|
2000
|
|
|
Oso interesgarria da jakitea euskaldunek hartu zuten jarrera erbestealdian eta baita egiaztatzea ere politika munduan denek bi karta joko diferenterekin mugitzen direla batera eta bestera itxurazko baino ez den errealitate nahiko gezurrezko batean. Ez da harritzekoa, beraz, azkenerako etsita amaitzea nahiz eta,
|
lehen
esan bezala, Mario Salegi baikor samar azaltzen zen hemengo egoeraren aurrean; orain ez dakit zer esan dezakeen, izan ere, hori su etena eten baino lehen izan baitzen. Agian bere eszeptizismo sakonera murgildu bide da ostera ere!
|
|
|
Bigarrenez,
|
lehen
esan bezala," neurtutako", frogatutako fede horrek bazuen garrantzi haundiko den beste ezaugarri bat. Komunitate batean, eta beraz, proiektu batean txertatzen zuen norbere bizitza.
|
|
|
Hau da, eta sinpleki esanda, ingurukoekinesperientzia atseginak baditu, ingurune atsegin modura errepresentatuko ditu berebaitan. Eta
|
lehen
esan bezala, bera besteentzat atsegin sentitzen bada, bere buruabesteekiko atsegin errepresentatuko du.
|
|
|
Nire kasuan gertatzen zait beti esperientzia berezi baten ideia agertzen zaidala eta, beraz, zentzu batean, nire esperientzia par excellence dela; horrexegatik orain zuen aurrean hitz egiterakoan, esperientzia hau erabiliko dut lehenengo adibide nagusitzat hartuz. (
|
Lehen
esan bezala, auzi hau erabat pertsonala da eta beste batzuek beste adibide adierazgarriago batzuk aurkituko dituzte.) Esperientzia hau deskribatuko dut zuei, posible izanez gero, esperientzia bera edo antzekoak gogorarazteko, gure ikerketarako oinarri komuna edukitzeko moduan. Uste dut halako esperientzia deskribatzeko modurik hoberena, esperientzia hori dudanean munduaren existentziak harritzen nauela esatea dela.
|
|
2001
|
|
|
|
Lehen
esan bezala, bederatzi urte daramate Igorrek eta Harkaitzek txalaparta munduan. Lehendik musika oinarririk bazuten.
|
|
|
Nekazarien gaineko presioa areagotzea hautatu zuten askok Bizkaia eta Gipuzkoan. Baina,
|
lehen
esan bezala, Euskal Herriko noblezia alde batetik xumea eta bestetik erasokorra izaki, ekintza militarra nagusitu zen gurean errentak zabaltzeko bide gisa. Hura zen bide naturala, nobleek hobekien egiten zekitena eta sarritan egiten zekiten gauza bakarra.
|
|
|
Guztiarekin ere, konpromisoak,
|
lehen
esan bezala, ez zuen garaian irakurterraz eta euskararen onerako gerta zitezkeen nobelen argitalpena ekarri. Konpromisoa euskaraz idaztearekin soilik lotuta egonik, ordura artean indarrean zeuden modaz pasatako eredu literario zaharkituak baztertu zituzten.
|
|
|
Sekuentzia hauek hainbat lekutan kokaturik daude: txalupa batean (Abel, Marga), parkean (Abel, Marga), zineman (Abel, Marga), etxean (aita, ama, K eta D), bulegoan (K, eta D), eta
|
lehen
esan bezala, atzerantz egindako anakronia gisara aurkeztuta daude. c) Pertsonaia dagoen gelatik abiatuz, bertako objektuen deskribapenak (sapaiko ispilua, aluminiozko potoa, barrote gurutzatuez osaturiko leihoa) edo gelaren beraren (marroez akoltxatutako hormez osatua) deskribapenek sortzen dutena. Inbentarioak...
|
|
|
Baina itzul gaitezen Victoriarengana.
|
Lehen
esan bezala, emakume honekiko obsesioak bultzatzen baitu protagonista bere jokabide seduzitzailea muturreraino eramatera. Esan dugun modura, Victoria helgaitza da Juan Martinentzat, emakume kultua, azkarra, eta pintaezina.
|
|
|
Dirudienez, prozedura horiek tradizio erromatareta bisigotikoaren heredentzia islatzen dute, baina endekatuta: auzietan, lege bisigotikoek lehentasuna agiri idatziei ematen zieten; Iruñeko erresuman. Asturiaseta Leonen gertatu ohi zen legez?, ordea, ahozko lekukotasunek zuten nagusitasuna(
|
lehen
esan bezala, noiz behinka dokumentuak ere erabiliak izan arren).
|
|
|
Beraz, guk besteren aurrean esaten dugunean Nafarroako Erriberak, Cascantek esate baterako, euskara galdu zuela eta berreuskaldundu egin behar dugula, ez gara egiaz ari; guk dakigunez eta guk ezagutzen dugun garaian Cascanten ez da euskaraz egin; hori da egia, egia huts hutsa eta Cascanten bezala hori bera gertatzen zen gutxi gorabehera Bizkaiko Enkartazioetan, Arabako zenbait zatitan eta beste franko lekutan. Halaz ere,
|
lehen
esan bezala, egia da Pirinioetan alde batera eta bestera euskara edo euskararen antzeko zerbait Araneraino egiten zela; egia ere da beste aldetik Burgos ingururaino euskara egiten zela eta Ebroren hego aldera, noski. Baina, halaz guztiz ere, gero Euskal Herri edo Euskadi bezala gelditu den hori ez da osorik euskalduna izan azken bi mila urteotan.
