|
2007
|
|
|
Izan ere, ikatza ekoiztea nahiko industria suntsitzailea da. Batetik, gizakiarentzat jarduera arriskutsua da, eta osasun arazo ugari eragiten dituena datu ofizialen arabera, 2005ean 6.000
|
lagun
hil ziren Txinan ikatz meategiekin zerikusia duten arrazoiengatik (gaixotasunak, istripuak...). Eta, bestetik, ingurumenean ere inpaktu handia eragiten dute ikatz meategiek:
|
|
|
Nola ez ditugu, bada, atsegin handiz hartuko baratzea duen bizilagunak,
|
lagunak
, osabak edo dena delakoak ematen dizkigun fruitu eta barazkiak! Edo guk geuk mendian goazela hartzen ditugunak!
|
|
|
Patata elikagai umila da, ezin esan delicatessen bat denik. Baina mendeak dira mundu osora zabaldu zela, eta, denbora horretan, milioika eta milioika
|
lagunen
gosea ase du. Hori dela eta, ez dago aitzakiarik jartzerik Nazio Batuen Erakundearen ekimen honi:
|
|
|
Opari ederra da hori zientzialarientzat, ikerketarako ontzi modernoak oso garestiak izaten baitira. Erregaia, mantentze lanak eta 3
|
laguneko
taldea (bitarteko ofizial, ingeniari eta marinelen taldea) ordaintzeko, egunean 20.000 dolar behar dira. Ontzi boluntario horiek, halaber, jitoan dauden gainazaleko buiak eta Argo buiak hedatzeko eragilerik garrantzitsuenetako bat dira, behaketa sareko hutsuneak betez joaten baitira, agertu ahala.
|
|
|
hotsa. Zure
|
lagun
hurkoaren mezua, bgira au www.elebila.eu. Zer ote. Helbidea tekleatu duzu.
|
|
|
Azido laktikoa: etsaia ez, baizik eta
|
laguna
|
|
|
Lehen satelite artifiziala bidali zutela 50 urte betetzen dira aurten. Sputnik (bidaia
|
lagun
, euskaraz) 1957ko urriaren 4an bidali zuten espaziora errusiarrek, eta hala hasi zen espazioa konkistatzeko lehia. Hainbat gertaera soziopolitikok sortu zuten Sputnik, eta haren sorrerak aro berri bat ekarri zuen.
|
|
|
Airbus konpainiaren A380 hegazkin erraldoiari. A380a dagoeneko airean dago, eta, ustez, hark ere isurketak murrizten ditu, hegaldi bakoitzean jende asko garraiatzen baitu, Boeing 787ak garraiatuko duen
|
lagun
kopuruaren bikoitza ia.
|
|
|
Molekula horiekin lan eginez gero, eltxoak uxatzeko produkturen bat ekoitz liteke etorkizunean, beharbada. Eta, bide horretatik, horrelako ikerketen emaitzek Anopheles eltxoaren erasoetatik babesteko estrategiak garatzen
|
lagun
dezakete, esaterako. Eltxo hori arriskutsua da, malaria transmititzen baitu.
|
|
|
Orain, helburu nagusi bat du: ugaltzeko
|
laguna
topatzea.
|
|
|
Hamabost urte inguru izango nituen astronomiari buruz irakurtzen hasi nintzenean. Eta oso ondo gogoratzen dut egun batean Sobietar Batasunean egindako zientzia fikziozko film bat ikusi nuela nire
|
lagunekin
. Egun hura baino lehen, western estiloko filmak besterik ez nuen ikusten; nire film gogokoenak ziren.
|
|
|
Zorigaiztoz, erabilera hori oso ezaguna egin zen 1972 eta 1973 urteetan. Urte haietan, Iraken sei mila
|
lagunetik gora
pozoitu ziren, eta bostehun bat hil. Merkurio inorganikoz tratatutako garia janda pozoitu ziren.
|
|
|
erabiltzen zuen metil merkurioa, eta arrainetan eta itsaskietan metatzen joan zen. Horren ondorioz, haiekin elikatzen ziren milaka
|
lagun
gaixotu ziren (baita animaliak ere). Adin guztietako jendeari eragin zion:
|
|
|
Aldez aurretik aski ezaguna zen tarteka animalia batzuk itotzen zirela, baina beharrezkoa zen jakitea arazoa zenbaterainokoa den. Horretarako, ahalik eta maizen ubideak begiratuko zituen
|
lagun
taldetxo bat antolatu genuen, eta horietan itota aurkitutakoa kontrolatu genuen. Halaxe egin dugu bost urtez zentral eta ubide ugari dagoen Nafarroaren iparraldeko inguru batean, Urumea eta Leitzaran ibaien goiko arroan, eta bildutako datuek erakutsi digute arazoa kezkatzeko modukoa dela.
