|
2015
|
|
|
UGT, CCOO, ELA eta Afapna sindikatuek salatu dute gutxi batzuen soldatek ere gora egin dutela azken hamabi urteetan; «UPNk Foruzaingoa kontrolatu duen urteetan». Soldaten arteko ezberdintasunak murrizteko eta
|
lan
baldintzak hobetzeko asmoz, Nafarroako Polizien legearen moldaketa proposatu zuten, orain hiru urte eta erdi. Martxoan onartu zuten legea aldaketa; tirabira askorekin tartean.
|
|
2017
|
|
|
Egoera makroekonomikoak hobera egin badu ere,
|
lan
baldintzetan somatzen ez dela uste du sindikatuak. Elkarrizketa Sozialerako Kontseiluan negoziatzen ari dira plana; ELA eta LAB ez daude bertan.
|
|
2018
|
|
|
Dieselaren iruzurra deitu dio LAB sindikatuak autogintza sektorean gertatzen ari denari. Dieselaren salmenten beherakada baliatuz, murrizketak,
|
lan
baldintzen malgutasuna, ebentualen kaleratzea, Lan Erregulazioko Txostenak…martxan jarri ditu patronalak. Volkswagenek datozen asteotan aurreikusten duen itxiera justifikaziorik ez duela adierazi du sindikatuak.
|
|
|
LAB sindikatuak salatu duenez, dieselaren krisiak eragindako kotxe salmenta jeitsiera aitzakia besterik ez da langileen
|
lan
baldintzak murrizteko helburuarekin. Adierazi dutenez, diesel motoreen kontra zbaaldu diren mezu, neurri eta politikek automobilgintza sektoreko lobbien kanpaina da, europako lantegietan murrizketak egiteko asmoarekin.
|
|
|
CCOOek, ELAk eta LABek ongi deritzogu Parlamentuko izapidean egindako lanari, lege berrian aurrerapauso nabarmenak eman baitira enpresa azpikontratatuetako
|
lan
baldintzak duintzeari dagokionez. Alde horretatik aipatu beharrekoa da Gobernuak Parlamentuari igorritako lege proiektuan ezta subrogazioa ere ez zela bermatzen.
|
|
|
Bertzalde, CCOO, ELA eta LAB sindikatuok administrazioak premiatzen ditugu (Nafarroako Gobernua, udalak, mankomunitateak...) hemendik goiti lizitazioak Kontratu Publikoen Legearen arabera egitera, eta enpresa azpikontratatuetako
|
lan
baldintzak duintzeari gogotik lotzera.
|
|
|
Langileei"
|
lan
baldintzak Nafarroan negoziatzeko eskubidea ukatzea" leporatu diete ELAk eta LABek, eta EAEn antzeko akordio bat lortu zutela gogorarazi dute.
|
|
|
UGTk, CCOOek eta Nafarroako Enpresarien Konfederazioak
|
lan
baldintzak Nafarroan negoziatzeko eskubidea ukatzen dutela salatu dute ELAk eta LABk, izan ere, iaz proposamen bat igorri zien, lanbidearteko akordio bat lortzeko, alegia Nafarroako sektore hitzarmena lehenesteko, Madrilen sinatutakoen gainetik. Ezezkoa eman dute hiruek, ordea.
|
|
|
Negoziazio kolektiboaren" estatalizazioa" dela eta Nafarroako langileen
|
lan
baldintzak" nabarmen okertzen" ari direla azpimarratu du, ildo beretik, Imanol Carrera Nafarroako LABeko bozeramaileak. Era berean," Nafarroan erabakitzeko eskubidea bermatuko duen negoziazio kolektiboa" laudatu dute.
|
|
2019
|
|
|
Horrela lortuko genuke etapa honen izaera hezitzailea eta eskaintza publikoa, doakoa eta unibertsala ahalbidetu. Gainera ume kopurua gutxitu behar da gelako, eta kudeaketa pribatuko ikastetxe publikoetako langileen
|
lan
baldintza eskasak hobetu.