|
|
|
|
Lehen
esan bezala, aho literaturak euskal literaturan axola edo ardura gehiago izan du inguruko erdal literaturetan baino. Halaz ere, eta honetara ezkero, gauza bat esan behar dut:
|
|
|
Bestela esan, ez duela iraunkortasunik izan: eta ez du izan,
|
lehen
esan bezala, hitz hegalaria paperean lotzen eta gelditzen delako, eta zenbat kopia gehiago izan, hobe; eta inprentan are hobeago eta inprentan egin den edizioa ugaria baldin bada, ezin hobeago. Nik ez dakit sekula pentsatu duzuen zenbat euskal obra ez diren gureganaino heldu, edota heldu badira ere, nolako kondizio exkaxetan heldu diren.
|
|
|
Orain pixka bat argitzen hasi den bezala, Felipe II.aren invenciblek eta gainerako istiluek hemengo arrantza, bale edo bakailaoaren arrantza, alde honetakoa, zeharo lur jota utzi zuten eta gelditu zirenak hara joan ziren eta hangoa ugaldu egin zen; gero Luis XIVgarrenak, hemen lehen gertatu zen bezala, dena berriz hondatu zuen arte. Axular nolako jendearentzat ari den ikusteko aski dugu beste norbait hartzea eta har dezagun
|
lehen
esan bezala zenbaiten ustez Euskal Herriko lehenbiziko burgesa ematen digun liburua. Izan ere, lehenbiziko burgesa Peru ez, baizik izatekotan Mogel izan zen.
|
|
|
Hitzak, berriz, euskal eta erdal hitzak baititugu hizpide orain, besteri begira daude,
|
lehen
esan bezala; besterik erakusten digute keinuz eta zeinuz. Gauzak ânolabaiteko" gauzak" eta" gauzakiak" â eta direlako gauzen irudi gogoetak dira adierazle horiek gogorarazten dizkigutenak:
|
|
|
Bukatu behar eta, hitz bi esango nituzke Axular Etxeberriren parean jartzeko. Ez dut dudarik egiten,
|
lehen
esan bezala, honen kantu lana ederlana ere badela zatirik egokienetan, eta ez dira horrelakoak eskas. Badirudi, halaz guztiz, badela alde larri Manualaren lehenbizikotik bigarren partera:
|
|
|
Meza, bazkaria eta jendearekiko harreman guziak bukatu ondoren, etxera bildu ginen.
|
Lehen
esan bezala, parroki ondoan zen gure etxea. Ia gaueko hamabiak ziren.
|
|
|
Ez dugu denon arteko estrategia bat erabaki eta sektore batzuk,
|
lehen
esan bezala, uzkur dabiltza.
|
|
2002
|
|
|
Pixkanaka, 1950eko hamarkadara hurbilduz joan gara, eta urte haietan agertu zen idazle talde berria urrats erabakigarria izan zen euskal eleberrigintzaren modernizazioan.
|
Lehen
esan bezala, 1950ean, Jokin Zaitegik Euzko Gogoa aldizkaria() sortu zuen Guatemalan; bertan argitaratu ziren Ameriketan eta Europan erbesteratutako euskal idazleen lanak, eta euskarri garrantzitsua izan zen belaunaldi berrientzat. 1956an, aldizkaria Biarritzera aldatu zenean, bertako kideen artean haustura ideologiko eta generazionala gertatu zen; horregatik mintzatu zen J. M. Larrea" 1956ko belaunaldiaz".
|
|
|
Ildo berean, euskal bizitza literarioaren irekitze eta eguneratze unea izan zela erakusten dute 1950eko hamarkadan egin ziren literatur itzulpenek (itzuliak izan ziren, besteak beste, Shakespeare, Baroja, Homero edo Juan Ramón Jiménez); joera hau sendotu egin zen ondoko bi hamarkadetan, Hemingway, Tagore, Ionesco, Cela, Brecht, Camus, Kafka, Stevenson edo Twainen itzulpen astiroei esker.
|
Lehen
esan bezala, Zarauzko Itxaropena argitaletxeak 1952an Kulixka Sorta bilduma sortzeak bulkada eman zion abian jarri nahi zen eguneratzeari eta aldizkari berrien sorrerari, hala nola Jakin (1956), Karmel (1950) edo Anaitasuna (1953), eta akuilu garrantzitsua izan zen kultur bizitza suspertzeko.
|
|
|
1975etik aurrera?
|
lehen
esan bezala?, Euskal Unibertsitatearen aldekomugimendu zabal eta indartsua garatu zen Euskal Herrian zehar. Testuinguruhorretan sortu zen UEU, inolako babes legalik eta instituzionalik gabe.
|
|
|
Bigarrenak, ordea, gerrate karlistekin du lotura estua. Marjinazioberri bat iragartzen da orduan,
|
lehen
esan bezala, lurraldeek indarrez galdu baitzuten beren izaera politikoa.
|
|
|
Hau argitaratu zen EHUko liburu batean (hortaz, etxetik hasiko naiz), Jose Ramon Zubimendik aski ongi bildu zuen gisa: " Bada, gure eritziz aipatu arrazoiak berdin berdin balio du hemen ikertzen den denboraldirako, zeinetan gertatzen bait da,
|
lehen
esan bezala, baskoin protoplasmikoaren leherketa eta eztanda ikusgarria: behionlako mundo euskaroide haren agerpen eremu zabal berberara gutxi gorabehera hedatzen den eztanda, alegia.