|
|
|
Ordutik, egunean 126.000 m3 lokatz bota ditu, eta lau kilometro karratu estali ditu lokatzak. Ondorioz, hamahiru
|
lagun
hil
|
|
|
Ordutik, egunean 126.000 m 3 lokatz bota ditu, eta lau kilometro karratu estali ditu lokatzak. Ondorioz, hamahiru
|
lagun
hil dira, eta inguruko lau herri eta hainbat lantegi lokatzaren azpian geratu dira.
|
|
|
Aranzadiren egoitzan urtarrilaren 22an izan zen etnobotanika jardunaldian, munduko herri askoren etnobotanika ikertu duen
|
lagun
batek eman zien hasiera hitzaldiei, Michael Heinrich-ek. Alemaniarra da jaiotzaz, Londresko Unibertsitateko Farmazia Eskolako Farmakognosia eta Fitoterapia zentroaren burua, eta mundu osoan ibilia herri indigenekin lanean.
|
|
|
Udazkeneko kanpaina bi itsasontzirekin egin zuten: Emma Bardan itsasontzi ozeanografikoarekin eta Itsas
|
Lagunak
arrantza ontziarekin. Bi ontziak ekozunda zientifikoekin horniturik zeuden.
|
|
|
Itsas
|
Lagunak
arrantza ontziak ingurusarearekin egiten ditu harrapaketak. AZTI Tecnalia
|
|
2008
|
|
|
Zenbait motatako biofilmak farmakoen bidez tratatu dituzte, eta onddo espezie bakarrez osatuta daudenean farmakoa eraginkorragoa dela ikusi dute. Baina onddoak bakterioa
|
lagun
duenean, farmakoa ez da horren eraginkorra. Une honetan ez dago argi onddoaren eta bakterioaren elkarrekintzaren ondorioz hesiren bat sortzen den, prozesu horretan laguntzen duen substantziarik badagoen edo farmakoek eraginkortasuna galtzea eragiten duen egoerarik izaten den.
|
|
|
Leire Escajedo (Bilbo, 1973) Zuzenbidean lizentziaduna eta doktorea da, eta Euskal Herriko Unibertsitateko irakasle
|
laguna
Konstituzio Zuzenbidearen sailean. BBVA Fundazioaren, Bizkaiko Foru Aldundiaren, EHUren eta Deustuko Unibertsitatearen Zuzenbide eta Giza Genoma Katedrako ikertzailea da, eta EHUko Bioetikari eta Elikagaien Segurtasun eta Kalitateari buruzko masterretako irakaslea.
|
|
|
Otaegik esan zigunez, ardiak jezteko behar den denbora erdira baino gutxiagora murriztu da: Lehen bi
|
lagunek
ordu eta erdi, edo ia bi ordu, eman behar izaten zituzten 220 ardi jezteko. Orain, berriz, pertsona bakar batek ordu eta laurdenean 250 ardi jezten ditu. Artzainek txoperak jarri behar izaten dizkiete ardiei errapeetan; hortik aurrerakoa, automatikoki egiten dute makinek.
|
|
|
Era berean, gizarte harremanak egiteko eta beste pertsona batzuekin komunikatzeko aukeretan iraultza ekarri du Internetek, distantzia eta denboraren mugak gainditu dituelako beste erabiltzaile batzuekin harremanetan jartzeko orduan. Mundu osoa hartzen duten
|
lagun
taldeak eta harremanak sortzeko aukera ematen du, interes ekonomikoen, politikoen edo zaletasunen arabera. Webari esker sortzen diren topagune horiek sare sozial izenarekin ezagutzen dira.
|
|
|
Gainerakoak ez ziren berehala sortu. 2001 eta 2002 urtera arte ez ziren agertu
|
lagun
sareak sortzeko lehenengo web guneak, eta ospea 2003an iritsi zitzaien, Friendster.com, Tribe.net, Xing.com, LinkedIn.com eta MySpace.com agertzearekin bat.
