauregungo pertsonak
|
ez
du behar besteko indarrik hondamenerako prozesua iraultzeko. Denon arteko ahalegina balitz, hau da, talde ahalegina balitz eta behar adinakomasa kritikoa lortuko balu, orduan bai, orduan gauza berria litzateke, berritasuna, baina botereguneetatik datorren haizea ez da azken bolada honetan gizatasunkulturalaren alde jotzen ari.
|
|
|
Diagnostikoak ez zetozen bat. Eta ezda oraindino gutxienezko adostasun bat lortu, batzuentzat eremu politikoak itxitadarrai, euskal identitate politikoak ez omen
|
duelako
behar besteko objektibazioriklortu. Bestetik, hizkuntzari dagokionez, boluntarismo emankor baina mugatuarekinegiten dugu topo.
|
|
|
Ez naiz luzatuko hemen, natur zientzietako ikasgai arrunta baita, landareeklurraldetasunarekiko
|
duten
beharra azaltzen. Aski dugu nabarmentzearekinsustraiez egituratutako sistemaz baliatzen direla elikatzeko.
|
|
|
Zentroteknologikoei dagokienez, batzuetan enpresen beharretatik eta errealitatetik urrunegoten dira. Zentroetako enplegatuek ez
|
dute
behar bezala konektatzen enpresekin (ez dira, enpresaren hizkuntzaz, mintzatzen).
|
|
|
Berti (2005), berriz, ez dator bat baieztapen horrekin. Izan ere, autore horrek uste du lorpen horiez dela nahikoa haurrek politikari buruzko eremu kontzeptuala gara dezaten, besteak beste, haurrek oraindik ez dituztelako bereizten lider politikoak eta bestelider batzuk (negozio jabeak, adibidez) (Berti, 1994; Connel, 1971) eta ez
|
dituztelako
behar bezala antolatzen adin horretan garatzen diren zenbait ezagutza.
|
|
|
Izan ere, ikaskuntza soziokognitiboari buruzko ikuspegiak jaso duen kritikanagusia oraintsu aipatutakoarekin erlazionatuta dago; hain zuzen ere, teoria horrekez
|
duela
behar bezala azaltzen zeintzuk diren haurrek generoaren inguruan dituztenezagutzak, ez eta horiek nola garatzen diren (Durkin, 2005).
|
|
|
Kae s ek dioenez (1999), hiru behar motaksorrarazten dituzte taldearen teoria psikoanalitikoek eztabaidatzen dituzten problemak: behar soziohistorikoek, behar klinikoek, eta pentsamendu psikoanalitikoakbere epistemologia lantzeko
|
duen
beharrak. Behar soziohistorikoei dagokienez, gizarteak krisian hasten direnean (badirudi hori dela Mendebaldeko ezaugarria), eta nahaspila sozialak eta kulturalak gertatzen direnean, bermatzaile metasozialak (erakundeak) eta metapsikikoak (balioak, morala, ezagutza, sinesmenak, eta abar) ahuldu egiten dira, eta esleitze funtzioak, sinesmen partekatuak eta irudikapenerkideak aldatzen dira.
|
|
|
horiek edukitzea bezala da; hori gizon emakumeak bakarrik du, eta gizon emakume orok berdin, alegia, berdin behiala eta gaur, berdin Txinan hala Königsbergen. Beste era batera esan, ezagutza egon dadin, ezagutzak
|
ukan
behar duen forma egon behar du; eta ezagutzaren formak ezagutza faktikoaren aurretik egon behar du, berak bihurtu behar baitu sentsuetatik datorren datu masa formagabea, hau da, ezagutze prozesua, ezagutza de facto (berdin ziurtasunaren forma duen judizioa). Sentsuekiko informazioaren forma unibertsal emaileok kontzeptu apriorizko haiek dira, sentsu datu indibidualekin ezagutza unibertsal ziurraren eratzaileak.
