|
2010
|
|
|
Hain zuzen ere, esparru horietan egosi zen Darwinen iraultza, eta hortaz frantses naturalisten kontserbadurismoak ezin izan zuen darwinismoaren inpaktua balioetsi. Izatez, Frantzian ez zegoen benetako landa naturalistarik, zeren naturagananzko hurbilketa
|
modu
horrek bortxatu egiten baitzuen frantses zientziaren eredu arrazionalista, zeinean jarduera nagusia laborategiko edota disekzio gelako ingurune artatsuki kontrolatuan burutzen baitzen. Alde horretatik, demasekoa suertatu zen Louis Pasteur eta Claude Bernard fisiologo prestigiotsu antidarwindarren pisua.
|
|
|
Alde horretatik, jatorri ei buruzko kontuak lekuz kanpokotzat jotzen ziren zenbait zirkulu akademikotan. Esate baterako, pentsatzeko
|
modu
hori dela-eta Pariseko Hizkuntzalaritza Elkarteak 1866an baztertu egin zituen hizkuntzaren jatorriaren gaineko eztabaida formalak bere ekitaldietatik, eta, jaso ziren kritikengatik debekua atzera bota bazen ere, hurrengo hamarkada osoan ez zen etorkiari buruzko eztabaidarik plazaratu. Alde horretatik oso deigarria da ikustea, hizkuntzaren jatorri eta eboluzioari buruzko August Schleicher doiztarraren teoriek jaramon eskasa lortu zutela Pariseko filologo konparatiboen artean, izatez Darwinen ideien isla zirelarik.
|
|
|
Oso gaztea zen, eta betaurreko txiki batzuk zeramatzan, intelektual itxura ematen ziotenak. " Hogeita bost urte baino gehiago dira gerra bukatu zela, eta ez zait polizia lana egiteko
|
modu
hori gustatzen —jarraitu zuen— Kristau legearen arabera jokatzea gustatzen zait niri." Gaztelako azentu betea zuen erdaraz. " Poza ematen dit entzuteak —esan zion don Hipolito erretoreak— Gainera, kasu honetan salaketa arrazoigabea da.
|
|
|
Herriko zazpi gizonek isuritako odola zapaltzea: bataiatzeko
|
modu
hori nahi zuen soldadu berrientzat.
|
|
|
Gero, lerroak agindutako tonuan, kexu azaltzen zitzaidan hotelera joaten ez nintzelako eta" artzain baten bizitza" egiteko setarekin jarraitzen nuelako," monsieur Nestor maitagarria" bakarrik utziz. " Ez dakit konturatzen zaren —zioen gutxi gorabehera—, baina
|
modu
horretan Martin bezalako pertsonen mende uzten duzu gure irakasle zintzoa. Oraintxe bertan kalumnia bat zabaldu du bere aurka, ezin dela berarekin ezer ikasi, frantsesetik ingelesera eta ingelesetik latinera pasatzen delako konturatu gabe.
|
|
|
Han bukaeran Txaro ageri da, kafea edo auskalo zer hartzen. Buelta emateko zorian izan naiz, baina nire bizimodua
|
modu
horretan dago antolatuta banandu nintzenetik; egoera inperfektu bakoitzari berehala ezartzen zaio beste bat gainean, are inperfektuagoa.
|
|
|
Gabon Zaharrean
|
modu
horretan tratatu zuen Irantzu eta gutxigatik ez zion xanpaina bere zapatan edanarazi. Nire kuttunak ez zeraman takoidun oinetakorik, zoritxarrez ez dituelako inoiz eramaten.
|
|
|
Idazkeraren bidez lortu zen hitza bizitza arruntetik isolatzea, hitza halako manufaktura edo produktu objektibo bihurtzeko. Hitza
|
modu
horretan bahitzea izan zen mundua arrazionalki aztertzeko eta kultura egiteko lehenengo pausua. Hizkuntzaren bahiketa horren gainean eraiki ziren, teknikez eta espezializazioz, filosofia, zientzia eta gainerako pentsabide konbentzionalak.
|
|
|
" Eman dezagun hori, niri ezinezkoa iruditzen zaidan hori, egiten dela, eta euskal herriko belaunaldi berriek euskara batu artifizial hori ikastera heltzen direla. Bada, Akademiak[...]
|
modu
horretan euskarari duen baliorik eta itzal historiko gehiena kenduko ziokeen; dialekto tradizional agurgarriak hilko zituzkeen[...] interes arkeologikorik eta giza kulturarentzat utilitaterik batere ez lukeen produktu berri batengatik sakrifikatuak, Europa mendebaldeko hizkuntza kultural handi ospetsu bietako edozeinetan oso ondo esan daitekeena hizkuntza arraro batean esateko umekeria apeta huts...
|
|
|
debe ser irakurri behar da. " Unibertsal" hitzarekin jokatzeko
|
modu
hori," ofizial" eta" demokratiko" hitzekin, erretorika aldetik biribila da, ezin eztabaidatuzkoa. Nuestro hori, ostera, soberakina da seguru asko, estatu demokratiko hori antolatzeko egin den kontratu sozialean parte hartu ez dugunok apur bat distortsionaturik konpreni dezakegulako esaldia, honela edo:
|
|
|
" Erromatarren munduan zeuden erlijio desberdinak benetakoak ziren denak herriarentzat; faltsuak ziren denak, filosofoarentzat; utilitateren batekoak ziren denak, epailearentzat.
|
Modu
horretan barkatzen zioten elkarri, eta giro onean bizi ziren". Edward Gibbon, The History of the Decline and Fall of the Roman Empire, London,.
|
|
2011
|
|
|
Ezin dut imajinatu terrorista baino hobgoblin hoberik! Baina aurka egin diezadakezue, ez al dago, bada, indarkeriaren modu auto ebidente bat, argi eta garbi terrorista dena (nahiz eta nik aurka egin ahal izango niokeen galdetuz" zein izango litzateke
|
modu
horren kontrakoa. Izurik sortzen ez duen indarkeria?
|
|
|
—Hiregatik espreski behar bada ez, baina aparkatzeko duan
|
modu
horrekin, gero hire txakurraren kontua zegok...
