|
2000
|
|
|
" Metamorfosia" n, esate baterako, familia, lan baldintzak, jauntxokeria, saldukeria eta abar gabe salatzen ditu. Bakar bakarrik, mundu
|
osoaren aurka
bere pertsonaien bidez altxatzen den idazle handi honen lan hau aurretik ere euskaratua izan zen, nahiz orduan, Xabier Kintanak 1970 urtean argitara eman zuenean," Itxura aldaketa" izenburupean agertu. Oraingo bertsioa, berriz, Rufino Iraolarena da.
|
|
|
Bere goberna moldeetan
|
oso
berea izanik ere, susma daiteke Lauzurikak konfiantzako elizgizon minenen artean kontsultarik egin eta erantzunik jaso zuela. Gasteizkoeliz artxiboan egon daiteke horretaz argibiderik, artzipreste eta parrokia artxiboetan, eta, nork daki, agian Lauzurikaren artxibo pertsonalean.
|
|
|
—ihardetsi zion aita jesuitak— Izan ere, pentsatzen hasia naiz ez ote den hobe, gure Iruñako kolejiorat igortzea baino, hemen enekin urtebete edo urte pare baten egitea, eta erranen dizuet zergatik: alde batetik, Joanesek erran du ezen uste duela apez izan nahi duela, eta denbora hori ez letorkioke gaizki uste horren indarztatzeko eta sendotzeko; bertzetik, egun
|
osoan
berarendako bakarrik maisu eta irakasle bakar baten edukitzea pribilejioa da eta Jainkoaren donu eta garazia, zeren, halatan, dedikazione eta ardura osoz egin baitezakegu egin beharreko guztia, goiz eta arratsalde, eta zeren, dedikazionearekin batean, hagitzez ere hobeak izanen baitira bere studioetan eta bere egunorozko egitekoetan eta trabailuetan erdiets ditzakeen fruituak; izan ere, zenbatena...
|
|
|
—Badakit ezen tontotzat eta ergeltzat hartuko nauzuela, baina hain zoriontsu sentitu naiz, non poltsa
|
osoa
berari emaitea erabaki baitut. Izan ere, halakoa da justuen justizia:
|
|
|
Zorionez, gure lehiakideek atzenduak edo aspertuak ziruditen atsoaren istorioaz, Isabel Sanjoseren aurkikuntza gehiagorik ez zekarren, bederen, haien orri sorta kirastunak. Hura eta zuzendariordea goiz
|
osoan
bere bulegotik atera ez izana, burua ez urkatzeko bertze arrazoirik ez nuen aurkitu abuztuko asteazken goiz horretan.
|
|
|
Guztiarekin, eta Rubeni adierazi ez badiot ere, nik gero eta gaizkituago egin dut zubian aurrera (bertigoa eta suizidioaren ideiek sentiarazi didaten egonezinari autoen burrunba gogaikarria gehitu behar zitzaion). Baina benetako larridura artean sentitzear nuen eta lainoak kasik zubi
|
osoa
bere mende hartu duen batean gertatu da. Autoen zarataren gainetik, Ruben eta niregandik oso hurbil, halako batean tiro hotsa entzun dugu.
|
|
|
" Agi denez", esan zion Xanek," entierro batetik heldu da jendea". " Hala da; gizon inportante bat zen...";
|
oso
bere ondoan, apur bat mahai gainera makurtuta zegoela: " ikusi zaitudanean, pentsatu dut harengatik etorria zintezkeela...".
|
|
2001
|
|
|
Bere kokapenak lehenbizi gotorleku funtzioa ekarri zion (horren seinale harresiz inguratutako Erdi Aroko kale antolaketa, plazaren ingurua izar itxuran). 1773tik aurrera berriz (sute baten ondoren hiria berreraiki ostean), Urduñako Haitza igarotzen zuen bidea ireki ahal izan zenean, aduana plaza garrantzitsua bihurtu zen, Gaztela eta Bilbo arteko merkataritza
|
osoa
bertatik pasatzen zelako. Oparotasun garai honek 1841 arte iraun zuen, aduanak kostaldera eraman ziren urtera arte, alegia.
|
|
|
finantza ondasun batek bilio dolarrek, alegia merkataritza ondasunen kopuru baliokide baten lekua hartu du. Beraz, Hegoa logikarekin eta justiziarekin tratatua da, horrela beraren irabazi
|
osoek
beraren galera osoen maila zehatza lortzen baitute.
|
|
|
Azalpena: Hosto iraunkorreko zuhaixka hau oso usaintsua da eta 0,5 metrotik 1 metrora hazten da, nahiz eta bi metrora ere irits daitekeen eta urte
|
osoan zehar
bere kolore berdea mantentzen duen. Urtean bitan loratzen da, udaberrian eta udazkenean, eta loreak kolore urdin argikoak dira, orban moreekin.
|
|
|
Hutsalak izango ditu barne borrokak, alferrik esango dio bere buruari" zoro neurotiko halakoa". Atzera, goizero bezalaxe, etxerako bidea hartuko du; ez lasterka, pausoan pausoan baizik, badakielako ziurtasun osoz dakielako itzalita utzi duen sukaldeko sua itzalita dagoe  la, eta ez dagoela, beraz, etxea kiskaliko den arriskurik; baina, ziurtasun
|
osoek
beren baitan gorde ditzaketen arriskuez jabeturik, gizon hori etxera itzultzen da goizero, eta goizero, eta plazer handiz, sua itzalita utzi duen egiaztatze une paregabea gozatzen du.