|
|
|
Agerian dagoenez, informazio berri bat sartu dugu, eraso batetik. Uste
|
dugu
behar dela informazio hori, jatorrizko perpausa ilun dago eta sintaxia aldetik, ulertu arren. Eskema horri segituko diogu, eta hasiko gara lehenengo kortxetea garantzen:
|
|
2008
|
|
|
Horixe da sistemen administrazioan
|
dugun
behar handienetako bat. Eginkizuna konplexuxeagoa denean, awk eta sh programak konbinatu ohi dira pipe bitartez, bakoitza egokiago denerako erabiliz (ikus ondorengo adibideak).
|
|
2009
|
|
|
Haur eta nerabeen jarrera eta jokaera aztertzen diharduten profesionalen artean, kanporanzko jokaera arazoak dira azken urteotan indar nabaria hartzen ari direnikergaiak. Ugariak dira batik bat agresibitatearen inguruan eginiko lanak, gizarteak
|
duen
behar bati erantzun nahian; izan ere, 1998tik 2004ra bitarteanadin gutxikoei irekitako espedienteak 427 izatetik 803 izatera pasatu dira EuskalAutonomia Erkidegoan (Estatistikako Institutu Nazionala, INE).
|
|
|
«karreradunak» eta «feministak»), konpetenteakbaina desatseginak direnak. Emakume hauek genero igurikimenak apurtzendituzte, ez
|
dute
behar heterosexualik asetzen eta gizartearen botere harremaneiaurre egiten diete. Horrela, sexismo anbibalentearen teoriak bi emakume motaproposatzen ditu, exotalde estereotipatuen bi dimentsioetan bereizten direnak, gustukoak baina errespetatu gabeak eta ez gustukoak baina errespetatuak, alegia.Edukian ezberdinak diren estereotipo horiek adierazten dituzten jarrerak ereezberdinak dira, emakumeen azpiestereotipoek jarrera polarizatuak islatzendituztelarik.
|
|
|
foruak desagertu osteko etsipena, abertzaletasunaren susperraldia, industriaren garapena, euskaltzaletasuna, katolikotasuna... Futbolak pizten zuen ikusmina eta grina berehala zabaldu zen, harik eta ohikoakziren herri kirolak baztertu arte. Hainbat historialariren aburuz (Castañon, 1993: 42), masa ikuskizunen inguruan jazo zen aldaketa hura euskal nazionalismoarenbaitan gertatzen ari ziren mudantzen isla izan zen; abertzaletasunakmodernitatearen ildotik abiatzeko
|
zuen
beharraren erakusle, alegia.
|
|
|
Alegia, bestetxanponekiko balioa galduko zuela (debaluatu egingo zela, zegokion baino kanbiotasa altuagoan finkatua zelako); apustu itzela egin ere, liberak mailegutan hartu (liberatan zorpetu) eta Ingalaterrako bankuari kanbio tasa ofizialean saltzeari ekinbaitzion Sorosek; liberaren kotizazioa eta Ingalaterrako bankuaren dibisa erreserbak seko presionatzeraino, noski. Azkenean, milaka milioi irabazi zituen Sorosek, Ingalaterrako Bankuak amore eman behar izan baitzuen merkatuaren presiopean, liberaren kanbio tasa askatuz eta debaluazioa onartuz; ez
|
zuen
behar beste dibisa, liberaren kanbio tasa finko hari eusteko. Une batetik bestera, Sorosen zorrek (liberatan), askoz gutxiago balio zuten berak Ingalaterrako bankutik eskuratu berrizituen dibisek baino.
|
|
|
Duela bospasei hilabete Adour Irratikoek proposatu zaukuten heien irratiaren beste hedatzaile bat barnekaldean ezartzea eta ber denboran zenbait emankizun gure gain hartzea. Geroztik, sozialisten gobernuak irrati libro bakotxari jakin arazi zuen hedatzaile bat baizik ez zutela
|
ukan
behar. Horregatik asoziazione bat muntatzea pentsatu ginuen gure hedatzailea erosiz.
|
|
|
Batzuetan, gobernuek ez
|
badute
behar beste sarrera eskuratzen zerga edo zor publikoaren bitartez, banku zentraletara jotzen dute beraien gastuak finantzatzeko, diru berriaren jaulkipenaren bidez.