|
|
|
Ez da gauza gutxia gure balada hori ederrena, zenbait adituren ustez, milaka alez saldu zen abangoardiako disko batean publikatua eta, geroztik, belaunaldi oso batek ezaguna eta berea egina izatea Laboaren bertsio xamurrean. Achiaryren aldaera bortitzak, aldiz, ez du inor goxo kulunkatzen —heriotza gertatu berri batek asaldatuta ari da bera! — Ez zait iruditzen
|
modu
horretan entzun nahi izan dugunik azken urteotan bederen.. . 20
|
|
|
Laboari buruz esandakoa, oso gutxik eskura duten kantuak eramana izateko dohain aparteko hori alegia, errepikatu egingo nuke Achiaryrentzat. Eta hori
|
modu
horretan delako, guztiz dira besteekiko ezberdinak haren interpretazioak, baita kantu eta melodia berdinen gainean direnean ere (jarri dugu Bereterretxerenaren adibidea). Achiaryk libre egiten du hegan kantuan, eta melodiak une batez mugatzen duenean, jarraitzen du aire librean, hitzak eta nota edo armonia ezagunak bere funtzioa bete baitute, haietatik aske ibiltzeko.
|
|
|
Eta aurrekoa esan ondoren, jo beharrean gara Pioleten bat bateko argiztatze hartara. Ezagutzen ez dutenentzat laburbilduz, nola egin zuen tupust parkean buruaz beste egiten zutenekin, bere poemaren bat gainean ipini eta
|
modu
horretan hurrengo egunkari guztietan agertuko zela ziurtatuz. Horrela lortu omen zuen fama eta ospea.
|
|
|
Lehenengoak, Ordorikak, Etiopia hartako sei poema hartuta —gehi propio diskorako idatzitako beste lau—, Hautsi da anphorarekin ekin zion bere diskogintzari 1980an. " 70eko hamarkadan ezagutu nuen Ordorika —dio Atxagak Nueva Etiopiaren aurkezpenean— eta
|
modu
horretan bihurtu nintzen kantu letragile[... ].
|
|
|
Bai, baina ez. Hamalau dira hiru disko horietan
|
modu
horretako piezak, baina ez dago haren lana —ez letretan, are gutxiago tratamendu musikaletangainontzeko kantari herrikoi garaikideekin parekatzerik. Haren poetak, iparraldekoak guztiak Aresti izan ezik, ia ez dira ezagunak hegoaldean (Auxtin Zamora da kanten erdien letragilea), eta hitzokin sortutako lanak gehiago du goi mailako bilaketa garaikidetik, kantari folky tik baino.
|
|
|
Hainbat fandango eta arin arin edo euskal festetan egiten diren beste dantza edo maskaradetan oinarritutako bertsioak landu ditu(" Menditik behera suitea" edo" Agur Extebe", Garaziko soka dantzan oinarritua, ditugu hasierako batzuk; gero" Banako"," Biribilketa", fandango edo nafar joten hainbat bertsio edo Hartza dantzan bezalakoak). " Basatia" esan dut, eta ez da soilik berak batzuetan
|
modu
horretan izendatu dituelako (Avril diskoan" Fandango basa" edo Larrosa salbaiaken" Bizi bizia"). Musika instrumentazioan ere, badago hautu bat iraultzeko gurean oso maiz gertatzen den fenomenoa:
|
|
|
Gainontzekoetan Laboak sartzen ditu biribiltasun amaigabean. Eta,
|
modu
horretan, hitzek sinboloen indarra hartuz, melodia eta bere ahots gardena baliatuz, ematen digu denboraren eta memoriaren izaeraren lekukotasuna: " Gure oroitzapenak"(" itsas galeretako oholak bezala/ ez dira itsas hondoan ezabatzen/ ez du inongo porturik helburu[...]/ ezabatu ezin eta xederik gabe [doaz]").
|
|
|
Lehenengoa, benetako musika berria," soinuen produkzio bideak eta konposizio prozeduren miaketaren gaineko adituen praxi" gisa baino ez da existitzen. Berehalako plazeraren bilaketa lekuz kanpo gera liteke
|
modu
horretan, bai behintzat indusketa lan hori entzule publikoari dagokionez.
|
|
|
ezezaguna ezagutzen denak gailendu du.
|
Modu
horretan ikusita, kontzertu klasikoaren eta musika arinaren artean agertzen diren ezberdintasunak, ñabardura kezkagarri batzuk baino ez lirateke. Biak erakutsitakoa aurrez ezagututako armonia eta errepikapena agintzen duen kontserbadurismo zaharreneko bitartekari bat baino ez da".
|
|
|
Laboa beti mugitu zen ongi hitza baino lehenago sortzen den hots adierazkortasunaren eremuan. " Ingelesez" edo" frantsesez" egiteko
|
modu
hori, berak" Komunikazio Inkomunikazio" sketchean parodiara eramaten zuena, ez zen joko irrigarri hutsa. Haurrek horrela ikasten dute ahoskatzen, eta aurrerago, modako abestiak" ingelesez" kantatzeko orduan, ez dute inongo arazorik aurkitzen.
|
|
|
Bizpahiru minutu itxaron du Bernardek kanabera tente zeukala, bi besoak guztiz luzatuta, irmo eutsiz. Eta gero, hasi da poliki poliki txirrikari ematen,
|
modu
horretan haria bilduz. Halako batean azaldu da ur gainean amua, baina zizarerik gabe!
|
|
|
Gabezia horretaz Pio Baroja konturatu egin zen, eta, ametsei eta irudikapenei benetako balioa emateko, Jaun de Alzate (1922) eleberriaren amaieran Arbelaizen aitorpen mingarria bezain mingotsa dakar. Alzateko Jauna hil ostean, Txiki beraren laguna saiatzen da gorpua ezkutatzen, jendeari bizirik dagoela sinestarazteko eta
|
modu
horretan esperantza izpi bat uzteko.
|
|
|
Mintzamena lantzeko
|
modu
horrek badu beste berezitasun bat. Izan ere, Peru Abarkaren kasuan, ikasleak, hots, Maisu Juanek, Perurekin eta bestelako euskaldun zaharrekin baino ez zuen hitz egiten.
