2007
|
|
6 Erratzuko Eskolan egiten ari diren moldaketak ikasle eta irakasleen
|
lan
baldintzak beharrezkoak direla argi izanik, ontzat hartzen dugu teilatua berritzeko egiten ari den ahalegina, baina maistren lana, gurasoen kezka, eta gehienbat gure seme alaben segurtasuna serioski kontutan hartzea eskatzen dugu.
|
2008
|
|
Heldu den irailaren 21ean Elizondon “Ameriketarat gana, artzain doike! ” izenburupean, Ameriketara emigratu zuten artzainen besta antolatu du Baztango Udalak, pertsona talde batekin elkarlanean. talde hau lotua dago iragan mendearen 50 eta 60ko hamarkadetan Ameriketara emigratu zuten artzainekin. Harrera herriaren
|
lan
baldintza gogorrek, bertako hizkuntza ez ezagutzeak eta kultura desberdintasunek lotura afektibo indartsuak sortu zituzten artzainen artean. Lotura hauek denboran iraun dute eta gure orimenaren parte bat osatzen dute; horrela, besta egun honetarako antolatutako ekitaldiez gain, liburu bat argitaratuko da, Diario de Noticias egunkariaren eta Nafarroako Gobernuaren languntzarekin.
|
|
LAB sindikatuaren arabera ez da kasualitatea ere, autonomoak izatea lan istripuen biktima kasu askotan. “Kasu hauetan ere ematen baita
|
lan
baldintza duin batzuen urraketa egunero. Lan zama handiak epe motzean, lan bat akaututakoan jakinaraztea zer izanen den ondorengoa, horrek eragiten duen ezin egona eta presioa…”.
|
2009
|
|
Horrelako milaka galdera sortzen zaizkie eta horregatik pribatizazioaren aurka daude, “ezin delako Baztango eraikin historiko bat irabaziei begiratzen dien enpresa baten eskuetan utzi. Langileen
|
lan
baldintzek, agureen egoerak, eta oro har ematen ari den zerbitzu publikoen pribatizazioek arduratzen gaituelako”, langileek protestan segituko dutela adierazi dute, “ez gaudelako pribatizazioaren alde eta ezta juntak izan duen jokaerarekin ados”.
|
2010
|
|
Istripua dela-eta, bere haserrea adierazi du Baztan Malerreka eta Bortzirietako Ezker Abertzaleak, ez baitu uste hilabete batean errepide zati berdinean bi hildako izatea kasualitatea denik. “Gaur den egunean dauden
|
lan
baldintza exkaxak eta denbora estutzeak, txoferrak limitean ibiltzeak ekartzen du eta kamioien abiadura izugarri azkartu da azken urteotan”, idatziaren arabera. N A errepidea orain dela gutti moldatu dute eta “segurtasuna saldu digute –dio Ezker Abertzaleak–, baina errepidea gehiago ezagutu ahala, gero eta abiadura handiago hartzen dugu, horrek ekartzen duen arriskuarekin eta gure dudak baditugu ea errepide hau abiadura hauek onartzeko prestatua ote dagoen”.
|
2013
|
|
Krisi sozio-ekonomiko larri baten aurrean gaudelako eta horrek denei eragiten digu. Azkeneko Lan eta Negoziazio kolektiboaren erreformek negoziazio kolektiboa blokeatu eta
|
lan
baldintzen haustura totala suposatu dute». Eskualdeko bi sindikatu nagusien ustez, «krisia hasi zenetik gobernu ezberdinek inposatzen dizkiguten politikek emaitza bakarra izan dute:
|
2014
|
|
Mendian zuhaitzak mozten lanean aritzen diren langileen
|
lan
baldintzak ere azpimarratu nahi ditu LABek, «etorkinen kontratazio ugarirekin eta prekarietate handi batekin, beheranzko kontratuekin eta lan gogor eta arriskutsuak egitera behartuak egoten direlarik».
|
|
14.635 sinadura bildu ditu ELAk Nafarroan azpikontratetako
|
lan
baldintzak hobetzeko
|
|
«Argi daukagu –diote ELAtik– krisi egoera honetatik ateratzeko ezinbestekoa dela langileen
|
lan
baldintzak mantentzea edo hobetzea eta horretarako, agintzen gaituzten politikariek zer esan handia dutela».