|
|
2010
|
|
|
– Gaixoak
|
dituen
beharrei erantzutea.
|
|
|
Administrazio publikotik Alzheimer gaixotasuna duten pertsonek eta haiensenideek
|
dituzten
beharrak betetzen saiatzen dira. Hala ere, oraindik hutsunehandiak ikus daitezkeela esan daiteke.
|
|
|
Lan astuna, baldintza txar etagogorrak eskaintzen zituena eta irabaziak irauteko ozta ozta besterik ematen ezzuena. Egun osoa lanean eta gauak txabola single batzuetan igarotzea besterik iaeskaintzeko ez
|
zuen
beharra. Hutsaren hurrengoa, baina aukera hoberik ezean, nahieta nahi ez, hartu beharreko bidea.
|
|
|
Ohiko ezaugarrien artean, desagrarizazioa da nabariena. Horrekin batera, egitura demografikoaren oreka, populazio gaztearen etorrera eta herrien hazkundea baina hiri ikuspegi batetik.Landagune hauek
|
dituzten
beharren artean hauek egongo lirateke: populazioberriaren eskakizunei aurre egitea, hiri zerbitzuetan hornitzea bizi kalitateabermatzeko eta, zenbait kasutan, herriaren hazkundea zuzendu eta zenbaitkasuetan mugatzea.
|
|
|
Jakina da ekonomiaren garapenbideak zein ereduak eta teknologiak bat egin dutena kapitalismoaren ibilbidekourratsetan. Garai bakoitzeko paradigma teknologikoak eredu ekonomikoa zedarrituohi du, ekonomiaren hazkundearen erritmoetan eragin baitu, puntako adar produktiboak hezurmamitu dituelako, etab. Ostera ere, garapen ereduak
|
dituen
beharren araberakoa izan ohi da hedapen teknologikoa eta ekonomiaren agindupekoberrikuntzak bultzatu dituzte eta kapitalaren metaketa lagunduko duten aplikazioteknologikoak bideratu. Lotura horrek liburu honen xedeaz harago doan teknologien neutraltasunaren inguruko eztabaida mahaigaineratzen du.
|
|
|
Oro har, ikerkuntza eta berrikuntza politiken ildoak eta tresnak aztertzeko orduan, ez dugu ahaztu behar tresna hauen guztien konplexutasuna alde batetik eta, bestetik, geografi esparru bakoitzera egokitzeko
|
duten
beharra ere. Tresna hauen guztien erabilera, jakina, ezberdina izan behar da testuinguru bakoitzean, herrialde bakoitzean eta eskualde bakoitzean, bertako berrikuntza sistemaren egoera, abantailak eta hutsuneak kontuan harturik (Quevedo, 2005:
|
|
|
Arlo honetan lantzen ari diren ekimen berri batzuk hauek dira: sozietate pribatu europarraren estatuturako proposamena edo sozietateen arauak estatuek errazteko
|
duten
beharra.
|
|
2011
|
|
|
Pazientea ez da terapeutaz fidatuko eta mesfidantzaz hartzen ditu haren esku hartzeak. Harreman terapeutikoa ez
|
du
behar bezala baloratuko, eta behar ez duen tokian sartzen dela terapeuta irudituko zaio. Harreman terapeutikoa ezartzeko jarrera enpatikoa hartu behar du terapeutak.
|
|
|
1997an bortxaketa berri batez akusatu eta polizia hura atxilotzen saiatu zen, baina Espainiako Costa del Sol era joan zen. Britainiarrek ez zuten estradizioa eskatu, ez
|
baitzuten
behar adina froga. 1998an, Amanda Dowler en heriotza ikertzen ari zenean, polizia ingelesak egiaztatu zuen Tony King Espainian zegoela eta hango poliziari jakinarazi zion arriskutsua izan zitekeela Espainiako neska gazteentzat.
|
|
|
nahaste histerikoa, depresiboa eta obsesibo konpultsiboa. Erregresioa aro pregenitaletan egiten duenak supernia ez
|
du
behar bezala integratua (ankerra da). Proiekzioan eta ukazioan oinarritutako defentsak erabiltzen ditu, inhibizioan oinarrituak baino gehiago.