|
|
|
Egia esan, luzatu naiz parentesi honetan, barkatuko didazu, irakurle, zu ere nire kezkekin batera urrundu baldin bazara bidetik, baina nola gauzek,
|
lehen
esan bezala, behin eta berriz esateagatik ere ez dioten beren jatorrizko izateari uzten, eta nola gezurrak ez duen egiatasunaren maila hartzen horregatik, zehaztu nahi izan ditut nire ustez funts okerra duten iritzi batzuk. Hortaz, itzul gaitezen berriz ere aspaldixko galdutako harira.
|
|
|
Alta,
|
lehen
esan bezala, navajoen lurraldean ari ginen sartzen, gure maparen terminologia erabilita. Handik  gutxira, indioek egindako purtxileriak salgai zeudela iragartzen zuten kartelak ikusten hasi ginen errepidearen  alboetan, bai eta, noizean behin, saltokiren bat edo beste.
|
|
|
Giza baliabideena da unibertsitateetan gaur egiten den ikerkuntzaren eragile mugatzaileenetariko bat.
|
Lehen
esan bezala, goi mailako irakaskuntzaren zerbitzua ematea izan da unibertsitateen helburu nagusia. Hori dela eta, irakasleen beharrak asetzea hartu izan da xede, eta horrek beste bi ondorio kaltegarri eragin ditu.
|
|
|
Ez dira egokiak edo, besterik gabe, ez dago egiturarik.
|
Lehen
esan bezala, irakaskuntza izan da eta da unibertsitateen zeregin nagusia. Beraz, ez da harritzekoa ditugununibertsitate egiturak ikertzeko egokiak ez izatea.
|
|
|
ingelesez irakur dezaketen ikertzaileen kopurua handiagoa da beste edozein hizkuntzaz egiten dakitenena baino. Salbuespenak egon daitezke, baina hori,
|
lehen
esan bezala, idazlearen kontua da. Beraz, horren arabera, euskaraz, gaztelaniaz edo frantsesez idazteak ez luke zentzu handirik izango kasu gehienetan.
|
|
|
Hau, bai, egiten dugu gure unibertsitateetan.
|
Lehen
esan bezala, horretarako daude egituratuak; eta gabezia, arazo eta behar handiak dauden arren, nik esango nuke irakastea dela hoberen egiten dugun unibertsitate jarduera. Baina ez dugu orain galdetu behar irakatsi behar ote den; zertarako eta nola irakatsi behar den dugu benetako gakoa.
|
|
|
Datu horien alde ezkorra ezaguna da; baina niri hemen datu horien alde baikorra, hau da, unibertsitatean euskaraz dakien masa kritikoa 2000 ikasturtean 47.422 ikaslekoa izan dela interesatzen zait. Euskaraz dakiten ikasle horiek gaztelania ala frantsesa ezagutzen dute, eta,
|
lehen
esan bezala, gero eta gehiago izango dira ingelesa ikasten lauurterekin hasitako ikasleak ingelesez komunikatzeko gai direnak eta ikasgaiak ingelesez ikasi dituztenak. Ikas arlo bat ingelesez erakutsiko duen irakaslea ikastoletan aurkitzen bada, nahiz eta ez izan erraza ingelesez ikas arlo bat erakutsiko duenik aurkitzea, Unibertsitate mailan honelako irakasleak izatea errazagoa litzateke.
|
|
2003
|
|
|
Aktibisten esperientziari dagokionez,
|
lehen
esan bezala, oso maila desberdinak daude ZBen. Badaude ekologismo edota auzotarren mugimendutan saiatutakoa, edota politika lokalean, baina badago ere jende asko zeinaren lehenengoesperientzia militantea ZBen izaten ari den.
|
|
|
Kontuan hartu behardugu oso talde instrumentala dela, helburu bakar baten zerbitzuan. Boroakozentral termikoaren proiektuaren desagertzea? eta,
|
lehen
esan bezala, nolabaitekoautozentsura praktikatzen dutela partaideek.
|
|
|
Epaiketan, ordea, urrunago joan zen, kontsumitzaile talde baten artean egindako inkestaren emaitzek erakusten duten bezala.
|
Lehen
esan bezala, inkestatutakoen %90, 3k uste zuen produktu polemikoa oliba olioarekin frijituta zegoela, baina inkestatuen %42, 9k bakarrik uste zuen gauza bera gertatu zela demandatzailearen produktuaz, hura bai baitzegoen. Epailearen galderei erantzunez, peritu batek adierazi zuen, bere ustez, eskainitako informazioaren bidez kontsumitzaileari egindako akatsa garrantzitsua zela erosketaren erabakiaren ikuspegitik.
|
|
|
Erregelamenduak lehentasunezko helburu bat du, pertsonen osasuna babestea; eta, hori lortzeko, ezartzen du ke aromek segurtasun ebaluazioa egin behar dutela, prozedura komunitario baten bidez, merkatuan jarri edo elikagaietan, edo haren azalean, Erkidegoaren barruan, erabili aurretik. Izan ere, Giza Elikaduraren Batzorde Zientifikoak
|
lehen
esan bezala, ezin zen metodo komun bat diseinatu elikagaiak aromatizatzeko erabiltzen ziren ke aromen segurtasuna ebaluatzeko, haien artean desberdintasun fisiko eta kimiko handiak baitzeuden. Hori dela eta, arauak ezartzen du ebaluazio zientifikoak produktu primarioen segurtasunean jarri behar duela arreta, hau da, ke primarioen kontzentratuetan eta mundrunaren frakzio primarioetan, eta produktu gisa erabiltzeko edo elikagaietan edo haien azalean erabiltzeko ke aromak sortzeko segurtasunean.