|
|
|
Aspertu egiten nintzen denari eta denei begira, eta begia Anjelitari ematen nion bakarrik. Berak ere niri begiratzen zidan, eta ilbeltzaren bortzeko arrats hartan," Aski duk!" erranez bezala, ohatzera joateko" Goazen primo" erran zidanean, otxan otxan segitu nion, inori kasurik egin gabe, mundu
|
osoan
bera eta ni bakarrik bageunde bezala.
|
|
2002
|
|
|
Badihardugu Euskera Alkartiak Deba ibarreko hamazazpi herriak batzen ditu, alegia Arabako Aramaio, Gipuzkoako Gatzaga, Eskoriatza, Arrasate, Oñati, Antzuola, Bergara, Elgeta, Soraluze, Eibar, Elgoibar, Mendaro, Mutriku eta Deba, eta Bizkaiko Ermua eta Mallabia. Bere helburua, bertako euskara suspertu, euskararen osasuna hobetu eta euskaraz gustura eta eroso jardutea da, eta hain zuzen helburu horren atzetik eskaintzen dio euskaldungo
|
osoari
bere ikusmoldea, hots, Koldo Zuazorekin batera egindako «Deba Ibarretik Euskararen Herrira» liburua, non eskualdeko euskara batuaz jarduteaz gainera, Deba ibarreko hizkera berezienak ezagutzera ematen diren.
|
|
|
ORO HAR, lehen txakurrek bizitza naturala egiten zuten, eta baserritarrak egun
|
osoan
bere ondoan hezi eta zegokion zeregina irakasten zion: etxea edo abereak zaintzea, ehiza edo dena delakoa.
|
|
|
Par. Bainan, eta
|
osoa
bera. Osoa, zathirik peitu edo falta eztuena ez othe dugu?
|
|
|
Par. Beraz, zathiak oro osoaren barne baldin ba dira, eta hekiek bata eta
|
osoa
bera ere, eratzen ba dute eta osoak inguratuak ba dira, ondorio hau dugu: bata, bataren barnetua dela, batak inguratzen duela; eta beraz, bata bera baitha dela izan badugu ikhusten.
|
|
|
Battoen ere ezpa litz, ez lizateke guztietan. Atal hori bertzeen artean delarik,
|
osoa
bere hartan ezpa litz, nola liteke atal guztietan izaitea?
|
|
|
Par. Orain, bada:
|
osoa
bere zathi batzuetan ez baldin ba da, ez hekietarik baten soilik ez eta guztietan ere, nahi eta nahi ez bertze gauzaren baten baithan izanen da, edota lekhurik ere hartuko eztu, betheko eztu, nehon ere izanen ezta.
|
|
|
Zumezko ta iizko otzaratxuak laztanduaz, kolore biziko zintz girgilleriak, alako txairo antz berezia ezarten eutsan sail bakotxari aiña eskaparate
|
osoari
bere.
|
|
|
M. Azkueren" Arrantzaleak Grankanton" lantxuan ez ete dagoan itantzen dogu. Liburu barri honetan, barriz, Simonek ia hedapen
|
osoa
berea dau.
|
|
|
Guk be, ba dogu geure elia; eta ele onek gure edesti
|
osua
bere barne darua; leen aldi ezaungiak bere bitartez argi eta zietz dazaukeguz.
|
|
|
Pertseok pentsatu zuen haraino hegan joan eta bizitza
|
osorako
bertan geratzea zatekeela munduko gauzarik ederrena.
|
|
|
Irizpide kronologiko horrek abantailak ditu udal artxiboetako dokumentazioa editatzeko. Horrela jokatuz gero, udal artxibo batzuetakodokumentazio
|
osoa
bere eskura duela ziur egon daiteke ikertzailea (1520 urteraartekoa, behintzat). Beste kasu batzuetan, artxibo handietako agiriei dagokienez, metodo horren baliagarritasuna eta praktikotasuna zalantzan jar litezke.
|
|
|
Gainera,, zientzia, teknika eta gizartea? ikerketa esparruan arriskuaren auziak toki nagusia bereganatu duela jabedun izanik, atal honek helburu apalagoa eta zabalagoa du; azaletik landuko da atal bakoitza, lan
|
osoa
bere osotasunean hartzen duen irakurketaren bidez, modernitatearen sinesmen sistema kontsolidatua ahulduta dagoela frogatu nahi baita.
|
|
|
Mundu
|
osorako
bere seinalea euskaraz eta euskal edukiak mundura zabalduz arituko gara eguneko 24 orduak. Orain arte, mundu osoko irratiak eta telebistak gurera noiz helduko zain izan gara.
|
|
|
Josu R k, lurrera begiratuta, eguzki errai  nu baten erdian atzeman zituen bere oinak, eta bere baitara bildu zen, mehargune horixka hartan gogoetarako motiboren bat bilatu izan balu bezala. Berak bazekien errainu hark oinetako gainak, praka barrenak eta jakaren beheko aldea nabartzen zizkion errainu hark ez zuela egun
|
osoan
bere distira erakutsi ahal izan; eta ezagutzen zuen, halaber, noraino zen urrakaitza, lainoek tartekatutako oztopoaren sendotasuna, distira hura kaleko asfaltoraino irits ez zedin.
|
|
|
Aitak bazekien ez zela nire kontua soilik, ez zen oso bizkorra izan behar jabetzeko jende askok ikusi ninduela hilotzaren aurrean. Baina
|
oso
berea zuen aitak hori; elkarrizketa serio batean beti trabatzen zen. Hiztun ona zen, solaskide atsegin azkarra.