|
|
2020
|
|
|
Zaintza sektoreko profesionalen
|
lan
baldintzak hobetzea ezinbestekoa da sindikatuaren ustez," zaindu beharreko pertsonek arreta duin eta integrala izan dezaten biziaren ziklo desberdinetan, jaiotzetik heriotzeraino".
|
|
|
" Gure ustez, hau ez da posible. Egungo egoerak ez duenez bermatzen ez ikasleen eta hezkuntzako langileen osasuna, ezta azken horien
|
lan
baldintzak ere, ezinezkoa da ikastetxeak irekitzea", adierazi du.
|
|
|
Eskaera horretaz gain, pleguan “kalitatezko lanpostuak sortu eta mantentzeko eta
|
lan
baldintza duinak bermatzeko irizpideak ezartzeko” ere eskatu dute, bai eta “elikadura justizian eta elikadura subiranotasunean aurrera egiteko” ere, jangeletako plateretan hori islatzen bada, osasunean, ekonomika zirkularrean, iraunkortasunean eta landa eremuaren susperraldian lagunduko duela uste baitute.
|
|
|
Nafarroako Sephora kosmetika produktuen enpresako langileek bosgarren greba eguna dute gaurkoa. Pasa den ostegunetik greba mugagabean daude ostegun, ostiral eta larunbatetan, beren
|
lan
baldintzak hobetzeko eta horiek hemen negozia ditzatela eskatzeko.
|
|
|
Egoera horretan, negoziatzera esertzeko eta
|
lan
baldintzak duintzeko exijitu diote enpresari; hori gertatzen ez den bitartean, langileek greban jarraituko dutela ziurtatu dute.
|
|
|
San Jose Zentroko
|
lan
baldintzak hobetzeko eskatu dute langileek
|
|
|
|
Lan
baldintzen ondorioz, zentroko egoiliarren arretaren kalitatea murriztu dela salatu dute San Jose Zentroaren atarian egindako elkarretaratzean.
|
|
|
Langileen
|
lan
baldintzak" prekarizatu" direla salatu du elkarretaratzean bildu diren langileek. Adibide zenbait eman dituzte:
|
|
|
Zuzendariak, bere aldetik, ez du batere aldatu bere jarrera, adostu gabeko erabakiak hartzen jarraitzen baitu, despota baten moduan". Langileen Batzordearen eskaerei erantzun diezaiela galdegin diote, plantillaren
|
lan
baldintzak eta zerbitzua hobetzeko.
|
|
2021
|
|
|
Izan ere, euskarazko hedabideek inolaz ere lortu ezin dituzten irizpideak finkatu ditu hedabide horiek baztertzeko helburu argiarekin. Euskal komunikabideak baztertuz, haien
|
lan
baldintzetan eraginez eta errekurtso publikoetarako sarbidera eragotziz, euskara ikusezin bihurtzeko bere politikarekin bat egiten du.
|
|
|
Bigarren urtez jarraian, pandemia egoera batean etorriko da Maiatzaren Lehena, eta koronabirusaren ondorioak ez dira osasun krisi batera mugatu,
|
lan
baldintzak eta bizi baldintzak ere zeharo okertu ditu. Pasa den urtean, patronalak hala eskatuta, funtsezkoa ez zen jarduera ekonomikoa langileon osasunaren gainetik ezarri zutenak Maiatzaren Lehenaren indarra eta aldarrikapenak mugatzen saiatu ziren.
|
|
|
2020an, lan erreformaren eta pandemiaren baturak 9.300 enpleguren galera, 7.700 langabetu gehiago eta
|
lan
baldintzen prekarizazioa ekarri zuen; eta atzera eginez, 2013tik, lan erreforma ezarri zenetik, sortu diren enpleguen %74 aldi baterakoak izan dira. Horixe salatu du UGTk.
|
|
2022
|
|
|
Otsailaren 3tik hiru patronalekin negoziatzen ari dira sindikatuak aurrerapausorik lortu gabe. Gaur Nafarroako Kultur departamentuaren atean protesta egin dute, administrazioak ardura zuzena duelako kontratazio eta
|
lan
baldintzetan. Ez dute greba bezalako protestak antolatu behar izatea.