|
|
|
Eskizofrenia pairatzen duten zenbait pertsonak jokabide erasokorra agertzen dute, baina, normalean, pertsona horiek eskizofreniaz gain beste zenbait ezaugarri betetzen dituzte (APA, 2002): gizonezkoak izaten dira, gazteak, biolentzia aurrekariekin, medikazio antipsikotikoak ez
|
dituzte
behar bezala hartzen eta droga desberdinen gehiegizko kontsumitzaileak izaten dira. Kasu horiek salbu, azpimarratu litzateke eskizofrenia duten pertsonak ez direla gizarteko gainerako pertsonak baino arriskutsuagoak izaten.
|
|
|
Ondorioz, harengandik bereizteak barne herstura handia eragin du beraiengan. Ahoaroan ez
|
dute
behar besteko asebetetzerik izan edo gehiegizko asebetetzea izan dute. Haurtzaroko gehiegizko asebetetzeei edo frustrazioei erantzunez, jarrera oral pasibo bat garatu dute, eta hori karakterearen ahultasunean edo alkoholismorako joeran islatu da.
|
|
2012
|
|
|
Geroztik hainbat film egin dira Euskal Herrian; hori bai, ia denak erdaraz.Euskal zinemari buruzko legedia egon badago, baina euskal zinema industria ahulada ekoizpenaren zein bikoizketaren ikuspuntutik. Euskal Telebistaren inguruanikus entzunezkoak ekoizteko eta itzultzeko industria bat sortu bazen ere, horrekez
|
du
behar bezalako zinema industriarik bultzatu. Bestalde, Eusko JaurlaritzakoKultura Sailak Zinema Euskaraz programa sortu zuen, baina gure herri eta hirietaneuskarazko pelikulak ikusteko aukera gutxi dago (Zinema Euskaraz programarekin, hilean pelikula bat eskaintzen da hiriburuetan) 11.
|
|
|
Hau da, legeak ezartzen duen ZER hori, NOLA lortu zehazten dueta praktikara eramaten du. Betiere, eskolak eta bere auzoak, herriak edo inguruhurbilak
|
dituzten
beharrei eta lehentasunei ahalik eta egokien erantzun nahian.
|
|
|
Alegia, Iparraldean euskara L1dutenek aurreko belaunaldiarekin, gurasoekin, erabiltzen dute hizkuntza hori, bainaseme alabentzako transmisioa eteten da. Azken urteotan berpiztu den euskaltzaletasunak oraindik ez
|
du
behar besteko pisu sozialik informazio estatistiko horretannabarmentzeko.
|
|
|
Frankismoaren garaian, eta 1959ko egonkortze neurrietatik abiatuta, helburua lanpostu askosortzea zen, zeren desarrollismo frankistak horixe exijitzen baitzuen. Eta horrek ez du inolako zerikusirikeuskal gizarteak garai hartan
|
zituen
beharrekin, bazik eta euskal kapitalaren hedatze beharrekin.Desarrollismoa muturrera eraman zen, hainbesteraino non 2.000 lanordu baino gehiago egiten baitzirenurtean, eta eraso larria izan zen bertoko kulturaren aurka; hala, beste neurri batzuen artean, herrietakojaiak ezabatzen saiatu zen.
|
|
|
Autodeterminaziorako eskubide orokorra plano abstraktu batean mugitzenda, baina eduki sozioekonomiko edo politikorik gabe; izan ere, eduki hori herrilangileak berak bere estatua eraikitzeko
|
duen
beharretik soilik etor daiteke. Gureerantzuna argudioaren lehenengo zatira soilik mugatzen badugu, zati orokor etaabstraktuan geratzen bagara, ez dugu jakingo proiektu independentista edukizbetetzen, eta, hortaz, ezabatuko dugu argudio konkretu, arrazoitu eta bideragarribezala, sektore zabalak konbentzitzeko eta beharretik askatasunera doan jauziaegiteko beharrezkoak diren indar demokratiko eta aurrerakoiak batzeko gai denargudio bezala.