|
|
|
Bazuen begiradan nire  babes ahalmen guztia errenditzen zuen zerbait. Zumea bezain zalua eta ibilera gozokoa,
|
oso
bere buruaren jabe ematen zuen...
|
|
2003
|
|
|
Hala ematen dute aditzera, bederen, INEM erakundeak argitaratu datu ofizialek. Horregatik, aurtengo negoziazioko eskaeretan, sindikatuek
|
oso
bere egin dute enplegu finko eta iraunekoaren aldarria, bereziki gazteek eta emakumeek nozitzen duten prekariotasuna baztertzeko asmotan. Izan ere, iaz, Hegoaldean bertan, izenpetu 100 kontratuetatik 9 bakarrik izan ziren finkoak.
|
|
|
Alde batetik, gaur gizonak, bere jakintzaren bidez, aurrerapide ikaragarriak egin ditu, eta mundu
|
osoa
bere menpean jarri dau. Jauntasun honek ez ei deutso lekurik ixten errukiari.
|
|
|
Gorputza aurrerantz makurturik eta grabitate zentrotik aterata dutenez, geroz eta azkarrago ohi doaz oinez erortzeari ekiditeko: ibilera festinante hori
|
oso
berea dute parkinsondarrek.
|
|
|
Halere, eta azpiegitura proiektu handiak berez arrisku handikoak diren inbertsioak izaki, errentagarritasunaren bermeak inolako zalantzarik ez duen kasuetan izan ezik, bestelakoetannahiko zaila izaten da sektore pribatua honelako ekimenetara erakartzea. Horrekbatzuetan proiektua bera bertan behera utzi beharra ekar dezake edo, agian, administrazioak finantziazio
|
osoa
bere gain hartzea, aurrekontuetan azpiegituretakoinbertsioaren aldera are desoreka larriagoa gertaraziz.
|
|
|
Karrika ilun bateko bide gurutzera helduta, eskuineko autoari bide eman ordez, xuxen joan zen. Sekulako talka entzun baino lehen, erreakzio denbora pasatu eta, Himrak bere bizi osoa ikusteko denbora ukan zuen, baina bere bizi
|
osoan
bere ahizpa bakarrik ikusi zuen, bere bizkarrezurra hautsi eta koma egoeran murgildu aurretik.
|
|
|
Gisako atestatuetan gertatu ohi denez, ñabardura morbidoak erantsi dituzte lekukoek. Batek, bihotzondoko zauri txiki horretatik, odolarekin tartekatuz, arnas kolpeak botatzen zituela esaten du, lurrun lainoxkak airean utziz, bihotzak, guztiz hondaturik ere, eragiten segitu izan balio bezala, eta etengabe ezpainak mugitzen zituela, betikotasun
|
osoan
bere emaztearekin errietan, egundokoak esaten, segitzeko intentzioa duenaren gisan.
|
|
|
Azterketak karpetatik atera ditu, eta bi ikasleri eman dizkie, lerrotik lerrora banatuz joateko. Bien bitartean atzamarrak bibotetik pasatu eta pasatu hasi da,
|
oso
berea duen jarrera handiuste horrekin. Kosta egiten zaizu imajina  tzea zer ikusi ote zuen zure aita gixajoak eminentzia horrengan.
|
|
|
Lotaratzerakoan Damianek ezin izan du kendu burutik kezka moduko bat. Lupe bakarrik geratuko da goiz
|
osoan
bere etxean. Lupek bere gauza denak begiratuko ditu, zintzilik hormetan, gordeta armairuetan, bilduta tiraderetan.
|
|
|
Telefonoan, ordea, ez dira gauzak berak uste bezala joan. Lupe jarri denean, egun
|
osoan
bere zain egon dela esan dio arrapaladan, hitz bat, batere tarterik gabe, besteari josiz. Ez dela telefonoaren aparailutik metro bat ere urrundu egun osoan eta asko pozten dela, berandu bada ere, deitu izanaz.
|
|
2004
|
|
|
Hautaketa alderdi barruan egin da, nik ez dut horretaz tutik esateko, zeregin hori ez baita nirea. Josu Jon Imaz eta bere taldea hautatua izan da eta alderdi
|
osoa
bere atzean egongo da. Nik Lemoako batzarrean eman nuen botoa eta ez daukat inolako zalantzarik EAJko EBBren presidentearen hautaketaz, eta hautatua ezagutu ostean denok bat egingo dugula alderdian.
|
|
|
Litekeena da, beste emakume askok bezala, salaketa jarri ondoren senarrari datozkion ondorioen errudun sentitzea (kartzela, isuna...). Garbi ikusten dugu, egunero, nola datozen emakume jipoituak salaketa kentzera, beldurrez, lehen esandakoaren eraginez gertatzen denaren erru
|
osoa
bere gainetik kendu ezinik. Agian Endurancek ez zuen errukirik behar eta guk ez genion besterik eskaintzen (hori bai, dena ongi zurituz) eta benetan duintasuna zuen honek nahiago hiltzea.
|
|
|
Bilbao UK (Uribe Kostako) aldizkariko euskara zuzentzailea da, eta berak egiten du, halaber, eskualdeko euskara aztertzen duen Akabuko punte atalaren zati bat. Hori da, hain zuzen, aldizkari
|
osoan
bertako hizkeran idatzita dagoen bakarra, gainerakoa batuaz egiten dute eta. Ahoetan gero eta urriagoa dugun arren, Uribe Kostako euskarak badu lekutxorik idatzizkoan, beraz.