|
|
|
Kultur guneen kudeatzaileak dira, langileak, sarrera saltzaileak, programazio arduradunak... Lan hitzarmenik gabe lan egiten dute, kontratatzen dituzten tokiaren araberako
|
lan
baldintzak izanik. horrek, desberdintasun aunitz sortzen du batzuen eta besteen artean. " Orokorrean oso sektore feminizatu eta prekarioa da" azaldu du LAB sindikatuko Arantxa Ordoñezek," Jardunaldi partzialak dira nagusi beraz gehienek bizpahiru tokitan lan egin behar dute, soldata duin bat jaso ahal izateko".
|
|
|
Sindikatuek emailez jaso zuten kaleratzeen albistea, eta horrek gehiago nahastu ditu langileak. " Ez dugu kaleratzerik edo
|
lan
baldintzen okertzerik onartuko", adierazi du Euskalerria Irratian ELA sindikatuko Puy Remirezek. Albisteak ezinegona sortu du enpresak Nafarroan dituen lantokietan.
|
|
|
Igoera %3 eta %3, 5 artekoa izanen da eta, inflazioa %8, 9koa izanda, sindikatuok diote “zigor” bat dela,
|
lan
baldintzen zein baldintza sindikalen ikuspegitik. Erosteko ahalmenean galera %6koa dela nabarmendu dute.
|
|
|
ELAk euskal alderdiei gogorarazi die euren botoekin eta erabakiekin murrizketa berri hori bermatuko duten ala ez, bai Madrilgo Kongresuan, bai Nafarroako eta Gasteizko parlamentuetan.ELAk bi erabaki hartzeko eskatu die euskal erakunde eta alderdiei: lehena, langile publikoen
|
lan
baldintzak eta enplegua hemen negoziatu eta adostea, eta bigarrena, 2023rako gutxienez 2022ko KPIa bermatzea, baita iaz izandako erosketa galera ere. Helburu hori lortzeko, ELAk proposamenak eta ekintzak argitaratuko ditu datozen egunetan.
|
|
|
Garraiolarien istripu gehienak sufritzen dituzten
|
lan
baldintzen ondorio dira, sindikatuen iritziz; eta tentsioak eta estres maila altuak sortutako gaitz kardiobaskularren intzidentzia kontuan hartzeko galdegin dute. Sektore guztiak kontuan izanik, aurten, Nafarroan bost pertsona zendu dira beharrean.
|
|
|
...ila gainditzen" duela foru erkidegoan, eta" neurri irmoak" eskatu ditu" gaitz horrekin amaitzeko", hala nola prekarietatearen aurkakoak zein soldata arrakalaren kontrakoak, baita KPIren araberako soldata igoerak ere." Ziurgabetasunaren eta krisiaren aurrean, ezinbestekoa da antolatzea eta mobilizatzea, lan prekarietatearekin amaitu eta sektore publikoan zein pribatuan
|
lan
baldintzak duintzen dituzten neurrien alde borrokatzeko", adierazi du ELA sindikatuak ohar baten bitartez.ELAren arabera, 700 langabe baino gehiago erregistratu dira martxoan, eta" langabezian daudenen erdiak baino gehiagok ez du inolako langabezia prestaziorik jaso". Sindikatuaren ustez," Nafarroan enplegua suntsitu da berriro, eta langabeziaren igoera 705 pertsonakoa izan da... Hala, langabezia tasa %11, 9ra igo da," beste behin ere, Europako eta inguruko herrialdeetako batez bestekoaren oso gainetik".
|
|
|
Euskal sindikatuek zaintza lanean jarriko dute foku nagusia. Bultza zaintzaileen
|
lan
baldintzei lelopean elkarretaratzea eginen du LAB sindikatuak, PSN alderdiaren egoitzaren aurrean, “zaintzen negozioari ez” esateko. ELA sindikatuak, aldiz, ekitaldi nazionala eta manifestazioa eginen du Donostian, martxoaren 8an.