|
|
2012
|
|
|
garbi eta sublimetzat edo gainulertzen den espekulazio filosofikoa, alde batera, eta zikintasunez zein behetasunez beteta dagoen sexu jardueren zehaztapena, bestera, bi maila (ontologiko) guztiz ezberdinetan mugitzen baitira. Beraz, halakorik asmatzea absurdoa da (ez dago saiogintza eta literturgintza
|
modu
horretan tartekatzerik). Eta, gainera, obszenoa da.
|
|
|
" Barkamena, ez hil!".
|
Modu
horretan, koma batek (hau da, puntuazio ikur batek) gizajo haren bizia salbatu zuen.
|
|
|
...renabarrena, eskutzarrak irekita, bere lehiakideari oldartu zaio, lepora, eta ikusleek kantxara sartzera egin dute, eta tropak ere sartzekotan dira printzea defendatzera, baina, orduan, Filipek eskua goratu du soldaduak sar ez daitezen, eta, apezari eta biek dakiten latin apurrari esker, aditzera eman diote Gerenabarrena suminduari bere lurrean ohiko jokaldia dela pilota hartu eta berriz botatzeko
|
modu
hori, eta ez zekiela han hain gauza lotsagarria zela hori egitea, baina onartzen dituela ohitura nafarrak eta, horren erakusgarri, bere lehiakidea dela partidaren irabazlea, eta onartzen duela diru guztia harentzat izatea.
|
|
2013
|
|
|
—Holaxe hedatzen da bizia, holaxe desagertzen dira oinazea eta ezbeharra, eta lortzen da Heriotzaren aurkako garaipena, belaunaldien etengabeko josturarekin, gorputzetatik ateratzen diren gorputz berriekin. Hori izan zitekeen nire irteera ere, joko horretan parte hartzea eta jauzi bat ematea aurrerantz, osasunerantz, eta
|
modu
horretan aurrez, nirekin edo nire amarekin, atzerantz emandako pausoa ezeztatzea; baina inpotentea naiz, eta ukatu egiten zait abantaila hori ere.
|
|
|
|
Modu
horretan pentsatzen ari nintzela, Kayentako Best Western hoteleko gela batean nengoelako irudipena izan nuen. Begiratu leihotik eta gasolindegia ikusi nuen, eta segidan, espaloian, izozki baten paperezko bilgarria, haizeak batera eta bestera herrestan zerabilena.
|
|
|
Euskal kulturgintzan estrategia eta arrakasta landu duten eremu batzuek erakusten dute euskal kultur eremuak ‘ekosistema’ moduan ulertuta eta
|
modu
horretan garatuta egiten dutela aurrera. Ekosistema horretan, sortzaileak sustatzea eta zaintzea, hartzaileak integratzea, zaletasuna birsortzeko pausoak ematea, sortzaile eta hartzaileenganako transmisioa, merkatu parametroak doitzea, eragile pribatu eta publikoen tokia lantzea, sorkuntzaren kalitatea hobetzea, eremuko eragileak artikulatzea... dena da arte bat.
|
|
|
Ekosistema horretan, sortzaileak sustatzea eta zaintzea, hartzaileak integratzea, zaletasuna birsortzeko pausoak ematea, sortzaile eta hartzaileenganako transmisioa, merkatu parametroak doitzea, eragile pribatu eta publikoen tokia lantzea, sorkuntzaren kalitatea hobetzea, eremuko eragileak artikulatzea... dena da arte bat.
|
Modu
horretan funtzionatu duten eremuek garapen berezia izan dute, eta argi erakutsi dute ez dela aski merkatu parametro estandarretan funtzionatzea, ez eta merkatu parametroak eta laguntza publikoak konbinatzea ere. Euskal kulturgintzak beste era bateko ekosistemak eskatzen ditu arlo batzuetan loratzeko.
|
|
2014
|
|
|
Zumalakarregik gidatutako soldadu zutabearen gainetik, baita zeharkatzen ari ziren mendi eta basoen gainetik ere, arrano bat zebilen hegaletan. Baldin eta Aranburuk edo Saldiasek haren atzetik hegaldatzeko dohaina izan balute,
|
modu
horretan San Faustoko inguruetara iritsi eta Carandolet jeneralaren tropan gertatzen ari zena ikusteko, Lacost hura hain berezia ere ez zela erabakiko zuketen agian, zeren eta liberalen artean ere bai baitzen ezpatari trebe bat, izaera lotsagabeko noble gogaitu bat: Gran Viako kondea, Espainiako Handikia.
|
|
|
Izan ere, orain dela ehun urtekoa bezala izan daiteke duela mila edo bi mila urtekoa; Erdi Arokoa bezala Tazitoren zein Plinioren sasoikoa. Bestalde, zer lanbide izan dezake
|
modu
horretan apaindua dagoen gizon batek. Soilik printze batena.
|
|
|
" Karl Frischek frogatu zuen, eta 1973an Nobel Saria eman zioten horregatik, erleek dantza bat egiten dutela, mugimendu zehatz eta neurtuekin 8 zenbakiaren marrazkia osatuz.
|
Modu
horretan, loreak zer norabidetan eta zenbateko distantziara dauden adierazten diote elkarri.
|
|
|
Astean behin bainatzen ginen zorioneko baineran, hasieran binaka, bakarka ondoren eta ilea urtean bizpahiru aldiz garbitzen nuen, izebak momentua heldu zela erabakitzen zuenean. Ez dut neure burua ile solte luzeaz gogoratzen, seguru aski ez nintzelako sekula
|
modu
horretan ispiluaren aurrean jarri. Sukaldean orrazten ninduen izebak eta han ez zegoen ispilurik.
|
|
|
Guk bai, sukaldeko tankeak ur bero asko eskaintzen ez bazigun ere. Sasoi hartan bertan Mirentxu, gure lehengusu monja, kamisoia soinean zuela bainatzen zen eta
|
modu
horretan aztertzen zuen sendagileak gaixotzen zenean, eskuak kamisoiaren gainetik.