|
|
|
Terueli zetorkionaz abisuak behin eta berriro eman zituela eta Francok ez zuela kasurik egin. Azkenean hiriko komandanteak buruzagiei deitu eta erabakia komandantearena zela eta erantzukizun
|
osoa
berak hartuko zuela garbi utzita ofizialei kontsultatu zien beren iritzia errenditzeaz; militar profesional guztiek errenditzea onartu zuten, ikusten zutelako zer eginik ez zegoela. Aldiz gure aitak kontrako botoa eman omen zuen.
|
|
|
Izan ere, gutxitan eta orduan zeharka eta lan desberdinetan, aipatzen ditu sintaxi eta morfologi arazoak. Sail horretan besteek esanera mugatzen bada ere, beste gaietan, hala nola ortografian eta fo netikan, etimologian, izendegian, hiztegian eta,
|
oso
bere bidetik ibiltzen da. Alderdi hauek, eztabaidagarrienak hain zuzen, aztertuko ditugu segidan, Eus kal Pizkundearen bilakabidean beren arrastoa handia ala txikia utziko du tenak.
|
|
|
bizkaierarik ez dago, funtsean. Markinako bizkaiera eta Orozkokoa, esate baterako, ez dira
|
oso
bera eta bakarra. Egia esan, euskara (beste edozein hizkuntza bezala) aldatu egiten da herri batetik bestera, eta euskalkien eta azpieuskalkien arteko mugak non jar ez dakigu.
|
|
|
Hitz batez: hizkuntzen ardurako hiztegia (eta
|
osoa
bera) ez da ezin bat, edo hizkuntza" txikietatik" oso urrun dagoen ezer. Berriz ere, ipui horien aztarnak ezabatu egin behar ditugu.
|
|
|
Eta nire burua bakarka hartzen badut kontuan(...) erraz ohartzen naiz orain naizena baino askoz ere perfektuagoa izango nintzatekeela, Jainkoak sortu izan banindu hutsik egingo ez zukeen zerbaiten gisara. Alabaina, nolabaiteko perfekzio handiagoa egongo da unibertso
|
osoan
beraren zati batzuek erruak izan baditzakete eta beste batzuek ez, denak antzekoak badira baino, eta ezin dut nik hau ukatu.41
|
|
2005
|
|
|
MCC Taldeko Fagor etxetresna elektrikoen euskal multinazionaleko arduradunek filosofia horixe defendatu zuten bazkide langileen aurrean, eta haiek baiezkoa eman zioten azkenean tamaina handiagoa hartzeko operazioari. Helburua erdiesteko, konkurritzaile bat erostea erabaki zuten, Brandt frantsesa eta behin eskuratzea gauzatuta, etxetresna elektrikoen Europako rankineko bosgarren taldea izatera helduko zen Fagor, laugarrenetik
|
oso
bertara. Hori guztia, jakina, Europako etxetresna elektrikoen sektoreko erraldoien espazioan gertatu da.
|
|
|
Bere artikuluak idatz, besteei idatzaraz, berriketarien lana bultza eta gida, berriak hauta eta izkribuz eman, idazle berriak kazetara bil, iragarkiak itzul, saltzaile ak kilika, astekaria eta haren urtekari edo almanaka agertaraz eta heda, kaze ta eta inprimategiko idazle eta langileekikoa egin. Hitz batez esateko, kazeta
|
osoa
bere gain zuen. Egun guzietako lan izigarri dorpe higatzailea.
|
|
|
Ezpalen tirada indarrak (slab pull) dira litosfera ozeanikoa estentsioaren eragin pean kokatzen dutenak. Behin subdukzio prozesua hasten denean, inguruko mantua baino hotzagoa eta astuanagoa den litosfera ozeanikoak hondoratzeko joera bereganatzen du, eta azalean gelditzen den plaka
|
osoa
berarekin mugiarazten du. Indarraren magnitudea, batez ere, subdukzitutako litosferaren eta mantuaren arteko dentsitate ezberdinatasunaren eta jadanik subdukzioa jasan duen litosfera ozeanikoaren luzeraren menpe dago.
|
|
|
Laborategiek izan ditzaketen galerak arintzeko, neurriak pixkanaka aplikatzeko mekanismoak ezarriko dira. Horrela, produktu baten prezioa %30 baino gehiago aldatzen bada, enpresa ekoizleak beherapen
|
osoa
bere gain hartu ahal izango du urtebetean edo hainbat urtetan, baldin eta urteko portzentajea %30 baino txikiagoa ez bada. Ematea Banaketari dagokionez, multzo bateko kide den eta erreferentziazko prezioaren berdina edo txikiagoa den sendagai bat agintzen denean, botikariak errezetatutako sendagaia eskainiko du.
|
|
|
Eta duela bi urte aita... eta orai ahizpa. Normala zen beharbada eroa izaitea... Edo, beharbada, bere bizi
|
osoan
bere ahizpa eder eta famatuaz jelos izan zen eta orai uros bere hiltzeaz. Ez, hala ere,...