|
2016
|
|
Beraien
|
lan
baldintzak hobetzea eskatzeko mobilizazioetan hasiko dira Elizondoko Benito Menni Ospitale Psikiatrikoko langileak. Hasteko, maiatzaren 13an, ortziral arratsaldeko 7etan kontzentrazioa deitu dute Elizondon, udaletxeko plazan, ‘Benetako negoziazioa orain! ’ izenburupean.
|
|
Enpresak egiten duen proposamenak
|
lan
baldintzak kaxkartzen dituela uste du ELAk: «Bere ustetan, langileok gure jarduna handitu behar dugu (egunez lan egiten dugunok 7 ordu, eta gauez egiten dugunok 14), antzinatasuna izoztu egin behar dugu, eta horren trukean %0, 5 xixtrin bat eskaintzen digu, gainera Hitzarmena sinatzen denetik aurrera».
|
2018
|
|
Berak egin zituen lehen urratsak. Eta “Bittoriren
|
lan
baldintzak agente guztienen arteko txarrenak izan arren” “harreman guzti guztien oinarria izan zen”. 1940ko abenduaren 20an atxilotu zuten eta erabateko askatasuna berreskuratu zuen 1947an.
|
2019
|
|
«Lan baldintza, pentsio eta bizitza duinaren aldeko borrokan jauzi bat ematea beharrezkoa» iruditzen zaielako deitu dute greba eta «konbentzimendu hirukoitza» dutela oroitarazi dute: «pentsioena denon afera da, oraingo pentsiodunena nahiz etorkizunekoena; bertzetik,
|
lan
baldintza duinen aldeko borroka ezinbertzekoa da; azkenik, eskubide sozialak bermatu behar dira».
|
|
Beratarrek ere «gure eskualdean ohitura eta tradizio anitzek emakumeok alboratu egiten gaituztela» diote, eta emakumeen egoeraz ari direla, «indarkeria matxista,
|
lan
baldintza prekarioak, balio sozial guttiagoko lanak, lan feminizatuak, soldata arrakalak, edertasun eta kontsumo ereduak...» gogoratu dituzte.
|
2020
|
|
Zahar etxeko Langileen Batzordearen idatziaren arabera, «jakina da adinekoen zaintzan lan egiten duten pertsonen
|
lan
baldintza egokiak, ezinbertzeko zutabea direla, zaintza hori behar bezala gauzatu dadin ziurtatzeko. Jakina da ere hemen ordezkatuak dauden talde politikoak Patronatoko kideak direla».
|
|
Beraz langileek udal batzarrari eskatu zioten «idatziz premiatu dezala Patronatoa, honek eska diezaion enpresari langileekin lan hitzarmenaren kontsentsu batera ahalik eta azkarren ailegatu dadin. Modu horretaz gaurkotu dezaten 2018tik eguneratu gabe dagoen lan hitzarmena, langileen
|
lan
baldintza egokiak denboran ziurtatu dezakeen araua dena».
|
|
Langileen
|
lan
baldintzetan gibelera ez egitea.
|
2021
|
|
Baina elikagaiak sortzea diru iturri denean, diferentea da ekoizpen eta negozio eredu bat edo bertze aukeratzea. Ez da gauza bera lan horretan kalitatezko produktuak ekoiztea, ingurunea zaintzea eta errespetatzea eta
|
lan
baldintza duinak izatea; edo osasunarentzat kaltegarriak diren produktu eskasak ekoiztea, ingurunea kutsatzea eta hondatzea eta esplotazio balditzetan lan egitea. Hor dago koska.
|
|
...ko dugu; izan ere, horrekin 30 lanpostu sortuko lirateke, argudio arras serioak izanen genituzke Nafarroako Gobernuak errepidea konpon dezan, parke ikaragarria sortuko genuke bailarako haur, eskola eta ikastolendako, lehen mailako baliabide turistiko bat sortuko litzateke, ikaragarrizko espazioa izanen litzateke desgaitasunen bat duten pertsonendako, langileek segurtasun hobea izanen lukete, baita
|
lan
baldintzak ere, gremio aunitzek lanerako arras aukera onak izanen lituzkete –lau milioiko aurrekontua–, edozein baztandarrek inbertitzaile izateko aukera izanen luke, udalari baliabide arras indartsuak emanen lizkioke bere gastu sozialetarako, inbertsioetarako... (ikusi 14 arrazoiak www.navarraaventura.com webgunean).