|
|
|
Behin egitura teknikoa eta web aplikazioa prest daudela, talde sortzaileko kideek ezagunei eta
|
lagunei
sare sozialean parte hartzeko gonbidapena bidaltzen diete, edota Interneteko zenbait foro zein blogetan publizitatea egiten dute. Kide bakoitzak beste hainbat kide berri ekar ditzakeenez, sarea esponentzialki handitzen da.
|
|
|
2001 eta 2002 urtera arte ez ziren agertu
|
lagun
sareak sortzeko lehenengo web guneak, eta ospea 2003an iritsi zitzaien. www.nosvies.com
|
|
|
Era berean, sareko beste kide batzuek partaide berria aurkitu ahal izango dute zehazturiko gustu, datu edo xedearen arabera. Hortik aurrera,
|
lagunak
, lan egiteko kideak, bazkideak edo beren bihotzeko azukre koskorra aurki dezakete, helburuaren arabera.
|
|
|
2009ko otsailaren 20an Teknopolis ek 10 urte beteko ditu! Egun berezi horretarako festa handi bat ari gara prestatzen, eta
|
lagun
asko elkartuko ditugu, besteak beste, programaren aurtengo babesleak: Eusko Jaurlaritzaren Industria Saila, Hezkuntza Saila, Mondragon Unibertsitatea, UPV/EHU eta Ingeteam.
|
|
|
Hori da. Horrela, giza adimenaren edo animalia adimenaren gaian interesa dugun hainbat
|
lagun
elkartzen hasi ginen. Adimena zer den jakin nahi dugu; azken batean, fenomeno natural bat da, eta, horri esker, elkarrizketa hau izan dezakegu, edo gizarte konplexuetan molda gaitezke.
|
|
|
Handik gutxira, zorte handia izan zuten, antzeko sindromea zuen beste
|
lagun
bat aurkitu baitzuten familia horretatik kanpo. Haren genoma aztertu zutenean, ikusi zuten kromosoma batean translokazio bat zuela, hau da, geneen kodea aldatuta zuela.
|
|
|
Conpanion(
|
Laguna
): Teknika honek kutsatu nahi den fitxategiari, aldatu beharrean, lagundu egiten dio.
|
|
|
Adibidez, arteari tarte bat egingo diote. Lehen aipatutako anfiteatroak 400
|
lagunentzako
lekua izango du, gutxi gorabehera. Bestalde, Arte Ederretako Fakultatea ondo ondoan dagoela aprobetxatuz, arte zirkuitu bat egingo dute fakultate horretatik hurbilen dagoen zatian, ikasleek beren artelanak erakusteko leku bat izan dezaten.
|
|
|
Interneten aukerak baliatu eta liburutegiko aleei hautsa kenduz, guztiak digitalizatu eta pdf moduan jarri ditugu (www.elhuyar. org/ elhuyar_ aldizkaria/). Bagenekien kolaboratzaile asko,
|
lagun
asko esango nuke nik, izan genituela, baina guztiak zerrendatu ditugunean ohartu gara zenbaterainoko altxorra dugun; batzuk ezagunak besteak ezezagunak, batzuk oraindik ere horretan ari direnak eta besteak jada lan horiek utziak dituztenak, batzuk jada gure artean ez direnak.... Guztira, urteen arteko 61 ale, 600 artikulu, 500 egile inguru eta ilusio askorekin egin dugu topo, eta hori guztia zuei eskaini eta zuentzat ere erabilgarri izan dadin lan egin dugu.
|
|
|
Dena dela, zorionekoak izan gara: putzu haren berri zuten
|
lagun
gutxietako baten oroitzapenei eta kamerari esker, erreinu hura ezagutu dugu.
|
|
|
Haiekin konparatuta, Durangoko ikasgelakoa txikia da. Aterki handi baten azpiko planetarioa da, 18
|
lagunentzako
tokia duena. Eta txikia izateak abantaila bat du:
|
|
2009
|
|
|
Horretarako, Fundación Española para la Ciencia y la Tecnología (FECYT) erakundeak 2006 urtean CISekin elkarlanean egindako Zientzia eta Teknologiaren Gizarte Pertzepzioaren 3 Inkesta Nazionalean bildutako informazioa erabili dute. Zehazki, EAEn eta Nafarroan laurehuna
|
laguni
egin zizkieten inkestak jaso dituzte. Eta, bestetik, Euskal Herriko prentsan zientzia eta teknologiari lotutako gaiek duten presentzia aztertu zuen 2008an Elhuyar Fundazioak (Elhuyar Zientzia eta Teknika ren 2008ko azaroko alean eman genuen azterketa horren emaitzen berri).