|
|
|
Planoaren beharra ez duela sentitu du, dena dela. Sentsazio bitxia da, baina Tokion barneratu ahala esango luke gero eta argiago marraztuta ikusten duela plano
|
osoa
bere buruan. Berehala kale jendetsu eta biziaren buruan dago, japoniar estiloko ate eder baten aurrean:
|
|
|
Alde berriz, Andima Ibinagabeitiaz gain, Jon Mirande eta Nemesio Etxaniz, bakoitza
|
oso
bere erara. Andima Ibinagabeitiak:
|
|
|
Bere hizkuntz teoriak, bestetik, badu ere ondoriorik hizkuntzaren psikopedagogian eta, jakina, baita honekin loturiko psiko linguistikan edota hizkuntz psikologian ere: aurrenik esan beharra dago, M. Belinchon ek egiten duen bezala, garrantzitsua dela
|
oso
berak" hitz egitearen eta pentsatzearen" arteko loturaz esaten duena, ze, honen eraginez edo, posible izango da lehenengo aldiz" psikologizazio bat sartzea hizkuntzaren kontzeptualizazioan" 194 Hizkuntz portaera eta giza portaera ezin dira banandu, eta, hain zuzen hau agerian jartzeagatik, gure autoreak parte hartze zuzena du egungo linguistikaren eta psikologiaren sorreran et... Antzeko zerbait esan dezakegu ere hizkuntzaren psikopedagogiari buruz, ze, R.
|
|
|
Ez dugu ahaztu behar, beti ere, ideien balioa orokorrean ez dagoela hainbeste formulatu dituen autoritatearen edo formulatuak izan direneko dataren menpe, baizik eta batez ere ideia horien beraien edukiaren edota horiek guretzat eduki dezaketen esanahiaren menpe. Zentzu honetan, adibidez, eta euskal perspektibatik begiratuta, garrantzitsua da
|
oso
berak hizkuntz aniztasunaz egiten duen irakurketa antropologikoa eta, honekin, baita hizkuntzen ikas irakaskuntzari aitortzen dion zeregin hezitzailea. Gizarte honetan bultzatu nahi den euskararen normalizazioa eta honekin lortu nahi den elebitasun erreala, egiaz, egitasmo humanizatzaile zabalaren barruan ulertu beharreko prozesuak dira, ze, azken batean, hauek ezin dira teknikoki edota kuantitatiboki bakarrik planteatu.
|
|
|
Alderantziz. Elizaren ekialdean kokatzen zen, herri
|
osoari
bere pobrezia erakusten ziola. Loiroa lohiz emokatua zen eta begimen zeukanez, barrukia oraino iratze eta otez ihaurria, lehenagoko moldean.
|
|
|
Eusebiok maiz igurzten du besoa. Keinu
|
oso
berea du. Ukabila ixten du eta zauriak laztantzen hasten da.
|
|
2006
|
|
|
Adelbert von Chamisso, min lagun minak Kalifornian topatu zuten landare honi bere ohorez jarri omen zion Eschscholtzia izena. Marshall Uharteetan egindako aurkikuntzak medio ere Kotzebuek bertako atoloi bati Eschscholtz Atoloia deitu zion, 1946an AEBek egin asmo zituzten proba nuklearrak burutzeko bertako biztanleria
|
osoa
bertatik atera zutenetik Bikini izenez ezagutzen dugun atoloia, hain zuzen ere.
|
|
|
Gauzak ez dira uste bezala irten, edo ez espero zen neurrian. Giza arrazoiak
|
oso
bereak dituen ahalmen batzuk bidean utzi dituela ematen du: munduari, bizitzari eta giza ekintzari zentzua atxikitzeko ahalmena, esaterako.
|
|
|
" Quisieramos un Gobierno que prohibiese los juegos florales(...), que no permitiera la literatura regionalista y que acabara con todos los dialectos y todas las lenguas diferentes de la nacional" (1899). 1890 urte horietan jada Unamunok berak (eta euskal identitatearen
|
oso
bere modukoa bakarrik zen defendatzailea) euskal eta katalan identitate eta arazoarentzako sozialisten ulerpen urria salatzen zuen, ez alferrik. Hala Alderdi Sozialistak, zuzenean asko eta zeharka gehiago, euskaldunentzat identitate espainola gotortzen zuen bitartean, hemen herri bat –identitate bat– desagertzen ari zen, hori sozialisten arazoa izan gabe.
|
|
|
Prusiako protestante maltzurrak, Errusiako ortodoxo zismatikoak, eta esker txarreko austriar katoliko zitalak. Ez zegoen zertan kontatu aberri ahulduari egin ziotena 1772, 1793 eta 1795 urteetan, hiru aldiz!, Polonia
|
osoa
beren artean banatu zuten arte. Ez zegoen hori kontatu beharrik, gaztaroko urte haien behazunak mingosten baitzituen osabaren oroitzapenak.
|
|
|
Lehengo urteko baroi berak gehitu zitzaizkion. Lan handirik ez zien eraman Nafarroa Behere
|
osoa
bere egiteak, Garrüze barne. Gero, Zuberoaren aldia etorri zen.
|
|
|
Gutun hura Manolo Urbietak idatzia zen, eta ironia ere, gero ikasleekin hain modu zorrotz bezain humanoan erabiltzen zuena,
|
oso
berea zen.
|
|
|
Horrela izan zen hasiera.
|
Oso
bertatik bertara bizi izan nituen lehenengo Yakin haren inguruko kontu guztiak. Bastarrika, Bereziartua, Mendizabalekin batera.
|
|
|
Hesiodok ostrazismoa ulertzeko duen moduak, jakina,
|
oso
berea den zuzenbidearen kontzeptuaren agerpena dakarkigu: jainko andereei zuzentasuna eskatzen zaie Biltzarrean esku hartu eta iritzia emateko eskubidea onar dakien.
|
|
|
Zergatik nahi ditu elkartu bere sorterriko noblezia garailea eta" menperatuak"? Mundu
|
osoaren gainean
bere arraza edo aberria erreinarazi barik, ganora harrigarriz ahalegindu baitzen bere arraza disolbatzen eta bere aberria bera politikoki ezabatzen.