|
|
|
...zkuntza Publikoaren Ituna behin eta berriz urratzen duelako, nahiz eta itun hori foru lege batean ezarri". Sindikatuak ohar baten bidez jakinarazi duenez, Nafarroako hezkuntza sistemak" ez du dokumentu berririk behar, ikasgeletako ikasleen eta irakasleen egunerokoan inolako eraginik ez duten proposamenak dituena", baizik eta" indarrean dagoen ituna bete dadila, irakasleek beren
|
lana
baldintza egokietan egin ahal izan dezaten". “Nazkatuta gaude Gimenoren sailak legea ez betetzeaz eta neurrien negoziazioa eta egutegia negoziazio antzezpen mahaietara eramaten saiatzeaz, eskolatzearekin, lanaldiarekin eta ordutegiarekin edo ikastetxeetako araudiekin egin duen bezala", azpimarratu dute.Sindikatutik kritikatu dutenez, PSNk" ez ditu ratioak jaitsi, indarrean dag... Azkenik, PSNk" SKOLAE programa deskafeinatu du eta ez du ikastetxe pribatu gehienetan ezarri".
|
|
|
Mari Carmen Maeztu Nafarroako Gobernuko Eskubide Sozialetako kontseilariak astearte honetan adierazi duenez, espero dute aurtengo lehen seihilekorako egoitzen esparru akordio berria lizitatuta eta konponduta egotea," enpresei eta erakundeei
|
lan
baldintzak jarriko baitizkie sektoreko hitzarmenaren negoziazioa egin ahal izateko".
|
|
|
...aren aurrekontua 32 milioi handitu da aurten, urtebetean izan den igoerarik handiena, eta itundutako plazen kopurua handitzea ahalbidetuko digu". Adierazi duenez," lehenbailehen prest egotea espero dugun esparru akordio berri bat lantzen ari gara, finantzaketa nabarmen hobetuko duena, langileen ratioak handitzeko eta sektoreko langileen soldatak handitzeko". Bere ustez," horrek
|
lan
baldintzak hobetzea ekarriko du, sindikatuen eta enpresetako eta erakundeetako ordezkarien arteko akordioak Nafarroan egoitza arretari buruzko lehen hitzarmena izatera eraman gaitzan". " Esku hartze sozialaren eremuan lortu dugu, eta desgaitasunaren hitzarmena indartu dugu", esan du, eta azpimarratu du" gobernuaren asmoa hitzarmen hori lortzea eta hitzarmena posible izateko oinarriak jartzea" dela.Data posibleei dagokienez, Maeztuk esan du" negoziazioa" dela eta" zaila" dela" denbora bat ezartzea, baina aurtengo lehen seihilekorako bizitegi esparru akordioa lizitatuta eta konponduta egotea nahi dugu, eta akordio horrek enpresei eta erakundeei lan baldintzak jarriko dizkie negoziazio hori egin ahal izateko". Kontseilariak azaldu duenez, Foru Gobernuak egoitzetako plazen erdiak kudeatzen ditu, 3.000 inguru, eta gainerako 3.000 plazak enpresek eta erakundeek kudeatzen dituzte.