|
|
2015
|
|
|
Badu handitasunik bizia ikusteko
|
modu
horrek. Biziaren ahalmen ugarien bidez, hastapenetan forma apur batzuen edo bakar baten moldean sorbideratua izanik, planeta honek grabitatearen lege finkoaren arabera etengabe biraka ziharduelarik, hain hasiera sinpletik ezin konta ahala forma sortu dira eboluzioz, eta sortzen ari dira, zein baino zein ederragoa eta harrigarriagoa.
|
|
|
Begirada kontu txiki batean jarri dugu; zabaldu ahala, berriz, ziurrenik ikusiko dugu bi herrialde horiek hainbat kontutan dituztela bai berdintasunak, bai desberdintasunak. Alde horretatik, izendatze praktikak euskal diferentzia eraikitzeko bide ugarien katalogoan sar ditzakegun jarduerak dira, beste kasu askotan bezala berreskuratze gisa kontatu eta legitimatu diren jarduerak.2 Berreskurapena izan ala ez, agerikoa da egitura onomastiko orokorretik bereizte bat gertatu dela, are gehiago, bereizte
|
modu
horren inguruan sortu dela" komunitate onomastiko berezi bat". Normalitate propio bat duena:
|
|
|
Hala gauzak, praktika anomaloetan izaten denari eta subjektibitate horretan tematu nahi duenari ezin zaio eskatu ez bere burua bereiz eta banaka osa dezan, ez bere anomalia kideekin erabateko komunitaterik osatu dezan, erabateko fusioz. Eta are gutxiago, behin osatuta komunitate
|
modu
horri betiko hel diezaion.
|
|
|
Identitateak azaleko efektutzat jo ditzakegu esentzietatik askatu ditugulako, serio sentitzen dugulako praktikak ez direla ez pertsonen, ez gauzen, ez elkarteen esentzien bereizgarri, subjektuen azaleko izate erak baizik. Kodifikazio modernoaren ondorioa da praktika sentitzeko eta bizitzeko
|
modu
hori: identitatea azaleko efektua da praktikak kodifikatzean (subjektuaren erabakien) efektu gisa kodifikatu ditugulako.
|
|
|
Bistan da, bizipenaz eta sinesmenaz ari naizela; joera, zehazki esan, egitate sozialak esentzien efektuak zirela sinestetik norberaren praktikak direla sinestera baitoa (eta erreakzio zurrean ere, esentzienganako fede hura piztera eta sendotzera). Eta sinesmen
|
modu
horiekin batera, zeharo mudatu dira mundu sozialaren egiturak eta bizipen psikosozialen loturak eta zentzuak.
|
|
|
—Holaxe hedatzen da bizia, holaxe desagertzen dira oinazea eta ezbeharra, eta lortzen da Heriotzaren aurkako garaipena, belaunaldien etengabeko josturarekin, gorputzetatik ateratzen diren gorputz berriekin. Hori izan zitekeen nire irteera ere, joko horretan parte hartzea eta jauzi bat ematea aurrerantz, osasunerantz, eta
|
modu
horretan aurrez, nirekin edo nire amarekin, atzerantz emandako pausoa ezeztatzea; baina inpotentea naiz, eta ukatu egiten zait abantaila hori ere.
|
|
|
Beraz, Juliak bere dirua zeukan: batetik herentzia, bestetik jatetxe jabearen karrera etena, eta bestetik mantenu pentsioa esaten zaion erauzketa
|
modu
hori. Bakoitzak bere kontua zeukan bankuan eta oso azaletik ezagutzen zituzten bata bestearen aktiboak eta inbertsioak.
|
|
|
Haur bat dirudi erretxineroak belaunari begira geratzen denean, burua aldeetara biratuz ibili bitartean; badu haurretik zerbait, osatu gabeko heldutik zer edo zer, kartzelaldiak kentzea lortu ez ziona. Zergatik dagoen hemen ez ulertzeko bere
|
modu
hori, zergatik jagole batek egin dezakeen barre gure bizkarren gainean makila bat hausten duelarik. Haur baten eran galdetzen dit zergatik, erantzunaren zain geratzen baita.
|
|
|
Foruzaletasunaren tesiak bere eginez, Lege pakzionatua zeukan gaitzik ezgaiztoena, zeina Nafarroak askietsi behar izan baitzuen, besterik ez zezakeelako egin, eta Foruen erreintegrazio osoa egin zuen aldarri, hau da," Bergarako 1839ko Paktuaren aitzineko egoerara itzuli, arrazoizko eguneraketak eginik betiere.
|
Modu
horretan, Nafarroa espainiar kidegoaren barnean legoke, beste herriekin solidario, erreintegrazio foralaren formulapean; eta mekanismo politiko zehatz batek lotuko gintuzke gure nortasun historikoari minik egin gabeeuskal osotasunari, zeinean Nafarroak ukan baitzuen, eta beti badauka gisa batez, nagusitasuna".
|
|
|
Zirriborratu dugun hipotesi hori probablea balitz, tortura arbuiatzea gerra oro har arbuiatzea bezalakoa izango litzateke, edo frankotiradoreen ekintza traizionero eta zitala arbuiatzea bezalakoa, edo infanteriaren gerra mugimenduak bezalakoa. Oso jende gutxi heltzen da hain humanoa den gerra bat
|
modu
horretan ukatzera. Pazifista kontsekuenteek baizik ez lukete edukiko tortura ere gaitzesteko autoritate morala.
|
|
|
Miguel Sanzek 2004an: " Ekonomia eta Ogasun kontseilariari baimendu egin diogu Ekonomia Ministerioarekin negoziazioak sustatu ditzan eta
|
modu
horretan izaera itundu hori inondik ere gal ez dezaten egungo estatutuek. Gure foraltasunetik eratorria da gure finantza erakundearen izaera foruduna eta estatutuak aldatu arren, hala izaten jarraitzea nahi dugu".