|
|
|
Bai, Pragara joan eta etorri –irribarre egin du, ez zegoen hala ere
|
oso
bere onean– Edo zubipean txurroak, edo plazaz plaza talo saltzen ibiliko naiz.
|
|
|
Markos ez zen oso baikorra, eta erretxindu samarra zela ere esan liteke; baina bazuen ironia bat
|
oso
berea eta oso errotua eguneroko bizimoduan, eta bere sententziak ez ziren alde batera uzteko modukoak. Gainera Markos noranahikoa zen; igeltsero lanetan ibilia zen, abere esplotazio zein negutegi batzuetan lan egindakoa ere bai, etxeko elektrikako konponketak berak egiten zituen, eta halako beste mila kontu.
|
|
2007
|
|
|
Sortzaileak komunikatu nahia eta beharra asetzen du eta hartzaileak erantzun egiten dio. Gertukoa sentitu ohi du hartzaileak,
|
oso
berea, ederra batzuetan, amorragarria bestetan, baino oso etxekoa beti. Haserretu egingo da, irri egingo du, malkoek ihes egingo diote agian, plazerez gozatuko du...
|
|
|
Herri euskalduna dugu, gainera. Ignazio eta bere menpeko koadrila
|
osoa
bertara heldu ziren, Biurruneko errepidean lan batzuk egitera. Peoiak barrakoi batean geratzen ziren, Ignaziok, ostera, kapataza izanik, Biurruneko ostatuan
|
|
|
Eta
|
oso
bere giro etsian:
|
|
|
Berdin, edozein gertakari ulertu nahi dudala historian. Klistenes-en erreforma edo euskal abertzaletasuna?, idoroko dut, elementu material pila dagoela itxuraz kasual hutsa, irrazionala dirudien beste pila bat (jendearen instintoak, etab.), edo gizartearen eta historiaren kontrarioak diruditen elementuak (egoismoak, gerrak), edo zientzia, etab., pentsamendua eta hausnarketa (burutazio xumeenetatik arrazoiketa zorrotzenera); eta horrek denak elkarbatasun razional bat biltzen duela ulertuz bakarrik, kontrarioek nola bat egiten duten adituz, adituko dut errealitatea. Beraz, unibertsoa izpirituaren ezizpiritutara jaiste eta materia bihurtze, eta materiaren baitan goititze, izpiritualtze prozesu bat da, azkenean bere buruaren ezagutza
|
osoan
bere baitara osoki itzultzera bidean. Baina gizakiaren mundura (historikora) gatozenean, bide horretan izpirituak hartzen duen bi forma funtsezko bereizi behar dugu:
|
|
|
Haurrak ezin ditu eduki larriaren bertuteak, ez larriak haurrarenak, eta ez legoke ongi ere edukitzea edo eduki gura izatea. Baina, bestetik, aro bakoitza,
|
osoa
bere baitan (haurtzaroa, gaztaroa), sortu, garatu eta bukatu egiten da, bere bukaerak hurrengoaren oinarria ematen duela: izan zen haurraren gainean sortzen eta garatzen da gaztea; bere aurreko kultura baten gainean sortzen eta garatzen da kultura historiko bakoitza, etengabeko berregintza eta elkarregintza batean, kultura bakoitza beti osoki norbera eta berjabe geldituz.
|
|
|
Ulertzen??. Eta begiak ireki zituen ia taberna
|
osoa
bertan sartzeraino, eta zuk ikusi zenuen izokin bat korrontearen aurka igeri eta eskorpioi bat desertuan bere buruari eztenka. Segundo bat gehiago eta katua zuri begira.
|
|
|
Gero, berak ideia garatu zuen eta... honaino ekarri gaitu. Guk batez ere pixka bat azaldu genien gauzak nondik abiatu behar zituzten, baina proiektuaren pisu
|
osoa
bere gain hartu zuena Iñaki Larrañaga izan zen. Bera izan zen ideiaren benetako bultzatzailea.
|
|
|
euskalduna nor den esaten diguna, euskal kultura zer den esatendiguna, Euskal Herria zer den esaten diguna. Inork ez du kapital
|
osoa
bere egiten, baina denon ondarea da eta denok geure burua irudikatzeko (batzuetan gutarrak ezdirenetik bereizteko, bestetan gutarrak direnekin identifikatzeko) erabili ahaldugu. Kontua da, diskurtsoa noraino den birtuala eta noraino den zuzena, norainokultur identifikaziorako baliabide hutsa (eta gogoan izan, kultur identifikazioareneginkizun nagusia politikoa da) eta noraino kultur bizitzarako baliabide?
|
|
|
Gero, arestian aipatu bezala, mozkinak produkzioaren legamia gisakoak izanendira. Orduan, eta soilik orduan, Schmitt-ek nahi duen bezala, gizartea postkapitalismoan biziko da, ekonomia
|
osoa
bere lekuan ezarriko duen postkapitalismomotan hain zuzen ere.
|
|
|
Baldin eta kolektibo batek, bere funtzionamendua arautzeko, erabaki baldin badu zein den legez kanpoko giza jarduera debekatuen zerrenda, badirudi logikoa dela pentsatzea talde hori osatzen duten kideek orok dutela hori errespetatu beharra, eta ez litzatekeela zilegi izango bati barkatzea beste inori barkatzen ez zaiona. Ikuspuntu horretatik begiraturik, esan daiteke ezen
|
osoak
bere baitan hartzen duela zatia, eta zatia bera baino garrantzitsuagoa dela osoa bera.