|
|
|
Martxeloren igandeko artikuluak salbu). Egunkari batek derrigorrez behar du, bestela irakurleei esfortzu handiegia eskatzen zaie, periodikoan barrena linea editoriala zein den asmatu behar izate horretan (eta
|
lehen
esan bezala, irakurleak identifikatu egin behar du periodikoa rekin, ispilu izatea eskatzen dio). Eta iritzia izatea ez da bekatua.
|
|
|
|
Lehen
esan bezala, jaiotzak lotura ezartzen du guraso eta seme alaben artean. Lotura berbera ezartzen da seme alaba horiengandik jaiotzen direnekin ere.
|
|
|
Ezkontza bidezko ahaidetasuna,
|
lehen
esan bezala, lotura edo harreman multzoa da. Lotura edo harreman horiek ezartzen dira, alde batetik, senarraren eta emaztearen ahaideen artean, eta, bestetik, emaztearen eta senarraren ahaideen artean.
|
|
|
Nahikoa da aztertzea adiskidetasunak zer nolako loturak dituen gizartearen ordenarekin.
|
Lehen
esan bezala, adiskidetasuna sortzen da gizakiak elkarrekin hartzen dituzten betebeharren bidez. Hori dela medio, adiskidetasuna mesede eta ofizioen iturria da, eta, mesede eta ofizio horien ondorioz, halako loturak gero eta gehiago estekatu, eta lagungarri oso gertatzen dira gizartearen ordena eta usadioetarako, bai adiskideen arteko batasuna dela bide, bai adiskide bakoitzak bestearengandik lor ...
|
|
|
Berlinen Hans Reichenbachek eskola enpirista sortu zuen Gustav Hempelekin batera; Varsovian Tarski eta Lesniewski logikarien zirkulua zegoen; eta vienarren inguruan, baina Zirkuluan bertan parte hartu gabe, Popperren kritikak zientziaren analisirako agenda logiko filosofikoaren prestakuntza eta eraikuntzaren osagai bikaina izan ziren. Agenda horretatik eratorritako ikusmoldeak, ‘ortodoxoa’ deitu genezakeenak, zientziaren hizkuntzaren berreraikuntza hartu zuen helburutzat, hizkuntza hori logika formalaren bitartez aztertu ahal izateko,
|
lehen
esan bezala. Ikuspegi horren baitan zeharo murgilduta, Rudolf Carnapek zientziaren kontzeptuak berreraikitzeko lanari ekin zion 1928an.
|
|
2004
|
|
|
Espainian oraingoz indarrean dagoen Jabetza Intelektualaren Legearen 31 artikuluak garbi adierazten du erabilera pertsonalerako egiten den kopia pribatuak ez duela egilearen baimenik behar. Hala ere,
|
lehen
esan bezala, legea garai berrietara moldatu nahian ari da, motel motel, eta bitartean gizarteak askoz ere abiadura handiagoa darama. Beraz, oraingoz legeari bai, baina batik bat jurisprudentziari erreparatu behar diogu.
|
|
|
Inoren iritzi politikoa aurre epaitu gabe eta herri honetan dauden planteamendu politiko guztien proposamenak eskatuz eta eskertuz. Emaitzarik agian ez du lortuko batzorde horrek, baina
|
lehen
esan bezala: kontrajarriak izanda ere, bi proposamen mahai gainean ditugun unean soluzio definitiboa gertuago dago.
|
|
|
Arean ere, prozesua amaiarazten duten ebazpenen kongruentziarik ezak beti ez dakar errotikako deuseztasunik; gainera, beraren izaera ere zeharo desberdina izaten da kasu anitzetan, eta, kasu horietan, deuseztasun akatsak eragindako defentsarik eza konpontzeko, ez da beharrezkoa jardunak atzera egitea. Are gehiago,
|
lehen
esan bezala, legeak tratamendu desberdina eman dio ez egitearen ondoriozko kongruentziarik eza nabariari.
|
|
|
|
Lehen
esan bezala, funtzionalismoa ontologia materialistaren garapen bat da. Materialistada, alabaina ez eliminatibista.
|
|
|
Gaur egungo helburu zientifiko handienetako bat da bularreko minbizia prebenitzea, onkologiako tumore ohikoenetako bat. Estatu Batuetan egindako azterlan berri batek berretsi egin du,
|
lehen
esan bezala, minbizia bideratzeko beste bide bat, familiaren aurrekaririk ez dagoenean. Kaliforniako Osasun Zerbitzuen Departamentuko Peggy Reynolds-ek esaten duen bezala, “bide” hori tabakoa da.
|
|
|
Telebista lokalari buruzko araudi horren pean ziurgabetasun handiko sektore bat garatu da.
|
Lehen
esan bezala, apirilean argitaratu da Estatuko Boletin Ofizialean frekuentzien banaketa, telebista digitalean demarkazio bakoitzean emititu ahal izango duten kanalen kopurua. Telebista digitalak kanal bakoitzean gutxieneko kalitate batekin lau programa ezberdin emititu ahal izatea uzten du.
|
|
2005
|
|
|
Hala ere, hizkuntza egoerara egokitu beharra dela edota liburua argitaratzeko beharrezkoak diren parametroetara egokitu beharra dela; dela Euskal Herri gatazkatsu honetan hainbat parametro politiko liburugintzaren aurretik jarri beharrak...