|
|
|
Substantzia horien ikerketa sistematiko bat egiteko asmoz bibliografia zientifikoa errepasatzean hainbat adibide aurkitu zituzten. Eta haien artean zegoen hamar urte lehenago Alexander Fleming ikertzaile eskoziarrak zortea
|
lagun
aurkitutako penizilina.
|
|
|
Musika eta filmak
|
lagunekin
partekatzea ez da fenomeno berria. Kasete eta VHSekin ere asko grabatzen genuen lagunena eta lagunentzat.
|
|
|
Musika eta filmak lagunekin partekatzea ez da fenomeno berria. Kasete eta VHSekin ere asko grabatzen genuen
|
lagunena
eta lagunentzat. Azkenaldian horri delituzko izena (pirateria) jarri dioten arren, ez da derrigorrez ilegala.
|
|
|
Musika eta filmak lagunekin partekatzea ez da fenomeno berria. Kasete eta VHSekin ere asko grabatzen genuen lagunena eta
|
lagunentzat
. Azkenaldian horri delituzko izena (pirateria) jarri dioten arren, ez da derrigorrez ilegala.
|
|
|
Gaur egun, in vivo diagnostiko guztiak behin behinekoak dira. Eta hil ondorenean ere gauza ez dago garbi; batzuetan, asaldura kognitiborik ez duten
|
lagunetan
alzheimerra ikusten da.
|
|
|
Zer esango zenioke alzheimerra diagnostikatu berri dioten
|
lagun
bati?
|
|
|
Ni horren aldekoa nintzen, aitortzen du, supernoba batek hauts hodeiak bultza baititzake Lurrerantz. Baina
|
lagun
astronomo batzuekin kontsultatu zuen, eta haiek ezinezkoa zela esan zioten. Asteroidearengatik izan behar zuen, beraz.
|
|
|
Ofizioaz gain, afizioak ere elkartu zituen bi
|
lagunak
. Jennerrek txikitatik izan zuen zaletasuna naturarekin zerikusia zuen guztiarekiko, eta, bereziki animaliekiko.
|
|
|
Baina liburuaren lehen orrietan familia sartu nuen, eta hori akats handia izan zen idatzi zuen Durrellek. Paperaren gainean egonik, hurrengo kapituluak bereganatzen hasi ziren, eta, gainera,
|
lagunak
gonbidatu zituzten. Zailtasun handiak gaindituta, eta trebetasuna erabilita, animalientzako bakarrik izango ziren orri batzuk gordetzea lortu nuen.
|
|
|
Hainbeste
|
lagun
garenez mundu honetan, orain dela 10.000 urte gertatu ziren migrazioak ezin dira gertatu. Beraz, nire ustez, batetik, salbatu behar dugu ezagutzen dugun gizartea (agian ez da egon daitekeen gizarterik onena, baina okerragoa izan daiteke, zinez).
|
|
|
Halleyren zorionerako, atsegin handiz hartu zuen Newtonek astronomoaren bisita. Newtonen konfiantzako
|
lagun
Abraham DeMoivre k gerora kontatutakoari esker dakigu han gertatutakoaren berri. Hamaika konturi buruz solasean aritu ostean, Halleyk galdetu zion, azkenean, zein kurba egingo ote zuketen planetek suposatuz gero Eguzkiaren eta planeten arteko erakarpen indarra haien distantziaren karratuarekiko alderantzizkoa zela.
|
|
|
Bazituzten susmo batzuk ere; uste zuten planetetatik Eguzkira zegoen distantziaren karratuan zegoela gakoa, baina ez ziren gai hori frogatzeko. Hala, desafioa jarri zien Wrenek beste bi
|
lagunei
: 40 txelineko balioa (garaiko aste pare bateko soldata) zuen liburu bat hurrengo bi hilabeteetan soluzioa aurkitzen zuenarentzat.
|
|
|
Baina beste tribu baten aurkako liskar batean galdu egin dute sua. Hiru
|
laguneko
espedizio bat bidaltzen dute suaren bila.
|
|
|
Night Pearl eta haren
|
lagunak
|
|
|
Metxa luzeegia izaki, denbora aurrera eta, dagoeneko espero ez zutenean, oharkabean harrapatu zituen eztanda izugarri hark.