|
|
|
Indigenek herri mailan kontsumitzen zituzten naturak ematen zizkien fruitu asko. Hauen balioa elikagai izatean zetzan, edota herriko jendeak
|
zituen
beharrak asetzeko gaitasunean, eta gauza gutxi erabiltzen ziren gizarte estatusa markatzeko. Elkartrukea zegoenean ere, printzipio horri jarraitu zioten eta beste herri indigenekin janaria edo beharrak asetzeko tresnak aldatzen zituzten.
|
|
|
Herri indigenek erabili eta ustiatu egiten zuten ingurunea euren gizarteek
|
zituzten
beharrei erantzuteko. Ahalegin horretan ezagupen sistema eta ustiaketa iraunkorrerako teknologia eta modu konplexuak sortu zituzten, baina kolonoek ez ziren gauza izan horiek errekonozitzeko eta preziatzeko.
|
|
|
Bere obligazioak betetzen ez dituenak beste alderdiarenak ezin eska ditzakeenez, non adimpleti contractus salbuespena dagokio. Kontratuan parte hartzen dutenen oinarrizko obligazioei dagokienez argudiatu behar da alderdi biek obligazioak aldi berean betetzeko
|
duten
beharra, baina beste obligazio zeharkako batzuei ez zaie aplikatzen, dagokigun kasuan oso garrantzitsuak izanda ere. Aldi berean bete behar diren obligazioak honako hauek dira:
|
|
|
Bigarrenik, mezuak errorera eraman ditzake kontsumitzaileak edo erabiltzeak, baldin eta ez
|
badu
behar bezala azaltzen zein den mezuaren izaera eta helburua; hots, publizitatea egitea. Hori gertatzen den ikusteko, mezuaren inguruabar guztiak aztertu dira, bai mezua nola eginda dagoen, bai mezua zabaltzeko erabili diren espazioak eta komunikabideak zer ezaugarri dituzten.
|
|
2013
|
|
|
Aldatu beharra zegoena, ordenantzak baino gehiago, hiri plangintza zen, baina 1958 arte ez zen egin Hiri Antolaketa Plan Orokorrarekin. Ondorioz, Eibarrek behar zituen industria, etxe eta mota ezberdinetako zerbitzuak, behar
|
zituen
beharren arabera ez eraikitzearekin batera, hirigintza plan desegoki eta mugatu baten gainean burutu behar izan ziren (31 eta 32 ird.).
|
|
|
Raimundo Alberdik 1941ean handitze lanak hasi zituen pabiloi originalari jatorrizko estetikarekin bat zetozen hiru solairu gehituz484 Jarraian enpresak
|
zituen
beharren arabera lantokia handitzen joan zen, aldez aurretik egindako proiekturik gabe, baina eraikitzen ari ziren pabiloien arteko lotura eta egitura homogeneo bati jarraitzen saiatuz. Enpresaren gerenteak, Fernando Mendozak, 1944an aitortu zuen bezala:
|
|
2014
|
|
|
Azpimarratu behar da, hala ere, epai hauek hein batean aldakorrak direla.Ekialdeko hiztun batzuentzat bereziki, egitura hauetan subjektuak irakurketakontrolatua
|
ukan
behar du nahi ala ez (Duguine, 2013). Hots, (17) eta (19) n adibidez, erreferentzia Joni egiten ahal dio bakarrik.
|
|
|
Mutiko bat sortzea zaila baldin bada, neskato bat sortzea erraza da (medikuntza liburuek adierazten dutenez). Emeek
|
ezdute
behar ezer eraikitzea, gehiegizko artasuna erauztea besterik ez dute behar. Alorhonetan aski ezaguna den kirurgialari batek bota zuen moduan:
|
|
|
Eskizofrenia pairatzen duten zenbait pertsonak jokabide erasokorra agertzen dute, baina, eskuarki, pertsona horiek eskizofreniaz gainera beste zenbait ezaugarri ere izaten dituzte (APA, 2000): gizonezkoak izaten dira, gazteak, biolentzia aurrekariak dituzte, sendagai antipsikotikoak ez
|
dituzte
behar bezala hartzen, eta hainbat droga neurriz gaindi kontsumitzen dituzte. Kasu horiek salbu, azpimarratu behar litzateke eskizofrenia duten pertsonak ez direla gizarteko gainerako pertsonak baino arriskutsuagoak izaten.