|
|
|
Horregatik, foraltasuna arriskuan jartzen zuelakoan, trantsiziozko diputazioak Nafarroaren eskubide historikoak erasotzen zituela arrazoitu zuen, eta gatazka auzia ireki zuten Estatuko Auzi Zuzendaritza Nagusiaren aurrean. Ustezko arbitro hark Nafarroaren aldeko ebazpena atera zuen, eta
|
modu
horretan estatuaren interesen mesedetan jokatu zuen. Hala ere, lehen garaipen hura ospatuagatik, Nafarroako betiko botereek ezin zuten oraindik oihukatu dena lotuta zutela:
|
|
2016
|
|
|
Apirila eleberrirako bildutako dokumentatze lana dago liburuaren oinarrian. Eta uste dut behar egiteko
|
modu
hori ere aski ezohiko badela gurean. Nobela hartan bi plano hartzen zituen denborak.
|
|
|
Hurrengo egunean, Maria Teresaren afarira joan aurretik? Baina Stefanok okindegira egin nahi zuen bisita hark ere erabakigai jarraitzen zuen, eta
|
modu
horretan ez zen xamurra asteriskoen arraian akotazio berri bat egitea. Azkenean, akotazio berririk gabe, ilargi bat marraztu zuen arraiako azken asteriskoaren gainean.
|
|
|
—Peter Panen postura da, ez badakizu ere.
|
Modu
horretan j arriz otso guztiei irabazten zien. Ez da hala, Pascal?
|
|
|
Horregatik ere atera naiz, ezin dut eraman futbola. Komentaristen builaka hitz egiteko
|
modu
horrek nerbioak jasotzen dizkit burura. Benetan, nazkagarria egiten zait.
|
|
|
Dena dela, eta teknologia berriek eskaintzen diguten aukera probestuta, liburu honetatik kanpo geratu diren artikuluak eskuragarri jarri ditugu sarean, Pamiela argitaletxearen web orrian.
|
Modu
horretan, gure hasierako asmoa bete dugu, hau da, KBAK saileko corpus osoa, artikulu guztiak irakurlearen eskura uztea.
|
|
|
Akatsak akats, irakurtzen ari zaren hauxe, hain zuzen ere.
|
Modu
horretan, eta osotara, artikulu bilduma soila baino gehiago, kontsulta liburu edo manual izaera ere hartuko lukeen lan baten aurrean geundeke, edozein motatako irakurlearentzat interesgarria litzatekeena, noski, baina balio berezia izan lezakeena, adibidez, irakasle, idazle, ohiko irakurle edo literatura eta hizkuntzan kuriositatea duen ororentzat. Baina asmoa, besteren gainetik, liburu erabilgarri bat osatzea izan da, maiz kontsultatzen den horietakoa, eta liburutegietan, eskoletan, unibertsitateetan eta abarrekoetan presentzia nabarmena izan lezakeena.
|
|
|
Boterea esku gutxi batzuetan biltzen da eta logika bakarraren arabera erabiltzen da gainera. Eta ofizio bihurtutako bortizkeriak bermatzen du botereak
|
modu
horretan irautea. Eskema honek, ahalezko egiten du ustiagai gero eta handiagoen kudeaketa.
|
|
|
Ogia elkarrekin egostearen antzeko ereduak badira Euskal Herrian, jentilen bat auzoko beste guztiekin etxeren batean biltzen denean auzolanean egin ohi den lanen bat burutzera, esate baterako, arto zuriketa. Baina ogi egosi berriak mendi batetik bestera jaurtikitzea edo lanabes bakarra denon artean
|
modu
horretan erabiltzea bezalako ereduak ez daude euskal mitologian, eta bereziki politak gertatzen dira, jentilen mitologia osatu eta aberasteko, hangoek eta hemengoek eredu bera erakusten baitigute: jentilak auzokide zintzo gisa jokatzen dute elkarren errespetuan, elkarren laguntzan eta adiskidantzan.
|
|
|
Dena den, antropologoen lanak argi eta garbi erakusten du" trukaketa orokorra" oso araubide arrakastatsua izan zela, Eurasia osoan hedatzerainoko indarra izan zuela. Zilegi bekigu, beraz, uste izatea, ongi funtzionatzeko derrigorrezko duen zintzotasun giroa, izan, izan zela, eta beraz, zintzotasuna aukera kultural
|
moduan
horrekin batera sortu eta hedatu zela.
|
|
2017
|
|
|
Nire ustez, Novia de Salcedoren argudiatzeko
|
modu
hori da Basalduak ikasi zuena, eta bai praktikatu ere. Jakina," metodo" horrek ordurako bazuen tradizio luze samarra, eta arestiko adibidean bertan ikusi dugu inplizituki aipatuta Astarloaren autoritatea eta maisutza.
|
|
|
Kadentziarena behintzat kontuan hartzekoa iruditzen zait, eta aberasgarria. Uste dut bertsoa emateko
|
modu
horrek logika propioa duela eta gaur eguneko erritmo oso markatuekin bat ez datorrela. Okurritzen zait emateko modu horrek baduela bere balioa, edukia komunikatzeko modu berezia duela, eta merezi lukeela hortik abiatuta musikaz janztea eta bilakaeraztea.
|
|
|
Uste dut bertsoa emateko modu horrek logika propioa duela eta gaur eguneko erritmo oso markatuekin bat ez datorrela. Okurritzen zait emateko
|
modu
horrek baduela bere balioa, edukia komunikatzeko modu berezia duela, eta merezi lukeela hortik abiatuta musikaz janztea eta bilakaeraztea. Euskal musika egiten dutenek ere aipatu izan dute, askotan gure jatorrizko doinu eta erritmoak bortxatu izan direla garaiko erritmoekin sartuz, eta askotan aberastasuna galdu dela". 172
|
|
|
Kontua da, rock abestietan bertsoak oso gutxitan eutsi diela bertsoa kantatzeko doinu tradizionalei eta bere erritmoei; bertsoa bera izan da rock maneretara egokitu dena. Gutxitan mantendu da bertsoa kantatzeko berezko
|
modu
hori, Jon Sarasuak zioen bezala, kadentzia propioak eta behar bada ahotsa erabiltzeko tradizio bat ere baduena. Rock taldeen irakurketarekin aldaketa gertatu zen, metamorfosia.