|
Lagunengandik
bost bat kilometrora, gau hartan etxean gelditu zen beste ilargi jo batek idatziz jaso zuen: Eztanda bat batekoa izan zen, eta segundo bat inguru iraun zuen.
|
|
|
ilargi joak (lunaticks). Hala deitzen zioten euren buruari, hilero hilero, ilargi beteko gauetan, elkartzeko ohitura zuten
|
lagun
haiek.
|
|
|
Beste faktore batzuen eragina errazagoa da azaltzen; adibidez, gaurko bizimoduarekin lotuta daudenak. Hor daude, besteak beste, janariak erosteko eta prestatzeko denbora falta, janariak nola prestatu ez jakitea, saltoki handien nagusitasuna, jatorduak bakarrik egitea eta ez senideekin edo
|
lagunekin batera
...
|
|
|
Pootle, itzulpenetan
|
lagun
|
|
|
|
Lagunek
zertan ari naizen galdetzen didatenean, Google hitza aditu orduko hasten dira zurrumurruak. Julen Google n lanean hasi dela... eta abar; okerragoak ere iritsi izan zaizkit NASAko ez dakit zer... eta abar.
|
|
|
hutsa, hotza, oso kondizio gogorrekin... Eta han, badirudi espezieak, lehiakide izan beharrean, elkarren
|
lagun
direla. Badago lehia, noski, baina ez da hain nabaria.
|
|
|
Gaixotasun handien kontrako
|
lagun
txikiak
|
|
2010
|
|
|
Bost
|
lagunek
osatu dute On Zientzia bideo lehiaketaren epaimahaia: Enrique Zarate, Passion for Knowledgeren Hiriko ekintzen arduraduna; Marian Iriarte, EHUko Gipuzkoako Campuseko kanpo harremanetarako zuzendaria; Alberto Gorritiberea, zinema zuzendaria; Onintze Salazar, Euskalmeteko fisikaria, eta Beñar Kortabarria, Teknopolis telebista saioaren zuzendaria.
|
|
|
2010/12/01 | Indurain Eraso, Esteban; Abrisqueta Usaola, F. Javier | Analisi Matematikoa saileko katedraduna eta Matematika mintegiko burua, NUP; Askatasuna BHI institutuko Matematika irakaslea eta NUPeko Analisi Matematikoa sailean irakasle
|
laguna
|
|
|
Eta, horrez gain, baldintza sinple batzuk bete behar zituen: alde batetik, bi
|
lagun
txapeldunentzako tokia izan zuen; bestetik, 50 kiloko zama eramateko gauza izan behar zuen; eta, gainera, arrautzez betetako kaxa bat garraiatu behar zuen laborantza eremu batean, arrautzak puskatu gabe. 1936an sortu zuten lehen prototipoak, 8 zaldi potentziako modelo hark, baldintza horiek guztiak betetzen zituen.
|
|
|
Iñaki Lorea Psikologo klinikoa; Iruñeko Argibide Fundazioan aritzen da pazienteekin lanean. Bestalde, NUPeko irakasle
|
laguna
ere bada, Psikologia Sailean. Hainbat lan argitaratu ditu kokainarekiko mendekotasunari eta alkoholismoari buruz.
|
|
|
Baldintzapen hori desegitea da gakoa. Orduan, pazienteekin lan egitean, eta, zenbaitetan, irrika hori apaltzen duten substantziak
|
lagun
hartuz, azaldu egiten diete egoera jakin horretan daudenean droga hartzeko gogoa izango dutela, eta gogo horrek hasieran gora egingo duela, baina, arreta desbideratzea lortuz gero, eta itxarotea lortuz gero, azkenean behera egingo duela.
|
|
|
Laborategi bat edo bi izaten da herri bakoitzean. Gehienez hamar bat
|
lagun
izaten dira lanean; erradiokarbonoarena nahiko esparru txikia da. Erabiltzen dugun tresna, AMS azeleragailu masa espektrometro bat (Accelerator Mass Spectrometer), oso oso garestia da; baliabide nazionala da, eta herri bakoitzak bakarra izan dezake.
|
|
|
Edmund Halley. Isaac Newtonen
|
laguna
zen, eta grabitatearen teoria berria ezagutzen zuen. Bi zientzialari handi dira, nolabait, elkarrekin lanean.
|
|
|
Simulazioa oso bidaia
|
lagun
aproposa da potentzia bihurgailuak eta horien kontrolatzaileak diseinatzerakoan. Diseinuaren lehenengo faseetan, ordenagailu bidezko simulazioak du garrantzia, horri esker sistemaren portaerari buruzko iragarpenak egin baitaitezke prototipoa eraiki aurretik.