|
lehen
esan bezala, itzali egin du sortzeko grina.
|
|
|
Banaketa etxe indartsuak izaten dira merkataritza gune handien bultzatzaile, eta eurek zehazten dute zeintzuk diren inguruan izango dituzten dendak; eta, horrekin, baita saldu nahi dituzten produktuak ere.
|
Lehen
esan bezala, kontsumo gizarteak gutxi batzuen monopolioa bilatzen du.
|
|
|
|
Lehen
esan bezala, Konstituzio baten erreferendum baten atarian gaude. Alderdi batzuk baiezko botoa eta beste batzuk ezezko botoa eskatzen dute, demokrazian gertatu ohi den era bertsuan.
|
|
|
Laissez faire erakoa:
|
lehen
esan bezala, langileak bere zereginak askatasunosoz egiteko aukera du.
|
|
|
|
Lehen
esan bezala, Zuzendaritza Taldea ikasturteko plangitzaren dinamizatzailea izango da, proposamenak bilduz, alternatiben bideragarritasuna aztertuz eta, Eskola Kontseiluak onartzeko, hezkuntza komunitatearen nahiak eta asmoak islatuz.Urteko Plangintza honek koherentea, praktikoa, orekatua, malgua, parte hartzaileaeta adostua izan behar du.
|
|
|
Beraz, saihestu egin behar da biodegradagarriak ez diren hondakinen emisioa. Garapen iraunkorraren printzipio operatibo hori ekonomia konbentzionalak,
|
lehen
esan bezala, truke baliorik ez duela-eta kontuan hartzen ez duen produkzio prozesuaren fase horri dagokio, hau da, hondakin sorkuntzari.
|
|
|
Den dena ironia hutsa, erlijiobe rrien transzendentalismo merkearen aurrean. Estetika,
|
lehen
esan bezala, teknologizatua, baina zientzia fikzioaren erara:
|
|
|
• Beste egoera eta lanpostu batzuekin gertatzen denarekin konparatzen da: adibidez, enpresa pribatuan, baldintzaren bat bete ezean ez lukete inolako lanposturik beteko; edo beste lanposturen batean, lanpostu horrekin lotutako gaitasunen bat eskuratzeko prest ez baleude; edo,
|
lehen
esan bezala, Estatuko beste Erkidegoetan bitarteko irakasleek bizi duten egoera...
|
|
|
Iritziak ere ez dira baztertzeko modukoak, batik bat, euren artean bat datozenean.
|
Lehen
esan bezala, zuzenbide naturalak adostasun hori hartzen du frogatzat, eta jendeen zuzenbideak ez du hori besteko frogarik.
|
|
2006
|
|
|
|
Lehen
esan bezala artrosia zahartzaroarekin lotzen da. Baina horrez gain emakumearen faktore hormonalek, eta zehatzago esateko, menopausia osteko estrogenoen beherakadak, arrisku faktore erantsia dira emakumeentzat, gizonezkoen aldean.
|
|
|
Horrek esan nahi du euskaldun kopurua handitzen eta barreiatzen ari den moduan, merkatua ez dela handitzen ari, txikitzen ari da, eta gero eta gehiago behar dituzu laguntzak iraun ahal izateko. Lehia ikaragarria da,
|
lehen
esan bezala ez dagoelako euskaldun mundu bat non zu euskal produktuekin alderatzen zaren, produktu unibertsalekin ari zara une oro lehiatzen. Salvat, Planeta, Alfaguara, Bisbal eta Madonnarekin, guzti horiekin neurri berean, denda berean.
|
|
|
|
Lehen
esan bezala, bikote heterosexualak jarraitzen du izaten gaur egungojaiotza ia guztien familia gunea, gurasotasunak bikoteko proiektua izaten jarraitzenbaitu. Behin guraso izateko desira hori konfirmatuta, egonkortasuna litzateke umeaedukitzeko memento aproposa markatzen duen egoera.
|
|
|
|
Lehen
esan bezala, haurren hazkuntza eta hezkuntzarentzat beharrezko direnondasun materialen eta zerbitzuen zerrenda gero eta zabalagoa da. Etxebizitzazabal eta hornituaz gain, umeak arropa berriak, heziketa osagarria, aisialdiko aktibitateak, produktu higienikoak, jostailuak eta abar behar dituela pentsatzen baita.Gurasoek argi dute gauza horien beharra erlatiboa dela, baina aldi berean gurasoekduten nahia beren haurren erabateko gizarte integrazioaren bidetik doa.
|
|
|
Oroigarri harrizko eta hitzezko horiez gain, ba omen ziren kontatutako gertakizunen oroimen piztaile ziren hainbat errolda eta heretikoen aurka egindako autoaren agiriak Durangoko elizan, baina,
|
lehen
esan bezala, haien arrastorik gera ez zedin interes berezia zuen hainbat familiak eskatuta erre ziren.
|
|
|
Eta irakasle horiek, testuliburuak erabiltzen dituztenak bezala, hezkuntza ekonomia politika sistema jakin baten eraginpean bizi dira. b) Testuliburuak joko horretan sartuta izan daitezke hobeak ala okerragoak. Egia da testulibururik onenak ez duela miraririk egiten irakasle txar baten eskuetan, baina ziur asko irakasle horrentzat testuliburu hori eskuetan edukitzea mesedegarriagoa izango da esku hutsik egotea baino. c) Testuliburuek,
|
lehen
esan bezala, ikasleen eta batez ere irakasleen eskuetan jartzen diren tresna, baliabide, artekari funtzioa bete behar dute. Irakasleari laguntzeko daude eta ez ordezkatzeko.