|
|
|
Lurrazpiko kaleak balira bezala, Sardak sigi sagan jarritako lubakiak zularazi zituen Arredondoren batailoiak heldu aitzin.
|
Modu
horretan, insurjenteak erraz mugi zitezkeen batetik bestera, etsaien tiro desarretatik babesturik, azkar elkarretaratzeko eta fusilen sua behar zen tokira biltzeko.
|
|
|
Prentsaren arabera, gehienetan etsaiak gehiago izaten ziren lagunak baino, baina hauek azkarragoak eta ausartagoak zirenez, beti irabazle ateratzen ziren,
|
modu
horretan garaipenak bipilago bilakatzen zituztelakoan. Diario de Mallorcak, adibidez, era honetako berriak ekartzen zituen:
|
|
|
Izan ere, zer nolako balioa eduki zezaketen gizon baketsu haiek agintari frantsesentzat edota gerrillarientzat? Minak
|
modu
horretan jokaturik, apaiz eta alkate horiek insurjenteentzat susmagarriak izan balira, haiengandik urrunduko zituzkeen eta, alderantziz, frantsesen susmopean egon balira, ordena eta bakea maite zituztelakoan, frantsesen aieru gaiztoak uxatuko zituzkeen Minak. Beraz, Minaren gaitz erraileek uste ez bezala, nafar gazteak gizon horiek arriskuan jarri barik, babesten saiatu zen, ezbairik gabe.
|
|
|
|
Modu
horretan Frantzisko Espoz bihurtu zen Korsoaren buruzagi, aurrerantzean Nafarroako Dibisioa izena hartuko zuena. Espozek ez zuen bere ahaide
|
|
|
Horrela, bada, 1810 urtearen amaieran, Minaren egoera astiro astiro hobetzen hasi zen, batetik besoko zauriak hobera egin zuelako eta, bestetik, 9 hilabete iragan ondoren, erabateko isolamendutik atera zutelako. Horrela, solairu bereko areto nagusira tarteka irteten uzten zioten eta,
|
modu
horretan, beste preso batzuekin nolabaiteko harremanak izaten zituen. Gainera, Baionan bere aitak D’Espagne anaiekin lortutako kreditua erabili ahal izan zuen janaria hobetzeko eta arropa erosteko.
|
|
|
Gainera, Espozek Frantziako hiriburuan Louis XVIII.aren dirua eta babesa lortu zituen esker onez. Fernando eta Louis ahaideak baziren ere, Frantziako erregeak
|
modu
horretan eskertu nahi izan zion Espozi Napoleonen kontra borrokatu izana eta, ondorioz, zeharka baino ez bazen ere, Frantziako monarkiaren alde egindakoa ere bai.
|
|
|
" on the expediency andpolicy (f getting out an Expedition at the presentperiod to aid in the Emancipation cf the Kingdom of Mexico or New Spain".
|
Modu
horretan justifikatzen zuten kanpoko potentzien parte hartzea Mexiko askatzeko, uste baitzuten Mexikoko Gobernu insurjente sortu berriak berma zezakeela kanpoko inbertsioa eta laguntza espedizio bat antolatuko balitz. Are gehiago, beste estatuen onarpena bilatu nahirik, Gobernu insurjenteari Morelosen gudarosteak eusten ziola baieztatzen zuten, horrela errazago iruditzen baitzitzaien ezein gobernuk mugimendu insurjentea onartzea, horren atzetik gobernu bat eta gudaroste bat agertuko balitz.
|
|
|
Are gehiago, besteek ez bezala, ez zuen krudelkeriaz jokatu soldadu frantsesen aurka, atxilotuak Lleidara bidali eta zaurituak sendatu edota Iruñera itzularazten zituelako. Jokatzeko
|
modu
horrek haren izen ona eraikiko zuen, nafarren artean ez ezik, frantsesen artean ere bai. Eta horixe izan zen arrazoietariko bat frantsesek hil ez zezaten Labion harrapatu zutenean.
|
|
|
Hala, gizonak taldeetan hobeto egituratu, armetan trebatu eta arduradunak izendatu zituen.
|
Modu
horretan antolaturik, gerrillariek bere herri eta etxeetan bizitzen jarraitu ahal izaten zuten eta, Minak behar zituenean, berriro deitzen zien denak bat egitera. Ordukoak ziren D’Agoulten eta Balbesen bandoak eta mehatxuak, alkateek eta apaizek sala zitzaten herriko gazteak, etxeak utzita Minarekin bat egitera zihoazenak.
|
|
|
D’Agoultek Xabierren aita preso zeukan Iruñean, eta 1809ko abenduan aske utzi zuen borondate onaren seinale eta bere jarrera sinesgarriago izan zedin.
|
Modu
horretan Juan Jose Minak bere semeari D’Agoulten proposamen baten berri eman zion. Eskaintza, hala ere, ez zion D’Agoultek berak Minari zuzenean egin, baizik eta Iruñeko frantsestu baten bidez:
|
|
|
Hori zela-eta, Guadalupe Victoria Misantlara erretiratu zen, eta ezin izan zuen jaso aurreko egunetan Jon Laborderen bidez Minak bidali zion eskutitza eta, jaso bazuen, ez zion sinetsi.
|
Modu
horretan insurjenteak porturik gabe geratu ziren Mexikoko Golkoan, eta, horregatik, Minak Tamaulipaseko barran lehorreratu behar izan zuen 1817ko apirilean.
|
|
|
Minak haren zorrak ordaintzeko dirua emateaz gain, aurkezpen eskutitz bat eman zion lord Hollandentzat.
|
Modu
horretan Segundo Correak lortu zuen, Ingalaterrako Gobernuaren laguntzaren bidez, Espainiakoak Diego Correa eta Puig i Blanch askatzea eta Ingalaterrara erbesteraturik biak bidaltzea.
|
|
|
Errealisten garaipen hura ziztrina izanda ere, ez zion Minari utzi atzerantz egiteko biderik,
|
modu
horretan Mexikoren barnealdera bultzatuz. Are okerrago, erregeren ontzidia itsasalde horretako jaun eta jabe bilakaturik, Mina ezin izango zituen jaso espero zituen errefortzuak, eta, itsas borroka horren ostean, ez zuen kanpoko laguntzarik izango.