|
|
|
Interpolazioa
|
lagun
|
|
|
Hegoafrikara joan eta urtebete ingurura izan zen, 1924ko larunbat arratsalde batean.
|
Lagun
baten ezkontzara joateko prestatzen ari ziren; Raymond zen aitabitxia. Eta oraindik erdi jantzita zegoen, fosilez betetako bi kutxa iritsi zitzaizkionean.
|
|
|
Bada, emaitzetan ikusi zuten, oro har, estres maila txikiagoa zutela lasaigarria hartu zutela uste zuten parte hartzaileek, eta
|
lagun
gehiago aurkitu zituzten esna bizigarria hartu zutela esan zieten taldean.
|
|
|
Bai. Espainiako Geologia eta Meatzaritza Institutuko
|
lagun
batekin batera hasi ginen, 1970eko hamarkadaren bukaeran. Lehenengotarikoak izan ginen Espainian, eta orduan ez zitzaion geodibertsitatea deitzen, ondare geologikoa baizik.
|
|
|
Ondorioz, Kaiser Wilhelm Elkarteko buru izateari utzi egin behar izan zion. Bere
|
lagun
juduei asko lagundu zien, eta honek arazo latz dezente ekarri zizkion bere eguneroko ikerkuntza lanari. Hala ere, garai hobeak etorriko zirela eta zientzia alemaniarra babestu beharrean zegoela aitortu zuen, eta, ondorioz, Alemanian geratzea erabaki zuen.
|
|
|
zientzia, giza jarduera guztiak bezala, mugatua dela, eta ziurrenik gauza askok egiten digutela ihes; baina zientziak dituen gaitzen konponketa, zalantzarik gabe, zientzia are zorrotzagoa dela, inoiz ez pseudozientzia. Arazo asko ebatzi gabe ditugu, baina bidean ari gara, eta errealitatea ulertzeko inon den prozedura emankorrenarekin, praktika zientifikoarekin, mundu osoan zehar milaka
|
lagunek
elkarlanean daramaten ekinbidearekin. Horretan ari dira munduko pertsonarik argienetako asko, imajinazioz gainezka dagoen jendea, lana benetako pasioz bizi duena, eta inon den esparru lehiakorrenean.
|
|
|
Elizabethek 1845ean egin zuen topo bere bokazioarekin, gaixotasun ginekologiko larri bat zuen
|
lagun
bat bisitatzera joan zenean. Lagunak adierazi zion haren ustez emakume medikuak behar zirela, eta uste zuela bera salbatuko zatekeela mediku emakume batek ikusi izan balu, gizon bati baino errazago adieraziko baitzizkion hasierako ondoezak.
|
|
|
Elizabethek 1845ean egin zuen topo bere bokazioarekin, gaixotasun ginekologiko larri bat zuen lagun bat bisitatzera joan zenean.
|
Lagunak
adierazi zion haren ustez emakume medikuak behar zirela, eta uste zuela bera salbatuko zatekeela mediku emakume batek ikusi izan balu, gizon bati baino errazago adieraziko baitzizkion hasierako ondoezak. Ikasketetan ona zara, eta osasuna eta denbora dituzu.
|
|
|
Ikasketetan ona zara, eta osasuna eta denbora dituzu. Zergatik ez duzu medikuntza ikasten?, proposatu zion
|
lagunak
.
|
|
|
Gorputzarekin zerikusia duen guztia gorroto dut, eta medikuntza liburu bat ikustea ere nuke jasan. Baina,
|
laguna
hil ondoren, ideia hura indarra hartzen joan zen; agian, erronka handi bat zelako. Pixkanaka, mediku izatearen ideia borroka moral handi baten forma hartzen hasi zen, eta borroka moralak izugarri erakargarriak ziren niretzat, esango zuen handik urte batzuetara.
|
|
|
Baina kanpoaldeak bezainbeste harritu eta erakarri nahi du bisitaria BTEKen barruak, eta musikaren bidez gonbidatzen du sartzera. Hala, kanpoan entzuten den doinuak
|
lagun
egiten dio bisitariari sarreran zehar eta lehenengo aretoan. Doinuak berak eta sarrerako pasabidearen itxurak adierazten du nolakoa den giroa:
|
|
|
Zuk ere, irakurle, baduzu honetan erantzukizuna. Farmazian zabor alternatibo bat eskaintzen dizuten hurrengoan,
|
lagun
batek ez dakit nongo azti berriarengana joateko esaten dizun hurrengoan, argi izan ezazu. Engainuaren industriaren bultzatzaile ala etsai izan zaitezke; ez dago tartekorik.