|
|
2007
|
|
|
Beraz, garai hartan euskaraz jakin bagenekien, eta gazteleraz ere ondo ikasi genuen. Balantza alde batera edo bestera eroriko zen,
|
lehen
esan bezala, inguruak erabakiko zuen, erreferentziek. Eta, gure kasuan, ETB1eko marrazki bizidunak ziren erreferentzia, euskaraz ikusten genituenak, alegia.
|
|
|
Eta, noski, umetan marrazkiei buruz euskaraz hitz egitea errazagoa zen bezala, Bisbalek eta bere lagunek gazteleraz aritzera gonbidatu ohi zuten jendea. Hala, eta,
|
lehen
esan bezala, hizkuntza gauza guztien gainetik praktikoa denez, gazteleraz hasitako elkarrizketarik ez zen euskaraz bukatzen.
|
|
|
Guztiz inplikatzen naiz;
|
lehen
esan bezala pixkanaka joaten zara pelikularako gauza berriak ateratzen, hasieratik dena jakin gabe, erronka mantenduz… eta horrek guztiak arreta handiarekin mantentzen nau, oso nekatuta baina pasio izugarriarekin inplikatuta.
|
|
|
Hau da, postaria, gutunak banatzeaz gain, ama, kirolzalea, irakurzalea, eta beste hainbat gauza ere izango da. Gure helburua,
|
lehen
esan bezala, euskaldun osoak sortzea da.
|
|
|
Arau berriaren funtsezko alderdietako bat errentamenduaren iraupena da, IV. kapituluan arautua. 1995eko Legearen liberalizazio esperientzia,
|
lehen
esan bezala, oinarrizkoa izan da gaur egungo arauketa eratzeko, bide berari jarraitzen baitio; gainera, epea bost urtetik hiru urtera murriztu eta hiru urteko isilbidezko luzapenen sistema ezarri du. Europar Batasunaren barruan, gure inguruko estatuetan, iraupenaren puntu horri dagokionez, itunakkortasuna emateko denbora behar due egiteko askatasun osoa onartu da; baina Espainian hori egitea gehiegitxo dela pentsatu da, zalantzarik gabe, errentariak erabilitako kapitalak amortizatu eta enpresari ezinbesteko egonlako.
|
|
|
Kontua da erakunde honek gizartean betetzen duen eginkizun hori ez ahanztea, eta, horreko arauketa sinplifikatu eta erraztea, ahalik eta egokien gauza dadin.
|
Lehen
esan bezala, sistema ondasun erkidegotik aldendu da. Aldentze hori aintzat hartuta, zentzuzkoa da, eta lasaigarria ere bada, eroslehentasun eskubidea eta atzera eskuratzeko eskubidea ezabatzea; 396 artikuluak, aitzitik, bi eskubide horiek aitortu zituen, bereizgarri batzuekin bada ere, orain arte indarrean egon den idatzaldi horretan.
|
|
|
|
Lehen
esan bezala, gure arrakasta helburu kualitatiboetatik heldu da. Bezeroekin ere helburu zehatz batzuk dauzkagu.
|
|
|
|
Lehen
esan bezala, M. Hoffman dugu gurasoen diziplina teknikek garapen moralean duten eragina sakon aztertu duten egile nagusienetariko bat. Saltztein ekinbatera argitaratutako idazlan klasikoaren ondoren (1967), gurasoen hiru diziplinamota bereizten dira azterlan gehienetan:
|
|
|
Muga hori biktimako ezartzen da, eta ez ezbeharreko, lege berriak ezartzen duen bezala. Era berean,
|
lehen
esan bezala, pertsonei eragindako kalteen kalte ordainen zenbatekoa nahitaezko aseguruaren estalduraren zenbatekoa baino handiagoa bada, gehieneko zenbateko horren kontura ordainduko da, eta gainerakoa, kalte ordainaren zenbateko osoraino, borondatezko aseguruaren edo ezbeharraren arduradunaren kontura izango da, hark aseguru hori kontratatua zuen ala ez kontuan hartuta.... Baina, kalte materialei dagokienez, 15 milioi euroko muga ezarri da ezbehar bakoitzeko, 7/ 2004 Errege Dekretuaren 12 artikuluan ezbehar bakoitzeko gehieneko muga 100.000 eurokoa zenean, eragindako ibilgailu edo ondasunen kopurua edozein izanda ere.
|
|
|
Aurten, asko borrokatu ondoren, Altsasun 15 ordu ematen ditugu eta Olaztin beste talde bat daukagu. Poliki poliki bagoaz! 2
|
Lehen
esan bezala, pasio bat da, gure bizitza. Ikasleek guk sentitzen duguna sentitzea da gure helburua eta horretarako disziplina beharrezkoa da.
|
|
|
Ordu t’erdi honetan hainbat atal ezabatzeko itxaropena nuen, eta hala ere, luzatu egin naiz irakaskuntzaren subjektuen gaian, gurasoen erabakimenaren gaian. Ez,
|
lehen
esan bezala, pedagogia egiteko asmoarekin, ez bada, tarte bat egitearren gizartean hezkuntzari buruz dauden aurreikuspenek sor ditzaketen arazoez.