|
|
|
|
Modu
horretan, erabat inguraturik, eta alde guztietatik ondo zigortutako gizon eta emakume ausart bakar batzuek tinko eutsi zioten indar zapaltzaile handi bati, Espainiako Inperioaren gudarosteari, Historiak gutxitan erakutsi duen defentsa heroikoa eginez.
|
|
|
Azkar irten, halabeharrez.
|
Modu
horretan jokaturik, Minak errealisten indarrak bi frontetan banatu zituen, Arredondok Sotori eraso ziolako eta Armiñan Minaren atzetik joan zelako, baina itsu itsuan joanik, nafarraren ibilbidea zein izan zitekeen ondo jakin gabe. Hori zela-eta, Armiñan noraezean zebilen Veracruzen iparraldean.
|
|
|
Hala, ekainaren 3an basotik irtenda, Xicotencatlen aterpea hartu zuten, eta biharamunean, Cayetano Quintero47 errealistak defendatzen zuen Cojo etxaldea inguratu eta bertan zeuden zazpiehun zaldi kendu zizkioten. Harrezkero,
|
modu
horretan dibisio osoa zaldiz ibiliko zen eta Bagiorantzako martxa bizkortu zen. Cojotik hego ekialderantz jarraitu zuten, Tampicorantz; baina handik gutxira atzera egin zuten itzulbide kiribila eginez:
|
|
|
Minaren jokatzeko
|
modu
horrek handiagotu zuen bere izen ona lagun zein etsaien artean: militar prestua izateaz gain, arerioekin gizatasunez jokatzen baitzuen.
|
|
|
Ez zen txikikeriatan ibili eta, emandako hitza betez, leial jokatu zuen Xauxillako Batzordearekin, haren aginduak onartu eta bete zituelako.
|
Modu
horretan, Minaren izaera politikoak militarra gainditu zuen, nahiz eta batzorde horren erabakiekin ados egon ez. Minak garaipen politiko eta militar handiak izan zituen, eta galerak ere bai.
|
|
|
Minaren estrategiak bazuen hiriak askatzeko beste argudio bat, Xauxillakoei esandakoez gain: Guanajuato hartuz gero, Liñanek bere indarrak zatitu lituzke halabeharrez, Guanajuatoko soldaduei laguntzera joateko, eta
|
modu
horretan Remediosen gaineko presioa arinduko litzateke. Gainera, hiriaren eta setiatzaileen arteko komunikabidea moztuta, Liñanek setioa jarraitzeko hornikuntzarik gabe geratuko litzateke, hazkurri gehienak hiri hartatik jasotzen zituen eta.
|
|
|
Urriaren 10ean, Caja etxaldean zeudela (Irapuato), Minak jakin zuen handik gertu Orrantia zebilela haren bila. Minak ihes egin beharrean, hantxe eraso behar ziola erabaki zuen,
|
modu
horretan jakingo zuen aurreko asteetan trebaturiko gizonek nola erantzun zezaketen guda zelai zabalean. Erabaki horrek errealitate gordina erakutsi zion Minari eta arrisku larrian jarri ere bai.
|
|
|
Berrogueita amazazpigarrena. Debecatua guelditcen da saltcea oguia pisua asqui bague eta gañera galduco du
|
modu
ortan arrapatcen zayon gucia eta jaso bearco du multa bostpecetatic amabost bitartea eta salzallea izango da entregatua Juzgadura ala tocatcen danean.
|
|
|
Bada hor datu polit franko, nahiz eta arruntean emanak izan. Hasteko, bai harrigarria erretako etxeen kontua emateko
|
modu
hori, aurrena eskribauarena bereiz tratatuz: " se quemaron la del dicho martin de goyçueta y otras veintey quatro".
|
|
|
Haren beso batean, gainerako guztian gertatzen ari zen bezala, hidrogeno eta helio gasen izugarrizko kopuruak biran hasi ziren gero eta arinago.
|
Modu
horretan ehun bat milioi urte geroago gas gehiena bildurik zegoen zurrunbiloko erdigunean. Denborarekin gune hau Eguzki bihurtu zen eta bere inguruan, beti jira-biraka, planetak sortzeko ekaia zegoen.
|
|
2018
|
|
|
Hain zuzen ere plazak, Gaztelukoa kasurako, apurka osatzeko
|
modu
horri leporatu zion Camilo Sittek irregulartasunak anomalia edo akats gisa ez hartu izana. Espazioa naturaltasunez eratzen zen," eta horrela konturatzen ziren benetan zer zen bistarentzako harrigarria, denbora galdu gabe bakarrik planoan nabari zitezkeen simetria akatsekin".
|
|
|
Deitu ordez, dena den, mezuak bidaltzen zituen gehienetan. Martak ez zekien denbora faltagatik, gauzak zuzenean esateko atrebentzia faltagatik, ala ohitura hutsez aukeratzen zuen Martinek komunikazio
|
modu
hori. Martak ez zuen presiorik egin nahi, ez zuen nekagarria izan nahi, eta ziurrenik Martak erakutsi nahi zuen axolagabetasunak animatzen zuen Martin berriz deitzera, eta tentsioari eustera.
|
|
|
|
Modu
horretara, unibertsitateek euren ateak irekiko lituzkete, bizi diren gizartearekin interakzioan ariko lirateke, eta zerbitzu publiko gisa beren zeregina beteko lukete. Horrez gainera, unibertsitateek finantzazioa ere lortuko lukete, eta bide batez, aireztatu ere egingo lirateke.
|
|
|
Esaldiak hizkuntza batean hasi eta bestean amaitze hori ere normaltzat jo daitezkeen gauzen artekoa da. Baina, hitz egiteko
|
modu
hori desprejuiziatua eta librea da. Horrela hitz egiten duena askatasunaren jabe eta banatzaile da?
|
|
2019
|
|
|
Bai? Erantzungo didazu
|
modu
horretan?
|
|
|
Irribarretsu zegoen. Gustatzen zait begiratzeko
|
modu
hori gaineratu zuen, beragana hurbilduz.