|
|
|
Eskizotipikoa nia egonkorragoa den estadio batera itzultzen da, nahiz ni hori oraindik primitiboa den eta tarteka pasarte psikotikoak jasaten dituen. Eskizotipikoak ez
|
du
behar besteko gaitasunik neuronetan bere buruaren, besteen eta munduaren irudi koherente bat osatzeko: kontraesanak daude beraren barne errepresentazioen artean; ez ditu ongi koordinatzen sentimenduak, oroitzapenak, hautemateak; aldian aldian, horietako edozeinek hartzen du portaeraren kontrola.
|
|
|
Aurpegiz ezaguna egiten zaio, baina ez du erabat gogoratzen, eta ezin
|
du
behar bezala bere oroimenean kokatu. Fenomeno hau sarri gertatzen da pertsona ezagun hori ezagutu genuen testuingurutik at dagoenean.
|
|
2015
|
|
|
Nanomaterial manufakturatuen arriskuen ebaluaketa eta kudeaketaren eztabaida ez da mailaestatalean zentratu behar, maila komunitarioan baizik, nanoteknologien gobernantza gidatzekoeskumena Europar Batasunak (aurrerantzean, EB) beregain hartu duen gaia baita. Nanomaterialmanufakturatuen inguruan egituratzen doan sistema normatibo komunitarioan, arriskuen ebaluaketaeta kudeaketa fase horiei buruz aipatu berri diren elementurk ez
|
dute
behar adinako harrerarik.Ikerketa honen helburua beraz, maila komunitarioan nanomaterial manufakturatuen arriskuenebaluaketa eta kudeaketa faseak aurrera eramatean planteatzen diren gabeziak identifikatu eta horiekgainditzeko aplikatu daitezkeen zenbait printzipio eta erregela juridiko proposatzea da.
|
|
|
Hau modu egokianplanteatzearren, urtero moduluaren diseinuaren ebaluazio bat burutzen da eta aurreko urtekotikabiatuz, aurten ere moduluaren birdiseinua martxan da, horrela 2014/ 2015 ikasturte honetan landu nahiditugun konpetentziak ondo finkatuta utziz. Birdiseinu sistema honek modulua beti egungo egoerakeskatzen
|
dituen
beharrei eguneratua egongo dela bermatzen du.
|
|
|
Bigarren krikita ildoak adierazten du ereduak ez
|
dituela
behar bezala kontuan hartzen etorkizunean egon daitezkeen aurrerakuntza teknologikoetatik eratorritako onurak. Aipatu berri da ereduak hobekuntza teknologikoak aurreikusten zituela, baina hala ere kritika hori behin eta berriro azaltzen dute ohiko ekonomiaren jarraitzaileek.
|
|
2017
|
|
|
Parte bat eusko jaurlaritzako hezkuntza saileko unibertsitateak eta ikerketa atalak sustengatzen duen ADIAN ikerketa taldetik jaso du (erreferentziaIT980). Bestetik, egileek narriadura fisikoa
|
duten
behar bereziko pertsonen beharrei erantzuten lanegiten duen Elkartu elkarteari zinez esker ona erakutsi nahi die, eta batik bat, estudioan parte hartuzuten parte hartzaileei.
|
|
|
Gainera EOD ko erramintek ez
|
dute
behar emozionalak identifikatzeko beharrezko denikuspegia. Izan ere, erabiltzailearen esperientziak jaso ahal izateko, obserbazioa baino hizketaldiaizan behar da helburu.
|
|
2019
|
|
|
– Ikasleek haien burua ebaluatzeko
|
duten
beharra eta nola hobetu jakiteko duten beharrazjabetzea.
|