|
|
|
Prentsaurreko baten amaieran komunikabideen galderei erantzunez Maeztuk adierazi duenez," Pertsonen Autonomia eta Garapenerako Nafarroako Agentziaren aurrekontua 32 milioi handitu da aurten, urtebetean izan den igoerarik handiena, eta itundutako plazen kopurua handitzea ahalbidetuko digu". Adierazi duenez," lehenbailehen prest egotea espero dugun esparru akordio berri bat lantzen ari gara, finantzaketa nabarmen hobetuko duena, langileen ratioak handitzeko eta sektoreko langileen soldatak handitzeko". Bere ustez," horrek lan baldintzak hobetzea ekarriko du, sindikatuen eta enpresetako eta erakundeetako ordezkarien arteko akordioak Nafarroan egoitza arretari buruzko lehen hitzarmena izatera eraman gaitzan". ...eta azpimarratu du" gobernuaren asmoa hitzarmen hori lortzea eta hitzarmena posible izateko oinarriak jartzea" dela.Data posibleei dagokienez, Maeztuk esan du" negoziazioa" dela eta" zaila" dela" denbora bat ezartzea, baina aurtengo lehen seihilekorako bizitegi esparru akordioa lizitatuta eta konponduta egotea nahi dugu, eta akordio horrek enpresei eta erakundeei
|
lan
baldintzak jarriko dizkie negoziazio hori egin ahal izateko". Kontseilariak azaldu duenez, Foru Gobernuak egoitzetako plazen erdiak kudeatzen ditu, 3.000 inguru, eta gainerako 3.000 plazak enpresek eta erakundeek kudeatzen dituzte. " Gure proposamena hor egongo da esparru akordioarekin, ratioen eta lan baldintzen hobekuntzekin, baina gero garrantzitsua da enpresen eta sindikatuen zeregina, azkenean onartzen eta negoziatzen dituzten baldintzei dagokienez", esan du.
|
|
|
" Esku hartze sozialaren eremuan lortu dugu, eta desgaitasunaren hitzarmena indartu dugu", esan du, eta azpimarratu du" gobernuaren asmoa hitzarmen hori lortzea eta hitzarmena posible izateko oinarriak jartzea" dela.Data posibleei dagokienez, Maeztuk esan du" negoziazioa" dela eta" zaila" dela" denbora bat ezartzea, baina aurtengo lehen seihilekorako bizitegi esparru akordioa lizitatuta eta konponduta egotea nahi dugu, eta akordio horrek enpresei eta erakundeei lan baldintzak jarriko dizkie negoziazio hori egin ahal izateko". Kontseilariak azaldu duenez, Foru Gobernuak egoitzetako plazen erdiak kudeatzen ditu, 3.000 inguru, eta gainerako 3.000 plazak enpresek eta erakundeek kudeatzen dituzte. " Gure proposamena hor egongo da esparru akordioarekin, ratioen eta
|
lan
baldintzen hobekuntzekin, baina gero garrantzitsua da enpresen eta sindikatuen zeregina, azkenean onartzen eta negoziatzen dituzten baldintzei dagokienez", esan du.
|
|
2023
|
|
|
Parlamentuan gobernuaren asmoak ahalbidetzeko, norabidea izan izan lukeen zehaztu du, baina, Ainhoa Aznarezek: " Gainontzeko eragileei ere, osasun sistema publikoa osatzen duten langile guziei duindu behar zaizkie
|
lan
baldintzak".
|
|
|
Honenbestez, LAB sindikatuak, zerbitzu publikoak indartzeri ekin diezaiola eskatu dio Nafarroako Gobernuari, langile publikoen
|
lan
baldintzak hobetuz eta Nafarroako gizarte osoari arreta duina bermatuz.
|
|
|
Manifestazioa ere antolatu dute hilaren 20an, 17: 00etan, Iruñeko Miserikordia Etxetik abiatuta.Prentsaurrekoan, egoitzetako langileek
|
lan
baldintza hobeak aldarrikatu dituzte, eta" patronalen eta Gobernuaren aurkako borroka honetan" jarraitzen duela adierazi dute. " Bost greba egun jarraian egitea erabaki dugu; lehen aldia da hainbeste greba egunetara goazela", adierazi dute, eta" laster bi urte izango dira gure sektorerako hitzarmen bat negoziatzeko mahaia eratu genuenetik"." Baldintza duinak bermatuko dizkigun hitzarmen bat behar dugu, hilaren amaierara iristeko aukera emango diguna soldatak handituz, gure bizi baldintza materialak hobetuko dituena, eta, horrekin batera, gure bizitzaren kalitatea hobetuko duena, eta atseden hartzeko denbora gehiago", azaldu dute," zainketen sektorea negozio nitxo gisa eta langileak onurak optimizatzeko baliabide huts gisa tratatzeari uzten ez dioten patronalekin topo egiten dugu".
|