|
|
|
Matematika zen buruan zuen ia gauza bakarra. Gainerakoaz
|
lagunak
arduratzen ziren. Lagunek ematen zioten ostatua eta mantenua, arropa erosten zioten, zergak ordaintzeaz arduratzen ziren...
|
|
|
Gainerakoaz lagunak arduratzen ziren.
|
Lagunek
ematen zioten ostatua eta mantenua, arropa erosten zioten, zergak ordaintzeaz arduratzen ziren...
|
|
|
Elizaren eta erlijio antolatuaren kontra bazegoen ere, kontua matematika irakastea bazen, berdin zitzaion erakunde katoliko batean izatea.
|
Lagunek
horregatik adarra jotzen ziotenean, hauxe erantzuten zuen: enbarazu egiten didan gauza bakarra+ zeinu gehiegi egotea da.
|
|
|
Eta gutxienez 25 herrialdetan aritu zen matematika egiten. Emankortasun haren aurrean, 1960ko hamarkadaren erdialdera, Erdösen
|
lagunek
Erdös zenbakia asmatu zuten. Erdösek berak 0 zenbakia zuen, harekin batera artikulu bat sinatu zuenak 1a, 1 zenbakia zuen norbaitekin batera artikulu bat zuenak 2a, eta abar.
|
|
|
Orain dela oso gutxi arte 50
|
laguneko
komunitateetan bizi izan gara, gutxi gorabehera kontatzen du Fanok eta, horretarako, nahikoa da bi gaitasun hauekin: hizkuntzarekin sintaxiduna eta gramatikala eta bestearen jokaeraren ideia eredu bat eraikitzeko gaitasunarekin.
|
|
|
Hildakoa utzi baino lehen, hostoz eta lurrez estaltzen dute. Eta berriro igarotzen badira handik, hostoak kentzen dizkiote, galdutako
|
laguna
dela baieztatzearren.
|
|
|
Ukipen pantailen hobekuntzek, tunel efektu kuantikoa
|
lagun
|
|
|
Egoera horren aurrean, Parisera alde egitekotan egon zen; baina Alexander von Humboldt
|
lagunak
ideia hori burutik kendu eta Berlinen bere ikerketekin jarrai zezan konbentzitu zuen. Bere tesiaren zuzendaria izandakoak, Johannes Müller-ek, bere laborategiko laguntzaile postu bat eskaini zion.
|
|
|
Lan hark ez zuen hedakuntza handirik izan, ordea. Rudolf Virchow
|
lagunari
(Mülleren laborategikoa hura ere) erakutsi zionean ere, ez zitzaion gauza handirik iruditu hari: seguru aski oilasko enbrioien globulu gorrien bitxikeria bat edo izango zen, ezer apartekorik ez.
|
|
|
Handik hiru urtera, Berlingo Charité unibertsitate klinikako plaza batera aurkeztu zen. Ordurako nahiko entzutetsua zen Remak, enbriologian egiten ari zen lanengatik, baina plaza hura bere
|
lagun
Virchowri eman zioten.
|
|
|
Gero zer etorriko den jakin gabe eta zero azpitik 10etik beherako tenperaturei aurre egiteko prestatuta elkartu gara goizeko 9.00etan Ingalaterra, Holanda, Italia, Bulgaria, Lituania, Txekia, Polonia eta beste zenbait herrialdetatik iritsitako 15
|
lagun
. EURAC erakundeak hautatu gaitu, My Science programan parte hartzeko.
|
|
|
Nature aldizkari ospetsuan ekosistema berrien aldeko artikulu bat atera da, alegia, espezie exotikoz eratutako ekosistemen aldekoa. Elhuyarko
|
lagunek
honen gaineko iritzi artikulu bat eskatu didate. Nori eta niri, zinemako esaldirik biribilena Clint Eastwoodek behin botatako hura dela uste duenari.
|
|
|
Bolada bakarraren alde egin duen ikerketan, bost urte eman dituzte ia 2.000
|
lagunen
DNA aztertzen. Horrelako azterketetan asko erabili ohi den nukleotido bakarreko polimorfismoa aztertu dute banako horietan guztietan; zehazki, aztertutako pertsonek 55.000 nukleotido ingurutan duten polimorfismoa.