|
|
|
Baldin eta kolektibo batek, bere funtzionamendua arautzeko, erabaki baldin badu zein den legez kanpoko giza jarduera debekatuen zerrenda, badirudi logikoa dela pentsatzea talde hori osatzen duten kideek orok dutela hori errespetatu beharra, eta ez litzatekeela zilegi izango bati barkatzea beste inori barkatzen ez zaiona. Ikuspuntu horretatik begiraturik, esan daiteke ezen osoak bere baitan hartzen duela zatia, eta zatia bera baino garrantzitsuagoa dela
|
osoa
bera.
|
|
|
Orain, edozein hitzetan ez digu zuzen zuzen hizkuntza
|
osoak
bere presentzia iragartzen (sarea bera, non ere baita hitza puntu bat, ezkutua da), baina edozein hitzetan soinu egiten du nolabait hondoan haren familia eta eremu lexikal eta semantiko osoak, ez boz biluzak bakarrik948 Munduan bereizi eta zeinuztatu (berbatu, hitz tu) ahal litekeen zer ere mugabakoan, de facto bereizten/ berbatzen dena, errea
|
|
|
Ni bat gizon emakume bakoitza, ni bat gizadia: ni bat unibertso
|
osoa
bera? (Yahwe ren antzera eta ordez).
|
|
|
Gozoki, opil, hesteki edo haragi koipetsuez abusatzen denean, ez du ezertarako balio esne gaingabetua hartzeak; izan ere, askoz ere koipe gehiago ematen dute elikagai horiek, esne baten ordez beste bat hartzean baino. Horietako batzuek, kaloriak ez ezik, gantz eta azukre sinple asko ere ematen dituzte, esne
|
osoak
berak baino ugariagoak. Horregatik, egunero zenbat gantz hartzen diren baloratu behar da:
|
|
|
Getxoko Udalak Itzubaltzeta/ Erromo baztertzen duela edo gazteak drogamenpekoak baino ez direla, adibidez. Horren ostean, ikerketaren emaitzak laburbildu, gaztetxeak 2004ko ekainean abiatutako proiektu “bera” duela azaldu eta herri
|
osoari
bertan parte hartzeko gonbitea egin zioten. Gazte koadrilek zoriondu zituzten egindako “lan eskergagatik”.
|
|
|
Ile luzea mototsetik askea eramaten zuen beti, eta ile xerloak begien aurrera erortzen zitzaizkion biribil batean. Ahal zuenean buru kolpe batez edo eskuaz baztertzen zituen, baina mutiko ilehoriak batez ere
|
oso
berea zuen keinu bat gordetzen du gogoan: nola putz egiten zien ile xerlo matxinatu haiei aurpegitik baztertzeko.
|
|
|
Hura bestelakoa zen. Bertan, berak ezagutzen ez zuen lagunarte batean ageri zen Igor, afal edo bazkalondoren bateko jai giroan,
|
oso
berea zuen irribarre harekin. Esku batean xanpain kopa bat zeukan, gora jarrita?" Txin txin", esan ohi zuen berak halakoetan?.
|
|
2008
|
|
|
Hortaz, balizko zuhurtasuna baino, egindakoengatik erantzutea saritu dute venezuelarrek. Izan ere, 1992an Carlos Andres Perezen diktaduraren aurka altxatu eta kale egin ondoren, Chavezek ardura
|
osoa
bere gain hartzea txalotu zuten hautesleek, hura lehenengoz presidentegai aurkeztean. Herriak ere babes osoa eman zion 2002an bere kontrako estatu kolpearen ondoren.
|
|
|
Bidai horrek, halabeharrez, Urrezko Zintzarriaren misterioan murgilduko gaitu: Urrezko Zintzarria jotzen duenak, espezie
|
osoa
bere menpean izatea lortuko baitu. Bilaketa horretan, betizuek Mamu zientzialari zoroarekin egingo dute topo.
|
|
|
Baina batzuek abentura hura bizi zuten bitartean, beste batzuek nekez; Regina Aldasoro, adibidez, bere egunerokotasun grisean murgilduta zegoen, abentura orotatik urrun, antza. Egun
|
osoan
bere ohiko egitekoak eginda gero, gainera, mendebaldeko leihoan argitasun pixka bat zegoen arren, gero eta urriagoa, bere lehen izara ilunak hedatzen hasia zen gaua?, ohiko beste egiteko bat egitera zihoan, pitxer batekin irten baitzen etxetik neska, herriaren beste muturrean zegoèn plazako iturrian. Iturri Plazan, betetzeko asmotan.
|
|
|
bere lehen jaunartze eguna. Beraz, ondorioztatzen zuen pasadizoa kontatu zuen idazleak, ezerezetik Frantzia gobernatzera iritsi zen gizonarendako, hamaika bataila garaitu zituen militarrarendako, Europa
|
osoa
bere mende eduki zuen enperadorearendako, bizitzaren mementorik gogoangarriena izaki imajinario bat bere baitan hartu zuen eguna izan zen. Eta ez dago gogorarazi beharrik zenbat gauza egin diren historian eta egiten ari diren gaur egun ere irudimenezko izaki horren izenean.
|
|
|
Hasteko, euskararekiko eta euskal kulturarekiko begirunea zeharo baztertu du Del Burgok. Izan ere, interesgarria da
|
oso
bere aurrekariekin alderatzea.
|
|
|
Barne bizitza handiko emakumea izan zitekeela pentsatu nuen edo bere baitara begiratzen zekiena nolanahi ere, ingurumariari arretarik jarri gabe bizi zela ematen baitzuen. Berekoia ere izan zitekeen,
|
oso
bere buruari emana, edo izan zitekeen beregainekoa eta askea. Badaudela gogoratu nuen, nonbait irakurrita edo, bere buruaz maiteminduta dauden emakumeak, eta horrelakoei berdin zaiela ondoan zein duten.