|
|
2008
|
|
|
Quercus coccifera. Quercus,
|
lehen
esan bezala, arte eta haritzen senide delako; coccifera," kukurrutxa" eta" eraman" adierazten duten latineko coccum eta fero hitzetatik. Abaritzaren azalean itsatsi eta haren izerdia zurrupatuz bizi den kukurrutxa berezi bat medio, Kermes kukurrutxa.
|
|
|
GIB kontrolatzaile deitzen diegu pertsona horiei. Bada, infekzioaren berezko kontrol horren mekanismoak ulertzen saiatzen ari gara; hain zuzen, terapia immunologiko eraginkor batekin lortu nahi dugunaren adibide benetan erakargarria da pertsona talde hori, nahiz eta,
|
lehen
esan bezala, oso arraroa den.
|
|
|
Wallonek psikogenesiaren garapena soziogenesian oinarritutako prozesua dela azaldu nahi du.
|
Lehen
esan bezala, Wallonen ustez, gizakia soziala da, eta haren garapena besteekiko elkarrekintzek baldintzatzen dute. Umearen baldintza organikoek, sozialek eta pertsonaren historiak bultzatzen dute aro batetik besterako urratsa.
|
|
|
Ez dago dudarik, haien ekarpenak aldaketa handia suposatzen duen arren, haien erantzukizun domestikoa latinoamerikarrena baino txikiagoa da. Magrebeko emakumea familiaz arduratzen da gehigarri bat lortzeko; aldiz, estatusaren negoziazioa edo ospea, besteak beste, latinoamerikarren helburu nagusia da emigrazio prozesuan,
|
lehen
esan bezala (Gregorio eta Ramírez, 2000).
|
|
|
|
Lehen
esan bezala, Magrebeko, Latinoamerikako eta Ekialdeko Europako emakumeengan agertzen diren sintomak, edo hobeto esanda, trastorno bat garatzeko arriskuan dagoen portzentajea, bakarrik arlo depresiboan da desberdina. Hala ere, osasun mentalarekin harremana duten aldagaiak aztertzen direnean, ezberdintasunak ageri dira.
|
|
|
Horregatik, jende berria bilatu behar izan genuen hitzartuak zeuden egunetan jotzeko. Jende berria neskak ala mutilak ziren kontuan hartu gabe hartu genituen;
|
lehen
esan bezala, ez baita erraza neska musikariak aurkitzea.
|
|
|
Bai,
|
lehen
esan bezala, Rubik kuboarekin zerikusia duen guztia dut gustuko. Lehiatu ez ezik, tailerrak ere antolatzen ditut, baita erakustaldiak eskaini ere.
|
|
|
Hatortxurocken" baliorik handiena kontzertuak dira eta aurten,
|
lehen
esan bezala, bi karpa erraldoietan egingo dira, bost taldek joko dute hauetako bakoitzean, modu intermitentean; eta, jakina, festa erabatekoa izan dadin, hainbat DJ izango ditugu gure artean. Karpa bakoitzean kontzerturik ez dagoen bitartean arituko dira DJ hauek", azaldu dute antolatzaileek.
|
|
|
Haatik, arrazoiak hegazkinetik at egon beharrean hegazkinaren barruan egon ziren, Larraitz eta bion artean eserita hain zuzen ere...
|
Lehen
esan bezala, aukeran, pilulak nahiago, bai, baina aukera hura guztiz ezinezkoa zitzaidan, Garazi txikia gurekin zetorrelako. Beraz, liburuak, margoak, jostailuak eta hiru urteko haur bat entretenitzeko baliagarri gerta zekizkigukeen gauza guztiak sartu genituen eskuko poltsan eta gure eserlekuetan eseri ginen hegaldiaz gozatzeko prest.
|
|
|
Kontzientzia da,
|
lehen
esan bezala, gogoaren prozesuetatik ikerketa eta gogoeta gehien bultzatu duena. Bere azterketa egiterakoan ohizkoa izan da berarekin zerikusia duten prozesuak ikertzea, arreta, oroimena eta pertzepzioa batez ere, garuneko esplorazio teknikak eta neurologia klinikoaren emaitzak baliatuz.
|
|
|
Homologagarriak eta erkatzeko modukoak izan ahal izateko, zenbait baldintza bete dituzte ikasketek, eta horri dagozkio prozesuaren osagai garrantzitsuenetakoak. Hasteko, eta
|
lehen
esan bezala, antzekoa izango da ikasketen egitura unibertsitate guztietan. Ikasketak bi ziklotan egongo dira banaturik, graduko ikasketena batetik eta graduondokoena bestetik.
|
|
|
Garrantzitsuagoa da substantzia ezagutzea substantziaren ezaugarriak ezagutzea baino. Aldi berean, tasun, kantitate edo erlazio bat definizioaren bidez ezagutzen ditugu zentzu osoan, baina definizioa,
|
lehen
esan bezala, substantziarena da zentzu nagusian.
|
|
2009
|
|
|
Jakin min handia duen haur batek hitz egingo du orain eta esperientziak erakutsitako helduak gero. Galdera erantzunak erabiliko ditu batzuetan bere testua egituratzeko, edo haur eta objektuei emango die hitza besteetan, kontua,
|
lehen
esan bezala, ikuspuntua aldatuz jolastea baita.
|
|
|
Ez zait politikarako grinarik sekula itzali.
|
Lehen
esan bezala, gure burua ezkerreko abertzale independentistatzat dugun asko kezkaturik gaude, eta lanean ari gara arrangura horiek erabakiak hartu behar dituztenengana iritsi daitezen. Hortik gauzak mugiarazteko moduko ezer aterako balitz nire babes eta laguntza osoa izango luke.