|
2022
|
|
«Pena» sentitzen omen du, «ostalaritzan badelako lana, eta jendea langabezian dagoelako.
|
Lan
baldintzak hobetu dira, baina hori eginda dena garestituko da, eta hagitz tarte ttikiarekin ari gara. Ez dakit soluzioa zein den».
|
|
0 zikloko
|
lan
baldintzak hobetzeko eskatzeko eta langileen «duintasuna» aldarrikatzeko, pasa den astelehenetik greba mugagabean daude Nafarroako hainbat haur eskola, horien artean eskualdeko lau: Baztango haur eskola, Berako Mukixu haurtzaindegia, Leitzako Itzaire Haur Eskola eta Lesakako Magala Haur Eskola.
|
|
Eskerrak eman nahi izan dizkiete «langileon batasunari, Baztango eskualdearen laguntzari, egoiliarrei eta haien senideei». Sektorearen
|
lan
baldintzak duintzeko «lan aunitz» gelditzen dela diote, «ez enpresek ezta instituzioek ere ez baitute inolako aitortzarik egiten. Baina, gaurko akordio honekin, apur bat aitortuagoak sentitzen gara».
|
|
Akitzeko, «Baztango Udalak zahar etxea publifikatzeko hartutako konpromisoa blindatzera eta gauzatzera» bideratuko dutela borroka adierazi dute eta «zuzeneko kontrol eta kudeaketa izango duen egoitza publiko baten beharra» aldarrikatu dute; «gure aitatxi eta amatxiei zaintza zerbitzu egoki bat emateko, langileon
|
lan
baldintza duinak bermatzea ezinbertzekoa da. Etekin ekonomikotik eta enpresa logikatik kanpoko zaintza sistema behar dugu, egoiliarrak eta zaintzaileak erdigunean jarriko dituena».
|
|
ELA sindikatuaren bidez, langileek enpresaren «arduragabekeria eta errespetu falta» salatu dute, «plataforman eskatzen ditugun edukiei ez heltzeaz gain, ez duelako deus negoziatzeko inolako asmorik». Enpresaren helburu bakarra «etekin kuotari eusten segitzea» dela adierazi dute, «plantillaren
|
lan
baldintzen kontura».
|
|
|
Lan
baldintza prekarioetan «zerbitzu on bat eman ezin dela» salatu dute, eta «hitzarmen kolektibo bat lortu arte borrokatuko» dutela adierazi dute. Hau lortzeko, elkarretaratzeak eginen dituzte asteazkenero 14:30etik 15:30era zentroko atean, eta martxoaren 25ean manifestazioa eginen dute Elizonoko plazan 18:00etan.
|
2023
|
|
Hiru urte daramatza bertan lanean Ezkurrak, eta hasi zenetik sumatu ditu aldaketak: «Hitzarmena sinatzea lortu bazen ere orokorrean
|
lan
baldintzak kaskarrak dira». Adibide bat paratu du:
|
|
«Hitzarmena sinatzea lortu bazen ere orokorrean
|
lan
baldintzak kaskarrak dira»
|
|
Lan egiten duen egoitzan behin baino gehiagotan atera dira karrikara, eta horrek «emaitza positiboak» izan dituela dio: «Hitzarmena berritzea lortu dugu eta neurri batean
|
lan
baldintzak hobetzea ere lortu dugu, horregatik uste dugu karrikara ateratzea onuragarria dela. Historikoki mobilizatutako zahar egoitza izan gara eta horrek bere fruituak eman dituela ikusi dugu».
|
|
Nafarroako funtzio publikoko langile guztiei bihar, otsailaren 15a, greba egiteko deialdia egin diete ELA, LAB, UGT, CCOO eta Steilas sindikatuek. Bertzeak bertze,
|
lan
baldintza egokiak eskatu dituzte, baita sektore publikoaren pribatizazioa bukatzeko ere. Grebara deitutakoen artean daude ikastetxeetako langileak.
|