|
|
|
Azken aste haietako amets bat azaldu zion emakumeari, doi doi, biriketatik aire xirripa bat besterik ailegatuko ez balitzaio bezala. Louise ikusten zuen, urrutian, basoan, eta txistu egiten zion, segituan damutuz ordea, berak ez baitzion inoiz
|
modu
horretan deitzen, baizik eta izenez, pertsonei bezala, Pierre Irissouri" Pierre" bezala, etxezainari" Rosalia" bezala, meatzeko administratzaileari eta haren seme bikiei" Julian"," Luis"," Martin" bezala. Baina, hurbildu beharrean, Louise basoan barneratzen zen, gero eta urrutiago berarengandik.
|
|
|
Bestetik, errepublikanismoaren nozioari dagokionez, Maria Julia Bertomeuk emandako azalpenei jarraituko diogu (Bertomeu, 2005).
|
Modu
horretan, errepublikanismoak filosofia politikoaren tradizio luze bati egingo lioke erreferentzia, eta bere jatorria Mediterraneoko mundu klasikoan koka daiteke; Epialthes, Perikles, Protagoras edo Demokrito izenei loturik bere bertsio demokratikoan, edo Aristoteles eta Zizeroneri lotuta bere dimentsio antidemokrata eta aristokratikoan.4 Hala ere, Aro Modernora arte heldutako tradizio historikoa ... Machiavelli, Montesquieu (neurri batean), Locke, Rousseau, Kant, Adam Smith, Jefferson, Madison, Robespierre eta Marx filosofia politikoaren tradizio orokor berdinekoak lirateke beraz.
|
|
|
Girondinoek burutu zuten erreakzio garailea, eta gillotinatik pasarazi zituzten iraultzaile nagusiak historiaren zakarrontzira bota asmotan.
|
Modu
horretan, Robespierre, Saint Just eta jakobinoen programa errepublikar demokratikoa eta proiektu eraldatzailea, eta batez ere, herri xehea eta oraindik politikoki guztiz independentea ez zen Laugarren Estatua izan ziren kaltetuak. Hau da, euren eskuetatik lan eta bizi behar zuen herri eta langile sektoreen multzoa; nekazariak, artisauak, morroiak, jornalariak, soldatapeko langileak, aprendizak, eta azken batean, euren existentzia materiala bermatzeko beste pertsona baten menpe bizi behar zutenak.
|
|
|
Orduan, bai Frantzian eta bai Europan mota guztietako erreakzionarioek Iraultza gelditu zutelarik, Europa mendebaldeko herrietan aldaketa liberalak eman eta monarkia konstituzionalak zabaltzen hasi ziren kapitalismoarentzako erregimen seguru eta funtzionalak zirelarik.10
|
Modu
horretan, garai historiko kapitalistak eta industrializazioak aurrera egitea lortu zuten, eta herri sektoreentzako errealitate politiko, sozial eta ekonomiko berria ez zen batere onuragarria izan. Burgesiaren garapenaren txanponaren beste aldea izan ziren proletarizazioa, lurren hesitzeak, ehunka milioi pertsonen migrazioak, soldatapeko esplotazioa, dominazioa, baso, lur eta landa eremu komunalen desjabetzeak, elizaren ondasunen desamortizazioak, gremioen disoluzioa eta enpresariekiko dependentzia Hirugarren Estatuaren barruko klase baxuenentzat.
|
|
|
Hau da, batez ere soldatapeko langileek osatutako subjektu espezifikoaren eta ekintza politikoaren bitartez burutu zela.
|
Modu
horretan, hirugarren estatu izenez ezagutu dugun subjektuaren zatiketarik argiena ekarri zuen altxamenduak (Domenech, 2004: 112), burgesiaren gidaritza edo protagonismoa baztertu zuelarik.
|
|
|
Balio horrek, beharrizanak baldintza historiko eta kulturalaren arabera aldatzen diren heinean, inoiz ez du magnitude finko bat osatzen.
|
Modu
horretara, kapitalistak langilearen lanerako gaitasunaren jabetza erosten du, eta haren lanaren produktu osoaz jabetzen da. Kapitalista lan gaitasunaren jabe legitimoa bilakatzen da, lanaren gaineko aginte boterea eskuratuz.
|
|
|
Hauek dira hipotesi nagusiak: ...02, 2004 eta 2010); agertoki berri honetan lankidetza sozialeko eta amankomuna ekoizteko moldeak ematen dira eta horiek immanenteak dira fordismoaren osteko ekoizpen modu berrietara — langile ez materiala, kognitibo anitza, general intellecteta balioa ekoizteko/ erauzteko modu berrietara hizkuntzaren, afektuen, komunikazioaren bidez (Giordano eta Montes Cato, 2012; Lazzarato eta Negri, 2001);
|
modu
horretara, Kapitala Lana harremanaren berregituraketa bat gertatuko litzateke, eta, horren arabera, kapitalismoak beti rol parasitarioagoa hartuko luke produkzioaren gain, balioa desjabetzekoa, erauztekoa eta harrapatzekoa, eta ez balio berria sortzekoa (Negri eta Hardt, 1995, 2010 eta 2017); lanaren antolaketa berri horrek amankomuna Kapitaletik kanpo eta harago askatzeko potentzialtasunak zabal... Laburbilduz, lan kapitalistaren antolaketan izandako berregituraketak (1970eko urteetako langile borroken ondorioz sortuak) oinarriak jarriko zituzkeen soldatapeko lanaren molde historikoak gainditzeko, eta osaera hori berregiteko aukerak zabaltzeko osaera teknikoaren mailanlan molde berri horiei immanenteak baitira horiek.
|
|
|
" dentro del sistema de trabajo asalariado, hasta el trabajo no retribuido parece trabajo pagado" (31).
|
Modu
horretan, kapitalistak etekinak modu legitimoan irabazten dituela ematen duen bitartean, Marxentzat etekin horiek langileari ez ordaindutako lanaren emaitza dira (eta beraz, lapurtuta). Gainbalioaren sorkuntzan ematen den lapurketa argi ikusten da adibide historiko anitzetan, Euskal Herrian baita ere.
|