|
|
|
Zoritxarrez, esperimentua egiteko aukera izan aurretik hil zen. Eta makina haren
|
lagun
Cavendishen eskuetara iritsi zen.
|
|
|
Hainbat zerbitzu daude webean gure datu eta dokumentuak gordetzeko aukera ematen digutenak, hala nola Dropbox, Filebox edo Skydrive. Hainbat
|
lagunen artean
dokumentuak partekatzeko aukera emateaz gain, gure ordenagailuko disko gogorrarekin sinkronizatu ditzakegu biltegi birtual horiek normalean, eta horrek aukera ematen du toki edo ordenagailu ezberdinetatik lan egiteko.
|
|
|
Askok diote ohitura zahar horiei eusteak ez dakarrela inongo kalterik. Nire
|
lagun
bat, ordea, asper asper egina dago gaur egun oraindik bere bizimodua Ilargiaren arabera antolatzearekin; baina esaiozu aitonari asteburu horretan beste plan bat duzula, hurrengoan zabalduko duzuela gorotza.
|
|
|
Gizon handia izan zen Rutherford, baita fisikoki ere. Ez zen bereziki argia, eta haren
|
lagun
James Chadwick en arabera, esperimentazioan ere ez zen bereziki ona. Baina nekaezina zen.
|
|
2011
|
|
|
Fosil haiek itsasoak eraman baino lehen biltzea zen Anningen xedea. Eta lan hark bazuen arriskua, Anningek
|
lagun
bati kontatutako gertakari honetan ikus daitekeenez: Barre egingo didazu agian, nire txakur fidelaren heriotzak lur jota utzi nauela esaten badizut.
|
|
|
Fosilak erosten zizkioten geologo eta bildumagile gehienek baino jakintza handiagoa izan arren Anningek, haiek argitaratzen zituzten beti aurkikuntzak, gehienetan Anning aipatu ere egin gabe. Anna Pinney
|
lagunak
honela idatzi zuen: Esaten du erabili egiten dutela... zientzia gizon horiek garuna xurgatzen diotela, eta etekin handia ateratzen dutela, lanak argitaratzen baitituzte, lan horien edukia harena izanik, eta hark batere etekinik atera gabe.
|
|
|
Hurrenez hurren, hauek ziren oinarrizko lezio horiek: zure publikoa ezagutu; mezu egokia prestatu; ez puztu arriskuak edo gertaerak; ez nahastu zientzia erakunde gehiegi; komunikazio proaktiboa erabili (gardentasuna); kontuan izan xehetasun guztiak ematea ez dela beti lagungarria; ez aipatu markak; komunikabideak
|
lagun
egin; iturri fidagarriak erabili; eta komunikazio hutsunea gertatzea saihestu.
|
|
|
Zulaikaren ustez, kondoiak erabiltzeko aukera edo ohitura gutxiago dagoen herrialdeetan botika horiek prebentzio metodo gisa erabiltzearen arazoa ekonomikoa da: Une honetan, 15 milioi
|
lagun
daude infektatuta garatu gabeko herrialdeetan, eta 5 milioik bakarrik jasotzen dute tratamendua. Hortaz, dirurik ez badago dagoeneko infektatuta daudenak tratatzeko, nola bideratuko dugu dirutza hori (100 euro behar dira urtean pertsona bakoitzeko) prebentzioa egiteko?
|
|
|
Hala ere, planeta berotzearen ondorioei buruzko mezuen transmisioak ez ditu gainetik kendu estatu espainolean ingurumen kazetaritzak, 1970eko hamarkadan sortu zenetik,
|
lagun
izan dituen arriskuak. Are gehiago, kontzientzia ekologikoa handitu arren, kazetaritzaren espezializazio hori David txiki bat da kontsumo gizartearen, hots, Goliaten, aurrean, eta kontsumo gizartearen oinarrietako bat masa ikuskizuna da.
|
|
|
Izan ere, ikusi dute proteina jakin bat, SIRT 3 delakoa, zeluletan maila txikian egoteak edo haren gabezia izateak gaixotasunak aurrera egitea eragiten duela. Harvard Mediku Eskolako Marcia Haigis doktorea izan da ikerketako burua, eta, besteak beste, Arkaitz Carracedo doktorea izan du
|
lagun
, CIC bioGUNEko Proteomika Laborategiko ikertzailea.
|