|
|
|
Ohiko garagardoek,
|
lehen
esan bezala, bolumenaren% 4,5 eta 5 artean izaten dute alkohola.
|
|
|
Baina,
|
lehen
esan bezala, bada beste arrazoi bat, lehena bezain garrantzitsua, garrantzitsuagoa ez bada. Eman diezaiogun begiratu bat zientziaren jatorria koka daitekeen garaiari, Argien Mendeari, noski.
|
|
|
Dena dela, nik Piaget aipatu nahi nuen.
|
Lehen
esan bezala, liburu asko daude eta zaila da bat aukeratzea. Medizinan, esate baterako, lehen esan dut, Neurología fundamental Barraquer Bordásena edo Psiquiatría Ajuriaguerrarena.
|
|
|
Honenalde, hauesandezakegu: batetik, egituraaldetiko parekotasunez gainera,. Joseph..., eta. Que nesuis..., enmetrika, euskalneurriklasikoetara oso erraz egoki daitezkeela,
|
lehen
esan bezala. Gainera, oroit dezagun Bordesen arabera (1899) XVIII. mendean Euskal Kantutegiak maileguugari jasozituela.
|
|
|
Honako hau,
|
lehen
esan bezala, erabilera zilegi eta egokia izango litzateke.Hala ere, Todorov ek azaldu bezala (2000), erabilera hau gehiegikeria bihurdaiteke desoreka hutsez edo ikuspegi egokirik gabe erabiliz gero.
|
|
|
Protokolo hau
|
lehen
esan bezala egokia da garun kortexeko laginetiklortutako proteina kopurua neurtzeko (1 pg/ pl kontzentraziodun laginak).
|
|
|
Primer ak erabat balioztatzeko, anplifikatu den DNA zatiaren tamainaegiaztatu behar da. Horretarako TBEn sortutako% 3 agarosa gela erabilikodugu eta gure primer ek sortutako anplikoiak markatzaile molekularrekinkonparatuko ditugu(
|
lehen
esan bezala, QRT PCRan anplikoiak 50 bpkoak dira).
|
|
|
Eusko Jaurlaritzak espero du oporrak aurretik Euskal Egunkariaren proiektua eskuartean izatea, batez ere gazetaritzari dagokionetan. Proiekto hori izango du aurrera jarraitzeko Eusko Jaurlaritzak gidari, Legebiltzar honetara biltzen diren alderdiekin elkarlanean,
|
lehen
esan bezala. Honetara biltzen joan luke Euskal Egunkaria nahi duen guziak.
|
|
|
Era berean, animaliek tatuaje irakurgarri bat edo mikrotxip bat izan behar dute, pasaportearen eta jabearen datuekin bat etorri behar duena. Komeni da gogoratzea pasaportea ezin dela hiru hilabetetik beherako maskotetara luzatu, eta,
|
lehen
esan bezala, Europako estatu batzuek dokumentazio gehigarria eskatzen dutela. Eta zer gertatzen da munduko gainerakoekin?
|
|
|
Normalean oso ongi moldatzen dira.
|
Lehen
esan bezala, familien egokiera umea iritsi aurretik aztertzen da. Horregatik, ez da arazorik izaten normalean.
|
|
|
Bi dira protokolorik erabilienak: izotza,
|
lehen
esan bezala, 20 bat minutuz jartzea, eta aurreneko 24 orduetan bi orduz behin edo berriz jartzea. Edo baita izotz puska bat zuzenean jartzea ere, eta 5 minutuz masaje moduko bat ematea horrekin.
|
|
|
Une honetan, Osasunak Lehen Mailan jarraitzeak soilik kezkatzen nau, nahiz eta
|
lehen
esan bezala egunen batean talde honetan jokalari garrantzitsua izatea amesten dudan. Hurrengo pausoa hori izango da, eta hori lortzen badut, esango dizut gero zein den nire ibilbideko hurrengo helburua.
|
|
|
...na batek baino gehiagok esanen didala izan behar dugula irekiak, beste errepertorio batzuk ere kantatu behar ditugula eta, beraz, mundu zabaleko abestiak baliatu behar ditugula, baina horrek ere nahiko sor eta lor utzi nau, zeren eta mundu zabalean 6.000 hizkuntza baino gehiago omen daude oraindik, eta, aldiz, Oh Happy Day programan ingelesa eta gaztelania kenduta, oso hizkuntza gutxi entzun dira,
|
lehen
esan bezala, banaka batzuk euskaraz eta beste baten bat Afrikako hizkuntzaren batean. Baina horretan ere uste dut gertatu zela xelebrekeriaren bat, hau da, kanta Afrikako izan eta, hala ere, leloa ez gainerako guztia ingelesez abestu zutelakoan nago, behin gutxienez.
|
|
|
Baina galdera ondokoa da:
|
lehen
esan bezala, gaur egun zabortegietara 260.000 tona hondakin eramaten baditugu, eta, beraz, 260.000 90.000= 170.000, zer egingo dugu 170.000 tona horiekin. Egoera teoriko hori onartu eta tesi hori jarraituz gero, zer egingo dugu soberakinekin?
|
|
|
Barazkiak:
|
Lehen
esan bezala, ia barazki gehienak gordinik izoztu daitezke, eta behar denean desizoztu gabe egosi edo prestatu: kalabaza, azenarioa, ilarrak, baba freskoak, lekak, kardua, ziazerbak, borrajak, brokolia...
|