|
|
|
Horrela eseriko zirela pentsatu nuen urtetan deserrian bizi eta gero beren tronuaz jabetzen ziren garai bateko erregeak. Neskak etzanda jarraitzen zuen, zerraldo, eguzki
|
osoa
berarentzat bakarrik nahi lukeen erregina baten moduan. Begiak itxita zituen eta ez zuen zirkinik egiten.
|
|
|
Ekintza nagusietara mugatuz, Orotariko Euskal Hiztegiaren erdialde
|
osoa
bere garaian egin zen; orobat EGLU, hots, Euskal Gramatikaren Lehen Urratsak deituriko bost liburuki; Euskararen Lekukoak bildumaren arduradun izan zen hasieran, batzorde buru zelako; IKER bildumaren 5 zenbakitik 15.era bere buruzagitzakoak dira; BBK Euskaltzaindia sariketako gehienak ere; oro bat, argitalpen ugari. Jean euskaltzainburu zela hamaika euskaltzain berri sartu ziren, hots, kronologikoki:
|
|
|
Ofizialki, Akademiaren barnearaudiak ere berau Eusko Ikaskuntzaren filiala zela aipatuko zuen, nahiz autonomia
|
osoarekin
bere zereginetan250 Zentzu horretan Euskaltzaindiak bi ordezkari izango zituen Eusko Ikaskuntzan eta diru mordotxoa ere jasoko zuen harengandik (3.000 pezeta urtero). Akademia eta Eusko Ikaskuntzaren funtzionamendua, ordea, hain zen burujabea, ezen harreman ona gorabehera, praktikan bi erakunde bereiz bihurtu zirela.
|
|
|
Momentu horretatik aurrera espainiarrak zilegitasun osoz izendatutako dinastiaren menpe gelditu ziren. Izan ere, Fernando VII.ak Baionarantz abiatu aurretik erregeordetzari emandako agindu bakarra Murat jeneralak zioena betetzeko izan zen365 Ilustratuenek gainera, horien artean gobernuko kide asko?, begi onez ikusi zuten dinastiaren aldaketa, frantziar haizeak onuragarriak izango zirelakoan jada zaharkituta zegoen monarkia absolutua eraldatzeko orduan366 Horrez gain, Europa
|
osoa
bere atzamarretan zuen enperadorearen gudarosteei aurre egitea erokeriatzat jotzen zen367 Baina ilustrazioak ilustrazio, herri xeheak ez zituen batere gogoko soldadu frantziarrak, eta horiek Francisco de Paula infantea Baionarantz eramateko agindua betetzera zihoazela 1808ko maiatzaren 2ko altxamendu ospetsuak eztanda egin zuen Madrilen: kale borrokari buruz ezagutzen dugun lehen aipamen historikoa368 Madrileko kaleetan hildako gehienak herritar xumeak izan ziren, asko ezezagunak, beharbada bezperako azokara heldutako baserritar ugari.
|
|
|
Hizkuntza guztiak aldatuz doazela ez da datu berria, nahiz eta garai batean euskarak jatorrizko ezaugarriei eusten ziela defendatu, bat eta bera zela sortu zenetik hona. Hizkuntzak
|
oso
berea du une oro aldatuz joatea, hainbat faktore soziolinguistikok aldatzen baitute hizkuntza, hala nola elebitasunak, estandarrak...
|
|
|
Hala, honako hau ezartzen du: “funtsezkoa da fabrikatzaileei eta erabiltzaileei argitzea CE marka produktu batean jartzean fabrikatzaileak baldintza guztiak betetzen dituela eta horri buruzko erantzukizun
|
osoa
bere gain hartzen duela”. Estatuek bermatu dute markatua jartzeak Europar Batasuneko legerian ezarritako baldintzak errespetatzen dituela eta “bortxaketak eta abusuak jazartzen” direla.
|
|
|
2 Umetatik oroitzen dut Arte Eder museoa. Eta iruditzen zait Bilboko artezale gehienek
|
oso
bere sentitzen dutela. Nik neuk etxeko egongela bezala sentitzen dut, oso neurea.
|
|
|
McLaren autoa gidatuz 1 Formulako munduko txapeldun izatea. Duela bi urteko tirabirarik gabe, talde
|
osoa
berarentzat aritu da lanean aurten, eta Hamiltonek lortu du helburua. Inoiz Munduko titulua irabazi duen pilotarik gazteena izan da 23 urterekin.
|
|
|
Baina batzuek abentura hura bizi zuten bitartean, beste batzuek nekez; Regina Aldasoro, adibidez, bere egunerokotasun grisean murgilduta zegoen, abentura orotatik urrun, antza. Egun
|
osoan
bere ohiko egitekoak eginda gero, gainera –mendebaldeko leihoan argitasun pixka bat zegoen arren, gero eta urriagoa, bere lehen izara ilunak hedatzen hasia zen gaua–, ohiko beste egiteko bat egitera zihoan, pitxer batekin irten baitzen etxetik neska, herriaren beste muturrean zegoèn plazako iturrian –Iturri Plazan– betetzeko asmotan.
|
|
|
Crissek ez du ia uda
|
osoan
bere alaba nagusia, Frieda, ikusi. Frieda jaio zenetik egon da Criss oporrak hartu gabe eta uztailean oporretan joan da Errusiako kostaldera.
|